Beheersverordening begraafplaatsen gemeente Emmen 2019

Transcriptie

1 RIS.9011 jaar stuknr Raad categorie/agendanr. stuknr. B. en W RA A 5 18/698 Beheersverordening begraafplaatsen gemeente Emmen 2019 De raad van Emmen; Gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 6 november 2018, BW18/698. Gelet op de artikelen Wet op de lijkbezorging artikel 35 en Artikel 149 van de Gemeentewet; Overwegende dat de gemeente Emmen eind 2017 de Visie begraven gemeente Emmen 2017 heeft vastgesteld: Missie Begraven en herdenken dichtbij Visie Klantgericht en professioneel en kwalitatief hoogwaardig beheer van de begraafplaatsen in samenwerking met andere partijen tegen acceptabele kosten en met aandacht voor historisch erfgoed en de specifieke identiteit van de afzonderlijke begraafplaatsen. Dat hierdoor een aantal wijzigingen in de beheerverordening noodzakelijk zijn: Besluit vast te stellen de volgende verordening: Verordening op het beheer en het gebruik van de gemeentelijke begraafplaatsen van de gemeente Emmen Nadere regels en uitvoeringsbesluiten: Het college heeft op basis van deze verordening nadere regels gesteld Doel verordening: - het bepalen van de tijden van begraven - bieden van mogelijkheid tot begraven in diverse kernen, - het behoud van rust, orde en piëteit voor de nabestaanden - behoud van cultuurhistorie - kwalitatief hoogwaardig beheer van de begraafplaatsen - nadere invulling rechten en plichten van de rechthebbende en nabestaanden - nadere invulling rechten en plichten gemeente Aanleiding beheersverordening 2019: - toevoegen bepalingen natuurgraven - wijzigen definitie onderhoud - verruiming begraaftijden - verduidelijking rechten en plichten - verbeteren van de leesbaarheid van de verordening Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Inleidende bepalingen Hoofdstuk 2 Openstelling, orde en rust op de begraafplaats Hoofdstuk 3 Voorschriften voor de lijkbezorging Hoofdstuk 4 Indeling en uitgifte van de graven Hoofdstuk 5 Grafbedekking Hoofdstuk 6 Ruiming van graven en stoffelijke resten Hoofdstuk 7 Graven van cultuur-historische waarde Hoofdstuk 8 Inrichting register Hoofdstuk 9 Slotbepalingen

2 Hoofdstuk 1 Inleidende bepalingen Artikel 1 Begripsbepalingen a. Gemeentelijke begraafplaatsen: De begraafplaatsen waar deze verordening betrekking op heeft zijn: - het begraafpark Oeverse Bos in Emmen; - de begraafplaats Kerkhoflaan in Emmen; - de begraafplaats De Wolfsbergen in Emmen; - de begraafplaats aan De Runde NZ in Emmer-Compascuum; - de begraafplaats aan de Havenstraat in Erica; - de begraafplaats aan het Van Echtenskanaal NZ in Klazienaveen; - de begraafplaats aan het Drijverspad, in Nieuw-Amsterdam,; - de begraafplaats aan de Klazienaveensestraat in Nieuw-Dordrecht; - de begraafplaats aan het Weerdingerkanaal ZZ in Nieuw-Weerdinge; - de begraafplaats aan de Pastorieweg in Roswinkel; - de begraafplaats aan de Kerkhoflaan in Schoonebeek; - de begraafplaats De Tweeling aan de Nieuweweg in Veenoord; - de begraafplaats aan de Ellenbeek in Weiteveen; - de begraafplaats aan het Verlengde van Echtenskanaal NZ in Zwartemeer. b. beheerder: de ambtenaar die belast is met de dagelijkse leiding van de begraafplaats of degene die hem vervangt c. rechthebbende: de (natuurlijke of rechts-) persoon die de rechten heeft van een particulier graf; d. belanghebbende: degene aan wie het recht tot gebruik van een ruimte in een algemeen graf wordt verleend en degene die verantwoordelijke is voor het onderhoud en de vergunning van de grafbedekking en als zodanig geregistreerd staat bij de administratie van de begraafplaatsen; e. particulier graf: een graf waarbij de rechthebbende bepaalt wie daarin wordt begraven of bijgezet; er zijn verschillende vormen van particuliere graven, zie verderop in deze verordening; f. natuurgraf: een particulier graf waarvoor aparte richtlijnen en een aparte uitgiftetermijn gelden en een apart tarief gerekend wordt; g. algemeen graf: een graf waarbij de gemeente bepaalt wie daarin wordt begraven h. urnengraf: een particulier graf waarvan de rechthebbende het recht heeft een of meerdere asbussen bij te zetten en bijgezet te houden; i. urnennis: hetzelfde als een particulier urnengraf, met dit verschil dat de urn in één nis geplaatst wordt; j. particuliere gedenkplaats: een plaats waarvoor aan de rechthebbende het uitsluitend recht is verleend om een overledene te gedenken; k. grafbedekking: gedenkteken of winterharde beplanting op een graf of gedenkplaats. Onder grafbedekking wordt niet verstaan losse versiering zoals plantenpotten, kaarsenhouders en dergelijke; l. grafkelder: een betonnen, gemetselde of andere wettelijk toegestane constructie waarin een lijk wordt begraven of asbussen worden bijgezet; m. urnenkelder: een wettelijk toegestane constructie waarin een of meerdere asbussen worden bijgezet; n. gedenkteken: een grafsteen, liggende of staande zerk, sluitplaats of ander monument ter nagedachtenis aan een overledene; o. asbus: een omhulsel waarin de as van een overledene bewaard wordt en die altijd voorzien is van onuitwisbare persoonsgegevens; p. urn: het sieromhulsel van de asbus; in de volksmond wordt met een urn vaak de asbus bedoeld; q. strooiveld: een plaats op de begraafplaats waar as wordt verstrooid; r. bezorging van as: het bijzetten van een asbus in een urnengraf of urnennis of het verstrooien van as; s. verlof tot begraven: de schriftelijke toestemming voor het begraven van de overledene, die de gemeente afgeeft bij de aangifte van overlijden. Dit verlof moet worden overhandigd aan de begraafplaats waar de uitvaart plaatsvindt; t. administratie van de begraafplaats: ambtenaar die onder andere belast is met de planning van de uitvaarten en het bijhouden van het register;

