Luchthavengelden en Overheidsheffingen

Transcriptie

1 Luchthavengelden en Overheidsheffingen

2

3 Amsterdam, mei 2006 In opdracht van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Directoraat-Generaal Transport en Luchtvaart Luchthavengelden en Overheidsheffingen Benchmark van zes Europese luchthavens Eindrapportage Merith Pelger en Jan Veldhuis

4 De wetenschap dat het goed is SEO Economisch Onderzoek doet onafhankelijk toegepast onderzoek in opdracht van overheid en bedrijfsleven. Ons onderzoek helpt onze opdrachtgevers bij het nemen van beslissingen. SEO Economisch Onderzoek is gelieerd aan de Universiteit van Amsterdam. Dat geeft ons zicht op de nieuwste wetenschappelijke methoden. We hebben geen winstoogmerk en investeren continu in het intellectueel kapitaal van de medewerkers via promotietrajecten, het uitbrengen van wetenschappelijke publicaties, kennisnetwerken en congresbezoek. SEO-rapport nr. 911 ISBN 10: X ISBN 13: Copyright 2006 SEO Amsterdam. Alle rechten voorbehouden. Het is geoorloofd gegevens uit dit rapport te gebruiken in artikelen en dergelijke, mits daarbij de bron duidelijk en nauwkeurig wordt vermeld.

5 Inhoudsopgave 1 Inleiding Resultaten Benchmark Tariefopbrengsten in Tariefopbrengsten in 2004 en Aeronautical kosten voor drie types Aannames...9

6

7 LUCHTHAVENGELDEN EN OVERHEIDSHEFFINGEN 1 1 Inleiding Het Ministerie van Verkeer en Waterstaat, Directoraat-Generaal Transport en Luchtvaart heeft SEO Economisch Onderzoek, cluster Amsterdam Aviation Economics (AAE) gevraagd om de door ons in 2004 uitgevoerde kwantitatieve benchmark van luchthavengelden en overheidsheffingen te actualiseren. Het ontwikkelde benchmark-model geeft inzicht in de verhouding tussen zes Europese luchthavens (Amsterdam, Frankfurt, Londen Heathrow en Gatwick, Parijs Charles de Gaulle en Orly) met betrekking tot de luchthavengelden en overheidsheffingen. Actualisatie van het model zal resulteren in de meest recente inzichten en effecten van verhogingen in tarieven of veranderingen in tariefstructuur. Aanpak De effecten van veranderende luchthavengelden en overheidsheffingen worden bepaald met het door ons ontworpen benchmark model uit Dit model geeft inzicht in de kosten voor zes Europese luchthavens. Het model is opgebouwd op basis van de IATA Airport and Air Navigation Charges Manual. Deze informatie wordt aangevuld met de havengeldregelingen en informatie over de overheidsheffingen van de betreffende luchthavens indien nodig. De meest recente en beschikbare gegevens, die van begin 2006 ( tot en met 1 mei), zullen we gebruiken. De luchthavengelden en overheidsheffingen zijn in meerdere kostenposten te onderscheiden. Voor de zes luchthavens zullen onderstaande posten worden onderscheiden. De luchthavengelden zijn nader te onderscheiden in: - Landing- and take-off charge - Passenger service charge - Parking charge (voor vliegtuigen) - Noise charge ten bate van de luchthaven - Security charge ten bate van de luchthaven De overheidsheffingen omvatten: - Noise charge ten bate van de overheid - Security charge ten bate van de overheid - ATC- charge - Andere government taxes (voor zover gemeld in de IATA manual) Statistische gegevens van de luchthaven Schiphol vormen de input die voor alle luchthavens gelijk is verondersteld, zodat een consistente vergelijking tussen de zes luchthavens gemaakt kan worden. Hiervoor gebruiken we de verkeersgegevens van Het gaat hierbij om een zogenaamd Schiphol pakket, dat bestaat uit een representatieve vloot op basis van het verkeer op Schiphol in De keuze voor de vloot is in overleg met de opdrachtgever bepaald en

