Internationale oliemarkten en de rol van biobrandstoffen

Transcriptie

1 Internationale oliemarkten en de rol van biobrandstoffen Lucia van Geuns Airneth Seminar, 10 December 2009

2 IEA WEO 2008:..the world will struggle to produce enough oil to make up for steep declines in existing fields, such as the North Sea, Russia and Alaska..more acute as prices fall and investment decisions are delayed....the world need to make a significant increase in investments just to maintain the current level of production Financial Times 20 October 2008

3 NRC Handelsblad 10 aprill 2008.in 2010 moet elke liter benzine of diesel in de EU bestaan uit 5,75 % bio-ethanol of biodiesel.tweede generatie biobrandstoffen zwaarder laten wegen..de productie is rendabel dankzij een EU-richtlijn. zeer omstreden productie vergroot het voedseltekort..

4 NRC Handelsblad 12 aprill 2008 Energieraad:.dreigt optimisme om te slaan naar te groot pessimisme Juist goede kansen in Nederland vanwege veel kennis over biotechnologie, chemie en biomassa.

5 Deze presentatie Introductie Internationale energiemarkt Energie voorzieningzekerheid Energie en beleid Afsluitende opmerkingen

6 Conclusions WEO 2009 The financial crisis has halted the rise in global energy use, but its upward path will resume soon & continue to 2030 on current policies Fossil fuels continue to dominate the fuel mix, oil remaining the leading fuel Renewables & other non-fossil energy sources grow fast but remain marginal The consequences of these trends for climate change, energy security & human development are alarming

7 Reële en Nominale Ruwe Olieprijzen $/bbl 140 Nominal price Real price $ per barrel in December 1979 $ 75 per barrel in December Bron: BP 2008

8 In for a bumpy ride? De val: van $147 op 14/7 naar $67 op 17/10 tot $48 op 18/3/2009 Majors zoals Total, Eni en Royal Dutch Shell hebben een hoge olie prijs nodig om investeringen in produktiecapaciteit te verantwoorden (olie zanden, diep water etc) Maar ook de OPEC landen hebben belang bij een stabiel hoge prijs ($ 75 - $100) voor hun staatsbegroting Clingendael Clingendael International International Energy Energy Programme Programme

9 De energie markt Afhankelijk van fossiele brandstoffen Toenemende mondiale vraag Reserves geconcentreerd Emissies broeikasgassen hoog Transport sector bijna volledig afhankelijk van olie en groeiende!

10 Wereld Energievraag Bron: Referentie scenario IEA World Energy Outlook, 2008 Mtoe Other renewables Hydro Nuclear Biomass Gas Coal Oil De wereld energievraag groeit met meer dan 40% in de volgende 25 jaar, het absoluut verbruik van kolen groeit het hardst

11 Toenemende vraag naar energie Beinvloed door bevolkingsgroei en economische groei

12 Belang van India en China in Energievraag in 2030 Mtoe China en India Rest niet OESO OESO Snelle groei tussen 2002 en Bron: Referentie scenario IEA World Energy Outlook, 2008 Niet-OESO landen zijn verantwoordelijk voor 87% van de toenemende energievraag tussen 2006 en 2030, met als drijfveren China en India

13 Energie Gerelateerde CO 2 Emissies Gigatonnes Bron: Referentie scenario IEA World Energy Outlook, 2008 International marine bunkers and aviation Non OECD gas Non OECD oil Non OECD coal OECD gas OECD oil OECD coal % van de stijging in emissies tussen nu en 2030 komt van niet-oeso landen, driekwart van China, India en het Midden Oosten

14 Strategische Ellips? Bewezen wereld oliereserves eind % = 1237 duizend miljoen vaten Bewezen wereld gasreserves eind % = triljoen m 3 Andere regio s Andere regio s 28% 28% 72% Strategische ellips* 72% Strategische ellips* Meer dan 70 procent van de bewezen Conventionele reserves bevinden zich in de strategische energie ellips *Middle East, Russia, Central Asia, Caucasus. Source: BP 2008

15 Olieproduktie per Bron (WEO 2009 Reference Scenario) mb/d % Unconventional 50% Other OPEC % 30% 20% 10% Middle East OPEC Non-OPEC OPEC market share (right axis) % OPEC kent de belangrijkste groei in olieproduktie omdat de conventionele non-opec produktie piekt; unconventionele olie gaat ook een belangrijkere rol spelen

16 Wereld Olieproduktie per Bron mb/d Bron: Referentie scenario IEA World Energy Outlook, 2008 Natural gas liquids Non conventional oil Crude oil yet to be developed (inc. EOR) or found Crude oil currently producing fields Zelfs al zou de huidige olievraag niet verder stijgen, dan nog zou 45 miljoen vaten per dag produktiecapaciteit moeten worden ontwikkeld (3x Saudi- Arabië) om de neergang van huidige velden op te vangen

