INHOUDSTAFEL WEGWIJZER VERKENNING. Inleiding 9 Trefwoordenregister 13

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "INHOUDSTAFEL WEGWIJZER VERKENNING. Inleiding 9 Trefwoordenregister 13"

Anita de Ridder
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 INHOUDSTAFEL WEGWIJZER Inleiding 9 Trefwoordenregister 13 VERKENNING 1. Wat is facility management? 1.1 Definities van facility management De toegevoegde waarde van facility management Facility management invoeren in een bestaande organisatie 3 2. Trends in facility management Wereldwijde trends People, Planet, Profit Innovatie en technology push Rendabiliteit en transparantie Veiligheid, beveiliging en risicomanagement Flexibiliteit en outsourcing Verandering en transitie Informatica- en communicatietechnologie als integrator van complexiteit Trends in het vakgebied facility management Verandering van de werkomgeving Gastheerschap Flexibilisering houdt aan Generation Einstein Maatschappelijk verantwoord ondernemen Total Life Cycle Management Trends in openbare besturen Verwachtingspatroon van de burger Profiel van de klant Rentabiliteit Performantie 9 Afl. 2, november 2012 Wegwijzer / 1

1.4 Veiligheid, beveiliging en risicomanagement 4 2.1.5 Flexibiliteit en outsourcing 4 2.1.6 Verandering en transitie 5 2.1.7 Informatica- en communicatietechnologie als integrator van complexiteit 5 2.

2 2.4 Trends facility management in de overheid Professionalisering Transparantie Informatiebeheersing 10 A. RUIMTE EN INFRASTRUCTUUR A.1 Accommodatie en huisvesting 1. Strategisch ruimtebeheer 1 Inleiding Toegevoegde waarde van ruimtebeheer Ruimtebeheer op macroniveau Ruimtebeheer op microniveau Projectfase of inrichtingsfase Programma van eisen (PVE) Ruimteconcept Vlekkenplan (macro lay-out) Micro lay-out Exploitatiefase Standaarden Vergelijken van het oppervlaktegebruik Benchmarken van facilitaire kosten Doorbelasting van de kosten Bepalen van de performantie van gebouwen Opstellen van onderhoudsbudgetten Standaarden NEN Design en constructie 2.1 Toegankelijkheid van gebouwen Wat is een toegankelijke omgeving? De ketting van toegankelijkheid Basisprincipes van toegankelijkheid Toegankelijkheid, een evidentie? 9 3. Leasing en bezettingskost* 4. Renovatie en herinrichting van de ruimte* Wegwijzer / 2 Afl. 2, november 2012

3.1.2 Ruimteconcept 5 1.3.1.3 Vlekkenplan (macro lay-out) 5 1.3.1.4 Micro lay-out 6 1.3.2 Exploitatiefase 6 1.4 Standaarden 6 1.4.1 Vergelijken van het oppervlaktegebruik 7 1.4.2 Benchmarken van facilitaire kosten 7 1.

3 A.2 Werkomgeving en andere omgevingen 1. Ontwerp van de werkplek 1 Inleiding: evolutie van ideeën over werken en ruimte Huisvesting Nieuwe kantoorconcepten Efficiëntie Optimalisatie ruimtegebruik Kostenreductie Duurzaamheid Communicatie Imago Ergonomie Flexibiliteit Cultuur Bereikbaarheid Privacy Uitvoerbaarheid Nieuwe werkplekconcepten in de praktijk Indicatoren Nieuwe werkplekken, nieuwe werkvormen Tools 11 Literatuur Meubilair en apparatuur* 3. Verhuismanagement* 4. Signalisatie en aankleding* A.3 Technische infrastructuur 1. Energiemanagement van gebouwen 1 Inleiding: in de ban van het broeikaseffect Duurzaamheid en energieprestatie Van Rio naar Kyoto Economisch is ecologisch Enkele mijlpalen Europa gaat een stap verder De Europese klimaatdoelstellingen De EPB-richtlijn 4 Afl. 1, september 2010 Wegwijzer / 3

3 Nieuwe werkplekconcepten in de praktijk 10 1.3.1 Indicatoren 10 1.3.2 Nieuwe werkplekken, nieuwe werkvormen 10 1.3.3 Tools 11 Literatuur 11 2. Meubilair en apparatuur* 3. Verhuismanagement* 4.

