BELEIDSPLAN DIACONIE

Transcriptie

1 BELEIDSPLAN DIACONIE DIACONALE ACTIVITEITEN PROTESTANTSE GEMEENTE S- GRAVENZANDE (in wording) ZON, Bruggemeente, Combi- wijkgemeente 1-3, DNR

2 Inhoudsopgave Aanleiding 2 Aanpak 2 Taakopdracht 3 Visie 3 Prioriteiten 4 Vervolg 4 Werkplannen per thema, bijlage 1 t/m 5 5 Documentatie 10 Beleidsplan Diaconie Protestantse gemeente i.w. s-gravenzande blad 1

3 1. Aanleiding Door de gezamenlijke diaconieën is de behoefte uitgesproken tot het actualiseren van het beleidsplan Dit beleidsplan was destijds ontwikkeld ter ondersteuning van het Samen op Weg- proces van de Gereformeerde- en Hervormde kerk om te komen tot PKN s- Gravenzande. In 2013 is de intentie uitgesproken te komen tot een Protestantse Gemeente in s- Gravenzande. Vooruitlopend op de fusie is door beide diaconieën, inclusief De Nieuwe Rank in actie!, de intentie zoveel als mogelijk gezamenlijk op te trekken in uitvoering van beleid en acties. De prioriteiten die genoemd staan in het beleidsplan zijn niet meer actueel. Door de recessie maar ook door ingrijpende veranderingen in de zorg en het terug- brengen van maatschappelijke taken naar gemeentelijk niveau ontstaan er andere doelgroepen/speerpunten die extra aandacht en hulp nodig hebben. Daarnaast signaleren wij een trend dat gemeenteleden terughoudend zijn om zich voor langere tijd te verbinden aan de diaconie als ambtsdrager. Hierdoor zal er in de toekomst bij kortlopende acties meer een beroep gedaan moeten worden op de betrokkenheid van gemeenteleden. 2. Aanpak Voor het actualiseren van het gezamenlijke beleidsplan is de hulp ingeschakeld van mw. Hildegard Faber, gemeenteadviseur PKN Zuid- Holland. Mw. Faber stelde voor om in een gezamenlijke bijeenkomst met elkaar na te denken over de diaconale opdracht en de manier waarop we hier gezamenlijk verder vorm aan kunnen geven. Deze bijeenkomst heeft plaatsgevonden op 4 maart Door de bestaande activiteiten te inventariseren en te evalueren maar ook door het kiezen van nieuwe, actuele doelgroepen/speerpunten is er op deze avond een eerste aanzet gegeven voor een nieuw beleidsplan. Waar willen we ons de komende vier jaar op richten? Welke keuzes maken we en in welke volgorde? Welke mogelijkheden liggen er in de gemeente? Op 28 april 2014 zijn de moderamina van de diaconieën bij elkaar gekomen om een vervolg te geven op de bijeenkomst van 4 maart. Vervolgens is het beleidsplan geactualiseerd met de nieuwe doelgroepen/speerpunten en is er per thema een werkplan opgesteld. Nagestreefd is dat de invulling van de nieuwe thema s zoveel mogelijk geïntegreerd zijn in de bestaande taken. Op termijn kunnen er extra activiteiten en extra acties bedacht worden. Hier zijn al ideeën over. In september 2014 is het concept- beleidsplan voorgelegd aan de diaconieën en definitief vastgesteld. Vervolgens is het voorgelegd aan de kerkenraden, het gemeente- beraad en heeft er een vermelding in Samen gestaan dat het beleidsplan te downloaden is op de website van PKN s- Gravenzande i.w. ( sgravenzande.nl) zodat een ieder geïnformeerd is over het diaconale werk binnen s- Gravenzande. Beleidsplan Diaconie Protestantse gemeente i.w. s-gravenzande blad 2

