Een special van Reflex Uitgeverij Cloud Computing

Transcriptie

1 Een special van Reflex Uitgeverij Cloud Computing De stappen naar de cloud Pagina 5 Security & Privacy in de cloud Pagina 8 Investeren in meer dan financiële winst Pagina 9 De techniek is er, nu de mens nog Pagina 15 maart 2012

2 Onderwerp Een onafhankelijke publicatie van Reflex Uitgeverij, gedistribueerd bij Management Team op 22 maart I n h o u d De stappen naar de cloud Pagina 5 Cloud Computing de hype voorbij Pagina 7 Security & Privacy in de cloud Pagina 8 Investeren in meer dan financiële winst Pagina 9 Storage en back-up in de cloud Pagina 11 Desktopvirtualisatie Pagina 12 Voordelen en verbeterpunten Pagina 12 Nieuwe Werken: de techniek is er, nu de mens nog Pagina 15 C o l o f o n Project Manager Marc Kaars Sijpesteijn marc.sijpesteijn@reflex-media.net Productie/Lay-Out Tammo Haan VDS Vormgeving!, Drachten Druk Dijkman Offset Redactie Kristel Hurenkamp (chef), Dennis Mensink, Suzanne Wijers, Koos Plegt, Niels Achtereekte en Rosa de Buisonjé Foto s Thinkstock / Getty Images De inhoud van gastbijdragen, interviews, bedrijfsinterviews en bedrijfspresentaties geven de mening van de gastauteurs en geïnterviewden weer. Ondanks dat bij deze uitgave veel aandacht is besteed aan het voorkomen van fouten en onvolkomenheden, kan hiervoor niet worden ingestaan en aanvaarden de redactie en uitgever hiervoor derhalve geen aansprakelijkheid. Reflex Uitgeverij B.V. Brouwersgracht HE Amsterdam T Paul van Vuuren Directeur paul.vanvuuren@reflex-media.net Reflex Uitgeverij is gespecialiseerd in thematische kwaliteitsspecials in Nederlandse, Duitse en Zwitserse dagbladen. U vindt onze publicaties onder andere in de Frankfurter Allgemeine Zeitung (F.A.Z.), Handelsblatt, Tagesspiegel (in Duitsland), Tages-Anzeiger (Zwitserland) en in het Financieele Dagblad en het NRC Handelsblad. Onze publicaties combineren zo de diepgang van vakbladen met de oplage van dagbladen. Reflex Uitgeverij onderscheidt zich door de focus op kwaliteit en de scheiding van artikelen en gastbijdragen. Vermijden is geen optie meer Een hoop traditionele IT ers zijn nog steeds wat terughoudend als het gaat om cloud computing. Zij willen er nog niet aan geloven en zien er het belang niet altijd van in. Mijns inziens moet bij hen de knop om. Of ze het nu leuk vinden of niet, ze moeten zich snel realiseren dat er geen ontkomen aan is, anders staan ze straks achteraan in de rij. Alles wordt intelligenter, de wereld van IT verandert in sneltreinvaart en de behoeften van mensen en bedrijven zijn anders dan jaren geleden. Vermijden is geen optie meer. Het datavolume groeit sneller dan ooit tevoren, mede door het gebruik van allerhande devices en het steeds belangrijker worden van the Internet of Things. Cloud computing zorgt ervoor dat we deze gigantische stroom aan gegevens kwijt kunnen. Momenteel is er een tweetal stromingen zichtbaar in cloud computing. Aan de ene kant zijn er bijvoorbeeld Amazon, Google en Microsoft drie grote aanbieders in de public cloud. Aan de andere kant is er een stroming die bestaat uit de traditionele fabrikanten van computersystemen die de public cloud nog wel gevaarlijk vinden. Zij zijn meer voorstander van de private cloud: een eigen cloud die je zelf aansluit op het internet. Maar sinds kort is er goed bezien nog een derde stroming zichtbaar: icloud. Deze synchronisatiedienst biedt grote voordelen. Nu het mogelijk is om allerhande content te synchroniseren hoeft de consument zich geen zorgen meer te maken over waar deze informatie opgeslagen is. Als de consument doorkrijgt wat icloud voor hen kan betekenen en wat cloud computing dus echt is, zal zijn positie ten opzichte van cloud computing veranderen. In positieve zin. Zodra het grote publiek het doorkrijgt, moet de IT-wereld het echt mogelijk gaan maken. Als ook de Raad van Bestuur en het managementteam tablets gaan gebruiken wat je steeds vaker ziet - krijgt de IT er vanzelf de vraag naar cloud computing naar zich toe geworpen. In het verleden - en nog steeds wel zichtbaar in de traditionele IT-wereld - lag de kracht van IT voornamelijk in het registeren van trends en het analyseren van deze gegevens. Inmiddels willen salesmanagers weten wanneer ze wat aan wie hebben verkocht. Maar ook waarom de consument dit kocht en wie zijn vrienden zijn. Cloud computing komt hier samen met social media en mobile apps om de hoek kijken. Het verzamelen van gestructureerde data en realtime informatie, daar gaan we naartoe. Niet zozeer het verzamelen van de data, maar vooral het analyseren ervan wordt belangrijker. We willen niet alleen meer de trends constateren, maar ook voorspellingen kunnen doen. Dit fenomeen maakt dat we anders opgeleide mensen nodig hebben. Behalve IT-opgeleide mensen met verstand van infrastructuur, hebben we meer mensen nodig die kunnen analyseren op hele grote hoeveelheden gegevens. Bezuinigen op onderwijs is dan ook zeker geen goede stap van de overheid. IT komt terecht in de haarvaten van de maatschappij. Dagelijks profiteren miljoenen mensen vaak zonder daar bij na te denken van de toepassingen die IT ons biedt. Die goed opgeleide mensen zijn hard nodig als Nederland bij de vijf beste landen ter wereld wil blijven horen op gebied van IT. Een publicatie van Reflex Uitgeverij gezien worden als opportunities. We moeten ons niet gek laten maken, maar we hoeven ook niet onnodig terughoudend te zijn. Nederlanders denken nog veel te snel dat het niet kan. Ik wil niet zeggen dat het gemakkelijk is, maar als je van te voren al denkt dat het niets wordt, dan wordt het ook niets. Bedrijven moeten de mogelijkheden bekijken en deze aanpakken. En daar mogen best fouten bij gemaakt worden. Wel moeten bedrijven zich afvragen of ze willen dat het hele bedrijf afhankelijk wordt van cloud computing. Natuurlijk kan het fout gaan, kijk maar naar de crash waar de ING Bank en KPN onlangs mee te maken kregen. We moeten niet vergeten dat de menselijke kant nog altijd een grote rol speelt in het geheel. Mensen maken een belangrijk deel uit van zo n totale computertoepassing. De techniek werkt gewoonweg niet zonder de mens. Bij het vervaardigen van complexe systemen worden nu eenmaal fouten gemaakt. Maar als je gaat wachten tot het 100 procent voor elkaar is, ben je te laat. Bedrijven moeten zich afvragen wat daar de gevolgen van zijn. De toekomst van IT is moeilijk te voorspellen, maar ik verwacht wel dat devices over een paar jaar niet meer beschikken over een groot intern geheugen. Of in ieder geval niet over zo n groot geheugen als de meeste laptops en tablets nu hebben. In de toekomst gaat alles via de cloud, het geheugen van bijvoorbeeld een tablet wordt dan enkel nog gebruikt voor het opslaan van programma s als tekstverwerking. Verder zal iedereen zijn persoonlijke eigendommen als foto s, video s en documenten opslaan in de cloud. Daar gaan we naartoe. En daar kunnen we niet omheen. Het hangt allang niet meer alleen af van de pc. vindt u op Twee onderdelen van cloud computing waar veel bedrijven nog over vallen, zijn veiligheid en privacy. Zij moeten echter Hans Appel, professor Computer Science & Sensor Technology Hanze University of Applied Sciences Het papier voor deze special van Reflex Uitgeverij is afkomstig uit verantwoord beheerde bossen.

3 bedrijfspresentatie 3 Overstappen naar de cloud Kies het juiste moment. De grootste hype rondom cloud computing lijkt inmiddels over. We zijn er klaar voor. De overstap naar de cloud is voor velen inmiddels een logische optie. Het is niet meer eng. Vooral ICT ers zien nog beren op de weg. Maar wie te lang de kat uit de boom kijkt, loopt het risico gepasseerd te worden. Dan gaan gebruikers zelf naar applicaties zoeken op internet. Maar wanneer is het nu het juiste moment om over te stappen naar de cloud? En welke stappen zijn daarvoor nodig? Volgens Stefan Schinning, hoofd business development bij OGD ictdiensten, is een mentaliteitsverandering nodig: Stel de eindgebruiker centraal in plaats van de technologie. Cloud computing bestond al voordat we er een naam voor hadden. Denk aan het gebruik van Hotmail. Tegenwoordig gaat het veel verder en kun je theoretisch gezien alle applicaties vanuit de cloud draaien: crm-software, hrm-software, Office-documenten, bedrijfs , noem maar op. Het enige wat medewerkers nodig hebben, is een browser en een internetverbinding, zegt Schinning. Welk apparaat je daarvoor gebruikt, maakt niet meer uit. Dat kan een ipad, desktop of smartphone zijn. De browser wordt dus de standaard. Mede dankzij standaarden als HTML5 zijn plug-ins uiteindelijk niet meer nodig. Dat zijn positieve ontwikkelingen die de stap naar de cloud eenvoudiger maken. En ze sluiten naadloos aan op de groeiende behoefte aan oplossingen voor Het Nieuwe Werken. Cloud computing maakt de gebruiker immers, mits goed gemanaged, flexibeler en plaatsonafhankelijk. Het ideale moment Vonden organisaties cloud computing vroeger nog spannend, nu zien ze het als een aantrekkelijke oplossing vanwege de schaalbaarheid. Startende bedrijven hoeven niet te investeren in servers, mkb ers worden getriggerd vanwege het pay-per-use systeem en multinationals zien het simpelweg als een van de vormen van outsourcen. Grotere bedrijven met meer dan 200 medewerkers kijken er soms nog wat argwanend tegenaan. Zij maken gebruik van een complex applicatielandschap; een volledige overstap is voor hen een traject van jaren. Bovendien is het zonde van de lopende investeringen in de huidige ICT-omgeving. Een geschikt moment om over te stappen is bijvoorbeeld een verhuizing. Dat scheelt direct het inrichten van een nieuwe serverruimte. Maar ook als je applicaties wilt vervangen, is het slim te kiezen voor zogenoemde Software as a Service, de SaaS-applicaties, voegt Schinning toe. Zo ga je geleidelijk over naar de cloud. Schijnbare veiligheid Is de angst ten aanzien van de cloud dan helemaal verdwenen? Volgens Schinning is dat helaas nog niet het geval. Nog steeds vertrouwen veel organisaties op de schijnbare veiligheid die een server op eigen locatie uitstraalt. Ze weten waar de server staat en kunnen er te allen tijde bij. Het idee de controle over te dragen, boezemt velen nog steeds een bepaalde angst in. Bij OGD zijn we zeer transparant en maken we met klanten harde afspraken over bijvoorbeeld beschikbaarheid en beveiliging, zodat ze zich daar geen zorgen over hoeven maken. Overigens is een datacenter tegenwoordig veiliger dan de gemiddelde serverruimte. Zonder identificatiebewijs kom je niet binnen. De toegang wordt gecontroleerd door camera s, irisscans en bewakers. Geavanceerde installaties beperken de kans op brand en brandschade tot een minimum. Ook de kans op een stroomstoring is miniem: de stroomvoorziening is altijd dubbel uitgevoerd en bovendien aangevuld met noodaggregaten. Afwegingen De cloud stelt ICT-afdelingen voor diverse uitdagingen. Want wat gebeurt er bijvoorbeeld als de dienstverlener failliet gaat? Is alle data dan verloren? Het moge duidelijk zijn dat het kiezen voor een financieel gezonde leverancier in ieder geval het beste vertrekpunt is., zegt Schinning. Om het risico nog kleiner te maken, is het afsluiten van een escrowregeling een optie. Een dergelijke juridische overeenkomst met de leverancier garandeert dat de data altijd bereikbaar is via een derde onafhankelijke partij. Wat er ook gebeurt. Een ander issue rondom data is de dataspreiding. De spreiding van data over verschillende applicaties stelt als hoge eis dat deze wel eenvoudig tussen applicaties moet kunnen worden uitgewisseld. Dat moet via open standaarden gebeuren, zodat deze ook bij toekomstige migraties goed over is te zetten naar nieuwe systemen. En dan is er nog de kwestie met betrekking tot het inloggen. Met diverse SaaSapplicaties zullen de cloud-diensten logisch aan elkaar gekoppeld moeten worden, zodat de gebruiker niet voor iedere applicatie apart hoeft in te loggen. We bieden oplossingen voor singlesignon die koppelingen tussen de verschillende SaaS-applicaties mogelijk maken. Kostenbesparing Hoeveel kostenbesparing te realiseren is met cloud computing, verschilt aanzienlijk per situatie. Groter voordeel is de schaalbaarheid, de elasticiteit. Je betaalt immers alleen voor hetgeen je verbruikt. Daar staat tegenover dat Software as a Service minder ruimte overlaat voor eigen aanpassingen. De vraag is echter hoeveel kostbaar maatwerk organisaties nu echt nodig hebben. We zijn er aan gewend geraakt alles naar believen te kunnen aanpassen, maar of het echt wenselijk is? Kijk eerst naar de gebruiksvriendelijkheid, dat zou de eerste stap Stefan Schinning, hoofd business development OGD ict-diensten moeten zijn. OGD pleit dan ook voor een nauwe samenwerking met de klant om te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om naar de cloud over te stappen. Stappen richting de cloud Bij de overstap naar de cloud is een aantal stappen van wezenlijk belang, zo vertelt Schinning. Stel boven alles de eindgebruiker centraal. Nog al te vaak nemen ICT ers de technologie en de infrastructuur als uitgangspunt. Een betere aanpak is de focus op de eindgebruiker. Kijk dus eerst waar behoefte aan is en ga dan op zoek naar de beste oplossing. Benut de voordelen die cloud computing biedt, zoals de mogelijkheid thuis te werken. Zorg voor goede voorzieningen die dat mogelijk maken. Hierbij verwacht iedereen dat ook de eigen smartphone, laptops en tablets gebruikt kunnen worden. Een gevaar van de cloud is dat informatie via internet overal benaderbaar is. Een belangrijke stap is het opstellen van een goed beveiligingsbeleid ten aanzien van de cloud-omgeving. Grijp het versaassen aan als mogelijkheid om schoon schip te maken en minimaliseer het aantal applicaties. Overigens kan het verstandig zijn niet direct over te gaan naar de public cloud, maar eerst een private cloud te bouwen als tussenstop. Maak je eigen infrastructuur verplaatsbaar, reproduceerbaar en werkplekonafhankelijk. In de private cloud kan alles nog even in eigen beheer blijven. Vanaf daar kunnen de applicaties dan naar de public cloud. Zo hebben we met OGD een private cloud voor de ondersteuning van ruim 6000 leerlingen en medewerkers van het ROC Regio College Zaanstreek ingericht. Zij hebben er voor gekozen om ook het beheer over te dragen. Voor startende ondernemingen is het aantrekkelijk direct volledig in de cloud te werken, maar voor bestaande bedrijven is een geleidelijke overgang doorgaans een haalbaardere optie. Het zal dan ook nog wel zeker 10 jaar duren voordat iedereen afscheid heeft genomen van zijn laatste klassieke Windows-applicatie en volledig bouwt op de cloud. OGD ict-diensten Motorenweg 23, 2623 CR Delft T E s.schinning@ogd.nl

