Ik heb nog nooit op provisiebasis gewerkt

Transcriptie

1 Het Verzekeringsblad 99e jaargang 26 maart 2009 nr. 6 Nee tegen AFM-kosten Pensioenadviseur als crisismanager Solvency II voor dummies Marjol Nikkels (Sensio): Ik heb nog nooit op provisiebasis gewerkt

2 Als u kansrijk vastgoed wilt financieren, zorgen wij snel voor de doorbraak Het succes van een vastgoeddeal hangt maar al te vaak af van snel handelen. Ziet u kansen in een bepaald object, dan wilt u dus snel weten of u het gefinancierd kunt krijgen. Of uw aanvraag nu via uw intermediair of direct binnenkomt, bij de RNHB Hypotheekbank weet u binnen een werkweek waar u aan toe bent. En als het moet nóg sneller. RNHB Hypotheekbank is gespecialiseerd in de financiering van beleggingsvastgoed en bedrijfspanden in het middensegment. Behalve op een snelle, klantvriendelijke service kunt u rekenen op flexibele financieringsoplossingen. Daarbij kunnen wij vaak nét even verder gaan dan grote, niet gespecialiseerde hypotheekverstrekkers. Zo kijken wij niet alleen naar de stenen, maar ook naar de ondernemer achter het object en zijn visie. Meer weten over onze persoonlijke benadering van de vastgoedmiddenmarkt? Bel dan of kijk op Financier van de vastgoedmiddenmarkt. Leidseveer 30 - Postbus GE Utrecht Telefoon Fax info@rnhb.nl

3 INHOUD COVER Nooit op provisiebasis gewerkt Ik heb nog nooit op basis van provisie gewerkt en niemand heeft daar problemen mee. Ik heb ook nog nooit een klant gehad die mijn nota niet betaalde. 14 Marjol Nikkels, trainer in zorg & inkomen en adviseur in verzuim- en zorgmanagement, vindt dat eigenlijk heel logisch, want ik bespaar een klant zomaar euro op zijn verzuimkosten. Dan is mijn nota van 5000 à euro geen enkel probleem. Het gaat er dus om dat je aantoonbaar van waarde bent voor je opdrachtgevers. Dan betalen ze je graag en goed. Einde aan stilzwijgend verlengen Als het aan directeur Richard Weurding van het Verbond van Verzekeraars ligt, komt er nog deze zomer een einde aan de stilzwijgende verlenging van verzekeringen voor particulieren. 6 Het Verbond wil bindende afspraken met haar leden over een model van geïnformeerde verlenging. Federatie FIDIN ondersteunt deze visie van de verzekeraarskoepel, maar wil wel duidelijke uitvoeringsafspraken. Wie informeert de consument, hoe wordt dit gedaan en wie gaat de kosten van alle extra administratieve handelingen betalen? Pensioenadvies in tijden van recessie De actualiteit laat zien dat er een recessie voor nodig is om mensen het besef bij te brengen dat zij zorg dienen te hebben voor hun oudedag. In dit VB zijn twee artikelen opgenomen 8 die nader op dit onderwerp ingaan. Het artikel De roerige pensioenwereld beschouwt de vele issues waarmee de pensioenwereld momenteel kampt en het artikel De pensioenadviseur als crisismanager wil laten zien hoe je hier als adviseur in de praktijk mee omgaat, inclusief een stappenplan aan de hand waarvan de adviseur zijn klanten kan benaderen. Premie en schade niet belangrijk? Kan mijn bedrijf de gevolgen van schade aan specifieke machines dragen? Komt bij schade het voortbestaan van mijn onderneming in gevaar? Dat zou een 20 ondernemer zich moeten afvragen bij het overwegen of hij een machineschadeverzekering nodig heeft, als het aan Michel Hermans en Gerard de Noord van Nassau ligt. Premie zegt niets, wel of geen schade in het verleden ook niet. Het gaat er om of het bedrijf de herstelkosten, de stilstand en het eventuele verlies van marktaandeel dat daarop volgt, financieel kan dragen. Rubrieken Hoofdredactioneel 5 Nieuws 6 Onder meer: - Nee tegen AFM-kosten - Solvency II voor dummies Intermediair 12 Onder meer: - Einde aan coulance - Geen spagaat, maar dubbele flikflak PFP 18 Onder meer: - Losse ORV betere optie? - Aflossen is burgermansdeugd - Toename hypotheekadviezen Fiscaal Juridisch 22 Chantal van der Linden - Dubbele aftrek schenking lijfrentetermijnen toegestaan Zorg & Inkomen 24 Onder meer: - Marges onder druk - Commissie onderzoekt zorgallianties ICT 30 Onder meer: - Centropolis: Uitvaart is complex product - Branche kan niet zonder ICT Feiten & Cijfers 32 - AXA en Zwitserleven verlichten pijn voor SNS Reaal - Eureko bouwt balansrisico s snel af Mystery Shopping 34 Verzekerend Buitenland 35 Workability: duurzame inzet werknemers De Workability Index (WAI) geeft aan in hoeverre een medewerker, gegeven zijn persoonlijke fysieke en mentale capaciteiten evenals zijn specifieke arbeidssituatie, 24 in staat is om zijn huidige werk te verrichten. De WAI is afkomstig uit Finland en daar gedurende decennia doorontwikkeld. Ook in Nederland wordt op diverse terreinen al gewerkt met deze Finse methode, al kan de promotiemachine nog wel wat smeerolie gebruiken. ONVZ ziet in Workability nieuwe kansen op de zakelijke markt, voor het eigen bedrijf én voor het intermediair. Nieuws 36 Barbier 38 nummer 6-26 maart

4 vóór 31 maart Reserveer 31 maart Een goede relatie met het intermediair maakt het speelveld van vermogensbeheer groter. 9 april: themanummer Vermogensopbouw Gewijzigde data! Verschijnt: 7 mei Sluit: 27 april Bij de keuze voor een hypotheek, spaarproduct of beleggingsverzekering geeft de intermediair vaak de doorslag. Juist omdat hij een brug te kan slaan tussen productinformatie en de behoefte van de klant. Succes in het speelveld van vermogensbeheer begint bij gezien worden door het intermediair. Deelname in het VB-themanummer Vermogensopbouw levert u het hoogste rendement op tegen een bescheiden investering. Bel of mail Emilie Kars voor de advertentiemogelijkheden. Telefoon: ekars@kluwer.nl. Reserveren kan tot uiterlijk 31 maart. Het Verzekeringsblad bereikt direct de intermediair Het Verzekeringsblad is een onderdeel van Kluwer

5 COLOFON Het Verzekeringsblad onafhankelijk verzekeringsmagazine sinds 1910 hoofdredactie Michiel Huisman redactie Alex Klein (adjuncthoofdredacteur), Yvonne Neppelenbroek (eindredacteur), Erwin Loer, Rick de Ruiter (web). secretariaat Elly Gravendeel (red. ass.). tel , fax , Postbus 23, 7400 GA Deventer, internet vragen van abonnees worden gratis beantwoord uitgave van Kluwer, Postbus 23, 7400 GA Deventer, tel uitgever Stephanie Keij marketing Claudia Simoons (adverteerders) abonnementen Kluwer Afdeling Klantcontacten, Postbus 878, 7400 AW Deventer, tel , fax abonnementsprijs ,00 incl. btw. Collectieve abonnementen meer dan 20 exemplaren 10% reductie. Annulering abonnement is mogelijk tot 3 maanden voor het begin nieuwe abonnementsperiode losse nummers Losse nummers 7,50 excl. btw; VB Gidsen 12,25 excl. btw. advertenties Kluwer, Postbus 23, 7400 GA Deventer. Advertentie acquisitie: Emilie Kars-van der Goes tel fax EKarsvanderGoes@kluwer.nl Media order: Toos Schurink tel fax mosdeventer@kluwer.nl sluitingsdatum: Dinsdag 9 dagen voor het verschijnen. Zet- en lithokosten worden doorberekend ontwerp Boshoff & Dekker, Deventer vormgeving Mediabuilders, Zutphen druk Plantijn Casparie Den Haag ISSN Kluwer BV legt-uw gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements-) overeenkomst. De gegevens kunnen door Kluwer, of zorgvuldig geselecteerde derden, worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen. Samen Bent u ook jaloers op het gemak waarmee de jongste generatie hboen academische studenten en pas-afgestudeerden contact met elkaar zoeken en de samenwerking aangaan. Ik wel. Niet gehinderd door tijd en afstand internet is altijd dichtbij ontmoeten zij elkaar virtueel, wisselen ervaringen en informatie uit en werken samen aan projecten alsof het de gewoonste zaak van de wereld is. Daar kan de 40+-generatie veel van leren. Hun gedrag staat in schril contrast met deze vaak eendrachtige samenwerking. Ze zitten stevig op comfortabele bestuurszetels en andere mooie posities en spelen hooguit elkaar de bal toe. Het lijkt erop of juist in crisistijd het old boys -netwerk zich van zijn meest behoudende kant laat zien. Balkenende en Bos bijvoorbeeld, die kosten noch moeite besparen om het parlement buiten spel te zetten als het erom gaat maatregelen uit te denken om de huidige crisis het hoofd te bieden. Ander voorbeeld: de ouderenbond ANBO die wel heel ver doorschiet door minister Donner van diefstal te betichten en in haar behoudzucht ten aanzien van pensioen geheel voorbijgaat aan de belangen van de samenleving als geheel. Helaas preken ook pensioenfondsen uitsluitend voor eigen parochie nu er stemmen opgaan om het toeslagenlabel voorlopig maar in de ijskast te zetten. En dichter bij huis is er het Verbond van Verzekeraars die in een uitzending van Kassa overigens zeer proactief en alleen daarom al een applausje waard volledig op eigen inzichten het opeens actuele thema van stilzwijgende verlenging van verzekeringscontracten te lijf is gegaan. Onlangs sprak IG&H over een voor het intermediair dodelijke cocktail en doelde daarmee op de combinatie van een economische crisis met een flinke scheut inconsistente, onsamenhangende en slecht doordachte wet- en regelgeving, waaronder het ondernemerschap van het intermediair gebukt gaat. En daar kan ik het mee eens zijn. Maar ik ken er nog een: de cocktail van een economische crisis samen met een dodelijk elixer dat ons vergiftigt met het idee dat in crisistijd het spreekwoord ieder voor zich en God voor ons allen beter uitwerkt dan een constructieve samenwerking. Hoewel ik mezelf ook kan betrappen op het 40+-virus, heeft bij mij inmiddels wel de overtuiging postgevat dat met samenwerking altijd veel beter en sneller resultaat geboekt kan worden. Dit inzicht leidt ertoe dat ik ervan overtuigd ben geraakt dat een serieuze aanpak van de huidige crisis niet kan zonder eendrachtige samenwerking. En die is helaas nog ver te zoeken. Wat moet er gebeuren voordat we echt gaan samenwerken? HOOFDREDACTIONEEL Michiel Huisman mhuisman@kluwer.nl nummer 6-26 maart

