Kwaliteitsindicatoren Farmacie. Meting over 2013
|
|
- Jan van der Berg
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Meting over 2013
2
3 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts (AHHA)
4 Bij de totstandkoming van de kwaliteitsindicatoren hebben de volgende partijen samengewerkt: Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter Bevordering der Pharmacie (KNMP) Nederlandse Vereniging voor Poliklinische Farmacie (NVPF) Landelijke Huisartsen Vereniging, Apotheekhoudende Afdeling (LHV AHA) Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA) Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) Zorgverzekeraars Nederland (ZN) Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) Consumentenbond KNMP Alexanderstraat JL Den Haag T E kwaliteitsmonitor@knmp.nl I Aan de totstandkoming van deze uitgave is uiterste zorg besteed. Voor informatie die nochtans onvolledig of onjuist is opgenomen, aanvaardt de KNMP geen aansprakelijkheid.
5 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts Inhoud Inleiding 7 Samenvatting indicatoren 9 1 Kwaliteitsmanagement 12 2 Continuïteit van zorg 20 3 Communicatie met de patiënt 27 4 Medicatiebewaking 30 5 Bereiding 36 6 Ter hand stellen 37 7 Monitoring van Geneesmiddelgebruik 40 8 Zelfzorg vervallen 9 Beheer van Geneesmiddelen Onderwijs, onderzoek en ontwikkeling van zorg 51 5
6 6
7 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts Inleiding Apothekers en apotheekhoudende huisartsen werken hard aan het inzichtelijk en transparant maken van de kwaliteit van geleverde farmaceutische zorg. Dat gebeurt op drie verschillende manieren; via deze zorginhoudelijke kwaliteitsindicatoren, door gebruikmaking van patiëntervaring en met etalageplus informatie over afzonderlijke apotheken. Deze publicatie gaat alleen over de zorginhoudelijke indicatoren. De uitvraag van de kwaliteitsindicatoren farmacie gebeurt sinds 2012 via de Stichting Kwaliteitsindicatoren Farmacie (SKIF). In SKIF zijn de koepelorganisaties KNMP, NVZA, NVPF en LHV Apotheekhoudenden vertegenwoordigd. SKIF is in het leven geroepen om farmaceutische data te verzamelen, te beheren en (onder strikte voorwaarden) te delen met (zorg)consumenten, andere zorgverleners, de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) en zorgverzekeraars. Rond de uitvraag van de kwaliteitsindicatoren farmacie over de verslagjaren 2011 en 2012 is veel kennis opgedaan die dit jaar opnieuw heeft geleid tot concrete verbeterstappen. Niet alleen het proces van de uitvraag is verbeterd, ook inhoudelijk zijn de kwaliteitsindicatoren waar nodig herzien. De verbeteringen zijn ingegeven door meldingen over de indicatoren afkomstig van apothekers en apotheekhoudende huisartsen. Daarnaast is de balans tussen structuur-, proces- en uitkomstindicatoren in de set over 2013 opnieuw verbeterd. De voorliggende set voldoet aan de informatiebehoefte van zowel de zorgverleners als de vragende partijen: zorgverzekeraars, patiënten en consumenten, en de toezichthouder IGZ. Deze set is wederom in nauw overleg met apothekers en apotheekhoudende huisartsen samengesteld en zorgvuldig afgestemd met zorgverzekeraars, IGZ en patiënten- en consumentenorganisaties. Er is veel aandacht gegeven aan het beperken van de administratieve last voor apothekers en apotheekhoudende huisartsen rond de uitvraag. Er ligt voor verslagjaar 2013 een goede, weloverwogen set die geleverde farmaceutische zorg inzichtelijk maakt en daarmee betekenisvolle informatie oplevert voor alle belanghebbenden. Wie hebben baat bij de uitvraag van de kwaliteitsindicatoren en/of welke partijen hebben interesse in de resultaten: Apothekers en apotheekhoudende huisartsen krijgen de mogelijkheid om de kwaliteit van hun geleverde zorg te tonen. Het levert hen ook direct inzicht in welke verbeteringen gemaakt kunnen worden. 7
8 Zorgconsumenten krijgen inzicht in de kwaliteit van een apotheek en hiermee de mogelijkheid om een zorgverlener te kiezen die voldoet aan hun eisen en behoeften. Zorgverzekeraars krijgen inzicht in de kwaliteit van de zorg in een apotheek en zijn hierdoor beter in staat om zorg in te kopen. IGZ gebruikt de informatie voor haar toezicht- en handhavingstaak. Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) kan passend (toekomstig) beleid ontwikkelen dat leunt op realistische mogelijkheden van apotheken. Het Kwaliteitsinstituut heeft als doel de kwaliteit van de in Nederland geleverde zorg te helpen verbeteren. Daartoe worden via het Kwaliteitsinstituut de scores op de indicatoren, die daarvoor geschikt zijn bevonden, gepubliceerd. Publicatie van resultaten Met de uitvraag van de kwaliteitsindicatoren farmacie wordt informatie verzameld die meerdere doelen dient en bruikbaar is voor meerdere partijen. Specifieke resultaten van de uitvraag worden na een toetsing op validiteit en onder specifieke voorwaarden gedeeld met de toezichthouder en beleidsmakers. Ook wordt een deel van de resultaten openbaar gemaakt voor het algemene publiek. Om het ontsluiten van verzamelde data zorgvuldig en transparant te doen is door SKIF een dataprotocol opgesteld waarin afspraken staan over gebruik en ontsluiting van de data. Apothekers en apotheekhoudende huisartsen maar ook de vragende partijen hebben uiteraard actief inbreng geleverd bij het opstellen van het dataprotocol. Met de jaarlijkse uitvraag van de kwaliteitsindicatoren farmacie en publicatie van de resultaten komen apotheekhoudenden tegemoet aan de wens van zorgconsumenten, zorgverzekeraars en beleidsmakers om inzicht te verschaffen in geleverde zorgprestaties op apotheekniveau. De resultaten worden door apotheken en apotheekhoudenden ingezet om hun zorgtaak en dienstverlening (nog) beter uit te voeren en hun zorgverlening aan de patiënt voortdurend te verbeteren. 8
9 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts Samenvatting indicatoren In de set onderscheiden we drie soorten indicatoren: structuur-, proces-, en uitkomstindicatoren. Structuurindicatoren geven informatie over de organisatorische voorwaarden waarbinnen een apotheekhoudende verantwoord zorg kan leveren. Procesindicatoren geven informatie over de handelingen die binnen een zorgproces worden uitgevoerd om kwaliteit te leveren. Uitkomstindicatoren geven informatie over de uitkomst van de zorg. Kwaliteitsmanagement 1.1 Aanwezigheid gecertificeerd kwaliteitssysteem (pag. 12) 1.2 Onderzoek naar patiëntervaringen of patiënttevredenheid (pag. 14) 1.3 Registreren van intern geconstateerde bijna incidenten (pag. 15) 1.4 Registratie van incidenten waarbij cliënt onjuiste medicatie heeft ontvangen (pag. 16) 1.5 Aantal vastgelegde incidenten van door cliënt ontvangen onjuiste medicatie (pag. 17) 1.6 Percentage geregistreerde klachten van patiënten per categorie (pag. 18) Continuïteit van zorg 2.1 Navragen en vastleggen actueel geneesmiddelgebruik (patiëntendossier) (pag. 20) 2.2 Deelname aan overleg tussen voorschrijvers en apothekers (pag. 22) 2.6 Systeem elektronische gegevensuitwisseling tussen apotheken (pag. 24) 2.7 Afhandelen interacties coumarines en co-trimoxazol (pag. 26) Communicatie met de patiënt 3.1 Percentage patiënten met minimaal 2 stootkuren prednisolon of prednison ondanks chronische longspecifieke inhalatiemedicatie (pag. 27) 3.2 Percentage gebruikers van inhalatiecorticosteroïden met orofaryngeale antimycotica (pag. 29) Medicatiebewaking 4.1 De parameters ten behoeve van de medicatiebewaking in het apotheekinformatiesysteem zijn goed ingesteld (pag. 30) 4.2 Vastleggen van de afhandeling van interacties (pag. 31) 9
10 4.4 Werkafspraken over navragen allergieën en overgevoeligheden bij de patiënt (pag. 32) 4.10 Patiënten die metformine gebruiken in een dagdosis >1000 mg, en een creatinineklaring <50ml/min hebben en waarbij op basis van de creatinineklaring een interventie in de medicatie heeft plaatsgevonden (pag. 33) 4.11 Percentage patiënten met de contra-indicatie hartfalen waaraan NSAID s (inclusief COX-2 selectieve remmers) ter hand zijn gesteld (pag. 35) Bereiding 5.1 Bereiden conform GMP-z of richtlijn bereidingen of aantoonbaar werken volgens de IGZ-circulaire doorgeleverde bereidingen (pag. 36) Ter hand stellen 6.1 Voldoen verpakkingen aan de normen van een Geautomatiseerd Distributie Systeem (GDS) (pag. 37) 6.2 Beschikbaarheid controlesysteem voor uitzetten van medicijnen in weekdoseersystemen niet zijnde GDS (pag. 39) Monitoring van Geneesmiddelgebruik 7.1 Percentage patiënten >70 jaar dat klassieke NSAID s met gastroprotectie gebruikt (pag. 40) 7.8 Slaapmiddelen gelijk aan of korter dan 15 dagen bij een eerste uitgifte (pag. 42) 7.9 Voorkeursmiddelen protonpompremmers, alle gebruikers (pag. 43) 7.10 Voorkeursmiddelen NSAID s, nieuwe gebruikers (pag. 44) Beheer van Geneesmiddelen 9.3 Aanwezigheid sluitend vervaldatumsysteem (pag. 46) 9.4 Uitvoeren van recalls (pag. 47) 9.5 Aantal niet volledig uitgevoerde recalls van geneesmiddelen (pag. 48) 9.6 Interne en externe meldingen over verlopen medicatie (pag. 50) Onderwijs, onderzoek en ontwikkeling van zorg 10.2 Deelname LAREB intensive monitoring programma (pag. 51) 10.3 Aantal bij LAREB gemelde bijwerkingen van patiënten (pag. 52) 10