4 bedrijfsinterview In deze markt moet je echt een enabler zijn Met welke vraagstukken hebben uw klanten te maken als het gaat om de cloud en ontwikkelingen rondom de cloud? Er is een aantal belangrijke vraagstukken waar bijna alle organisaties mee te maken hebben. Erg vaak gaat het er om op een flexibele en snelle manier innovatieve diensten te kunnen uitrollen, om zodoende de klantbehoeftes beter te kunnen adresseren. Daarnaast dient uiteraard voldaan te worden aan compliance-eisen die ervoor zorgen dat informatie zoals klantgegevens, veilig gedeeld kunnen worden. Zeker niet onbelangrijk zijn de performance benchmarks en gerelateerde Service Level Agreements waar cloud-leveranciers aan moeten voldoen. De kracht van het cloud-model ligt in de flexibiliteit, schaalbaarheid en het pay-as-you-go principe, waarbij kosten afhankelijk zijn van variabele als tijd, aantal gebruikers en functionaliteit. Dit is een zeer aantrekkelijke propositie voor de business omdat de behoefte voor IT-diensten beter wordt afgestemd en efficiënter gebudgetteerd wordt. Welke mogelijkheden geeft dit aan IT als bedrijfsfunctie? De IT-organisatie heeft de laatste vijf tot tien jaar veel goede ontwikkelingen doorgemaakt, maar heeft door de groeiende complexiteit vaak nee moeten verkopen. Een voorbeeld is het gebruik van publieke cloud-opslagdiensten: een handige methode waarmee je je eigen bestanden altijd kunt benaderen. Medewerkers willen dit vervolgens ook gebruiken voor hun projecten, maar de IT-afdeling kan vaak vanwege beleid en beveiligingsrisico s niet aan deze wens voldoen. Door de eenvoudige toegankelijkheid van deze publieke diensten wordt bedrijfskritieke data vervolgens toch opgeslagen in de cloud waardoor IT de gebeten hond is. Door op de juiste manier naar deze risico s te kijken en oplossingen voor dataverlies (DLP), encryptie en persoonsidentificatie (User Authentication) aan te brengen, kan IT zich weer als een dienstverlener opstellen en acteren als business enabler in plaats van de belemmerende factor. Welke ontwikkeling ziet u zelf in de markt? Als je het specifiek over cloud hebt, dan hebben we net de eerste golf van virtualisatie gehad. Ongeveer vijftig procent van alle business-applicaties zijn gevirtualiseerd. Nu is een tweede golf gestart, waarin bedrijven meer en meer overgaan op het virtualiseren van bedrijfskritische applicaties. Deze tweede golf brengt meer eisen met zich mee, vooral op het gebied van beveiliging en het regelmatig maken van back-ups. Het gaat hier dan om de combinatie van publieke en private cloud. In deze oplossingen hebben wij de afgelopen tien jaar veel geïnvesteerd met als doel de tweede golf zo eenvoudig mogelijk te maken voor onze klanten. Symantec werkt al heel lang samen met partijen als Willem-Jan Bruin, managing director Symantec Nederland bijvoorbeeld Amazon die aan het begin van de cloud-ontwikkelingen stond. Wereldwijd heeft Symantec ruim SaaSklanten met 11 miljoen eindgebruikers. Als u cloud een hype noemt, wat is dan een goede definitie ervan? Ik zie het als een flexibele aanbiedingsvorm, met daarin standaardisatie en een kwaliteitsslag, die organisaties in staat stelt snel en effectief diensten af te nemen voor de eindgebruiker. Zonder hoge CAPEX, initiële investeringen, is het heel erg geschikt voor veel verschillende grootte organisaties. Niet voor niets heeft het gebruik van SaaS in het midden- en kleinbedrijf een grote vlucht genomen. In deze markt, waarin wij ons specifiek richten op informatiebeveiliging, datacenteroptimalisatie en opslag, moet je echt een enabler zijn. Welke uitdaging ziet u aangaande de cloud? Elke onderneming en elke ondernemer, allemaal hebben ze dezelfde vraag. Namelijk: hoe veilig is mijn informatie?. Veel cloud-diensten zijn niet meer weg te denken uit ons dagelijkse leven, maar hoe zorg je dat bedrijfskritieke informatie niet in de verkeerde handen terechtkomt? Symantec vindt het daarvoor noodzakelijk dat er ten eerste een centraal (Single Sign On) authenticatie mechanisme is welke controle geeft over wie waar bij mag, en ten tweede is overzicht noodzakelijk over waar welke data heengaat in de cloud. Ten derde is het noodzakelijk voor het management om in rapportages te kunnen aantonen dat er voldoende is gedaan om aan lokale en soms internationale compliance wetgeving zoals Data Privacy te voldoen. Op deze manier kunnen organisaties hun informatiestromen volgen en te allen tijde het gebruik van cloud-diensten inzichtelijk maken. Voor welke bedrijven is dit interessant? Stel, je bent een grote organisatie met medewerkers die allemaal toegang hebben tot private en publieke cloud-diensten. Je wilt dan een single sign-on mogelijkheid hebben die medewerkers met één username en password toegang geeft tot alle geautoriseerde cloud-diensten. Een cloud-portal, gecombineerd met alle cloud protection services. Een zeer interessant platform waar je ook met mobiele apparaten als tablets en smartphones op kunt werken. Dit sluit aan bij trends als Het Nieuwe Werken. Vanuit veiligheidsoogpunt is het belangrijk dat authenticatie en encryptie goed geregeld zijn. Wanneer een medewerker bijvoorbeeld vertrouwelijke data op een usb-stick zet, dat deze automatisch encrypted wordt. Een ander scenario kan zijn ontslag of verandering van positie waardoor de informatie op een stick, smartphone of laptop selectief verwijderd kan worden zodat privédata blijft staan. Veel van onze collega s kijken naar systeembeveiliging, maar wij kiezen vooral voor het beveiligen van informatie in plaats van systemen. Zijn vraagstukken rond beveiliging in met name de public cloud hiermee opgelost? Onlangs nam ik deel aan een ronde tafel over misdaadbestrijding. Een belangrijke vraag onder CIO s bleek te zijn: wat is mijn dashboard in security? Waar lopen we risico s in vergelijking met concurrenten? Met een dergelijk dashboard kun je compliancy in je IT aantonen, evenals zichtbaarheid, toegangscontrole en security. Op alle componenten ben je dan volledig in controle. Dus in dat opzicht biedt het zeker een antwoord op belangrijke vraagstukken van organisaties rond informatiebeveiliging en de public cloud. Bedrijven lopen nu eenmaal vaak risico. Elke bestuursvoorzitter van een grote onderneming vraagt zich af: kan het mij ook overkomen? Cruciaal is de keuze welke informatie je hoe zwaar beschermt. De eindgebruiker moet ook kunnen werken. Het is altijd zoeken naar een balans tussen veiligheid van informatie en gebruikersgemak, tussen een acceptabel niveau van beveiliging en een gebruiksvriendelijk niveau. Je kunt bij wijze van spreken ook al je systemen op zwart zetten. Heel veilig, maar je bedrijfsvoering ligt dan ook plat. Hebben organisaties realistische verwachtingen van wat de cloud voor ze kan betekenen? Is cloud het antwoord op alles? Wat we nu zien is dat cloud-diensten, de diensten die wij leveren, bouwstenen zijn waarmee bedrijven hun eigen IT kunnen inrichten. Bedrijven kiezen steeds vaker voor combinaties van diensten. Dat wijst erop dat ze zich bewust zijn van de mogelijkheden in de cloud. Zij kiezen bijvoorbeeld voor beveiliging vanuit de cloud, maar bijvoorbeeld een back-up en archiving-omgeving in een eigen datacenter. Bepaalde applicaties kun je goed draaien als SaaS, maar het kan zijn dat je andere applicaties dicht bij huis wilt hebben. Het niet hoeven doen van een initiële investering maakt SaaS een efficiënt en aantrekkelijk aanbiedingsmodel, maar over de doorlooptijd van een contract kan een eigen investering in een cloud-compositie ook aantrekkelijk zijn. Maar als je niet in staat bent de realiteit over drie tot vijf jaar te voorspellen, dan is het investeringsvraagstuk moeilijk. Veel organisaties zitten in een dergelijke situatie, waardoor ik denk dat je veel combinaties blijft zien van private en public clouds.

5 Een publicatie van Reflex Uitgeverij Cloud computing 5 Artikel De zakelijke cloud De stappen naar de cloud Ongemerkt hebben we ze privé al lang gezet. auteur: Niels Achtereekte Cloud computing is lastig te definiëren. Zet een aantal IT-managers of CIO s bij elkaar en je bent zo een fikse tijd verder, voordat ze het in beginne eens worden over wat cloud computing nu precies is. De een zegt namelijk dat het niets nieuws is. Het model lijkt daarvoor te sterk op de manier waarop systemen eerder ook al werkten. De ander noemt het een nieuw delivery-model, dat nieuwe mogelijkheden biedt en daarom zeker wel als nieuw moet worden bestempeld. Hoe dan ook zorgt cloud computing er al een tijd voor dat bedrijven hun IT anders organiseren. Wie om zich heen kijkt, ziet steeds meer bedrijven de stap maken naar de cloud. En dat roept de vraag op of je ook mee moet. Mis je de boot als je achterblijft? Om die vraag te kunnen beantwoorden is het goed te kijken wat de cloud nu eigenlijk te bieden heeft. Een in zekere mate gestandaardiseerde dienst als cloud computing lijkt vormgegeven om oplossingen te bieden aan het gros van de organisaties. Maar jouw bedrijf kan natuurlijk juist onderdeel zijn van die groep waar cloud minder voor kan betekenen. Bewust in zakelijke omgeving Wie het simpel wil stellen, kan cloud computing zien als het inloggen op een centrale server waarop data van de organisatie staat en waarop programma s draaien die de eindgebruiker kan gebruiken. Deze servers kunnen bij het bedrijf zelf staan of bij een externe beheerder. Doordat de cloud verbonden is met internet kun je als gebruiker vrijwel overal waar je verbinding hebt met internet inloggen op de cloud. Zoals veel critici stellen, is dat niet zozeer nieuws. Sterker nog: ongemerkt zijn we clouddiensten in ons privéleven al steeds meer gaan gebruiken. We beschikken over online accounts, kijken en plaatsen films online en slaan gegevens op via sociale netwerken. Daarmee kunnen we overal bij gegevens, zolang we maar een internetverbinding hebben. In de zakelijke omgeving is de overgang naar de cloud echter een stuk bewuster. Wat ook niet zo vreemd is, gezien de grootschaligheid van veel IT-omgevingen. Dat maakt de transitie van de traditionele indeling naar een indeling die met cloudoplossingen werkt vaak complex. Opzet van projecten verandert Een belangrijke eigenschap van cloud computing is dat je het als bedrijf afneemt als dienst. Je krijg hierdoor te maken met terugkerende kosten, die wellicht nog het beste zijn te vergelijken met de abonnementsstructuur zoals we die kennen voor elektriciteit. Je betaalt alleen voor wat je afneemt. Investeringen in hardware en apparatuur zijn daarmee verleden tijd. En dat betekent dat de opzet van projecten verandert. Capaciteit blijft een rol spelen, maar door de schaalbaarheid tijdens het gebruik is de focus op toegang, snelheid en veiligheid belangrijker. Maar wat dien je dan te ondernemen om de stap naar de cloud te maken? Het mag voor zich spreken dat de keuze voor een cloud-oplossing gepaard gaat met een hele hoop deelkeuzes voor technische toepassingen. Een gemiddeld bedrijf zal zich hier niet zo heel diep in (willen) verdiepen. Gelukkig is dat ook niet nodig. Er zijn legio aanbieders die jou als klant graag aan de hand meenemen langs de verschillende oplossingen. Dat neemt niet weg dat het essentieel is om als bedrijf te onderzoeken voor welke delen van je organisatie het interessant is om ze naar de cloud te brengen en welke delen je beter kunt laten zoals ze zijn. Die laatste zijn met name risicovolle processen van de organisatie of beter gezegd de bedrijfskritische systemen. Hoewel cloud-aanbieders zich ook steeds meer over deze systemen ontfermen, zijn organisaties nog vrij huiverig om daarin mee te gaan. Geluiden uit ondernemershoek laten in ieder geval horen dat het een goed idee is om met één been in de techniek te blijven staan. En dat geldt ook voor veiligheidsvraagstukken. Veel bedrijven beschikken over flinke databases met klant- of leveranciergegevens. Die moeten natuurlijk veilig zijn. Daar ben je als eigenaar of beheerder van de gegevens verantwoordelijk voor. Daarbij neemt de ketenverantwoordelijkheid in ons land verder toe. Verantwoordelijkheden zijn steeds minder makkelijk door te schuiven de keten in. Als tegengeluid is het wel belangrijk te weten dat cloud-aanbieders security hoog op de agenda hebben staan. Het is een groot onderdeel van hun core business. Een belangrijk aandachtspunt is wel te bepalen met welke technologie je wilt werken. Er zijn verschillende aanbieders op de markt, waarvan de technische oplossingen niet geheel compatible zijn. Daarbij beschikken veel bedrijven over zogeheten legacy-systemen (systemen die van oudsher in gebruik zijn) of er zijn al delen gevirtualiseerd. Met name dat laatste kan al de richting bepaald hebben, die voortgezet dient te worden. Waar veel experts op wijzen is het voorkomen van vendor lockin, het vastzitten aan producten en diensten van een bepaalde leverancier. Eerlijk beeld Hoewel de voordelen bij het gebruik van cloud-diensten boven de nadelen uit lijken te stijgen, zijn er wel wat zaken om in acht te nemen indien je de overstap wilt maken. Wie bijvoorbeeld alle software uit de cloud haalt (Software as a Service), die maakt zich ook afhankelijk van de aanbieder. Steeds meer aanbieders geven de garantie slechts sporadisch ver achter de komma down-tijd te hebben. In de praktijk valt dit nog wel eens tegen. Er zijn serviceafspraken te maken over het betalen van boetes wanneer de downtijd wordt overschreden, maar recent bleek uit een discussie tussen aanbieders en afnemers dat die laatste helemaal niet zitten te wachten op geldteruggave. Zij riepen de aanbieders dan ook op realistische afspraken te overleggen, zodat je als afnemer een eerlijk beeld hebt van wat je mag verwachten. Het is daarbij ook aan te raden om goed te bedenken welke mate van service je nodig hebt voor de diensten die je afneemt. Idealiter draaien systeemonderdelen natuurlijk weer zo snel mogelijk, maar niet voor ieder onderdeel is dat essentieel. En voor snellere service betaal je uiteraard meer. Ondanks het generieke karakter van veel cloud-diensten zijn er dus genoeg parameters om mee te spelen. Wie zijn cloud-diensten geheel op maat wil laten maken, kan ook bij steeds meer partijen terecht, maar dient dan nog extra diep in de buidel te tasten. Het gaat om het balanceren van kosten, gemak en veiligheid. Wanneer je weet hoe die balans dient te zijn voor je organisatie kun je verdere stappen maken. Cloud computing in kinderopvang Cloud-oplossingen vinden hun toepassing in veel verschillende sectoren. Zakelijke dienstverleners liggen voor de hand, maar ook in de kinderopvang zijn er voorbeelden te vinden. Recent besloot een van Nederlands grootste kinderopvangorganisaties de stap te maken richting de cloud. Zoals meer organisaties werkte het bedrijf na enkele overnames met verschillende systemen. Hoewel de verschillende locaties allemaal op een vergelijkbare manier dezelfde werkzaamheden uitvoerden, kon de organisatie niet goed haar voordeel doen met de verzamelde data. Aangezien er ook nog eens een fikse groei in het verschiet lag, was de tijd rijp veranderingen door te voeren. En dat gebeurde vrij rigoureus. Gebaseerd op cloud-principes tuigde de organisatie in samenwerking met een technische partner een nieuwe dienst op, die geheel los stond van de bestaande infrastructuur. Er werd een standaard werkplek ontwikkeld. Een werkplek die niet draait op eigen hardware, maar onder gebracht is bij derden. Het voordeel is daarbij volgens de partijen dat systemen zijn te monitoren, software op afstand is te updaten en uit te rollen en er hulp op afstand mogelijk is.

