Aanbieding. Geachte leden van de raad,

Transcriptie

1 Aanbieding Geachte leden van de raad, Dit is de derde programmabegroting, die wij u in deze raadsperiode aanbieden. Een programmabegroting, waarvoor inhoudelijk en financieel de basis is gelegd bij de constructieve voorbereiding van de kadernota en sessies inzake de heroverwegingsoperatie, die wij als college gezamenlijk met u hebben mogen ervaren dit voorjaar. Door de bij de kadernota gedane kaderstelling was de klus om een structureel evenwichtige begroting voor te bereiden goed haalbaar. Het is een begroting die oog heeft voor de uitvoering van de beleidsplannen de komende jaren en het binnen de perken blijven van de lastendruk voor onze burgers. Deze begroting toont ruimte, in 2009 een financiële ruimte van , als ook een structurele beleidsruimte van ongeveer ingaande Toch blijft het ook de komende periode gezien de p.m.-posten zaak alert te zijn! De wereld om ons heen verandert namelijk snel (globalisering) en kent veel turbulenties ( kredietcrisis ). Dit alles heeft ook zijn weerslag op Nederland. Daarnaast verandert ook in gemeenteland het een en ander in rap tempo. De rijksoverheid leunt bij de uitvoering van zijn plannen zwaar op de gemeente. De jaren geleden ingezette decentralisatietrend met WWB en WMO zet ook de komende jaren met onder andere de modernisering WSW en Centrum voor Jeugd en Gezin door. Hierdoor komen steeds meer taken op het bord van de gemeente terecht. Verder stelt ook de 'mondige' burger' steeds hogere eisen aan de gemeente. Zo wordt onder meer een veilige woon- en leefomgeving, schone lucht, een verantwoord stelsel van sociale voorzieningen, goede onderwijsfaciliteiten, filevrije wegen als ook hoogwaardige (gezondheids)zorg verwacht. Voor al deze wensen draagt de gemeente verantwoordelijkheid en wordt naar haar gekeken. Ontwikkelingen op demografisch, economisch, technologisch en maatschappelijk vlak voltrekken zich sneller dan vroeger en vragen een slagvaardige gemeente. Zeker de demografische ontwikkelingen ( bevolkingskrimp ) heeft ook in toenemende mate invloed op de beleidsruimte die de gemeente ter beschikking staat. Toch bieden al deze veranderingen ook kansen voor de gemeente Vaals. De gemeente beschikt namelijk over 3 kenmerken, waardoor zij potentieel in staat is een krachtige en zeer betekenisvolle rol te vervullen in onze maatschappij en ook in te spelen op genoemde ontwikkelingen. De gemeente staat het dichtst bij de inwoners. Denk hierbij niet alleen aan het afgeven van een bouwvergunning of paspoort, maar ook aan het leveren van huishoudelijke hulp (via de WMO), het toeleiden van mensen naar werk via uitstroombeleid. De gemeente werkt aan concrete en herkenbare vraagstukken. Inwoners identificeren zich dikwijls sterk met de buurt waarin ze wonen. De gemeente houdt zich bezig met de ruimtelijke, sociale en economische zaken die in de buurt spelen, concrete zaken die direct herkenbaar zijn voor inwoners en waarbij zij zich betrokken voelen. Verkeersveiligheid, bereikbaarheid, onderhoud van de openbare ruimte, bouwplannen zijn voorbeelden van onderwerpen waarover de gemeente beslist en waarmee inwoners direct te maken hebben. De brede taakstelling van de gemeente maakt samenhangende oplossingen mogelijk. Maatschappelijke vraagstukken vragen om een aanpak vanuit verschillende invalshoeken. Als de gemeente een wijk herstructureert, spelen niet allen ruimtelijke maar ook sociale en economische invalshoeken een belangrijke rol. Intern heeft de gemeente Vaals reeds voorbereidingen getroffen, die verwacht mogen worden van een organisatie in een sterk veranderende omgeving. Van onze ambtelijke organisatie mag worden verwacht dat ze adequaat kan inspelen op de hogere eisen die door de veranderende omstandigheden aan haar worden gesteld. Cruciaal daarbij is dat binnen onze organisatie hoogwaardige kennis aanwezig is om de noodzakelijke organisatorische, beleidsmatige en financiële aanpassingen in goede banen te leiden. Maar met name de in de begroting opgenomen plannen en projecten, die ook reeds veelal in uitvoering zijn, tonen het beeld van een gemeente die zeker in staat is adequaat in te spelen op genoemde ontwikkelingen en opgaven. In deze begroting wordt namelijk voortvarend verder gewerkt aan de uitvoering van het dienstverleningsconcept en het EGEM-project en het werken met buurtplatforms ( de gemeente Vaals dichtbij de inwoners ). Bovendien wordt middels de begroting aan concrete activiteiten / projecten zoals het realiseren van ontmoetingsplekken, het realiseren van een boodschappendienst (WMO), het toegankelijk maken van gebouwen (WMO) het uitvoeren van verkeersprioriteiten gewerkt ( de gemeente Vaals werkt aan concrete en herkenbare vraagstukken ). Verder werkt de gemeente in 2009 ook aan de herstructurering van het gebied Von Clermontpark. In dit project worden niet alleen woningen, maar ook commerciële ruimtes, parkeergarage en groen gerealiseerd ( de gemeente Vaals werkt aan samenhangende oplossingen voor problemen ). Het woord is nu aan u als raad. Wij verheugen ons in ieder geval op een constructief debat over deze begroting. Laten wij hopen dat we de behandeling van deze programmabegroting met uw raad even voortvarend kunnen voeren als de besprekingen rondom kadernota / heroverwegingsoperatie en strategische visie. Het college van burgemeester en wethouders. Pagina 1 van 139