8 2 HOOFDSTUK 1 representeert 97% van het verkeer in Om de vergelijking mogelijk te maken tussen 2004 en 2006 zal het model dat voor de benchmark 2004 ontwikkeld is worden vernieuwd met deze nieuwe statistische gegevens. Naast het totale Schiphol pakket worden drie vliegtuigtypes uit de vloot gelicht. Deze types representeren 23% van de vliegtuigbewegingen uit Het gaat om op Schiphol veel voorkomende vliegtuigtypes, waarbij gekozen is voor respectievelijk een groot (intercontinentaal) type, een middelgroot (vooral op Europese bestemmingen gericht) type en een klein (uitsluitend op Europese bestemmingen gericht) type. Bovendien zit elk van de drie in een andere geluidsklasse op Schiphol. Deze types zijn door DGTL uit de gekozen vloot aangewezen. Het gaat om de volgende types: - B MC (397 ton, 278 stoelen) - B (76 ton, 174 stoelen) - Fokker 70 (38 ton, 80 stoelen) Leeswijzer In deze beknopte rapportage worden de resultaten van de benchmark gepresenteerd. Daarnaast worden de aannames die gedaan zijn beschreven. Er zijn tabellen en figuren opgenomen van de tariefopbrengsten uit 2004 en 2006, uitgesplitst naar de zes Europese luchthavens. Er worden geen conclusies getrokken, en eventuele opmerkelijke zaken worden niet nader besproken of geïnterpreteerd. Allereerst worden de resultaten in Hoofdstuk 2 gepresenteerd, en vervolgens zullen in Hoofdstuk 3 de aannames beschreven worden. Verschillen in resultaten De resultaten van deze benchmark zijn niet zondermeer te vergelijken met de resultaten die uit de benchmark 2004 kwamen. Dit komt doordat er gebruik is gemaakt van andere basisdata, namelijk een representatieve vloot op basis van het verkeer van Schiphol uit 2005 en niet uit Daarnaast is er in verschillende gevallen sprake van andere aannames die zijn gedaan door hernieuwde inzichten. Dit leidt tot een verfijning van het model. Door in dit project de statistische data van 2005 te implementeren in het model dat voor de vorige benchmark is ontwikkeld is wel een consistente vergelijking te maken tussen de luchthavengelden en overheidsheffingen in beide jaren 2004 en 2006.

9 LUCHTHAVENGELDEN EN OVERHEIDSHEFFINGEN 3 2 Resultaten Benchmark 2.1 Tariefopbrengsten in 2006 Onderstaande tabel geeft een overzicht van de opbrengsten uit luchthavengelden en overheidsheffingen in Deze zijn gebaseerd op het verkeer op Schiphol uit Het gaat om de aeronautical kosten die zijn uitgesplitst naar Airport charges en Government charges, die ieder weer onderverdeeld zijn naar de verschillende kostenposten zoals genoemd in de inleiding. Tabel 2.1: Aeronautical kosten (* mln ) 2006 voor gehele representatieve vloot AMS FRA LHR LGW CDG ORY Airport charge % % % % % % LTO charge % 77 10% % 52 10% % % Passenger Service charge % % % % % % Parking charge 27 4% 30 4% 21 4% 36 5% 36 5% Airport Security charge % 34 5% Noise charge 12 2% Government charge % % % % % % Noise charge 45 7% 11 1% 11 1% Security charge % % % ATC charge 66 10% 36 5% 32 4% 32 6% 67 9% 67 9% Other % % % % % Total Aeronautical % % % % % % In onderstaande figuur zijn de aeronautical kosten eveneens weergegeven. In deze figuur worden de airport charges en de government charges apart weergegeven. Daarnaast is onderscheid gemaakt naar security- en geluidsheffingen. Deze zijn soms onderdeel van de luchthavengelden en soms van de overheidsheffingen. Op de luchthavens van Londen zijn geen expliciete securityof geluidsheffingen. Voor zover van toepassing zijn deze kosten opgenomen in andere charges en zijn dus niet afzonderlijk onderscheiden. 1 Voor CDG en ORY behoort de airport tax tot deze kostenpost. De kosten die onder deze post vallen hebben met name betrekking op de security. 2 Voor AMS valt de governmental compensation levy hieronder, voor LHR en LGW valt de air passenger tax hieronder, en voor CDG en ORY gaat het om de civil aviation tax.

