Projecten met 14 en voor de sector

Transcriptie

1 Jaarverslag 2012

2 Via de inhoudsopgave kunt u navigeren Communicatie en media 3 Woordvoering 3 Media 3 Bio-Update Professional 3 Websitebezoek 4 Sociale media 4 Biofood 4 Projecten met 14 en voor de sector Solidair met Soja 14 Bomen voor Buitenkippen 14 Antibioticavrije productieketens 14 Europees project BioBio 15 Natuur- & landschapswijzer 15 Organisatie 25 Directeur-bestuurder 25 Medewerkers in Financiën 26 Steun Bionext! 26 2 Smaakmakend 4 Vakbeurzen 5 BioCongres 10 oktober 5 Horecava 6 Pilot Natuur- & landschapsnorm 16 Sluiten kringlopen 16 Nieuwe themagroep 17 Annexproject 17 Korte bio berichten 27 Colofon 28 Publiekscampagnes 7 en -evenementen Gentechvrije zones 17 Nieuwe veredelingstechnieken 17 Wetgeving 18 Overkoepelende Bio-campagne in de maak 7 Europese verordening : Jaar van de Bij 7 Biologisch moet ook verder: EMAS 19 Biologisch diner voor daklozen 8 Europees keurmerk 20 Hart voor biodiversiteit 8 Zaadwetgeving 20 Pieperpad 8 Afzetstimulering 21 Lekker naar de Boer 9 Adopteer een Kip 9 Lobby 22 Adopteer een Appelboom 10 Uitzondering Bestrijdingsmiddelen 22 Week van de Smaak 10 Tweede Kamerverkiezingen 22 Good Food March 10 Rondgang langs politieke partijen 23 Kennis en innovatie 11 GLB 23 Eco-Label op voedsel 23 Meerjarenambitie BioDuurzaam en EKO 11 Aansluiting bij Topsectoren 11 Aangesloten organisaties 24 Bionext College slaat aan 11 Biohuis 24 Ketengroepen van start 12 Biowinkelvereniging 24 Vereniging Biologische Producenten en Handel (VBP) 24

3 3 Voorwoord De vraag van consumenten naar duurzaam geproduceerd, biologisch voedsel blijft sterk toenemen. Bio groeit sterker dan de Chinese economie, zoals de ING in haar recente commercial terecht constateert. Ook in 2012 is de groei van de consumentenbestedingen weer boven de 10% geweest. De biologische sector wil zo goed mogelijk beantwoorden aan de verwachtingen van de consument. Er wordt door de biologische telers, verwerkers, merkhouders en winkels hard gewerkt aan verdere innovatie en verduurzaming van biologisch. Bionext faciliteert en coördineert deze activiteiten, als ketenorganisatie voor duurzame, biologische landbouw en voeding was het eerste volledige boekjaar voor Bionext zonder vanzelfsprekende financiele ondersteuning vanuit de overheid, na afronding van het biologische stimuleringsbeleid in We hebben vooral ingezet om de verbinding te versterken tussen de vier pijlers onder de ketenorganisatie: boeren en tuinders, handel en verwerking, winkeliers en last but not least de consumenten. Dankzij de steun van deze vier pijlers staat de basisfinanciering van de ketenorganisatie stevig in de steigers en dat geeft veel vertrouwen voor de toekomst. Het heeft ons in staat gesteld veel innovatieprojecten, promoties en acties te initiëren in 2012 en die ontwikkeling gaat zich krachtig voortzetten in Bionext fungeert niet alleen als verbindende schakel tussen de biologische ketenpartijen: we proberen ook de banden aan te halen met bedrijven, maatschappelijke en belangenorganisaties die zich net als wij inzetten voor duurzame ontwikkelingen en die raakvlakken hebben met landbouw en voeding. Denk aan de Dierenbescherming, Greenpeace, verschillende provincies, de Triodos Bank, de Rabobank, LTO Nederland en vele anderen. Achter de schermen en in publiekscampagnes levert dit vruchtbare samenwerkingsverbanden op en hele concrete projectresultaten. Bionext is deze organisaties en bedrijven daar zeer erkentelijk voor. De samenwerking met de overheid heeft, dankzij de opdracht om als bio-sector op eigen benen te gaan staan, eveneens een mooi vervolg gekregen. Met het Ministerie van Economische Zaken wordt stevig samengewerkt op diverse beleidsterreinen, zoals het Topsectorenbeleid, en in diverse projecten, zoals de Annex voor biologisch zaadgoed, Dierenwelzijn, Biodiversiteit en Export. Daar zijn we het Ministerie zeer erkentelijk voor. In dit jaarverslag ziet u de voornaamste resultaten die we gezamenlijk hebben geboekt. Veel leesplezier! Bavo van den Idsert Directeur Bionext

4 3 Communicatie en media Woordvoering Eén van de kerntaken van Bionext is communicatie over biologisch en woordvoering namens de biologische sector. In goede en in slechte tijden. Begin 2012 hadden we te maken met een Italiaanse fraudezaak, waarbij malafide bedrijven gangbaar veevoer op de markt brachten als zijnde biologisch. Bionext heeft ervoor gezorgd dat er snel duidelijkheid kwam over de betrokken bedrijven en producten, waardoor de kwestie sterk werd afgebakend. Hierdoor werd onterechte imagoschade voor Nederlandse bedrijven voorkomen. Al met al is Nederland gelukkig nauwelijks geraakt door deze zaak. Door het jaar heen heeft Bionext zelf voor veel positieve media aandacht gezorgd, in samenwerking met de sector. Media Bionext timmert aan de weg en is steeds vaker zicht- en hoorbaar in de media. Een greep uit de behaalde resultaten: Bionext directeur Bavo van den Idsert was te zien in het TVprogramma Natuurlijk Lekker Leven van SBS6 en in twee afleveringen van het TV-programma 4ME bij RTL. Bavo vertelde o.a. over Adopteer een Kip. Het Jeugdjournaal en Hart van Nederland hebben aandacht besteed aan de campagne Bijen houden van bio. Bionext heeft in totaal 144 persberichten, ingezonden brieven en reacties verspreid. Dit leverde aandacht op in landelijke media (o.a. NOS, Volkskrant, Trouw, Telegraaf, Financieel Dagblad), consumentenmagazines en vakmedia. Het nieuws over de stijging van de consumentenbestedingen aan biologische voeding (+11,8%) haalde alle radiojournaals en is vermeld op NOS.nl. In totaal leverde het nieuws zo n 30 berichten en radio items op. In het Lekker naar de Boer weekend zorgden twee ANP tjes ervoor dat heel Nederland hoorde en las over de open dagen bij biologische boeren en tuinders. Tientallen kranten en nieuwssites namen de berichten over. Het aardappeloogstfeest op 6 oktober, in het kader van het Pieperpad, heeft ruim 50 berichten over biologische aardappels opgeleverd in landelijke en regionale media. Dankzij dit initiatief werd de aardappel ook het thema van de nationale Week van de Smaak en de verkiezing van de Held van de Smaak. Deze verkiezing werd bovendien gewonnen door mensen die zich sterk maken voor de biologische aardappelteelt en -veredeling: Edith Lammerts van Bueren (hoogleraar biologische veredeling aan de WUR) en Niek Vos (biologische aardappelteler). Bio-Update Professional De e-nieuwsbrieven van Bionext en Biofood Online zijn samengevoegd in de Bio-Update Professional. Daarmee is het aantal abonnees sterk gestegen, naar circa eind De frequentie is verhoogd naar één keer per twee weken. In de e-nieuwsbrief staan berichten over actuele ontwikkelingen in de biologische sector, variërend van lopende projecten tot regelgeving en marktontwikkelingen. Een vaste rubriek voor biologische boeren en tuinders is de Bio-Bank.