6 NIEUWS Deze zomer einde aan stilzwijgende verlenging Als het aan directeur Richard Weurding van het Verbond van Verzekeraars ligt, komt er nog deze zomer een einde aan de stilzwijgende verlenging van verzekeringen voor particulieren. Het Verbond wil bindende afspraken met haar leden over een model van geïnformeerde verlenging. Federatie FIDIN ondersteunt deze visie van het Verbond maar wil wel duidelijke uitvoeringsafspraken. Volgens het Verbond moeten verzekeraars verzekerden tijdig informeren over de datum van verlenging van hun polis alsmede de geldende opzegtermijnen. Ook wil zij dat éénjaarscontracten voor alle particuliere schadeverzekeringen het uitgangspunt worden. Het blijft mogelijk om meerjarige contracten af te sluiten, maar alleen na expliciete instemming van de consument die daar ook apart voor tekent. Weurding maakte het standpunt van zijn organisatie vorige week zaterdag bekend in het VARA-consumentenprogramma Kassa, dat ruim aandacht aan dit onderwerp besteedde. Volgens Weurding zal het Verbond zelf toezien op naleving van de nieuw in te richten gedragscode voor informatieverstrekking bij verlenging van verzekeringen en kan de consument met klachten altijd terecht bij het Kifid. Mededingingsvoorbehoud Het Verbond moet over haar voornemen wel eerst nog in gesprek met de NMa. Weurding: Je mag met verzekeraars onderling niet zomaar dit soort afspraken maken. Het zijn nogal stevige ingrepen. Hij verwacht er desondanks op korte termijn uit te kunnen komen: We moeten nog de nodige interne procedures doorlopen, maar ga er maar van uit dat dit medio dit jaar geregeld is. Deze reactie stemde PvdA-Tweede-Kamerlid Mei Li Vos tot tevredenheid: Het gaat sneller als branches zelf maatregelen nemen, dus dit ziet er goed uit. Toch is wettelijke verankering nodig wat haar betreft: Zelfregulering lijkt heel leuk maar als het niet werkt, heb je een stok nodig om mee te slaan. Vruchteloze aanbeveling Tweede-Kamerlid Martijn van Dam (PvdA) heeft eerder een wetsvoorstel ingediend om stilzwijgend en langdurig verlengen van abonnementen te voorkomen. Dat voorstel mag rekenen op steun van een ruime meerderheid in de Tweede Kamer, die dat volgens agenda deze week zal bespreken. Volgens Tweede-Kamerlid Mei Li Vos (PvdA) doen zich bij verzekeringen dezelfde problemen voor die mensen hebben bij het te laat opzeggen van abonnementen, en zij bepleitte daarom samen met Ton Elias (VVD) dat verzekeringen inzake verlenging op dezelfde manier moeten worden behandeld als abonnementen. Het Verbond heeft in 2006 de aanbeveling aan haar leden gedaan verzekerden tijdig te waarschuwen Richard Weurding bij automatische verlenging, maar aan die aanbeveling is nauwelijks gehoor gegeven. Van de grootste tien verzekeraars doen alleen Achmea en Europeesche dat, aldus Kassa. Weurding: Het advies uit 2006 gaf grote administratieve problemen, vandaar dat de meeste verzekeraars geen gehoor hebben gegeven aan deze oproep. Uitvoeringsafspraken De Federatie FIDIN was verrast door het in haar beleving onverwachte voornemen van het Verbond. Wel ondersteunt zij de visie van het Verbond om verzekeringen voortaan geïnformeerd te verlengen omdat zowel automatische verlenging als aflopende contracten in strijd zijn met het consumentenbelang maar zij wil wel duidelijke uitvoeringsafspraken met verzekeraars. Wie informeert de consument, hoe wordt dit gedaan en wie gaat de kosten van alle extra administratieve handelingen betalen? FIDIN plaatst verder vraagtekens bij het éénjarige contract als uitgangspunt voor particuliere schadeverzekeringen. De Federatie wil dat bij dekkingen die door de adviseur zorgvuldig zijn geselecteerd en samengesteld, veelal in een voordelig pakket, meerjarige contracten het uitgangspunt kunnen vormen, te meer daar deze een doorgaans lagere premie kennen. FIDIN: De adviseur is immers door de klant aangesteld om af te wegen wat voor hem het beste is. Daar is de adviseur prima toe in staat en daar gaan verzekeraars verder niet over. De adviseur kan de klant nu al adviseren de polis te beëindigen als de voorwaarden of premie veranderen. Binnenkort zal overleg plaatvinden tussen FIDIN en het Verbond. Erwin Loer 6 nummer 6-26 maart 2009

7 NIEUWS De Goudse in HerstelVerzekerd De Goudse Schadeverzekeringen is als vijfde verzekeraar toegetreden tot het HerstelVerzekerd-platform. De maatschappij heeft naast het gebruikersrecht ook een belang in het platform genomen, waarin ook Aegon, ASR, Reaal en Nationale- Nederlanden participeren. Algemene Zeeuwse, dochterbedrijf van De Goudse, zal op termijn ook gebruik gaan maken van HerstelVerzekerd. Het onafhankelijke communicatieplatform (ABZ) standaardiseert de methode van schademelding en de opdrachtverstrekking aan een herstelbedrijf. Verzekeraars, herstellers, intermediairs en gevolmachtigden communiceren hierin direct met elkaar. Het systeem maakt het mogelijk om opdrachten aan herstelbedrijven te versturen, nota s te ontvangen en (status) berichten door te geven. Hierdoor is er minder kans op fouten, verloopt de schadeafhandeling sneller en is het mogelijk de voortgang van de herstelwerkzaamheden te volgen. Woningmakelaardij Meeùs naar Rotero Meeùs Makelaars (onderdeel van de Unirobe Meeùs Groep) en Rotero Groep hebben de intentie uitgesproken om de woningmakelaardij van Meeùs Makelaars aan Rotero over te dragen. De overdracht past in de in december vorig jaar door Meeùs bekendgemaakte strategische keuze om zich primair te richten op verzekeringen, hypotheken en pensioenen. De woningmakelaardij paste daar dus niet helemaal meer in, aldus woordvoerster Corinne van der Zwart. De voorgenomen overdracht van 31 woningmakelaardijen door heel Nederland ligt nog voor aan de OR van de Unirobe Meeùs Groep. Volgens algemeen directeur Robert van der Werf van Rotero kunnen alle 160 betrokken medewerkers gewoon aan het werk blijven en zal het grootste deel van de woningmakelaardijen na de overname verder gaan onder de naam Hypodomus. Rotero initieert en ontwikkelt marktconcepten voor de verkoop van bestaande en nieuwbouwwoningen voor particulieren. Bekende concepten zijn Garantiemakelaars, Woonaccent, beetjehulp.nl, Centrado en, zoals genoemd, Hypodomus. Meeùs Schade Service Nog enig nieuws van Meeùs: de landelijke intermediair heeft de Meeùs Schade Service ontwikkeld. Autoverzekerden kunnen in geval van schade hun auto laten repareren bij een aangesloten schadeherstelbedrijf, die zijn te herkennen aan een Meeùs Schade Service-gevelbord. Voordelen voor de verzekerde zijn vervangend vervoer, een haal- en brengservice, verlaging of verval van eigen risico en de financiële afwikkeling rechtstreeks tussen Meeùs en de schadehersteller. Onder de Meeùs Schade Service schuilt een landelijk netwerk van schadeherstelbedrijven, die volgens Meeùs kwalitatief voorop staan. Nee! tegen AFM-kosten De Federatie FIDIN en de OvFD roepen de branche op massaal bezwaar aan te tekenen tegen de kostenheffi ngen 2008 van de AFM. Eind vorig jaar al hebben de koepels laten weten de explosieve stijgingen in 2008 ten opzichte van 2007 (minimaal 33% tot soms 107%) absurd te vinden. Nu is wat hen betreft de grens bereikt en is het tijd voor actie. Oproep tot bezwaar Deze week is een mailing uitgegaan naar zo n 5500 intermediairs, met de oproep om via een daartoe bestemd en onder meer op Federatiefi din.nl beschikbaar formulier bezwaar aan te tekenen en door de koepels aangezochte juristen te machtigen namens hen te handelen. Dit moet binnen zes weken na dagtekening van de rekening gebeuren, aangetekend. Vervolgens bundelen de koepels de bezwaren en starten de juristen namens de deelnemende intermediairs een procedure bij het College van Beroep voor het bedrijfsleven. De kern van het bezwaar dat zij bij dit College willen neerleggen, is dat de toerekening van de kosten niet op de juiste gronden geschiedt. Er worden kosten aan het intermediair toegerekend die daar niet thuishoren. Vorig jaar hebben beleggingsinstellingen op vergelijkbare gronden en met succes de toezichtskosten aangevochten bij dit College. Wie geen bezwaar aantekent, profi teert straks niet van een eventuele gunstige uitspraak van het College van Beroep voor het bedrijfsleven. Die heeft dan alleen betrekking op de partijen namens wie daadwerkelijk de procedure is gestart. Deelname aan de procedure is gratis voor leden van de koepels, overige intermediairs betalen via een eenmalige machtiging een deelnamebedrag van 25 euro. Begroting 2009 Met het doorlopende toezicht door de AFM was in 2008 naar schatting (bron: AFM-begroting 2009) 73,4 mln euro gemoeid (begroting 78,2 mln euro), voor 2009 is de begroting bepaald op 77,6 mln euro. Het toezicht op het intermediair is begroot op 16,8 mln euro (begroting 2008: 15,7 mln euro, prognose 17,5 mln euro). Aan de voor dit jaar begrote kosten moet de branche 11,4 mln euro (begroting 2008: 11,0 mln euro) bijdragen. NPP wordt De Letselschade Raad Het Nationaal Platform Personenschade (NPP) heeft haar naam omgedoopt in De Letselschade Raad. Met de nieuwe naam wil de raad de herkenbaarheid van haar activiteiten vergroten. In het nieuwe beeldmerk van de Raad staat dan ook het slachtoffer centraal. Op het internet is het oude NPP voortaan te vinden op Deletselschaderaad.nl. nummer 6-26 maart

