Leeswijzer volume oesophaguscardia resecties Publicatie: Leeswijzers. 1. Volume oesophaguscardiaresecties
|
|
- Robert de Backer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Leeswijzer volume oesophaguscardia resecties Publicatie: Leeswijzers 1. Volume oesophaguscardiaresecties 2. Externe verantwoording In het kader van de Kwaliteitswet Zorginstellingen leggen zorginstellingen en zorgverleners verantwoording af over de geleverde kwaliteit. Inzicht in structuren, processen en resultaten van zorg is belangrijk voor diverse partijen. Gegevens over prestaties worden gevraagd en gebruikt door bijvoorbeeld zorgverzekeraars, patiënten- en consumentenorganisaties, beleidsmakers en overheden, de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), raden van toezicht van instellingen en zorgprofessionals. Zorgverzekeraars zijn als inkopers en financiers van zorg geïnteresseerd in informatie over kwaliteit, kosteneffectiviteit en overbodig gebruik van zorgvoorzieningen. Patiënten- en consumentenorganisaties hebben behoefte aan informatie over de beschikbaarheid van zorg, de technische kwaliteit van het zorgaanbod en de bejegening om keuzes te kunnen maken met betrekking tot hun behandeling. Beleidsmakers en overheden willen informatie over de toegankelijkheid van de zorg en de bijdrage van de verschillende zorgvoorzieningen aan de volksgezondheid. De IGZ is in haar rol van toezichthouder op zoek naar informatie over het realiseren van minimale kwaliteit van zorg. Raden van toezicht van instellingen monitoren de prestaties van instellingen aan de hand van de inzet van middelen en de behaalde resultaten. Voor zorgverleners leveren gegevens over de zorg informatie op die wordt gebruikt om de eigen prestaties te vergelijken met anderen en zonodig te verbeteren. Een manier om externe verantwoording af te leggen is door middel van indicatoren. Dit zijn meetbare elementen van de zorgverlening die een aanwijzing geven over de mate van kwaliteit van de geleverde zorg. Een indicator heeft een signaalfunctie: het is geen directe maat voor kwaliteit maar wijst op een bepaald aspect van presteren en kan aanleiding zijn tot nader onderzoek. 3. Standpunt Nederlandse Vereniging voor Heelkunde ten aanzien van externe verantwoording De Nederlandse Vereniging voor Heelkunde ziet het belang in van externe verantwoording en verleent graag haar medewerking. De vereniging heeft wel haar zorgen over de manier waarop de externe verantwoording wordt vormgegeven. Het interpreteren van scores is niet eenvoudig en kan makkelijk verwarring opleveren. 4. De Basisset Prestatie-indicatoren Ziekenhuizen 2004 De Basisset Prestatie-indicatoren Ziekenhuizen 2004 is net als de set van 2003, tot stand gekomen in samenwerking tussen de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ), de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU), de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) en de Orde van Medisch Specialisten (Orde). Voor de IGZ maken de indicatoren deel uit van het nieuwe preventieve onderzoeksinstrumentarium. Op basis van de signalen die de indicatoren genereren hoopt de IGZ haar toezicht te kunnen prioriteren. Daar waar het noodzakelijk lijkt, vindt nader onderzoek plaats. De brancheorganisaties (NVZ, NFU en Orde) hechten er belang aan dat de prestatie-indicatoren geschikt zijn voor het verbeteren van zorg en voor het afleggen van maatschappelijke verantwoording door ziekenhuizen en zorgverleners. Het is van essentieel belang dat de indicatoren via de wetenschappelijke verenigingen voorgelegd worden aan de medisch specialisten. Immers, de medisch specialisten zijn bij uitstek degenen met de professionele
2 kennis om te kunnen beoordelen of de juiste structuren, processen en resultaten worden gemeten en wat de juiste norm is per indicator. 5. Standpunt Nederlandse Vereniging voor Heelkunde ten aanzien van de Basisset Prestatieindicatoren Ziekenhuizen 2004 Wat betreft de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde (NVvH) is de Basisset Prestatieindicatoren Ziekenhuizen 2004 een duidelijke verbetering ten opzichte van de set van De vereniging is tevreden dat haar argumenten zijn gehoord en geïmplementeerd. Zij heeft goede hoop voor het vervolgtraject maar blijft oplettend. Ook als de indicatoren goed zijn geformuleerd blijft interpretatie van uitkomsten lastig; communicatie over de uitkomsten is zo mogelijk nog lastiger. Om het proces van indicatorontwikkeling vanuit de NVvH zo effectief mogelijk te begeleiden is een adviesraad opgericht. De leden van deze adviesraad zijn experts afkomstig uit de subverenigingen van de NVvH en als zodanig aanvaard door de Inspectie voor de Gezondheidszorg. 