2 Pagina 2 van 139

3 Deel 1. BEGROTINGSPERSPECTIEF Pagina 3 van 139

4 Pagina 4 van 139

5 Deel 1. BEGROTINGS- PERSPECTIEF Programmabegroting Vaals 2009 Begrotingsperspectief Het eerste deel van deze programmabegroting is bedoeld als een soort samenvatting van de totale programmabegroting. Het geeft de hoofdlijnen van de begroting aan alsmede het (financieel) perspectief waarbinnen deze begroting tot stand is gekomen. In onderdeel 1 wordt eerst ingegaan op de strategische uitgangspunten voor de lange termijn, het huidige coalitieprogramma voor de komende 4 jaar alsmede de prioriteiten die daaruit zijn afgeleid voor begrotingsjaar Verder wordt een samenstelling van het huidige gemeentebestuur en de portefeuilleverdeling binnen het college gepresenteerd. Uiteindelijk worden de begrotingssaldi voor de komende jaren gepresenteerd en een nadere analyse gegeven van de totstandkoming van deze saldi. Daarbij worden de aanpassingen in het bestaande beleid verder uitgesplitst. Tevens wordt aangeduid wat de financiële consequenties van het nieuwe beleid en de nieuwe investeringsprojecten zijn. Bovendien wordt het dekkingsplan nader uiteengezet. Om een juist inzicht in de financiële situatie te krijgen wordt ook stilgestaan bij de ontwikkelingen in de reservepositie van de gemeente. Verder worden zowel de nieuwe alsook de lopende investeringsprojecten in beeld gebracht. Afgesloten wordt met een overzicht van de zogenaamde (niet geraamde) p.m.-posten, ook wel te zien als het zogenaamde 'wensenlijstje'. De indeling van dit eerste deel is als volgt: 1. Strategie en bestuur 2. Prioriteiten Financiële positie. Pagina 5 van 139