11 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts Toelichting aspecten van de indicatoren Toelichting Teller Noemer Onderbouwing Kwaliteit van zorg wordt onderverdeeld in domeinen, namelijk: Kwaliteitsmanagement, Continuïteit van zorg, Communicatie met de patiënt, Medicatiebewaking, Bereiding, Ter hand stellen, Monitoring van geneesmiddelgebruik, Beheer van geneesmiddelen, Onderwijs, onderzoek en ontwikkeling van zorg, Toediening van geneesmiddelen. Niet alle indicatoren zijn relevant voor iedere apotheekhoudende setting. Hier wordt omschreven of de indicatoren van toepassing zijn voor alle apotheekhoudenden (algemeen) of voor een specifieke setting: ziekenhuisapotheek, openbare apotheek of apotheekhoudende huisartsen. Omschrijving van het risico dat gelopen wordt. Hier wordt de indicator omschreven. Indien in de indicatoren termen worden gebruikt die enige toelichting nodig hebben, dan wordt deze hier gegeven. Bijvoorbeeld toelichting op medicatie en/of middelen. en worden vaak als een breuk gepresenteerd (behalve structuurindicatoren). De teller is het getal boven de streep van een breuk. Daarnaast is de teller een deelverzameling van de noemer. De noemer is het getal onder de streep van een breuk. en zijn een middel om inzichtelijk te maken wat de kwaliteit van zorg is op een bepaald moment. Hier wordt een korte samenvatting gegeven van het belang van deze indicator in relatie tot kwaliteit van zorg en een weergave van de gebruikte bronnen. Er worden drie typen indicatoren onderscheiden: Structuurindicatoren, Procesindicatoren, Uitkomstindicatoren. 11
12 Kwaliteitsmanagement 1.1 AHHA (ZHA, OA, PoliA) OA, AHHA, PoliA Aanwezigheid gecertificeerd kwaliteitssysteem Kwaliteitsmanagement Alle branches De apotheek beschikt niet over een gecertificeerd kwaliteitssysteem, waardoor de kwaliteit onvoldoende geborgd is. A) Beschikt de apotheek over een voor geheel 2013 geldig gecertificeerd kwaliteitssysteem (bijv. HKZ of ISO)? Ja Nee (u bent klaar met deze indicator) B) Zo ja, wie was de externe certificerende instantie? DEKRA CGD DNV KIWA Lloyds TüV ISO CCKL GMP-z NIAZ Anders, namelijk... C) Wat is het nummer van het (HKZ-) certificaat? D) Valt de apotheek onder een multisite certificaat? (zie toelichting) Ja Nee 12
13 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts Toelichting Onderbouwing Een multisite certificaat is één (HKZ-)certificaat dat voor meerdere apotheekvestigingen wordt afgegeven bijvoorbeeld een maatschap of een keten. De certificering bestaat uit een centraal deel en een deel dat voor elke separate vestiging geldt. Zie ook de HKZ website ( frontpage/m,m/itemid,143/). Daarnaast bestaat er een certificaat voor maar één vestiging. De zorginstelling waar farmaceutische zorg wordt geleverd, beschikt over een kwaliteitssysteem dat is gebaseerd op vigerende wet- en regelgeving en recente inzichten. De eindverantwoordelijke in een zorginstelling zorgt ervoor dat de documenten van het kwaliteitssysteem regelmatig op inhoudelijke en technische kwaliteitseisen worden getoetst, en dat zorgverleners bekend zijn met de onderdelen van het kwaliteitssysteem. Structuur 13
14 1.2 AHHA (ZHA, OA, PoliA) Onderzoek naar patiëntervaringen of patiënttevredenheid Kwaliteitsmanagement Alle branches Door het niet (periodiek) meten van patiëntervaringen kan niet worden nagegaan of de zorg voldoende aansluit bij de behoefte van de patiënt, of er zich knelpunten voordoen en hoe interventies of verbeteractiviteiten in de apotheek zijn ervaren. A) Heeft u in de afgelopen 3 jaar een onderzoek uitgevoerd naar patiëntervaringen of patiënttevredenheid? Ja, door certificerende instelling getoetst Ja, zelf inschatting Nee B) In welk jaar heeft u het meest recent een onderzoek uitgevoerd naar patiëntervaringen of patiënttevredenheid? C) Welke methode was daarbij gebruikt? CQI-Farmacie Apotheken door Cliënten Bekeken (ACB) Een andere methode, namelijk: Onderbouwing Deze indicator gaat in op het betrekken van patiëntervaringen in de zorgverlening door middel van onderzoek. Door het periodiek meten van patiëntervaringen kan worden nagegaan of de zorg voldoende aansluit bij de behoefte van de patiënt, of er zich knelpunten voordoen en hoe interventies of verbeteractiviteiten in de apotheek zijn ervaren. Deze indicator vraagt naar het laatste jaar waarin een dergelijk onderzoek is uitgevoerd in de apotheek en naar de methode die gebruikt is. Structuur 14
15 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts 1.3 AHHA (ZHA, OA, PoliA Registreren van intern geconstateerde bijna incidenten Kwaliteitsmanagement Alle branches Een gebrekkige registratie van intern geconstateerde bijna incidenten ontneemt de mogelijkheid tot verbetering. A) In welke mate worden bijna incidenten die door apotheekmedewerkers (intern) worden geconstateerd, systematisch geregistreerd door de apotheek? in > 80 % van de voorvallen in < 80% en > 50% van de voorvallen in < 50% en > 20% van de voorvallen in < 20% van de voorvallen B) Aantal door apotheekmedewerkers intern (binnen de apotheek of praktijk) geconstateerde en geregistreerde bijna incidenten voordat zij de patiënt hebben bereikt in het rapportagejaar? Toelichting Onderbouwing Een intern geconstateerd bijna incident is een onvoorziene gebeurtenis (denk aan een fout of afwijking), dat niet noodzakelijk schade heeft veroorzaakt, maar is onderschept binnen de apotheek, voordat de medicatie of informatie de patiënt of een andere zorgverlener heeft bereikt. Wanneer een bijna incident via de standaard procedure wordt ondervangen, deze niet meetellen bij deze indicator. Deze indicator vraagt naar de aanwezigheid van een procedure voor het registreren van bijna incidenten die door medewerkers van de apotheek zijn geconstateerd en waarvan de patiënt nog niets heeft gemerkt. Uiteindelijk is het van belang dat bijna incidenten werkelijk worden geregistreerd, geanalyseerd en waar mogelijk aanleiding geven tot verbeteringen in procedures en controles. Proces 15
16 1.4 AHHA (OA, PoliA) Toelichting Onderbouwing Vindt er registratie plaats van incidenten waarbij de cliënt daadwerkelijk onjuiste medicatie heeft ontvangen? Kwaliteitsmanagement Apotheekhoudende Huisarts, Openbare Apotheek en Poliklinische Apotheek Er is onvoldoende zicht op incidenten bij de ter hand stelling van geneesmiddelen waardoor daaruit onvoldoende lering voor de toekomst kan worden getrokken, en dezelfde of vergelijkbare fouten zullen blijven bestaan. Vindt er registratie plaats van incidenten waarbij de cliënt daadwerkelijk niet de juiste medicatie heeft ontvangen? Ja, door certificerende instelling getoetst Ja, zelf inschatting Nee Onder niet juiste medicatie wordt verstaan: onjuiste dosering en/of onjuiste stof en/of onjuiste bereiding en/of niet op juiste naam gesteld en/of onjuist gebruik op het etiket. Een incident is elke onbedoelde gebeurtenis tijdens het zorgproces welke de patiënt heeft bereikt en die tot schade aan de patiënt heeft geleid, had kunnen leiden of (nog) zou kunnen leiden (denk aan een fout of afwijking). De apotheekhoudende zorgt voor een optimaal controlesysteem, zodat de juiste patiënt het juiste middel krijgt. Daarbij hoort optimale vastlegging van de interne controles en de uitkomsten daarvan. De systematiek van de controles wordt vastgelegd in het kwaliteitssysteem. Indien desondanks onjuiste medicatie wordt verstrekt, worden de meldingen daarvan systematisch vastgelegd. Apotheekhoudenden die erg alert zijn op het inzichtelijk krijgen van gemaakte fouten en incidenten zullen hierover meer meldingen rapporteren. Weinig meldingen is niet per definitie goed. Structuur 16
17 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts 1.5 AHHA (OA, PoliA) Toelichting Onderbouwing Aantal vastgelegde incidenten van door cliënt ontvangen onjuiste medicatie Kwaliteitsmanagement Apotheekhoudende Huisarts, Openbare Apotheek en Poliklinische Apotheek Er is onvoldoende zicht op incidenten bij de ter hand stelling van geneesmiddelen waardoor daaruit onvoldoende lering voor de toekomst kan worden getrokken, en dezelfde of vergelijkbare fouten zullen blijven bestaan. Aantal vastgelegde incidenten in het rapportagejaar waarbij de cliënt daadwerkelijk onjuiste medicatie heeft ontvangen, zijnde onjuiste dosering en/of onjuiste stof en/of onjuiste bereiding. Met onjuiste medicatie wordt bedoeld dat er een geneesmiddel met een verkeerde grondstof, sterkte, toedieningsvorm, dosering, tenaamstelling, etc. in de handen van de patiënt terecht is gekomen. In dit geval betekent incident elke onbedoelde gebeurtenis tijdens het zorgproces, welke de patiënt heeft bereikt en die tot schade aan de patiënt heeft geleid, had kunnen leiden of (nog) zou kunnen leiden. De belangrijkste taak van de apotheek is het verzorgen van een veilig en efficiënt medicatieproces. De apotheekhoudende zorgt voor een optimaal controlesysteem, zodat de juiste patiënt het juiste middel krijgt. Daarbij hoort optimale registratie van de interne controles en de uitkomsten van medicatiebewaking. Het medicatieproces en fouten- en incidentenprocedures staat beschreven in het kwaliteitshandboek van de apotheek. Wanneer er een incident plaatsvindt, wordt dit volgens de in het kwaliteitshandboek beschreven procedures vastgelegd. Apotheekhoudenden die alert zijn op het inzichtelijk krijgen van gemaakte fouten en incidenten zullen hierover meer meldingen rapporteren. Weinig meldingen is niet per definitie goed. Proces 17
18 1.6 AHHA (OA, PoliA) Percentage geregistreerde klachten van patiënten per categorie Kwaliteitsmanagement Apotheekhoudende Huisarts, Openbare Apotheek en Poliklinische Apotheek Bij onvoldoende aandacht voor klachten van patiënten worden belangrijke aanwijzingen voor verbetering van de praktijkvoering en zorgverlening gemist. A) Percentage geregistreerde klachten van patiënten van farmaceutisch inhoudelijke aard B) Percentage geregistreerde klachten van patiënten m.b.t. organisatie in de apotheek C) Percentage geregistreerde klachten van patiënten m.b.t. verzekeringsgerechtigdheid D) Percentage geregistreerde klachten van patiënten m.b.t. afwijkingen in de zorg t.g.v. afstemming in de zorgketen Teller A) Aantal geregistreerde klachten van patiënten van farmaceutisch inhoudelijke aard B) Aantal geregistreerde klachten van patiënten m.b.t. de organisatie in de apotheek C) Aantal geregistreerde klachten van patiënten m.b.t. verzekeringsgerechtigdheid D) Aantal geregistreerde klachten van patiënten m.b.t. afwijkingen in de zorg t.g.v. afstemming in de zorgketen Noemer A t/m D: het totaal aantal geregistreerde klachten van patiënten 18