6. Kernfeiten betreffende het oesophaguscarcinoom De slokdarm (oesophagus) is het deel van het spijsverteringskanaal dat zorgt voor het voedseltransport van de mond naar de maag. Slokdarmkanker is een kwaadaardige tumor (carcinoom) die ontstaat wanneer cellen in het slijmvlies van de wand van de slokdarm ontaarden en zich ongecontroleerd vermenigvuldigen. De cellen kunnen naar de oppervlakte en in de diepte groeien. Aan de oppervlakte kan door afstervende kankercellen een zweer ontstaan. In de diepte kan het gezwel in de slokdarmwand en het omringende weefsel groeien. Doordat kankercellen kunnen losraken en zich ergens anders weer kunnen hechten en verder delen, kunnen uitzaaiingen in de lymfeklieren ontstaan. Via het bloed kan slokdarmkanker ook uitzaaien naar de lever, de longen en andere organen. Afhankelijk van het type cel dat ontaardt spreekt men van een plaveiselcelcarcinoom of van een adenocarcinoom. Het plaveiselcelcarcinoom gaat uit van de cellaag die de binnenkant van de slokdarm bekleedt en ontstaat vooral in het middelste en bovenste deel van de slokdarm. Het adenocarcinoom ontwikkelt zich uit een klierbuisvormende cellaag die zich in de loop van jaren in de slokdarm heeft gevormd door een langdurige blootstelling aan maagzuur. Adenocarcinoom ontstaat vrijwel altijd in het onderste deel van de slokdarm. Klachten Patiënten met slokdarmkanker hebben meestal klachten die te maken hebben met een gestoorde voedselpassage: slikken gaat moeilijker en/of men heeft het gevoel dat het eten niet wil zakken. Dit kan gepaard gaan met een krampende pijn achter het borstbeen en soms met hikken of hoesten (bij overlopen van voedsel naar de luchtwegen). Verminderde eetlust en gewichtsverlies zijn ook veel voorkomende klachten, evenals vermoeidheid en duizeligheid. Helaas krijgen patiënten de klachten pas relatief laat, als de tumor al in een vergevorderd stadium is. Er is dan vaak sprake van een slechte lichamelijke conditie en voedingstoestand van de patiënt. Vaak zijn er ook al uitzaaiingen of is de tumor bij een operatie niet meer in zijn geheel te verwijderen. Risicofactoren Er zijn verschillende risicofactoren. Mensen die veel alcohol gebruiken en/of roken lopen een groter risico op slokdarmkanker. Dit betreft dan meestal een plaveiselcelcarcinoom. Vooral de combinatie van beide factoren verhoogt het risico. Ook voeding is van invloed. Mensen die vaak hete (sterk gekruide) spijzen eten, lopen een groter risico op het ontwikkelen van slokdarmkanker. Veel groenten en fruit in het dieet hebben juist een beschermende werking. Patiënten met een zogenoemde Barrett oesophagus hebben een duidelijk verhoogd risico op
3 het krijgen van een adenocarcinoom. Een Barrett oesophagus ontstaat wanneer voortdurende oprispingen van maagzuur leiden tot een chronische irritatie van het slijmvlies van de slokdarm waardoor het verandert en steeds meer gaat lijken op dat van de maag en darm. Inmiddels is aangetoond dat er zich dan langzaam maar zeker een slijmvliescarcinoom kan ontwikkelen. Met name in Westerse landen is de frequentie van voorkomen de laatste jaren sterk gestegen. Op dit moment krijgen in Nederland per jaar ongeveer mensen slokdarmkanker. De ziekte komt meer voor bij mannen dan bij vrouwen. De laatste jaren lijkt slokdarmkanker bij vrouwen toe te nemen. Het merendeel van de patiënten is tussen de 50 en 70 jaar oud. Behandeling Als er geen verschijnselen van ingroei of uitzaaiing naar andere organen zijn, is het bij tijdige herkenning mogelijk de tumor door een operatieve behandeling geheel te verwijderen. Deze ingreep wordt ook wel een oesophaguscardiaresectie genoemd en is dus in opzet op genezing gericht (curatief). Echter, vóór de operatie is niet altijd met zekerheid te zeggen of alles kan worden verwijderd. Bij ongeveer 10% van de patiënten stelt de chirurg tijdens de operatie alsnog vast dat de tumor niet (helemaal) te verwijderen is of dat er toch uitzaaiingen zijn die men daarvoor niet had opgemerkt. Hij kan dan besluiten af te zien van opereren en een andere behandeling voorstellen. Een operatie bestaat gewoonlijk uit het verwijderen van de slokdarmtumor samen met een groot deel van de slokdarm, de bovenkant van de maag (cardia) en het omliggende lymfeklierweefsel. Het overgebleven bovenste deel van de slokdarm wordt daarna verbonden met het overgebleven deel van de maag waarvan een buis is geconstrueerd (buismaag). In een heel zeldzaam geval wordt het verwijderde deel van de slokdarm vervangen door een gedeelte van de dikke darm (coloninterpositie). Bekend is dat een slokdarmoperatie gepaard kan gaan met ernstige complicaties, die vaak onvermijdelijk zijn. Slokdarmkanker wordt in het algemeen in een laat stadium ontdekt. In meer dan 50% van de gevallen is een operatie zoals hierboven beschreven niet meer zinvol en volgt een behandeling gericht op het remmen van de ziekte en/of het verlichten van klachten (palliatieve behandeling). De overleving na 5 jaar (percentage van de patiënten dat na 5 jaar nog leeft) bedraagt bij slokdarmkanker na een palliatieve behandeling minder dan 5%. Na een behandeling die gericht is op genezing (in opzet curatief) is na 5 jaar 30-40% van de patiënten nog in leven. 7. Indicator: volume oesophaguscardiaresecties Wat is het aantal patiënten waarbij het afgelopen jaar een oesophaguscardiaresectie is uitgevoerd in uw ziekenhuis? 8. Volume oesophaguscardiaresecties en kwaliteit Een oesophaguscardiaresectie is een ingewikkelde operatie en vergt deskundigheid. Onderzoek heeft aangetoond dat naarmate een chirurg samen met het team dat bij de zorg rond de operatie betrokken is meer oesophaguscardiaresecties per jaar uitvoert de kans op complicaties en overlijden afneemt. Voor een zo gunstig mogelijke afloop van een oesophaguscardiaresectie moet een ziekenhuis hiertoe goed zijn georganiseerd. Er zijn heel wat mensen betrokken bij de zorg vooraf, tijdens en na de operatie en zij moeten allemaal in goede afstemming met elkaar werken. Uiteraard moet de chirurg de juiste kennis en vaardigheid bezitten, maar ook de anesthesist, het OK-personeel en het verplegend personeel moeten voldoende ervaring hebben. Zij moeten niet alleen de operatie goed kunnen uitvoeren, maar zij moeten bij eventuele complicaties ook goed kunnen inschatten welke aanvullende maatregelen moeten worden genomen. Ook moet het ziekenhuis beschikken over een goed