4 1.1.3 Implementatie van EPBD in Vlaanderen EPB: energieprestatieregelgeving Praktische eisen over energieprestaties en binnenklimaat Informatie en advies Beoordelingsmethodes voor duurzaamheid van gebouwen BREEAM LEED Valideo De energieprestatie van gebouwen De energievraag Energiebehoefte: comfort en duurzaamheid Waar ontstaat de vraag naar energie? Beperking van de vraag naar energie Beperking van warmteverlies Technische installaties Het rendement van energie-efficiënte technische installaties Hernieuwbare energie opwekken E-peil: de energieprestatie Het E-peil bepalen Het E-peil berekenen E-peil en benchmarking E-peil en BREEAM Het energieprestatiecertificaat Het Energieprestatiecertificaat voor nieuwbouw en renovatie (EPB-verslag) Het Energieprestatiecertificaat (EPC) voor bestaande gebouwen Wat met de overige gebouwen? Beter dan E-100? Laagenergiehuis en passiefhuis Passiefhuis Platform Innovatie inzake energiemanagement Energievoorziening van gebouwen Nieuwe spelers op de energiemarkt Elektriciteitsproductie Elektriciteitstransport Elektriciteitsdistributie Energielevering Evenwicht op het elektriciteitsnet Toezicht Van stervorming netwerk naar Smart Grid Smart Grid 31 Wegwijzer / 4 Afl. 1, september 2010

9 1.2.1.3 Beperking van de vraag naar energie 10 1.2.1.4 Beperking van warmteverlies 10 1.2.2 Technische installaties 13 1.2.2.1 Het rendement van energie-efficiënte technische installaties 14 1.2.2.2 Hernieuwbare energie opwekken 15 1.

5 1.3.2 Distributienetbeheerders en het stimuleren van rationeel energiegebruik Energie aankopen of zelf produceren? Energie aankopen Hernieuwbare energie Energiemanagement van gebouwen Wat omvat energiemanagement? Energiebeheer volgens de regels van de kunst Energiemonitoring: meten is weten Gebouwtypes & benchmarking Energiebesparingsprojecten voor een gebouwpatrimonium Het Trias Energetica-principe Aanpak van energiebesparingsprojecten Management van duurzaamheid van gebouwen* 3. Management van de technische infrastructuur 1 Inleiding: het onderhoud van gebouwen Vorm geven aan onderhoud Wat is onderhoud? Trends in onderhoudsmanagement De onderhoudsfilosofie De kostenijsberg De noodzaak van onderhoud in cijfers Vorm geven aan het onderhoudsbeleid Brede context: onderhoud en gebouwbeheer Beslissingsniveaus bij onderhoudsmanagement Onderhoudsprocessen: aard van de onderhoudsingrepen Afspraken vastleggen in onderhoudsovereenkomsten Van curatief onderhoud op korte termijn naar planmatig onderhoud Planmatig onderhoud De gebouwelementen: BB/SfB Conditiestaatmeting De Nederlandse norm NEN Conditiestaat Omschrijving van gebreken Gebouwaudit en auditrapport Het onderhoudsplan Prioriteiten in onderhoud Onderhoudsbudget en -begroting Onderhoudsorganisatie Strategische keuzes bepalen de organisatiestructuur 18 Afl. 1, september 2010 Wegwijzer / 5

4.3 Energiebesparingsprojecten voor een gebouwpatrimonium 38 1.4.3.1 Het Trias Energetica-principe 38 1.4.3.2 Aanpak van energiebesparingsprojecten 39 2. Management van duurzaamheid van gebouwen* 3.