8 NIEUWS De roerige pensioenwereld Wat pensioenverzekeraars en fondsen jarenlang niet gelukt is, krijgt de economische crisis in een paar maanden moeiteloos voor elkaar: het pensioen staat in het middelpunt van de belangstelling. Het is natuurlijk wrang dat er een recessie voor nodig is om mensen het besef bij te brengen dat zij zorg dienen te hebben voor hun oudedag. Het toont tegelijkertijd het gelijk aan van de onderzoeken die uitwezen dat veel werknemers er lichtvaardig vanuit gingen dat zij dankzij de pensioenvoorziening van de werkgever na hun pensionering op de oude voet zouden kunnen doorleven. Niet de zorg voor de oudedag staat centraal, maar de angst of de pensioenregeling wel zal brengen wat men ervan verwachtte. In de media staat de onderdekking van de meeste pensioenfondsen centraal. Vorige week werd bekend dat de dekkingsgraad van de twee grootste pensioenfondsen, ABP en Zorg en Welzijn (het vroegere PGGM) in de eerste twee maanden van dit jaar verder is gedaald, tot respectievelijk 83 en 85 procent. Beide fondsen hebben daarmee ten opzichte van eind vorig jaar opnieuw 7 procent moeten prijsgeven. Maar ook de meeste andere pensioenfondsen hebben op dit moment onvoldoende buffers om hun verplichtingen op termijn na te komen. De Pensioenwet eist dan dat deze fondsen een herstelplan indienen bij De Nederlandsche Bank (DNB). Daarin moeten zij aangeven met welke maatregelen zij binnen drie jaar de dekkingsgraad weer op orde kunnen hebben. Het verschil tussen de huidige en minimaal vereiste dekkingsgraad van 105 procent is zo groot, dat die niet in drie jaar valt te overbruggen. Daarom heeft minister Donner gebruikgemaakt van het recht dat de Pensioenwet hem biedt en de hersteltermijn verlengd tot vijf jaar. Afstempelen De fondsen die van de verlenging gebruikmaken, kunnen gedurende deze periode niet indexeren. Deze consequentie is breed uitgemeten in de pers en dat heeft gezorgd voor veel onrust bij de gepensioneerden. Maar ook voor de actieve deelnemers heeft het niet-indexeren gevolgen. Hun pensioenopbouw wordt daardoor gekort. De besturen van de bedrijfstakpensioenfondsen in de grooten kleinmetaal hebben de suggestie gewekt dat Donner extra voorwaarden heeft gesteld aan de verlenging van de herstelplantermijn. De fondsen die daarvan gebruik gaan maken, zullen moeten toestaan dat DNB elk jaar toetst of de fondsen op schema zitten. Blijkt dat niet het geval, dan zullen zij maatregelen moeten nemen die nog dieper snijden in de rechten van de pensioendeelnemers. Die suggestie is overigens niet juist. Ook bij de wettelijke termijn van drie jaar vindt een dergelijke toetsing plaats. Nu sprake is van zo n forse onderdekking staat het zo goed als vast dat het achterwege laten van de indexering de problemen niet oplost. Daarvoor zijn aanvullende maatregelen nodig. Hierbij valt te denken aan een verhoging van de pensioenpremie en/of een verhoging van de bijdrage van de werkgever. In crisistijd lijken dat geen reële opties. Veel ondernemingen hebben ook zonder deze kostenverhoging moeite met de continuïteit en in een tijd van toenemende werkloosheid kan niet gerekend worden op een hogere werknemersbijdrage. Eigenlijk resteert de fondsen maar één maatregel en dat is het korten op de pensioentoezegging, het zogenoemde afstempelen. Indexeringslabel in de ijskast Het wordt hoog tijd dat pensioendeelnemers en gepensioneerden volledige openheid geboden wordt. Zij hebben er recht op precies te weten wat de huidige situatie voor hen betekent, vindt ook de AFM. Daarom heeft de toezichthouder in overleg met het ministerie van Sociale Zaken besloten dat pensioenuitvoerders dit jaar geen indexeringslabel ( toeslagenlabel ) hoeven te publiceren. De Pensioenwet eist dit wel, maar de AFM zal deze regel niet handhaven. Een dergelijk label geeft aan in welke mate naar verwachting de indexering in de komende vijftien jaar de inflatie zal volgen. Over de kwaliteit van de pensioenregeling zelf zegt het label niets. De AFM is van mening dat het onder de huidige omstandigheden beter is om de pensioendeelnemers en -gerechtigden meer integraal te informeren. Pensioenfondsen zullen dat doen in de vorm van een modelbrief die in het tweede kwartaal wordt verzonden. Zoals het er nu naar uitziet, zullen ook verzekeraars voor een dergelijke methode kiezen. Want ook bij verzekeraars speelt een soortgelijk probleem. In verzekerde regelingen is soms een voorwaardelijke indexeringstoezegging opgenomen, afhankelijk van de behaalde overrente. Gezien de recente beleggingsresultaten is nu eerder sprake van een negatieve overrente. Leeftijdssegmentatie De Pensioenwet verbiedt individuele waardeoverdracht van en naar pensioenfondsen die kampen met een onderdekking. Werknemers die van werkgever veranderen kunnen hun opgebouwde pensioen dus op dit moment niet meenemen. Dat is pas mogelijk wanneer de dekkingsgraad weer de honderd procent heeft gehaald. Op welk moment dat het geval is, kan niemand voorspellen. Er worden verschillende scenario s in omloop gebracht om die ontwikkeling wat te versnellen. De meeste worden direct bij de lancering al verworpen. Zo voelt DNB er niets voor om te tornen aan de berekeningswijze van de dekkingsgraad. Die vindt niet meer plaats op grond van een vaste rekenrente, maar de verplichtingen moeten op basis van de marktrente worden bepaald. Dat betekent dat bij iedere verlaging van de rente de som van de verplichtingen verder stijgt en de dekkingsgraad opnieuw naar beneden moet worden bijgesteld. Wel wil DNB erover nadenken niet uit te gaan van een momentopname, maar van de gemiddelde rente over de laatste twaalf maanden. Dat zou de volatiliteit iets afzwakken. 8 nummer 6-26 maart 2009