3 u. ruimen: het uit graven verwijderen van de overblijfselen van overledenen en eventuele resten van kisten en omhulsels; v. overledene: een lijk zoals bedoeld in de wet op de Lijkbezorging; w. onbepaalde tijd: uitgiftetermijn van een graf waarvan de duur vooralsnog onbepaald is, maar waaraan het college een aantal voorwaarden heeft gesteld waarbij de rechten kunnen eindigen. Artikel 2 Uitbreiding begrippen particulier en algemeen graf Dit artikel komt te vervallen. De definities van een particulier en algemeen graf zijn in de begripsbepalingen opgenomen. In hoofdstuk 4 van deze verordening zijn de vormen van particuliere graven beschreven. Hoofdstuk 2 Openstelling, orde en rust op de begraafplaats Artikel 3 Openstelling begraafplaatsen a. De begraafplaatsen zijn voor een ieder dagelijks toegankelijk. Het college heeft de toegangstijden in nadere regels vastgesteld b. De begraafplaats is buiten de openingstijden toegankelijk voor het publiek, wanneer zij een begrafenis, de bezorging van as of een andere ceremonie bijwonen. c. Ter handhaving van de orde en rust en bij het uitvoeren van werkzaamheden, kunnen toegangen op de begraafplaatsen tijdelijk worden gesloten. Artikel 4 Ordemaatregelen a. Bezoekers, personeel van uitvaartondernemingen en personen die werkzaamheden op de begraafplaats(en) hebben te verrichten, zijn verplicht zich in het belang van de orde, rust en netheid te houden aan de aanwijzingen van de beheerder. De beheerder kan personen die zich hier niet aan houden van de begraafplaats verwijderen of laten verwijderen b. Motorvoertuigen zijn alleen toegestaan op de daartoe aangewezen wegen en paden: ten behoeve van een begrafenis, werkzaamheden en het vervoeren van materialen in opdracht en onder toezicht van de beheerder, voor het rondleiden van bezoekers. Bedoelde voertuigen mogen niet sneller dan 10km per uur rijden; c. Het college kan ontheffing verlenen ten aanzien van het verbod op motorvoertuigen. Artikel 5 Plechtigheden a. Herdenkingsbijeenkomsten, onthullingen van gedenktekens en dergelijke plechtigheden op de begraafplaats kunnen slechts plaatsvinden nadat deze ten minste 6 werkdagen van te voren zijn gemeld aan de beheerder. Datum en uur van de plechtigheid en de wijze waarop deze zal plaatsvinden worden in overleg met de aanvrager door de beheerder vastgesteld; b. De deelnemers aan de plechtigheid zijn zich verplicht in het belang van de orde, rust en netheid te houden aan de aanwijzingen van de beheerder. Artikel 6 Opgraven en ruimen Bij het opgraven van lijken en de ruiming van graven zijn geen andere personen aanwezig dan degenen die door de beheerder met deze werkzaamheden zijn belast. Hoofdstuk 3 Voorschriften voor lijkbezorging Artikel 7 Kennisgeving begraven en asbezorging, openen en sluiten van het graf a. Degene die wil begraven, een asbus wil bijzetten of as wil verstrooien, geeft daarvan uiterlijk om uur van de werkdag voorafgaande aan die waarop de begraving, bijzetting of verstrooiing zal plaatsvinden, schriftelijk kennis aan de administratie van de begraafplaats. De zaterdag geldt in deze niet als werkdag; b. Indien de burgemeester toestemming heeft gegeven om het lijk binnen 36 uur na het overlijden te begraven moet de kennisgeving aan de beheerder/administratie van de begraafplaats zo tijdig mogelijk worden gedaan;

4 c. Het openen van een graf ter begraving of voor het bezorgen van as, en het daarna sluiten van een graf, alsmede het bedienen van de hulpmiddelen mag uitsluitend geschieden op aanwijzing en onder toezicht van de beheerder; d. De nabestaanden kunnen een graf, geheel of gedeeltelijk, openen of sluiten onder toezicht van de beheerder als zij hun wens daartoe uiterlijk om uur van de voorafgaande werkdag bij de administratie van de begraafplaats hebben aangegeven. De zaterdag geldt voor de toepassing van deze bepaling niet als werkdag. De nabestaanden moeten bij het uitvoeren van de werkzaamheden de aanwijzingen van de beheerder opvolgen. Artikel 8 Te overleggen stukken a. Pas als het verlof tot begraven is overgedragen aan de beheerder kan de begraving plaatsvinden; b. Indien de begraving of de bezorging van as in een particulier graf zal plaatsvinden, dient een machtiging daartoe aan de administratie van de begraafplaats te worden overgelegd, ondertekend door de rechthebbende of, indien deze is overleden, door degene die in de uitvaart voorziet; c. Begraving of bijzetting in een particulier graf, waarvan de uitgiftetermijn binnen de wettelijke minimum grafrusttermijn afloopt, kan alleen plaatsvinden onder gelijktijdige verlenging van de uitgiftetermijn met een zodanige periode dat de alsdan resterende uitgiftetermijn ten minste gelijk is aan de wettelijke minimum grafrusttermijn. De verlenging dient te worden aangevraagd door de rechthebbende; d. De in het vorige lid bedoelde periode van verlenging wordt naar boven toe afgerond op gehele jaren; e. De beheerder onderzoekt of de overlegde stukken toereikend zijn. Artikel 9 Tijden van begraven en asbezorging a. De tijd van begraven en het bezorgen van as is: op werkdagen van tot uur; op zaterdag van tot uur; b. Het college kan in bijzondere gevallen van deze tijden afwijken. Hoofdstuk 4 Indeling en uitgifte van graven Artikel 10 Indeling graven Op de begraafplaats(en) kunnen de volgende graven worden uitgegeven: a. particuliere graven; b. algemene graven; c. particuliere gedenkplaatsen. Artikel 11 Categorieën particuliere en algemene graven a. Onder een particulier graf wordt verstaan: - volwassen graf - natuurgraf - kindergraf 1-6 jaar - kindergraf 0-1 jaar - urnengraf - (één) urnennis