6 Pagina 6 van 139

7 Strategie en bestuur Programmabegroting Vaals 2009 Begrotingsperspectief In de programmabegroting wordt met name het beleid voor het komende begrotingsjaar neergezet. Dit beleid staat echter niet op zichzelf. Het vormt een voortvloeisel van een langere termijn visie. In deze langere termijn visie worden een aantal prioriteiten gesteld om de reeds geldende dan wel te verwachten specifieke problematiek van de gemeente het hoofd te bieden. In dit deel wordt deze langere termijn visie nader in beeld gebracht, samen met de samenstelling van het gemeentelijke bestuur alsmede de wijze waarop dit bestuur haar taken wil uitvoeren Strategische visie Het beleid voor de langere termijn is onlangs hernieuwd vastgelegd in de nieuwe strategische visie Geef vorm aan Vaals. Deze strategische visie geldt als absoluut kader voor het beleid van de komende jaar, met als tijdshorizon het jaar De visie moet antwoord geven op de vraag wat we over een bepaalde tijd zouden willen zijn en willen bereiken. We focussen ons op de lange termijn en zetten ons toekomstig beleid in om richting 2020 onze visie te realiseren. De toekomstvisie hebben we in het onderstaande kader geformuleerd. VISIE: De gemeente Vaals anno 2020 is een aantrekkelijke woon- en leefgemeente, met een internationaal karakter dat met name op Aken georiënteerd is. De inwoners van onze gemeente merken duidelijk de voordelen van het leven in de Euregio. De dynamische leefgemeenschap bestaat uit een evenwichtig opgebouwde, zelfredzame en pluriforme bevolking, waarin de onderlinge verbondenheid groot is. De leefbaarheid van de gemeenschap en de aantrekkelijkheid van de woonomgeving wordt aangedreven door een sterke economische motor. Deze motor draait op de samenhang en kwaliteit van het unieke Drielandenpunt, het hoogwaardig buitengebied met aantrekkelijke kleine kernen en de monumentale historische kern met een attractief winkelcentrum. De toekomstvisie van Vaals is gericht op het waarborgen van de kwaliteit van de leefbaarheid van onze samenleving. Het streven is de gemeenschapszin te behouden. Wij zullen streven naar het versterken van de sociale cohesie. Daarbij hebben we een samenleving voor ogen, waarin zowel de zelfredzaamheid als ook de onderlinge samenhang groot is. We kiezen hierbij bewust voor een gedifferentieerde aanpak van de kernen Vaals, Vijlen en Lemiers, gezien de grote verschillen tussen deze drie kernen. Geredeneerd vanuit de voor Vaals kenmerkende geaccepteerde verscheidenheid is de samenleving gebaat bij een evenwichtige en multiculturele samenstelling. Dat betekent dat wij ons gaan inspannen voor het behouden en het aantrekken van jongeren en jonge gezinnen. Hiertoe is een goed vestigingsklimaat nodig alsmede het behoud en deels uitbouwen van het goede voorzieningenniveau. Wij moeten gebruik maken van de centrale ligging in de Euregio alsmede de ontwikkelingen die in de regio Aken (RWTH) als ook Avantis plaatsvinden. Dat betekent onder andere zorgen voor goede meertalige onderwijsvoorzieningen, het afstemmen van voorzieningen en vereenvoudigen van allerlei procedures voor nieuwvestigers en een betere integratie van onze nieuwe inwoners middels gerichte meertalige informatie. Er liggen kansen om een betere positionering van onze inwoners op de arbeidsmarkt te bewerkstelligen. Een aantrekkelijke woonomgeving kan ons streven naar het behouden en aantrekken van inwoners, en dus een goede leefbaarheid in de wijken, voor een belangrijk deel ondersteunen. Het is van belang de balans in het woningaanbod te herstellen en de woonomgeving op te waarderen. Daarbij staan kwaliteit en duurzaamheid voorop. In onze stadse kern kunnen de historische omgeving en een attractief winkel- en verblijfscentrum een belangrijke kwaliteitsimpuls bieden. In het buitengebied dienen we vooral in te zetten op natuur- en landschapsherstel. De kwaliteit van de leefbaarheid en woonomgeving is gebaat bij een goed draaiende lokale economie. Onze kracht ligt in de toeristische kwaliteit van onze gemeente. Dankzij de vele bezoekers kunnen we een voorzieningenniveau voor onze inwoners overeind houden, dat anders voor een gemeente van onze omvang waarschijnlijk niet realistisch zou zijn. We zullen moeten investeren in de toeristische sector om de aantrekkelijkheid voor de langere termijn te waarborgen. Het doel daarbij is meer spreiding van bezoekers in de tijd en een hoger toeristisch bestedingenniveau. Verbeteren van de kwaliteit en de onderlinge samenhang is daarbij onze inzet. Vooral de ontwikkeling van het Drielandenpunt en de combinatie middels fysieke verbindingen van dit punt met het buitengebied en de historische kern biedt veel kansen. Pagina 7 van 139