10 4 HOOFDSTUK 2 Figuur 2.1: Aeronautical kosten (*mln ) 2006 uitgesplitst naar airport en government charges Aeronautical kosten (Mln. Euro) AMS FRA LHR LGW CDG ORY Airport Airp Noise Airp Security Government Gov Noise Gov Security Op Frankfurt wordt een central ground handling charge in rekening gebracht. Deze charge wordt geheven in verband met kosten met betrekking tot bagagebandsystemen en centrale deicing infrastructuur. In de benchmark is deze charge op Frankfurt bij de passagiersgelden opgeteld. Ook op Schiphol wordt dit soort kosten uit de havengelden gefinancierd. In de benchmark zijn deze afhandelingskosten dus ook voor Schiphol bij de luchthavengelden opgeteld. Dit geldt niet voor de luchthavens van Londen en Parijs. Op Londen zijn dergelijke kosten doorgaans niet in de havengelden opgenomen. Op Parijs worden andere berekeningsgrondslagen gehanteerd, bijvoorbeeld vaste kostencomponenten (jaartarieven), die niet goed in een benchmark op basis van turnarounds zijn in te passen. 2.2 Tariefopbrengsten in 2004 en 2006 De verkeersgegevens van Schiphol voor het jaar 2005 zijn als input gebruikt voor het model. Op basis van deze statistische gegevens zijn de tarieven van 2004 en 2006 doorgerekend. Hierdoor is het mogelijk een consistente vergelijking tussen 2004 en 2006 te maken. De onderstaande Figuur 2.2 geeft de resultaten van beide jaren weer.

11 RESULTATEN BENCHMARK 5 Figuur 2.2 Aeronautical kosten (* mln ) voor gehele representatieve vloot in 2004 en Aeronautical kosten (Miljn. Euro) AMS FRA LHR LGW CDG ORY Airport charge Government Charge

12 6 HOOFDSTUK 2 Op deze pagina is een gedetailleerde tabel opgenomen waarin de vergelijking van elke kostenpost afzonderlijk wordt weergegeven. Ook is de procentuele groei per kostenpost weergegeven. Tabel 2.2 Vergelijking van aeronautical kosten (*mln ) in 2004 en AMS FRA LHR LGW CDG ORY Groei Groei Groei Groei Groei Groei Airport charge % % % % % % LTO charge % % % % % % Passenger Service charge % % % % % % Parking charge % % % % % Airport Security charge % % Noise charge % Government Charge % % % % % % Noise charge % % % Security charge % % % ATC charge % % % % % % Other % % % % Total Aeronautical % % % % % % 1 De hier genoemde percentages zijn gebaseerd op niet afgeronde bedragen.

13 RESULTATEN BENCHMARK Aeronautical kosten voor drie types Door DGTL zijn drie vliegtuigtypes gekozen uit de representatieve vloot om nader te bekijken. Onderstaande tabellen geven de kosten ( ) van een gemiddelde turn-around (aankomst en vertrek) van deze types weer. Tabel 2.3 Turnaround kosten van een Boeing MC AMS FRA LHR LGW CDG ORY Airport charge LTO charge Passenger Service charge Parking charge Airport security charge Noise charge 132 Government Charge Noise charge Security charge ATC charge Other Total Aeronautical Tabel 2.4 Turnaround kosten van een Boeing AMS FRA LHR LGW CDG ORY Airport charge LTO charge Passenger Service charge Parking charge Airport security charge Noise charge 61 Government Charge Noise charge Security charge ATC charge Other Total Aeronautical

14 8 HOOFDSTUK 2 Tabel 2.5 Turnaround kosten van een Fokker 70 AMS FRA LHR LGW CDG ORY Airport charge LTO charge Passenger Service charge Parking charge Airport security charge Noise charge 32 Government Charge Noise charge Security charge ATC charge Other Total Aeronautical

