Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid Gemeente Someren

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid Gemeente Someren"

Transcriptie

1 Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid Gemeente Someren

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding Pag Ambitie en uitgangspunten Pag Aanpak Pag Randvoorwaarden en risico s Pag Financiën Pag Regie en betrokken partijen Pag Communicatie pag Planning Pag. 11 Bijlage 1 Bronnen Pag. 12 Bijlage 2 Budgetten Pag. 13 Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid gemeente Someren 2

3 1. Inleiding Voor u ligt de startnotitie herijking integraal jeugdbeleid gemeente Someren. Deze startnotitie is de basis voor de nieuwe nota integraal jeugdbeleid, die naar verwachting eind 2013 gereed zal zijn. In deze startnotitie worden de ambitie en uitgangspunten op integraal jeugdbeleid beschreven en wordt ingegaan op de aanpak en planning om te komen tot de uiteindelijke nota. 1.1 Aanleiding Het jeugdbeleid van de gemeente Someren was voor de jaren geformuleerd. De afgelopen jaren is er veel veranderd en gebeurd op het terrein van jeugd. Zo is het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) gerealiseerd, het schoolmaatschappelijk werk ingevoerd bij het basisonderwijs en het onderwijsachterstandenbeleid wettelijk ingekaderd. Daarnaast was er aandacht voor overmatig alcohol- en drugsgebruik, overgewicht en vroegtijdig schoolverlaten. Ook is er meer samenhang ontstaan tussen de verschillende beleidsvelden en is de samenwerking met netwerkpartners versterkt. Ook de komende jaren is het beleid voor jeugd volop in beweging. De decentralisatie jeugdzorg, de invoering van passend onderwijs, de doorontwikkeling van het Centrum voor Jeugd en Gezin en de aankomende wetswijzigingen op het gebied van de begeleidingsfunctie AWBZ en de arbeidsmarkt brengen een verbreding van taken en verantwoordelijkheden voor de gemeente met zich mee. Hier ligt voor de gemeente een uitdaging om al deze veranderingen vanuit een integrale aanpak in goede banen te leiden. Met de genoemde veranderingen en de aankomende nieuwe wettelijke taken is het moment aangebroken om het bestaande beleid te herijken om dit aansluitend te verwoorden in een nieuwe nota integraal jeugdbeleid. 1.2 Integraal jeugdbeleid Kinderen krijgen gedurende hun leven te maken met verschillende leefomgevingen: thuis, school, buurt, vrije tijd- en werkomgeving. Al deze verschillende leefgebieden zijn van invloed op de ontwikkeling van het kind en hoe de jongere in het leven komt te staan. Problemen/vragen die kinderen en gezinnen ondervinden/hebben doen zich ook voor in die verschillende domeinen, de problemen/vragen staan meestal niet op zich en zijn soms complex. Oplossingen moeten zich dus ook niet beperken tot één domein. De nieuwe nota integraal jeugdbeleid sluit hierop aan. Integraal jeugdbeleid biedt een brede kijk Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid gemeente Someren 3

4 op de opgroeiende jeugd van 0-23 jaar in de gemeente Someren. Een integrale aanpak maakt het mogelijk om maatregelen en activiteiten vanuit verschillende terreinen zodanig op elkaar af te stemmen dat ze elkaar versterken en aanvullen. Hiermee wordt voorkomen dat onderwerpen die zich op het snijvlak van jeugdbeleid, Wmo, leefbaarheid, veiligheidsbeleid, werk en inkomen en gezondheidsbeleid bevinden onderbelicht blijven. Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid gemeente Someren 4