8 De ambities van de gemeente Vaals De bovenstaande visie is kernachtig weergegeven. Aan deze kernachtige visie zijn diverse ambities gekoppeld, die een meer concrete vertaling van de visie vormen. Door het verwezenlijken van de ambities realiseren we - voorzover we daar als gemeente invloed op kunnen uitoefenen - het beeld dat we met deze toekomstvisie beogen. De ambities vormen een samenhangend geheel van beleidslijnen, waarbinnen de toekomstige plannen en projecten zich zullen bewegen om de visie waar te kunnen maken. Onderstaand wordt dit schematisch weergegeven. AANTREKKELIJK WONEN Opwaardering woonomgeving kernen Sfeervol winkelen verblijfscentrum Evenwichtig gebruik buitengebied T O E K O M S T V I S I E LEEFBAARHEID Evenwichtige bevolkingsopbouw TOERISTISCHE KWALITEIT Sterke sociale cohesie Unieke kwaliteit Drielandenpunt Euregionale oriëntatie Drieslag 3lpbuitengebiedhistorisch centrum bevolkingsopbouw Positie op de arbeidsmarkt Uit dit schema blijkt de (noodzaak van de) onderlinge verbondenheid van onze toekomstplannen. Deze strategische visie vormt een integraal concept om de toekomst tegemoet te treden. Alle hierin verwoorde ambities zijn gericht op het instandhouden van de gemeenschapszin, zich uitend in een goede leefbaarheid van onze samenleving. Pagina 8 van 139