19 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts Toelichting A) Hier worden alle klachten geregistreerd die door de klanten zijn gemeld over de receptverwerking. B) Het gaat hier om klachten op gebied van bejegening, bereikbaarheid, inrichting apotheek, privacy, wachttijd. C) Het gaat hierbij o.a. om ongewenste substitutie en prijs/ vergoeding. D) Hierbij kan men denken aan klachten die betrekking hebben op afspraken die in de keten zijn gemaakt en door de ketenpartner niet (goed) zijn uitgevoerd, zoals inhalatie instructie door de POH-er. Onderbouwing Een klacht is een schriftelijke, mondelinge of op andere wijze geuite aanduiding van een naar voren gebracht bezwaar tegen het handelen of functioneren van een zorgaanbieder, komend van de gebruiker van de diensten van deze zorgaanbieder en/ of diens naasten. Het begrip klacht kent geen beperkingen wat betreft de uitingsvorm, plaats van indiening, doel van de klager, inhoud of complexiteit. De klacht kan dus het karakter hebben van twijfel, vragen, verzoeken om verbetering, melding, claim e.d. (definitie afkomstig van de Vereniging Klachtenfunctionarissen in de Gezondheidszorg). Deze indicator gaat in op het gebruiken van klachten van patiënten voor het verbeteren van de zorgverlening. Deze indicator vraagt naar percentages van geregistreerde klachten van patiënten naar de verschillende onderwerpen (farmaceutisch inhoudelijk, organisatie, verzekeringsgerechtigheid en afstemming in de keten). Klachten zijn een belangrijke bron van aanwijzingen voor verbeteringen in de zorgverlening. Een groter aantal klachten betekent vaak niet dat de apotheek slechter presteert, maar is in de meeste gevallen een indicatie voor systematische aandacht voor klachten van patiënten. Proces 19
20 Continuïteit van zorg 2.1 AHHA (ZHA, OA, PoliA) Navragen en vastleggen actuele geneesmiddelgebruik (patiëntendossier) Continuïteit van zorg Alle branches Van patiënten is het huidige geneesmiddelengebruik niet of onvoldoende bekend waardoor mogelijke schadelijke effecten van een nieuw (additioneel) geneesmiddel onvoldoende of niet onderkend worden. A) Gebruikt u bij elk voorschrift de historie van het HIS (of AIS) voor iedere patiënt (inclusief passanten) om het actuele geneesmiddelgebruik van de patiënt vast te leggen in het dossier, voordat de ter hand stelling van een receptgeneesmiddel plaatsvindt. Ja altijd of bijna altijd, door certificerende instelling getoetst Ja altijd of bijna altijd, zelf inschatting Nee B) Bij elk voorschrift wordt het regionaal systeem om medicatiegegevens uit te wisselen (OZIS, LSP) geraadpleegd, zo nodig telefonisch/per fax bij de eerstelijns apotheek van de patiënt opgevraagd. Ja altijd of bijna altijd, door certificerende instelling getoetst Ja altijd of bijna altijd, zelf inschatting Nee C) Bij elk eerste voorschrift worden de gegevens uit het apotheekinformatiesysteem getoetst op juistheid en volledigheid door het actuele geneesmiddelgebruik te verifiëren bij de patiënt (inclusief zelfzorgmiddelen). Ja altijd of bijna altijd, door certificerende instelling getoetst Ja altijd of bijna altijd, zelf inschatting Nee 20
21 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts D) Bij elk ontslag uit het ziekenhuis registreert u alle bij ontslag benodigde en verstuurde medicatiegegevens uit het overdrachtsdocument van het ziekenhuis (ontslagbrief/ bericht van de apotheek van het ziekenhuis) ook in uw eigen apotheek informatiesysteem ((Z)AIS) of het Huisarts Informatie Systeem (HIS). Ja altijd of bijna altijd, door certificerende instelling getoetst Ja altijd of bijna altijd, zelf inschatting Nee Toelichting Deze vraag is van toepassing op iedere patiënt aan wie u geneesmiddelen ter hand stelt (inclusief passanten). Kennis van het actuele geneesmiddelengebruik is essentieel voor het uitvoeren van een goede medicatiebewaking en voor het voorschrijven van nieuwe medicatie. Onderbouwing Het actuele geneesmiddelengebruik (conform richtlijn medicatieoverdracht) is een gecombineerd overzicht van de geneesmiddelen, die de arts heeft voorgeschreven, die de apotheek heeft ter hand gesteld, die de patiënt op eigen initiatief heeft aangeschaft (via drogisterij of internet) én die de patiënt ook daadwerkelijk gebruikt. Het is een randvoorwaarde dat deze overzichten één uniek document vormen. Zowel de digitale overzichten van arts en apotheker als de kennis van de patiënt spelen hierin een rol. Onder relevante zelfzorgmiddelen (op basis van de NZa-lijst) vallen in ieder geval die OTC-geneesmiddelen die door de KNMP worden aangemerkt als OTC-middelen waarop medicatiebewaking dient te geschieden. Hier vallen ook middelen onder die patiënten via internet verkrijgen (o.a. lifestyle geneesmiddelen). Structuur 21
22 2.2 AHHA (ZHA, OA, PoliA) Deelname aan overleg tussen voorschrijvers en apothekers Continuïteit van zorg Alle branches Patiënten worden niet eenduidig (en als gevolg mogelijk suboptimaal) behandeld als gevolg van onvoldoende afstemming tussen voorschrijvers en apotheken of omdat niet volgens afspraken wordt gehandeld. A) Neemt uw apotheek aan tenminste één vorm van de hieronder staande farmacotherapeutisch overleggen met andere zorgverleners (FT(T)O) / formulariumcommissie(s) deel? extramurale/1e lijns overleggen/commissies zoals FT(T)O (interne) ziekenhuis/2e lijns overleggen/commissies/ formularium/geneesmiddelcommissies over intramuraal voorschrijfbeleid (interne) ziekenhuis overleggen/formularium/geneesmiddelcommissies over extramuraal voorschrijfbeleid transmurale (multilijns) overleggen/commissies overleggen in het ziekenhuis op patiëntniveau Ja, door certificerende instelling getoetst Ja, zelf inschatting Nee (u bent klaar met deze indicator) B) Indien u aan een FT(T)O deelneemt, wat is het niveau van het FT(T)O: niveau 1: geen gestructureerd overleg niveau 2: regelmatig overleg zonder concrete afspraken niveau 3: regelmatig overleg met concrete afspraken niveau 4: regelmatig overleg met toetsing van gemaakte afspraken 22
23 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts Onderbouwing Voorschrijvers en apotheekhoudenden werken samen binnen overlegstructuren, zoals het farmacotherapeutisch (transmuraal) overleg (FT(T)O) of 2e lijnsoverleg formularium/ geneesmiddelcommissies. Binnen deze en andere overlegstructuren maken zorgverleners gezamenlijk afwegingen en afspraken over de effectiviteit, veiligheid en doelmatigheid van geneesmiddelen(gebruik). Structuur 23
24 2.6 AHHA (ZHA, PoliA) Systeem elektronische gegevensuitwisseling tussen apotheken Continuïteit van zorg Apotheekhoudende Huisarts, Ziekenhuisapotheek en Poliklinische Apotheek Er is onvolledige elektronische gegevensuitwisseling tussen apotheken onderling. A) Participeert uw apotheek in uitwisseling van medicatiegegevens tussen apotheken? Ja Nee B) Participeert uw apotheek in uitwisseling van medicatiegegevens met andere zorgverleners? Ja Nee C) Op welk niveau participeert u in uitwisseling medicatiegegevens? (meerdere antwoorden mogelijk) Organisatieniveau (vestigingen onderling); Regionaal niveau Provinciaal niveau Landelijk D) Op welke wijze participeert uw organisatie in uitwisseling medicatiegegevens? (meerdere antwoorden mogelijk) In een OZIS-ring Via het Landelijk Schakelpunt (LSP) In een keten van apotheekhouders Anders, namelijk... Toelichting Toelichting bij C en D: meerdere antwoorden zijn tegelijk mogelijk. Een fax mag ook worden gezien als elektronische uitwisseling. 24
25 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts Onderbouwing Deze indicator richt zich op het delen van gegevens tussen apotheken via de zogenaamde regionale of lokale OZIS-koppeling of het LSP. Structuur 25
26 2.7 AHHA (OA) Toelichting Onderbouwing Afhandelen interacties coumarinen met cotrimoxazol Continuïteit van zorg Apotheekhoudende Huisarts en Openbare Apotheek Er is onvoldoende afstemming tussen verschillende zorgverleners bij het voorschrijven van bepaalde geneesmiddelen die (kunnen) interacteren met al gebruikte medicatie waardoor de patiënt risico op gezondheidsschade loopt. Indien cotrimoxazol (J01EE01) aan een gebruiker van coumarines (B01AA04 en B01AA07) wordt ter hand gesteld, informeert de apotheekhoudende of zijn team dan zelf rechtstreeks de trombosedienst? Ja, door certificerende instelling getoetst Ja, zelf inschatting Nee Informatie van de patiënt of huisarts is niet voldoende. In dit geval en bij geen actie dient nee ingevuld te worden. De indicator vraagt naar het afhandelen van interacties met coumarines. Behandeling met cotrimoxazol brengt een stabiele en veilige instelling met coumarines in gevaar, met als gevolg een verhoogd risico op ernstige bloedingen. Desondanks komt deze interactie met enige regelmaat voor. Er wordt hier gevraagd naar de afhandeling van deze interacties richting de trombosedienst. Bij deze interactie is in eerste instantie overleg over een alternatief geneesmiddel met de voorschrijver gewenst. In deze indicator wordt uitgegaan van de situatie waar na overleg met voorschrijver is vastgesteld dat een alternatief geneesmiddel voor cotrimoxazol niet mogelijk is. Wanneer het betreffende geneesmiddel toch ter hand wordt gesteld, is goede afstemming met de trombosedienst van belang. Structuur 26
27 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts Communicatie met de patiënt 3.1 AHHA (OA) Toelichting Teller Noemer Percentage patiënten met minimaal 2 stootkuren prednisolon of prednison ondanks chronische longspecifieke inhalatiemedicatie Communicatie met de patiënt Apotheekhoudende Huisarts en Openbare Apotheek Het therapeutisch effect van medicatie is onvoldoende als gevolg van het niet veilig en/of niet effectief gebruik van de medicatie. Percentage patiënten met minimaal 2 stootkuren prednisolon of prednison ondanks chronische longspecifieke inhalatiemedicatie. Bij 2 of meer exacerbaties per jaar waarvoor de patiënt behandeld werd met orale corticosteroïden, dient de astma/ COPD-therapie geëvalueerd te worden. Patiënten met een aflevering van inhalatiemedicatie in de rapportageperiode met minimaal 2 afleveringen van stootkuren prednison of prednisolon, tijdens gebruik van inhalatiemedicatie. Patiënten met reuma worden geëxcludeerd. Patiënten met een aflevering van inhalatiemedicatie in de rapportageperiode. 27