5 b. Het college kan bij nader vast te stellen regels de particuliere en algemene graven (verder) onderverdelen in categorieën; c. Het college bepaalt in nader vast te stellen regels, waar nodig, voor de verschillende categorieën de oppervlakte en de richtlijnen. Artikel 12 Natuurgraf a. Het college wijst de plaatsen aan waar natuurgraven zijn toegestaan; b. Op de plaatsen voor natuurgraven worden alleen particuliere natuurgraven uitgegeven. Andere soorten graven zijn niet toegestaan; c. Een natuurgraf wordt voor onbepaalde tijd uitgegeven; d. Een natuurgraf heeft geen andere grafbedekking dan voorgeschreven door het college in de nadere regels; e. Het college kan nadere regels stellen ten aanzien van het natuurbegraven. Artikel 13 Aantal overledenen in graven a. In de algemene graven kan een door het college te bepalen aantal lijken worden begraven; b. In de particuliere graven kan een door het college te bepalen aantal lijken en aantal asbussen met of zonder urn worden bijgezet; c. In de particuliere natuurgraven kan een door het college te bepalen aantal lijken en aantal asbussen met of zonder urn worden bijgezet; d. In de particuliere urnengraven kan een door het college te bepalen aantal asbussen worden geplaatst; e. Het is niet toegestaan om as te verstrooien over een graf. Artikel 14 Volgorde van uitgifte a. De particuliere graven worden slechts voor directe begraving en in volgorde van ligging uitgegeven; b. Het college kan een particulier graf toewijzen anders dan voor een directe begraving en buiten de volgorde van uitgifte, indien dit wegens de situatie op de begraafplaats(en) niet bezwaarlijk is. Artikel 15 Termijnen van particuliere graven a. Het college verleent, voor zover de daartoe bestemde ruimte van de begraafplaats(en) dat toelaat, recht op een bepaalde termijn voor een particulier graf. De termijn begint te lopen op de datum waarop het particuliere graf of de gedenkplaats is uitgegeven. De (beoogde) rechthebbende dient hiervoor een schriftelijke aanvraag in bij de administratie van de begraafplaats; b. De particuliere natuurgraven worden voor onbepaalde tijd uitgegeven. De overige particuliere graven worden voor 20 jaar uitgegeven; c. De rechthebbende kan de termijn steeds met een periode van 5 of 10 jaar verlengen, mits de aanvraag vóór het verstrijken van de lopende termijn wordt ingediend; d. Particulier graven kunnen nooit langer verlengd worden dan tot het tijdstip van geslotenverklaring door het college van de desbetreffende begraafplaats; e. De rechten van graven die uitgegeven zijn voor onbepaalde tijd kunnen eindigen onder voorwaarden die het college heeft vastgelegd in nadere regels f. Wanneer bij begraving of bijzetting in een al uitgegeven- particulier graf de wettelijke minimum grafrusttermijn afloopt, moet de grafrusttermijn verlengd worden. De verlenging van de termijn moet dan ten minste gelijk zijn aan de wettelijk minimum grafrusttermijn. Artikel 16 Grafkelder Het plaatsen van een grafkelder is alleen toegestaan in particuliere graven, maar niet in particuliere natuurgraven.

6 Artikel 17 Overschrijving van verleende rechten a. Het recht op een particulier graf kan op aanvraag van de rechthebbende worden overgeschreven op naam van een ander natuurlijk persoon of rechtspersoon. b. Na het overlijden van de rechthebbende kan het recht op het particuliere graf (graven) worden overgeschreven op naam van een natuurlijk persoon of rechtspersoon. De aanvraag daarvoor moet binnen zes maanden na het overlijden van de rechthebbende worden gedaan. c. Als een rechthebbende overlijdt en begraven wordt in een graf waarvan hij de rechten heeft, worden de rechten van dit graf, en dat van een eventueel naastliggend bijbehorend graf/graven, overgeschreven op de rechtspersoon die de begrafenis aanvraagt. d. Indien na het overlijden van de rechthebbende de aanvraag tot overschrijving aan het college niet wordt gedaan binnen de termijn van zes maanden, is het college bevoegd het recht op het particuliere graf te doen vervallen. Maar het college kan ook het particuliere graf alsnog op naam stellen van een nieuwe rechthebbende, tenzij dit recht betrekking heeft op een particulier graf dat inmiddels is geruimd. Artikel 18 Afstand doen van particuliere graven De rechthebbende kan schriftelijk afstand doen van het recht op het particuliere graf. Het graf vervalt dan aan de gemeente. De rechthebbende heeft in dit geval geen recht op enige vergoeding. Het college bevestigt de overdracht van de rechten schriftelijk aan de rechthebbende. Artikel 19 Bijzetting en verstrooiing a. Het college verleent toestemming tot het bijzetten van asbussen in particuliere graven. Deze asbussen moeten biologisch afbreekbaar te zijn, in een urnengraf is dit niet verplicht. b. Het college verleent toestemming tot verstrooiing van een asbus op een strooiveld van een van de gemeentelijke begraafplaatsen. Hoofdstuk 5 Grafbedekking Artikel 20 Vergunning gedenkteken a. Voor het hebben van een gedenkteken is een vergunning nodig van het college. Deze kan aangevraagd worden door de rechthebbende van een particulier graf of de belanghebbende van een algemeen graf; b. Op de natuurgraven is geen gedenkteken toegestaan, anders dan de daarvoor door het college vastgestelde bedekking; c. Het college kan nadere regels vaststellen ten aanzien van de aanvraag van de vergunning, de aard en de afmetingen van het gedenkteken en de wijze van aanbrengen; d. Het college kan de vergunning weigeren als: - niet voldaan wordt aan de vastgestelde nadere regels van het college; - het gedenkteken afbreuk doet aan het aanzien van de begraafplaats; - de duurzaamheid van de materialen onvoldoende is; - de constructie van de grafbedekking ondeugdelijk is. Artikel 21 Onderhoud door de rechthebbende of belanghebbende a. Het (laten) plaatsen, aanbrengen, herstellen, vernieuwen of verwijderen van de grafbedekking is voor rekening en risico van de rechthebbende of de gebruiker; b. De rechthebbende of de belanghebbende is verplicht de grafbedekking behoorlijk te onderhouden of te herstellen, voor zover de plicht tot onderhoud niet bij de gemeente ligt;