15 LUCHTHAVENGELDEN EN OVERHEIDSHEFFINGEN 9 3 Aannames Tijdens de modellering van tarieven uit de Airport & Air Navigation Charges Manual van IATA is gebruik gemaakt van een aantal aannames. Deze aannames worden hieronder weergegeven. - Vliegtuigtypes worden ingedeeld naar types die met name Europese (EUR) vluchten uitvoeren, en naar types die met name Intercontinentale (ICA) vluchten uitvoeren. - Bij Intercontinentale (ICA) vluchten wordt een loadfactor van 0,8 gehanteerd, bij Europese (EUR) vluchten een load factor van 0,7. - Bij een ICA vlucht is 40% O/D passagier en 60% transferpassagier. Bij een EUR vlucht is dit andersom, en is aangenomen dat 60% O/D passagier is en 40% transferpassagier. - Bij een Intercontinentale vlucht is het aantal parkeeruren 3, als het een Europese vlucht is dan 1 uur. - Als piek/ off-piek / nacht wordt de definitie gebruikt zoals in de IATA sheets bij Schiphol wordt vermeld. (Piek: ; Off- piek: en ; Nacht: ) - In de luchthavengelden wordt onderscheid gemaakt naar welke bestemming wordt gevlogen. In de benchmark wordt onderscheid gemaakt naar 1) Domestic verkeer; 2) EU (Schengen) ; 3) EU (non Schengen) ; 4) rest Europa (non EU) en 5) Intercontinentaal. Onderstaand worden de aannames die specifiek zijn voor elke luchthaven per luchthaven beschreven. Amsterdam Schiphol - Voor vluchten in de nacht wordt een surcharge gerekend bij de Landing & Take-off charge. In tegenstelling tot 2004 wordt er in 2006 onderscheid gemaakt tussen starts en landingen. De starts worden zwaarder belast dan de landingen. Aangenomen is dat de verdeling tussen het aantal starts en landingen 50/50 is. Frankfurt - De Central Ground Handling charge is (provision of conveyer systems and central deicing infrastructure) bij de Passengers Service charge gerekend. - Naar aanleiding van een studie van SH&E bleek dat 80% van de transferpassagiers in 2004 niet gescand werd, en daarom ook geen security charge hoeft te betalen. In 2006 is dit echter niet meer het geval. In 2006 moet voor alle transferpassagiers betaald worden. - Bij gebruik van pierstand is aangenomen dat de pier gebruikt wordt als het aandeel connected groter is dan disconnected. - Onder airport security heffing worden de nieuwe security heffing gerekend en de 100% bagage screening heffing.

16 10 HOOFDSTUK 3 London Heathrow en London Gatwick - De gehanteerde aanname betreffende de piekuur definitie is in het geval van Londen niet gerechtvaardigd. Voor de Londense luchthavens is de piek zodanig breed gedefinieerd dat daarin drie keer zoveel verkeer is als op Schiphol in de piek. Daarom wordt hiervoor gecorrigeerd. - Bij Air Passenger Tax wordt een gemiddelde genomen van de standard rate en van een lowest class of travel. Paris Charles de Gaulle en Paris Orly - Bij de parking charge wordt een verdeling van 70/30 verondersteld tussen docked en distant parkeren. - Bij de parking charge wordt geen rekening gehouden met mixure of contact.

17 AANNAMES 11 Pax Pakket (*000) Vracht arriving (ton) Vracht departing (ton) ICA/ EUR vloot Type MTOW SeatCap Movements B MC ICA B P ICA B EUR MD ICA DC10-30P ICA A EUR A EUR B ICA B ICA AIRBUS A300-6P ICA B ICA AIRBUS A310-3P ICA AIRBUS A300-4P EUR B P EUR AIRBUS A EUR B WING EUR B EUR B EUR AIRBUS A EUR AIRBUS A EUR B EUR AIRBUS A EUR MD EUR B EUR MD EUR B EUR B EUR B EUR BAE EUR FK EUR BAE P EUR FK EUR EMB EUR CRJ EUR CANAD100/200ER EUR SAAB EUR FK EUR EMB EUR ATR EUR DORNIER EUR B F ICA B F ICA MD-11 FREIGHTER ICA