17 Onzekerheden t.a.v. voorzieningszekerheid Meer import uit politiek en economisch instabiele producerende landen Concurrentie met andere consumerende landen Knelpunten in handelsroutes Beperkte binnenlandse produktie van duurzame energie bemoeilijkt diversificatie naar alternatieve brandstoffen Beperkingen aan energie beleidsinstrumenten

18 Beperkte toegang tot oliereserves voor buitenlandse directe investeringen Concession 21% Production sharing 12% Iraq 10% Bron: IEA, World investment outlook 2003 Limited access - National companies 22% National companies only (Saudi Arabia, Kuwait, Mexico) 35% Private partijen hebben tot meer dan de helft van de resterende oliereserves geen toegang

19 Verdeling olie reserves over private en publieke marktspelers Oil and gas reserves in 2004 In bln boe Gas reserves Oil reserves Source: CSFB

20 Changing Business model.. Chinese and Indian companies are competing for reserves with majors but they do not (alway) have a profit motive (in the short term) but a (government) assignment to secure flows to China/India

21 NRC Handelsblad, 1 juli June 2009: ADDAX DEAL TO TAKE SINOPEC INTO IRAQ China highlighted its ambitions to expand in the resources sector on Thursday when state-owned Sinopec - one of China's largest oil companies - agreed to a $7.2bn takeover of Addax, a Swiss-based oil company listed in Toronto and London with interests in Africa and Iraqi Kurdistan. De Volkskrant, 1 juli 2009

22 Toenemende drukte op transportroutes vergroot kwetsbaarheid! Middle East North America Latin America Africa Western Europe Former Soviet Union Pacific Asia Panama Bosphorus Hormuz Suez Bab el-mandab Malacca Million barrels per day Source: GEOG 80, Transport geography

23 Verandering in het geopolitieke landschap en de internationale energiemarkt Veranderde mores Grondstoffenmanagement Verandering in de mores van het internationale economisch-politiek systeem door integratie van landen als China en India Bilateralisme als een alternatief voor globalisering/ multilateralisme Relatief belang van OECD landen in traditionele fossiele energie markten neemt af en belang verschuift naar ontwikkelingslanden Grondstoffenmanagement door overheid in producerende landen is toegenomen Uitrol van controle over de waardeketen door verticale integratie (NOC s) Balanceren voor nationaal optimum, niet voor de wereldmarkt Bron: CIEP analysis

24 Import Afhankelijkheid Olie 100 Bron: IEA % N.America EU Japan,Korea China India Alle grote olieconsumerende regio s in de wereld zullen de import afhankelijkheid in de toekomst zien stijgen C Clingendael International Energy Energy Programme

25 Brussel: ? 2007 An Energy Policy for Europe & A New Industrial Revolution??????? Duurzaamheid Marktwerking Leveringszekerheid 20% Minder CO2 Extra energie efficiëntie Aandeel hernieuwbare energie in 2020 Welvaartsgroei Openstaande zaken: Geen volledige naleving Toegang en ontvlechting Lange termijn contracten Infrastructuur Interne solidariteit Minder fossiele brandstof Meer interconnecties Extern energiebeleid Één stem spreken Dialoog en samenwerking

26 Energie-gerelateerde CO 2 emissies en beleid Gigatonnes Policy Scenario 450 Policy Scenario 9% 14% 23% Nuclear CCS Renewables & biofuels Energy efficiency 30 54% Reference Scenario 550 Policy Scenario 450 Policy Scenario Bron: IEA World Energy Outlook, 2008 Technologie ontwikkeling is nodig, maar de meeste winst kan worden gehaald door energiebesparings maatregelingen en het gebruik van bestaande technologie!

27 Vraag biobrandstoffen per regio Bron: WEO 2009 Reference Scenario mb/d Rest of world OECD Europe Latin America Asia OECD North America Huidige vraag biobrandstoffen transportsector: 1% Vraag in 2030: 5% (25% van de vraagtoename van 2de generatie technologie)

28 Schaarste aan Tijd? De toekomstige olieproductie zal naast een toenemende groei ook een verval in productie van huidige velden moeten compenseren. Expansie van de olieproductie vereist investeringen die pas op de middellange termijn effect zullen sorteren ( ). Geologische beperkingen zullen op een langere termijn (+2020) van invloed zijn op de wereld olieproductie. De investeringen in olieproductie zijn zeer onzeker geworden door de wereldwijde recessie en zullen in belangrijke mate afhangen van de duur van de recessie. C Clingendael International Energy Energy Programme

29