6 bedrijfsinterview Cloud oplossing vanuit Nederlandse datacenters Wat verstaat u precies onder cloud computing? Cloud computing is werken op een gecentraliseerde, dynamische IT-infrastructuur die aangeboden wordt vanuit één of meer datacenters. Op die IT-infrastructuur draaien applicaties en kan data opgeslagen worden. Door een (beveiligde) verbinding met het internet en de daaraan gekoppelde netwerk-infrastructuur kunnen gebruikers deze applicaties en data benaderen en bewerken, zonder dat deze geïnstalleerd zijn op het device waarmee zij werken. Dat device kan een laptop, een smartphone of bijvoorbeeld een tablet-pc zijn. Waar hebben ondernemers volgens u vooral behoefte aan? Realisme en duidelijkheid, afgestemd op hun bedrijfsbehoeften. Vaak is dat gewoon door kunnen werken en flexibel kunnen inspelen op bedrijfsontwikkelingen. Vanuit Erik van der Ven, marketing manager CSN Groep Datacenter Services zijn wij sinds 2004 bezig met het ontwikkelen van een goed alternatief voor traditionele IT. Toen al voorzagen we een groeiende behoefte aan het uitbesteden van IT. Maar bedrijven willen geen vage oplossing. Ze willen zekerheid, weten waar hun data staat. Onze organisatie heeft veel ervaring opgebouwd op het gebied van IT-infrastructuren. Naast de inzet van deze ervaring en onze lessons learned speelt het feit dat wij leveren vanuit Nederlandse datacenters een belangrijke rol. Hierdoor voldoet onze oplossing voor cloud computing aan relevante wet- en regelgeving. Naast zekerheid is ook de vraag naar schaalbaarheid en kostenvoordeel aanzienlijk gestegen. Verder zien we dat ondernemers het belang van goede techniek inzien, maar minstens zo veel waarde hechten aan de menselijke factor. Een gezonde dosis vakgekte, de juiste certificeringen en inlevingsvermogen in de behoefte van de ondernemers is zeker zo belangrijk voor een goede en succesvolle samenwerking. Hoe speelt u op die behoeften in? Met CompanyCloud bieden we een volwaardig en zeer schaalbaar alternatief voor traditionele IT. Bij deze oplossing hoort een state of the art Cloud delivery portal waarmee IT-dienstverleners en IT-managers hun cloud IT-infrastructuur zelf kunnen beheren. Wij bieden hiermee de mogelijkheid voor gehele- of gedeeltelijke uitbesteding. Zo ontstaat een hybride IT-infrastructuur. We werken vanuit Nederlandse datacenters die streng beveiligd zijn (tier-3) zodat we risico s door bijvoorbeeld calamiteiten tot het minimum beperken. De high end IT-infrastructuur in die datacenters is opgebouwd met beproefde, standaard componenten. Zo zorgen onze ervaring en ons realisme voor concrete en veilige oplossingen bij vraag naar cloud computing, ideaal voor ondernemers die niet geremd willen worden door IT. Anytime. Anyplace. CompanyCloud Fokkerstraat 7, 3833 LD Leusden Postbus 30, 3830 AA Leusden T E info@companycloud.nl Bedrijfsinterview Cloud is niet per definitie shared service Is de cloud de ideale oplossing voor huidige IT-uitdagingen? De druk op IT is nog steeds hoog. ITprojecten hebben te maken met veel druk vanuit de business. Er speelt een aantal zaken, zoals budgeteisen, time-to-market en het waarborgen van kennis. De public cloud levert een antwoord op deze vraagstukken, maar het is ook een concessie. Je wilt het namelijk het liefst zelf doen, maar omdat dit niet meer mogelijk is, deel je de infrastructuur met anderen. Dit brengt sowieso meer risico s en een andere performance met zich mee. Het is een standaardoplossing in plaats van maatwerk, bedacht vanuit een economy of scale. Hoe kun je het beste omgaan met deze concessie? Bij voorkeur ben je in control, maar wil je ook flexibel kunnen uitrollen. Transparantie in kosten, gegarandeerde beschikbaarheid en gegarandeerde ondersteuning in kennis, dat zijn ook vaak de wensen. Het liefst heb je de voordelen van een private cloud in de public cloud. Grotere organisaties zouden sowieso moeten kunnen beschikken over hun eigen infrastructuur, een interne cloud waarin on demand IT is uit te rollen. Om dat waar te maken op alle vlakken, heb je een partnermodel nodig voor het uitbesteden van deeltaken. Geen outsourcing, maar out-tasking noemen wij dat. Je bent dan nog steeds eigenaar van je IT en hebt tegelijk de beschikking over de beste techniek, tooling en mensen. Zo blijf je de kwaliteit waarborgen. Houdt dit een keuze in voor de public of private cloud? Public betekent sowieso dat het shared en gestandaardiseerd is. Ik zou zeggen: Jerry Rozeman, portfolio- en marketingmanager Telindus-ISIT kies voor private, waarbij je de infrastructuur het liefst ook in eigen huis houdt. Een van de definities van cloud is dat het een elastisch businessmodel is. Het zegt alleen niks over de locatie. Je kunt nog steeds schaalbaar en efficiënt zijn, het maakt niet uit waar het staat. De cloud is niet per se een shared service bij een third party. De vraag is ook niet to cloud or not to cloud, maar ik kan mijn kennis intern niet waarborgen, hoe dan wel?. Hoe bedien ik mijn business op de beste manier, tegen de hoogste kwaliteit? Dat is de juiste vraag. Telindus-ISIT Krommewetering 7, 3543 AP Utrecht Postbus 9559, 3506 GN Utrecht T E info@telindus-isit.nl Bedrijfspresentatie Uitbesteden kantoorautomatisering ontzorgt Creëer een stabiele werkomgeving in de cloud. Remco Voets en Hans de Jongh, directeuren IT creation Cloud computing is nu een enorme hype, maar vrijwel niemand staat er bij stil dat het jaren geleden al aan de orde van de dag was, begint Hans de Jongh, directeur van het IT automatiseringsbedrijf IT creation. Wij wel. Destijds was er nog geen naam aan verbonden, maar voordat het breed in de media kwam, was cloud computing al onze core business. Ruim acht jaar geleden startte De Jongh samen met zijn compagnon Remco Voets IT creation. Het bedrijf richt zich voornamelijk op het virtualiseren en inrichten van kantoorautomatisering in de cloud. Wij investeren onder andere in hardware, software en servers voor bedrijven, met als doel een fysieke of virtuele werkplek creëren in een stabiele omgeving. Ontzorging is daarbij een belangrijk doel. Voets: De meeste bedrijven zijn zich niet bewust van de complexiteit van computersystemen. Dat willen ze ook niet. Wij zorgen ervoor dat ze zich geen zorgen hoeven te maken om de inhoud en ze de focus op de business kunnen houden. IT creation ontwerpt een stabiele IT-omgeving - geheel naar wens, eisen en behoefte - en verzorgt daarbij indien gewenst de volledige keten van inkoop, installatie, training en ondersteuning. Voor ons is elke klant een aparte cloud. Daardoor zijn wij in staat maatwerk te bieden. De IT-dienstverlener onderscheidt zich doordat ze alles in eigen huis heeft. Bedrijven weten zo precies waar hun ITinfrastructuur staat. En dat komt de veiligheid ten goede. Er zijn niet alleen bedreigingen van buitenaf, maar ook van binnenuit. Die worden vaak vergeten. Doordat wij enterprise back-up oplossingen op meerdere niveaus hebben, zijn wij altijd in staat een fout te herstellen, vertelt Voets. Opvallend aan IT creation is dat het één van de weinige Nederlandse bedrijven is die de hoogste status in het Dell partnerprogramma heeft. De Jongh: Hierdoor zijn wij in staat altijd met de nieuwste technieken te werken. Bovendien dwingt het ons op niveau te blijven. De samenwerking met Dell maakt het mogelijk klanten een passende service en oplossing te bieden via één aanspreekpunt. Automatisering moet voor de organisatie werken en niet andersom, besluit Voets. IT creation b.v. Pieter Zeemanweg 120, 3316 GZ Dordrecht T E info@itcreation.nl