4 uitgeruste Intensive Care-afdeling en andere specialistische afdelingen die bekend zijn met de aandoening, de behandeling en de complicaties die bij de behandeling van het oesophaguscarcinoom kunnen optreden. Hierdoor worden complicaties eerder ontdekt en zijn dan soms beter te behandelen. Zoals gezegd, naarmate in een ziekenhuis de operatie vaker wordt uitgevoerd neemt de kans op ernstige complicaties en overlijden af. Het aantal ingrepen per ziekenhuis is daarom een indicator voor de kwaliteit van de geleverde zorg. 9. Wat zou de score op deze indicator kunnen betekenen? Over het algemeen wordt aangenomen dat in een ziekenhuis minimaal tien tot twintig oesophaguscardiaresecties per jaar moeten worden uitgevoerd om te spreken van een goede kwaliteit van zorg. Een slokdarmverwijdering wordt ongeveer 300 keer per jaar uitgevoerd in Nederland. Nederland telt ongeveer 100 ziekenhuizen. Omdat dit type operatie dus te weinig voorkomt om ieder ziekenhuis het minimale aantal slokdarmoperaties te laten uitvoeren, is de trend dat een aantal ziekenhuizen gespecialiseerd raakt in deze operatie. Nu al wordt de operatie bij voorkeur verricht in grotere ziekenhuizen waar voldoende expertise en toeloop van patiënten is om dergelijke grote operaties regelmatig uit te voeren. Patiënten die een slokdarmverwijdering moeten ondergaan zouden dan in een van deze ziekenhuizen worden behandeld. In 2005 komt de landelijke CBO-richtlijn Diagnose en Behandeling Oesophaguscarcinoom uit. Hierin staat als aanbeveling dat het afgeraden wordt deze operatie te verrichten als er minder dan tien operaties per jaar verricht worden. In dit verband is het goed te begrijpen wanneer een ziekenhuis ervoor kiest deze operatie helemaal niet uit te voeren. In plaats daarvan wordt de patiënt doorverwezen naar een gespecialiseerd centrum. Het ziekenhuis haalt daarmee niet het minimale aantal operaties, sterker nog, het voert er nul uit, maar geeft daarmee in feite aan juist heel bewust om te gaan met de kwaliteit van zorg. Overigens stelt de Inspectie voor de Gezondheidszorg nader onderzoek in als een ziekenhuis aangeeft wel oesophaguscardiaresecties te hebben uitgevoerd maar minder dan tien keer per jaar. 10. Wat is het standpunt van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde en haar subvereniging de Nederlandse Vereniging voor Gastro-Intestinale Chirurgie ten aanzien van deze indicator? De oesphaguscardiaresectie is een complexe operatie met een hoge kans op complicaties en sterfte. Door het vaker uitvoeren van deze operatie kan er meer ervaring opgebouwd worden, maar het exacte minimum is lastig te bepalen. Dit staat goed verwoord in de eerdergenoemde CBO-richtlijn waar een minimum van tien resecties aangehouden wordt. Het aantal oesophaguscardiaresecties in een ziekenhuis kan een indicator zijn van kwaliteit maar het gaat er om hoeveel van deze operaties goed (met een lage kans op complicaties of zelfs sterfte als gevolg van de operatie) worden uitgevoerd. Het is dus van belang naast het aantal operaties ook de ziekenhuissterfte door deze operatie in beschouwing te nemen als indicator van kwaliteit. 11. Achtergrondinformatie websites: en klik achtereenvolgens op: gezondheid en ziekte>ziekten en aandoeningen>kanker>slokdarmkanker literatuur: Obertop, H. Oefening baart kunst. Het gunstige effect van ervaring op de uitkomst van zorg. Ned Tijdschrift Geneeskd 2004;148:1327-9
5 Conceptrichtlijn Diagnose en Behandeling Oesophaguscarcinoom van het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO 2004
Leeswijzer diagnose mammacarcinoom binnen 5 dagen Publicatie: Leeswijzers. 1. Diagnose mammacarcinoom binnen vijf werkdagen
Leeswijzer diagnose mammacarcinoom binnen 5 dagen Publicatie: Leeswijzers 1. Diagnose mammacarcinoom binnen vijf werkdagen 2. Externe verantwoording In het kader van de Kwaliteitswet Zorginstellingen leggen
Nadere informatieLeeswijzer mammapoli Publicatie: Leeswijzers. 1. Mammapoli
Leeswijzer mammapoli Publicatie: Leeswijzers 1. Mammapoli 2. Externe verantwoording In het kader van de Kwaliteitswet Zorginstellingen leggen zorginstellingen en zorgverleners verantwoording af over de
Nadere informatieFiguur 1: illustratie slokdarm
Slokdarmkanker U bent naar VU medisch centrum (VUmc) verwezen voor een operatie omdat er slokdarmkanker is geconstateerd. In deze folder vindt u informatie over slokdarmkanker, de oorzaken en risicofactoren
Nadere informatie5. Standpunt van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie ten aanzien van de Basisset Prestatieindicatoren
1. Pijnmetingen bij postoperatieve patiënten 2. Externe verantwoording In het kader van de Kwaliteitswet Zorginstellingen leggen zorginstellingen en zorgverleners verantwoording af over de geleverde kwaliteit.