4 3. Taakopdracht. In Ordinantie 14, artikel 9 van de Kerkorde van PKN Nederland luidt de diaconale taakopdracht als volgt: Artikel 9. Diaconale arbeid 1. De kerk geeft in haar diaconale arbeid in Nederland en in de wereld gehoor aan de roeping om zich in de dienst van barmhartigheid en gerechtigheid in te zetten voor wie lijden door armoede, onrecht, achterstelling en ziekte en hen bij te staan in het zoeken naar vertroosting en gerechtigheid. 2. De generale synode heeft bij haar zorg voor de diaconale arbeid van de kerk - daarin bijgestaan door organen van de kerk die op dit terrein werkzaam zijn - in het bijzonder tot taak - de gemeente bewust te maken van haar diaconale roeping en aan deze bijstaand te verlenen bij de vervulling van deze roeping; - het bevorderen van de samenwerking in de diaconale arbeid tussen de gemeenten; - het nemen of ondersteunen van initiatieven gericht op het bevorderen van het algemeen maatschappelijk welzijn; - de overheid en samenleving waar nodig aan te spreken op haar verantwoordelijkheid voor het bevorderen van de gerechtigheid; - de algemene leiding en de coördinatie van de diaconale arbeid van gemeenten en kerk buiten Nederland; - het organiseren en stimuleren van geldwerving ten behoeve van de diaconale hulpverlening. 4. Visie Als uiteindelijk doel wordt nagestreefd een zelfstandige diaconie zoals bepaald in de kerkorde van PKN Nederland. De realisatie daarvan wordt echter afhankelijk gesteld van de verdere ontwikkelingen van het SOW- proces van de PKN kerk s- Gravenzande in wording. Aangezien de diaconieën al jarenlang goed samenwerken en er steeds meer gezamenlijk opgepakt wordt is er gekozen voor een gezamenlijk beleidsplan. Streven is om gezamenlijke speerpunten/doelgroepen op gestructureerde wijze op te pakken zonder aantasting van de gescheiden uitvoering van de huidige activiteiten. In de uitvoering zal dit vooral zichtbaar zijn in de keuzes en gezamenlijkheid van de acties. Hierbij komt dat er in de toekomst meer een beroep gedaan zal moeten worden op de gemeente. In ordinantie 14 staat dat de gemeente in al haar leden geroepen is tot de dienst der barmhartigheid. Dat betekent dat het kader groter is dan de kleine kring van diakenen of kerkenraadsleden. Diakenen mogen daarom een beroep doen op gemeenteleden en ze betrekken bij bepaalde diaconale activiteiten. Mensen die op grond van ervaring of een bepaalde deskundigheid ingeschakeld zouden kunnen worden. Beleidsplan Diaconie Protestantse gemeente i.w. s-gravenzande blad 3

5 5. Prioriteiten Tijdens de gezamenlijke bijeenkomst op 4 maart 2014 werden de 22 diakenen gevraagd diverse doelgroepen te nummeren in volgorde van belangrijkheid. De meeste stemmen kregen onderstaande zes doelgroepen/speerpunten: - Mensen met een klein sociaal netwerk - Eenzamen - Ouderen - Mensen met een smalle beurs - Jongeren - Mantelzorgers Er is voor gekozen om de doelgroep Mensen met een klein sociaal netwerk en de doelgroep Eenzamen te bundelen. Deze twee doelgroepen vertonen veel overeenkomsten. Na het kiezen van de speerpunten gingen de diakenen in groepjes uiteen om alvast met elkaar van gedachten te wisselen over de volgende vragen: 1. Waarom wilt u zich op deze doelgroep gaan richten? Waarom denkt u dat dit nodig is nu en de komende tijd? Kent u mensen uit deze doelgroep of heeft u direct met deze doelgroep te maken? Kent u mensen uit uw gemeente die misschien mee willen denken over deze doelgroep? 2. Weet u wat er voor deze doelgroep al georganiseerd wordt door uw gemeente? Door andere gemeentes? Door de gemeente Westland? Door andere organisaties? Waar vallen de gaten in hulp? Hoe zou u meer te weten kunnen komen over initiatieven, via wie of wat? 3. Kunt u een tijdspad (kan meerdere jaren omvatten) maken voor de komende tijd/jaar/jaren hoe u dit initiatief gerealiseerd wilt zien. Kunt u hierin ook beschrijven wanneer er andere gemeenteleden bij betrokken moeten gaan worden en wanneer er iets beschreven moet worden over dit project. De uitwerking van deze vragen is verwerkt in werkplannen (bijlage 1.1 t/m 1.5). 6. Vervolg In de bijlagen zijn de vijf doelgroepen/speerpunten uitgewerkt in werkplannen. Deze werkplannen geven concrete invulling aan het beleidsplan en zijn tevens een goed evaluatie- instrument. De huidige diakenen hebben al een invulling met diverse taken. In het gezamenlijk moderamen van 4 november 2014 is afgesproken om, naast de bestaande taken, per jaar één prioriteit uit het beleidsplan centraal te stellen. Afgesproken is om in 2015 te beginnen met prioriteit 1; Mensen met een klein sociaal netwerk en eenzamen. Voor 2016 t/m 2019 is de voorlopige volgorde: prioriteit 3 (2016), prioriteit 5 (2017), prioriteit 4 (2018), prioriteit 2 (2019). Beleidsplan Diaconie Protestantse gemeente i.w. s-gravenzande blad 4