7 Een publicatie van Reflex Uitgeverij Cloud computing 7 artikel Data beveiliging Cloud computing de hype voorbij Trend verplaatst zich naar beveiligen van data. auteur: Kristel Hurenkamp De term cloud computing is inmiddels verankerd in de wereld van ICT. Het fenomeen is de hype vrijwel voorbij. Migreren naar de cloud is voor steeds meer bedrijven een logische stap. De focus verschuift nu naar het beveiligen van data. Steeds meer bedrijven kijken inmiddels voorbij de trend van cloud computing. Veel bedrijven zijn naar de cloud gegaan omdat de hype hen daartoe dreef, omdat ze niet achter wilden blijven. Maar ze weten vaak eigenlijk niet goed wat ze doen, de interne kennis ontbreekt nog in veel gevallen, zo beredeneren verschillende partijen. Achteraf blijkt een cloud-migratie veel ingrijpender en kostenintensiever te zijn dan bedrijven van te voren hadden ingeschat. Bedrijven staan volgens experts nu op het punt dat ze beter gaan nadenken over de praktische oplossingen voor de toepassing van cloud computing. Dat de beveiliging van cloud computing nog altijd een heikel punt is, draagt hier ook aan bij. Veel cloud-gebruikers hebben nog altijd geen idee waar de provider hun data opslaat en of dit wel goed beveiligd is. Uitdaging Een grote Amerikaanse fabrikant van netwerkapparatuur publiceerde onlangs een rapport over de trends in mobiel datagebruik. Hieruit blijkt dat bedrijven komend jaar nog meer gebruik gaan maken van cloud computing. Volgens de auteurs van het rapport bedraagt het totale mobiele dataverkeer door cloudnetwerken over 4 jaar 130 exabyte, achttien keer zoveel als nu. In 2011 was het mobiele dataverkeer 2,3 keer hoger dan in 2010, zo is ook te lezen in het rapport. Door het fenomeen Bring your own device vervaagt de grens tussen privé en zakelijk voor hard- en software. Het gebruik van mobiele devices neemt mede door de intrede van Het Nieuwe Werken alleen maar toe en dus wordt ook meer (bedrijfs)data op deze apparaten en in de cloud opgeslagen. De kans op het verlies van gegevens groeit sneller. Organisaties staan de komende periode voor een uitdaging als het gaat om beheer en beveiliging. Verschillende experts verwachten dat bedrijven zich komend jaar moeten inzetten voor een goede back-up strategie voor privéapparaten en systemen beschikbaar gaan maken voor mobiele devices. Ook desktopvirtualisatie gaat hierbij een grotere rol spelen. Uit onderzoek van een Amerikaans softwarebedrijf blijkt dat 53 procent van de ondervraagde Nederlandse bedrijven het veilig leveren van gegevens aan mobiele apparaten een belangrijk voordeel vinden van deze technologie. Meer hybride clouds Nu veel bedrijven de eerste stappen naar virtualisatie hebben gezet, verwachten experts dat hybride cloud-oplossingen in populariteit toenemen. Combinatie van public en private cloud-toepassingen maakt ook weer dat beveiliging en het maken van back-ups nog belangrijker worden komende periode. Verwacht wordt dat hybride clouds komende tijd ook meer toegankelijk worden voor organisaties met bijzonder bedrijfsgevoelige informatie zoals ziekenhuizen en financiële instellingen. Omdat zij precies moeten weten waar hun data is opgeslagen, zijn zij nu nog grotendeels uitgesloten van de cloud. Maar daar gaat verandering in komen, de hybride cloud gaat zich nog sterker ontwikkelen met een verbeterde adaptie van controlesystemen. Bedrijfsinterview Onderhouden is vernieuwen Landelijke incidenten met cloud computing hebben recent voor onzekerheid gezorgd. Waarom zouden bedrijven hun systemen toch naar de cloud moeten brengen? De groei van cloud computing blijft gehandhaafd, ondanks enkele incidenten die misschien voor een vertraging van cloud-gebruik zorgen. Cloud computing is een ideale oplossing die zorgt voor een flinke kostenbesparing. En daar ontkomen bedrijven niet aan in de huidige economische situatie. Bedrijven maken dankzij cloud computing efficiënter gebruik van resources en zijn in staat klanten meer bij de bedrijfsvoering te betrekken. Applicaties in de cloud vragen wel om onderhoud. Wat betekent cloud computing voor het bouwen en onderhouden van applicaties? Bij cloud computing zie je dat zaken als beveiliging, integratie en 24/7 beschikbaarheid een belangrijke rol spelen. Daarnaast moeten bedrijven vooral rekening houden met de wensen van de eindgebruiker. En die wensen veranderen in de loop der tijd. Onderhoud betekent daarom niet alleen veranderen, maar ook vernieuwen. De kernfunctionaliteit van de applicatie blijft grotendeels hetzelfde, maar de omliggende technologie verandert. Onderhoud is noodzakelijk. Klanten willen zelf zo min mogelijk werk hebben aan technische veranderingen maar willen zich met name focussen op applicatiefunctionaliteit. Tools kunnen meegroeien met de veranderende technologieën en stelt de ontwikkelaar Ton Blankers, cliënt manager Compuware/Uniface in staat deze technologieën te gebruiken zonder daarbij de functionaliteit van de applicatie aan te passen. Voor welke uitdaging staan ontwikkelaars tegenwoordig? Software-ontwikkelaars worden voortdurend geconfronteerd met nieuwe technologieën. Hun kennisportfolio groeit dan ook voortdurend. Op hardwaregebied verdwijnen systemen vaak na een paar jaar, maar op softwaregebied gebeurt dat veel minder snel. Klanten hebben aan de ene kant behoefte aan een nieuwe generatie ontwikkelaars met kennis van technologieën zoals cloud computing. Aan de andere kant hebben ze juist de ervaring van de huidige generatie ontwikkelaars nodig om de bestaande systemen goed te laten functioneren. We zijn dan ook voortdurend bezig de ontwikkelomgeving aan te passen zodat meerdere technologieën naast elkaar gebruikt kunnen worden. Hoe lang gaan applicaties in de cloud mee, gelet op de snelle technologische ontwikkelingen? Wat ooit begon als een simpele ondersteunende applicatie, is bij veel bedrijven uitgegroeid tot een systeem dat noodzakelijk is voor de bedrijfsvoering. Als onderhoud van deze systemen adequaat gebeurd gaan veel informatiesystemen langer mee dan initieel werd gedacht. Het maakt qua kosten natuurlijk een groot verschil of er twee of twaalf ontwikkelaars nodig zijn om een applicatie voor jaren te onderhouden. Bedrijven moeten kiezen welke onderdelen van hun applicatie ze naar de cloud willen brengen en bij welke cloudprovider ze dat willen doen. De cloudprovider zorgt er dan voor dat de gebruikte technologie ondersteund is en het bedrijf heeft een kopzorg minder. Een modernisatiestrategie die aangeeft hoe een bedrijf gefaseerd naar de cloud overgaat, is zeer aan te raden en zorgt ervoor dat een applicatie nog langer meekan. Het van origine Amsterdamse Uniface werd in 1995 overgenomen door het Amerikaanse softwarebedrijf Compuware. Uniface is vandaag de dag één van de productlijnen van Compuware en richt zich op softwareontwikkeling bestaande uit tools voor netwerk- en systeembeheer en test- en implementatiesoftware. Voor meer informatie gaat u naar

8 8 Cloud computing Een publicatie van Reflex Uitgeverij artikel Cloud beveiliging Security & Privacy in de cloud Cloud computing achter slot en grendel. auteur: Rosa de Buisonjé De beveiliging omtrent cloud computing is een veel besproken onderwerp onder leveranciers en afnemers. Het weerhoudt op het moment veel bedrijven en overheden van de overgang naar de cloud. Wat kunnen beide partijen doen om de veiligheid te vergroten en wiens verantwoordelijkheid is dit eigenlijk? Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat beveiliging en privacy de grootste onzekerheden zijn voor cloud-gebruikers. Die onzekerheid werd nogmaals bevestigd toen minister Donner in april vorig jaar concludeerde dat eventuele beperkingen van veiligheidsrisico s niet gegarandeerd konden worden. Een van de grootste cloud-aanbieders heeft onlangs onderzoek gedaan naar de tien excuses om niet naar de cloud over te stappen. Hieruit bleek dat 19 procent van de ondervraagden de overstap niet maakt vanwege twijfels over de beveiliging. Oriënteren Om zeker te zijn over de veiligheid van bedrijfskritische informatie is het allereerst belangrijk om te kijken naar de soort informatie. Het spreekt immers voor zich dat elk bedrijf andere informatie uitwisselt, waarbij uiteraard een andere manier van beveiligen vereist is. Een onderzoek dat magazine CloudWorks vorig jaar liet uitvoeren laat echter zien dat veel bedrijven niet op de hoogte zijn van beveiligingsmaatregelen van hun cloud-aanbieders. Meer dan de helft van de deelnemers aan dit onderzoek heeft geen idee wat het security- en privacybeleid van de cloud-aanbieder inhoudt. Dit tekort aan informatie is opvallend, aangezien bedrijven intern vaak wel de nodige veiligheidsmaatregelen nemen. Bovendien is volgens de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) de afnemer van cloud-diensten uiteindelijk verantwoordelijk voor beveiliging en bescherming van privacy. BYOD en beveiliging Werknemers die thuis en onderweg werken, slaan data op verschillende, persoonlijke devices op. Als gevolg van Bring Your Own Device (BYOD) staan werkgerelateerde bestanden en gegevens vaak opgeslagen op privéapparatuur die gemakkelijk toegankelijk is voor anderen. Denk aan de smartphone die iedereen tegenwoordig gebruikt om continu online te zijn. Om te verzekeren dat de informatie ook op de privé-devices van werknemers veilig is, kan data geëncrypt worden zodat alleen de gebruiker toegang tot de data heeft. Maatregelen Om deze toegang voor werknemers te vergemakkelijken en tegelijkertijd te beveiligen wordt veelal het Single Sign One Systeem (SSOS) gebruikt. Hierbij logt de gebruiker slechts eenmaal in om toegang te krijgen tot de cloud. Deze ontwikkeling sluit naadloos aan op Het Nieuwe Werken. Daarnaast is het installeren van een krachtige firewall een middel om de veiligheid en privacy te vergroten. Aanvullende maatregelen zijn het invoeren van bijvoorbeeld herkenning van de vingerafdruk. Er is bovendien een grote vraag naar eenduidige certificering. Die is op dit moment aanwezig in de vorm van ISO die over persoonsgegevens gaat, maar is nog niet toegespitst op cloud computing. Uit een onderzoek van een adviesbureau komt naar voren dat maar liefst 80 procent van de deelnemers meer vertrouwen in de cloud zou hebben als clouddiensten gecertificeerd zouden worden. Cloud-soorten De publieke cloud is over het algemeen minder veilig dan de hybride of private cloud omdat meerdere klanten hier tegelijkertijd gebruik van maken en hij volledig uitbesteed is. Om deze goed te beveiligen is het daarom noodzakelijk dat op alle niveaus beveiligd wordt; zowel bij de beheerder, het device als de cloud. Dit houdt in dat een uitgebreide authentificatie op alle niveaus gewenst is, vaak in combinatie met encrypting en certificering. Onderzoek van een adviesbureau wijst uit dat overheden voorzichtig zijn met het gebruik van publieke clouds vanwege de gevoelige informatie die ze beheren. Slechts 22 procent van de ondervraagde overheden heeft een voorkeur voor publieke cloud-diensten. De afnemer van een private clouddienst heeft logischerwijs de beveiliging hiervan zelf in de hand. Hybride clouds profiteren van de voordelen van beide andere cloudsoorten. De veiligheid van een hybride cloud is hierdoor automatisch groter. De meerderheid van alle private clouddiensten is in 2015 volgens onderzoek van Gartner doorontwikkeld naar hybride clouds vanwege de combinatiemogelijkheid. Om het gewenste veiligheidsniveau te kunnen garanderen is een disaster-recovery test een veelgebruikt hulpmiddel voor zowel de publieke als private en hybride cloud. Het National Institute of Standards and Technology (NIST) waarschuwt afnemers van clouddiensten ervoor dat zij verantwoordelijk zijn voor gegevensbeveiliging. Tegelijkertijd wordt er zowel vanuit de overheid als uit het NIST gevraagd om openheid van cloud-leveranciers. Alleen als deze transparant zijn over privacy en beveiliging is volgens het NIST een goede samen- werking tussen leverancier en klant mogelijk. Bedrijfspresentatie Cloud-applicaties vragen om Cloud Connector Internetverkeer van Cloud-gebaseerde diensten vertraagt de prestaties van het bedrijfsnetwerk. Het Nieuwe Werken betekent dat bedrijven en masse overstappen van interne applicaties naar webgebaseerde of Cloud-applicaties. De populariteit hiervan is eenvoudig te verklaren: men kan altijd en overal bij bestanden, terwijl onderhoudskosten van hard- en software dalen. Het werken in de cloud vereist echter wel een snelle internetverbinding. Ooit was een degelijke netwerkkabel met grote snelheden in datatransport voldoende, nu draait alles om downen uploadsnelheden. Werkgevers gaan ervan uit dat de cloud vooral gebruikt wordt voor het werken aan documenten. Het Nieuwe Werken heeft echter een veel grotere impact op de internetverbinding. Zo is werken tegenwoordig ook mogelijk op smartphones en tablets. Deze vereisen regelmatig zware software-updates, wat de beschikbare internetbandbreedte flink belast. Ook de toename van online video voor zakelijke en recreatieve toepassingen trekt een zware wissel op de internetverbinding. De populariteit van cloud-toepassingen heeft ook gevolgen voor bedrijven met verschillende vestigingen. Vaak maken deze gezamenlijk gebruik van één centrale internettoegang via een Wide Area Network (WAN). Pierre Buijsman, Sr System Engineer bij Blue Coat: Analyses van Blue Coat van wereldwijde WANnetwerken van klanten tonen aan dat een toenemend percentage van de netwerkcapaciteit verbruikt wordt door internetverkeer van cloud-gebaseerde diensten en applicaties. Door zoveel verkeer via het centrale datacenter te leiden vertraagt de reactiesnelheid van zowel interne als cloud-gebaseerde bedrijfsapplicaties. Pierre Buijsman, Sr System Engineer bij Blue Coat Blue Coat beantwoordt deze uitdaging met de cloud-connector die veilige, directe branch-to-cloud internetverbindingen verzorgt. Daarmee kunnen organisaties de cloud veilig opnemen in de architectuur van het besloten WAN, kosten verlagen en de prestaties van cloud-applicaties verbeteren. Terwijl zij ook de traditionele, interne bedrijfsapplicaties over het WAN optimaliseren. Samen met de Blue Coat Cloud Service, de schaalbare, webgebaseerde beveiligingsdienst die real-time bescherming biedt tegen internetbedreigingen, is dit een onverslaanbare combinatie. Blue Coat Systems Dorpsstraat 138, 3391 BZ Houten T