7 c. Als beschadiging of het onderhoud aan de grafbedekking naar het oordeel van het college het uiterlijk aanzien van de begraafplaats schaadt of gevaar oplevert voor derden, kan het college rechthebbende of de gebruiker verplichten een beschadiging aan de grafbedekking te herstellen of onderhoud te plegen. Het college stelt de rechthebbende of gebruiker hiervan schriftelijk op de hoogte en stelt een termijn, mits de aanvraag voor het verstrijken van de lopende termijn wordt ingediend; d. Indien de rechthebbende of de belanghebbende nalaat de grafbedekking behoorlijk te onderhouden of te herstellen, kan het college de hiervoor in aanmerking komende voorwerpen of zo nodig de gehele grafbedekking laten verwijderen. Het verwijderde blijft gedurende dertien weken ter beschikking van de rechthebbende vervalt daarna aan de gemeente, zonder dat deze tot enige vergoeding verplicht is; e. De verwijdering vindt niet plaats dan nadat het college de rechthebbende of de belanghebbende schriftelijk op de hoogte heeft gesteld van de toestand van de grafbedekking. Wanneer het adres van de rechthebbende of de belanghebbende niet bekend is maakt het college de verklaring bij de ingang van de begraafplaats op het mededelingenbord bekend. Bij het graf wordt een verwijzing naar de mededeling aangebracht. Artikel 22 Onderhoud door de gemeente a. Het college zorgt voor het één maal per jaar behandelen van de gedenktekens met een algwerend middel, het leesbaar houden van de inscripties op de gedenktekens en het algehele onderhoud van de begraafplaats; b. Onder onderhoud van gedenktekens wordt niet verstaan het herstel of de vernieuwing ervan; c. Op de natuurgraven vindt uitsluitend onderhoud plaats voor het toegankelijk houden van de graven en voor het in stand houden van de natuur; d. Na het sluiten van de begraafplaats is de gemeente niet langer verplicht dit onderhoud voort te zetten. Artikel 23 Winterharde beplanting De winterharde beplanting die op particuliere graven worden geplant, mogen bij volle wasdom, de voor het graf beschikbare oppervlakte niet overschrijden of moeten door snoeien binnen de oppervlakte kunnen worden gehouden. Ook de hoogte van de beplanting mag niet hoger zijn dan 1.20 meter. Artikel 24 (Niet-blijvende) grafbeplanting en voorwerpen a. Verwaarloosde (niet-blijvende) beplanting op een graf, kan door de beheerder worden verwijderd zonder dat aanspraak kan worden gemaakt op schadevergoeding; b. Losse bloemen, planten, kransen en dergelijke kunnen door de beheerder, wanneer zij verwelkt zijn, door de beheerder verwijderd worden. Linten, siervazen en dergelijke voorwerpen worden gedurende zes weken ter beschikking gehouden van de rechthebbende of belanghebbende; c. Ten aanzien van grafbedekking van natuurgraven heeft het college nadere regels gesteld. Artikel 25 Verwijderen grafbedekking 1. De grafbedekking kan na het verstrijken van de termijn van uitgifte van het graf door het college worden verwijderd; 2. Als het college de grafbedekking gaat verwijderen, kondigt zij dit ten minste een jaar van te voren schriftelijk aan bij de rechthebbende of de belanghebbende. Wanneer het adres van de rechthebbende of belanghebbende niet bekend is, maakt het college het voornemen tot verwijdering van de grafbedekking gedurende ten minste een jaar van te voren bekend door middel van een bij het graf te plaatsen bordje/paaltje en een mededeling bij de ingang van de begraafplaats; 3. Indien de grafbedekking niet binnen dertien weken na de verwijdering is afgehaald vervalt deze aan de gemeente, zonder dat de gemeente tot enige vergoeding verplicht is.

8 Hoofdstuk 6 Ruiming van graven en stoffelijke resten Artikel 26 Ruiming van graven en stoffelijke resten a. Het voornemen van het college om een graf te ruimen wordt ten minste een jaar voorafgaande aan het tijdstip waarop het graf geruimd wordt, schriftelijk aan de rechthebbende of, belanghebbende bekend gemaakt. Wanneer het adres van de rechthebbende of belanghebbende niet bekend is, maakt het college het voornemen tot ruiming van het graf gedurende ten minste een jaar voorafgaande aan het tijdstip van ruiming door middel van een bij het graf te plaatsen bordje en een mededeling bij de ingang van de begraafplaats bekend. b. De beheerder draagt er zorg voor, dat met de bij de ruiming van het graf nog aanwezige stoffelijke resten te allen tijde respectvol wordt omgegaan en dat bezoekers van de begraafplaats niet met de stoffelijke resten worden geconfronteerd. c. De bij de ruiming van het graf nog aanwezige stoffelijke resten worden begraven en de as wordt verstrooid op een van de daartoe bestemde gedeelten van de begraafplaats(en). d. Nabestaanden van een overledene die begraven is in een algemeen graf, kunnen binnen de termijn van zes maanden die voorafgaat aan de ruiming, bij het college een aanvraag indienen om bij ruiming de stoffelijke resten, indien mogelijk, bijeen te doen brengen voor crematie of voor herbegraving elders; e. De rechthebbende van een particulier graf kan bij het college, binnen de termijn van een jaar, een aanvraag indienen om de stoffelijke resten te verzamelen om deze opnieuw in dezelfde grafruimte te plaatsen dan wel om deze te cremeren of elders opnieuw te doen begraven; f. De rechthebbende op een particulier urnengraf kan bij het college, binnen de termijn van een jaar, een aanvraag indienen om de asbus ter beschikking te houden om elders bij te zetten of om de as te doen verstrooien. Hoofdstuk 7 Graven van cultuur-historische waarde Artikel 27 Lijst graven cultuur-historische waarde a. Het college stelt een lijst op met criteria voor graven die in het kader van de cultuurhistorie bewaard moeten blijven; b. Voordat ruiming plaatsvindt, wordt getoetst of een graf aan bovengenoemde criteria voldoet; c. De gemeenteraad beslist over het ruimen van graven of verwijderen van grafbedekkingen die voldoen aan genoemde criteria. Hoofdstuk 8 Inrichting register Artikel 28 Inrichten register Het college stelt voorschriften vast voor het register van de begraven lijken en asbestemmingen. Het register wordt bijgehouden door de administratie van de begraafplaats. Hoofdstuk 9 Slotbepalingen Artikel 29 Hardheidsclausule Het college kan van de bepalingen in deze verordening afwijken, gelet op het belang dat deze regeling beoogt te beschermen, als de toepassing leidt tot een onbillijkheid van overwegende aard; Artikel 30 Onvoorziene zaken In zaken betreffende begraven waarin deze verordening niet voorziet, beslist het college Artikel 31 Intrekken oude regeling De Beheersverordening gemeentelijke begraafplaatsen gemeente Emmen 2011 wordt ingetrokken.

9 Artikel 32 Overgangsbepaling a. Besluiten van het college die genomen zijn krachtens de Beheersverordening gemeentelijke begraafplaatsen gemeente Emmen 2011 gelden als besluiten genomen krachtens deze verordening; b. Indien voor het tijdstip van inwerkingtreding van deze verordening een aanvraag om vergunning op grond van de Beheersverordening gemeentelijke begraafplaatsen gemeente Emmen 2011 is ingediend en voor het tijdstip van inwerkingtreding van deze verordening niet op de aanvraag is beslist, wordt daarop deze verordening toegepast. Artikel 33 Strafbepaling Hij die handelt in strijd met de voorschriften ten aanzien van de openstelling, orde, rust en netheid wordt gestraft met een geldboete van de eerste categorie. Artikel 34 Inwerkingtreding Deze verordening treedt in werking op 1 januari Artikel 35 Citeertitel Deze verordening wordt aangehaald als: Beheersverordening begraafplaatsen gemeente Emmen Vastgesteld in de openbare vergadering van 20 december de griffier de voorzitter H.D. Werkman H.F. van Oosterhout