5 kerst Websitebezoek stijgt naar circa 350 duizend Biofood Inhoudsopgave Het websitebezoek is in 2012 met 15% gestegen ten opzichte van het jaar ervoor. In totaal bezochten ruim 346 duizend mensen de webpagina s van Bionext, tegen 301 duizend in Aan het eind van het jaar is de website verder verbeterd, zodat zakelijke informatie en publieksgerichte informatie makkelijker te vinden is. Enkele biologische boeren, winkeliers Biofood Magazine wordt vanaf 2012 uitgegeven door Bionext. Dat heeft belangrijke voordelen. Het magazine kan zo beter aansluiten bij actuele discussies en voeling houden met de groeiende en steeds diverser wordende markt, zowel nationaal Vis van Bart, vlees van Samuel Feel good met raw chocolate Wat eet Dorian van Rijsselberghe? Biettaartjes in December nº6 kerst 2012 gezond eten natuurlijk biologisch lekkere recepten en handelsbedrijven hebben over de nieuwe website meege- als internationaal. Biofood wordt het vak- 4 dacht. Afgaand op de vele lovende reacties valt de nieuwe site goed in de smaak. Sociale media Het aantal mensen volgt is bijna verdub- blad voor iedereen die professioneel actief is in (primaire) productie, handel, verwerking en retail van biologische landbouw en voeding, inclusief catering en horeca. De eerste nummers zijn redelijk positief ontvangen. In de loop van het jaar kwam Smaakmakend Duurzaam Dineren beld, van eind 2011 naar eind Met Facebook er steeds meer positieve respons en In 2012 zijn zes nummers verschenen van is Bionext in 2012 gestart en dat heeft in één jaar 652 volgers inmiddels kan gezegd worden dat het Smaakmakend. De oplage is per janu- opgeleverd. Op Linked-in steeg het aantal volgers van magazine staat als een huis. Biofood ver- ari 2013 gedaald van naar circa 256 naar 402. Interessanter dan deze cijfers, is het gegeven schijnt vijf keer per jaar. Meer weten? per nummer. Dit had te maken dat nieuwsberichten van Bionext zich via sociale media razend- Mail naar biofood@bionext.nl met het besluit van één van snel verspreiden. Denk aan retweets door Libelle, Greenpeace de grootste afnemers om een eigen Nederland of Wakker Dier. Dan gaat het hard. Ook zit Bionext magazine uit te gaan brengen. Niet bovenop het nieuws van politieke twitteraars op het gebied getreurd, Smaakmakend gaat op volle van voeding en landbouw. Wist je trouwens dat ruim vijftig kracht verder en heeft in samenspraak biologische boeren en tuinders actief twitteren over hun met winkeliers een sterke nieuwe blad- werkzaamheden, hun producten, ontwikkelingen op het formule ontwikkeld. Tegelijkertijd is hard bedrijf? Bionext heeft een twitterlijst samengesteld met gewerkt aan het vergroten van de afzet. biologische boeren en tuinders die je kunt volgen.

6 5 Vakbeurzen Aan drie vakbeurzen heeft Bionext een inhoudelijke bijdrage geleverd: de BioVak in Zwolle, de BioFach in Neurenberg en de Salon Diététique in Parijs. Op de BioVak presenteerde Bionext zich aan alle boeren, tuinders, producenten en andere geïnteresseerden. Het was de eerste vakbeurs sinds de oprichting van Bionext in juni Naast algemene informatie over Bionext presenteerden we de nieuwe Natuur- en landschapswijzer, waarmee boeren en tuinders zelf kunnen werken aan natuur op hun bedrijf. Verder hebben we informatie verstrekt over o.a. het Centrale Winkel Administratiesysteem (CWA) en organiseerden we een workshop voor boeren en telers die zich aan het oriënteren waren op de biologische sector. Deze omschakelaars kregen veel informatie over de sector en maakten kennis met biologischondernemen.nl. Op de BioFach heeft Bionext samen met de VBP twee bijeenkomsten georganiseerd, één over regelgeving en één over handel en verwerking: The EU regulation on organic food and farming status quo and latest developments. Organic processing and trade - European approaches to handle residues Vanuit Bionext hebben Paulien Veerman, Marian Blom en Bavo van den Idsert hieraan meegewerkt, samen met hun internationale collega s van o.a. IFOAM EU. BioCongres 10 oktober Op de Dag van de Duurzaamheid, 10 oktober, organiseerden Bionext en Triodos Bank gezamenlijk het BioCongres Thema: Duurzaamheid smaakt naar meer. Met 180 bezoekers was het uitverkocht. Dagvoorzitter was Menno Bentveld (o.a. presentator van Vara s Vroege Vogels). Sprekers waren o.a. Arie van Doesburg, unitmanager vers en duurzaam bij PLUS Retail, Jan Groen van Green Organics ( Wij verkopen geen nee, wij verkopen biologische groenten ) en Peter Klosse van de Academie voor Gastronomie ( Als je iets met voeding wilt bereiken, moet je eerst zorgen dat het lekker smaakt. ) Bavo van den Idsert, directeur Bionext, reikte de penning van verdienste voor de marktontwikkeling van de biologische voeding en landbouw uit aan gedeputeerde Jaap Bond van de provincie Noord-Holland. De provincie werd op deze wijze beloond voor jarenlange actief beleid om biologisch meer bekendheid te geven bij de consument en het biologisch landbouwareaal te vergroten. Op de Salon Diététique heeft Bionext een presentatie gegeven over BioDuurzaam en EKO, oftewel de kwalitatieve groeiambities van de Nederlandse biologische sector.