6 3.3.2 De organisatie van het curatief onderhoud op korte termijn Organiseren van planmatig onderhoud Uitbesteden van onderhoudswerk De onderhoudskosten Belang van nauwkeurige registratie van gebouwkosten Oorsprong van kosten Benchmarking van onderhoudskosten Verrekenen van kosten aan gebruikers Gebouwenbeheersystemen* 5. Licht* 6. Afvalbeheer en -verwerking* A.4 Schoonmaak 1. Hygiënediensten* 2. Schoonmaak van werkplekken en apparaten* A.5 Andere* B. MENSEN EN ORGANISATIE B.1 Welzijn, veiligheid en beveiliging* B.2 Gastvrijheid, zorg en onthaal* B.3 ICT* Wegwijzer / 6 Afl. 1, september 2010

Gebouwenbeheersystemen* 5. Licht* 6. Afvalbeheer en -verwerking* A.4 Schoonmaak 1. Hygiënediensten* 2. Schoonmaak van werkplekken en apparaten* A.5 Andere* B.

7 B.4 Logistiek* B.5 Andere ondersteunende diensten* C. TOOLING EN IMPLEMENTATIE C.1 Tools* C.2 Implementatie 1. Facility Management Software 1 Inleiding Geschiedenis Onderhoud Visualisatie en inventarisatie Facility Management systemen Introductie Specifieke systemen CAD GIS BMS/BAS Centraal FMS 7 C.3 Organisatie 1. Service Management 1 Inleiding Raamwerk: dienstverlening en facility management Levenscyclus van een dienst Service Improvement: continu verbeteren van de dienstverlening Introductie en doelstelling Implementatie Rollen en verantwoordelijkheden Realisatie van het verbeterproject 12 Afl. 3, december 2013 Wegwijzer / 7

Service Management 1 Inleiding 1 1.1 Raamwerk: dienstverlening en facility management 2 1.1.1 Levenscyclus van een dienst 3 1.1.2 Service Improvement: continu verbeteren van de dienstverlening 4 1.

8 1.1.3 Service strategy Service design Service transition Service delivery system Taxonomie Service operation Diensten voor facility management Conclusie Veranderingsmanagement 2.1. Inleiding Veranderingsprocessen Typen veranderingen Geplande verandering en organisatieontwikkeling Geplande verandering Organisatieontwikkeling (OO) Duurzame organisatieontwikkeling Verschillen en overeenkomsten Samengevat Veranderingsmanagement Vertrouwen in de veranderingsaanpak Universele kenmerken Veranderingsmanagement: sturing en zelforganisatie (zelfsturing) Praktijkvoorbeeld Nog geen balans tussen sturing en zelforganisatie Rol van het middenkader bij veranderingsmanagement en -processen Struikelblokken en faalfactoren Succesfactoren bij organisatieverandering Goed veranderingsmanagement Veranderen en leren reflecteren Leren in context Leren reflecteren Bijdrage en rollen van de begeleider Belang van communicatie en dialoog Bevorderen van de interactievisie Anders veranderen? Ter afsluiting 39 De onderdelen aangeduid met * zullen worden toegevoegd in een aanvulling op deze publicatie. Wegwijzer / 8 Afl. 3, december 2013

4.2. Organisatieontwikkeling (OO) 6 2.4.2.1. Duurzame organisatieontwikkeling 9 2.4.3. Verschillen en overeenkomsten 9 2.4.4. Samengevat 11 2.5. Veranderingsmanagement 12 2.5.1. Vertrouwen in de veranderingsaanpak 13 2.

Vergelijkbare documenten

INHOUDSTAFEL WEGWIJZER VERKENNING. Inleiding 9. 1. Wat is facility management?*

INHOUDSTAFEL WEGWIJZER VERKENNING. Inleiding 9. 1. Wat is facility management?* INHOUDSTAFEL WEGWIJZER Inleiding 9 VERKENNING 1. Wat is facility management?* 2. Trends in facility management 1 2.1 Wereldwijde trends 1 2.1.1 People, Planet, Profit 1 2.1.2 Innovatie en technology push