Datum: 25 september 2014 Portefeuillehouder: M.L.C. Klein-Schuurs

Transcriptie

1 Raadsvoorstel Raadsnummer: Registratiekenmerk: Onderwerp: Nota Subsidie en tarievenbeleid Korte inhoud: Datum: 25 september 2014 Portefeuillehouder: M.L.C. Klein-Schuurs Voorstel 1. De nota Subsidie- en Tarieven maatschappelijk vastgoed Nijkerk vast te stellen en daarmee te besluiten tot de keuzes ten aanzien van: a. de beleidsuitgangspunten voor het bepalen van: de integrale kostprijs, een kostprijsdekkende huur en het vaststellen van tarieven en huisvestingssubsidies; b. de integrale kostprijs van accommodaties die de gemeente in eigendom heeft en de bijbehorende kostprijsdekkende huur; c. basis- en niet basis activiteiten, het bijbehorende huurtarief en huisvestingssubsidie; d. toetsingskader van huisvestingssubsidies aan maatschappelijke organisaties; e. implementatieplan voor het invoeren van kostprijsdekkende huurtarieven en huisvestingssubsidies. Toelichting: Inleiding In 2012 is de Nota Maatschappelijk Vastgoed door de gemeenteraad vastgesteld. In de nota staat beschreven dat gemeente Nijkerk in de toekomst een regierol wil vervullen voor het maatschappelijk vastgoed dat zij in eigendom heeft. Gezien de uitgangspunten van de nota gaat de relatie tussen gemeente en de gebruikers van het maatschappelijk vastgoed veranderen. Niet alleen omdat de gemeente het initiatief bij het maatschappelijk middenveld legt, maar ook omdat de gemeente streeft naar een eerlijke verdeling van de kosten. In de Nota Maatschappelijk Vastgoed is voor alle gemeentelijke accommodaties aangegeven hoe de gemeente hiermee wil omgaan. Naast de Nota Maatschappelijk Vastgoed wordt de gemeente Nijkerk door de Wet Markt en Overheid (Wet M en O) verplicht haar vastgoedportefeuille goed op orde te brengen. Zo verplicht de wet de gemeente tenminste een integrale kostprijs aan de gebruikers van maatschappelijk vastgoed in rekening te brengen. De bijgevoegde nota subsidie- en tarievenbeleid is de uitwerking van het kader dat het maatschappelijk vastgoedbeleid schetst. Via de nota wordt aan de raad voorgesteld om op een uniform en transparante manier de kosten inzichtelijk te maken van het maatschappelijk vastgoed. Beoogde effecten Met het nieuwe beleid krijgt de gemeente inzicht en kan het onderscheid maken in de werkelijke huisvestingskosten en de subsidiestromen, in relatie tot de gemeentelijke begroting. Met het nieuwe beleid worden spelregels geformuleerd, waarmee via uniform subsidie- en tarievenbeleid een duurzame exploitatie van maatschappelijke accommodaties kan worden bewerkstelligd. De spelregels en randvoorwaarden van het nieuwe beleid vormen, na vaststelling door de gemeenteraad, de basis voor de