9 Een publicatie van Reflex Uitgeverij Cloud computing 9 artikel Het gemak Investeren in meer dan financiële winst Streven naar duurzaamheid neemt toe binnen cloud computing. auteur: Niels Achtereekte Twee gedachten lijken centraal te staan door de ontwikkeling van cloud computing heen: gemak en kostenvoordeel. Veel bedrijven vragen zich dan ook af wat onder de streep de winst is. En dat is lastig te zeggen, want het verschilt sterk per situatie. Zo zijn de keuze voor programma s die je wilt gebruiken en de mate van maatwerk sterk van invloed op de prijs. Een Amerikaans onderzoeksbureau becijferde vorig jaar wel dat gegevens opslaan in de cloud tot 75 procent goedkoper kan zijn. Dat verschil komt met name doordat je als klant geen eigen hardware meer hoeft aan te schaffen en deze ook niet zelf hoeft te onderhouden. Je sluit als het ware een abonnement af met de cloudleveranciers, waardoor je niet te maken hebt met hoge investeringen. Het verbaast dan ook niet dat de onderzoeksuitkomsten van een grote dienstverlener aangeven dat cloud-computing een groot deel uitmaakt van het toenemende ITbudget. De ondervraagden gaven servers, netwerken en totale infrastructuur als voorname investeringsdoelen, evenals softwarelicenties. Ander onderzoek bevestigd dat cloud computing stevig in de lift zit wat betreft investeringen. In 2015 zal er wereldwijd voor 50 miljard aan cloud-diensten en attributen verkocht worden, een verdriedubbeling ten opzichte van twee jaar geleden. Meer business De groei die al een tijdje bezig is, heeft ervoor gezorgd dat Infrastructure as a Service (IaaS) redelijk ingevoerd is in het bedrijfsleven. Als klant neem je de volledige infrastructuur af bij een cloud-aanbieder. Die laatste zorgt ervoor dat de diensten draaien op de servers en andere hardware die hij beheert. Experts zien echter ook mogelijkheden in andere vormen van cloud computing, die volgens hen meer business kunnen opleveren voor de aanbieder. Een voorbeeld hiervan is Software as a Service (SaaS) en Platform as a Service (PaaS). Bij Software as a Service haal je als klant een specifiek programma uit de cloud. Een manier van werken die veel gebruik wordt bij standaardprogramma s. Platform as a Service biedt de mogelijkheid om in de cloud eigen applicaties te ontwikkelen. De leveranciers stelt onder andere een portal, een server met applicaties en een managementsysteem voor data beschikbaar. Specifieke kennis Het streven bij cloud computing is de werkwijzen voor de eindgebruiker zo min mogelijk te veranderen. In een ideale situatie hoeft de gebruiker alleen via een portal die lijkt op zijn oude vertrouwde inlogscherm van de pc in te loggen en daarna gebruikt hij zijn eveneens vertrouwde programma s vanuit de cloud. Aan de achterkant van het systeem zijn er grotere verschillen te zien. Bij Platform as a Service is er bijvoorbeeld specifieke kennis nodig van ontwikkelplatforms. Het is de keuze aan bedrijven of zij zelf ontwikkelaars in dienst hebben of het ontwikkelen ook uitbesteden aan de leverancier. Bij bedrijfkritische en bedrijfsspecifieke applicaties is het denkbaar dat deze in house worden ontwikkeld. Aangezien veel van het beheer verschuift naar cloud-aanbieders, verschuift een deel van het IT-werk ook die kant op. Deze verschuiving betekent niet dat er minder werk is. Experts ramen het aantal banen in Europa dat per jaar wordt gecreëerd door cloud computing zelfs op streven naar duurzaamheid binnen IT. Een groeiende meerderheid heeft duurzaamheid hoog op de agenda staan. Waar dit streven IT betreft is er wel duidelijk een kostenfocus te zien. En dat is niet zo vreemd. Duurzame IT is met name gericht op energiebesparing. Processen worden anders ingericht, waardoor hardware minder belast wordt. Wanneer dit ver door wordt gevoerd is het zelfs mogelijk apparatuur vrij te spelen. Dat zorgt weer voor een kleinere behoefte aan koeling, waardoor de energiebesparing verder toeneemt. En dat past goed binnen de gedachte van cloud computing. Daar is efficiënt gebruik van serverruimte en processen immers ook een belangrijk onderdeel. Zeker met de immer stijgende energieprijzen in het achterhoofd worden er steeds meer initiatieven ontwikkeld om groener te werk te gaan. Zo heeft een aantal Europese bedrijven en onderzoekers zich verenigd om voor datacenters een besparing tool te maken die generiek is, en dus is toe te passen op allerhande datacenters. Bij de eerste resultaten bleek een besparing tot ongeveer een vijfde mogelijk te zijn in het energieverbruik bij cloud computing. En die besparing werkt verder door dan alleen in de energierekening. Het is bewezen dat groene bedrijven een grotere aantrekkingskracht hebben op de arbeidsmarkt en talenten beter aan zich weten te binden. En daarmee komt net als bij vele facetten van cloud computing de werknemer weer centraal te staan. Energiebesparing Vrijwel gelijk aan de ontwikkeling van cloud-diensten is er ook een continue Bedrijfspresentatie 24/7 economie betekent altijd toegang tot informatie Voorop in innovatie betekent voor zijn op je concurrentie. Zeker in deze tijd, elk bedrijf weet dat. Paul Uijtewaal van AMIS Services (r ) en Marcel Dijkstra, Syntrus Achmea Vastgoed (l ) 24/7, dat is de economie van nu. Op ieder tijdstip van de dag bepalen of en hoe informatie beschikbaar is. Wat dat betekent voor een bedrijf weet elke IT manager. Een bedrijf moet mee met de nieuwste technologie, maar daar blijft het niet bij. Pas je je niet aan dan haalt de markt je wel in. Herkenbaar, zegt Paul Uijtewaal, algemeen directeur AMIS Services uit Nieuwegein. IT speelt in toenemende mate een rol binnen ondernemingen. Beschikbaarheid van bedrijfsdata op elk gewenst moment en op iedere plaats zijn steeds belangrijker. Dit stelt hoge eisen aan de flexibiliteit van bedrijfssystemen en aan die van de IT-afdeling. Deze moet snel reageren op de vraag van de eindgebruikers. Volgens Uijtewaal leidt dit tot een verandering in bedrijfsprocessen. In feite wordt de strategische positie van IT gewijzigd. AMIS, al 20 jaar een bekende in de Oracle wereld, innoveert continue en bereidt zich op ondermeer Mobiele Apps en de Cloud voor. Dit in combinatie met de bestaande Oracle AMIS Mobile Enabling Middleware (MEM) is zo n voorbeeld: Voor Syntrus Achmea Real Estate & Finance realiseerde AMIS een vastgoedcatalogus die beschikbaar is op de ipad. De gespecialiseerde vermogensbeheerder in vastgoed en hypotheken richt zich vooral op Nederlandse pensioenfondsen. Met de catalogus kunnen accountmanagers inzicht krijgen in de vastgoedobjecten van hun organisatie. Geweldige vooruitgang voor Syntrus Achmea, beaamt IT Manager Marcel Dijkstra van het bedrijf. Hierdoor hoeft Syntrus geen geprinte catalogus meer te verspreiden en is de beschikbare informatie altijd correct en actueel. De locale database binnen de ipad zorgt ervoor dat informatie geraadpleegd kan worden op locaties zonder mobiele netwerkverbinding. Deze sluit direct aan op het Oracle back-end systeem van Syntrus Achmea en geeft realtime informatie over omvang en status van de vastgoedportefeuille die voor verschillende fondsen uitstaat. Mobiel werken is een deel van het antwoord op de vraag naar locatie onfhankelijk werken, besluit Uijtewaal, daar spelen wij op in door onze kennis en ervaring in de Oracle wereld te combineren met onze ervaring in dataintegratie, webservices en mobiele toepassingen. AMIS Services BV Edisonbaan 15, 3439 MN Nieuwegein T

10 bedrijfsinterview Tape back-up niet meer van deze tijd U biedt oplossingen voor back-up in de cloud. Hoe kijkt u tegen de traditionele wijze van back-uppen aan? De traditionele wijze van back-up is backup op tape. Naar schatting maakt ongeveer 70 procent van de organisaties hier gebruik van. Het is omslachtig, kost kilometers, is daardoor allesbehalve duurzaam en heeft een grote foutmarge. Het terughalen van data, de recovery, is al net zo min doelmatig. De organisatie maakt een afspraak met de leverancier waar de tapes opgeslagen zijn, die brengt de tape terug en vervolgens wordt de verloren data van de tape gehaald. Allesbehalve veilig en efficiënt. Back-up via tape is echt niet meer van deze tijd. Hoe kunnen organisaties de backup beter organiseren? Via EVault kan dat op drie manieren: in house via een server met replicatie naar een tweede locatie, replicatie naar de cloud Johan Pellicaan, managing director EVault EMEA (hybride) of direct naar de cloud met replicatie in de cloud. Met name grotere organisaties kiezen vaak voor de hybride oplossing. Zij verlangen vaak een korte recovery time; daarom plaatsen ze de eerste back-up intern. Zo kunnen de gebruikers snel data terughalen. Een tweede back-up plaatsen we dan via de server in de cloud. Daarmee creëer je ook dubbele beveiliging. Groot voordeel van back-up in de cloud is de snelheid. In tegenstelling tot de meeste gangbare back-upsystemen worden via onze oplossingen louter de wijzigingen doorgestuurd. Alleen de allereerste backup vergt tijd. Iedere volgende back-up vindt plaats zonder dat je het merkt. Waarom is het volgens u tijd om over te stappen op cloudconnected back-up? Voor zowel storage als back-up zie ik veel voordelen in de cloud. Nu bewaren veel gebruikers hun data nog op hun server met slechts een enkele kopie op tape. Vaak is het qua kosten aantrekkelijker een cloud infrastructuur te gebruiken in plaats van zelf een tweede (replicatie)locatie op te bouwen. Hetzelfde geldt voor de beveiliging van laptops. Laptops neemt men overal mee naartoe. Zelfs met de meest gevoelige informatie. In de cloud is de data veel veiliger. De kostenvoordelen zijn misschien niet zo groot, maar zeker competitief. Kosten voor management, personeel en bandbreedte vervallen immers. En het is veel betrouwbaarder. Nu hebben veel organisaties hun back-up alleen in huis staan. Bij een brand zijn ze alles kwijt. Wij bieden met Bare Metal Restore en off-site replicatie in de cloud een omgeving waarmee je bij een dergelijk incident binnen een half uur alles weer up and running hebt. EVault Europalaan 12e,5232 BC s-hertogenbosch T EMEA@evault.com Gastbijdrage Gebruik externe capaciteit Scherp zeilen met Cloud Computing Het Nederlandse bedrijfsleven laat geweldige kansen liggen door onvoldoende gebruik te maken van externe computercapaciteit en data opslag. De meerwaarde van Cloud Computing Infrastructure as a Service (IaaS) vormt de basis van cloud computing. Computeren opslagcapaciteit worden op dezelfde manier uit de muur geleverd als gas, water en licht. Deze innovatieve service ondersteunt het bedrijfsleven beter in haar bedrijfsvoering dan ouderwetse systemen. Invoering van IaaS vergt geen grote investeringen maar biedt juist transparantie in kosten en flexibiliteit. Cloud Computing overwegingen Acceptatie van Cloud Computing duurt lang in Nederland. Koudwatervrees, veiligheidsrisico s of kostenoverwegingen? De werkelijkheid is dat bedrijfskritische data vaak knullig en onvoldoende beveiligd zijn opgeslagen, de back up van deze data soms ontbreekt, er geen calamiteitenplan is en de kosten van ICT omgevingen nauwelijks voorspelbaar zijn. Daar komt bij dat men op eigen systemen snel tegen de grenzen van computer- en opslagcapaciteit aanloopt. Angst voor verandering en vernieuwing is gezien het huidige economische klimaat wel begrijpelijk. Niets doen is echter geen optie. Een bedrijf door deze moeilijke tijden loodsen vraagt van het management een kritische blik op het eigen businessmodel. De bereidheid om naar de eigen ICT omgeving te kijken bepaalt mede of de schoorsteen blijft roken. Cloud Computing is laagdrempelig Voor de meeste bedrijven is het onderhouden van een ICT omgeving geen kernactiviteit. Met Cloud Computing Marga Reuver, Directeur Espresso Gridpoint ontstaat de mogelijkheid om efficiënter en energiezuiniger gebruik te maken van ICT technologie. Op elk gewenst moment kan computer- en opslagcapaciteit worden uitgebreid of ingekrompen. Cloud Computing is laagdrempelig. Langdurige offertetrajecten zijn niet nodig en er wordt maatwerk geleverd. Kosten zijn voorspelbaar en men is uiteindelijk goedkoper uit. Daarnaast biedt Cloud Computing veel zekerheid. Er is altijd een back up scenario omdat gegevens niet fysiek in het bedrijf aanwezig zijn. De bedrijfsvoering kan op ieder moment en op elke willekeurige locatie met een internetverbinding (zelfs mobiel) onmiddellijk worden voortgezet. Innoveer juist nu De huidige marktomstandigheden zullen menig ondernemer dwingen de koers van het bedrijf te wijzigen. Inspelen op de veranderende situatie en dat goed en slim doen, zal ertoe bijdragen dat de onderneming ook in slecht weer scherp aan de wind blijft zeilen. Cloud Computing kan daar zeker bij helpen. Bedrijfspresentatie Eerste datacenter met full-service ecosysteem Met nieuw datacenter in Delft biedt datacentergroep samen met technology partners alle mogelijke aanvullende diensten. The Datacenter Group (TDCG) is sinds 2007 onafhankelijk leverancier van datacentercapaciteit. Zij levert vierkante meters tegelvloer, elektriciteit, koeling en beveiliging en biedt haar klanten via gespecialiseerde technology partners een gerubriceerd dienstenpallet aan. Samen met hen vormen wij een volledig ecosysteem, vertelt Clyde Tdlohreg, commercieel directeur van TDCG. Van hosting en managed services tot virtualisatie en dedicated services, we bieden alles aan. TDCG is gestart in Amsterdam. Met de komst van een nieuw datacenter in Delft is TDCG het eerste datacenter met een fullservice ecosysteem. Over twee datacenters heen kunnen wij ook het twin datacenter-concept aanbieden. Behalve (MKB-)bedrijven die gebruikmaken van het datacenter profiteren ook de partners zelf van de diensten van de andere aanwezige partners. Doordat wij groeien en steeds meer klanten en partners krijgen, groeien onze partners met ons mee. Een van de gespecialiseerde partners van TDCG is ProcoliX. Wij ontzorgen andere technisch onderlegde partijen, legt Koen de Jonge, eigenaar van ProcoliX, uit. Sinds 2000 levert ProcoliX highavailability-oplossingen. Onze infrastructuuroplossingen doen het op het moment dat het ertoe doet, zegt De Jonge. Zo zorgt ProcoliX er namens klant Peppered voor dat de websites van onder meer De Kleine Komedie of de Rotterdamse Schouwburg niet bezwijken onder de vele bezoekers op het moment dat de online kaartverkoop start en stormloopt. Door onze schaalbare cloud-infrastructuur kunnen we op piekmomenten tegen acceptabele kosten extra servercapaciteit beschikbaar stellen. ProcoliX biedt met partner Inprove ook hoge capaciteit en high performance managed storage aan, wat schaalt tot PetaBytes. Een andere technology partner van TDCG is hostingprovider Nxs Internet. Waar de diensten van TDCG eindigen, start de dienstverlening van Nxs. Naast de schaalbare cloud-omgeving op basis van VMware, leveren wij alle diensten, van domeinnaam tot en met multi-server redundante oplossingen over meerdere datacentra, aldus Albert de Jager, salesmanager bij Nxs. Daarnaast zijn we als security provider gericht op de veiligheid van data en betrouwbaarheid in dienstverlening, wat tevens de reden is dat de overheid onder andere voor Nxs gekozen heeft als partner voor hosting. We beschikken over geavanceerde DDoSprotectiesystemen die DoS-aanvallen afslaan en bezoekers met goede bedoelingen binnenlaten.