5 2. Ambitie en uitgangspunten De gemeente Someren wil met het integraal jeugdbeleid optimale ontwikkelingskansen creëren in een doorgaande ontwikkelingslijn, gericht op volwaardige deelname en bijdrage aan de samenleving van alle Somerense jeugd tot 18 jaar en voor die jongvolwassenen van jaar die nog een extra steun nodig hebben. Daarbij zijn uitgangspunten van beleid: Het kind staat centraal De behoeften van het kind staan centraal, en niet het aanbod van de organisaties. Het integraal jeugdbeleid richt zich op alle jeugdigen en gezinnen in Someren. Eerste verantwoordelijkheid Opvoeding en ontwikkeling is de eerste verantwoordelijkheid van de ouders/verzorgers en jeugdigen zelf. De gemeente Someren faciliteert hen hierbij door algemene voorzieningen te creëren en hen, die een extra duwtje nodig hebben te ondersteunen, zodat zij deze verantwoordelijkheid ook daadwerkelijk kunnen nemen. Positief jeugdbeleid De gemeente Someren streeft naar positief jeugdbeleid wat inhoudt dat de nadruk ligt op jeugdbeleid dat uitgaat van de eigen kracht en zelfredzaamheid van jeugdigen en hun netwerk. Bij de aanpak van concrete problemen/vragen, wordt het herstel van het gewone leven als doel gesteld. Normaliseren van gedrag in plaats van problematiseren. Onderdeel van deze aanpak is het streven om zoveel mogelijk jeugdigen zoveel mogelijk in een laag zorgniveau te ondersteunen. En daarmee bereiken dat er een ombuiging plaats vindt van de gespecialiseerde, individuele voorzieningen, naar de algemeen toegankelijke voorzieningen. Pedagogisch civil society Uit onderzoek blijkt dat kinderen zich beter ontwikkelen als zij zijn opgenomen in sociale netwerken die groter zijn dan het gezin alleen. Om deze reden kiest de gemeente Someren ervoor om te investeren in de pedagogische civil society, waarin het vanzelfsprekender is dat burgers zich bekommeren om het wel en wee van andermans kinderen. Het vindt Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid gemeente Someren 5

6 zijn basis in de verbanden tussen familie, vrienden, buurtgenoten en allen die rond jeugdigen staan: It takes a whole village to raise a child. Sluitende aanpak Waar de eigen kracht en zelfredzaamheid van jeugdigen en ouders/verzorgers niet voldoende is, zorgt de gemeente Someren voor een sluitende aanpak en samenhang in het aanbod van voorzieningen. Gewerkt wordt volgens de principes één kind, één gezin, één plan, één verantwoordelijk professional en het zo-zo-zo -beleid 1 : waarbij laagdrempelig, eenvoudig en snel advies en ondersteuning gewoon wordt. Participatie van jeugdigen Participatie van jeugdigen en hun ouders/verzorgers is van groot belang, zowel bij de beleidsvorming als bij de uitvoering van beleid. Samenwerking Integraal jeugdbeleid heeft alleen kans van slagen als er optimaal samen wordt gewerkt met betrokken organisaties, tussen organisaties onderling en overige gemeentelijke (beleids)afdelingen. Regierol gemeente De rol van de gemeente Someren in het jeugdbeleid gaat de komende jaren, als gevolg van de overheveling van taken van het Rijk naar de gemeente, drastisch veranderen zowel wat inhoud als zwaarte betreft. Om deze taken goed te kunnen uitvoeren is het van belang dat de gemeente in regie is. Hierbij gaat het niet alleen om de regie op het ontwikkelen van een gezamenlijke visie en samenhangend beleid, maar ook om de regie op de uitvoering. 1 Zo-zo-zo-beleid staat voor zorg die zo kort mogelijk, zo licht mogelijk en zo dicht mogelijk bij huis is. Per situatie moet bekeken worden tot in hoeverre dit doorgevoerd kan worden. Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid gemeente Someren 6