2 2 nieuwe overeenkomsten met de huurders/gebruikers. Met het nieuwe beleid zijn er heldere en transparante uitgangspunten voor alle toekomstige huisvestingssubsidies. Argumenten In de Nota Maatschappelijk Vastgoed (MV) kiest de gemeente specifiek om regiegemeente te zijn. De gemeente hecht veel waarde aan particulier initiatief en eigen verantwoordelijkheid van de inwoners (het eigen kracht principe). Vanuit het gemeentelijk beleid wordt op een integrale wijze de eigen kracht van inwoners optimaal benut en gestimuleerd. De gemeente stelt de kaders ten behoeve van het toekomstige beleid vast en draagt de kaders actief uit. Waar gewenst kan de gemeente partijen uit het netwerk bij elkaar brengen om de gewenste situatie te realiseren. Verder staat er in de nota MV dat indien de gemeente eigenaar is van een basisaccommodatie zij in beginsel een kostprijsgeoriënteerde huurprijs in rekening brengt bij de exploitant en/of gebruiker. De verdere uitwerking daarvan vindt plaats binnen het Subsidie- en tarievenbeleid. Middels bijgevoegde nota is er een beleid opgesteld om zo helder en transparant mogelijk de huisvestingslasten en eventuele huisvestingssubsidie in kaart te brengen. Uitgangspunten Voor basisaccommodaties geldt dat de gemeente zich verantwoordelijk voelt een financiële bijdrage te leveren voor het realiseren van de accommodaties. Voorwaarde is wel dat de maatschappelijke organisatie, die gebruik gaat maken van de accommodatie, vanuit eigen kracht een financiële bijdrage levert. Alleen voor de geformuleerde basisaccommodaties blijft gemeente Nijkerk eigenaar als daartoe strikte noodzaak bestaat. Dit betreffen accommodaties vallend onder de Nijkerkse inzet of waar de gemeente vanuit haar wettelijke taak in moet voorzien. De gemeente hanteert een minimale bezetting van 70% van de normcapaciteit van de accommodatie. De gemeente geeft via dit bezettingspercentage uitdrukking aan het streven naar efficiënt gebruik van maatschappelijke accommodaties. Voor alle basisaccommodaties, uitgezonderd onderwijsaccommodaties, wil de gemeente, tenminste een kostprijsdekkende huur hanteren. De niet-basisaccommodaties worden afgestoten omdat hieraan geen sectoraal beleidsdoelen zijn gekoppeld. Indien de gemeente een niet-basisaccommodaties in eigendom houdt, wordt hiervoor een commerciële huur in rekening gebracht bij de huurder. Het bestaand beleid voorziet niet in een toetsingskader voor het toekennen en het bepalen van de hoogte van huisvestingssubsidies. Hierdoor is niet duidelijk welke organisaties in aanmerking komen voor een huisvestingssubsidie en wat de hoogte is van de subsidie. Het feit dat de gemeente basisaccommodaties heeft benoemd betekent niet dat de huurders/gebruikers automatisch in aanmerking komen voor een huisvestingssubsidie. Een belangrijke voorwaarde is dat de accommodatie (activiteit) geborgd is in het sectorale beleid. Toetsingskader huisvestingssubsidie en tarieven Op basis van een aantal uitgangspunten is een toetsingskader geformuleerd voor het vaststellen of een activiteit een basisactiviteit betreft en daardoor in aanmerking komt voor een maatschappelijk huurtarief en een huisvestingssubsidie. Het toetsingskader stelt de gemeente in staat een gefundeerde afweging te maken. De hoogte van het huurtarief per uur wordt bepaald door het afzetten van de kostprijsdekkende huur tegen de normcapaciteit van de accommodatie. Elke accommodatie beschikt over een normcapaciteit van uur per jaar. In praktijk blijkt echter dat geen enkele accommodatie op basis van deze normcapaciteit, een bezetting van 100% haalt. Daarom is besloten dat voor de uitwerking van het subsidie- en tarievenbeleid, een minimale bezettingspercentage van 70% wordt gehanteerd en de normcapaciteit van uur met 30% naar beneden wordt bijgesteld naar uur per jaar. Het verlagen van de normcapaciteit heeft direct gevolgen voor de hoogte van het huurtarief per uur. De kostprijsdekkende huur van een accommodatie kan immers gedekt worden met minder uren. Hoewel het realiseren van een bezettingspercentage van 70% voor veel organisaties ambitieus is, houdt de gemeente zich aan deze norm. In totaal zijn er drie type huurtarieven vastgesteld waarvan de hoogte van het huurtariefverschil het onderscheidend element is. De tarieven zijn maatschappelijk, semi-commercieel en commercieel. Als blijkt dat een activiteit op basis van het toetsingskader een basisactiviteit is, dan komt deze in aanmerking voor het maatschappelijk huurtarief en daarmee voor huisvestingssubsidie. De hoogte van de huisvestingssubsidie betreft het saldo van het kostprijsdekkend huurtarief en het maatschappelijk