11 Een publicatie van Reflex Uitgeverij Cloud computing 11 Artikel Moderne datamanagement Storage en back-up in de cloud Een moderne vorm van datamanagement. auteur: Suzanne Wijers De in omvang toenemende hoeveelheid data en de behoefte van organisaties om deze gecontroleerd te kunnen benaderen, dwingt hen tot het maken van keuzes. Moet alles bij het oude blijven of is storage en back-up in de cloud een oplossing om het probleem te ondervangen? Veel bedrijven hebben niet langer de kennis en capaciteit in huis om het dataprobleem zelf het hoofd te bieden, maar het op afstand bewaren en benaderen van eigen data levert ook vraagtekens op. Organisaties maken zich met name druk om aspecten als beveiliging en de zekerheid van de verbinding. En dan is er natuurlijk ook nog het verschijnsel onbekend maakt onbemind. Elasticiteit Lokale opslag van data, bijvoorbeeld op harde schijven en usb-sticks, is een fenomeen dat nadrukkelijk op zijn retour is. Fat clients, apparaten met een eigen processor, harde schijf en besturingssysteem, verdwijnen langzaam maar zeker van de werkvloer. Clients met zo min mogelijk hard- en software en daarmee ook minder mogelijkheden voor lokale opslag van data, winnen al tijden terrein. De opmars van dergelijke thin en zero clients gaat gepaard met een groeiende vraag naar gevirtualiseerde opslag. Organisaties gaan op zoek naar cloud-oplossingen, voor zowel storage als back-up. Langzamerhand neemt datamanagement steeds meer de vorm aan van een nutsbedrijf: het gebruiks- en betaalmodel is pay-as-you-use, wat een zekere mate van schaalbaarheid en elasticiteit met zich meebrengt. Voor de serviceprovider geldt deze elasticiteit ook: bij een piek kent de gebruiker meer capaciteit toe en bij een dal verschuift de capaciteit naar andere gebruikers. Maar ook naar andere tijdzones. Het principe van follow the sun maakt dat mondiaal actieve providers de capaciteitsbehoefte van hun klanten letterlijk door de verschillende tijdszones heen kunnen schuiven. Van atomen naar bits Nu maken veel organisaties nog gebruik van back-ups via tape, disk en ssd. Deze methode maakt het mogelijk snel gegevens te versturen; doorgaans sneller dan via de cloud. Maar die methode heeft ook een schaduwkant, want er zijn mensenhanden bij betrokken. En dat maakt het proces kwetsbaar, aldus Erik Meijer, hoogleraar Cloud Programming aan de TU Delft. Zodoende onderzoeken organisaties andere manieren van datamanagement. We gaan van fysieke atomen naar een wereld van bits, voorspelt Meijer. Maar ook dat heeft mogelijk een keerzijde. Een bekend voorbeeld van kwetsbaarheid binnen de cloud is de toepassing Dropbox. Zowel particulieren als bedrijven maken veelvuldig gebruik van deze cloud-dienst. Met de tool kan de gebruiker vanaf iedere locatie toegang verkrijgen tot eigen bestanden, waarvoor hij of zij slechts hoeft in te loggen met een eigen gebruikersnaam en wachtwoord. In 2011 vonden er meerdere incidenten met deze opslagdienst plaats. Zo zou de Dropbox-client bij het inloggen een token opslaan waarmee op andere pc s kan worden ingelogd, zonder dat de gebruiker daar van op de hoogte is. Enkele maanden nadat het bekend werd, kampte de storage-leverancier met een bug of fout waardoor alle accounts vier uur lang toegankelijk waren zonder wachtwoord. Hoewel minder dan 1 procent van de accounts zou zijn benaderd, mag het geen verrassing zijn dat het voor gebruikers even schrikken was. Het traditionele alternatief lijkt echter zo mogelijk nog inferieurder. Usb-sticks kunnen immers zoekraken, computers kunnen met allerlei bezwaarlijke bestanden aan de straat worden gezet en laptops worden weleens vergeten in de trein. Waar mensen zijn, worden fouten gemaakt. Private of public Een ander issue met betrekking tot de cloud is de kennis over de service provider. Uit onderzoek onder IT-managers tijdens de vakbeurs InfoSecurity over IT-beveiliging bleek dat ongeveer een vijfde niet kon aangeven waar hun service provider de data opslaat. Maar liefst 43 procent wist bovendien niet of de leverancier gebruikmaakt van andere providers. Waar de data precies is opgeslagen, is dus vaak niet bekend. En dat roept veel vragen op, zeker vanuit management-perspectief. Want is alles dan wel goed beveiligd? En is het wel verstandig voor de generieke functionaliteit van de public cloud te kiezen of is het beter om te kiezen voor een private cloud, die de voordelen van een shared infrastructuur combineert met eigen en niet met andere klanten gedeelde functionaliteit. In een private cloud behoudt de klant de volledige controle over data, beveiliging en kwaliteit. De fysieke infrastructuur kan zich dan on-premise bevinden, maar ook bij de leverancier (hosted private cloud). Het voordeel is dat de functionaliteiten helemaal naar eigen wens in te richten zijn, terwijl de leverancier verantwoordelijk is voor het onderhoud. Tegelijkertijd is een private cloud juist hierdoor minder schaalbaar dan een public cloud. De eigen server anticipeert immers niet zo eenvoudig op pieken en dalen in datagebruik. Wie kiest voor de cloud, of dat nu public of private is, komt direct voor een volgende afweging te staan: welke locatie is geschikt? Als het om de locatie van datacenters gaat, zijn bedrijven doorgaans erg kritisch. Het datacenter moet in een politiek stabiele omgeving staan, op een locatie waar de kans op natuurrampen klein is. Maar tegelijkertijd slaan we ook allerlei gegevens op in de cloud, zonder dat we ons er bewust van zijn. We vertrouwen allerlei websites informatie toe zonder vragen te stellen. Denk aan de inzet van social media voor de opslag van presentaties en zelfs het plaatsen van cv s via zakelijke netwerken als LinkedIn. De stap naar de cloud De migratie van data naar de cloud vraagt de nodige tijd en energie. Sommige providers bieden de verhuizing naar de cloud als gratis dienstverlening aan. Eenmaal aangesloten op een Infrastructure-as-a-Service betaalt de klantorganisatie dan bijvoorbeeld voor de opslagcapaciteit en voor de cloud database en -diensten. Doorgaans biedt de leverancier meerdere toegangsmogelijkheden, bijvoorbeeld door middel van een mobile app of via een website. De cloud heeft zo meerdere toegangspoorten, waardoor de eindgebruiker overal toegang heeft tot data en tegelijkertijd op één plek kan opslaan. Hierdoor sluit cloud storage perfect aan op de BYOD (Bring Your Own Device) trend binnen Het Nieuwe Werken. Of de gebruiker nu werkt op een smartphone, tablet of laptop: het maakt geen verschil. Om dit systeem veilig te kunnen uitvoeren, is toegang tot de storage software met een goed autorisatiemechanisme van groot belang. Maar een extra beveiliging, bovenop de gebruikelijke inlogprocedure, is de versleuteling van data. Afhankelijk van het beleid slaan werknemers vanaf de werkplek dan al hun data encrypted op. Encryptie is ook andersom, bijvoorbeeld bij het downloaden van data op een usb-stick, aan te raden. Het kwijtraken van gevoelige bedrijfsgegevens blijft dan zonder gevolgen. De stap naar de cloud levert aanzienlijke besparingen op. Onderzoeksbureau Forrester Research zocht vorig jaar uit hoeveel kostenbesparing storage in de cloud kan opleveren. Daartoe maakte de marktonderzoeker gebruik van 1 terrabyte zogeheten ongestructureerde data. Operationele kosten, opslaghardware en software zorgden bij interne opslag voor een kostenplaatje van dollar. Storage in de cloud heeft dergelijke kosten niet; die zijn bij de prijs inbegrepen. De prijs bleek dan ook aanzienlijk lager. Met een totale opslagprijs van dollar bleek de cloud 74 procent goedkoper. Trend Naast zakelijke cloud storage zijn er voor privégebruik ook diverse mogelijkheden om gegevens in de cloud op te slaan. Denk aan muziek op SoundCloud, filmpjes op YouTube en foto s op Flickr, Facebook of Google. Volgens Meijer is voor zakelijk gebruik een soortgelijke trend zichtbaar, waarin verschillende vormen van storage een rol geen. Met name in de Verenigde Staten is de specialisatie volop in gang, bijvoorbeeld voor CRM, payroll en voorraadbeheer. Je componeert eenvoudige services uit je bedrijfsvoering en complexe software. Deze specialisatie maakt het voor bedrijven mogelijk zich te richten op hun core business. Binnenkort zou Google eindelijk haar lang beloofde cloud-dienst lanceren, een service vergelijkbaar met Dropbox, SpiderOak, Box.net en Ubuntu One. Opnieuw dus een aanbieder van een opslag- en synchronisatiedienst. Advertentie