Nadere informatieSlokdarmkanker. Supplement informatiewijzer oncologie
Supplement informatiewijzer oncologie Slokdarmkanker Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Algemene informatie over de slokdarm en slokdarmkanker 3. Het stellen van de diagnose 4. Behandeling van slokdarmkanker
Nadere informatieSLOKDARMKANKER 25-10-2010
SLOKDARMKANKER 25-10-2010 Bij slokdarmkanker is er sprake van een kwaadaardige tumor in de slokdarm. In de medische wereld worden vaak de namen slokdarmcarcinoom en oesofaguscarcinoom gebruikt. De medische
Nadere informatieDE SLOKDARM DE SLOKDARM
DE SLOKDARM DE SLOKDARM De slokdarm (oesofagus) is een onderdeel van het spijsverteringskanaal. Het grootste deel van de slokdarm ligt in de borstholte. De slokdarm loopt ongeveer midden door de borstholte
Nadere informatieKanker. Inleiding. Wat is kanker. Hoe ontstaat kanker
Kanker Inleiding Ik heb dit onderwerp gekozen omdat veel mensen niet weten wat kanker precies inhoud en ik zelf er ook meer van wil weten omdat mijn oma er in de zomervakantie aan gestorven is. Dat je
Nadere informatieRadiotherapie Medische Oncologie Chemoradiotherapie gevolgd door chirurgie bij slokdarmkanker
Radiotherapie Medische Oncologie Chemoradiotherapie gevolgd door chirurgie bij slokdarmkanker Uitwendige bestraling van slokdarmkanker in combinatie met chemotherapie, voorafgaand aan een operatie van
Nadere informatieHet is een ziekte die jarenlang door verschillende factoren zich ontwikkeld. Sommige factoren kun je zelf voorkomen, een paar niet.
Werkstuk door een scholier 1583 woorden 23 april 2011 4,9 12 keer beoordeeld Vak Zorg en welzijn KANKER: Ik ga vandaag mijn spreekbeurt houden over kanker om twee redenen. De eerste is dat iedereen kanker
Nadere informatieInleiding In deze folder leest u meer over de diagnose maagkanker, de onderzoeken en de behandelmogelijkheden.
MAAGKANKER 17852 Inleiding In deze folder leest u meer over de diagnose maagkanker, de onderzoeken en de behandelmogelijkheden. Maagkanker is een kwaadaardige tumor in de maag, het wordt ook wel maagcarcinoom
Nadere informatieChirurgie. Algemene informatie voor patiënten met slokdarmkanker
Chirurgie Algemene informatie voor patiënten met slokdarmkanker Chirurgie Inleiding Na verschillende onderzoeken is bij u slokdarmkanker vastgesteld. Uw medisch specialist heeft u doorverwezen naar de
Nadere informatieMaag-, Darm- en Leverziekten Barrett slokdarm
Maag-, Darm- en Leverziekten Barrett slokdarm Aandoening van de slokdarm Maag-, Darm- en Leverziekten Inleiding U heeft een aandoening aan uw slokdarm. U bent daarom verwezen naar de polikliniek Maag-,
Nadere informatieWat u moet weten over het melanoom
Dermatologie/Chirurgie Patiënteninformatie Wat u moet weten over het melanoom U ontvangt deze informatie, omdat u meer wilt weten over het melanoom. Hierin leest u onder andere wat deze vorm van huidkanker
Nadere informatieMaag-, Darm- en Leverziekten. Barrett-slokdarm.
Maag-, Darm- en Leverziekten Barrett-slokdarm www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl MDL023 / Barrett-slokdarm / 20-03-2014 2 Barrett-slokdarm Uw
Nadere informatieDikke darmpoliepen. MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis. www.mdlcentrum.nl
Dikke darmpoliepen MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis www.mdlcentrum.nl Inhoudsopgave 1. Wat zijn darmpoliepen? 2 2. Darmpoliepen en darmkanker 2 3. Wat kunnen de klachten zijn bij dikke darmpoliepen? 3
Nadere informatieU heeft slokdarm kanker
U heeft slokdarm kanker en uw leven staat op zijn kop PATIËNTENGROEP SLOKDARMKANKER lotgenotencontact voorlichting belangenbehartiging U heeft slokdarmkanker, uw leven staat op zijn kop. En u heeft veel
Nadere informatieMaagkanker. Supplement informatiewijzer oncologie
Supplement informatiewijzer oncologie Maagkanker Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Het stellen van de diagnose 3. Behandeling van maagkanker 4. Behandeling gericht op genezing 5. Palliatieve behandeling 6.
Nadere informatie5.4 Gastro-intestinaal
5.4 Gastro-intestinaal 5.4.1 Indicator: Deelname aan de Dutch UpperGI Cancer Audit (DUCA) De mortaliteit en morbiditeit van de chirurgische behandeling van slokdarmkanker heeft de laatste jaren veel aandacht
Nadere informatiePlaveiselcel carcinoom Plastisch chirurgie
Plaveiselcel carcinoom Plastisch chirurgie Wat is een plaveiselcelcarcinoom Het plaveiselcelcarcinoom van de huid is een kwaadaardige vorm van huidkanker. Het ontstaat in de opperhuid en kan soms uitzaaien
Nadere informatieBlaaskanker, informatie over behandeling Urologie
Blaaskanker, informatie over behandeling Urologie Beter voor elkaar 2 In Nederland wordt per jaar in totaal bij ongeveer 5.200 mensen blaaskanker vastgesteld. Daarvan hebben circa 2.600 mensen een spierinvasief
Nadere informatie3.3 Borstkanker bij de man
3.3 Borstkanker bij de man Bij u is zojuist de diagnose borstkanker vastgesteld. Alle patiënten die voor borstkanker worden behandeld in het Catharina-ziekenhuis ontvangen een Persoonlijke Informatie Map.