3 3 huurtarief. De hoogte van de huisvestingssubsidie wordt bepaald door de hoogte van het maatschappelijk huurtarief. Gaat het maatschappelijk huurtarief omlaag, dan gaat de huisvestingssubsidie omhoog en andersom. Consequenties De berekende kostprijsdekkende huur van alle accommodaties is hoger dan de huidige huur die de organisaties op dit moment betalen aan de gemeente. De hoogte verschilt per accommodatie. Ten aanzien van een aantal accommodaties is sprake van meer dan een verdubbeling van de huur. Dit geldt onder andere voor accommodaties: Wulfshoeve II, Het Tuinhuis, Chill-Out, De Goede Hoop, De Hobbit, Peuterspeelzaal Klavertje Vier en Het Thielenhoekje. Uit gesprekken met de belanghebbende organisaties is duidelijk geworden dat zij geen kostprijsdekkende huur kunnen betalen. Sommige organisaties geven aan dat de huidige huur nu al te hoog is en dat het eigen vermogen, dat in de loop van de jaren is opgebouwd, wordt ingezet voor het dekken van de jaarlijkse tekorten in de exploitatiebegroting. Het doorvoeren van een kostprijsdekkende huur, zonder enige compensatie via een huisvestingssubsidie, leidt naar verwachting tot het beëindiging van activiteiten van alle organisaties / accommodaties. Alle organisaties hebben aangegeven dat de hoogte van een kostprijsdekkende huur een onhoudbare druk legt op de begroting en daarmee de continuïteit van de bedrijfsvoering. De gesprekken met de betrokken organisaties hebben inzicht gegeven in de bezetting van accommodaties. De organisaties hebben, op de UVV na, allemaal aangegeven dat het minimale bezettingspercentage van 70% niet gehaald wordt. Vooral overdag staan activiteitenruimten leeg. De organisaties wensen vooral overdag meer activiteiten aan te trekken en daarmee ook extra inkomsten te realiseren. Dit valt in praktijk echter niet mee, waardoor de organisaties er vanuit gaan dat het minimale bezettingspercentage van 70% ook de komende jaren niet gehaald wordt. Op basis van de totale huidige huuropbrengsten en de berekende kostprijsdekkende huuropbrengsten, blijkt dat sprake is van een totale verborgen subsidie van circa ,-. Implementatieplan Het implementatieplan staat in het teken van het toekennen en het bepalen van de hoogte van huisvestingssubsidies. In de onderstaande tabel is aangegeven welke organisaties voor hun activiteiten in aanmerking komen voor een maatschappelijk huurtarief en daarmee een huisvestingssubsidie. Accommodaties Organisatie (huurder) Maatschappelijk Huisvestingssubsidie huurtarief De Wulfshoeve Wijkvereniging Paasbos Nee 0 De Wulfshoeve II Stichting Peuterspeelzaal De Nee 0 Triangel Het Tuinhuis Unie Van Vrijwilligers Nijkerk Ja ,- Chill-Out Stichting Jeugd- en Ja ,- Jongerenwerk gemeente Nijkerk De Goede Hoop Buurtvereniging De Goede Nee 0 Hoop De Hobbit Stichting Educatief-Kreatief Nee 0 Peuterspeelzaal Stichting Peuterspeelzaal Nee 0 Klavertje Vier Hoevelaken Het Biggenhok PCO Geldersevallei Nee 0 Het implementatieplan gaat uit van een gefaseerde invoering van kostprijsdekkende huurtarieven en huisvestingssubsidies. De organisaties worden via dit plan in de gelegenheid gesteld hun bedrijfsvoering aan te passen op een mogelijke huurverhoging. Het voorstel is een trapsgewijze invoering over een periode van drie jaar.

4 4 In deze drie jaar wordt het verschil tussen de huidige huur en de kostprijsdekkende huur per kalenderjaar met 33,3% doorgevoerd. Voor de organisaties die in aanmerking komen voor het maatschappelijk huurtarief geldt dat de huisvestingssubsidie op dezelfde wijze wordt ingevoerd. De onderstaande afbeeldingen zijn fictieve voorbeelden. In het rapport is gekozen voor een overgangstermijn van 3 jaar zodat de huurprijzen in 2018 kostendekkend en marktconform zijn. In de tussenliggende periode voldoet de gemeente niet aan de Wet Markt en Overheid. Die stelt namelijk dat per 1 juli 2014 de tarieven marktconform moeten zijn. Echter wanneer door de gemeenteraad besloten wordt dat economische activiteiten (als de verhuur van gebouwen) in het algemeen belang plaatsvinden dan zijn de integrale kostendoorberekening niet van toepassing. In oktober 2014 zal dit besluit aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Uitvoering De verdere uitrol en implementatie kan per direct na vaststelling plaatsvinden onder verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders. Burgemeester en wethouders van Nijkerk, de secretaris, de burgemeester, mevrouw mr. M.D. Haalstra de heer mr. drs. G.D. Renkema

5 RAADSBESLUIT Nummer: De raad van de gemeente Nijkerk; gelezen het collegevoorstel van 1 juli 2014; gelet op de Wet Markt en Overheid; b e s l u i t : 1. De nota Subsidie- en Tarieven maatschappelijk vastgoed Nijkerk vast te stellen en daarmee te besluiten tot de keuzes ten aanzien van: a. de beleidsuitgangspunten voor het bepalen van: de integrale kostprijs, een kostprijsdekkende huur en het vaststellen van tarieven en huisvestingssubsidies; b. de integrale kostprijs van accommodaties die de gemeente in eigendom heeft en de bijbehorende kostprijsdekkende huur; c. basis- en niet basis activiteiten, het bijbehorende huurtarief en huisvestingssubsidie; d. toetsingskader van huisvestingssubsidies aan maatschappelijke organisaties; e. implementatieplan voor het invoeren van kostprijsdekkende huurtarieven en huisvestingssubsidies. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Nijkerk d.d. 25 september 2014, de griffier, de voorzitter, de heer O. VAN KOLCK de heer mr. drs. G. D. RENKEMA