9 NIEUWS Het is niet de enige creatieve manier waarop DNB met de fondsen wil meedenken, bleek op het door Euroforum georganiseerde Jaarcongres Pensioenactualiteiten Daar verraste prof. dr. Koos Knot, Divisiedirecteur Toezichtbeleid DNB, de aanwezigen met de mededeling dat hij zich kan voorstellen, dat een pensioenregeling onderscheid gaat maken tussen generaties. In het begin van een carrière zou een op defined contribution geënte regeling goed kunnen, die later wordt omgevormd tot een defined benefits-achtige constructie. Knot kan het risico niet goed inschatten of jongeren in de toekomst bereid zijn tot generatiesolidariteit, waardoor het de vraag is of een defined benefits-regeling die voor iedereen geldt, nog wel houdbaar is. Het lijkt mij twijfelachtig of men nog bereid is daarvoor de prijs te betalen. Hij schetste een beeld van een naar leeftijdscategorie gesegmenteerde regeling die overeenkomsten vertoont met het life cycle - beleggen dat verzekeraars toepassen bij beschikbarepremieregelingen met beleggingselement. Bij toepassing van een dergelijke segmentatie kan volstaan worden met lagere buffers. Woekerpensioen Zodra de beurskoersen onderuitgaan, worden producten ter discussie gesteld waarmee de klanten in een tijd van hoogconjunctuur juist blij waren. Dat was eerst het geval bij aandelenlease en later bij beleggingsverzekeringen. De huidige crisis stelt de beschikbarepremieregeling met beleggingselement in de negatieve schijnwerper. TROS Radar spreekt van woekerpensioen. Niet alleen de zogenoemde verborgen kosten moesten het ontgelden, maar ook het feit dat het beleggingsrisico bij de deelnemers ligt. Algemeen directeur van het Verbond, Richard Weurding, wees op het feit dat pensioen als onderdeel van de arbeidsvoorwaarden in de eerste plaats een zaak is tussen werkgever en werknemer. Maar hij liet het niet bij deze formele vaststelling. Weurding zegde namelijk toe in gesprek te gaan met de Stichting van de Arbeid. Daar willen verzekeraars praten over de kosten, transparantie en over de informatievoorziening. Jan Aikens De pensioenadviseur als crisismanager Hoe ga je in crisistijd om met je pensioenadvisering? Tip 1: kies de bedrijfseconomische invalshoek en denk mee met de werkgever. Tip 2: belicht de consequenties van maatregelen en bepaal wat wel en niet binnen de invloedssfeer van de ondernemer en zijn bedrijf valt. De pensioenactualiteiten volgen elkaar zo snel op dat er een gerede kans is dat op het moment van het verschijnen van dit VB daar moeiteloos nieuwe pensioenissues aan toegevoegd kunnen worden. Hoe ga je daar nu in de praktijk als adviseur mee om? Hierna volgt een praktisch stappenplan aan de hand waarvan de adviseur zijn pensioenklanten kan benaderen. De insteek is daarbij de vraag: In welke mate bedreigt de pensioenregeling in de huidige economische situatie direct of op langere termijn de winst en continuïteit van de onderneming en/of de inkomensposities en rechten van werknemers en/of gepensioneerden? Stappenplan 1. Inventariseer de situatie. Gaat het om een pensioenfonds of om een rechtstreeks verzekerde regeling? Liggen de zorgen bij werknemers die vrezen voor het verdampen van hun pensioenaanspraken? Of liggen de zorgen bij de werkgever vanuit een bedrijfseconomisch perspectief. In dat laatste geval is de vervolgvraag relevant: bedreigt de huidige pensioenregeling in de huidige economische situatie al dan niet in ernstige mate structureel de winst en continuïteit van de onderneming? Of ligt de financiering van pensioen problematisch vanwege incidentele effecten, zoals bijvoorbeeld individuele waardeoverdrachten? 2. Neem de tijd om de consequenties van stap 1 bij de werkgever voor het voetlicht te brengen. Maak hierbij onderscheid in consequenties waar de werkgever zelf invloed op kan uitoefenen en consequenties die buiten zijn directe invloedssfeer liggen. Gaat het om een regeling bij een bedrijfstakpensioenfonds, dan is dat laatste bijna altijd het geval. Een goed advies is dan om aan te bieden dat u de consequenties voor werknemers in kaart brengt en hen alternatieven voorhoudt. 3. Bespreek met de werkgever alle mogelijke maatregelen en de consequenties daarvan voor hem, zijn onderneming en zijn werknemers. Die maatregelen kunnen o.a. zijn: Niets doen en afwachten. Pensioenregeling zodanig aanpassen dat deze minder gevoelig is voor economische schommelingen. Pensioenaanspraken (tijdelijk) aanpassen. In overleg met pensioenuitvoerder en werknemers incidentele oplossingen zoeken voor incidentele issues. Bij waardeoverdrachten bijvoorbeeld is het heel goed mogelijk en in veel gevallen veel minder verstrekkend dan men op voorhand aanneemt om af te zien van het individuele recht op waardeoverdracht en de werknemer op andere wijze hiervoor geheel of gedeeltelijk te compenseren. Benadruk dat elke maatregel draagvlak vergt van werkgever en werknemers. Hiervoor is het absoluut noodzakelijk dat alle belanghebbenden de ernst van de situatie inzien en overtuigd raken dat maatregelen onvermijdelijk zijn. 4. Adviseer de werkgever dat hij in alle gevallen helder, transparant en consequent zijn werknemers informeert of laat informeren. 5. Betrek in alle gevallen vanaf stap 1 de accountant en/of de boekhouder van de werkgever. 6. Laat de werkgever kiezen of, en welke maatregel(en) geëffectueerd moet(en) worden. Het is zijn onderneming, het zijn zijn werknemers. Laat dat ondernemerschap dus bij hem. Michiel Huisman nummer 6-26 maart

10 Uw klanten een heldere uitvaartverzekering U een tevreden klant Iedere uitvaart uniek, dat is het motto van Yarden. Door onze jarenlange ervaring begrijpen wij dat geen mens hetzelfde is. En dat iedere uitvaart daarom een unieke gebeurtenis is. Begraven of cremeren, koffie of champagne, sprekers, muziek of stilte: iedere uitvaart is maatwerk, waarbij de uitvaartwensen van uw klanten en hun naasten centraal staan. Met de Yarden uitvaartverzekering die speciaal voor en door het intermediair is ontwikkeld, heeft uw klant een helder en transparant product met duidelijke voorwaarden. Voor de acceptatie van uw klanten hanteert Yarden een zeer soepel beleid, met slechts twee gezondheidsvragen. Bovendien zijn kinderen t/m 18 jaar gratis meeverzekerd. De Yarden Uitvaartverzekering is dus een helder product dat zich door u goed en gemakkelijk laat adviseren. Nieuwsgierig? Neem contact op met uw Yarden account manager. Bent u nog geen intermediair van Yarden? Bel dan met de businessdesk: Een van de unieke kenmerken van de Yarden uitvaartverzekering is de volledige keuzevrijheid voor uw klant, waardoor deze zijn volledige vrijheid behoudt.

11 NIEUWS Solvency II voor dummies Solvency I uit 2002 voldoet niet en wordt daarom vervangen door Solvency II. Wat is Solvency II precies en wat gaat het betekenen voor de Nederlandse verzekeringsmaatschappijen? Een beknopte uitleg voor branchegenoten die niet helemaal thuis zijn in deze materie. Solvency I is de bestaande Europese regelgeving (sinds 2004 verwerkt in de Nederlandse wet- en regelgeving) die betrekking heeft op het kapitaal van leven- en schadeverzekeringsmaatschappijen, maar niet op dat van herverzekeraars. De ervaring en zeker ook de kredietcrisis hebben aangetoond dat onder Solvency I onvoldoende rekening wordt gehouden met het risicoprofiel van maatschappijen. Daarom wordt hard gewerkt aan meer gesofisticeerde richtlijnen onder de noemer Solvency II, waarbij en passant de herverzekeraars worden meegenomen. Verschillende risico s Onder Solvency II wordt het beoordelingsproces door toezichthouders nader ingevuld en wil men met uitgebreidere rapportagevereisten grotere transparantie bereiken. Maar bovenal moet de nieuwe regelgeving met kwantitatieve criteria gaan aangeven wat de financiële positie van een maatschappij is en of diens kapitaalpositie toereikend is. Hoe verhoudt het binnen de maatschappij aanwezige kapitaal zich tot het kapitaal dat volgens de nieuwe regelgeving aanwezig moet zijn? Dit kapitaal wordt gedefinieerd door de daadwerkelijk gelopen risico s binnen de maatschappij. Voor een schademaatschappij zijn dit: 1. het verzekeringsrisico, het risico dat schadereserves zich ongunstig zullen ontwikkelen en dat voor de huidige portefeuille te weinig premie-inkomsten worden gegenereerd. Branches met een hoger risicoprofiel (zoals aansprakelijkheid) zullen binnen dit kader een hoger kapitaalbeslag vergen dan branches met een lager risicoprofiel; 2. het kredietrisico, het risico dat verzekeraars de bij hun herverzekeraars uitstaande schadebedragen niet (geheel) kunnen verhalen; 3. het investeringsrisico, het risico dat de door een maatschappij aangehouden investeringsportefeuille een negatieve ontwikkeling laat zien; 4. het operationele risico, het risico als gevolg van inadequate of falende interne processen (denk ook aan ICT), het personeel, binnen de organisatie gebruikte systemen of externe gebeurtenissen. Op basis van deze risico s zal uiteindelijk een aan te houden kapitaal worden bepaald, waarbij de weging van de verschillende risico s niet gelijk zal zijn. Het verzekeringsrisico krijgt waarschijnlijk een zwaardere weging dan bijvoorbeeld het kredietrisico. De inkoop van meer herverzekering zal dan zorgen voor een lager aan te houden kapitaal. Verzekeringsmaatschappijen zullen onder Solvency II dus meer strategisch naar de inkoop van hun herverzekeringsprogramma moeten kijken. Harde en zachte bodem Onder Solvency II zullen alle Nederlandse verzekeringsmaatschappijen een hoger kapitaal moeten aanhouden dan onder Solvency I. Ook zal een onderscheid worden gemaakt tussen een zachte kapitaalbodem en een harde kapitaalbodem. De zachte kapitaalbodem geeft het kapitaalniveau aan waarmee een maatschappij in staat is om significante onverwachte schadeniveaus op te vangen en dat een redelijke zekerheid aan verzekerden biedt. Is een maatschappij tijdelijk niet in staat dit niveau te handhaven, dan moet ze ervoor zorgen dat zij dit zo snel mogelijk weer bereikt. Daartoe moet ze de toezichthouder een plan van aanpak overleggen, dat moet worden goedgekeurd. De harde kapitaalbodem is de absolute ondergrens. Komt het kapitaalniveau hieronder, dan zal de toezichthouder onvoorwaardelijk ingrijpen. Vertraagde invoering Wanneer Solvency II daadwerkelijk wordt ingevoerd, is onzeker. Oorspronkelijk was 2010 de bedoeling, maar door onenigheid over de nadere vormgeving van het toezicht is inmiddels sprake van 2013 of later. Het toezicht is mede door de kredietcrisis hét hete hangijzer, waarbij praktische werkbaarheid en zorgvuldigheid elkaar bijten. Nu heeft ieder land eigen toezichthouders, met eigen regels. Voorstanders van de hardste Europese lijn in deze willen één Europese toezichthouder, maar een expertgroep onder leiding van oud-imftopman Jacques de Larosière, die zich in opdracht van de EU heeft gebogen over het toezicht op financiële instellingen, houdt vast aan het lead supervisor-model uit de oorspronkelijke Solvency II-richtlijn. Samenwerking gebeurt bij dit model in colleges, maar de toezichthouder van het land waar het moederbedrijf is gevestigd, heeft het laatste woord. Het Verbond van Verzekeraars is groot voorstander van dit model en derhalve blij met het onlangs door De Larosière uitgebrachte advies. Erwin Loer nummer 6-26 maart