28 Onderbouwing Preventie, vroege herkenning en accurate behandeling van exacerbaties zijn essentieel om de last van astma/copd te verminderen. Bij COPD dient toevoeging van inhalatiecorticosteroïden of orale corticosteroïden en antibiotica overwogen te worden afhankelijk van de frequentie, ernst en oorzaak van de exacerbaties. (GOLD, KNMP-richtlijn COPD, Zorgstandaard COPD 2013, NHG standaard COPD 2013). Bij astma wordt bij 2 of meer exacerbaties per jaar, waarvoor de patiënt behandeld werd met orale corticosteroïden, een gespecialiseerde integrale beoordeling geadviseerd. Bij deze beoordeling worden de fysieke parameters en de persoonlijke situatie en zorgvraag van de patiënt meer gedetailleerd en zonodig multidisciplinair bezien (Zorgstandaard astma 2013). Uitkomst 28
29 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts 3.2 AHHA (OA) Toelichting Teller Noemer Onderbouwing Percentage gebruikers van inhalatiecorticosteroïden met orofaryngeale antimycotica Communicatie met de patiënt Apotheekhoudende Huisarts en Openbare Apotheek Het therapeutisch effect van medicatie is onvoldoende als gevolg van het niet veilig en/of niet effectief gebruik van de medicatie. Percentage gebruikers van inhalatiecorticosteroïden met vervolgens ook gebruik van orofaryngeale antimycotica. Deze gegevens vindt u in de SFK webrapportage (KISS), indien u hieraan deelneemt. Aantal patiënten met een orofaryngeaal antimycoticum nadat inhalatiecorticosteroïd is gebruikt. Aantal patiënten dat inhalatiecorticosteroïden gebruikt. Het gebruik van een orofaryngeaal antimycoticum duidt op een schimmelinfectie in de keel. Deze is effectief te voorkomen door na het inhaleren met ICS de mond te spoelen. Dit advies is onderdeel van de inhalatie-instructie met ICS. Uitkomst 29
30 Medicatiebewaking 4.1 AHHA (OA, PoliA) De parameters ten behoeve van de medicatiebewaking in apotheekinformatiesystemen zijn goed ingesteld Medicatiebewaking Apotheekhoudende Huisarts, Openbare Apotheek en Poliklinische Apotheek De instellingen van het apotheekinformatiesysteem worden niet gecontroleerd en bijgesteld. A) Controleert u jaarlijks of de parameters ten behoeve van de medicatiebewaking in apotheekinformatiesystemen goed zijn ingesteld en past u deze zo nodig aan? Ja, door certificerende instelling getoetst Ja, zelf inschatting Nee (u bent klaar met deze indicator) B) Indien u de parameters ten behoeve van de medicatie bewaking controleert, doet u dat aan de hand van het document KNMPvoorschrift: Basisinstellingen medicatiebewaking AIS of document van Stichting Healthbase? Ja, door certificerende instelling getoetst Ja, zelf inschatting Nee, maar wel aan de hand van een ander document, te weten... Toelichting Onderbouwing Het document KNMP-voorschrift: Basisinstellingen medicatiebewaking AIS is beschikbaar via het openbaar toegankelijke deel van de KNMP-website: Deze informatie is ook toegankelijk voor apotheekhoudende huisartsen. Deze indicator, bestaande uit meerdere subitems, heeft betrekking op de instelling van de medicatiebewakingparameters in de apotheek/huisartsinformatiesystemen. Structuur 30
31 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts 4.2 AHHA (ZHA, OA, PoliA) Onderbouwing Vastleggen van de afhandeling van interacties Medicatiebewaking Alle branches Het niet navragen, verifiëren en vastleggen van interacties leidt tot het risico op gezondheidsschade bij de patiënt. Worden ondernomen acties naar aanleiding van het vaststellen van een interactie herleidbaar elektronisch vastgelegd (exclusief scannen van recepten)? Ja altijd of bijna altijd, door certificerende instelling getoetst Ja altijd of bijna altijd, zelf inschatting Nee Deze indicator vraagt naar het vastleggen van informatie over de afhandeling van interacties in de apotheek. Er moet teruggevonden kunnen worden hoe het signaal is afgehandeld, de reden voor de gekozen afhandeling en de uitkomst van een eventueel overleg met een andere zorgverlener of met de patiënt. Omdat deze informatie eenvoudig toegankelijk moet zijn tijdens de receptverwerking, gaat de voorkeur uit naar een elektronische vorm van vastlegging. In deze indicator wordt (het scannen van) handmatig op het recept vastgelegde informatie uitgesloten. Structuur 31
32 4.4 AHHA (OA, PoliA) Onderbouwing Werkafspraken over vragen naar allergieën en overgevoeligheden bij patiënt Medicatiebewaking Apotheekhoudende Huisarts, Openbare Apotheek en Poliklinische Apotheek Het niet navragen, verifiëren en vastleggen van intoleranties leidt tot het risico op gezondheidsschade bij de patiënt. Zijn er in de apotheek vastgelegde werkafspraken over het vragen naar allergieën en overgevoeligheden aan iedere patiënt zonder patiëntendossier (inclusief passanten)? Ja, door certificerende instelling getoetst Ja, zelf inschatting Nee Deze indicator gaat in op het vragen naar intoleranties bij de patiënt. Dit dient in ieder geval te gebeuren voor de patiënt zonder patiëntendossier in de apotheek. In deze indicator wordt gevraagd naar vastgelegde werkafspraken hierover in de apotheek. Structuur 32
33 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts 4.10 AHHA Patiënten die metformine (A10BA02) gebruiken in een dagdosis > 1000 mg, en een creatinineklaring <50ml/ min hebben en waarbij op basis van de creatinineklaring een interventie in de medicatie heeft plaatsgevonden Medicatiebewaking Specifiek Apotheekhoudende Huisarts Bij medicatiebewaking worden de clinical rules onvoldoende meegenomen. A) Het percentage patiënten dat metformine gebruikt in een dagdosis > 1000 mg en een creatinine klaring <50ml/min heeft. B) Percentage patiënten waar een interventie gepleegd is in verband met een creatinineklaring <50 ml/min bij metforminegebruik in een dagdosis >1000 mg. Toelichting Teller Onder een interventie wordt verstaan alle wijzigingen in de behandeling met metformine zoals verlagen van de metformine dosering of switchen naar andere bloedglucose verlagende medicatie of stoppen van metformine binnen 6 maanden na de meting van de creatinine klaring. A) Aantal patiënten in het rapportagejaar dat metformine gebruikt in een dagdosis >1000 mg en een creatinine klaring <50ml/min heeft. B) Aantal patiënten waarbij in het rapportagejaar een interventie is gepleegd in verband met een creatinineklaring <50 ml/min bij metforminegebruik in een dagdosis >1000 mg. Noemer A) Aantal patiënten in het rapportagejaar dat metformine gebruikt in een dagdosis >1000 mg. B) Aantal patiënten in het rapportagejaar dat metformine gebruikt in een dagdosis >1000 mg en een creatinineklaring <50ml/min heeft. 33
34 Onderbouwing Lactaatacidose bij metforminegebruik kan ontstaan door accumulatie van metformine in de weefsels, veelal als gevolg van een verminderde excretie via de nieren. Gebruik van metformine is dan ook gecontra-indiceerd bij nierfalen of nierdysfunctie. Het risico bestaat dat zich in de loop der tijd risicofactoren voor het ontstaan van een lactaatacidose ontwikkelen; met name bij ouderen. Het is daarom aan te bevelen om bij langdurig gebruik van metformine periodiek na te gaan of deze risicofactoren inmiddels bestaan en zo nodig de farmacotherapie hierop aan te passen. De nierfunctie is hier een belangrijk voorbeeld van. Proces 34
35 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts 4.11 AHHA (PoliA, ZHA) Teller Noemer Onderbouwing Percentage patiënten met contra-indicatie hartfalen waaraan NSAID s (inclusief COX-2 selectieve remmers) ter hand is gesteld Medicatiebewaking Apotheekhoudende Huisarts, Ziekenhuisapotheek en Poliklinische Apotheek Het niet navragen, verifiëren en vastleggen van contra-indicaties leidt tot het risico op gezondheidsschade bij de patiënt. Percentage patiënten met contra-indicatie hartfalen waaraan NSAID s (inclusief COX-2 selectieve remmers) ter hand is gesteld. Aantal patiënten met in HIS/AIS vastgelegde contra-indicatie hartfalen met gebruik van NSAID s (inclusief COX-2 selectieve remmers) voor langer dan 14 dagen in het rapportagejaar. Aantal patiënten met in HIS/AIS vastgelegde contra-indicatie hartfalen in het rapportagejaar. Deze indicator gaat in op het afleveren van geneesmiddelen ondanks een contra-indicatie. NSAID s (waaronder ook selectieve NSAID s) kunnen hartfalen verergeren. Ook kortdurend gebruik kan bij deze patiënten hartfalen verergeren. Uitkomst 35
36 Bereiding 5.1 AHHA (ZHA, OA, PoliA) Bereiden conform GMP-z of richtlijn bereidingen of aantoonbaar werken volgens de IGZ circulaire doorgeleverde bereidingen Bereiding Alle branches Het bereiden dient onder gecertificeerde omstandigheden plaats te vinden om gezondheidsrisico s voor de patiënt uit te sluiten. Onvoldoende borging van de kwaliteit van door de apotheekhoudende bereide geneesmiddelen werkt risicoverhogend. A) Bent u een bereidende apotheek? Ja Nee B) Indien ja, werkt u conform de richtlijn GMP-Z of de richtlijn bereidingen? Ja, door certificerende instelling getoetst Ja, zelf inschatting Nee C) Indien nee, werkt u (aantoonbaar) volgens de circulaire IGZ doorgeleverde bereidingen? Ja, door certificerende instelling getoetst (voor schriftelijke afspraken met de apotheek waaraan u bereidingen uitbesteedt) Ja, zelf inschatting (voor schriftelijke afspraken met de apotheek waaraan u bereidingen uitbesteedt) Nee 36 Onderbouwing Deze indicator vraagt naar toepassen van richtlijnen en procedures rondom bereiden. Bereiden is een risicovol proces en dient op de juiste wijze en onder de juiste omstandigheden plaats te vinden. Deze indicator heeft betrekking op het bereiden van geneesmiddelen, VTGM (voor toediening gereed maken) is hier geen onderdeel van. Structuur