7 6 Horecava Op verzoek van de Horecava heeft Bionext een inhoudelijk en culinair programma georganiseerd met biologische boeren, producenten en koks. Op verzoek van Bionext heeft De Groene Geit een workshop georganiseerd over geitenvlees. Geitenkaas en geitenzuivel zitten in de lift, maar om geitenkaas te maken heb je vrouwtjes nodig, terwijl er ook mannetjes op de wereld worden gezet. In Nederland werden die tot nu toe nauwelijks gegeten. Daar lijkt nu verandering in te komen. Chefkok Olivier van der Staal: Ik denk dat het een succes kan worden in de horeca, want je kunt je er heel mooi mee onderscheiden. Biologisch geitenhouder Peter Govers van geitenboerderij Hansketien: Het lijkt een soort keerpunt, in een keer krijgen we heel veel vragen over ons product.

8 7 Publiekscampagnes en -evenementen Overkoepelende Bio-campagne in de maak Vanuit het bedrijfsleven kwam de vraag of Bionext net als de voormalige TaskForce Biologisch ( Proef de Aandacht ) voor een overkoepelende promotiecampagne kan zorgen. Om dit plan te kunnen realiseren en massamediale communicatie in te zetten, is een aanzienlijk budget nodig. Hiervoor heeft Bionext in 2012 een subsidieaanvraag ingediend bij de EU en deze is in het voorjaar van 2013 goedgekeurd. Dit betekent dat we in samenwerking met het bedrijfsleven een krachtige overkoepelende campagne kunnen gaan neerzetten. Wordt vervolgd! 2012: Jaar van de Bij Eind april is de nationale campagne Bijen houden van biologisch van start gegaan in de bloeiende biologische appelboomgaard van t Gelders Eiland. De actie is een groot succes geworden. Bionext verspreidde in nauwe samenwerking Nature & More, de Bijenstichting en de Bolster zakjes bij-vriendelijk bloemzaad onder meer dan honderd organisaties en duizenden consumenten. Dankzij al deze helpende handen zijn er 120 miljoen bloemzaadjes gezaaid in Nederland, Duitsland, België, Zweden, Frankrijk en Oostenrijk. De bijen hebben aan de initiatiefnemers laten weten dat ze zich hierdoor enorm gesteund voelen. In het Jeugdjournaal was te zien hoe kinderen bijvriendelijke bloemen aan het inzaaien waren. Bovendien kwam een van de jongste imkers van ons land aan het woord: Elise, 12 jaar oud. In het SBS-programma Hart van Nederland vertelden fruitteler Harmen Peters en TV-bioloog Freek Vonk hun verhaal. Peters: Bijen zijn prima werknemers, je haalt ze in de boomgaard en dan doen ze hun werk. Freek Vonk onderstreepte dit en zei dat je beter geen pesticiden kunt gebruiken als je wilt dat de bijen blijven bestaan. Bijen zorgen voor een groot deel van de voedselproductie, met een gezamenlijke waarde van zo n 1 miljard per jaar.

9 8 Biologisch diner voor daklozen Op een zonnige dag in mei genoten ruim 30 daklozen en hun begeleiders van een gratis biologisch driegangendiner, op landgoed Hackfort. Het diner was aangeboden door een gelukkige winnaar van de najaarscampagne Proef de Aandacht in De winnaar besloot zijn prijs niet zelf op te eten met vrienden en familie, maar weg te geven aan mensen die in een moeilijke positie verkeren. Biologisch restaurant De Keuken van Hackfort omarmde dit initiatief en sponsorde het in natura. Veel daklozen hadden de dag van hun leven, sommigen gingen die middag heerlijk uit hun dak. Hart voor biodiversiteit Steeds vaker vragen grote bedrijven zoals Monsanto en Syngenta octrooi aan op erfelijke eigenschappen van planten of dieren. Hiermee wordt het leven zelf geprivatiseerd. Bionext pleit voor een verbod op het octrooieren van planten en dieren en kwam met de actie Hart voor biodiversiteit, geen octrooi op leven. Hoewel het geen eenvoudig onderwerp is, bleek het toch aan te slaan. In twee maanden tijd werd de petitie door 6 duizend bezorgde burgers ondertekend. In het voorjaar van 2013 wordt de Europese Biotechrichtlijn geëvalueerd en zal de petitie worden aangeboden aan de Nederlandse leden van het Europese Parlement. Pieperpad Het Pieperpad, de enige echte aardappelfietsroute, is in mei tijdelijk omgedoopt tot Bijenpad. Er zijn zakjes bij-vriendelijke bloemenzaden uitgedeeld die mensen langs de route konden zaaien. Een paar honderd mensen hebben hier aan meegedaan. Bij de Libelle Zomerweek zijn duizenden bezoekers getrakteerd op biologische hapjes. Bionext heeft hiervoor telers en producenten geregeld. De biologische aardappel kreeg extra aandacht in de promotieactie, die mogelijk werd gemaakt door de Nederlandse vertegenwoordiging van de Europese Commissie. Dankzij Bionext werd de aardappel het thema van de nationale Week van de Smaak en de Verkiezing van de Helden van de Smaak. De verkiezing werd gewonnen door Edith Lammerts van Bueren en Niek Vos met hun baanbrekende werk voor de biologische aardappelteelt. Dit zorgde voor veel publiciteit. Zelf organiseerde Bionext een aardappeloogstfeest in Amersfoort, Hoofdstad van de Smaak Dit evenement trok circa duizend bezoekers en leidde o.a. tot de productie van het schilderij De Bio-aardappeleters. Het Pieperpad is een initiatief van Bionext in samenwerking met Greenpeace en de biologische aardappelsector.