12 INTERMEDIAIR Einde aan coulance toezicht Financieel adviseurs zijn volgens het Bgfo sinds 1 januari 2009 verplicht hun beloning voor advisering rond complexe financiële producten en hypotheken nominaal transparant te maken. De AFM begreep ook wel dat op die datum niet iedereen in staat was aan deze verplichting te voldoen omdat dan nog lang niet alle beloningsafspraken bekend zouden zijn en stelde daarom een overgangsperiode in tot 1 april In dat tijdsbestek van drie maanden zou zij coulance betrachten bij de handhaving van de naleving van de artikelen conform art. 58, eerste lid en art. 149a, tweede lid, sub b onder 1 Bgfo. Die overgangsperiode is nu bijna ten einde. De coulance in het toezicht was al niet volkomen. Als een intermediair in de tussenliggende tijd wist hoeveel provisie hij bij een advies ontving (bijvoorbeeld als de provisie als bijlage in de offerteberekening is opgenomen), moest hij dit wel degelijk al aan de klant bekendmaken: géén coulance. Alleen als hij dat nog niet kon weten, zag de AFM niet-naleving van de regelgeving nog even door de vingers. Dat is althans de officiële lezing van de toezichthouder, waar zij ook nu graag aan vasthoudt. Het lijkt echter evident dat in de achterliggende periode ook coulance is betracht omdat de tijd tussen de definitieve vaststelling van de wijzigingen in het Bgfo en 1 januari 2009 wel erg kort was en financiële dienstverleners toch enige tijd moest worden gegund om de communicatie rond hun beloning goed op poten te zetten. Geen excuses Een oogje dichtknijpen bij niet-naleving van de regels is er vanaf 1 april in ieder geval niet meer bij, aldus de AFM. Een adviseur moet dan aan zijn klant bekendmaken wat hij aan beloning ontvangt. Schriftelijk of digitaal en voorafgaand aan de overeenkomst, dus bijvoorbeeld in het offertetraject of al eerder. De bekendmaking is de verantwoordelijkheid van de intermediair en excuses om niet beloningstransparant te zijn, zijn er niet meer. Een aanbieder kan de beloning ook opnemen in zijn communicatie, maar dat ontslaat de bemiddelaar niet van zijn verplichting. Aanbieders moeten overigens straks wel nominale kostentransparantie bieden, verzekeraars vanaf 1 juli, banken vanaf 1 januari Deze kostentransparantie houdt in dat zij exact moeten melden aan de klant wat de totale kosten (dus ook: beloning adviseur) zijn van het product, op het moment van afsluiten én gedurende de looptijd. Klaar voor toezicht Bij de brancheorganisaties NVA en NBVA zijn, evenals bij de AFM, geen signalen binnengekomen dat intermediairs en aanbieders er onderling nog steeds niet uit zijn. Volgens Rienk Andriessen van de NVA zou dat ook niet best zijn: Met een aanbieder die nu nog geen openheid van zaken heeft gegeven terwijl jij vanaf 1 april jouw inkomsten móet vermelden, wil je als intermediair helemaal geen zaken meer doen. Voor het gros van de intermediairs geldt dat zij het moeten doen met de standaardprovisies van aanbieders en die zijn allang bekend. Ik kan mij wel indenken dat enkele grote intermediairs nog in individuele onderhandeling zijn met aanbieders, maar dat vertaalt zich niet in klachten die bij ons binnenkomen. NVA organiseert basiscursus collectieve pensioenen De NVA houdt in april en mei een Basiscursus Collectieve Pensioenen voor aankomende pensioenadviseurs/beheerders van collectieve pensioencontracten. Deze cursus voor leden en niet-leden duurt drie middagen en behandelt het pensioenkader en de belangrijkste pensioenbegrippen, de hoofdlijnen van de Pensioenwet, fiscale aspecten rondom pensioen en de belangrijkste verzekeringstechnische en juridische aspecten van een pensioenregeling. SeniorenCoach Associatie Financieel adviseur Marc Pullen uit Raamsdonksveer heeft de SeniorenCoach Associatie opgericht, die zich richt op de senior van vandaag en morgen. Niet zozeer de fysieke hulpbehoevende senior maar de senior die nog volop in het leven staat, daarvan geniet en het prettig vindt om financieel optimaal begeleid te worden. De Associatie moet een landelijk netwerk worden van zelfstandige financieel specialisten met een eigen Wft-vergunning en een specialisatie op de seniorenmarkt, de SeniorenCoaches. Zo n SeniorenCoach buigt zich over zaken als vermogen en eigen woning, fiscaal advies, vermogensadvies en -beheer, sociale voorziening en estate planning. De coach wordt in zijn dagelijkse praktijk ondersteund door netwerkpartners van de Associatie, waaronder fiscalisten, vermogensbeheerders, notarissen, bouwkundigen en een gespecialiseerde makelaarskring (Seniorkeurmakelaar). De belangrijkste ondersteuning door de Associatie aan de Coach is volgens Pullen het online CRM-pakket Mijnregie.nl, inclusief communicatiemodule op basis van private label voor de eindconsument, een inkijkfunctie voor de ZorgService en inregeling voor directe toegang tot de effectenportefeuille. Voor consumenten is de website Deseniorencoach.nl ingericht. De SeniorenCoach Associatie gaat op 1 mei officieel van start en streeft ernaar om tegen het einde van 2010 zo n 150 coaches in het deelnemersbestand te hebben. Beknopt jaaroverzicht NBVA De brancheorganisaties NBVA en NVA wordt nogal eens voor de voeten geworpen dat zij onvoldoende doen voor de achterban of dat zij door degenen die de koepels iets meer credits geven onvoldoende laten zien wat zij allemaal doen. De NBVA heeft zich die kritiek aangetrokken en een schrijven verspreid waarin zij beknopt uit de doeken doet wat zij in 2008 voor haar leden heeft gedaan op het gebied van belangenbehartiging, ondernemingsondersteuning en het NBVAkeurmerk voor consumenten. Dit NBVA Jaaroverzicht 2008 staat op NBVAnet.nl. 12 nummer 6-26 maart 2009

13 INTERMEDIAIR Veldhuis turnt met Barão: Geen spagaat, maar dubbele flikflak NVA-voorzitter Bob Veldhuis heeft gebeten gereageerd op uitspraken van Cisco Barão op AMweb afgelopen dinsdag. Deze makelaar in assurantieportefeuilles heeft eerder minister Bos in een brief gevraagd om het beperken van de lasten en collectieve arbeidstijdverkorting voor het intermediair en heeft daarnaast afspraken met Kamerleden gemaakt om te praten over steunmaatregelen voor assurantiebemiddelaars. Barão denkt daarbij aan een speciaal steunfonds of een bevriezing van vaste lasten, zoals de kosten van AFM, Kifid, StFD en Bavam. In een toelichting op zijn initiatieven op AMweb zei Barão dat de taak om politici te doordringen van de nijpende situatie van veel adviseurs in eerste instantie bij de standsorganisaties ligt. Maar die zitten in een lastige spagaat omdat ze ook de verzekeraars te vriend moeten houden. Die spagaat met name is Veldhuis in het verkeerde keelgat geschoten: Omdat wij het standpunt huldigen dat alle kleine beetjes helpen, zijn wij natuurlijk verheugd over de inspanningen die Barão en ook anderen zich getroosten om lastenverlaging in Den Haag te bewerkstelligen. Het idee dat hij dit moet doen omdat belangenbehartigers in een spagaat zouden zitten vanwege de relatie met verzekeraars, is echter een dubbele fl ikfl ak, die geheel aan zijn eigen brein ontsproten is. (...) Wij vinden doorgaans veel gehoor bij alle relevante partijen. Het weerwoord in deze is echter dat hoe onrechtvaardig ook de middelen in Den Haag zeer beperkt zijn en er voor onze sector niet veel coulance te verwachten is. Consultatie nieuwe Leidraad AFM De AFM heeft onlangs haar voorstel voor een Leidraad beleggingsondernemingen en provisies ter consultatie aan de markt voorgelegd. Het gaat hier om een leidraad met betrekking tot de toepassing van de inducementregels die gelden voor beleggingsondernemingen. Een belangrijk deel van de specifieke eisen met betrekking tot inducements is opgenomen in open normen. Deze leidraad ziet vooral op deze open normen en de wijze waarop provisies transparant gemaakt moeten worden. Marktpartijen hebben tot 13 april 2009 de tijd om op het leidraad-voorstel van de AFM te reageren. Excuses voor NVA-vermelding Onlangs werd bekend dat het in surséance van betaling verkerende De Huizenier Hypotheken B.V. uit Oss op zijn website ten onrechte zei lid te zijn van de NVA. De brancheorganisatie reageerde hier vervolgens fel op. De Huizenier was tot 1 januari 2009 wel al jarenlang NBVA-lid en twee adviseurs op de loonlijst zijn ook Erkend Hypotheekadviseur. De Huizenier heeft inmiddels het NVA- en NBVA-logo van haar website verwijderd. Directeur Jos Kalhoven heeft voor de lidmaatschapsvermelding van de NVA bovendien excuses aangeboden aan deze organisatie: We hebben een behoorlijk nieuwe website en de webbouwer heeft dit er indertijd in alle onschuld en vanuit de gedachte lid van de NBVA (toen nog), lid van de NVA op geplaatst. Vervolgens hebben hier ten minste vier mensen de content van de website gecontroleerd, maar daarbij is een zekere bedrijfsblindheid opgetreden: niemand heeft het gezien. Dit is absoluut ook niet mijn opzet geweest. Op 21 april vindt overigens de homologatie van de crediteuren van De Huizenier plaats en maakt het bedrijf in afgeslankte vorm een doorstart. De Huizenier wast zijn handen naar we mogen aannemen dus in betrekkelijke onschuld. Vals lidmaatschap Toch komt nogal eens voor dat intermediairs zich ten onrechte afficheren met het lidmaatschap van een brancheorganisatie of de aansluiting bij een keurmerk. Slechts zelden komt dit aan het licht. Wat bezielt deze intermediairs? Mogelijk hebben ze niet het geld over voor een lidmaatschap en komen ze niet in aanmerking voor een keurmerk, maar voelen ze toch de drang zich als lid of keurmerkhouder te profileren. Dat moet op louter winstbejag zijn gestoeld: het staat goed. Aansluiting bij koepels en het mogen voeren van een keurmerk wekken vertrouwen bij de consument en dat is goed voor de handel. Die handelwijze is misschien geen misdaad, maar misleiding is het wel en dus veronachtzaming van de belangen van de consument. Laten de brancheorganisaties en erkenningsinstituten dit soort praktijken daarom vooral melden bij de AFM. Partijen die zich van dit soort trucjes bedienen, verdienen namelijk zeker extra aandacht. De branche kan hen missen als kiespijn. Erwin Loer (ingezonden mededeling) Ook voor intermediairs Dit is niet de eerder aangekondigde Leidraad provisiebetaling en beloningstransparantie voor financiële dienstverleners van de AFM, maar de toezichthouder wijst erop dat intermediairs die gebruik maken van het nationaal regime MiFID ook beleggingsonderneming zijn, waardoor de nu voorgestelde leidraad ook op hen van toepassing is. nummer 6-26 maart

