Innovatie in conservering

Transcriptie

1 noodzaak of overbodig? Dr John Havermans TNO BenO Binnenmilieu & Gezondheid John Havermans

2 2

3 3

4 1936 Experimentele radaropstelling 1951 Kwaliteitsonderzoek rijwielen 1954 Deltar, rekenmachine voor watermanagement Plastic melkkrat 1967aantasting glas Electronen micr ecologisch onderzoek waddenzee

5 Innovatie in Conserveringsonderzoek Noodzaak of overbodig? Verzuring Ontzuring Schoonmaken Herkennen Schimmels Opslag 5

6 Innovatie in Conserveringsonderzoek Noodzaak of overbodig? Historische Rock Band (Woodstock 69) Type muziek: ACID 1984: Eerste brief over verzuring van ons cultureel erfgoed 1985: TNO Start ACBAM Onderzoek 1999: TNO dient EU voorstel in Veroudering van papier door luchtverontreiniging Eerste EU project op movable heritage start in 1990! 6

7 Verzuring Verzuring door luchtverontreinigingen het fabricage proces Oude restauraties De inkt (iets complexer dan verzuring alleen) 7

8 Verzuring Vinden van een remedie door nabootsen proces Luchtverontreinigingen TNO ontwikkelde verzuringsopstelling Verbeteringen worden nu aangebracht in EU PaperTreat CEN en ISO normen in ontwikkeling Het fabricage proces Nieuwe kunstmatige verouderingsprocessen Standaard voor het evalueren van materiaalkwaliteit Evaluatie van ontzuringsprocessen in EU PaperTreat De inkt EU Inkcor en EU MIP Nieuwe kennis op gebied inktvraat Nieuwe conserveringsmethoden d.m.v. anti-oxidant behandeling Fytaat / quartenaire broom verbindingen 8

9 Innovatie in Conserveringsonderzoek. Noodzaak of overbodig? Verzuring Ontzuring Schoonmaken Herkennen Schimmels Opslag 9

10 Ontzuring Doel: Reduceren van de aanwezigheid van zure verbindingen in papier Handmatig: Wei t O DEZ Bookkeeper Paper Treat PaperSave 10 Neschen 900

11 Innovatie in Conserveringsonderzoek. Noodzaak of overbodig? Verzuring Ontzuring Schoonmaken Herkennen Schimmels Opslag 11

12 Schoonmaken Doel: Verwijderen van ongewenst materiaal Diagram of laser cleaning station set-up, consisting of the Nd:YAG laser, the scanning head and the digital camera. 12 Depulvera (stof)

13 Innovatie in Conserveringsonderzoek. Noodzaak of overbodig? Verzuring Ontzuring Schoonmaken Herkennen Schimmels Opslag 13

14 Herkennen Figure Visible image Figure : Near Infrared image Near Infrared B G R NIR B G R 14 False color infrared

15 Innovatie in Conserveringsonderzoek. Noodzaak of overbodig? Verzuring Ontzuring Schoonmaken Herkennen Schimmels Opslag 15

16 Schimmels Ethyleen oxide? Formaldehyde? Wegborstelen? Gammadoorstralen? Cobalt-60 isotope stored in water Dose Effect Relation 4 kgy

17 Innovatie in Conserveringsonderzoek. Noodzaak of overbodig? Verzuring Ontzuring Schoonmaken Herkennen Schimmels Opslag 17

18 Opslag: voorbeeld Vredespaleis Den Haag Boeken met gamma behandeld, schoongemaakt en in schoon depot teruggezet kiemgetal Oude situatie: Gevaarlijk hoog (36) Nieuwe situatie: Schoon (1-2) 18

19 Innovatie in Conserveringsonderzoek. Verzuring Ontzuring Schoonmaken Noodzaak of overbodig? Herkennen Schimmels Opslag 19

20 INTERNET 20 EVTEK University of Applied Science István Kecskeméti EVTEK Institute of Art and Science

21 JA Innovaties zijn noodzaak Verbetering kwaliteit restauratie Verbetering gezondheidsaspecten Van stuks naar massa Toch Blijft handwerk noodzakelijk Zullen innovatieve methoden niet universeel worden toegepast Een object blijft uniek en zullen sommige innovaties voor bepaalde objecten overbodig blijven Andere objecten hebben juist behoefte aan innovatie 21

22 22