37 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts Ter hand stellen 6.1 AHHA (OA, PoliA) Voldoen verpakking aan de normen voor een Geautomatiseerd DistributieSysteem (GDS) Ter hand stellen Apotheekhoudende Huisarts, Openbare Apotheek en Poliklinische Apotheek Verpakking van medicatie vindt niet volgens de landelijk geldende normen plaats. A) Maakt u in het rapportagejaar gebruik van GDS? Ja, door certificerende instelling getoetst (beantwoord vraag B) Ja, zelf inschatting (beantwoord vraag B) Nee (u bent klaar met deze indicator) B) Voldoet u aan de GDS-norm (indien u zelf in GDS-formaat verpakt) of houdt de verpakker zich aan de GDS-norm (indien verpakking buiten de apotheek plaatsvindt)? Ja Nee Onbekend Toelichting GDS-normen zijn normen opgesteld door de KNMP voor apotheken die werken met Geautomatiseerde Distributiesystemen voor het distribueren van geneesmiddelen. De GDS-normen zijn aanvullend op de Nederlandse Apotheeknorm (NAN), de Ziekenhuisapotheekstandaard (ZAS) en de GMP-z normen. 37
38 Onderbouwing Wanneer de patiënt in redelijkheid niet in staat is om zijn medicijnen op de juiste wijze te gebruiken, zorgt de apotheekhoudende voor geïndividualiseerde distributievormen. Hiermee is de patiënt beter in staat het juiste geneesmiddel op het juiste tijdstip en in de juiste frequentie toe te passen. Aangezien de zorgbehoefte kan veranderen met de tijd, dient een geïndividualiseerde distributievorm regelmatig geëvalueerd te worden. Wanneer geneesmiddelen in geïndividualiseerde distributievormen niet in de praktijk van de apotheekhoudende zelf verpakt worden, vergewist de apotheekhoudende zich ervan dat de verpakking volgens de landelijk geldende normen plaatsvindt. Structuur 38
39 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts 6.2 AHHA (ZHA, OA) Beschikbaarheid controlesysteem voor uitzetten van medicijnen in weekdoseersystemen niet zijnde GDS (geautomatiseerd distributiesysteem) Ter hand stellen Apotheekhoudende Huisarts, Ziekenhuisapotheek en Openbare Apotheek Er is geen controlesysteem aanwezig ter voorkoming van onjuist uitzetten van medicijnen in weekdoseersystemen niet zijnde GDS. A) Zet uw apotheek medicijnen uit met behulp van weekdoseersystemen of een ziekenhuisapotheekdistributiesysteem? Ja, door certificerende instelling getoetst Ja, zelf inschatting Nee (u bent klaar met deze indicator) B) Beschikt de apotheek over een effectief controlesysteem ter voorkoming van onjuist uitzetten van medicijnen in weekdoseersystemen of het ziekenhuisapotheekdistributiesysteem? Ja, met behulp van barcodes of handmatig door een ander persoon dan degene die de medicijnen heeft uitgezet Nee, geen barcodes of door dezelfde persoon die de medicijnen heeft uitgezet Toelichting Onderbouwing Onder uitzetten van medicijnen wordt verstaan het vullen van de medicatiebakjes voor een bepaalde periode, patiëntspecifiek; niet: het eventueel door de verpleegkundige gereedzetten van medicatie voor een deelronde. Zorgverleners bieden de patiënt hulp door, indien noodzakelijk, de ter hand gestelde geneesmiddelen per moment van inname klaar te zetten (uitzetten van medicatie). Het is van belang dat de apotheekhoudende het uitzetten van medicijnen door de apotheek controleert en monitort. Structuur 39
40 Monitoring van geneesmiddelengebruik 7.1 AHHA (OA, PoliA) Percentage patiënten >70 jaar dat klassieke NSAID s met gastroprotectie gebruikt Monitoring van geneesmiddelengebruik Apotheekhoudende Huisarts, Openbare Apotheek en Poliklinische Apotheek Onvoldoende monitoring van het gebruik van medicatie verhoogt het risico op onjuist gebruik en als gevolg daarvan het risico op gezondheidsschade bij de patiënt. A) Percentage patiënten >70 jaar met ter hand stellingen voor klassieke NSAID s tezamen met gastroprotectie. B) Percentage vastgelegde interventies bij afleveringen aan patiënten >70 jaar waarbij gastroprotectie ontbreekt bij het gebruik van klassieke NSAID s. Het gaat hier om een reële schatting. Teller A Noemer A B Aantal patiënten >70 jaar met ten minste één ter hand stelling in het rapportagejaar van klassieke NSAID s en hierbij gebruik van gastroprotectie met PPIs of een H2 antagonist in dubbele DDD. Aantal patiënten >70 jaar met ten minste één ter hand stelling in het rapportagejaar van klassieke NSAID s. Hoe vaak is door uw interventie bij afleveringen ontbrekende gastroprotectie in het rapportagejaar aan patiënten >70 jaar met gebruik van NSAID s toegevoegd? Geeft u a.u.b. een reële schatting. in meer dan 80% van de situaties in 50% tot 80% van de situaties in 20% tot 50% van de situaties in minder dan 20% van de situaties 40
41 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts Toelichting Onder gastroprotectie wordt verstaan het gelijktijdig gebruik van een protonpompremmer of misoprostol in adequate dosering of hoge doseringen H2 antagonisten (2 maal de DDD). Lage doseringen H2 antagonisten (1 maal de DDD) worden in deze indicator niet meegenomen. A vindt u in de SFK webrapportage (KISS), indien u hieraan deelneemt. Onderbouwing Deze indicator gaat in op het ter hand stellen van een gewenste combinatie van geneesmiddelen in verband met het voorkomen van mogelijke bijwerkingen. Deze indicator vraagt naar het toepassen van gastroprotectie bij het gebruik van klassieke NSAID s bij patiënten ouder dan 70 jaar. Gastrointestinale bloedingen behoren tot de ernstigste bijwerkingen van NSAID s. Jaarlijks komen minstens 3000 mensen in het ziekenhuis terecht ten gevolge van een maagbloeding door NSAID s. NSAID s staan in de top 3 van geneesmiddelen die bijdragen aan geneesmiddelgerelateerde ziekenhuisopnames. Leeftijd is de belangrijkste risicofactor voor het optreden van maagulcera bij gebruik van NSAID s. De CBO-consensus stelt dat alle patiënten > 70 jaar die klassieke NSAID s gebruiken, gastroprotectie moeten krijgen. Het gelijktijdig gebruik van gastroprotectie bij NSAID s halveert de kans op een gastrointestinale bloeding. Uitkomst 41
42 7.8 AHHA (OA) Toelichting Percentage patiënten met slaapmiddelen gelijk aan of korter dan 15 dagen bij een eerste uitgifte Monitoring van geneesmiddelengebruik Apotheekhoudende Huisarts en Openbare Apotheek Langdurig slaapmiddelgebruik heeft geen bewezen effectiviteit, vergroot het risico op ongelukken en verhoogt de kans op gewenning en afhankelijkheid (verslaving). Patiënten met een eerste uitgifte van slaapmiddelen met gebruik gelijk aan of korter dan 15 dagen. Hier wordt alleen huisartsenreceptuur meegenomen. Passanten zijn uitgesloten. Onder slaapmiddelen worden bedoeld benzodiazepines en benzodiazepine-gerelateerde middelen (ATC-codes N05CD en N05CF). Een eerste uitgifte is een aflevering in de rapportageperiode zonder dat er in de voorafgaande 12 maanden een aflevering van de geneesmiddelgroep is geweest. Teller Noemer Patiënten met een eerste uitgifte van slaapmiddelen in de rapportageperiode voor gebruik gelijk aan of korter dan 15 dagen. Patiënten met een eerste uitgifte van slaapmiddelen in de rapportageperiode. Onderbouwing De NHG-standaard Slaapproblemen en slaapmiddelen (2005) adviseert niet meer dan 5 tot 10 tabletten voor te schrijven in een zo laag mogelijke dosering. Verder dienen er afspraken te worden gemaakt over de wijze van gebruik, de duur van de medicatie, wanneer en hoe de patiënt met de medicatie zal stoppen om verkeerde verwachtingen en chronisch gebruik te voorkomen. slaapproblemen-en-slaapmiddelen#idm2144. Uitkomst 42
43 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts 7.9 AHHA (OA, PoliA) Toelichting Teller Noemer Onderbouwing Voorkeursmiddelen protonpompremmers, alle gebruikers Monitoring van geneesmiddelengebruik Apotheekhoudende Huisarts, Openbare Apotheek en Poliklinische Apotheek Indien op basis van wetenschappelijke inzichten geen verschil tussen geneesmiddelen bestaat, is te kiezen voor de goedkoopste optie. Patiënten met een aflevering van een protonpompremmer in de rapportageperiode waarbij de laatste aflevering omeprazol of pantoprazol was met een generiek inkoopkanaal. Hier wordt alleen huisartsenreceptuur meegenomen. Passanten zijn uitgesloten. Patiënten met een aflevering van een protonpompremmer in de rapportageperiode waarbij de laatste aflevering in die periode omeprazol of pantoprazol met een generiek inkoopkanaal is. Patiënten met een aflevering van een protonpompremmer in de rapportageperiode. Volgens het Farmacotherapeutisch Kompas (2012) behoort bij de keuze van een protonpompremmer, gezien de geringe onderlinge verschillen, de prijs een belangrijke rol te spelen. Omeprazol en pantoprazol zijn de goedkoopste middelen. Uitkomst 43
44 7.10 AHHA (OA, PoliA) Toelichting Voorkeursmiddelen NSAID s, nieuwe gebruikers Monitoring van geneesmiddelengebruik Apotheekhoudende Huisarts, Openbare Apotheek en Poliklinische Apotheek Indien op basis van wetenschappelijke inzichten geen verschil tussen geneesmiddelen bestaat, is te kiezen voor de goedkoopste optie. Patiënten met een eerste uitgifte van NSAID s in de rapportageperiode met een aflevering van ibuprofen, naproxen of diclofenac met generiek inkoopkanaal of een van de preferente middelen diclofenac. Hier wordt alleen naar huisartsenreceptuur gekeken. Passanten zijn uitgesloten. Een eerste uitgifte is een aflevering in het rapportagejaar zonder dat er in de voorafgaande 12 maanden een aflevering van een NSAID is geweest. Ook mocht de gebruiksduur van de eerste uitgifte niet langer zijn dan 27 dagen en was bij aflevering een eerste uitgifte tarief vastgelegd. Het aantal DDD NSAID bij aflevering was groter dan 4 en alleen afleveringen op recept zijn meegenomen. Of de huisartsenreceptuur een eerste voorschrift is, wordt bepaald met behulp van alle afleveringen. Als de huisarts of een specialist hetzelfde middel de voorgaande 12 maanden heeft voorgeschreven, betreft het geen eerste uitgifte. Teller Noemer Patiënten met een aflevering van een NSAID in de rapportageperiode waarbij de laatste aflevering in die periode ibuprofen, naproxen of diclofenac met generiek inkoopkanaal of een van de preferente middelen diclofenac. Patiënten met een aflevering van een NSAID in de rapportageperiode. 44