7 3. Aanpak Het kind staat centraal, waarbij de levensloop van het kind leidend is voor de inrichting van het jeugdbeleid. Het beleid moet de behoeften van het kind in elke levensfase volgen en niet andersom. Om hieraan te kunnen voldoen, wordt het integraal jeugdbeleid vanuit drie leefgebieden vormgegeven: - Educatie & werk; - Gezin & zorg; - Vrije tijd & veiligheid. Binnen deze leefgebieden is o.a. aandacht voor: voor- en vroegschoolse educatie, doorlopende leerlijn, schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten, passend onderwijs, sportstimulering, gezonde leefstijl, opgroei- en opvoedondersteuning, jeugdzorg en overlast en jeugdcriminaliteit. In de te ontwikkelen beleidsnota wordt per leefgebied een duidelijke herkenbare structuur aangebracht. Per leefgebied wordt aangegeven wat de knelpunten zijn, waar kansen liggen en worden voorstellen ter verbetering gedaan. Ook worden per leefgebied doelen en resultaten geformuleerd. De decentralisatie jeugdzorg zal als een belangrijk thema in de beleidsnota aan de orde komen. Enerzijds om aan te geven waar de verbindingen liggen tussen decentralisatie jeugdzorg en de andere beleidsterreinen, anderzijds om duidelijk aan te geven dat de gemeente met betrekking tot de decentralisatie jeugdzorg een aparte nota jeugdhulp moeten opstellen. 4. Randvoorwaarden en risico s Integraal jeugdbeleid is een omvangrijk beleidsterrein. Daarom is het goed om randvoorwaarden en risico s te benoemen bij de totstandkoming van de nieuwe nota integraal jeugdbeleid. De randvoorwaarden zijn: - Een inhoudelijk realistisch beleidsdocument; - De geformuleerde doelstellingen en resultaten moeten meetbaar zijn; - Interventies staan altijd in relatie tot het realiseren van de doelstellingen; - Afstemming, betrokkenheid en samenwerking van het veld en de doelgroep; - In tijden van financiële schaarste zullen er keuzes moeten worden gemaakt: Waar zetten we op in, wat blijven we doen en waar kunnen we bestaande interventies creatief verbinden ; Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid gemeente Someren 7

8 - De beleidsontwikkeling en beleidsuitvoering van de nieuwe nota integraal jeugdbeleid moet worden uitgevoerd binnen de huidige formatie en budgetten. Om dit mogelijk te maken wordt onder andere de samenwerking met de gemeente Asten gezocht. De voorbereiding voor een nieuwe nota integraal jeugdbeleid wordt gezamenlijk opgepakt, waarbij er de mogelijkheid is lokale accenten te leggen. De risico s zijn: - Commitment van het veld over speerpunten/prioriteiten en beschikbare middelen en menskracht Belangrijk is dat er een breed draagvlak bij het veld ontstaat voor de realisatie van de speerpunten/prioriteiten. Zonder voldoende draagvlak zullen de speerpunten/prioriteiten niet of wellicht in een andere vorm worden gerealiseerd. - Continuïteit inzet en betrokkenheid van zowel externe als interne betrokkenen Het is van belang dat zowel bij de totstandkoming van de nota als bij de implementatie zowel bij de gemeente als bij het veld de continuïteit van de personen die hierbij betrokken zijn, gewaarborgd is. - Tijdsplanning Om de nota op tijd door de raad te kunnen laten vaststellen is een strakke tijdsplanning vereist. Bij het opstellen van de nota integraal jeugdbeleid zullen de randvoorwaarden en risico s nauwlettend worden gevolgd. 5. Financiën Uitgangspunt is dat de realisatie en uitvoering van de nieuwe nota integraal jeugdbeleid binnen de bestaande budgetten (zie bijlage 2) en binnen de bestaande formatie op dit beleidsterrein dienen plaats te vinden. Bij de budgetten betreft het zowel de Rijks- als de gemeentelijke budgetten die beschikbaar zijn. In bijlage 2 is een totaaloverzicht opgenomen, waarbij er ook sprake is van geoormerkte budgetten. Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid gemeente Someren 8