12 12 Cloud computing Een publicatie van Reflex Uitgeverij artikel Desktopvirtualisatie Desktopvirtualisatie De hype die moeilijk op gang komt. auteur: Suzanne Wijers Al diverse keren werd het aangekondigd: desktopvirtualisatie zou de markt veroveren. Maar toen onderzoeksbureaus eind 2011 de balans opmaakten, bleken de cijfers teleurstellend. Desktopvirtualisatie staat op de agenda, maar de voorspelde opmars heeft nog niet plaatsgevonden. Als organisaties al gaan virtualiseren, dan betreft het met name hun servers. Volgens Computer Profile maakt 15 procent van de organisaties, groot én klein, gebruik van servers die niet onpremise aanwezig zijn. Bij de bedrijven met minstens vijftig medewerkers maakt ongeveer de helft gebruik van servervirtualisatie. Daar steekt desktopvirtualisatie schril tegen af met 3 procent. Al jaren geleden voorspelden experts dat organisaties massaal zouden vallen voor de gevirtualiseerde desktop, maar de implementatie ervan bleef achterwege. Door de bank genomen geldt dat met name grote organisaties kiezen voor de gevirtualiseerde desktop. Aansluiting op de cloud De verwachting dat desktopvirtualisatie en masse zijn intrede zou doen, staat in lijn met het toenemende gebruik van thin clients en zero clients. Deze gestripte computers zijn ideale devices om in te zetten als gevirtualiseerde desktops. Met een zero client is de gebruiker zelfs min of meer genoodzaakt om de cloud te betreden, aangezien hierop de CPU (processor), geheugen, besturingssysteem en drivers ontbreken. Op het gebied van gebruiksgemak, energieverbruik en Return on Investment (ROI) hebben ze hun voordelen. Want als je desktop op afstand als virtuele machine opereert, waarom zou je dan een in aanschaf dure, energieverspillende pc gebruiken om deze te bereiken? Obstakels Hoewel leveranciers claimen de TCO te verlagen, blijkt desktopvirtualisatie nogal wat verborgen kosten met zich mee te brengen. De kosten voor backend opslag van gebruikersdata op een fat client zijn gemiddeld lager dan via een Storage Area Network. Hoewel de kosten van een SAN gestaag afnemen, lijkt de balans voor veel ondernemers nog de verkeerde kant uit te slaan. Een ander mogelijk obstakel voor desktopvirtualisatie is het gegeven dat de gevirtualiseerde desktop vaak gepaard gaat met applicatievirtualisatie. Het is namelijk de vraag of die markt al voldoende geprofessionaliseerd is. Zo zijn nog niet alle applicaties ingericht op de virtuele omgeving, waardoor de licentiekosten hoger uitvallen dan verwacht. Met betrekking tot security van die applicaties hebben bedrijven nogal wat stappen te ondernemen voordat de cloud veilig terrein is. Er zal immers een betrouwbaar (single sign-on) systeem moeten worden gekozen dat de gebruiker in staat stelt in één keer toegang te krijgen tot alle applicaties waartoe hij gemachtigd is; zonder dat kwaadwillenden die applicaties kunnen benaderen. Daarnaast verdient bedrijfskritische informatie een centrale, beveiligde locatie in het datacenter bij voorkeur geïsoleerd en gecodeerd. Implementatie Ondanks de mogelijke obstakels kan het voor bedrijven aantrekkelijk zijn om desktops te virtualiseren. De markt wordt volwassener, leveranciers springen met een uitgebreid aanbod in op de prangende behoefte naar meer zekerheid en veiligheid. Nu servervirtualisatie zijn intrede heeft gedaan lijkt desktopvirtualisatie een logisch vervolg. De implementatie ervan verschilt echter aanzienlijk. De organisatie zal bij de implementatie van de gevirtualiseerde desktop meer rekening moeten houden met de user experience. Het is dus de vraag of het team dat over de servervirtualisatie ging, zich ook moet ontfermen over desktopvirtualisatie. Experts adviseren in ieder geval te starten met een hybride cloud-oplossing en applicaties te gebruiken uit zowel de public als de private cloud. Voordelen van de gevirtualiseerde desktop De inzet van thin clients en desktopvirtualisatie kan leiden tot besparing, onder meer vanwege het lagere energieverbruik en de besparing op beheerkosten. Het centrale beheer van honderden desktops maakt het voor de IT-afdeling overbodig support te verlenen op de locatie van de eindgebruiker. De langere levensduur van de desktops, een betere ondersteuning van Het Nieuwe Werken en daarmee minder benodigde ruimte lijken vooralsnog met name argumenten te zijn voor grotere organisaties om te virtualiseren. artikel Transparantie Voordelen en verbeterpunten Mens als kritische noot tussen vele mogelijkheden. auteur: Niels Achtereekte Informeren over cloud computing staat voor veel aanbieders gelijk aan het opsommen van de voordelen. En hierbij staat het kostenvoordeel vrijwel altijd vooraan in de rij. Niet vreemd, want ook voor menig organisatie is een kostenvoordeel de voornaamste reden om over te stappen naar de cloud. Hoewel de kosten voor het gebruik van de cloud sterk kunnen verschillen door de omvang van de diensten en de specifieke toepassingen die je afneemt, is het interessant dat er vooraf geen grote investeringen nodig zijn. De veelbesproken abonnementsvorm die in cloud-modellen wordt gehanteerd, klinkt veel CFO s dan ook goed in de oren. Een voordeel vanuit IT-perspectief is dat het beheer van software uit te besteden is aan de cloud-aanbieder. In de praktijk betekent dat, dat de werklast met betrekking tot het draaien van updates en vooral ook het bijhouden van snelle ontwikkelingen niet meer tot de taken behoren van de eigen IT-beheerorganisatie. Deze kan zich dan bijvoorbeeld meer richten op innovaties. Het kostenvoordeel komt hier wel weer om de hoek kijken. De total cost of ownership (tco) ligt lager, aangezien er minder mensen en middelen nodig zijn en hetgeen dat je afneemt schaalbaar is. Aantoonbaar voordeel Veel voordelen spelen zich af op organisatieniveau, maar even zo belangrijk is het om de eindgebruiker in gedachte te houden. Technisch is er veel mogelijk, zoveel is duidelijk. De mens geldt zelf echter als kritische noot. Het is mens eigen om het liefst door te werken op een manier die je al kent of op een manier die aantoonbaar voordeel oplevert. En daar liggen kansen voor cloud computing. Door werknemers overal toegang te bieden tot data en applicaties, is dit voordeel gelijk zichtbaar. Zeker als je er voor zorgt dat mensen met verschillende apparaten, zoals tablets, netbooks en smartphones, toegang krijgen tot informatie. Niet voor niets speelt cloud computing dan ook een grote rol bij Het Nieuwe Werken. Commotie Dat data niet langer op lokale schijven staat, heeft zowel voor- als nadelen. Datacenters hebben als dagtaak te zorgen dat data toegankelijk en veilig zijn. Zij zijn er dus geheel op ingericht om kwaadwillenden buiten de deur te houden. En dat is nodig, want er is (nog steeds) een sterke toename aan malware en andere bedreigingen. Hackers blijken steeds creatiever en weten ook professionals om de tuin te leiden. Aangezien de online aanwezigheid van medewerkers steeds verder toeneemt is dit een belangrijk aspect om mee te nemen in de keuze voor een cloud-aanbieder. Bij die keuze speelt ook privacy sterk mee. De Amerikaanse Patriot Act heeft al voor aardig wat commotie gezorgd. De Amerikaanse overheid behoudt zich het recht voor om data die zich in de VS bevinden, in te zien ter bestrijding van terrorisme. Bij de Wiki Leaks-affaire bleek al dat terrorisme een breed begrip is voor de Amerikaanse overheid. Met name doordat cloud computing voor veel bedrijven een totaaloplossing is, neemt de vraag toe in maatwerk. In de praktijk blijkt dat dit in de meeste gevallen leidt tot flinke kostenverhogingen, die in ieder geval het eerste genoemde voordeel onderuit halen. En dat is prettig om van te voren te weten. Alle mogelijkheden bij elkaar optellen, mondt dan ook uit in een belangrijk verbeterpunt: transparantie.

13 bedrijfsinterview 13 Integraal brand management biedt regie op je merk Wat zijn momenteel de voornaamste uitdagingen op het gebied van marketing? Dataexplosie is de belangrijkste zorg van marketingdirecteuren, bleek uit recent onderzoek door IBM. Dat houdt hen meer bezig dan hoe zij bijvoorbeeld met social media moeten omgaan, terwijl je misschien anders zou verwachten. Er is zoveel content, maar wie beheert dat? De wereld is ongelofelijk complex geworden. We communiceren niet alleen veel en via allerlei kanalen en media, er zijn ook heel veel merken en merkvarianten, terwijl de product life cycles steeds korter worden. Wat betekent dit voor bedrijven? Dit betekent dat het essentieel is om een sterk en consistent merk neer te zetten. Bedrijven beseffen dit vaak maar al te goed. Met name bedrijven Hans de Gier, directeur SyncForce. waar meerdere afdelingen zich met marketing bezighouden lopen regelmatig tegen problemen aan op dit vlak. Vooral voor organisaties met verschillende vestigingen, al dan niet in meerdere landen, is het essentieel het brand management goed te organiseren. Alles moet passen bij de identiteit en de strategie van een merk of bedrijf. In hoeverre draagt uw organisatie hieraan bij? SyncForce biedt een totaaloplossing om een merk integraal te managen. Feitelijk is SyncForce een integraal brand management platform dat ervoor zorgt dat de merkcreatie, de merkimplementatie en de merkactivatie consistent plaatsvinden. En wel doordat het bedrijf centrale beschikbaarheid van alle informatie en middelen rondom het merk (de brand assets, red.) levert, wat leidt tot de gewenste merkconsistentie. Dat biedt regie op je merk. Hoe profiteren bedrijven via jullie van de voordelen die de cloud biedt? Dertien jaar geleden kozen wij er al voor naar de cloud te gaan. SyncForce lanceerde toen een standaard applicatie zoals ERP, maar dan speciaal voor marketing. Je kunt snel starten, met beperkte initiële kosten. Als klant betaal je een vaste maandfee. Je weet dus precies wat je gaat betalen. Het feit dat het een cloud-oplossing is, biedt de gewenste schaalbaarheid. Het is een standaard oplossing, die wel volledig op maat is in te richten en te stylen. Verandert de business, dan richten we het platform anders in. Iedereen werkt bovendien altijd met een actueel platform voorzien van de laatste features. Inmiddels maken professionals gebruik van onze applicatie. Bedrijfspresentatie Virtualisatie de hype voorbij Virtualisatie is inmiddels proven technology en van grote invloed op de schaalbaarheid en stabiliteit van uw business. Hans Mekking, Business Unit Manager AXIANS Veghel Virtualisatie en serverconsolidatie hebben inmiddels hun sporen verdiend en nemen een prominente rol in binnen de ICT omgeving van (middel)grote ondernemingen. Gedreven door belangrijke voordelen op het gebied van kosten, beschikbaarheid en flexibiliteit is virtualisatie haar kinderschoenen ontgroeit en tegenwoordig de graadmeter voor een volwassen IT omgeving. In een gemiddelde bedrijfsomgeving worden servers veelal op een minimaal niveau belast, wat leidt tot een grote mate van overcapaciteit van uw serveromgeving. Met virtualisatie kunt u de workload die op meerdere fysieke servers wordt uitgevoerd op één enkele fysieke server consolideren om deze overcapaciteit tot een maximum te benutten. Synchroon hieraan creëert u flexibiliteit en schaalbaarheid, om zodoende snel te kunnen anticiperen en in te kunnen spelen op marktontwikkelingen. Uitbreidingen of compleet nieuwe omgevingen worden sneller uitgerold. Daardoor kunt u sneller inspelen op marktveranderingen. Als uw gevirtualiseerde servers optimaal worden ingezet in combinatie met een doordacht storageconcept brengt het u flexibiliteit en beschikbaarheid in uw ICT infrastructuur. Bovendien resulteert het in een efficiënter energieverbruik, een verlaging van de total cost of ownership, een beperking van geplande en ongeplande downtime. Virtualisatie brengt u feitelijk een virtueel apparaat dat dezelfde functionaliteiten biedt als een fysieke machine. De voordelen van deze loskoppeling van fysieke hardware en de applicaties die erop draaien zijn zeer tastbaar en alles behalve virtueel. AXIANS adviseert u graag over de mogelijkheden. Gastbijdrage Managed BI-services BI competence center in de cloud Managed BI services biedt volledige ontzorging van informatievoorziening. Een kortere time to market en lagere kosten, maar bovenal meer flexibiliteit en meer schaalbaarheid. Dat zijn volgens onderzoek onder partijen die er gebruik van maken de voordelen van het uitbesteden van de totale informatievoorziening aan een BI competence center in de cloud. De snelgroeiende datavolumes, de toenemende behoefte aan meer actuele of zelfs realtime informatie en het in steeds meer detail vastleggen van klantgegevens en transactiedata door bedrijven vraagt om steeds hoogwaardiger technologie en specialistische kennis. Het verzamelen van die data is één ding, maar de vertaalslag om van die data bruikbare informatie te maken is een stuk lastiger. Managed BI services biedt uitkomst. Een BI competence center in de cloud dat bedrijven de mogelijkheid biedt hun informatievoorziening volledig uit te besteden. Samen met de juiste kennis en resources biedt dat volledige ontzorging op het gebied van informatievoorziening. Een groeiend aantal retailbedrijven maakt gebruik van BI cloud services. Een actueel inzicht in wat er in winkels gebeurt, is waardevol voor retailers. Denk bijvoorbeeld aan het tijdig signaleren van out-of-stock, het optimaliseren van het bestelproces of het optimaliseren van distributie vanuit DC s. Maar ook kosten besparen op derving; het systeem signaleert wanneer een houdbaarheidsdatum verstrijkt. Opdat een filiaalmanager daar actief op kan acteren. Andere bedrijven die gebruikmaken van managed BI services zijn onder meer aanbieders van (online) advertenties. Door gebruik te maken van BI cloud services hoeven deze veelal start-ups geen investering in dure technologie te doen. Zij kunnen klein beginnen en opschalen wanneer de groei van hun business daarom vraagt. Ook de financiële wereld kent inmiddels verschillende succesvolle praktijkverhalen. De BI cloud biedt feitelijk alles wat organisaties nodig hebben op het gebied van informatievoorziening. Volledige ontzorging dus, waardoor organisaties zich kunnen focussen op die informatie die zij nodig hebben om echt succesvol te kunnen zijn. Dat biedt de kans om op een innovatieve manier stappen te maken. Snel en tegen lage kosten. Jankees Lampe, directeur Inergy