10 Lekker naar de Boer Adopteer een Kip Inhoudsopgave Zo n mensen hebben op 23 en 24 juni - ondanks het wisselvallige weer - een bezoek gebracht aan een biologische boerderij of tuinderij in de buurt. Verspreid over Nederland deden 160 biologische bedrijven mee. De boerderijen Inmiddels is ruim 10% van alle consumptie-eieren die in ons land gekocht worden, biologisch. Daarmee staat het ei op plaats 1 als we kijken naar het marktaandeel. Hoe meer mensen kiezen voor biologische eieren, des financieel en inhoudelijk. In dit project werken pluimveehouders samen met Bionext en onderzoeksbureau Louis Bolk Instituut aan het planten van meer bomen en struiken in de uitloop. In 2015 vindt de verkiezing plaats van de mooiste waren te vinden op te meer kippen een kiplekker leven uitloop van Nederland. Alle deelnemers 9 boer.nl en in de fietsrouteplanner van de Fietsersbond. krijgen. Dat is ook de gedachte achter Adopteer een Kip. De kipadoptie aan Adopteer een Kip kunnen dan mee stemmen. Er waren proeverijen, rondleidingen over is symbolisch: deelnemers kunnen het erf, imkers vertelden over het belang maandelijks biologische eieren ophalen Adopteer een Kip kwam een aantal keren van biodiversiteit voor de honingbij en in de winkel. Tegelijkertijd draag je met op TV, waaronder bij het programma bezoekers konden ervaren wat biologi- een kipadoptie bij aan de promotie van 4ME en het SBS-programma Natuurlijk sche landbouw inhoudt. Er viel trouwens biologische voeding en aan speciale Lekker Leven. Ook het pop-up kippencafé ook wat te winnen: onder het motto projecten op biologische kippenboerde- in Eindhoven, dat alleen tijdens de Dutch Dichter bij de boer mochten bezoekers rijen, zoals de aanplant van struiken in Design Week geopend was, promootte een foto of gedicht maken waarin de de buitenuitloop. Adopteer een Kip. sfeer van Lekker naar de Boer was vast- In 2012 introduceerde Bionext de slogan gelegd. Dat leverde stapels inzendingen Ik heb al een kip geadopteerd. En jij? op. De beste werden beloond met een biologisch boodschappenpakket. Lekker naar de Boer werd dit jaar voor de vijftiende keer georganiseerd. Deze lustrumeditie is mede mogelijk gemaakt door Zuiver Zuivel, de Rabobank en Bio+. Met deze nieuwe campagne-slogan ging de werving van start, via stoppers in weekbladen, in de Smaakmakend en een aantal life-stylemagazines. Toch was het aantal nieuw geworden adoptanten kleiner dan het aantal opzeggers, waardoor het aantal geadopteerde kippen iets afgenomen is. In november ging het project Bomen voor Buitenkippen van start. Adopteer een Kip ondersteunt dit project Ik heb al een kip geadopteerd. En jij? Tienduizenden Nederlanders hebben inmiddels een biologische kip geadopteerd. En het aantal blijft maar groeien. Logisch. Want het lekkerste eitje is een adoptiekip-eitje. Gelegd door een kip die buiten scharrelt tussen de struiken, regelmatig lekker in de zon een zandbad neemt, verse graankorrels pikt, haar snavel houdt en een haan in de buurt heeft. Een kip, kortom, die een kipvriendelijk leven leidt. Als je voor een kipadoptie kiest, dan geniet jij van haar eieren en de kip van het buitenleven. Fair deal, toch? Adopteer een Kip is een campagne van Bionext

11 10 Adopteer een Appelboom Eind april was het druk in de bloeiende boomgaarden van Adopteer een Appelboom. Drie fruittelers hadden een bloesemfeest georganiseerd en trokken daarmee honderden bezoekers, ondanks het slechte weer. Je kon rondkijken op het bedrijf, kennis maken met de teler, een glaasje appelsap drinken etc. Deze bloesemfeesten zijn meer dan een gezellig dagje uit: voor teler en consument is het een mooie gelegenheid om elkaar te ontmoeten en van elkaar te leren. De pluktijd is het jaarlijkse hoogtepunt van de actie. Dan kunnen deelnemers samen met vrienden of familie zelf appels komen plukken. Hoewel de oogst bij de meeste telers minder was dan gebruikelijk, door strenge vorst in februari 2012, zijn de plukfeesten prima verlopen. In sommige boomgaarden konden appels van een laatbloeiend ras geplukt worden: die hadden minder schade opgelopen door de vorst. In totaal trokken de plukfeesten circa bezoekers. Na de pluktijd organiseerde Bionext een receptenwedstrijd. Dit leverde 12 inzendingen op. De winnaar werd beloond met een mand met heerlijke biologische producten en bovendien werd hun recept opgenomen in de digitale Appelmail. Good Food March Tientallen internationale organisaties, lokale groepen en initiatieven namen op 19 september deel aan de Good Food March. Vanuit heel Europa komen die dag boeren en burgers naar Brussel om het Europees Parlement tot groener Europees landbouwbeleid op te roepen. Bionext heeft ervoor gezorgd dat het initiatief van BD-teler Isabel Duinisveld de landelijke pers haalde. Zij fietste van Noord-Groningen naar Brussel, samen met collega tuinders en andere geïnteresseerden, en deed onderweg alle biologisch-dynamische boerderijen aan. Op 19 september was Bionext aanwezig bij de lunch in Brussel, samen met vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties, biologische boeren en beleidsmakers. Week van de Smaak Tijdens de Week van de Smaak heeft een twintigtal gemeenten en waterschappen in Noord-Brabant het menu in de bedrijfskantine aangepast. Ook andere overheidsorganisaties in Brabant zijn aangehaakt. In die week hebben ze biologische en streekgerechten op het menu gezet. Bionext heeft de instanties gebeld en enthousiast gemaakt voor biologische catering. Dat leverde mooie reacties op, bijvoorbeeld: Ik koop thuis altijd biologisch. Nu besef ik dat ik dat op mijn werk niet deed.

12 11 Kennis en innovatie Meerjarenambitie BioDuurzaam en EKO Biologische landbouw en voeding staat aan de top van de integrale duurzaamheidaanpak. Diervriendelijkheid, milieuvriendelijkheid, natuurlijke bewerking en verwerking, balans tussen plantaardige en dierlijke productie en biodiversiteit zijn thema s waarin biologisch hoog scoort. Er zijn ook terreinen waarop biologisch minder vanzelfsprekend goed presteert, zoals energie- en CO2 reductie. De biologische sector, verenigd in de ketenorganisatie Bionext, heeft de ambitie om de kampioen van de duurzame meerkamp te zijn en te blijven. Vanuit intrinsieke motivatie en de behoefte om de consument een makkelijke keuze te bieden voor de meest duurzame voedingsmiddelen. In 2012 hebben Stichting Bionext en Stichting EKO-keurmerk besloten om deze ambitie samen invulling te geven. De ontwikkelagenda voor de biologische sector, die gebaseerd is op de vier IFOAM principes van ecologie, zorg, gezondheid en eerlijkheid, is in de basis vastgesteld en zal met deelketens en stakeholders nader gespecificeerd worden. Dit is een doorlopend proces. Het consumentenperspectief is daarin leidend. Aansluiting bij Topsectoren De invoering van het topsectorenbeleid door minister Verhagen en de bezuinigingen op het onderzoeksbudget van de overheid hebben gezorgd voor een nieuwe dynamiek in de onderzoeksaansturing. Naast het bundelen van ideeën uit het bedrijfsleven is het nu ook belangrijk direct te kijken naar de eigen financieringsmogelijkheden. Voor de meeste projecten voorziet de overheid in een gedeeltelijke financiering van het onderzoek. Bij de topsectoren is dat 50%. Op 2 juli liep de deadline af voor het indienen van voorstellen voor onderzoek in Bionext heeft vragen verzameld en vier voorstellen (PPS-en) ingediend. De PPS-en van Bionext gaan over de volgende thema s: 1. Integrale duurzaamheid 2. Het vermarkten van natuur en biodiversiteit 3. Op naar de top in dierenwelzijn 4. Diergezondheid en natuurlijke middelen. Eind 2012 werd bekend dat één PPS door gaat naar de volgende ronde: Het vermarkten van natuur en biodiversiteit. Dit is goed nieuws voor de biologische sector, die op dit terrein veel te bieden heeft. Maar per saldo is het te weinig onderzoeksondersteuning voor de biologische sector. Daarom heeft Bionext actief samengewerkt met Tweede Kamerlid Van Gerven van de SP om voldoende middelen voor biologisch onderzoek te borgen. Het amendement van Van Gerven is op 29 januari 2013 aangenomen en houdt in dat vijf miljoen euro onderzoeksgeld per jaar beschikbaar komt voor de biologische sector, voor een periode van vier jaar. Bionext College slaat aan Nederland is een handelsland en dat geldt ook voor de biologische sector. In Nederland zijn tientallen importeurs en exporteurs van biologische producten actief. Het is dan ook belangrijk voor deze bedrijven om op de hoogte te blijven van veranderingen in regels en verplichtingen voor import en export van biologische producten.