45 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts Onderbouwing Gezien de relatief lage kans op bijwerkingen gaat volgens de Farmacotherapeutische richtlijn Pijnbestrijding (2007) binnen de NSAID s de voorkeur uit naar ibuprofen, diclofenac en naproxen. Aangezien combinatiepreparaten van diclofenac met misoprostol geen voorkeursmiddel zijn (althans niet bij alle patiënten) is er voor gekozen om deze niet in de teller op te nemen. Bij patiënten met indicatie voor preventieve maagbescherming is het voorschrijven van deze combinatiepreparaten tevens geen doelmatige keus. De voorkeur gaat dan vanwege de kosten uit naar het combineren met een protonpompremmer. Uitkomst 45
Kwaliteitsindicatoren Farmacie. Meting over 2014
Kwaliteitsindicatoren Farmacie Meting over 2014 Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisarts (AHHA) Bij de totstandkoming van de kwaliteitsindicatoren hebben de volgende partijen samengewerkt:
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren. Metingen over 2012
Kwaliteitsindicatoren Metingen over 2012 Kwaliteitsindicatoren Farmacie (AHHA) Inhoud Inleiding 7 Samenvatting indicatoren 9 Bij de totstandkoming van de kwalitieitsindicatoren hebben de volgende partijen
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren Farmacie
Kwaliteitsindicatoren Farmacie Meting over 2014 Openbare apotheken Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie Kwaliteitsindicatoren Farmacie (OA) Inhoud Inleiding 7 Samenvatting
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren Farmacie Openbare Apotheken (OA) Versie 1.3 16-11-2011
Kwaliteitsindicatoren Farmacie Openbare Apotheken () Versie 1.3 16-11-2011 Kwaliteitsindicatoren Farmacie (versie 1.3) nov. 2011 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Samenvatting indicatoren 5 3. Indicatoren
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren Farmacie
Kwaliteitsindicatoren Farmacie Meting over 2015 Openbare apotheken Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie Kwaliteitsindicatoren Farmacie Openbare Apotheken (OA) Bij de totstandkoming
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren Farmacie. Meting over 2014 Poliklinische Apotheken
Kwaliteitsindicatoren Farmacie Meting over 2014 Kwaliteitsindicatoren Farmacie (PoliA) Inhoud Inleiding 7 Samenvatting indicatoren 9 Bij de totstandkoming van de kwaliteitsindicatoren hebben de volgende
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisartsen (AHHA) Versie
Kwaliteitsindicatoren Farmacie Apotheekhoudende Huisartsen () Versie 1.3 16-11-2011 In het project Zichtbare Zorg Farmacie werken de volgende partijen samen: 1. Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren: Farmacie: Ziekenhuisapotheken (ZHA) meting over 2014
Kwaliteitsindicatoren Farmacie: Ziekenhuisapotheken Meting over 2014 Kwaliteitsindicatoren: Farmacie: Ziekenhuisapotheken (ZHA) meting over 2014 Inhoud Inleiding 7 Bij de totstandkoming van de kwaliteitsindicatoren
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren Farmacie Ziekenhuis Apotheken (ZHA) Versie 1.3 16-11-2011
Kwaliteitsindicatoren Farmacie Ziekenhuis Apotheken () Versie 1.3 16-11-2011 Kwaliteitsindicatoren Farmacie (versie 1.3) nov. 2011 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Samenvatting indicatoren 5 3. Indicatoren
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren Farmacie
Kwaliteitsindicatoren Farmacie Meting over 2016 Apotheekhoudende huisartsen (AHHA) 1 Inhoud Inleiding 4 Uitleg indicatoren 5 1 Kwaliteitsmanagement 6 1.1 Aanwezigheid gecertificeerd kwaliteitssysteem 6
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren Farmacie
Kwaliteitsindicatoren Farmacie Meting over 2015 apotheekhoudende huisartsen (AHHA) 1 Inhoud Inleiding 4 Samenvatting indicatoren 5 1 Kwaliteitsmanagement 6 1.1 Aanwezigheid gecertificeerd kwaliteitssysteem
Nadere informatieFTO Oldenzaal
FTO Oldenzaal 11-06-2015 Inhoud Inleiding Ontwikkeling zorgbekostiging Speerpunten marktpartijen MFB Medisch Farmaceutische Beslisregels Kwaliteitsindicatoren Transparantie / meetbare zorg Gevolgen voor
Nadere informatieMETING OVER 2016 OPENBARE APOTHEKEN KONINKLIJKE NEDERLANDSE MAATSCHAPPIJ TER BEVORDERING DER PHARMACIE
KWALITEITS- INDICATOREN FARMACIE METING OVER 2016 OPENBARE APOTHEKEN KONINKLIJKE NEDERLANDSE MAATSCHAPPIJ TER BEVORDERING DER PHARMACIE Bij de totstandkoming van de kwaliteitsindicatoren hebben de volgende
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren Farmacie Poliklinische Apotheken (PoliA) Versie
Kwaliteitsindicatoren Farmacie Poliklinische Apotheken () Versie 1.3 16-11-2011 Kwaliteitsindicatoren Farmacie (versie 1.3) nov. 2011 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Samenvatting indicatoren 5 3. Indicatoren
Nadere informatieVoor 2016 worden de volgende prestaties apart, dat wil zeggen naast de prestatie Terhandstelling van een URgeneesmiddel,
Artikel 1 Beloning van zorgprestaties Net als voorgaande jaren zal Zilveren Kruis in 2016 farmaceutische zorgprestaties separaat van de prestatie Terhandstelling van een UR-geneesmiddel belonen. Voor 2016
Nadere informatieDe inspectie zal haar toezichtbeleid bij brief communiceren aan VWS en betrokken partijen alsmede aan het zorgveld via de IGZ website.
> Retouradres Postbus 2680 3500 GR Utrecht Stadsplateau 1 3521 AZ Utrecht Postbus 2680 3500 GR Utrecht T 088 120 50 00 F 088 120 50 01 www.igz.nl Onderwerp Toezichtbeleid IGZ Nadere toelichting richtlijn
Nadere informatieMedicatieoverdracht protocol Verpleeghuizen
Medicatieoverdracht protocol Verpleeghuizen Van toepassing op Medewerkers Zorg en cliënten Datum vaststelling Versie 18 januari 2011 Evaluatiedatum INHOUD MEDICATIEOVERDRACHT PROTOCOL 1. Doel... 1 2. Beschrijving..
Nadere informatieHerziening Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens in de keten Mathieu Tjoeng Ed Wiltink
Herziening Richtlijn Overdracht van Medicatiegegevens in de keten Mathieu Tjoeng Ed Wiltink Aanleiding herziening Richtlijn 2008 en nadere toelichting 2014 Geen werkend EPD of landelijk schakelsysteem
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek van Maarseveen op 9 april 2019 te Hilversum. Utrecht, April 2019
Rapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek van Maarseveen op 9 april 2019 te Hilversum Utrecht, April 2019 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode 4 1.3 Toetsingskader
Nadere informatieNAN 2006 Richtlijn 3 Evaluatie en nazorg van de farmaceutische zorg- en dienstverlening
NAN 2006 Richtlijn 3 Evaluatie en nazorg van de farmaceutische zorg- en dienstverlening Versie: 26 februari 2007 Auteur: KNMP/WINAp Leeswijzer richtlijn 3 Deze richtlijn is een uitwerking van NAN-hoofdstuk
Nadere informatieCZ-Kwaliteitsmonitor Apotheken 2015. (ook van toepassing op OHRA en Delta Lloyd)
CZ-Kwaliteitsmonitor Apotheken 2015 (ook van toepassing op OHRA en Delta Lloyd) Inhoud 1 Kwaliteit openbare farmacie 2 2 Visie CZ ten aanzien van openbare farmacie 3 3 Doelen in de openbare farmacie 4
Nadere informatieWORKSHOP: DE ROL VAN DE OPENBAAR APOTHEKER IN 2025
WORKSHOP: DE ROL VAN DE OPENBAAR APOTHEKER IN 2025 INSPIRE klantenevenement 14 november 2013 Inhoud Farmacie 2013 Workshop scenario analyse Toekomstbeeld VJA Praktijkvoorbeelden Visiedocument Jonge Zorgverleners
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren Farmacie
Kwaliteitsindicatoren Farmacie Meting over 2017 Apotheekhoudende huisartsen (AHHA) 1 Inhoud Inleiding 4 Uitleg indicatoren 5 1 Kwaliteitsmanagement 6 1.1 Aanwezigheid gecertificeerd kwaliteitssysteem 6
Nadere informatieEr komt een patiënt bij de (ziekenhuis)apotheek
Er komt een patiënt bij de (ziekenhuis)apotheek Anne de Roos Trekker medicatieoverdracht NVZA en KNMP beleidsadviseur NVZ Medicatieoverdracht & ICT, Nictiz, KNMP, NVZA 27 september 2010 DE patiënt bestaat
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek Munstergeleen op 21 december 2017 te Munstergeleen. Utrecht, januari 2018
Rapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek Munstergeleen op 21 december 2017 te Munstergeleen Utrecht, januari 2018 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren
Kwaliteitsindicatoren 2010 Basisset apotheken Utrecht, januari 2011 Inhoud INHOUD Inleiding 7 Gebruikershandleiding 11 Apotheekkenmerken 13 Overzichtsblad indicatoren 17 Kwaliteitsindicatoren 21 Patiëntendossier
Nadere informatieMEDICATIEBEWAKING OP BASIS VAN NIER-
KONINKLIJKE NEDERLANDSE MAATSCHAPPIJ TER BEVORDERING DER PHARMACIE MEDICATIEBEWAKING OP BASIS VAN NIER- F U N C T I E W A A R D E N EEN HANDLEIDING VOOR IN DE APOTHEEK 2 I N L E I D I N G H A N D L E I
Nadere informatieMETING OVER 2017 OPENBARE APOTHEKEN
KWALITEITS- INDICATOREN FARMACIE METING OVER 2017 OPENBARE APOTHEKEN KONINKLIJKE NEDERLANDSE MAATSCHAPPIJ TER BEVORDERING DER PHARMACIE APOTHEKERSORGANISATIE Bij de totstandkoming van de kwaliteitsindicatoren
Nadere informatieJaarrapportage Centrale Medicatie-incidenten Registratie (CMR) Openbare apotheken (OA) Algemeen
Jaarrapportage Centrale Medicatie-incidenten Registratie (CMR) Openbare apotheken (OA) 2011 Algemeen April 2012 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Aantal incidenten op basis van melddatum openbare apotheken
Nadere informatieMFB s en de openbaar apotheker
MFB s en de openbaar apotheker Introductie Apothekers streven naar optimale farmaceutische patiëntenzorg. Deze zorg wordt steeds vaker afgestemd op de individuele patiënt. Dit is ook nodig, omdat er steeds
Nadere informatieuw medische gegevens elektronisch delen?