18 12 HOOFDSTUK 3 Type Offpeak Night Peak Dome stic EU Schengen EU non Schengen Europa (Non- EU) Interconti nental Parkin ghours B MC 0,05 0,86 0,10 0,00 0,00 0,00 0,00 1,00 3 B P 0,18 0,76 0,05 0,00 0,00 0,00 0,00 0,99 3 B ,02 0,89 0,10 0,00 0,00 0,00 0,00 1,00 1 MD11 0,02 0,76 0,22 0,00 0,08 0,00 0,05 0,87 3 DC10-30P 0,08 0,89 0,02 0,00 0,00 0,01 0,00 0,99 3 A ,21 0,70 0,09 0,00 0,00 0,00 0,00 1,00 1 A ,05 0,92 0,03 0,00 0,04 0,12 0,01 0,83 1 B ,13 0,87 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,00 3 B ,15 0,76 0,10 0,00 0,07 0,06 0,04 0,83 3 AIRBUS A300-6P 0,27 0,71 0,02 0,00 0,03 0,00 0,70 0,28 3 B ,21 0,76 0,03 0,00 0,04 0,01 0,02 0,93 3 AIRBUS A310-3P 0,10 0,80 0,10 0,00 0,12 0,00 0,18 0,69 3 AIRBUS A300-4P 0,13 0,77 0,10 0,00 0,01 0,00 0,98 0,01 1 B P 0,11 0,86 0,02 0,00 0,48 0,04 0,01 0,47 1 AIRBUS A321 0,13 0,86 0,02 0,00 0,26 0,47 0,25 0,02 1 B WING 0,04 0,68 0,28 0,00 0,74 0,02 0,14 0,10 1 B ,12 0,84 0,04 0,00 0,52 0,16 0,13 0,19 1 B ,11 0,76 0,13 0,00 0,62 0,10 0,22 0,06 1 AIRBUS A ,15 0,80 0,05 0,00 0,49 0,37 0,07 0,07 1 AIRBUS A ,17 0,82 0,01 0,00 0,89 0,03 0,07 0,01 1 B ,07 0,82 0,11 0,00 0,66 0,30 0,01 0,03 1 AIRBUS A319 0,18 0,81 0,01 0,00 0,34 0,47 0,16 0,04 1 MD82 0,08 0,91 0,01 0,00 0,90 0,09 0,01 0,00 1 B ,19 0,80 0,00 0,00 0,53 0,33 0,13 0,01 1 MD87 0,14 0,86 0,00 0,00 1,00 0,00 0,00 0,00 1 B ,13 0,87 0,00 0,00 0,77 0,19 0,00 0,04 1 B ,19 0,80 0,01 0,00 0,43 0,44 0,10 0,02 1 B ,22 0,76 0,01 0,00 0,31 0,63 0,03 0,03 1 BAE146 0,20 0,80 0,00 0,00 0,00 0,02 0,98 0,00 1 FK100 0,17 0,82 0,00 0,00 0,49 0,47 0,04 0,00 1 BAE P 0,06 0,93 0,01 0,00 0,97 0,03 0,00 0,00 1 FK70 0,16 0,84 0,00 0,00 0,60 0,37 0,03 0,00 1 EMB-170 0,22 0,78 0,00 0,00 0,01 0,99 0,00 0,00 1 CRJ700 0,17 0,83 0,00 0,00 1,00 0,00 0,00 0,00 1 CANAD100/200ER 0,14 0,85 0,01 0,00 0,89 0,00 0,00 0,11 1 SAAB ,22 0,78 0,00 0,00 0,28 0,01 0,72 0,00 1 FK50 0,12 0,87 0,00 0,18 0,50 0,32 0,00 0,00 1 EMB-145 0,17 0,83 0,00 0,00 0,65 0,31 0,04 0,00 1 ATR ,32 0,68 0,00 0,01 0,98 0,01 0,00 0,00 1 DORNIER ,21 0,79 0,00 0,00 0,45 0,52 0,03 0,00 1 B F 0,10 0,68 0,22 0,00 0,01 0,01 0,00 0,98 3 B F 0,13 0,79 0,08 0,00 0,04 0,01 0,02 0,93 3 MD-11 F 0,15 0,73 0,12 0,00 0,00 0,00 0,00 0,99 3

19 AANNAMES 13 Eng Nox emission Noise certification data Type ines p/landing (g) (EPNdB) Noise classifications TONL SLNL APNL AMS FRA LHR/ LGW CDG/ ORY B MC B P B MD DC10-30P A A B B AIRBUS A300-6P B AIRBUS A310-3P AIRBUS A300-4P B P AIRBUS A B WING B B AIRBUS A AIRBUS A B AIRBUS A MD B MD B B B BAE FK BAE P FK EMB CRJ CANAD100/200E R SAAB FK EMB ATR X X X DORNIER X X X B F B F MD-11 F

20