10 Toelichting Beheersverordening begraafplaatsen gemeente Emmen 2019 Hoofdstuk 1. Algemene toelichting 1.1 Inleiding De gemeente Emmen heeft 17 openbare begraafplaatsen. Drie hiervan zijn gesloten. De werking van deze verordening betreft de 14 openbare begraafplaatsen die in gebruik zijn. Daarnaast voert de gemeente het onderhoud uit op de Joodse begraafplaatsen. Het aanbieden van het natuurbegraven maakte een nieuwe beheersverordening begraafplaatsen noodzakelijk. Ook om andere redenen was een herziening gewenst. Zo is het onderhoud door de gemeente op de begraafplaatsen gespecificeerd om onduidelijkheid op dit punt weg te nemen. Daarnaast zijn de rechten en plichten van zowel beheerder als gebruikers van begraafplaatsen nauwkeuriger omschreven en verduidelijkt. Tenslotte is het taalgebruik en de formulering in sommige artikelen gemoderniseerd. 1.2 De verordende bevoegdheid De grondslag voor de verordende bevoegdheid voor begraafplaatsen berust op artikel 149 van de Gemeentewet. Daarnaast moet worden genoemd artikel 35 van de Wet op de lijkbezorging dat een verordening eist voor de dagen en uren dat de gemeente gelegenheid moet geven tot begraven. 1.2 Gemeentelijk begraafplaatsenbeleid De beheersverordening begraafplaatsen bevat verschillende regels die de gemeente hanteert voor de instandhouding van en de dienstverlening op de gemeentelijke begraafplaatsen. In dit hoofdstuk schenken wij aandacht aan enkele van deze regels. Nabestaanden hebben een emotionele betrokkenheid met de begraafplaatsen en alles wat zich daarop afspeelt. Daarbij stelt de dienstverlening hen voor financiële lasten. Dit maakt het nodig om de rechten en verplichtingen duidelijk vast te leggen. Er is naar gestreefd om overbodige regelgeving te voorkomen en procedures kort te houden. De beheerder van de begraafplaats wordt aangewezen voor contacten met de burgers, bijvoorbeeld voor het in ontvangst nemen van diverse aanvragen. De verantwoordelijkheid van de gemeente voor de begraafplaats kan worden vergeleken met de verantwoordelijkheid die zij heeft bij de zorg voor andere collectieve voorzieningen zoals wandelgebieden en fietspaden. De verschillende aspecten van de begraafplaatsen vragen in bestuurlijk opzicht om een speciale aanpak. Daarom is in 2017 de Visie begraven gemeente Emmen vastgesteld. Missie Begraven en herdenken dichtbij Visie Klantgericht en professioneel en kwalitatief hoogwaardig beheer van de begraafplaatsen in samenwerking met andere partijen tegen acceptabele kosten en met aandacht voor historisch erfgoed en de specifieke identiteit van de afzonderlijke begraafplaatsen. Voor de dienstverlening op begraafplaatsen geeft de verordening een uitgebreid voorzieningenpakket. De regeling noemt algemene en particuliere graven waaronder ook asbestemmingen. Hiermee wordt voldaan aan datgene waar de samenleving om vraagt. In deze regeling is vastgelegd dat de gemeente in beginsel bereid is om de voorzieningen te treffen. Dat wil dus niet zeggen dat alle voorzieningen daadwerkelijk op iedere gemeentelijke begraafplaats aanwezig moeten zijn. Er zal wel vraag moeten zijn naar de voorzieningen. De gemeente Emmen is in principe bereid deze voorzieningen te bieden zodra blijkt dat daaraan behoefte is. De beheersverordening geeft het college de bevoegdheid om de graven en asbestemmingen in te delen in categorieën. Dat houdt in dat zo veel mogelijk wordt aangesloten bij de wensen van inwoners naar vormen van begraven. In deze verordening bijvoorbeeld is het natuurgraf als mogelijkheid toegevoegd.

11 1.3 Wijzigingen in wet- en regelgeving De wijzigingen doorgevoerd in de Wet op de lijkbezorging van 1 januari 2010, zijn al in de voorgaande beheersverordening verwerkt. 1.4 Natuurbegraven De gemeente biedt vanaf 2019 het natuurbegraven aan als vorm van begraven. Hiervoor zijn zowel in de beheersverordening als in de nadere regels van het college bepalingen opgenomen. 1.5.Gemeentelijk onderhoud De definitie van het onderhoud door de gemeente aan graven en begraafplaatsen is gespecificeerd, om onduidelijkheid hierover bij nabestaanden weg te nemen. 1.6 Vermindering administratieve lasten Vele zaken zijn in de verordening geregeld door middel van een meldingsplicht, zoals het houden van plechtigheden, het doen begraven en het doen bijzetten of doen verstrooien van as en het door de nabestaanden zelf openen en sluiten van een graf. Een melding genereert weinig administratieve lasten. Slechts in twee gevallen dient een vergunning te worden aangevraagd, voor het aanbrengen van een grafkelder en voor het hebben van een grafbedekking. De vergunningsplicht voor het hebben van een grafbedekking is gehandhaafd. Controle achteraf met als uiterste consequentie correctie is, juist bij grafbedekkingen, ongewenst. Het ontwerpen, de aanschaf en de plaatsing van een grafmonument gaat doorgaans met emoties gepaard. Wanneer achteraf blijkt dat het monument niet aan de eisen voldoet is het ondoenlijk om nabestaanden alsnog te vragen het gedenkteken aan te passen of te verwijderen. 1.7 Lex silencio positivo Bij de beide vergunningen die deze beheersverordening regelt (i.e. voor het grafmonument en voor de grafkelder) is niet voor een Lex silencio positivo (positieve fictieve beschikking bij niet tijdig beslissen) gekozen. Op zich is hier tegen een Lex silencio positivo weinig bezwaar. De vergunningen worden doorgaans tijdig verleend of afgewezen. Daarbij kunnen ook van tevoren regels worden gesteld die voor een vergunning van rechtswege gelden (bijvoorbeeld over maatvoering en materiaalgebruik). Bij gemeenten bestaat echter veel zorg over het ontstaan van situaties waarbij toch niet aan deze regels wordt voldaan, zoals hiervoor al is uiteengezet. Gemeenten wensen één situatie te allen tijde te vermijden, namelijk dat nabestaanden worden geconfronteerd met een handhavingsactie waarbij een grafmonument (of kelder) weer moet worden verwijderd omdat het niet aan de regels voldoet. Om die reden is in deze verordening afgezien van de Lex silencio positivo. 1.8 Europese Dienstenrichtlijn De Europese Dienstenrichtlijn (Richtlijn 2006/123/EG) schrijft de Lex silencio positivo dwingend voor bij vergunningsstelsels die onder de reikwijdte van deze richtlijn vallen. Dat is bij de vergunningen die in deze verordening zijn opgenomen echter niet het geval. Het al dan niet toepassen van de Lex silencio positivo is dus een autonome keuze van de gemeente. Hoofdstuk 2 Artikelsgewijze toelichting Artikel 1 In dit artikel worden de gebruikte begrippen gedefinieerd. e. Onder een particulier graf wordt zowel een graf als een asbestemming verstaan. Onder Categorieën particuliere en algemene graven wordt een opsomming gegeven van mogelijke soorten particuliere graven. Het college kan in Nadere regels categorieën graven toevoegen, om zo te kunnen inspelen op wensen van inwoners. v. In de verordening is gekozen voor de term overledene in plaats van lijk uit piëteit voor nabestaanden. Met overledene wordt lijk bedoeld zoals bedoeld in de wet op de lijkbezorging.