9 De gemeente Someren en het veld dragen bij de realisatie van de doelen binnen het integraal jeugdbeleid een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Hier hoort ook de inzet van middelen en menskracht vanuit het veld bij. Welke middelen nodig zijn en of deze middelen toereikend zijn wordt uiteindelijk bepaald door de keuzes die in gezamenlijkheid zullen worden gemaakt. 6. Regie en betrokken partijen De gemeente Someren voert regie op het integraal jeugdbeleid. Dit betekent dat de gemeente aanstuurt op afstemming tussen actoren, de doelen en handelingen om te komen tot een samenhangend geheel. De gemeente heeft namelijk sturingsmogelijkheden om partijen bijeen te brengen en zorg te dragen voor een sluitende keten van voorzieningen. Dit alles met het doel om optimale ontwikkelingskansen te creëren in een doorgaande ontwikkelingslijn, gericht op volwaardige deelname en bijdrage aan de samenleving van alle Somerense jeugd tot 18 jaar en voor die jongvolwassenen van jaar die nog een extra steun nodig hebben. De volgende partijen zullen worden betrokken bij de totstandkoming van de nieuwe nota integraal jeugdbeleid. 1. Wmo-platform Someren Het Wmo-platform is geïnformeerd over de plannen rond de nieuwe nota integraal jeugdbeleid en de startnotitie is ter informatie aangeboden. In een latere fase wordt het Wmo-platform gevraagd advies uit te brengen over de nieuwe nota integraal jeugdbeleid. 2. Stuurgroep Jeugd Asten-Someren en LEA (lokale educatieve agenda) De gemeenten Asten en Someren hebben onlangs afgesproken de huidige overlegstructuren rondom jeugd aan te passen. De aanpassingen zijn met name gericht op het verminderen van het aantal overleggen en op het maken van een helder onderscheid tussen de overleggen op bestuurlijk, beleids- en uitvoerend niveau. Als ten tijde van de beleidsontwikkeling de nieuwe overlegstructuren nog niet zijn ingevoerd, zal gebruik worden gemaakt van de bestaande overlegstructuren. Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid gemeente Someren 9

10 3. Jongeren en ouders Het is de bedoeling om jongeren en ouders bij het beleidsproces en uitvoering te betrekken. Hiertoe zal advies worden gevraagd aan team communicatie. 4. Beleidsmatige afstemming Ook zal afstemming worden gezocht met interne beleidsterreinen van de gemeente zoals: veiligheidsbeleid, Wmo, werk en inkomen, gezondheidsbeleid en leefbaarheid. Daarnaast vindt er afstemming plaats met de gemeente Asten. 7. Communicatie Interne communicatie - Informeren en afstemmen met collega s afdeling MO Asten en Someren - Informeren en afstemmen collega s afdeling financiën en juridische zaken - Informeren college van b&w en commissie Burgers Externe communicatie - Informeren en afstemmen met de Stuurgroep Jeugd Asten-Someren en LEA - Informeren en afstemmen Wmo-platform - Informeren en afstemmen jongeren en ouders Communicatiemiddelen De volgende communicatiemiddelen kunnen worden aangewend: - Mondeling: informatiebijeenkomsten - Schriftelijk: artikelen (Peelbelang, Contact, ED), folders, brieven, website gemeente, CJG website en social media - Beeld/geluid: radio/tv Siris Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid gemeente Someren 10

11 8. Planning Capaciteitsplanning Van de beleidsambtenaren jeugd wordt een ureninzet verwacht van 30 uren per medewerker. Van de overige ambtenaren zal de ureninzet minimaal zijn. Tijdsplanning Wat Opstellen startnotitie herijking integraal jeugdbeleid februari 2013 Bespreken startnotitie in POHO Asten-Someren 7 maart 2013 De startnotitie ter informatie voorleggen aan het Wmoplatform 18 maart 2013 De startnotitie ter vaststelling voorleggen aan het college 26 maart 2013 De startnotitie ter vaststelling voorleggen aan de gemeenteraad 29 mei 2013 Voorbereiden en opstellen nota integraal jeugdbeleid mei september 2013 Advies Wmo-platform concept nota integraal jeugdbeleid augustus-september 2013 Concept nota integraal jeugdbeleid voorleggen aan het college 27 augustus 2013 Concept nota integraal jeugdbeleid bespreken tijdens een raad-vraagt-raad-bijeenkomst (te plannen in overleg met griffie en presidium) 18 september 2013 Nota integraal jeugdbeleid vaststellen door het college 29 oktober 2013 Nota integraal jeugdbeleid ter advisering voorleggen aan 3 december 2013 de commissie Burger en Bestuur Vaststellen nota integraal jeugdbeleid door de raad 18 december 2013 Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid gemeente Someren 11