9 1.2. Gemeentebestuur De samenstelling van het hoogste bestuursorgaan, de gemeenteraad, ziet er als volgt uit: Gemeenteraad Vaals Groep Götz 1 zetel: Dhr. Götz P.v.d.A. 2 zetels: mw. Verbeek dhr. Verbeek V.V.D. 1 zetel: dhr. Kompier Vrij & Onafhankelijk 2 zetels: mw. Van den Akker mw. Göttgens C.D.A. 5 zetels: dhr. Coenen dhr. Van Vliet mw. Wilms mw. Jaegers dhr. vd Meij Burgerbelang 3 zetels: mw. Claessen dhr. Kleikers dhr. Delnoye Groep Baltus 1 zetel: dhr. Baltus Griffier dhr. Ummels Voorzitter burgemeester Na de verkiezingen is een coalitie gevormd, te weten CDA Burgerbelang P.v.d.A. Vanuit deze coalitie zijn 3 wethouders (1 per fractie) door de raad benoemd, die samen met de burgemeester het college van burgemeester en wethouders vormen. Binnen dit college is de volgende portefeuilleverdeling tot stand gekomen. Burgemeester: dhr. van Loo Voorzitter College van burgemeester en wethouders Wethouder dhr. Jaegers CDA Wethouder dhr. Sterck Burgerbelang Wethouder dhr. Lux P.v.d.A. Bestuur & Dienstverlening Mens & Voorzieningen Wonen & Verkeer Werk & Economie Algemene gemeentelijke belangen Algemene coördinatie eenheid van beleid Algemene kwaliteitszorg Balie-dienstverlening Communicatie en voorlichting Burgerjaarverslag Bovengemeentelijke samenwerking Openbare orde en veiligheid Rampenbestrijding Brandweer Sociale en fysieke veiligheid Algemene juridische zorg Plaatselijke verordeningen Handhaving Bovenregionale economische zaken Bedrijfsvoering Personeel en organisatie Automatisering Breed Welzijn - Onderwijs en Educatie Sport Speelgelegenheden Volksgezondheid Ouderen Jongeren Gehandicapten Wijk- en buurtzaken - Maatschappelijk en sociaalcultureel werk Vrijwilligerswerk Kunst en cultuur Woonwagenzaken - Vreemdelingenbeleid Coördinatie beleidscyclus Volkshuisvesting Ruimtelijke Ordening Leefbaarheid kernen Plattelandsontwikkeling Monumentenbeleid Verkeer en vervoer inclusief CVV Verkeersveiligheid Openbare verlichting Openbare werken Milieu Gemeentelijke eigendommen Begraafplaatsen - Watermanagement Economische Zaken Toerisme en recreatie Evenementen Grensoverschrijdende projecten Markten en kermissen Arbeidsmarktbeleid Sociale zaken Armoede-/minimabeleid Financiën en belastingen - Accountantscontrole Pagina 9 van 139

10 Pagina 10 van 139

11 Prioriteiten 2009 Programmabegroting Vaals 2009 Begrotingsperspectief Het beleid in deze begroting vormt een onlosmakelijk onderdeel van een meerjarig plan. In het vorige deel is reeds aangegeven dat er een lange termijn visie is ontwikkeld. Daarnaast geldt voor de middellange termijn ook het zogenaamde coalitieprogramma, het akkoord dat tussen een aantal politieke partijen na de laatste verkiezingen is bereikt en op grond waarvan het beleid voor de komende termijn gestalte moet gaan krijgen. In dit deel wordt ingegaan op de hoofdpunten van dit coalitieprogramma. Daarnaast worden de belangrijkste onderwerpen voor 2009 (zogenaamde prioriteiten) nader in beeld gebracht. Het programma dat de coalitie na de verkiezingen van 2006 heeft opgesteld is voor een groot deel gebaseerd op de strategische visie uit 2002 en biedt voldoende duidelijkheid betreffende de speerpunten van beleid voor de huidige