14 INTERVIEW Marjol Nikkels-Oegema is directeur-eigenaar van Sensio BV. Zij verzorgt trainingen in Zorg & Inkomen, adviseert in verzuim- en zorgmanagement en begeleidt bedrijven die overwegen voor de WGA uit het publieke bestel te stappen. Marjol is getrouwd en heeft samen met haar man vier kinderen. Via marketingfuncties bij Centraal Beheer en Ohra is zij in 1998 met oud-collega Herwin Schrijver Sensio begonnen. Inmiddels zet zij dit bedrijf alleen voort. Marjol beschikt over een groot hart en een zakelijk instinct. Daarom is zij niet alleen goed in haar werk, maar prijzen ook vrijwilligersorganisaties op het kerkelijk erf zich gelukkig met haar inzichten, inzet en netwerk. Marjol Nikkels: Ik heb nog nooit op provisiebasis gewerkt Fotografie: Peter Strelitski 14 nummer 6-26 maart 2009

15 INTERVIEW Het intermediair komt nog niet echt toe aan advisering op het terrein van Zorg & Inkomen. Geen wonder. De investeringen in kennis en vaardigheden zijn groot. De materie is complex en staat bloot aan een constante stroom van wet- en regelgeving. Bovendien past het verdienmodel lang niet altijd bij het intermediair dat gewend is op provisiebasis te werken. Sterker nog: een verdienmodel op basis van provisie is in deze adviesgevoelige markt geen optie, vindt Marjol Nikkels. Maar als het intermediair toegroeit naar andere verdienmodellen dan alleen provisie, dan is de verwachting gerechtvaardigd dat het adviesterrein van Zorg & Inkomen inclusief verzuimmanagement een vlucht gaat nemen. Zeker nu werkgevers door krijgen dat er op dit terrein veel op kosten valt te besparen. In de branche heeft Marjol Nikkels naam en faam opgebouwd. De manier waarop zij haar vak beheerst en uitoefent, oogst alom respect en lof, zo leert een telefonade ter voorbereiding op dit interview. Maar wie is Marjol Nikkels eigenlijk? Het VB vroeg het haar zelf en ontdekte, dat Marjol gemakkelijk en gedreven over haar werk en wat haar in privé bezighoudt, praat. Ik ben ook een vakvrouw, beklemtoont ze direct al aan het begin van het gesprek als haar gevraagd wordt wie ze zelf vindt dat ze is. Als ik iets doe, doe ik het goed. Maar ik ben ook iemand met een groot inlevingsvermogen en sociaal gevoel. Daarnaast heb ik door schade en schande geleerd om mijn grenzen te trekken. Ik kan dan ook heel zakelijk zijn. Dat moet ook in dit vak. Je komt schrijnende gevallen tegen. Dossiers waar de tragiek van afdruipt. Marjol houdt zich bezig met advisering op het brede terrein van Zorg & Inkomen in het algemeen en advisering, opleiding en training in verzuimmanagement in het bijzonder. Ik hou van mijn vak. Ooit kreeg ik eens van die bladen van mijn man. Niets voor mij. Ik heb plezier in mijn vakliteratuur. Ik lees alles, ben politiek geïnteresseerd zonder politiek actief te zijn, maar lees wel alle relevante wetteksten en parlementaire stukken. Je leert in de loop der jaren door alle blabla heen te lezen, snel tot de kern door te dringen en de stukken te vertalen naar de dagelijkse praktijk. Je ontwikkelt dan ook een soort zesde zintuig waardoor je het hele speelveld overziet en tot het besef komt dat wat er ook verandert, ieders rol daarin eigenlijk hetzelfde blijft. Het is zo voorspelbaar wat de reacties op wettelijke maatregelen zullen zijn. Ontslagbescherming Neem nu de al jarenlange politieke discussie over de ontslagbescherming. Werkgevers hameren op arbeidsmobiliteit. Voor werknemers is het laten vallen van de ontslagbescherming onbespreekbaar. En uiteindelijk komt vanuit een compleet andere hoek de besluitvorming via de kantonrechters. Kijk, dat vind ik nu humor. Maar pas op, want sluipenderwijs is er toch heel wat gebeurd. Onder het oude regime kreeg iemand van 52 jaar na twintig jaar werken nog 27 maanden mee. Nu is dat 22 maanden. Ik vind dat toch een heel verschil. Uiteraard is het heel voorspelbaar dat uiteindelijk werkgevers deze ontwikkeling het hardst toejuichen. Ik hoef daar niets van te vinden. De politiek beslist. Wel laat ik aan mijn opdrachtgevers alle aspecten van de zaak zien en wijs ik op consequenties van keuzes die ze maken. Herbeoordelingsoperatie Als we op de inhoud van haar vak komen, is Marjol niet meer te stuiten. Nog zo n politiek gevoelig dossier is de hele herbeoordelingsoperatie, die we recentelijk achter de rug hebben. Ik snap heel goed dat er maatregelen genomen moesten worden om het aantal arbeidsongeschikten terug te dringen. De politieke discussie ging erover of het niet van heel erg asociaal gedrag getuigt om mensen die in het vorige regime volledig arbeidsongeschikt waren, nu te onderwerpen aan een herbeoordeling, met de kans dat ze weer terug moeten naar de arbeidsmarkt. Vanuit mijn optiek vind ik het echter asociaal zoals dat vroeger ging. Bijna rücksichtslos mensen de WAO injagen, niet omdat ze niet meer kunnen werken, maar omdat er op dat moment geen werk was. Hele generaties zijn daarmee afgeschreven. Dat vind ik asociaal. Radeloos Dat neemt allemaal niet weg dat de huidige herbeoordelingsoperatie op individueel niveau veel leed veroorzaakt. Ik zie dat in mijn praktijk ook heel duidelijk. Mensen komen soms na een WIA-(her)keuring volkomen radeloos terug. WIA is op macroniveau weliswaar een groot succes, maar kan op individueel niveau erg schrijnend zijn Ieder individu is weer anders en het is gewoon erg als tegen je gezegd wordt dat je het zoveelste slachtoffer bent van rugklachten. Achter alle gevallen zit wel een verhaal. En dat brengt mij ertoe te constateren dat de WIA, met slechts een vijfde deel van de instroom die we voorheen hadden, op macroniveau weliswaar een groot succes is, maar op individueel niveau heel schrijnend kan zijn. Als je minder dan 35 procent arbeidsongeschikt bent, 53 jaar bent, geen werk vindt en alleen de bijstand als perspectief hebt, dan is dat heel erg wrang. Passie Het is het oog voor het macrosucces en het inzicht dat maatregelen hoe schrijnend ook onvermijdelijk zijn, dat Marjol koppelt aan een groot hart. En dat maakt dat zij haar werk als vakvrouw met een sterke persoonlijke betrokkenheid in de ogen van haar klanten en opdrachtgevers zo succesvol vervult. Er zit niet een of ander geheim businessmodel achter. Het is gewoon mijn passie voor het vak. Het plezier dat ik heb om kennis en ervaring ter beschikking te stellen. Ik krijg veel klanten van het intermediair en opdrachten via casemanagers zelf. Ik kan het niet allemaal doen. Daarom beperk ik me tot dat wat ik mijn corebusiness noem. Behalve trainingen voor medewerkers van verzekeraars en andere or- nummer 6-26 maart

16 INTERVIEW ganisaties in de branche, schrijf ik opting-outrapportages en maak ik verzuimanalyses voor mijn opdrachtgevers. Zodra er verzekeringen aan te pas komen, laat ik die door betrokken intermediairs zelf in portefeuille nemen. Ik ben dus ook geen concurrent van het intermediair zoals andere kantoren die zich op dit werkterrein begeven. Schakel je een verzuimmanager of arbodienst in, kijk dan goed uit of ze niet een bedreiging voor je portefeuille zijn Ik zie een ontwikkeling waarbij veel grote kantoren die zich traditiegetrouw tot sociale zekerheid en subsidieadvisering beperkten, nu de nieuwe wet- en regelgeving en hun advisering rond verzuim- en zorgmanagement gebruiken als een voet tussen de deur om ook verzekeringen te verkopen en daarvan de provisie op te strijken. Dat begint met de verzuimverzekering, maar breidt zich allengs uit tot alle andere takken van sport op het vlak van employee benefitsverzekeringen inclusief pensioen. Daar moet het verzekeringsintermediair wel op bedacht zijn. Schakel je een verzuimmanager of arbodienst in, kijk dan goed uit of ze niet een bedreiging voor je portefeuille zijn. Maak daar afspraken over. Maar beter nog: zorg dat je het vak leert beheersen, of dat je medewerkers aan je kantoor verbindt die het vak beheersen. Want, zo zegt Marjol bijna fel, de gespecialiseerde employee benefitsadviseurs onder het intermediair gaan het wel redden. Maar als je niets anders hebt toe te voegen dan de productkenmerken van je verzekeringsoplossingen, dan kun je daar natuurlijk nooit een nota voor sturen. Verdienmodel Daarmee komen we op het terrein van het verdienmodel waarmee Marjol Nikkels werkt. Ik heb nog nooit op basis van provisie gewerkt en niemand heeft daar problemen mee. Ik heb ook nog nooit een klant gehad die mijn nota niet betaalde. Nikkels vindt dat eigenlijk heel logisch, want, zo verklaart zij aan de hand van een willekeurig voorbeeld, ik bespaar een klant zo n euro op zijn verzuimkosten. Dan is mijn nota van 5000 à euro geen enkel probleem. Het gaat er dus om dat je aantoonbaar van waarde bent voor je opdrachtgevers. Een ander aspect van haar verdienmodel is misschien wel haar grote persoonlijke betrokkenheid, naast een gezond zakelijk instinct. Ik laat verzekeraars voor het werk dat ik voor hen doe, graag en goed betalen, zonder ze het vel over de neus te halen. De kwaliteit die ik lever, maakt dat ik dat ook kan doen. Dat geeft mij de ruimte om in andere, individuele gevallen loyaal te helpen, ook als daar geen of slechts een geringe vergoeding tegenover kan staan. Op de vraag of je naast een zakelijke basis ook een groot hart moet hebben, is volgens haar dan ook maar één antwoord mogelijk. Natuurlijk! En dat hart moet je laten spreken ook. Ik doe belangeloos veel werk voor kinderen in Albanië die kampen met een lichamelijke handicap en in dat land nog steeds geen reële kans op een redelijk bestaan hebben. Neem 16 nummer 6-26 maart 2009