13 12 Om aan deze informatiebehoefte tegemoet te komen heeft Bionext een nieuwe dienst ontwikkeld, Bionext College. Het eerste College was op 24 april. In drie uur tijd werden de dertig deelnemers door Dienst Regelingen, Skal en Bionext geïnformeerd over de wijzigingen in het importregime en in de verhouding tussen de VS en de EU. De reacties op dit eerste college waren lovend en daarom heeft Bionext direct meer bijeenkomsten georganiseerd over specialistische thema s, zoals de marketing van biologische producten en exportkansen in Frankrijk en Duitsland. Heeft u vragen of suggesties voor 2013? Laat het ons weten via college@bionext.nl. Bionext College werkt samen met andere kennisinstellingen in het Kenniscentrum Organics (voorheen Organic Food Campus). Deze samenwerkingsdriehoek richt zich op kennisontwikkeling en -verspreiding en bestaat uit Bionext (bedrijfsleven), Wageningen UR en het Louis Bolk Instituut (wetenschap) en de Aeres groep (onderwijs, o.a. CAH Dronten en Warmonderhof). Ketengroepen van start Het gesubsidieerde kennisnetwerk Bioconnect is niet meer. De kennishonger is echter onverminderd groot in de biologische sector. Daarom zijn op 20 maart vertegenwoordigers van het Biohuis, de Vereniging Biologische Producenten en Handel (VBP) en de voormalige Productwerkgroepen bij elkaar geweest om met de mensen van Bionext te overleggen over de nieuwe inrichting van de Ketengroepen. Besloten is om drie groepen te starten voor de dierlijke sectoren (kip, varken en rund/geit/schaap) en drie voor de plantaardige (fruit, akkerbouw/vollegrondsgroenten en kasteelten). Daarnaast is er een themagroep opgericht voor biologisch uitgangsmateriaal en veredeling. Een nieuwe ketengroep voor import zal in 2013 van start gaan.

14 13 De ketengroepen behartigen de belangen van de sector, werken aan kennisontwikkeling, marktontwikkeling en regelgeving. Een ketengroep bestaat uit vertegenwoordigers vanuit de handel en verwerking en vertegenwoordigers vanuit de primaire sector en vergadert enkele malen per jaar. Buiten de vergadermomenten vindt regelmatig afstemming plaats over actuele ontwikkelingen in de sector. De vertegenwoordigers van het Biohuis en de Vereniging Biologische Producenten en Handel (VBP) houden hun leden op de hoogte van de activiteiten in de ketengroep. Ook kunnen leden via de vertegenwoordigers onderwerpen die van algemeen belang zijn agenderen binnen de ketengroep. De ketengroep vormt een aanspreekpunt voor de overheid en wordt regelmatig gevraagd een standpunt te formuleren namens de sector. De kracht van de ketengroep is dat alle schakels in de productieketen om de tafel zitten. Hierdoor worden problemen niet doorgeschoven van de ene schakel naar de andere en worden standpunten breed gedragen Zo wordt gewerkt aan integrale verduurzaming mét waardering van de consument. Geïnteresseerden die gebruik willen maken van dit platform kunnen voor meer informatie terecht bij het Biohuis, de VBP of bij Bionext. Klik hier voor de samenstelling van de ketengroepen.

15 14 Projecten met en voor de sector Dierenwelzijn en -gezondheid Solidair met Soja De Nederlandse biologische legpluimveesector stelt voortaan extra eisen aan geïmporteerde soja voor kippenvoer. Dit gebeurt in samenwerking met het keurmerk Eco-Social, een sociaal keurmerk binnen de biologische sector. De sector gaat investeren in projecten van de sojatelers ter verbetering van de sociale omstandigheden, om te beginnen in China en daarna in Brazilië. De soja moet niet alleen biologisch geteeld zijn, maar daarnaast ook met zekerheid verbouwd zijn op gronden waar recent geen regenwoud heeft gestaan. Eind 2015 is alle soja in de biologische legpluimveesector eco-sociaal. De bedrijven die meedoen aan het project zetten hun goede voornemen zwart op wit tijdens de BioVak 2013 in de IJsselhallen in Zwolle. Het streven van de convenantpartners is dat in 2013 dertig procent van alle biologische soja in het kippenvoer voor de biologische leghennen eco-sociaal is, in 2014 zestig procent en in 2015 honderd procent. Bionext heeft het project in gang getrokken en is één van de initiatiefnemers en ondertekenaars van het convenant. Bomen voor Buitenkippen Pluimveehouders met biologische en vrije uitloopkippen gaan gezamenlijk werken aan het optimaliseren van de uitloop. Hiervoor is het praktijknetwerk Bomen voor Buitenkippen opgericht. De pluimveehouders willen in de uitloop op een duurzame manier beschutting bieden aan hun kippen. Er worden bomen geplant waarvan geoogst kan worden, die mineralen opnemen uit de grond en waarmee de biodiversiteit en eco-efficiëntie in de uitloop groter worden. De pluimveehouders worden begeleid door Bionext en het Louis Bolk Instituut. Bionext organiseert o.a. drie bedrijfsbezoeken voor pluimveehouders. De eerste excursie in december was een succes. Zo n 30 pluimveehouders (biologisch en vrije uitloop) gingen op bezoek bij Ron en Gracia Verdel van De Nieuwe Baankreis in Almen. Zij combineren hun biologische leghennenbedrijf met fruitteelt. Antibioticavrije productieketens De biologische dierhouderij loopt voorop als het gaat om diervriendelijke, antibioticavrije ketens. Antibiotica worden nu al op heel beperkte schaal en onder strikte voorwaarden ingezet. Met de hulp van betrokken consumenten, boeren en ondernemers wil Bionext het antibioticumgebruik nog verder terugdringen. Bionext werkt samen met onderzoekers en ondernemers aan projecten en onderzoeksvoorstellen die zich richten op natuurlijke middelen en het verbeteren van het bedrijfsmanagement, zodat antibiotica niet nodig zijn. Daarnaast werkt Bionext samen met Skal aan een centrale database waarin de antibioticumgebruiksgegevens van biologische bedrijven zal worden bijgehouden. Zo kan nauwkeurig gemonitord worden wat het gebruik is en welk effect de inspanning van de sector heeft op verdere terugdringing. Hoe het best gecommuniceerd kan worden over het (minimale) antibioticumgebruik, wordt onderzocht in een pilotproject samen met de biologische vleeskippensector. Dit project loopt door tot en met het voorjaar van 2013.