6 Bijlage 1.1 Prioriteit 1. Mensen met een klein sociaal netwerk en eenzamen Doel onderwerp Omschrijving Het signaleren van eenzamen en mensen met een klein sociaal netwerk en ons hiervoor verantwoordelijk voelen. Met behulp van bezoekjes en acties, specifiek gericht op deze doelgroep, het sociaal netwerk van deze mensen vergroten. Beschrijving Mensen in onze omgeving, inclusief onze partner en familie, vormen samen ons sociale netwerk. Zo n netwerk ontstaat geleidelijk, breidt zich uit en krimpt soms ook weer in. Het is een golfbeweging. Sociale netwerken zijn belangrijk voor ons welbevinden. Mensen uit ons netwerk hebben invloed op: ons zelfvertrouwen, onze toekomstverwachtingen, onze waarden en normen, de structuur in ons leven en onze cultuur. De maatschappij wordt steeds individualistischer. Het aantal eenzamen en mensen met een klein sociaal netwerk wordt steeds groter. Dit vergt inzet van iedereen. Iedereen kent wel iemand die extra aandacht nodig heeft en eenzaam is. Het is belangrijk dat dit gesignaleerd en gemeld wordt door gemeenteleden en pastoraal medewerkers. Van iedereen wordt een actieve houding verwacht. Mogelijkheden - Inventariseren wat er al voor deze doelgroep gedaan wordt (Vitis/Larix); - Nadenken wat er verder voor deze doelgroep opgezet zou kunnen worden en vervolgens inventariseren hoe dit ingevuld kan worden (kosten, beschikbaarheid van vrijwilligers, huisvesting/locatie, etc.). - Enthousiaste gemeenteleden inzetten (oproep doen in Nieuwsbrief/Zondagsbrief/Samen) - Concrete activiteiten noemen (Larix, activiteiten in De Kiem een spelletjesmiddag, maaltijd, concert, etc.) Wat wordt er al gedaan Vakantiebureau, Vervoer, Gemeenschapswerk, Kerstgaven Diakenen Marja of Johan van Spronsen, Jan van der Vlies, Margriet van der Sar Plan van aanpak Volgt Evaluatie December 2015 Beleidsplan Diaconie Protestantse gemeente i.w. s-gravenzande blad 5