17 INTERVIEW nu het voorbeeld waarmee ik werd geconfronteerd van dat prachtige meisje. Een fotomodel, zo mooi. Lang haar, een mooi gezicht. Maar als je dan verder kijkt. Letterlijk geen benen om op te staan om haar schoonheid gestalte te geven: geen protheses; geen perspectief. Dan huilt mijn hart. Het is alsof een innerlijke kracht mij toespreekt en zegt: gebruik je zakelijke netwerk maar om deze kinderen te helpen. En dan weer zo helder als glas: Alles moet je in het juiste perspectief zien. De schrijnende gevallen in Nederland wil ik niet bagatelliseren. De politiek heeft besloten; de regels zijn strakker, maar zeker niet zodanig dat je in zijn algemeenheid kan zeggen dat ze perspectiefloos zijn. Integendeel. Wat er positief aan is, is dat het accent nu echt ligt op terugkeren naar werk. Wat ik in ieder geval uit ervaring en daarom uit volle overtuiging kan zeggen: Niets doen is funest. Werk is altijd de beste optie. Vakkundigheid Wat komt er allemaal bij kijken om een goed adviseur te zijn? Bovenaan het lijstje staat toch wel vakkundigheid. En dat is meer dan kennis en ervaring alleen. Daar horen ook de juiste vaardigheden en het juiste gedrag bij. Wat kennis betreft, is dat al niet gering. Maar ook wat vaardigheden betreft, valt het vak moeilijk te overschatten. Marjol maakt dat met voorbeelden duidelijk. Kennis zonder inzicht is niets. Het begint met de erkenning dat er een probleem is. Daar moet ik in de allereerste plaats een potentiële opdrachtgever of klant van overtuigen. Moeilijk is dat niet als jarenlange ervaring je terzijde staat. Je moet dan wel door mooie woorden en eendimensionale belangen van bijvoorbeeld arbodiensten en bedrijfsartsen heen prikken. Neem nu dat bedrijf dat op papier acht procent verzuim laat zien en dat met voor mij onbegrijpelijke, want nog altijd een hoog percentage gepaste trots rapporteert. In werkelijkheid gaat het om een verzuimpercentage van maar liefst veertien procent. Het verschil zit erin dat ze mensen ook beter melden als ze anders of elders werk hebben en dus niet meer in hun functie zitten. Zo kan ik het dus ook. Dat is wat je noemt je verzuim flatteren. En daar moet je om te beginnen doorheen kunnen kijken. Een HR-afdeling schiet in zo n geval al snel in de verdediging. De directie kan maar moeizaam erkennen dat er een probleem is, dat groter is dan ze laten zien. Maar de controles tonen uiteindelijk toch wat anders. Ik probeer ze dan tot inzicht te brengen. Bij een loonsom van 80 mln euro is een besparing op je verzuim van één procent toch nog altijd euro. Daar kun je dus best een fulltime casemanager opzetten. En dan te bedenken dat in veel gevallen besparingen van vier tot vijf procent heel goed tot de mogelijkheden behoren. Onder andere door ze te wijzen op het controleren van de betaalde premies en het binnenhalen van subsidies. Op die manier verdien je dus al geld voor een bedrijf alleen al door ze tot inzichten te brengen. Geen wonder dus dat ik steeds vaker zie dat CFO s grote belangstelling hiervoor krijgen. Marjol haalt een ander WGA-voorbeeld aan. Twee derde van de instroom betreft volledig maar niet duurzaam arbeidsongeschikten. Voor ondernemingen een dure groep omdat ze WGA-lasten van werknemers doorbelast krijgen. De vraag is dan: Wat is ervoor nodig om wel tot het predicaat duurzaam, dus IVA, te komen en daarmee de last van de onderneming te drukken? De oplossing kan heel eenvoudig al liggen in het completeren van medische dossiers met een uitspraak van de medisch adviseur over duurzaamheid (herstel uitgesloten). Doordat dit veelal ontbreekt, wordt de instroom in de IVA vertraagd. Indien duurzaamheid is vast te stellen, wijst een goed adviseur er ook op dat een vervroegde IVA wordt aangevraagd. De UWV wijst ze nu veelal nog af omdat Twee derde van de instroom betreft volledig maar niet duurzaam arbeidsongeschikten duurzaamheid op dat moment nog niet vast te stellen is. Het is van belang om na te denken over de juiste timing en de duurzaamheidsverklaring van de specialist te hebben. Kijk, zo bewijs je je toegevoegde waarde. Je moet er dan wel verstand van hebben en je echt in de materie willen verdiepen. Werk, werk, werk! Ook als het al zover is gekomen dat de arbeidsongeschikte werkloos is geworden, komt het op alert en adequaat handelen aan. Het beleid moet erop gericht zijn zo snel mogelijk terug te keren naar de werkvloer. Dat is nu meer in het belang van de werknemer dan ooit. Dat betekent: direct duidelijk zijn. Beste werknemer, volg opleidingen. Laat het niet lopen! Pak die baan, ook al is het niveau lager dan je huidige functieniveau! Waarom? Je krijgt als werknemer de WIA-keuring. Als je ten gevolge van de keuring aan de gang moet, dan heb je nog maar twee jaar als bijvoorbeeld 42-jarige voordat je op bijstandsniveau komt. Als de WW straks nog verder wordt ingekort en ik zie dat wel gebeuren dan wordt die termijn nog veel korter. Maar is er dan werk? Wij hebben in Nederland nog altijd een lage werkloosheid. Die gaat omhoog. Denk aan de ontslagrondes die momenteel gaande zijn. Maar er is nog steeds vraag naar arbeid. Laat die lijn van passende arbeid los en grijp je kans. En besef vooral: het streven is meest passende arbeid, maar we werken in ons land toe naar verplichte arbeidsmobiliteitscentra. Donner geeft al wel aan, dat hij zich kan vinden in tijdelijke arbeidsduurverkorting, maar iedereen moet zich beschikbaar stellen om ook ander werk te doen. Ik geloof in de heilzame werking van werk, ook al is dat niet altijd passend in het functieprofiel. Andere voorbeelden volgen elkaar staccato op. Allemaal om duidelijk te maken dat vakkundigheid een must is. En dat een adviseur die alleen producten verkoopt en de kenmerken daarvan moeiteloos kan opsommen maar verder niets toevoegt, onmiddellijk door het ijs zakt. Ik erger me aan onkunde. Aan mensen die niet weten hoe het werkt, maar wel de suggestie willen wekken terzake kundig te zijn. Dat vind ik erg. Michiel Huisman nummer 6-26 maart

18 PFP Europese FFP-kwalificaties De Federatie van financieel planners (FFP) is verheugd met de geboekte resultaten van het qualifise-project dat erin moet resulteren dat alle niveaus van financieel advies in Europa in een helder grensoverschrijdend systeem zijn vastgelegd en worden herkend. De Federatie meldt dat in 2008 onder andere de volgende twee resultaten zijn geboekt. 1 Inmiddels zijn 46 kwalificaties in tien Europese landen vastgesteld. 2 Er is een methode ontwikkeld die nationale kwalificatieniveaus onderling kan vergelijken en die methode is in tien landen geïntroduceerd. Namens Nederland zijn de FFP en NIBE-SVV betrokken bij het qualifise-project. Vertegenwoordigers van deze organisaties hebben bijgedragen aan het vaststellen van twee qualifise-kwalificatieniveaus. Het gaat om de European Financial Advisor en de eind- en toetstermen van de Wft-module Leven. Bepaald is dat de eerste kwalificatie past binnen EQF-niveau 4 en de tweede binnen niveau 3. Volgens de FFP staan marktpartijen desgevraagd positief tegenover de EQF-systematiek. Een mooie stap dus om beroepskwalificaties Europa-breed te waarderen. Losse ORV kan betere optie zijn Bij op universal life -principe gefinancierde verzekeringen komt het nogal eens voor dat de premie voor een overlijdensrisicoverzekering (ORV) wordt betaald uit de verkoop van aandelen. De premie wordt vaak maandelijks onttrokken uit de opbrengsten van de verkoop van participaties. Met de huidige lage koersen kan dit financieel heel nadelig uitpakken, omdat behoorlijk wat participaties verkocht moeten worden. Daar komt bij dat bij die verkoop van participaties niet het meest gunstige moment van verkoop doorslaggevend is, maar de premievervaldatum. Een alternatief is om voor uw klanten uit te rekenen of het sluiten van een losse ORV geen betere oplossing is. Reaal biedt bancaire lijfrente Reaal Bancaire Diensten biedt via Reaal Verzekeringen een vernieuwd assortiment lijfrenteproducten aan. De vier producten zijn geschikt voor opbouw en uitkering, met zowel verzekerings- als bancaire producten. Hiermee biedt Reaal voor het eerst ook bancaire oplossingen aan voor de aanvulling van de oude dag. Het vernieuwde assortiment bestaat uit een LijfrenteOpbouwRekening (opbouw op bancaire basis); LijfrenteBeleggingsVerzekering (opbouw op verzekeringsbasis); LijfrenteUitkeringsRekening (uitkering op bancaire basis) en de Zuivere Lijfrente (uitkering op verzekeringsbasis). Delta Lloyd depositosparen Delta Lloyd maakt via haar Rente Rekening depositosparen mogelijk. Het depositie kan via e-bankieren online worden aangevraagd en beheerd. De deposito s kennen een looptijd van 6, 12, 18 of 24 maanden en er kunnen meerdere tegelijk gesloten worden. De minimale inleg per deposito bedraagt 5000 euro, de maximale inleg bedraagt één miljoen euro. Klanten kunnen het deposito ook via een module op de website van hun adviseur aanvragen. Aflossen is burgermansdeugd Twee fenomenen maken dat de eigenwoningschuld in Nederland explosief is gestegen: - De hypotheekrente is aftrekbaar; - Banken zijn gek op aflossingsvrije hypotheken die hen gedurende lange tijd verzekert van veel renteinkomsten. Professor Meussen (Belastingrecht; Universiteit van Nijmegen), vraagt zich publiekelijk af of deze situatie wel zo wenselijk is. Hij pleit in het Financieele Dagblad om juist het aflossen van hypotheken te stimuleren. Met kracht van argumenten haalt hij aan dat aflossingsvrije hypotheken een risico met zich meebrengen bij (sterk) dalende huizenprijzen. Hij pleit voor meer burgermansdeugd en voor het tegengaan van een overgefinancierde, verhitte woningmarkt, omdat dit ook in het belang van de banken zelf is. Krediethypotheek Florius Florius vernieuwde onlangs haar krediethypotheek. De te betalen rente wordt nu bepaald door het daadwerkelijk opgenomen bedrag. Daarnaast vindt renteopslag plaats als de klant opnames binnen het leningdeel van de Krediethypotheek doet. BLG verlengt actie De kortingsactie voor de zogenaamde offerterente voor nieuwe hypotheken van BLG is verlengd tot 17 april a.s. De korting bedraagt 0,2 procent voor hypotheken met een rentevaste duur van 1, 5, 6 of 10 jaar. 18 nummer 6-26 maart 2009