16 Biodiversiteit & natuur Inhoudsopgave 15 Europees project BioBio Het Europese onderzoeksproject BioBio is recentelijk afgerond. Doel van dit project was het ontwikkelen van indicatoren voor het meten van biodiversiteit op biologische en lage input landbouwbedrijven in Europa. Hiervoor is onderzoek gedaan op landbouwbedrijven in 15 landen en in 5 verschillende landbouwsystemen die verschillen in intensiteit van grondgebruik. Bionext was bij dit project betrokken als een van de Europese stakeholders en heeft onder andere geholpen met het vinden van Nederlandse biologische tuinbouwbedrijven die mee wilden werken aan het onderzoek. Het eindrapport en de factsheets over de verschillende indicatoren (bijvoorbeeld over regenwormen) zijn te vinden op Natuur- & landschapswijzer Voor biologische en gangbare boeren en tuinders die de biodiversiteit op hun bedrijf willen bevorderen hebben we een online Natuur- en landschapswijzer ontwikkeld. Er staan laagdrempelige maatregelen in die snel effect kunnen sorteren en waarmee je bijen, vogels of vlinders kunt aantrekken. Bijvoorbeeld op het erf, in overhoeken of langs de randen van akkers. Ook wordt informatie verstrekt over handige websites, subsidiemogelijkheden, good practices en projecten waarbij een boer of tuinder zich kan aansluiten. Bionext moedigt boeren en tuinders aan om met de Natuur- en Landschapswijzer aan de slag te gaan en hun ervaringen te delen met collega s. Om boeren en tuinders nog meer te inspireren heeft Bionext een excursie georganiseerd bij een biologische varkenshouder. Op dit voorbeeldbedrijf zijn al verschillende maatregelen genomen om natuur en landschap te bevorderen.

17 16 Pilot Natuur- & landschapsnorm In het driejarige project met de Natuur- en Landschapsnorm werken twintig boeren en tuinders uit de reguliere en de biologische landbouwsector aan het bevorderen van natuur en landschap op hun bedrijf. Ze zaaien bijvoorbeeld bloemen- en kruidenmengsels in langs de randen van akkers, die nuttige insecten aantrekken en voedsel en beschutting bieden voor vogels. Of ze planten bomen aan die passen bij het oorspronkelijke cultuurlandschap. Doel van dit onderzoeksproject is om in de praktijk te testen hoe de richtlijnen die in de Natuur- en Landschapsnorm staan, het beste in de bedrijfsvoering kunnen worden ingepast. Ook wordt bekeken welke vergoeding boeren en tuinders zouden moeten krijgen voor hun groene inspanningen. Die informatie is van belang voor de ontwikkeling van het nieuwe Europese Landbouwbeleid, die in volle gang is. In dat nieuwe Europese beleid wordt geprobeerd om de landbouw meer bij te laten dragen aan het beheer en behoud van een aantrekkelijk landschap met een soortenrijk planten- en dierenleven. Het project met de Natuur- en Landschapsnorm is mogelijk gemaakt door het ministerie van Economische Zaken en wordt gecoördineerd door de WUR. Bionext maakt deel uit van de begeleidingscommissie en verzorgt de communicatie over het project. Bodemvruchtbaarheid Alle sectoren in de biologische landbouw zijn grondgebonden. In de akkerbouw, fruitteelt en groenteteelt spreekt dat voor zich, maar ook in de glastuinbouw en bij het kleinfruit telen de ondernemers op de volle grond. Pluimvee-, varkens- en rundveebedrijven hebben een band met de bodem, doordat ze hun dieren toegang geven tot uitlopen en weidegang. Bionext heeft in haar visie deze link met de bodem tot uitdrukking gebracht. Biologische producten zijn en moeten blijven: Natuurlijk lekker van gezonde grond. Bionext wil biologische boeren en tuinders stimuleren om de bodem nog meer centraal te stellen in hun bedrijf. Zo waren we present op de Akkerbouwvelddag in juli bij PPO in Lelystad met een stand. Ook hebben we inspirerende kennis en verhalen uit de praktijk verzameld en verspreid vanaf een nieuwe plek op onze site die we de komende jaren verder gaan uitbouwen. De online Bio-Bank is uitgebreid met een rubriek voor vraag en aanbod van biologische landbouwgrond. In december zijn we partner geworden van de campagne Save our Soils, samen met vele andere organisaties zoals de IFOAM en de Engelse Soil Association. De campagne is een initiatief van Nature & More en vraagt aandacht voor het belang van gezonde, levende, vruchtbare bodems voor onze voedselproductie. Sluiten kringlopen Bionext heeft een analyse gemaakt van de belemmeringen in het sluiten van de voer-mest kringloop voor de biologische sector. Deze is o.a. besproken met de werkgroep bemesting van het Biohuis. De commentaren geven richting aan de acties die Bionext kan ondernemen om de sector te ondersteunen bij het sluiten van de kringloop. Een belangrijke conclusie is dat er nog veel meer gedaan moet en kan worden met de verwerking van biologisch gecertificeerde restproducten als voedsel, als veevoer of als meststof. Daarnaast hebben we een initiatief uit de varkenssector en akkerbouwsector ondersteunt om kleinschalige mestopslagen te bouwen als oplossing van knelpunten