Nadere informatieWerkstuk Nederlands Kanker
Werkstuk Nederlands Kanker Werkstuk door een scholier 1713 woorden 17 januari 2003 7,2 361 keer beoordeeld Vak Nederlands 1 Wat is kanker? Kanker is de derde ergste doodsoorzaak in Nederland. Er zijn meer
Nadere informatieBehandeling van een melanoom. Huidziekten
Behandeling van een melanoom Huidziekten Het melanoom Melanoom betekent letterlijk: zwart gezwel. Deze vorm van kanker ontstaat uit de pigmentcellen (melanocyten). Pigmentcellen komen vooral voor in de
Nadere informatieKanker. Inleiding. 1. Wat is kanker eigenlijk? 2. Verschillende soorten kanker
Kanker Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over kanker patiënten. Ik hou mijn spreekbeurt hier over omdat er veel kinderen zijn die niet precies weten wat kanker nou eigenlijk is en omdat kanker heel veel
Nadere informatiePlastische Chirurgie. Patiënteninformatie. Plaveiselcelcarcinoom. Slingeland Ziekenhuis
Plastische Chirurgie Plaveiselcelcarcinoom i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen In deze folder leest u wat een plaveiselcelcarcinoom inhoudt en welke behandelingen er bij Plastische Chirurgie
Nadere informatieBeentumoren (=bottumoren)
Beentumoren (=bottumoren) Inleiding Gezwellen in beenderen worden beentumoren genoemd. Er zijn verschillende typen beentumoren te onderscheiden. Zo zijn er vormen waarbij de tumor of het gezwel direct
Nadere informatieDE DIKKE DARM DE DIKKE DARM
DE DIKKE DARM DE DIKKE DARM Om te begrijpen wat dikkedarmkanker is, wordt eerst het spijsverteringsstelsel en de werking van de spijsvertering uitgelegd. Om te begrijpen wat dikkedarmkanker is, wordt eerst
Nadere informatiePatiënteninformatie. Melanoom
Patiënteninformatie Melanoom Melanoom Inleiding In deze folder kunt u lezen wat een melanoom is, hoe een melanoom ontstaat en welke behandelingen mogelijk zijn. De folder is bedoeld als aanvulling op de
Nadere informatieInleiding Wat is een melanoom? Hoe vaak komt het voor? Hoe ontstaat een melanoom?
MELANOOM 1179 Inleiding De dermatoloog heeft bij u een melanoom geconstateerd. Deze folder geeft u informatie over een melanoom en de behandelmogelijkheden. Daarnaast krijgt u meer informatie over zelfonderzoek
Nadere informatieKanker in het Hoofd-Halsgebied
Inleiding Kwaadaardige gezwellen (=tumoren) die zich voordoen binnen het werkgebied van de kaakchirurg worden gerekend tot de zogenaamde hoofd- halstumoren. Kwaadaardige gezwellen in het hoofd- halsgebied
Nadere informatieBorstkanker. Celdeling
Borstkanker In Nederland wordt per jaar bij ongeveer 12.000 vrouwen borstkanker (mammacarcinoom) ontdekt. Daarnaast wordt bij ongeveer 1.300 vrouwen in Nederland een voorstadium van borstkanker (ductaal
Nadere informatieNet de diagnose gekregen
Net de diagnose gekregen Vragen die u kunt stellen Hieronder vindt u een lijst met vragen die in verschillende stadia van het onderzoek, de behandeling en de verzorging van patiënten van pas komen. Deze
Nadere informatieMelanoom. Dermatologie. 5958p DER.083/0512
Melanoom Dermatologie Inleiding Bij u is (mogelijk) sprake van een melanoom. De dermatoloog heeft dit met u besproken. In deze folder leest u meer over het ontstaan, de onderzoeken en de behandeling van
Nadere informatiechronische alvleesklierontsteking
patiënteninformatie chronische alvleesklierontsteking U heeft last van een terugkerende ontsteking van de alvleesklier. We noemen dit een chronische alvleesklierontsteking. Wat is een chronische alvleesklierontsteking?
Nadere informatieLichen planus. Dermatologie. Beter voor elkaar
Lichen planus Dermatologie Beter voor elkaar Lichen planus Wat is lichen planus? Lichen planus, ook wel lichen ruber planus genoemd, is een ontstekingsreactie van de huid en de slijmvliezen. Zowel mannen
Nadere informatieAcute ontsteking van de alvleesklier. Acute pancreatitis
Acute ontsteking van de alvleesklier Acute pancreatitis Uw behandelend arts heeft met u besproken dat een u een acute otsteking van de alvleesklier (pancreatitis) hebt. Deze folder geeft u informatie over
Nadere informatieZIEKTE EN BEHANDELING
Patiënteninformatiedossier (PID) Longkanker (longcarcinoom) onderdeel ZIEKTE EN BEHANDELING LONGKANKER 2 INHOUD De longen... 4 Kanker... 4 Longkanker/longvlieskanker... 5 Behandeling... 7 3 De longen Ieder
Nadere informatieKanker in het hoofd-halsgebied
Kanker in het hoofd-halsgebied Afdeling Keel- Neus- en Oorheelkunde Deze patiënteninformatie map is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Plaats: Telefoon: 10-2015-6094 Geachte... U heeft een bezoek gebracht
Nadere informatieAbdominale, kinder- en reconstructieve heelkunde
PATIËNTENINFO Slokdarmkanker slokdarmresectie of verwijdering Abdominale, kinder- en reconstructieve heelkunde Beste patiënt Welkom op de dienst abdominale, kinder- en reconstructieve heelkunde van het
Nadere informatieChirurgie. Het verwijderen van een bijnier
Chirurgie Het verwijderen van een bijnier Chirurgie Bijnier (gedeeltelijke) verwijdering Bij u is recentelijk ontdekt dat u een bijniertumor heeft. De bijnier kan via een kijkoperatie of een gewone operatie
Nadere informatie7,3. Werkstuk door een scholier 1419 woorden 9 december keer beoordeeld. Botkanker (oftewel: beentumoren)
Werkstuk door een scholier 1419 woorden 9 december 2002 7,3 166 keer beoordeeld Vak Biologie Botkanker (oftewel: beentumoren) Inleiding Een kwaadaardige (of maligne) primaire beentumor (=botkanker) is
Nadere informatieBorstkanker. Borstcentrum Máxima is gevestigd op locatie Eindhoven
Borstkanker Borstcentrum Máxima is gevestigd op locatie Eindhoven Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen. Vóór het dertigste jaar is borstkanker zeldzaam, maar met het stijgen
Nadere informatieDutch Upper GI Cancer Audit (DUCA)
Dutch Upper GI Cancer Audit (DUCA) Beschrijving Dit overzicht toont de kwaliteitsindicatoren welke per 1 april 2014 ontsloten zullen worden in het kader van het getrapte transparantiemodel van DICA. De
Nadere informatieInleiding De longen Waarom een longoperatie?