patiënteninformatie uw medische gegevens elektronisch delen? Dat kan via het LSP Ziekte, blessure of een ongeval komt vaak onverwacht. Daardoor kunt u terecht komen bij een (onbekende) arts, een andere
Nadere informatieService Apotheek MFB S IN HANDBOEK. Datum:
Service Apotheek Datum: 08-12-2014 MFB S IN HANDBOEK Achmea is in 2014 gestart met het belonen van werken met Medisch Farmaceutisch Beslisregels (MFB's). Om voor de extra vergoeding 'Module Zorgverlenerschap'
Nadere informatieVeilige principes in de medicatieketen (VVT) - Leeswijzer
Veilige principes in de medicatieketen (VVT) - Leeswijzer De veilige principes zijn opgesteld door de Task Force medicatieveiligheid care. De veilige principes zijn opgesteld voor de sectoren Verpleging,
Nadere informatieMaagbescherming bij salicylaat-/coxibgebruik 108
Maagbescherming bij salicylaat-/coxibgebruik 108 Deze Medisch Farmaceutische Beslisregel (MFB) is ontwikkeld door de KNMP en Health Base, in samenwerking met de Expertgroep MFB. Datum 04-03-2014 Doel Verlagen
Nadere informatieMFB S EN DE OPENBAAR APOTHEKER
MFB S EN DE OPENBAAR APOTHEKER INTRODUCTIE Apothekers streven naar optimale farmaceutische patiëntenzorg. Deze zorg wordt steeds vaker afgestemd op de individuele patiënt. Dit is ook nodig, omdat er steeds
Nadere informatieRationeel voorschrijven 3.0
Symposium Kennismanagement. Op weg naar medicatieveiligheid 3.0 Rationeel voorschrijven 3.0 Over EVS, FTO en Formularium Nieuwegein, 17 juni 2014 Gertjan Hooijman, FTO Asten Er was eens (20 jaar geleden)
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Service Apotheek Wolverlei op 21 februari 2018 te Soest. Utrecht, Maart 2018
Rapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Service Apotheek Wolverlei op 21 februari 2018 te Soest Utrecht, Maart 2018 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode 4 1.3
Nadere informatieGENEESMIDDELEN Veel gestelde vragen en antwoorden. Augustus 2008
GENEESMIDDELEN Veel gestelde vragen en antwoorden Augustus 2008 Toelichting: De vragen zijn ingedeeld in drie onderdelen: -1- vergoedingen voor geneesmiddelen, -2- preferentiebeleid van zorgverzekeraars,
Nadere informatieVRAGEN EN ANTWOORDEN over de elektronische uitwisseling van medische gegevens
VRAGEN EN ANTWOORDEN over de elektronische uitwisseling van medische gegevens Wat? In december 2011 zijn de organisaties van huisartsen(posten), apothekers en ziekenhuizen met de NPCF tot een akkoord gekomen
Nadere informatieInhoudsopgave. bijlage 11
CZ-Kwaliteitsmonitor Apotheken 2016 1 Inhoudsopgave 1 Kwaliteit openbare farmacie 4 2 Visie CZ ten aanzien van openbare farmacie 5 3 Doelen in de openbare farmacie 6 4 Waardemeting, toetsbare inkoop van
Nadere informatieKwaliteit en doelmatigheid van voorschrijven van medicijnen. Rob Essink, apotheker MPH, 28 maart 2013
Kwaliteit en doelmatigheid van voorschrijven van medicijnen Rob Essink, apotheker MPH, 28 maart 2013 Inhoud presentatie 1. Het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik 2. Monitoren voorschrijfgedrag,
Nadere informatieMedicatieveiligheid Midden/Noord Zeeland Samenwerkingsafspraken
Medicatieveiligheid Midden/Noord Zeeland Samenwerkingsafspraken SMWA MV Zeeland 1 Inhoud Inleiding Verantwoordelijkheden bij medicatieveiligheid Begrippen bij medicatieveiligheid Leeswijzer Gebruikte afkortingen
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan BENU Apotheek Waterlinie op 20 februari 2019 te Uithoorn. Utrecht, Maart 2019
Rapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan BENU Apotheek Waterlinie op 20 februari 2019 te Uithoorn Utrecht, Maart 2019 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode 4 1.3
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het follow-up inspectiebezoek aan Service Apotheek Wolverlei op 2 mei 2018 te Soest. Utrecht, Juli 2018
Rapport naar aanleiding van het follow-up inspectiebezoek aan Service Apotheek Wolverlei op 2 mei 2018 te Soest Utrecht, Juli 2018 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode 4 1.3
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek Hopveld op 18 februari 2019 te Sint-Michielsgestel. Utrecht, maart 2019
Rapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek Hopveld op 18 februari 2019 te Sint-Michielsgestel Utrecht, maart 2019 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode 4
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek Kruidenwijk op 28 februari 2019 te Nijverdal. Utrecht, April 2019
Rapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek Kruidenwijk op 28 februari 2019 te Nijverdal Utrecht, April 2019 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode 4 1.3 Toetsingskader
Nadere informatieDefinitie Onder polyfarmacie wordt in dit document verstaan: het gelijktijdig gebruik van 5 of meer verschillende geneesmiddelen.
Toolkit polyfarmacie en medicatieveiligheid Doel 1. De medicamenteuze behandeling van de patiënt optimaliseren 2. Zoveel mogelijk voorkomen van (vermijdbare) bijwerkingen van medicatie 3. De continuïteit
Nadere informatieWelkom bij de Radboud Apotheek
Welkom bij de Radboud Apotheek Voor wie? De Radboud Apotheek is er voor: alle patiënten van het Radboudumc die niet (meer) zijn opgenomen bezoekers medewerkers inwoners van de regio Nijmegen U kunt er
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek de Horden op 22 februari 2018 te Wijk bij Duurstede. Utrecht, maart 2018
Rapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek de Horden op 22 februari 2018 te Wijk bij Duurstede Utrecht, maart 2018 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode 4
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het follow-up inspectiebezoek aan Apotheek Tubbergen op 3 april 2019 te Tubbergen. Utrecht, mei 2019
Rapport naar aanleiding van het follow-up inspectiebezoek aan Apotheek Tubbergen op 3 april 2019 te Tubbergen Utrecht, mei 2019 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode 4 1.3
Nadere informatieRationeel voorschrijven 3.0
Rationeel voorschrijven 3.0 De basis van het proces 08-11-2017 Na 25 jaar farmaco-therapie overleg Gemaakte afspraken verwaterden Methode zoeken om afspraken vast te leggen Voorschrijfgemak voor huisartsen
Nadere informatieMaagbescherming bij NSAID-gebruik 107
Maagbescherming bij NSAID-gebruik 107 Deze Medisch Farmaceutische Beslisregel (MFB) is ontwikkeld door de KNMP en Health Base, in samenwerking met de Expertgroep MFB. Datum 29-05-2013 Doel Verlagen van
Nadere informatieMedicatieoverdracht in de keten en het LSP. Reinout Poortman, Huisarts Sneek Lid Regiegroep Medicatieoverdracht in de keten
Medicatieoverdracht in de keten en het LSP. Reinout Poortman, Huisarts Sneek Lid Regiegroep Medicatieoverdracht in de keten Probleemstelling In Nederland zijn er jaarlijks 19.000 vermijdbare medicatiegerelateerde
Nadere informatieVerklarende woordenlijst
Verklarende woordenlijst bij toetsingskader medicatieveiligheid Utrecht, oktober 2018 Begrip Verklaring Bekwaam en bevoegd Bekwaam zijn houdt in het beschikken over kennis en vaardigheid: kennis over de
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het follow-up inspectiebezoek aan De Ruyter Apotheek op 24 mei 2017 te Amsterdam. Utrecht, Juni 2017
Rapport naar aanleiding van het follow-up inspectiebezoek aan De Ruyter Apotheek op 24 mei 2017 te Amsterdam Utrecht, Juni 2017 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode 4 1.3
Nadere informatieOrale anti-diabetica, Wat hiermee te doen als Dvk en Poh. Bela Pagrach Diabetesverpleegkundige eerste en tweede lijn
Orale anti-diabetica, Wat hiermee te doen als Dvk en Poh Bela Pagrach Diabetesverpleegkundige eerste en tweede lijn Agenda Orale anti-diabetica medicatie Voorschrijf gedrag huisartsen Nederland NHG standaard
Nadere informatieAanvulling op Zorginkoopbeleid 2019
Aanvulling op Zorginkoopbeleid 2019 Farmaceutische zorg 30 juni 2018 Aanvulling op zorginkoopbeleid Farmaceutische zorg 2019 VRZ Zorginkoop Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Inkoop VRZ Zorginkoop 2019... 3 3.
Nadere informatieKetenafspraak SAGO en Tergooi
Ketenafspraak SAGO en Tergooi Farmaceutische begeleiding bij opname, ontslag of polikliniekbezoek/dagbehandeling Opgemaakt op 01-01-2015 Geldig tot 31-12-2015 Versie 2.2 Definities: - SAGO: vertegenwoordigt
Nadere informatiePraktische toepassingen in het vergroten van medicatieveiligheid:
Praktische toepassingen in het vergroten van medicatieveiligheid: Medicatiemanagers als vaste waarde in het verpleegkundig team ter verbetering van de medicatieveiligheid. Rolf Toornvliet, ziekenhuisapotheker
Nadere informatieActiZ KNMP NVZA Verenso BTN LHV LOC NHG NPCF V&VN. Veilige principes in de medicatieketen. verpleging verzorging thuiszorg
ActiZ KNMP NVZA Verenso BTN LHV LOC NHG NPCF V&VN Veilige principes in de medicatieketen verpleging verzorging thuiszorg De veilige principes zijn opgesteld door de Task Force medicatieveiligheid care.
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Boots Apotheek Emma op 28 februari 2019 te Hilversum. Utrecht, mei 2019
Rapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Boots Apotheek Emma op 28 februari 2019 te Hilversum Utrecht, mei 2019 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode 4 1.3 Toetsingskader
Nadere informatieNAN 2006 Richtlijn 1 Behandelingsovereenkomst
NAN 2006 Richtlijn 1 Behandelingsovereenkomst Versie: 26 februari 2007 Auteur: KNMP/WINAp Leeswijzer richtlijn 1 Hoofdstuk 1 van de NAN 2006 gaat over de behandelingsovereenkomst conform de Wet op de geneeskundige
Nadere informatieMedicatieproces in de thuissituatie, 11 februari 2015
Medicatieproces in de thuissituatie, 11 februari 2015 De praktijk? Waar loopt u tegenaan? Biedt t Convenant antwoord? Zijn er wettelijke belemmeringen? Is het uitvoerbaar? 1 Waarom gebruikt U de baxter
Nadere informatieVRAAG EN ANTWOORD VOORKEURSBELEID GENEESMIDDELEN
VRAAG EN ANTWOORD VOORKEURSBELEID GENEESMIDDELEN OPGESTELD DOOR ORGANISATIES VAN ZORGVERZEKERAARS, ZORGAANBIEDERS EN CONSUMENTEN / PATIËNTEN (ZORGVERZEKERAARS NEDERLAND, LHV, KNMP, NPCF EN CONSUMENTENBOND).
Nadere informatieElektronisch patiëntendossier Zoetermeer - Benthuizen
Elektronisch patiëntendossier Zoetermeer - Benthuizen Informatiefolder voor patiënten Uitgave: Stichting Georganiseerde eerstelijnszorg Zoetermeer Versie: oktober 2012 Deze folder wordt u ter beschikking
Nadere informatieToelichting Resultaatbeloning doelmatig voorschrijven van geneesmiddelen 2015
Toelichting Resultaatbeloning doelmatig voorschrijven van geneesmiddelen 2015 De toelichting Resultaatbeloning doelmatig voorschrijven van geneesmiddelen 2015 is een aanvulling op bijlage 6 Resultaatbeloning
Nadere informatiePersoonsgegevens, medicijnen en uw privacy
Persoonsgegevens, medicijnen en uw privacy GEGEVENS OVER UZELF EN OVER UW MEDICIJNEN WAT WIL UW APOTHEKER WETEN WIE HEEFT INZAGE IN DE GEGEVENS EN WAARVOOR WAT KUNT U ZELF DOEN EN WAT ZIJN UW RECHTEN REGIONAAL
Nadere informatieHierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid (Arno) Rutte (VVD) 2016Z03888).