12 w. De termijn onbepaalde tijd is weer opgenomen in de beheersverordening vanwege het product natuurbegraven. Artikel 2 Dit artikel komt te vervallen, omdat particuliere graven sinds de wijziging van de wet op de Lijkbezorging 1 januari 2019 een gangbaar begrip is geworden. De richtlijnen voor particuliere graven worden met name gegeven in Hoofdstuk 4 Indeling en uitgifte van graven. Artikel 3 Dit artikel maakt het de beheerder tevens mogelijk de begraafplaats geheel of gedeeltelijk te sluiten wanneer dit voor het ruimen van graven noodzakelijk is. Artikel 4 De verordening bevat gedragsvoorschriften voor hen die van de begraafplaats gebruik maken, in het belang van orde, rust en netheid. De politie kan tegen ordeverstoringen optreden en zo nodig proces verbaal opmaken. Steenhouwers en hoveniers moeten zich er steeds van bewust zijn dat hun werkzaamheden storend kunnen zijn voor rouwenden en tijdens uitvaartplechtigheden. De bevoegdheid van de beheerder om personen weg te sturen als zij zich niet aan zijn aanwijzingen houden biedt, samen met de verbodsbepalingen, voldoende mogelijkheden om tegen ongewenste op te treden. Aan een uitzondering op de regel voor motorvoertuigen bestaat behoefte omdat men soms dichtbij een graf moet kunnen komen met een motorrijtuig. Aangezien een dergelijke handeling niet overeenstemt met het beeld van orde en rust dient met het verlenen van de ontheffing uiterst terughoudend te worden omgegaan. De situatie kan uiteraard per begraafplaats verschillen. Artikel 5. Met dit artikel wordt beoogd plechtigheden ordelijk te doen verlopen. Door te eisen dat de mededeling zes werkdagen vooraf moet plaatshebben, kan worden voorkomen dat de plechtigheid samenvalt met een begrafenis. Een begrafenis dient volgens de wet uiterlijk op de zesde werkdag na het overlijden plaats te vinden. Bijeenkomsten die het karakter van een plechtigheid te buiten gaan, kunnen het karakter hebben van een openbare manifestatie. Hiervan moet vooraf kennisgeving worden gedaan aan de burgemeester volgens de Wet openbare manifestaties van 1988 en mogelijk van toepassing zijnde APV-bepalingen. Artikel 6. Uitdrukkelijk is gesteld dat bij opgraving van een lichaam of bij ruiming van een of meer graven alleen de personen aanwezig mogen zijn die met de werkzaamheden zijn belast. Artikel 7. Een schriftelijke kennisgeving is nodig omdat duidelijk vast moet liggen wat voor graf er wordt gevraagd. De as kan volgens artikel 62 van de Wet op de lijkbezorging worden bijgezet in of op een graf dan wel op een afzonderlijke plaats, meestal een urnennis. Voorheen was de bepaling opgenomen dat de overledene bij aankomst op de begraafplaats of in het crematorium voorzien diende te zijn van een identiteitskenmerk. Deze bepaling is geschrapt, aangezien dit vereiste volgt uit artikel 8 van de Wet op de lijkbezorging. Indien de nabestaanden alle of bepaalde werkzaamheden zelf willen verrichten zijn, ook om redenen van veiligheid, toch de aanwijzingen en de hulp van het personeel van de begraafplaats nodig. Het gaat dan vooral om het openen en sluiten van het graf. De werkzaamheden kunnen eventueel door de nabestaanden en het personeel van de begraafplaats samen worden verricht. Zo kunnen de nabestaanden bijvoorbeeld een begin maken. Vervolgens kan het personeel de handelingen verrichten waar ervaring voor nodig is of die van de nabestaanden te zware lichamelijke

13 inspanning vragen. Werkzaamheden als het aanbrengen van de grafranden ter stutting van de grond om het geopende graf en het verwijderen van die randen voor het sluiten van het graf zullen door het personeel moeten worden verricht. Artikel 8 De Wet op de lijkbezorging schrijft voor dat de behandelende arts of de gemeentelijke lijkschouwer een verklaring van overlijden afgeeft aan de ambtenaar van de burgerlijke stand. Vervolgens geeft deze schriftelijk verlof tot begraven of cremeren. Dit verlof dient te worden overlegd aan de beheerder. Door de medewerking aan de begrafenis te weigeren wanneer dit verlof niet in zijn bezit is voldoet de beheerder aan de wettelijke vereisten. De bezorging van as omvat zowel het bijzetten als de verstrooiing. Er mag van worden uitgegaan dat het stoffelijk overschot van de rechthebbende zelf in het particuliere graf mag worden bijgezet. Het verzoek tot overschrijving van het recht dient in dit geval wel vóór de bijzetting te worden gedaan. De wettelijke minimum grafrusttermijn is de termijn dat een overledene volgens de wet ten minste begraven moet blijven voordat het mag worden geruimd. Het is voorgekomen dat in particuliere graven begravingen of bijzettingen betrekkelijk kort voor het aflopen van de uitgiftetermijn plaatsvonden. Daarom is vastgelegd dat in dergelijke gevallen begraving of bijzetting alleen kan plaatsvinden onder gelijktijdige verlenging van de uitgiftetermijn. Uiteraard zal die verlenging dan een periode moeten omvatten die de alsdan resterende uitgiftetermijn ten minste gelijk maakt aan de wettelijke minimum grafrusttermijn, zijnde 10 jaar. Artikel 9 De Wet op de lijkbezorging verplicht tot de mogelijkheid van begraven op iedere dag gedurende een bij gemeentelijke verordening te bepalen tijd, met uitzondering van zon- en feestdagen. Een bijzonder geval kan zich voordoen als de burgemeester toestemming heeft gegeven om een lijk binnen 36 uur te begraven. Sommige nabestaanden vragen om deze toestemming om godsdienstige redenen. Daarnaast kan spoed geboden zijn in geval van lijkvinding. Artikel 10 Dit artikel spreekt voor zich Artikel 11 Voor de eenduidigheid worden onder particuliere graven genoemde soorten graven alsook asbestemmingen verstaan. Een indeling in categorieën is nodig als het college verschillende regels wil vaststellen voor de graven die liggen op de verschillende delen (categorieën) van de begraafplaats, zoals in het geval van natuurbegraven. Ook als de samenleving vraagt om een meer gedifferentieerd beleid, wil de gemeente daaraan tegemoetkomen, daar waar de ruimte op een begraafplaats dat toelaat. Artikel 12 De regels ten aanzien van het natuurbegraven zijn kort en helder geformuleerd. Omdat het natuurbegraven een nieuw product is, is bepaald dat het college nadere regels kan stellen om daarmee snel in te kunnen spelen op zaken en wensen die zich voordoen bij het toepassen van deze nieuwe vorm van begraven. Artikel 13 In de gemeente Emmen is tweediep begraven (ten hoogste twee lijken boven elkaar) standaard op de begraafplaatsen in Emmen en daarnaast het nieuwe gedeelte van de begraafplaats in Klazienaveen. Op andere begraafplaatsen is tweediep begraven op bepaalde plaatsen mogelijk.