LONGOPERATIE 17815 Inleiding Deze folder geeft u een overzicht over de gebruikelijke gang van zaken bij een longoperatie. Het is goed dat u zich realiseert dat uw situatie kan verschillen van de in deze
Nadere informatieDiverticulitis. chirurgie
Diverticulitis chirurgie Bij u is door uw behandelend arts de darmaandoening diverticulitis vastgesteld. Voor de behandeling hiervan bent u opgenomen op de afdeling chirurgie. In deze brochure krijgt u
Nadere informatieVlaams Indicatoren Project VIP²
Vlaams Indicatoren Project VIP² Het initiatief voor het Vlaams Indicatoren Project VIP² gaat uit van de Vlaamse overheid, de Vlaamse vereniging van hoofdartsen en de ziekenhuiskoepels Zorgnet en Icuro.
Nadere informatieSpreekbeurt Nederlands Kanker
Spreekbeurt Nederlands Kanker Spreekbeurt door een scholier 1834 woorden 12 januari 2011 7 12 keer beoordeeld Vak Nederlands 1. Wat is kanker eigenlijk? Kanker komt heel veel bij ouderen voor, het is zelfs
Nadere informatieChirurgie. Buismaagoperatie. www.catharinaziekenhuis.nl
Chirurgie Buismaagoperatie www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Ligging en functie van de maag... 3 Slokdarmkanker... 4 Symptomen... 4 Diagnose en onderzoek... 5 De behandeling... 5 Pre-operatieve screening
Nadere informatieMedische Publieksacademie 4 maart 2019
4 maart 2019 YouTube 1 Ontwikkelingen in de longkankerzorg Dr. Ben Venmans, longarts Dr. Wouter van Geffen, longarts Frits Mostert, persvoorlichter MCL, moderator Programma 19.30 uur Dr. Ben Venmans: Longkanker:
Nadere informatieOperatie dikke darm kanker
Operatie dikke darm kanker Inleiding Deze folder geeft u algemene informatie over diverse soorten operaties aan de dikke darm. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan
Nadere informatieVerwijderen van een kwaadaardige huidtumor
Verwijderen van een kwaadaardige huidtumor In deze folder geeft het Ruwaard van Putten ziekenhuis u algemene informatie over het verwijderen van een kwaadaardige huidtumor in ons ziekenhuis. Wij adviseren
Nadere informatieZaadbalkanker. typen en behandeling. Urologie
Zaadbalkanker typen en behandeling Urologie Inhoudsopgave 1. Inleiding...4 2. Wat is kanker?...5 3. Kenmerken van de tumor...6 4. Behandeling...8 5. Verloop van de ziekte... 13 6. Het leven met kanker...
Nadere informatieOperatie bij slokdarmkanker (oesofaguscarcinoom en cardiacarcinoom) Maatschap Chirurgie Maatschap Maag-, Darm- en Leverartsen IJsselland Ziekenhuis
Operatie bij slokdarmkanker (oesofaguscarcinoom en cardiacarcinoom) Maatschap Chirurgie Maatschap Maag-, Darm- en Leverartsen IJsselland Ziekenhuis Inhoudsopgave Inleiding 2 1. Slokdarm en slokdarmkanker
Nadere informatieVerwijdering van de blaastumor via de plasbuis. Urologie
Verwijdering van de blaastumor via de plasbuis Urologie Inleiding De behandelend arts heeft u doorverwezen voor een behandeling van een tumor in de urineblaas. In deze folder vindt u informatie over de
Nadere informatiep a t i ë n t e n i n f o r m a t i e 2
Barrett-slokdarm Uw behandeld arts heeft bij u de diagnose Barrett-slokdarm gesteld. In deze brochure vindt u informatie over de aandoening en krijgt u enkele tips om de klachten te verminderen. Gezonde
Nadere informatieWat is een melanoom. Wat zijn pigmentcellen. Wie krijgt een melanoom
Melanoom Wat is een melanoom In de huid bevinden zich talrijke pigmentcellen (melanocyten). Wanneer deze pigmentcellen ongeremd gaan groeien en daardoor een agressief groeiende tumor ontstaat, spreekt
Nadere informatieBevolkingsonderzoek darmkanker
Bevolkingsonderzoek darmkanker 2014 Bevolkingsonderzoek darmkanker In deze folder leest u meer over het bevolkingsonderzoek darmkanker en wat dit voor u kan betekenen. Waarom een bevolkingsonderzoek? Darmkanker
Nadere informatieInleiding Ligging en functie van de maag Diagnose en onderzoek De operatie
Maagoperatie Inleiding Deze folder geeft u informatie over de gebruikelijke gang van zaken rond een maagoperatie. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.
Nadere informatieSamenvatting van dr. J.J. Koornstra (maag-darm-leverarts) en prof. dr. R.M.W.Hofstra
Medische Publieksacademie UMCG Thema: Dikkedarmkanker Samenvatting van dr. J.J. Koornstra (maag-darm-leverarts) en prof. dr. R.M.W.Hofstra (moleculair geneticus). Dikkedarmkanker is één van de meest voorkomende
Nadere informatie8.1 Intra Operatieve Radiotherapie (IORT) bij borstkanker
8.1 Intra Operatieve Radiotherapie (IORT) bij borstkanker Van uw arts heeft u te horen gekregen dat u in aanmerking komt voor Intra Operatieve Radiotherapie (IORT). In dit hoofdstuk leggen we u in het
Nadere informatieKanker in het hoofd-halsgebied
Kanker in het hoofd-halsgebied Afdeling Mond-, Kaak-, Aangezichtschirurgie Deze patiënteninformatie map is eigendom van: Naam: Adres: Postcode: Plaats: Telefoon: 09-2015-6212 Geachte... U heeft een bezoek
Nadere informatieVreemde voorwerpen in slokdarm en/of maagdarmstelsel bij honden en katten
Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving Vreemde voorwerpen in slokdarm of maagdarmstelsel zijn niet eetbare en onverteerbare dingen die zich in de slokdarm, maag of
Nadere informatieBASAALCELCARCINOOM Hoe ontstaat een basaalcelcarcinoom?