18 17 voor zowel de varkenshouders als de akkerbouwers. Ook ondersteunt Bionext in 2012 de nieuw opgerichte werkgroep bemesting van het Biohuis, waarin alle sectoren vertegenwoordigt zijn. Uitgangsmateriaal Nieuwe themagroep Op 29 oktober is de nieuwe themagroep voor biologisch uitgangsmateriaal en veredeling voor het eerst bij elkaar gekomen. De themagroep gaat zich o.a. bezig houden met onderzoek, ketenafspraken over gebruik van biologisch zaad, de (internationale) Annex ontwikkeling en residuen op biologisch zaad. Afspraak is om twee keer per jaar te vergaderen en dan steeds een inhoudelijk thema bij de kop te pakken. Annexproject Van het Ministerie van EZ heeft Bionext opnieuw de opdracht gekregen om het Annex Traject te begeleiden. Doel hiervan is om tot een door de sector (zaadbedrijven en telers) gedragen advies te komen aan EZ voor de invulling van de Nationale Annex De Nationale Annex is de lijst met (sub-) gewassen waarvoor geen ontheffing zal worden verleend voor het gebruik van gangbaar geteeld uitgangsmateriaal. Door de expertgroepen wordt op basis van objectieve criteria beoordeeld of het aanbod aan biologisch uitgangsmateriaal voldoende is om (sub-)gewassen op de Nederlandse Annex te plaatsen. De expertgroepen zijn samengesteld in overleg met de relevante ketengroepen van Bionext. Wat het aanbod is aan biologisch uitgangsmateriaal en welke gewassen op de Nationale Annex staan, is te zien op Gentechvrije landbouw Gentechvrije zones Nijmegen is de eerste Nederlandse gemeente die een gentechvrije zone wettelijk heeft vastgelegd. Daarmee wil de gemeente boeren en de natuur beschermen tegen de verontreinigende effecten van gentechlandbouw. Vorig jaar had de gemeente Nijmegen zich naar aanleiding van een burgerinitiatief al uitgeroepen tot gentechvrije gemeente. Bij de start van het burgerinitiatief heeft Maaike Raaijmakers van Bionext de werkgroep in Nijmegen geadviseerd over de nodige stappen om tot een gentechvrije zone te komen. Toen het initiatief in juni 2011 in de Nijmeegse gemeenteraad werd besproken, heeft Raaijmakers het belang van gentechvrije zones voor het behoud van een gentechvrije landbouw onderstreept. De tekst van haar inbreng in de gemeenteraad is hier te lezen. Friesland heeft plannen om de eerste gentechvrije provincie van Nederland te worden. Op een expertbijeenkomst bij provinciale staten van Friesland heeft Bionext toegelicht wat het belang is van gentechvrije zones voor het behoud van een gentechvrije biologische landbouw. Ook heeft Bionext deelgenomen aan een internationale conferentie over gentechvrije zones is Brussel. Nieuwe veredelingstechnieken Onderzoekers en veredelaars hebben nieuwe veredelingstechnieken ontwikkeld, waarvan niet altijd duidelijk is of ze onder de wettelijke definitie van genetische modificatie (GM) vallen. Daarnaast zijn er GM-technieken, bijvoorbeeld cisgenese, die volgens sommige deskundigen net zo veilig zijn als klassieke veredelingstechnieken.

19 18 De mogelijkheid bestaat dat GM-technieken waar de biologische sector vrij van wil blijven in de toekomst worden vrijgesteld van de GGO-wetgeving. Dat vormt een bedreiging voor de keuzevrijheid. Deze technieken vallen dan namelijk ook niet meer onder de etiketteringplicht. Daardoor zijn ze niet langer herkenbaar voor producenten en consumenten als een GGO. Dat betekent in de praktijk dat de biologische sector ze moeilijker buiten de deur kan houden. Bionext heeft zijn standpunt meerdere keren kenbaar gemaakt aan de Tweede Kamer en voert tegelijkertijd overleg met de overheid over mogelijke praktische oplossingen. Daarnaast werkt Bionext op nationaal en internationaal niveau aan zogenaamde factsheets over deze veredelingstechnieken met als doel de sector voor te lichten zodat ze een standpunt en strategie kunnen bepalen. Wetgeving De wetgeving voor Biologische landbouw, handel & verwerking is complex. Bionext volgt de nieuwe wetontwikkelingen op de voet. Bionext is vertegenwoordigd in de Europese belangenorganisatie van de biologische beweging, de IFOAM EU groep en behartigt daar de belangen van de Nederlandse biologische sector. Dat doet ze in overleg en samenwerking met de VBP en het Biohuis. Daarnaast neemt Bionext deel in het reguliere overleg met de Nederlandse overheid en Skal over de biologische regelgeving. Bij dringende gevallen vindt ad hoc overleg plaats. Europese verordening De Europese Commissie treft voorbereidingen voor een discussie over de biologische verordening, die mogelijk tot wijzigingen gaat leiden per Zo heeft ze zelf een evaluatie gemaakt van de biologische verordening zoals die vanaf 2009 van kracht is.

20 19 Aandachtspunten die daar uit voortkomen zijn te vinden in dit rapport (LINK). De Commissie wil o.a. beter kijken naar de regelgeving rondom gentech, om er voor te zorgen dat biologische producten vrij van GGO s blijven. Opmerkelijk is dat de Commissie in haar analyse geen aanleiding ziet om de verordening uit te breiden naar horeca en catering. De IFOAM-EU heeft een werkgroep geformuleerd rondom de verwachtte opfrisbeurt voor de verordening en zal ook namens de biologische sector voorstellen bij de Commissie onder de aandacht brengen. Biologisch moet ook verder: EMAS Bionext heeft in IFOAM EU verband succesvol geprotesteerd tegen het gebruik van het Eco-Label op biologisch voedsel. Maar dat betekent niet dat we volledig tevreden zijn. Ook biologische producten moeten goed scoren als het gaat om watergebruik en energiegebruik. Daarom heeft Bionext in IFOAM EU verband de Europese Commissie voorgesteld om deze aspecten in de biologische verordening op te nemen, bijvoorbeeld door invoering van het EMAS systeem. Speciaal voor boeren en telers In het voorjaar zijn de regels voor biologisch veevoer aangepast. Bionext heeft de sector telkens van informatie over de laatste ontwikkelingen bij de besluitvorming over deze regels voorzien, via een aparte nieuwsbrief. Ook is het IFOAM standpunt voor pluimvee vastgesteld en het IFOAM standpunt voor bedekte teelt op een haar na gevild. Standpuntbepaling over deze onderwerpen in Europees verband is een taaie klus, aangezien de verschillen tussen landen in sectorontwikkeling, bedrijfsomvang en specialisatie nogal verschillen; ondanks die ene Europese regel waaraan voldaan moet worden. Andere aanpassingen in regelgeving voor de primaire sector waar Bionext een rol heeft gespeeld zijn de wetgeving rondom toegelaten meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Bijvoorbeeld door te protesteren tegen de afschaffing van de RUB zonder dat een alternatieve toelatingsprocedure voorhanden was, wat uiteindelijk geleid heeft tot een soepeler overgangsprocedure voor natuurlijke middelen. Speciaal voor handel en verwerking Bionext is vertegenwoordigd in IFOAM EU Specialist Group Organic Processing (SGOP) en behartigt daar de belangen, overlegt en werkt samen met belangenorganisaties voor handel en verwerking uit onder meer Duitsland, België, Frankrijk, Polen en Finland. In 2012 is hard gewerkt aan harmonisatie van regelgeving, lobby tegen onder meer het Eco-Label en afstemming van eventuele aanpassingen van bijlage 8 en 9 van 889/2008. Vanuit verschillende landen is de behoefte uitgesproken om de wetgeving voor o.a. biologisch petfood, stevia als novel food, vloeibaar rookaroma en ionisatie te harmoniseren of, zoals bij petfood, Europees te regelen. De VBP heeft deze onderwerpen bij de kop gepakt. Bionext heeft deelgenomen aan een internationaal project dat is gericht op het overbrengen van kennis aan medewerkers van bedrijven. Het project loopt door in Het gaat om de ontwikkeling van een scholingsconcept dat in de toekomst mogelijk wordt gekoppeld aan het Bionext College. Voor goede samenwerking op (inter-)nationaal niveau en het kunnen behartigen van de juiste belangen vindt er op nationaal niveau afstemming plaats met VBP-leden.