14 Artikel 14 Een graf zal alleen buiten de volgorde van ligging worden toegewezen als dit niet bezwaarlijk is voor de situatie op de begraafplaats. Hierbij kan worden gedacht aan het aanzien van de begraafplaats en de gesteldheid van de bodem. Artikel 15 Soms verkeren rechthebbenden in de onjuiste veronderstelling dat de uitgiftetermijn pas begint te lopen op het moment van de eerste begraving of bijzetting. Daarom is ook een zin betreffende de aanvang van de termijn, opgenomen. De natuurgraven worden, zoals ook in meerderheid van de gevallen op andere natuurbegraafplaatsen gebeurt, voor onbepaalde tijd uitgegeven. De termijn voor onbepaalde tijd is in de wet vastgelegd, daarnaast stelt het college in nadere regels vast wanneer de termijn eindig is. Volgens artikel 28, eerste lid van de Wet op de lijkbezorging kan het recht op een graf voor ten minste tien jaar worden verleend. De raad van de gemeente Emmen heeft op 24 juni 2010 besloten dat de eerste uitgiftetermijn wordt vastgesteld op 20 jaar. Hiermee wordt voldaan aan de wens van de uitvaartverenigingen, wordt afstemming gerealiseerd met de uitgiftetermijn op bijzondere begraafplaatsen en met omliggende gemeenten. De teruggang van 30 naar 20 jaar biedt zowel de gemeente als de rechthebbende meer flexibiliteit. Voor de verlenging is vanaf 2019 een periode van 5 of 10 jaar mogelijk, om hiermee meer flexibiliteit voor nabestaanden te bieden. Telkens kan met een periode van 5 of 10 jaar een particulier grafrecht worden verlengd totdat de begraafplaats sluit. Indien er ten tijde van de opheffing van de begraafplaats nog rechten op particuliere graven bestaan, zal in overleg met de rechthebbenden moeten worden bezien welke beslissingen er ten aanzien van die graven zullen worden genomen. De Wet op de lijkbezorging bepaalt in artikel 28 dat vanaf twee jaar voor het verstrijken van de lopende termijn verlenging van de termijn kan worden aangevraagd. Binnen een jaar na het begin van deze periode moet, volgens het tweede lid van genoemd wetsartikel, het college de rechthebbende op het graf mededelen dat de termijn gaat aflopen. Volgens het oude wetsartikel diende deze mededeling schriftelijk te geschieden aan de rechthebbende wiens adres de houder van de begraafplaats bekend is of redelijkerwijs bekend kan zijn. Het laatste deel van de zin ( of redelijkerwijs bekend kan zijn ) is bij de wijziging van de wet geschrapt. Artikel 16 Dit artikel spreekt voor zich Artikel 17 Het recht op een particulier graf wordt verleend door een beschikking van het college. Hierin wordt aan de aanvrager het uitsluitend recht gegeven om lijken in een bepaald graf te doen begraven. De eigenaar kan zijn recht dus niet verkopen. Het recht kan op verzoek van de rechthebbende wel worden overgeschreven op een ander. In het kader van de vermindering van administratieve lasten ligt de verantwoordelijkheid voor het geven van het juiste adres uitdrukkelijk bij de rechthebbende. Van de houder van de begraafplaats wordt dan niet méér verlangd dan dat hij het adres uit zijn eigen administratie gebruikt. Tevens ontslaat dit de beheerder van de plicht het GBA-netwerk te (doen) raadplegen. Wanneer niet binnen zes maanden om verlenging van het recht is verzocht, dient de mededeling bekend te worden gemaakt bij het graf en bij de ingang van de begraafplaats tot aan het einde van de periode dat de rechthebbende om verlenging van de termijn van uitgifte kan vragen. Het is gewenst dat er na overlijden van een rechthebbende een nieuwe rechthebbende wordt aangewezen die de verantwoordelijkheid voor de grafruimte en de daaraan verbonden kosten op zich neemt. De termijn, waarbinnen de aanvraag tot overschrijving kan worden gedaan, is gesteld op zes maanden na het overlijden van de rechthebbende. Er is geen reden een langere termijn aan te houden.

15 In het geval dat de stoffelijke resten van de rechthebbende in het graf moeten worden bijgezet dient het verzoek tot overschrijving vóór de bijzetting te worden gedaan. Doorgaans worden, na een overlijden, door de nabestaanden meteen al de noodzakelijke regelingen getroffen. Logischerwijs is dan het aanwijzen van een nieuwe rechthebbende daar één van. Wanneer nabestaanden ontbreken is er de mogelijkheid de rechten over te schrijven op naam van de notaris die de nalatenschap beheert, of op naam van de Stichting Grafzorg Nederland. Het vierde lid van dit artikel geeft het college de mogelijkheid zo nodig van de genoemde termijn af te wijken. Artikel 18 Dit artikel is opgenomen om buiten twijfel te stellen dat de rechthebbende afstand van het graf kan doen. Artikel 19 Dit artikel spreekt voor zich Artikel 20 Als elke regelgeving voor grafbedekkingen ontbreekt kan het aanzien van begraafplaatsen chaotisch worden en daarmee afbreuk doen aan de gewenste orde, rust en piëteit voor nabestaanden. Ook en vooral dienen de veiligheidsaspecten te worden genoemd. Deze eisen zijn uitgewerkt in de nadere regels van het college. De vergunningseis geldt voor de grafbedekkingen op algemene en voor die op particuliere graven, en omvat zowel het gedenkteken als de winterharde beplantingen. Artikel 21 In dit artikel worden de rechten en de plichten van de rechthebbende of, in het geval van algemene graven, van de belanghebbende, ten aanzien van de grafbedekking omschreven. De eigendom en daarmee ook de risicoaansprakelijkheid van hetgeen op het graf is geplaatst ligt, volgens art. 32a van de Wet op lijkbezorging, bij de rechthebbende. Van natrekking is geen sprake zolang het graf niet geruimd mag worden. Indien er sprake is van verwaarlozing van de grafbedekking kan de beheerder van de begraafplaats de rechthebbende of de belanghebbende aanspreken en sommeren tot het verrichten van herstelwerkzaamheden aan de grafbedekking. De Wet op de lijkbezorging bepaalt in artikel 28, het vierde tot en met het zevende lid, dat het recht op het graf vervalt wanneer vijf jaar na constatering en bekendmaking van de verwaarlozing niet in het onderhoud is voorzien. Hierbij wordt rekening gehouden met de termijn van grafrust en de uitgiftetermijn van het graf. Artikel 22 In dit artikel is duidelijk omschreven welke onderdelen van het onderhoud door de gemeente worden verzorgd. Het onderhoud door de gemeente is een minimale zorg met de bedoeling dat de begraafplaats als geheel een verzorgd aanzien heeft. Voorheen werd het onderhoud van winterharde beplanting op het graf ook tot het onderhoud van de gemeente gerekend. Omdat dit laatstbedoelde onderhoud echter tot te veel onduidelijkheid kan leiden over wat wel en niet moet gebeuren, is dit onderdeel geschrapt. Het beleid dat burgemeester en wethouders ter uitvoering van dit artikel voeren wordt medegedeeld bij de afgifte van de vergunning voor het hebben van een grafbedekking en/of bekend gemaakt op het mededelingenbord op de begraafplaats. Artikel 23 Dit artikel spreekt voor zich.