raadsperiode Inmiddels is via een uitgebreid interactief proces een herijking uitgevoerd van de strategische visie. Dit heeft geresulteerd in een nieuwe strategische visie, genaamd Geef vorm aan Vaals, met een tijdshorizon tot De ambities, die voortkomen uit deze strategische visie, zullen hun weerslag hebben op de lopende beleidsplannen van de gemeente Vaals. De ambities zullen nader uitgewerkt worden in concrete plannen en projecten. Voor een deel zijn er reeds in deze begroting plannen en projecten, voortkomende uit deze strategische visie, opgenomen (b.v. Centrumplan, buitengebied, Drielandenpunt, maar ook mantelzorg, vrijwilligers, aanvalsplan werkloosheid-uitstroombeleid). Voor een deel betreft dit intensivering van lopend beleid (WMO, uitstroombeleid), voor een deel ook zijn het nieuwe projecten, waarvan de impact (financieel en inhoudelijk) nog niet geheel duidelijk is. Wij willen er dan ook op wijzen dat een en ander in de loop van 2009 kan gaan leiden tot het verschuiven van prioriteiten (capaciteit) en inzet van financiële middelen. Ook een exacte planning is op dit moment nog niet te geven. In de bestuursrapportages zal hier uitgebreid op worden ingegaan en ruimte geboden worden om eventueel bij te sturen. In onderstaand overzicht worden de prioriteiten, voortkomend uit het coalitieprograma weergegeven. Daarnaast wordt ook een eerste premature doorkijk van de nieuwe strategische visie naar concrete plannen gegeven. In onderstaand overzicht zijn de zogenaamde bestuurlijke prioriteiten oranje gearceerd. Coalitieprogramma Projecten / Activiteiten MENS & VOORZIENINGEN Zorg voor jong en oud: Stand van zaken eind 2008 Uitvoering 2009 stimuleren van de participatie van met name jongeren en ouderen in de samenleving, met aandacht voor de zorgbehoefte om die participatie te vergemakkelijken In overleg met buurtbewoners samenlevingsplekken maken waar jong en oud zich kunnen ontmoeten In overleg met buurtbewoners veilige en toegankelijke speelplekken realiseren en onderhouden Wederopbouwen relatie met Spuugh en verder ontwikkelen tot een jongerentrefcentrum / Organiseren van structureel overleg met jongeren Professionele benadering risicojongeren met breed pakket van maatregelen Realiseren van twee ontmoetingsplekken in de kern Vaals Uitvoeren onderhouds- /vervangingsplan speelterreinen Realisatie van een volledig draaiend jongerentrefcentrum Realisatie Veiligheidshuis Een eerste inventarisatie heeft uitgewezen dat de locatie speeltuin d'r Kinger Treff een goede locatie voor de 1e ontmoetingsplek zou zijn Plan wordt sinds begin 2007 uitgevoerd Op 1 maart 2008 is jongerentrefcentrum Fraiche officieel geopend. Operationeel sinds 1 dec Daarnaast is er ook een Driehoeksoverleg Vaals (gemeente, politie, jongerenwerker) gestart. Realisatie 1e ontmoetingsplek, parallel hieraan planvorming en daarna realisatie 2e ontmoetingsplek Continuering uitvoering onderhouds- /vervangingsplan speelterreinen Proefperiode behelst de jaren 2008 en 2009 met onder andere een jaarlijkse, gemeentelijke bijdrage van Medio 2009 vindt een evaluatie plaats. Continuering participatie in Veiligheidshuis (afspraken vooralsnog voor 3 jaar) Pagina 11 van 139