Basaalcelcarcinoom BASAALCELCARCINOOM Het basaalcelcarcinoom (of basocellulair carcinoom of basalioom) is de meest voorkomende vorm van (huid)- kanker. De kwaadaardige veranderingen ontstaan in de onderste
Nadere informatieQ&A Kwaliteitsvenster - Communicatie
Q&A Kwaliteitsvenster - Communicatie Q Wat is het Kwaliteitsvenster? A Het Kwaliteitsvenster geeft patiënten op een heldere en eenduidige manier inzicht in de ziekenhuisbrede kwaliteit van zorg. Aan de
Nadere informatieDe slokdarm. Behandeling van slokdarmkanker
Slokdarmresectie met buismaagreconstructie bij slokdarmkanker Deze folder geeft u informatie over de operatieve behandeling van slokdarmkanker: de slokdarmresectie met buismaagreconstructie. Algemene informatie
Nadere informatiebaarmoederhalskanker-pid-h2-baarmoederhalskanker-enonderzoeken/
https://www.isala.nl/patientenfolders/7210- baarmoederhalskanker-pid-h2-baarmoederhalskanker-enonderzoeken/ Baarmoederhalskanker (PID): H2 Baarmoederhalskanker en onderzoeken Kanker is een verzamelnaam
Nadere informatieBorstsparende operatie bij borstkanker
Chirurgie Borstsparende operatie bij borstkanker www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Hoe ontstaat kanker?... 3 Voorbereiding op de operatie... 4 De opname... 4 De operatie... 4 Na de operatie... 5 Mogelijke
Nadere informatie1. Percentage patiënten met een heupfractuur dat binnen één kalenderdag is geopereerd
1. Percentage patiënten met een heupfractuur dat binnen één kalenderdag is geopereerd 2. Externe verantwoording In het kader van de Kwaliteitswet Zorginstellingen leggen zorginstellingen en zorgverleners
Nadere informatieU heeft alvleesklier kanker
U heeft alvleesklier kanker en uw leven staat op zijn kop PATIËNTENGROEP ALVLEESKLIERKANKER lotgenotencontact voorlichting belangenbehartiging U heeft alvleesklierkanker, uw leven staat op zijn kop. Ongetwijfeld
Nadere informatieMaagoperatie. Ligging en functie van de maag. Diagnose en onderzoek
Maagoperatie Deze folder geeft u informatie over de gebruikelijke gang van zaken rond een maagoperatie. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven. Ligging
Nadere informatieVerwijderen van de galblaas. Polikliniek chirurgie
Verwijderen van de galblaas Polikliniek chirurgie Verwijderen van de galblaas Inleiding In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten om uw galblaas te laten verwijderen. In deze brochure vindt u
Nadere informatieChirurgie. Operatie van een tumor in uw slokdarm
Chirurgie Operatie van een tumor in uw slokdarm Chirurgie U heeft een tumor in uw slokdarm. Tijdens het multidisciplinaire overleg is besproken hoe u het best behandeld kunt worden. Dit is vastgelegd
Nadere informatieLeiden openbare indicatoren tot manipulatie van gegevens door ziekenhuizen? 12 november 2013 Vide-bijeenkomst. Kris Smolders
Leiden openbare indicatoren tot manipulatie van gegevens door ziekenhuizen? 12 november 2013 Vide-bijeenkomst Kris Smolders Adviseur/Onderzoeker Inspectie voor de gezondheidszorg Kwaliteitsindicatoren
Nadere informatieKeel/neusamandelen verwijderen bij volwassenen (Tonsillectomie/Adenotomie)
Keel/neusamandelen verwijderen bij volwassenen (Tonsillectomie/Adenotomie) Inleiding De KNO-arts heeft in overleg met u besloten tot het operatief verwijderen van de keel en/of neusamandelen (tonsillectomie/adenotomie).
Nadere informatieMelanoom. Wat is een melanoom? Hoe krijgt u een melanoom? Welke klachten geeft een melanoom en hoe ziet een melanoom eruit?
Melanoom Huidkanker, kwaadaardige moedervlek Wat is een melanoom? Een melanoom is een vorm van huidkanker die ontstaat uit pigmentcellen (melanocyten). pigmentcellen komen vooral voor in de huid. In groepjes
Nadere informatiePlaveiselcelcarcinoom. Behandeling huidkanker door de plastisch chirurg
Plaveiselcelcarcinoom Behandeling huidkanker door de plastisch chirurg Plaveiselcelcarcinoom is een kwaadaardige woekering van de hoornvormende cellen in de huid (keratocyten) en deze tumor wordt dan ook
Nadere informatieWilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Chirurgie. Longoperatie
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Chirurgie Longoperatie 1 Longoperatie Binnenkort vindt bij u een longoperatie plaats. In deze brochure leest u wat de operatie
Nadere informatieBorstverwijdering bij borstkanker
Chirurgie Borstverwijdering bij borstkanker www.catharinaziekenhuis.nl Inhoud Hoe ontstaat kanker?... 3 De opname... 4 Voorbereiding op de operatie... 4 De operatie... 4 Na de operatie... 5 Drains... 5
Nadere informatieBOTTUMOREN. 1. Normaal botweefsel
BOTTUMOREN Om beter te kunnen begrijpen wat een bottumor juist is, wordt er in deze brochure meer uitleg gegeven over de normale structuur van het bot. Op die manier krijgt u een beter zicht op wat abnormaal
Nadere informatieRadiotherapie. Radiotherapie bij borstkanker
Radiotherapie Radiotherapie bij borstkanker Radiotherapie Inleiding Na verschillende onderzoeken is bij u borstkanker vastgesteld. U bent voor de bestralingsbehandeling verwezen naar de afdeling Radiotherapie
Nadere informatieInleiding. Wat is longkanker?