16 Artikel 24 In de dagelijkse praktijk rijzen er nog wel eens problemen over verwijderde bloemen, eenjarige planten zoals afrikanen en geraniums en kransen. Omdat deze eigendom zijn van de rechthebbenden of de belanghebbenden is een waarschuwing vooraf op zijn plaats. Het zou echter veel te omslachtig zijn genoemde personen steeds per brief te waarschuwen dat de verwaarloosde planten of verwelkte bloemen zullen worden verwijderd. De gemeente zal het beleid ten aanzien van de planten, bloemen en kransen meedelen bij de afgifte van de vergunning voor het hebben van een grafbedekking en bekend te maken op het mededelingenbord op de begraafplaats. Artikel 25 De rechthebbende dient volgens artikel 28, tweede lid van de Wet op de lijkbezorging ten minste een jaar voor het verstrijken van de termijn van het recht op de hoogte te worden gesteld van dit feit, en van de mogelijkheid verlenging van het recht te vragen. In veel gevallen kan dan gelijktijdig de mededeling worden gedaan dat, wanneer niet om verlenging wordt verzocht, het college opdracht zal geven de grafbedekking na het verstrijken van de termijn te verwijderen en het graf te ruimen. Tevens kan worden medegedeeld dat de grafbedekking dertien weken na verwijdering aan de gemeente vervalt. Ook nabestaanden van overledenen die zijn begraven in een algemeen graf dienen, volgens artikel 27a van de Wet op de lijkbezorging, op hoogte te worden gesteld van het verstrijken van de termijn van uitgifte. Deze mededeling dient volgens de wet ten minste zes maanden en ten hoogste twaalf maanden voor het verstrijken van de termijn van uitgifte aan de belanghebbende bij dat graf te worden gedaan. Hierbij kan dan gelijktijdig de mededeling worden gedaan dat de mogelijk aanwezige grafbedekking zal worden verwijderd en dat het graf zal worden geruimd. De grafbedekking kan ook worden verwijderd nadat het college het grafrecht vervallen heeft verklaard omdat er na het overlijden van de rechthebbende niet tijdig een nieuwe rechthebbende is aangewezen, of omdat het onderhoud van het graf is verwaarloosd. In dat geval geldt eveneens het vereiste van de voorafgaande mededeling per brief of door het plaatsen van een bordje bij het graf gedurende minstens een jaar. Artikel 26 Volgens artikel 31, tweede lid van de Wet op de lijkbezorging kan een particulier graf alleen geruimd worden met toestemming van de rechthebbende. Het recht op een graf kan echter vervallen na het verstrijken van de termijn, of omdat er na het overlijden van de rechthebbende niet tijdig een nieuwe rechthebbende is aangewezen. Ook kan het recht vervallen na verwaarlozing van het onderhoud, volgens de Wet op de lijkbezorging. De mededeling dat het college voornemens is om de graven te ruimen wordt gedaan zowel aan de rechthebbenden op particuliere graven als aan de belanghebbende van overledenen die zijn begraven in een algemeen graf. Eenieder kan van zijn zienswijze doen blijken, bijvoorbeeld omdat het graf van historische betekenis is. De rechthebbende kan vragen om de overblijfselen te doen verzamelen om deze te cremeren, dan wel bij te zetten in een ander graf op dezelfde begraafplaats of over te brengen naar een andere begraafplaats. Ook wordt de mogelijkheid gegeven om de overblijfselen in dezelfde grafruimte te doen plaatsen (het zogenaamde schudden). Het graf wordt dan extra diep uitgegraven, en de overblijfselen worden onderin geplaatst. De rechthebbende kan dan vervolgens het graf bestemmen voor andere overledenen. Op deze wijze kan het graf gedurende langere tijd in dezelfde familie blijven. Ook bij ruiming van algemene graven bestaat de mogelijkheid de stoffelijke overblijfselen dan wel de as een andere bestemming te geven dan die welke genoemd. Het ruimen is een zorgplicht voor de gemeente en de beheerder van de begraafplaats. Op de beheerder rust de plicht er zorg voor te dragen dat met de menselijke resten welke bij de ruiming van een graf worden aangetroffen te allen tijde respectvol wordt omgegaan. Er dienen bovendien maatregelen te

17 worden getroffen zodat bezoekers van de begraafplaats niet met de menselijke resten worden geconfronteerd. Artikel 27 Een graf kan van betekenis zijn vanwege de persoon die er is begraven, maar ook uitsluitend vanwege het gedenkteken. De lijst met criteria moet voorkomen dat graven, met voor de cultuurhistorie belangrijke grafbedekkingen of overledenen niet meer ondoordacht worden geruimd. Bij twijfel over de betekenis van het gedenkteken zal de gemeente een deskundige te raadplegen. Artikel 28 Het register van de bezorgde as is niet opgenomen in de verordening, aangezien het Besluit op de lijkbezorging gedetailleerde voorschriften voor dit register geeft. Artikel 29 Dit artikel biedt het college de mogelijkheid om af te wijken van de regeling. Artikel 30 Dit artikel spreekt voor zich. Artikel 31 De datum waarop de oude regeling vervalt, is de datum waarop de nieuwe verordening in werking treedt. Artikel 32 Dit artikel spreekt voor zich. Artikel 33 De beheersverordening begraafplaatsen is een besluit van het gemeentebestuur op overtreding waarvan straf is gesteld. Een dergelijk besluit wordt op dezelfde wijze bekendgemaakt als alle overige besluiten van het gemeentebestuur die algemeen verbindende voorschriften inhouden (zie artikel 139 van de Gemeentewet). Voorts is de gemeente gehouden dit besluit mede te delen aan het parket van het arrondissement waarin de gemeente is gelegen, volgens artikel 143 van de Gemeentewet. Artikel 34 Het tijdstip van inwerkingtreding is in de verordening geregeld. Artikel 35 In de citeertitel wordt een jaartal opgenomen om de betrokken regeling te onderscheiden van de voorgaande regeling.