19 PFP Toename hypotheekadviezen De Nederlandse Vereniging van Hypothecair Planners (NVHP) ziet deze maand een voorzichtig herstel van de hypotheekmarkt, na een ongekend sterke daling in december, januari en februari. De NVHP baseert haar waarneming op onderzoek onder de ruim 700 in hypotheekadvisering gespecialiseerde leden van deze organisatie. Peter Wormskamp Ruim twintig procent van hen ziet op dit moment een stijging van het aantal consumenten dat zich oriënteert op een hypotheek. De stijging doet zich voor bij zowel starters die zich op de aanschaf van hun eerste woning oriënteren als bij doorstromers. Verschillen per adviseur Volgens NVHP-voorzitter Peter Wormskamp bevestigen de resultaten van het onderzoek het beeld uit de praktijk dat de situatie per adviseur op dit moment sterk verschilt. Van een grote groep adviseurs hoor ik zeer sombere berichten zonder dat daar nog enig positief perspectief zichtbaar is. Opvallend is echter dat er de laatste weken steeds vaker ook adviseurs zijn die aangeven dat zij het aantal gesprekken weer zien toenemen. Je zou kunnen zeggen dat er op dit moment sprake is van een zekere tweedeling. Transacties volgen gesprekken De toename van het aantal consumenten dat zich oriënteert op een hypotheek kan er op wijzen dat het aantal transacties van aankoop van woningen weer voorzichtig zal gaan stijgen, vervolgt Wormskamp. De fase van oriëntatie gaat nu eenmaal vooraf aan de feitelijke transactie. Indien de stijging van het aantal consumenten dat zich oriënteert op hypotheken zich handhaaft en wellicht verder uitbreidt,dan zou je mogen verwachten dat dit ergens eind april en in mei zichtbaar moet worden in het aantal transacties van verkochte woningen. In de vorige aflevering van Het VB maakten we er al melding van dat ook Makelaarsland een opleving zag gloren. Morningstar Award voor Aegon Het Aegon Rente Fund is in de prijzen gevallen die het internationaal befaamde Morningstar jaarlijks toekent aan best presterende fondsen in diverse categorieën. Het Rente Fund versloeg over het boekjaar 2008 de benchmark van de EMU Direct Government Bond Index van Merrill Lynch: benchmark 11,14%; Rente Fund 11,42%. Morningstar Awards worden niet alleen toegekend vanwege de prestatie over een boekjaar. Ook de kwantitatieve prestaties van voorgaande jaren worden meegewogen, alsmede de kwalitatieve kenmerken van het fonds en de fondsmanager(s). Beste Fondshuis in alle assetcategorieën is Threadneedle (hoofdvestiging Londen), sinds 2006 ook op de Nederlandse markt actief. De onafhankelijke en inmiddels wereldwijd bekende Morningstar rating (zie Morningstar.nl), kan de financieel planner/ adviseur goede diensten bewijzen in het vergelijken, analyseren en beoordelen van beleggingsfondsen. Routeplanner ontwikkeld voor hypotheekadviseurs Hypotheek Company heeft een routeplanner ontwikkeld, die de hypotheekadviseur moet helpen inzichtelijk te maken wat hij allemaal voor de consument doet (advies en overige werkzaamheden), afgezet tegen het gevraagde tarief. De routeplanner bestaat uit een internetapplicatie die consumenten met een eigen inlog de mogelijkheid biedt om het adviestraject online te volgen. Zo kan een consument zien in welke fase van het proces hij zich bevindt, welke documenten er beschikbaar zijn en hoeveel tijd de adviseur gemiddeld al aan het dossier heeft besteed. Daarnaast is een lijn van communicatiemiddelen beschikbaar, zoals een brochure, een flipover-tafelversie van de routeplanner en verschillende documenten, waaronder een opdracht tot dienstverlening en algemene voorwaarden. DGA Pensioen Adviessoftware De DGA Pensioen Berekeningssoftware van DGA Software Groep is nu ook modulair uit te breiden met DGA Pensioen Adviessoftware. Met deze module kunnen relaties worden geadviseerd over de gevolgen van vervroegen of uitstellen van de pensioenleeftijd, uitruilen van ouderdomspensioen naar partnerpensioen (of andersom) en berekenen van variabele pensioenuitkeringen binnen de toegestane bandbreedte van 100:75 (hoog/laag-constructie). Alle berekeningen worden gerapporteerd in PDF, Word of HTML. Dit naar keuze van de gebruiker. (ingezonden mededeling) nummer 6-26 maart

20 SCHADE Machinestilstand: waarom premie en schade niet belangrijk zijn Maar vijf procent van de machine-eigenaren of ondernemers die producten maken, heeft een machineschadeverzekering. In de meeste productieomgevingen is er een lage risicoperceptie als het gaat om schade aan machines, de gevolgen van stilstand en het mogelijke verlies van marktaandeel. Waarom is dat zo en welke gevolgen kan dat hebben voor het voortbestaan van ondernemingen? Hiervoor hebben wij een nieuwe vorm van risico-inventarisatie van machineparken ontwikkeld, waarin ook rekening wordt gehouden met alle verliezen die door machineschade kunnen ontstaan en met de effecten van die verliezen op de vermogenssituatie van de onderneming. Kan mijn bedrijf de gevolgen van schade aan specifieke machines dragen? Dat zou een ondernemer zich moeten afvragen bij het overwegen of hij een machineschadeverzekering nodig heeft. Premie zegt niets, wel of geen schade in het verleden ook niet. Het gaat erom of het bedrijf de herstelkosten, de stilstand en het eventuele verlies van marktaandeel dat daarop volgt, financieel kan dragen. Als een onderneming tijdens de stilstand van de machine niet uit voorraad kan leveren, wordt de klant gedwongen op zoek te gaan naar een alternatief. Impact stilstand machine Langdurige stilstand van een kritische machine in het productieproces kan de levering van producten in gevaar brengen. Of dit grote gevolgen heeft voor de onderneming hangt af van het product. Van invloed is hierbij onder meer of de onderneming uit voorraad kan leveren en of er concurrenten zijn die een identiek product kunnen leveren. Zeker is dat de reparatie of vervanging van de machine, de hieruit voorvloeiende bedrijfsschade en mogelijk toekomstig verlies van marktaandeel impact zal hebben op de vermogenssituatie van de onderneming. Goed onderhoud elimineert niet volledig de kans op een ernstige schade. Bovendien gaat bij onderhoud meer mis dan verwacht en kan het zelfs een oorzaak van schade zijn. Voorbeeld uit de praktijk: bij een kleine reparatie van de koeling van een besturingskast van een machine werden twee klemmetjes verkeerd op elkaar gezet en ging de complete elektronische aansturing van de machine kapot. Een reparatie van circa 1000 euro liep zo uit op tonnen machine- en bedrijfsschade. Vooruitziende ondernemers hebben plannen klaar liggen om te kunnen uitwijken met hun productie als een machine uitvalt. Dit is alleen bij generieke producten en slechts voor een korte termijn mogelijk en fi nancieel haalbaar. Goede analyses vooraf worden ons inziens te weinig gemaakt. Bij het maken van deze kosten- en batenanalyses nemen ondernemers een werkend proces als gegeven. Een behoudend beeld van de kritische delen van het proces en van de herstel- of levertijd van de bijbehorende machines zou de vraag of een machineschadeverzekering zinvol is, goed onderbouwen. Het antwoord op die vraag wordt nog te veel gestuurd door schade-ervaring die bedrijven hebben, of juist het gebrek hieraan. De schadegeschiedenis is echter veel minder belangrijk dan het vermogen om de verliezen van toekomstige schades te kunnen dragen. Door Michel Hermans (li.) en Gerard de Noord, risicospecialisten technische verzekeringen, Nassau verzekeringen Driefasenplan De directe gevolgen van het uitvallen van een machine, dat wil zeggen de herstel- of vervangingskosten, en de indirecte gevolgen, zoals de hieraan gelieerde bedrijfsschade en het verlies van marktaandeel als gevolg van 20 nummer 6-26 maart 2009