7 Bijlage 1.2 Prioriteit 2. Ouderen onderwerp Omschrijving Doel Aandacht geven aan ouderen die verminderd zelfredzaam zijn of groot risico lopen dit te worden. Beschrijving Onder de ouderen is er veel eenzaamheid. De maatschappij verandert en wordt individualistischer. De kinderen, mantelzorgers en omgeving hebben weinig tijd voor ouderen waardoor ze vereenzamen. Hun eigen sociaal netwerk wordt kleiner omdat er mensen wegvallen. Door lichamelijke en/of geestelijke beperkingen worden ouderen verminderd zelfredzaam. Mogelijkheden Binnen s- Gravenzande wordt er veel georganiseerd voor ouderen. Onder andere: contactmiddagen, kerst/paas/ bloemengroet, verjaardagsbezoek, pastoraal bezoek, ziekenbezoek, bazar, vervoer naar de kerk, vakantieweek in het Roosevelthuis, etc. De gemeente Westland organiseert via Vitis en de Larix veel voor ouderen. Er wordt al veel gedaan maar er is nog veel te doen! - Inventariseren wat er al voor deze doelgroep gedaan wordt; - Nadenken wat er verder voor deze doelgroep opgezet zou kunnen worden en vervolgens inventariseren hoe dit ingevuld kan worden (kosten, beschikbaarheid van vrijwilligers, huisvesting/locatie, etc.). De koffiemiddagen in De Heenweg blijken een succes! Wat wordt er al gedaan Vakantiebureau, Roosevelthuis, Contactraad (verstandelijk beperkten), Vervoer, Gemeenschapswerk, PCOB Diakenen Annemieke Prins, Anneke Dekker, Paula vd Meer, Annet Heus Plan van aanpak Volgt Evaluatie December 2019 Gemeente Westland 2014 Gemeente Nederland Inwoners Totaal aantal inwoners Aantal 0-19 jarigen Aantal jarigen Aantal 65-plussers Inwoners percentages 0-19 jarigen 24,1 23, jarigen 59,1 60,1 65-plussers 16,7 16,8 Beleidsplan Diaconie Protestantse gemeente i.w. s-gravenzande blad 6

8 Bijlage 1.3 Prioriteit 3. Mensen met een smalle beurs onderwerp Omschrijving Doel Proberen mensen kansen te bieden waardoor ze weer hoop krijgen voor de toekomst! Ervoor zorgen dat mensen met een smalle beurs weer een dagbesteding krijgen en terug kunnen komen in (het ritme van) het arbeidsproces. Ervoor zorgen dat de oorzaak van de financiële problemen wordt aangepakt door ze in contact te brengen met professionals die ervoor kunnen zorgen dat ze hun financiën, verslaving, privé- situatie onder controle krijgen. Beschrijving Op dit moment een actueel onderwerp. Het is een onzekere tijd. Werkloosheid heeft zowel financieel als emotioneel impact op betrokkene en zijn/haar (directe) omgeving. De schroom verdwijnt om anderen of de diaconie te benaderen. Niet alleen de werkloosheid is de oorzaak van financiële problemen. Ook scheidingen, verslavingen en schuldsanering zorgen ervoor dat mensen het niet meer rond krijgen. De gemeente draagt pas bij als je op bijstandsniveau zit. Mogelijkheden Er zijn initiatieven, zoals de Vrijwilligersbank en Werkplein, die mensen helpen weer aan het werk te gaan en ervoor te zorgen dat mensen weer een dagbesteding hebben. De diaconie is er ook om deze mensen op te vangen. Misschien zouden we kunnen bemiddelen in vrijwilligerswerk. Praktisch bezig zijn zoals bijv. een wandelclub, tuinonderhoud, sporten. Proberen vraag en aanbod bij elkaar te brengen. Schuldhulpmaatje is een mooi initiatief van de diaconie. Met behulp van een maatje worden mensen begeleid in het op de rit krijgen van hun financiën waardoor voorkomen wordt dat ze verder afglijden. Een idee is om als diaconie het onderwerp bespreekbaar te maken bij bedrijven en er op aansturen dat beschikbare arbeidsplaatsen ingevuld worden door deze doelgroep. In Sliedrecht is er een Werkbank opgericht. We zouden informatie op kunnen vragen hoe zij e.e.a. hebben opgepakt. We zouden mensen kunnen helpen bij omscholing (bijv. lening voor studie). Bestaande activiteiten: Voedselbank, Schuldhulpmaatje Wat wordt er al gedaan Voedselbank, Materiële ondersteuning, Vluchtelingenhulp, Steunfonds Westland, Schuldhulpmaatje Diakenen Aad van Mourik, Niek v.d. Wel, René Louter, Bart Simonis Plan van aanpak Volgt Evaluatie December 2016 Bijlage 1.4 Beleidsplan Diaconie Protestantse gemeente i.w. s-gravenzande blad 7