> Retouradres Postbus 20350 2500 EJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Bezoekadres: Parnassusplein 5 2511 VX Den Haag T 070 340 79 11 F 070 340
Nadere informatieCEL 2010 0049. Indicatorenset DM
CEL 2010 0049 Indicatorenset DM Deze indicatorenset Diabetes Melitus is vervaardigd in opdracht van ZN en wordt ingebracht bij Zichtbare Zorg als de door zorgverzekeraars gewenste indicatorenset. Zorgverzekeraars
Nadere informatie(2008) Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten
Leidraad Overdracht Medicatiegegevens in de keten Mady Samuels Senior beleidsmedewerker Ministerie van VWS Directie Geneesmiddelen en Medische Technologie (2008) Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens
Nadere informatieDe Polikliniekapotheek. van Tergooi. Zorg, kwaliteit, service en gemak
De Polikliniekapotheek van Tergooi Zorg, kwaliteit, service en gemak Welkom bij de Polikliniekapotheek van Tergooi Zorg, kwaliteit, service en gemak: daar staat de Polikliniekapotheek van Tergooi voor.
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het follow-up inspectiebezoek aan Apotheek de Vries B.V. op 28 maart 2018 te Hengelo (Ov.) Utrecht, Januari 2019
Rapport naar aanleiding van het follow-up inspectiebezoek aan Apotheek de Vries B.V. op 28 maart 2018 te Hengelo (Ov.) Utrecht, nuari 2019 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode
Nadere informatieAlertheid blijft nodig bij methotrexaat. door Arianne van Rhijn, Henriëtte Leenders
Alertheid blijft nodig bij methotrexaat Maatregelen dragen nog geen vrucht door Arianne van Rhijn, Henriëtte Leenders - 15-06-2012 Ondanks maatregelen die zijn genomen om methotrexaat-incidenten te voorkomen,
Nadere informatieKwaliteitsindicatoren apotheken Basisset 2009
Kwaliteitsindicatoren apotheken Basisset 2009 IGZ KNMP Inspectie voor de Gezondheidszorg Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie Utrecht, september 2008 2 KWALITEITSINDICATOREN
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Rijnstate Poli-apotheek Arnhem op 21 mei 2013 te Arnhem. Den Haag, Juni, 2013
Rapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Rijnstate Poli-apotheek Arnhem op 21 mei 2013 te Arnhem Den Haag, Juni, 2013 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode 4 1.3
Nadere informatie- Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens in de keten Richtlijn medicatiebeoordeling Veilige principes in de medicatieketen 2012
Getoetste onderwerpen IGZ 2016 Toetsingskader Wetgeving: - Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) - Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet IG) - Wet geneeskundige behandelingsovereenkomst
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek Doornspijk op 18 februari 2019 te Doornspijk. Utrecht, juni 2019
Rapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek Doornspijk op 18 februari 2019 te Doornspijk Utrecht, juni 2019 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode 4 1.3 Toetsingskader
Nadere informatieWelkom bij de Radboudumc Apotheek
Welkom bij de Radboudumc Apotheek Voor wie? De Radboudumc Apotheek is er voor: alle patiënten van het Radboudumc; bezoekers; medewerkers; inwoners van de regio Nijmegen. U kunt er terecht voor medicijnen
Nadere informatieRisico-indicatoren. Basisset Geestelijke Gezondheidszorg, Verslavingszorg en Forensische zorg. Utrecht, december 2013
Risico-indicatoren 2014 Basisset Geestelijke Gezondheidszorg, Verslavingszorg en Forensische zorg Utrecht, december 2013 Inleiding INLEIDING Voor u ligt de basissetrisico-indicatoren Geestelijke Gezondheidszorg,
Nadere informatieLeidraad Overdracht Medicatiegegevens in de keten
Leidraad Overdracht Medicatiegegevens in de keten Mady Samuels Senior beleidsmedewerker Ministerie van VWS Directie Geneesmiddelen en Medische Technologie (2008) Richtlijn Overdracht van medicatiegegevens
Nadere informatieVeilige principes in de medicatieketen
ONDERDEEL: Algemeen deel (totaaloverzicht) ActiZ KNMP NVZA Verenso BTN LHV LOC NHG NPCF V&VN Veilige principes in de medicatieketen verpleging verzorging thuiszorg 6600.187-3-Brochure_Medicatieveiligheid-Algemeen.indd
Nadere informatieUW MEDISCHE GEGEVENS ELEKTRONISCH DELEN? Dat kan via het LSP
UW MEDISCHE GEGEVENS ELEKTRONISCH DELEN? Dat kan via het LSP UW MEDISCHE GEGEVENS ELEKTRONISCH DELEN? Ziekte, blessure of een ongeval komt vaak onverwacht. Daardoor kunt u terecht komen bij een onbekende
Nadere informatieJaarrapportage Centrale Medicatie-incidenten Registratie (CMR) Ziekenhuizen (ZH) Algemeen
Jaarrapportage Centrale Medicatie-incidenten Registratie (CMR) Ziekenhuizen (ZH) 2014 Algemeen Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Aantal incidenten op basis van melddatum ziekenhuizen in 2014 per maand...
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2012 2013 25 424 Geestelijke gezondheidszorg Nr. 206 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der
Nadere informatieVeldnorm voorschrijven, klaarmaken, ter hand stellen en toedienen van cytostatica. Ingangsdatum: 1 januari 2014
Veldnorm voorschrijven, klaarmaken, ter hand stellen en toedienen van cytostatica Ingangsdatum: 1 januari 2014 Inhoudsopgave Doel... 1 Te nemen verantwoordelijkheden ter voorkoming van doseringsfouten
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Boots Apotheek Euterpe op 7 juni 2017 te Amersfoort. Utrecht, augustus 2017
Rapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Boots Apotheek Euterpe op 7 juni 2017 te Amersfoort Utrecht, augustus 2017 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode 4 1.3 Toetsingskader
Nadere informatieMedicatieveiligheid:Niet stilstaan maar doorgaan! 7 juni 2011, Utrecht
Altijd een actueel medicatieoverzicht, haalbaar? Medicatieveiligheid:Niet stilstaan maar doorgaan! 7 juni 2011, Utrecht Anne de Roos Projectleider Medicatieoverdracht NVZA, KNMP ActiZ, FNT, GGZ Nederland,
Nadere informatieUW MEDISCHE GEGEVENS ELEKTRONISCH DELEN? Dat kan via het LSP
UW MEDISCHE GEGEVENS ELEKTRONISCH DELEN? Dat kan via het LSP UW MEDISCHE GEGEVENS ELEKTRONISCH DELEN? Ziekte, blessure of een ongeval komt vaak onverwacht. Daardoor kunt u terecht komen bij een onbekende
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek Bankras B.V. op 10 februari 2015 te Amstelveen. Utrecht, maart, 2015
Rapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek Bankras B.V. op 10 februari 2015 te Amstelveen Utrecht, maart, 2015 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode 4 1.3
Nadere informatieMedicatieoverdracht. Protocollen in Zuidwest Friesland
Medicatieoverdracht Protocollen in Zuidwest Friesland Medicatieoverdracht Protocollen in Zuidwest Friesland PATIËNTVEILIGHEID, MEDICATIEVEILIGHEID, MEDICATIEBEWAKING Datum 1 september 2014 Versienummer
Nadere informatieRapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek Schyns Op 6 september 2016 te Echt. Utrecht, september 2016
Rapport naar aanleiding van het inspectiebezoek aan Apotheek Schyns Op 6 september 2016 te Echt Utrecht, september 2016 Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Onderzoeksvragen 4 1.2 Onderzoeksmethode 4 1.3 Toetsingskader
Nadere informatie8 jaar landelijk incidenten melden. Annemarie Haverkamp farmakundige, verpleegkundige Arianne van Rhijn apotheker
8 jaar landelijk incidenten melden Annemarie Haverkamp farmakundige, verpleegkundige Arianne van Rhijn apotheker Themaconferentie medicatieveiligheid Utrecht - 8 december 2014 Planning Introductie/ achtergrond
Nadere informatieEENDUIDIG VASTLEGGEN EN UITWISSELEN VAN MEDICATIEGEGEVENS VOOR VEILIG MEDICIJNGEBRUIK
Q&A Medicatieproces Algemeen 1 Wat is de Zorgverleners hebben actuele medicatiegegevens nodig om patiënten en cliënten goede zorg te bieden. Informatie over medicatie is opgeslagen in systemen van verschillende
Nadere informatieVerminderde nierfunctie en medicijnen
Verminderde nierfunctie en medicijnen VERMINDERDE NIERFUNCTIE WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL VERMINDERDE
Nadere informatieJouw rechten en plichten. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg
Jouw rechten en plichten Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Recht op informatie over medicijnen 4 Spreekkamer 5 Ophalen van medicijnen 6 Verplicht
Nadere informatieBenchmark Voorschrijven in vergelijking met MVH en KISS-matrix
Benchmark Voorschrijven in vergelijking met MVH en KISS-matrix Overeenkomsten en verschillen De Benchmark Voorschrijven is ontwikkeld door de Stichting Farmaceutische Kengetallen in samenwerking met de
Nadere informatieOpenbare apotheken en apotheekhoudend huisartsen. Meetperiode voor profiel Onderdeel Indicator
Toelichting Apotheekprofielen 00 streeft naar een goede kwaliteit van zorg tegen betaalbare zorgkosten. Om dit te bevorderen maakt gebruik van de profielsystematiek. We maken een selectie van indicatoren
Nadere informatieOnderwerp: Achmea Voorschrijf Flits 1 Het voorschrijven van generieke statines
& GEZONDHEID Achmea divisie Zorg & Gezondheid, Postbus 19, 3800 HA Amersfoort Storkstraat 12 3833 LB Leusden www.achmeazorg.nl Aan: Raad van Bestuur Datum: Juli 2014 : Onderwerp: Achmea Voorschrijf Flits
Nadere informatieBijlage 3 Geïntegreerde KwaliteitZZorg Farmacie 3 (GKF3)
Bijlage 3 Geïntegreerde KwaliteitZZorg Farmacie 3 (GKF3) Zorg en Zekerheid benadrukt de geïntegreerde samenwerking tussen de huisarts en de apotheker. In 2012 zijn wij daarom gestart met het inkopen van
Nadere informatieRegionale afspraken m.b.t. farmaceutische begeleiding bij opname in en ontslag uit het ziekenhuis en polikliniekbezoek
Regionale afspraken m.b.t. farmaceutische begeleiding opname in en ontslag uit het ziekenhuis en polikliniekbezoek Definities: - SAGO: vertegenwoordigt alle openbare apothekers in de regio - Openbare :
Nadere informatie