14 bedrijfspresentatie Passende ICT voor iedere gebruiker Het Nieuwe Werken en cloud computing: stel de gebruiker centraal. Een groot deel van de verandertrajecten mislukt omdat bedrijven vergeten de gebruiker centraal te stellen. De werkwijze van de werknemer verandert. Door thuiswerken, mobiel werken en werken op flexibele tijden ontstaat een lappendeken aan ICT-behoeftes bij gebruikers. Deze diversiteit aan behoeftes bemoeilijkt ICT-verandertrajecten. Want hoe houd je iedereen tevreden? Het Nieuwe Werken is geen doel op zich, maar een middel om bedrijfsdoelstellingen te bereiken, zegt Sander Cornelissens, algemeen directeur van system integrator BRAIN FORCE. De wensen van de eindgebruiker en de wensen van de IT-afdeling moeten in balans zijn om Het Nieuwe Werken succesvol te maken. Wij vragen daarom heel gericht naar deze doelstellingen en brengen de gebruikerswensen in kaart, om zo inzichtelijk te krijgen welke ICT-diensten en producten nodig zijn. Onderscheidend aan BRAIN FORCE is dat ze een compleet pakket aan methoden en technieken hebben om de ICT-behoeften van gebruikers in kaart te brengen. Met business assessments onderzoeken wij de sterktes en verbetermogelijkheden voor samenwerken en communiceren, documenten delen en overal kunnen werken. Met technische assessments zoals een VDI-scan, een security scan of datascan onderzoeken we de volwassenheid van de ICT-infrastructuur, vertelt Cornelissens. Sander Cornelissens, algemeen directeur BRAIN FORCE Nadat de IST- en SOLL-situatie in kaart zijn gebracht, volgt een GAP-analyse. De bevindingen van die analyse rapporteert BRAIN FORCE vervolgens. Daarin worden aanbevelingen gedaan voor door te voeren veranderingen. Deze worden na verdere afstemming uitgewerkt in een concreet plan van aanpak - een zogenaamde roadmap - om zo te komen tot een nieuwe ICT-infrastr uctuur met fysieke, virtuele en cloud- desktops die past binnen het budget en in lijn is met de bedrijfsd o e l s t e l - lingen. De r o a d m a p bevat een overview aan oplossingen met daarbij gedetailleerde projectbrieven en investeringsbegrotingen voor diensten, hard- en software. Het voordeel van deze werkwijze is dat BRAIN FORCE gerichte oplossingen voor specifieke gebruikersgroepen als road warriors en office workers kan implementeren. Cornelissens: Ook de veiligheidsaspecten van de cloud spitsen we toe op het type gebruiker. Iemand die op openbare plekken werkt, heeft andere beveiliging nodig dan iemand die regelmatig vanuit huis werkt. In tijd van krimpende budgetten versus de kansen van Het Nieuwe Werken en de cloud kan met deze aanpak slim geïnvesteerd worden om bedrijfsdoelstellingen te halen. Bedrijfsinterview Omzet vergroten door mobiel werken onderweg Wat is een veelgehoorde vraag? Organisaties hebben vaak flink opgetuigde commerciële afdelingen en willen hun mensen laten doen waar zij goed in zijn: klantcontacten onderhouden en acquireren. Daarnaast bestaat de wens om het administratieve proces te stroomlijnen, een efficiencyslag te maken en de omzet te vergroten. Kortom: kwaliteit waarborgen, flexibiliteit voor de medewerkers en een stijgend resultaat onder de streep. Hoe kan Het Nieuwe Werken bijdragen aan omzetvergroting? Door de juiste tools aan te reiken; die zijn niet altijd voor de hand liggend. Zo heeft E Way Out zich gespecialiseerd in het vereenvoudigen van dat administratieve proces door Mobiel Dicteren. Tussen 2 klantbezoeken door spreken medewerkers via de mobiele telefoon de gespreksverslagen, rapporten e.d. in met behulp Franka van Dommelen, algemeen directeur van vaste rapportsjablonen. Zij ontvangen het uitgewerkte dictaat binnen 24 uur per en verzenden dat direct naar hun opdrachtgever. Daarmee benut je reistijd én de medewerker heeft nauwelijks nog administratieve last. Het ontwikkelde sjabloon brengt uniformiteit en standaardteksten hoeven niet ingesproken te worden. Dat laatste scheelt opnieuw tijd en geld. Eenvoudig gezegd: iemand die eerst 2 uur aan het typen was, is nu 10 minuten aan het inspreken en kijkt het rapport in slechts 10 minuten na. Dat betekent een tijdwinst van 100 minuten en biedt veel ruimte om de personele bezetting te stroomlijnen of extra klantbezoeken af te leggen. Wat levert het naast tijdwinst en comfort nog meer op? Het is mogelijk om via E-Way Out een cloud op te zetten, waarvan de organisatie zelf de toegangs- en mutatieautorisaties bepaalt. Hierdoor kan een organisatie intern 24/7 draaien én kan aan de wensen van klanten worden voldaan: het is dan geen enkel probleem om s avonds laat of in het weekend nog een dossier te updaten en collega s inzage te geven, of een klant een bezoekverslag toe te zenden. De mogelijkheden zijn eindeloos. Met Het Nieuwe Werken en Cloud computing sla je dus meerdere vliegen in één klap? Jazeker: flexibiliteit en arbeidsvreugde in combinatie met tevreden klanten én een positief eindresultaat. En als je dan ook nog enkele tonnen per jaar bespaart, is de keuze snel gemaakt. E-Way Out Goirkestraat 150, 5046 GP Tilburg T +31 (0) Gastbijdrage Beveiliging IT-kennis ondernemer essentieel voor cloud Ken de risico s en begin pas aan de cloud als je weet wat je doet. Cloud computing is een fantastische verworvenheid van de IT-industrie. Het schept nieuwe, creatieve en schijnbaar eindeloze mogelijkheden. Voor bedrijven, maar ook voor consumenten. Het thema cloud wordt massaal omarmd. Daarmee is het ook tot een soort containerbegrip uitgegroeid. De populariteit van de term is te verklaren door het feit dat de cloud eenvoud belooft en vaste lage, maandelijkse kosten. Enige terughoudendheid bij het toepassen van cloud-technieken is echter geboden. Het is immers algemeen bekend dat er ook allerlei haken en ogen zitten aan cloud computing. Op juridisch vlak, maar ook op het gebied van beveiliging en integriteit van data. Problemen met beveiliging komen de laatste tijd vaak in het nieuws. Neem de hackers uit Iran die inbreken bij DigiNotar. Of de onbekenden die zich toegang verschaffen tot de systemen van KPN. Wellicht is dit slechts het topje van de ijsberg, want veel bedrijven hebben niet eens door dat ze worden aangevallen of ze houden de aanval onder de pet. De meeste mensen zien hackers als listige criminelen, waarschijnlijk afkomstig uit een ver eng land, die zich bedienen van geavanceerde methoden waar geen kruid tegen gewassen is. Dat beeld is echter niet conform de waarheid. Opvallend vaak vinden beveiligingsincidenten namelijk plaats vanwege zeer knullige beveiligingsmaatregelen. Zonde, want de kosten voor het goed onderhouden van systemen vallen in het niet bij de kosten voor het herstellen van de totale schade. Organisaties die delen van hun IT als een dienst in de cloud afnemen en verwachten dat ze daarmee ontzorgd zijn, zitten er nogal eens naast. In werkelijkheid verliest men een groot goed, namelijk: controle. De enige die zich voor de volle 100 procent inzet voor de veiligheid van data, dat is nog altijd het management van de organisatie zelf. De remedie voor het cloudprobleem voor elke ondernemer is dan ook: zorg dat je iets gaat begrijpen van IT, ook al spreekt het misschien niet tot de verbeelding. Ondernemers moeten zich goed laten informeren, bijvoorbeeld door een betrokken en betrouwbare vakdesk u n d i ge, zoals zij ook kennis tot zich nemen over financiële en juridische zaken. IT is vandaag de dag immers van vitaal Bart Bossers, directeur bij INISI, belang voor leverancier van adviezen en implementaties op het gebied van vrijwel elke IT-infrastructuren, beveiliging en organisatie. cloud computing. Kortom: de cloud biedt schitterende mogelijkheden, maar pas er wel mee op en begin er pas aan als je weet wat je doet.

15 Een publicatie van Reflex Uitgeverij Cloud computing 15 Artikel Het nieuwe werken Nieuwe Werken: de techniek is er, nu de mens nog Mogelijkheden technologie door star management niet te benutten auteur: Niels Achtereekte De implementatie van Het Nieuwe Werken kan dankzij cloud computing sneller en betaalbaarder. Organisaties kunnen applicaties en functies kunnen namelijk gemakkelijker realiseren. Daarmee kan cloud computing Het Nieuwe Werken faciliteren. Door gegevens centraal in de cloud beschikbaar te stellen, hebben medewerkers alleen internettoegang nodig om bij gegevens te kunnen. En om die toegang te garanderen zijn er weer legio oplossingen; van een internetabonnement voor thuis tot mobiel internet op de laptop en smartphone. Ook daarvoor geschikte software van grote cloud-aanbieders maakt Het Nieuwe Werken mogelijk. Het opslaan en bewerken van documenten vanaf allerlei devices, waar dan ook, en ze vervolgens delen met collega s is geen enkel probleem. Vertrouwd werken Nieuwe manieren van werken hebben de werkplek wezenlijk veranderd. Werkplekken die goed ingericht zijn op Het Nieuwe Werken, lijken meer op geordende aanvliegplekken, waar het een komen en gaan is van werknemers. Zeker in de zakelijke dienstverlening is dit bij veel bedrijven al aan de orde van de dag. Veel meer dan een netwerkaansluiting lijkt er vaak niet nodig. Met Voice over IP (VoIP) en netwerk gebaseerde printers is het voor iedereen met toegang tot het netwerk eenvoudig en vertrouwd werken. Er is daarbij een trend te zien dat werkplekken er huiselijker uit komen te zien. Een kille kamer met een te strak bureau werkt immers ook niet inspirerend. Maar denk bij veranderingen op de werkplek ook aan oplossingen voor tele- en videoconferencing. Veel van deze oplossingen worden ontwikkeld om het verlies aan non-verbale communicatie zo klein mogelijk te maken. Bij videoconferencing spreekt dat redelijk tot de verbeelding, maar ook bij audio-oplossingen is dat vaak het focuspunt van ontwikkelaars. Zo zijn er aanbieders die de kwaliteit van audio-signalen continue verbeteren, zodat het karakter van stemmen zoveel mogelijk intact blijven. Onderzoek wijst uit dat het hard werken is om tijdens een telefonische vergadering net zoveel contact te hebben als face to face. Zeker als er meer dan twee personen aanwezig zijn. Sociale innovatie Hoewel velen Het Nieuwe Werken in hoge mate associëren met nieuwe technologie en nieuwe kantoren, is de menselijke kant nog belangrijker. De jaarlijkse Innovatie Monitor van de Erasmus Universiteit wijst uit dat technologische innovatie 25 procent van het innovatiesucces uitmaakt, terwijl de sociale kant van innovatie maar liefst 75 procent bepaalt. Bedrijven die zich alleen richten op de technologische kant en infrastructuur van Het Nieuwe Werken, blijken juist vaak slechter te presteren dan daarvoor. Om Het Nieuwe Werken daadwerkelijk te faciliteren moet het management ook meer faciliterend managen en dient de organisatie platter te zijn, met meer mogelijkheden voor horizontale interacties. Veel organisaties verwarren doel en middel. IT biedt mogelijkheden, maar moet in dienst staan van het doel. Daarvoor moet eerst duidelijk zijn hoe de organisatie eruit dient te zien. De technologie en infrastructuur behoren dat te faciliteren en niet andersom. Daarbij is wel sprake van een afhankelijkheidsvorm. In veel bedrijven blijven managers echter te veel gericht op de controle, weet Henk Volberda, hoogleraar Strategisch Management en Ondernemingsbeleid aan de Erasmus Universiteit. Met averechts resultaat voor het Nieuwe Werken. Te veel controle leidt ertoe dat professionals die door het Nieuwe Werken meer autonomie denken te krijgen, uiteindelijk gefrustreerd raken omdat ze de mogelijkheden van de technologie door star management niet kunnen benutten, legt hij uit. Schijf van vijf Volberda spreekt van een schijf van vijf in de benadering van Het Nieuwe Werken: technologie, talentmanagement, platter organiseren, een andere stijl van leiderschap en cocreatie met klanten en leveranciers. Nieuwe manieren van werken werden in eerste instantie bedacht naar aanleiding van de snelle technologische ontwikkelingen, waardoor medewerkers niet begrensd worden door plaats, tijd en ruimte. Een sterke focus op techniek dus. Maar zonder het anders inrichten van de organisatie bleven grote stappen uit. Het bewustzijn groeide dat de inzetbaarheid van werknemers het meest voorname punt is om je op te richten. Het centraal stellen van werknemers zorgde ervoor dat talentmanagement belangrijk is geworden. Daarvoor is ontschotting nodig binnen de organisatie. De communicatie moet minder verticaal verlopen, dus dient de organisatie platter te zijn. Op die manier ontstaan er probleem- en klantgestuurde netwerken. En daar is weer een andere stijl van leiderschap voor nodig. Minder tegenwerking Nederland scoort internationaal gezien hoog wat betreft het ontwikkelen van nieuwe technologieën en ICT-experimenten. Dat is positief, maar betekent wel dat er veel gevraagd wordt van werknemers. Die moeten in allerlei ontwikkelingen mee. Het is daarom aan te raden het werken met nieuwe techniek uit te zetten bij voorlopers en achterlopers. De mindset van het gehele personeel dient immers te veranderen. En op deze manier komen nieuwe denkwijzen via verschillende routes de organisatie in. Tegenwoordig vindt vernieuwing ook niet meer alleen top down plaats. Zeker bij kenniswerkers is een trend te zien van innovatie vanuit lagere regionen in de organisatie. Volgens Volberda komt dat de transparantie ten goede. De houding ten opzichte van nieuwe techniek verandert hierdoor, er wordt niet tegengewerkt door de professionals op de werkvloer. In het klein zie je in bedrijven gebeuren wat ook duidelijk werd bij de revoluties in Egypte en Libië: mensen pakken zaken anders aan en creëren initiatieven van onderop met techniek als middel om dat te kunnen doen. De werkvloer kent volgens Volberda relatief veel aanstichters van organisatieveranderingen, terwijl de top vaak achterloopt. De crux is dat nieuwe technologieën alleen maar werken als ze gepaard gaan met complementaire veranderingen in de organisatie: dynamisch managen, flexibel organiseren en slimmer werken. Verlagingen Wat vrijwel ieder bedrijf realiseert met het anders organiseren van werk is een verminderde behoefte aan huisvesting. Door flexibele werkplekken in te richten is het aantal vierkante meters dat nodig is, terug te dringen. Nu kennen we flexplekken al wel van eerdere kantoorconcepten. Het grote verschil met Het Nieuwe Werken is dat je er niet alleen rekening mee houdt dat veel werknemers geen vaste werkplek meer hebben, maar ook niet iedereen tegelijk op kantoor is. En dat kan tot zo n 40 procent verlaging leiden. Wat uiteraard doorwerkt in bouwkosten, huur en het energieverbruik voor onder andere verwarming of verkoeling. Op papier is Nederland erg geschikt voor de inrichting van de nieuwe vorm van werken. Onze technische infrastructuur is namelijk jong en we zijn door de ontwikkeling van onze bedrijfsculturen relatief goed in samenwerken. Daarbij hebben werknemers hier al meer autonomie, dan bijvoorbeeld Zuid-Europese landen. De stelling dat Het Nieuwe Werken een boost krijgt door de jongste generatie werknemers, wordt door veel experts ontkracht. Jongeren blijken namelijk graag te willen leren van ervaren collega s en hechten ook veel waarde aan het sociale aspect van hun werk. En dat onderschrijft wederom waar het bij Het Nieuwe Werken om gaat: de mens. Wie zorgt dat hij zijn mensen met de juiste aansturing en technische middelen ondersteunt, die plukt werkelijk de vruchten van Het Nieuwe Werken.

16 queries worden maandelijks door ons verwerkt 2x per uur werken we de gegevens van onze klanten bij etl-processen worden dagelijks gedraaid 99,89% is de uptime van onze cloud over de afgelopen twaalf maanden 21% van onze tijd besteden we aan r&d onze cloud is x sneller vwb query-performance KASSABON KASSABON KASSABON kassabonnen vormen de basis voor onze rapportage aan een van onze grote klanten met business Intelligence van Inergy: Weet u welke cijfers van belang zijn Waarom loopt de ene winkel beter dan de andere? Heeft uw folderactie geleid tot meer omzet? En wat is een goede locatie voor uw nieuwe vestiging? Inergy maakt uw data bruikbaar en inzichtelijk, en helpt u om deze vragen beter, sneller en vollediger te beantwoorden. Met onze slimme Data Warehouse- en Business Intelligence-oplossingen beschikt u 24 uur per dag over up-to-date bedrijfsinformatie, en kunt u razend snel inspelen op nieuwe trends en ontwikkelingen. Bel voor meer informatie met of kijk op ImprovIng business through technology