9 Prioriteit 4. Jongeren onderwerp Omschrijving Doel Diaconaat voor en door jongeren Beschrijving Er zijn nu weinig diaconale initiatieven voor kinderen. Wat kan er gedaan worden voor kinderen in de knel. Wat kan er gedaan worden voor kinderen door kinderen? Het is goed om kinderen te motiveren om iets voor anderen te doen. Mogelijkheden Binnen de gemeente is er de Jeugdkerk, catecheses, club en Vangrail. Van hier uit worden er soms diaconale acties bedacht. Een mooi initiatief is de diaconale jongerenreis naar Kenia. In het Westland wordt veel gedaan door Gek Westland. Het zou mooi zijn als de activiteiten worden gebundeld. Misschien via PKN wat breder zoeken. Het is belangrijk de jeugd bewust en betrokken te houden. Laten zien wat de kerk betekent. Contact zoeken met de jeugd. Inventariseren welke diaconale jeugddoelen er zijn. Een idee is de kinderkledingbank en/of dit brengen bij de Voedselbank. Onlangs is er ook in het Westland een Cultuurbank opgericht waar kinderen o.a. muziekles kunnen krijgen. Zwemlessen? Wat wordt er al gedaan Jeugddiaconaat (het jeugddiaconaat oriënteert zich op mogelijkheden voor de jeugd in onze gemeente om in binnen en buitenland aan diaconale projecten deel te nemen. Vervolgens wordt deze informatie onder de aandacht van de jongeren gebracht) Diakenen Dennis de Kiewit, Wico van Dam, Esther Schröder Plan van aanpak Volgt Evaluatie December 2018 Bijlage 1.5 Beleidsplan Diaconie Protestantse gemeente i.w. s-gravenzande blad 8

10 Prioriteit 5. Mantelzorgers onderwerp Omschrijving Doel Mantelzorgers ontlasten ten aanzien van de zorg die ze hebben voor ouderen, zieken, geestelijk en/of fysiek beperkten. Mantelzorgers helpen bij het vinden van de juiste instanties tot wie ze zich kunnen richten met hun hulpvragen. Beschrijving In verband met de veranderingen binnen de WMO gaat er een groot probleem op ons afkomen. WMO vraagt om uitbesteding van het ouderenwerk aan nieuwe aanbieders en/of mantelzorgers. De samenleving gaat steeds meer overnemen van de professionele hulpverlening. In het Westland gaan er drie grote tehuizen dicht. Waar gaan deze mensen heen? Er zullen particuliere instanties komen die dit over gaan nemen. De mensen die dit niet kunnen betalen vallen terug op de mantelzorg. Mantelzorgers hebben een (te) zware taak en zouden meer ontlast moeten worden. Mantelzorgers zijn erbij geholpen wanneer ze goed weten tot welke instanties ze zich kunnen richten met hun hulpvragen. Mogelijkheden Inventariseren wat er al wordt georganiseerd binnen de gemeente/ s- Gravenzande. Welke hulpvragen zijn er? Wat is de gewenste situatie. De gemeente Westland is op dit moment ook zoekende hoe de gaten, die straks vallen, opgevuld moeten gaan worden door de samenleving en diaconieën. Bij wie kun je terecht? Hulpaanvragen via een korte lijn (een coördinator) uitbesteden wat ervoor zorgt dat het voor iedereen concreet is wat hij of zij moet doen. Eerst kijken wat voor hulpvragen er komen en daar een soort pool voor opzetten. Een oproep doen: Mantelzorgers gezocht. Wie heeft er vrije tijd? Wie zou er wat willen doen? Wil je je melden. Dit is dan een begin om het logistieke proces te stroomlijnen. Ook een sociale kaart zou helpen om mensen goed door te kunnen verwijzen naar de diverse instanties. Oranjefonds: participatiemaatschappij en mantelzorgers. Wat wordt er al gedaan Diakenen Peter t Hart, Ike de Jong, Edwin Torn Plan van aanpak Volgt Evaluatie December 2017 Bijlage 1.6 Beleidsplan Diaconie Protestantse gemeente i.w. s-gravenzande blad 9

11 Documentatie: - ordinantie 14, artikel 9, Kerkorde PKN Nederland - documentatie vanuit de basiscursus diaconaat - verslagen en uitwerkingen van gezamenlijke diaconiebijeenkomsten - Beleidsplan Beleidsplan Diaconie Protestantse gemeente i.w. s-gravenzande blad 10