21 20 Europees keurmerk Sinds 1 juli 2012 moeten alle voorverpakte biologische voedingsmiddelen geproduceerd binnen de EU het Europees Biokeurmerk dragen. Het Europees keurmerk voor biologische productie vergroot de herkenbaarheid van biologische voeding, drank en andere producten. Het beschermt de consument tegen namaak en geeft hem de beste garantie. De bekendheid van het keurmerk bij de Nederlandse consument is nog laag. De biologische sector wil daar snel verandering in brengen. In 2012 heeft Bionext het Europese keurmerk volop bekendheid gegeven, samen met het bedrijfsleven. Sociale media zijn groen gekleurd, er is geadverteerd in Smaakmakend en Biofood en het keurmerk is vermeld in alle campagne-uitingen rondom Lekker naar de Boer. Ook staat het groene blaadje in alle corporate folders van Bionext. Zaadwetgeving De Europese Zaadwetgeving wordt de komende jaren herzien. Het gaat bijvoorbeeld om de regels voor het op de markt brengen van nieuwe (biologische) rassen en voor de verkoop van zaden van amateur en landrassen. Ook de mogelijkheden voor boeren om onderling zaden uit te wisselen staan ter discussie. Bionext heeft als lid van de seedtaskforce van IFOAM EU gewerkt aan een visiedocument met aanbevelingen (positionpaper). Dit standpunt zal in het bestuur van IFOAM EU besproken worden. Speciaal voor biologische winkels Bionext heeft deelgenomen aan een internationaal project dat is gericht op afstemming van verduurzamingsmaatregelen voor biologische winkels. Het gaat om de ontwikkeling van een scholingsconcept dat mogelijk in de toekomst wordt gekoppeld aan het EKO-keurmerk. Het project loopt door in Centrale Winkel Automatisering (CWA) CWA is in 2005 van start gegaan en heeft als doel: standaardisering van alle artikelinformatie tussen alle leveranciers, koppeling van alle artikelinformatie van alle leveranciers in een centraal artikelbestand en aanlevering van deze artikelinformatie aan de winkelkassa. Oftewel de kassa van de biologische speciaalzaak. Daar waar elke supermarktketen zijn eigen artikelbestand heeft, is hier gekozen voor een artikelbestand dat beschikbaar moet zijn voor alle winkels, ongeacht of zij tot een winkelformule behoren of geheel zelfstandig zijn. Ondersteuning van deze dienst gebeurt via de CWA servicedesk.

22 21 Sinds de oprichting van CWA neemt het aantal deelnemende winkels en leveranciers gestaag toe tot respectievelijk 125 en 27 deelnemers. In 2012 lag de focus op deelname aan CWA door kleine en boerderij winkels. De collectieve CWA dienstverlening zonder winstoogmerk heeft de afgelopen jaren geresulteerd in een verlaging van de winkeltarieven. BioPunt Groen Spaarmodule Het nieuwe geautomatiseerde spaarsysteem van Stichting PBS (Promotie Bureau Biologische Speciaalzaak) heet BioPunt Groen. Consumenten kunnen gratis BioPunten sparen via een kassascan van actie artikelen in combinatie met een scan van een BioPunt spaarpas, groenpas of Ekoplaza pas. BioPunt komt beschikbaar voor alle biologische merken en biologische speciaalzaken. BioPunt is gratis voor winkels en consumenten. Deelnemende biologische merken betalen de kosten voor dit spaarsysteem. In 2013 zal BioPunt Groen geleidelijk ingevoerd worden. duurzaam voedsel vallen o.a. biologisch, Beter Leven, FairTrade en MSC. Biologische voeding is verreweg het grootste segment met een omzetaandeel van 43,6%. Geitenzuivel De vraag naar biologische geitenzuivel zit in de lift. In 2012 werkte Bionext mee in 2 projecten aan de stimulering van de afzet. De Groene Geit, de vereniging van biologische geitenhouders, is een actie gestart samen met Oxfam Novib. Bij de aankoop van Nederlandse geitenzuivel sparen consumenten mee voor geiten aan arme gezinnen in Bangladesh. De geitenhouders doneren zelf ook 200 geiten en EkoPlaza verdubbelt dit aantal tot 400. Bionext werkt ook mee aan het praktijknetwerk Hoe stimuleer ik een nichemarkt waarbij naar meer en betere afzetkanalen voor geitenzuivel in Nederland gezocht wordt. Afzetstimulering Consumentenbestedingen Een hoofddoelstelling van Bionext is dat de consumentenbestedingen aan biologisch voedsel jaarlijks met 10% stijgen. In de eerste helft van 2012 is die doelstelling ruimschoots gehaald. De belangrijkste verkoopkanalen zagen hun omzet in die periode met 11,8% toenemen. De verwachting is dat in 2013 de grens van 1 miljard omzet wordt bereikt. De consumentenbestedingen aan duurzaam voedsel zijn in de eerste helft van 2012 met 23,4% gestegen. Onder

23 Lobby Inhoudsopgave 22 Binnenland Uitstel besluit Regeling Uitzondering Bestrijdingsmiddelen Het besluit over de Regeling Uitzondering Bestrijdingsmiddelen wordt uitgesteld tot 1 januari Dit is staatssecretaris Bleker van Landbouw overeengekomen met het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb). Na die datum mogen producten nog anderhalf jaar worden opgebruikt. Dat geeft het bedrijfsleven de gelegenheid om uiterlijk tot 1 juli 2015 goedkeuring van de Europese Commissie te krijgen voor gebruik of toelating van deze middelen. LTO Nederland en Bionext hebben gezamenlijk aangestuurd op een geleidelijke overgangsregeling en zijn dan ook blij met deze beslissing. Tweede Kamerverkiezingen Politieke partijen waren in 2012 druk bezig met het schrijven van hun verkiezingsprogramma. Bionext vindt dat er wel een tandje bij kan om in 2025 tot 25% marktaandeel van biologische landbouw en voeding te komen. Daarom hebben we namens de biologische sector enkele speerpunten geformuleerd. Kort samengevat gaat het om deze punten: 1. De overheid is verantwoordelijk voor een level playing field : 2. Benutten van het binnenlandse succes voor de export en daarmee voor de BV Nederland 3. Bevordering van duurzame, biologische innovaties U kunt de volledige tekst en de begeleidende brief aan de verkiezingscommissies hier bekijken.