12 Bijlage 1: Bronnen - Beleidsplan Wmo gemeente Asten-Someren - Meerjarige jeugdagenda en werkprogramma jeugd van het Ministerie van VWS - Wie de jeugd heeft. Oberon, onderzoek en advies - Startnotities gemeente Westland, Heerenveen, Pijnacker-Nootdorp, Geldermalsen Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid gemeente Someren 12

13 Bijlage 2: Budgetten In de gemeentelijke begroting 2013 zijn de volgende bedragen opgenomen: 1 Jeugdgezondheidszorg (0-19 jaar) * GGD basispakket uniform deel (4-19 jaar) ,00 * GGD maatwerk: infopunt opvoeding 5.406,00 * Basispakket uniform deel (0-4 jaar) ,00 * Basispakket maatwerkdeel (0 4 jaar) ,00 Sub-totaal ,00 2 Opvoeding * Centrum voor Jeugd en Gezin (incl o.a. JPP, schoolmaatschappelijk werk op basisonderwijs) ,00 * Sociale weerbaarheid 5.450,00 * Halt 6.188,00 * Transitie jeugdzorg implementatiebudget (incidenteel, bij meicirculaire wordt 2 e deel budget 2013 bekend gemaakt) ,00 sub-totaal ,00 3 Onis (jeugd- en jongerenwerk) (excl. Overhead, organisatie en huisvesting) ,00 4 Vrije tijd * aanleg openbare speelterreinen 3.624,00 * jeugdvakantiewerk 3.365,00 * Jongerencentrum Someren-dorp (er vindt afbouw van subsidie plaats) ,00 * Overige open jongerencentra 6.354,00 * Methodisch jeugdwerk ,00 * Politieke themadagen (wordt in 2013 niet in Someren gehouden, maar weer in 2014) 6.224,00 * speel-o-theek 2.365,00 sub-totaal ,00 5 Uitvoering nota integraal jeugdbeleid ,00 6 Onderwijs * schoolmaatschappelijk werk voortgezet onderwijs 8.556,00 * Onderwijsachterstandenbeleid/VVE ,00 * peuterspeelzalen/vve ,00 * kinderopvang ,00 * Schoolbegeleiding ,00 * verkeersveiligheid jongeren 3.617,00 * maatschappelijke stage ,00 sub-totaal ,00 7 Ambtelijke inzet ten behoeve schrijven beleidsnota (door samenwerking met Asten is er een beperktere ambtelijke inzet mogelijk) 60 uur TOTAAL ,00 Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid gemeente Someren 13

14 OVERIGE BELEIDSTERREINEN* * Cultuur: - cuvoso - marktplaats cultuurplein Asten-Someren - muziekschool - muziekkorpsen - kinder- en jongerenkoren * Lokaal gezondheidsbeleid * Sport - sportverenigingen - sportbevordening * Onderwijs - leerlingenvervoer - leerplicht - onderwijshuisvesting * Algemeen Maatschappelijk Werk * Beleidsregel participatie bijzondere groepen en versterking verenigingen * Mantelzorg (inzet voor jonge mantelzorgers) * De overige beleidsterreinen vallen niet direct onder het integraal jeugdbeleid: - ze hebben een link met jeugd, omdat de doelgroep van het terrein breder is maar naast andere doelgroepen ook gericht is op jeugd (bijvoorbeeld cultuur, sport); - het geoormerkt geld is, wat alleen aan dit beleidsterrein uitgegeven kan worden (bijvoorbeeld onderwijshuisvesting) Startnotitie herijking integraal jeugdbeleid gemeente Someren 14