Inleiding U wordt onderzocht omdat u mogelijk longkanker hebt. Of er is longkanker bij u vastgesteld. Dit is voor u een onzekere tijd, waarin er veel op u afkomt. U krijgt in korte tijd veel informatie
Nadere informatieTEM Transanale Endoscopische Microchirurgie
TEM Transanale Endoscopische Microchirurgie In overleg met uw behandelend arts heeft u besloten dat u binnenkort een Transanale Endoscopische Microchirurgie (TEM) ondergaat. Deze folder geeft u meer informatie
Nadere informatieInleiding... 1. De longen... 1. Waarom een longoperatie?... 1. Mediastinoscopie... 2. Mediastinotomie... 2. Thoracoscopie... 2
Longoperatie Inhoudsopgave Inleiding... 1 De longen... 1 Waarom een longoperatie?... 1 Mediastinoscopie... 2 Mediastinotomie... 2 Thoracoscopie... 2 Zijn er alternatieve behandelingen?... 3 Wat u voor
Nadere informatieFunctionele dyspepsie
Functionele dyspepsie Maag-, darm- en leverziekten Beter voor elkaar 2 Van uw MDL-arts heeft u te horen gekregen dat u een (functionele) dyspepsie heeft. Om te begrijpen wat deze term precies inhoud en
Nadere informatieHoe wordt de diagnose gesteld? De diagnose wordt gesteld door de patholoog op basis van bij u afgenomen schildklierweefsel.
Schildklierkanker SCHILDKLIERKANKER Bij u is de diagnose schildklierkanker gesteld of een sterk vermoeden hierop. Voordat u verder gaat met lezen is het goed om te weten dat schildklierkanker in de meeste
Nadere informatiebehandelingen-bij-borstkanker/
https://www.isala.nl/patientenfolders/6682-borstkanker-pid-h3- behandelingen-bij-borstkanker/ Borstkanker (PID): H3 Behandelingen bij borstkanker Als borstkanker is vastgesteld, bespreekt een team van
Nadere informatieKwaadaardige huidafwijkingen
Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Inleiding Deze folder geeft u een globaal overzicht over de meest frequent voorkomende kwaadaardige huidafwijkingen. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de
Nadere informatieRisicofactoren Niet erfelijke factoren: Erfelijke factoren:
Zoals bij alle soorten kanker, is er bij borstkanker sprake van cellen met een ontregelde celdeling. Door deze ontregeling kunnen cellen zich ongeremd vermenigvuldigen en uitgroeien tot een tumor. Deze
Nadere informatiehoofd- halsaandoeningen in de beste chirurgische handen
hoofd- halsaandoeningen in de beste chirurgische handen Kwaliteit in de behandeling van aandoeningen in het hoofd-halsgebied (n.a.v. de Hoofd-Hals enquête gehouden onder de Nederlandse chirurgen 2005)
Nadere informatieH Melanoom
H.40073.0318 Melanoom Inleiding U heeft van uw arts gehoord dat u een melanoom heeft. Uw arts heeft met u de behandelmogelijkheden besproken. Gedurende de behandeling krijgt u veel informatie. Deze folder
Nadere informatie7.2. Boekverslag door I woorden 28 december keer beoordeeld. Nederlands. Inleiding
Boekverslag door I. 1330 woorden 28 december 2004 7.2 104 keer beoordeeld Vak Nederlands Inleiding Wij houden onze spreekbeurt over kanker omdat we zelf mensen konden die kanker hebben gehad of hebben.
Nadere informatieBehandelingen bij longkanker. inclusief klinische studie immuuntherapie
Behandelingen bij longkanker inclusief klinische studie immuuntherapie 1 Longkanker Longkanker is niet één ziekte: er bestaan meerdere vormen van longkanker. In deze brochure bespreken we de twee meest
Nadere informatieSLOKDARMKANKER. Bas Weusten, MDL-arts
SLOKDARMKANKER Bas Weusten, MDL-arts b.l.a.weusten@umcutrecht.nl Slokdarmkanker Incidentie in NL Bij presentatie:
Nadere informatieChirurgie. Acute Pancreatitis. Afdeling: Onderwerp:
Afdeling: Onderwerp: Chirurgie Acute Pancreatitis 1 Acute Pancreatitis Acute ontsteking van de alvleesklier Ligging en functie van de alvleesklier De alvleesklier (het pancreas) is een orgaan dat dwars
Nadere informatieDikke darm kanker is een veelvoorkomende vorm van kanker. Enkele feiten op een rij:
COLOgen-Test Dikke darmkanker Prof Dr. B. Weber Laboratoires Réunis Risico s in kaart De COLOgen test biedt u de mogelijkheid uw persoonlijk risico en predispositie op dikke darmkanker te bepalen. In deze
Nadere informatiePATIËNTENGROEP MAAGKANKER
U heeft maagkanker en uw leven staat op zijn kop PATIËNTENGROEP MAAGKANKER lotgenotencontact voorlichting belangenbehartiging U heeft maagkanker, uw leven staat op zijn kop. En u heeft veel vragen. Over
Nadere informatieBevolkingsonderzoek darmkanker
Bevolkingsonderzoek darmkanker 2018 Waarom deze folder? In deze folder vindt u informatie over het bevolkingsonderzoek darmkanker. De folder is bedoeld om u informatie te geven over het onderzoek, zodat
Nadere informatiePlaveiselcelcarcinoom. Huidkanker
Plaveiselcelcarcinoom Huidkanker Uw behandelend arts heeft een plaveiselcelcarcinoom bij u geconstateerd. In deze folder vindt u informatie over deze aandoening en de behandelingsmogelijkheden. Wat is
Nadere informatie