12 Coalitieprogramma Projecten / Activiteiten Wegwerken van onderwijsachterstanden Realiseren Brede School als wijkvoorziening voor onderwijs, cultuur, ontspanning en sociale hulp Ouderen zo lang mogelijk actief in samenleving laten participeren via ontmoetingsprojecten en activiteiten Actualiseren ouderenbeleid/omzetten in actieplan Onderzoeken of vrijkomende schoolgebouwen geschikt zijn voor ouderenactiviteiten Actualiseren gezondheidsbeleid/omzetten in actieplan Voorzieningen voor WVG-geïndiceerden op kwalitatief hoger niveau brengen Een (open) stijl van besturen waarin gemeente en inwoners zoveel en zo vroeg mogelijk samen nadenken over mogelijkheden en oplossingen als het gaat om beleid op het vlak van welzijn, zorg en voorzieningen. Inzet vrijwilligers: Opstellen en uitvoeren Educatieve Agenda Realisatie Brede School kern Vaals en uitbouw / doorontwikkeling naar Centrum voor Jeugd en Gezin Vormgeven middels WMO en realisatie ontmoetingsplekken Vormgeven middels WMO Vormgeven middels accommodatiebeleid Vormgeven middels lokale nota Volksgezondheid Vormgeven middels WMO Opzetten buurtplatforms en aansluitend opstellen en uitvoeren leefbaarheidsagenda's Stand van zaken eind 2008 De regionale Educatieve Agenda is gereed en met schoolbesturen vertaald in een lokale Educatieve Agenda De Brede School is in augustus 2007 in gebruik genomen door de scholen. V.w.b. het Centrum voor Jeugd en Gezin is een regionale visie opgesteld, die als basis voor het lokale plan dient. Wordt opgepakt door uitvoeringsplan WMO 2008 (o.a. realisatie van boodschappendienst) Wordt opgepakt door uitvoeringsplan WMO 2008 (o.a. realisatie van boodschappendienst) Opgepakt door opstellen nota herijking gemeentelijke gebouwen Uitvoering lokale nota Volksgezondheid (vastgesteld in raad van 28 januari 2008) en bijbehorend uitvoeringsplan Opgepakt door uitvoering van het uitvoeringsplan WMO 2008 => realisatie zorgwoningen (Wozoco), oprichten buurtplatforms De buurtplatforms in Vijlen en Lemiers zijn opgericht. Hetzelfde geldt voor de leefbaarheidsagenda's Uitvoering 2009 Uitvoeren lokale Educatieve Agenda Realisatie Centrum voor Jeugd en Gezin Verdere uitvoering WMO => uitvoeringsplan WMO 2009 (boodschappendienst, toegankelijk maken bushaltes, toegankelijk maken gebouwen) Verdere uitvoering WMO => uitvoeringsplan WMO 2009 (programma tegen vereenzaming ouderen, boodschappendienst, toegankelijk maken bushaltes, toegankelijk maken gebouwen) Uitvoeren nota herijking gemeentelijke gebouwen Continuering uitvoering lokale nota Volksgezondheid Verdere uitvoering WMO => uitvoeringsplan WMO 2009 Oprichten buurtplatforms (4) in Vaals en aansluitend opstellen en uitvoeren leefbaarheidsagenda's mogelijk maken en ondersteunen van de inzet van vrijwilligers ten behoeve van het bevorderen van de participatie van diverse groepen in de samenleving alsmede ten behoeve van de zorg voor hulpbehoevenden Ontwikkelen van faciliteiten waardoor vrijwilligers hun werk (zorg) beter kunnen leveren, zoveel mogelijk opheffen van barrières vanuit gemeentelijke regelgeving, faciliteren bij bestuursondersteuning en deskundigheidsbevordering, onderzoeken mogelijke inzet van jongeren bij maatschappelijke stages Vormgeven middels WMO (beleid t.b.v.vrijwilligers en mantelzorgers) Opgepakt door uitvoering van het uitvoeringsplan WMO 2008 => onder andere organisatie van een vrijwilligersdag. Verdere uitvoering WMO => uitvoeringsplan WMO 2009 (nulmeting vrijwilligersondersteuning en afgestemde acties, maatschappelijke stages, vrijwilligersdag) Pagina 12 van 139

13 Coalitieprogramma Projecten / Activiteiten Cultureel verenigingsleven (cultuur en sport): ondersteunen van bestuur en leden van verenigingen In subsidiebeleid nadruk leggen op stimuleren activiteiten ten bate van de hele gemeenschap Opstellen gemeentelijk cultuurbeleid met prioriteiten, waarbij ondersteuning publieke initiatieven Ontwikkelen stimuleringsprogramma's om doelgroepen kennis te laten maken met cultuur- /sportverenigingen Financieel ondersteunen grote investeringen verenigingen WONEN & VERKEER Volskhuisvesting: Vormgeven middels nieuwe Subsidieverordening Welzijn Vormgeven middels nota Cultuurbeleid BOS-project Instellen fonds Stand van zaken eind 2008 Nieuwe Subsidieverordening vastgesteld in de raad van 17 december Opgeschort door de raad. BOS-project loopt sinds 2006 en heeft tal van jongeren - ook niet sportende - kennis laten maken met verschillende sporten en sportverenigingen. De gemeenteraad heeft op 22 mei 2008 ingestemd met de vorming van een uniformenfonds aanbod woningen beter afstemmen op de diverse doelgroepen ten einde mensen te binden aan Vaals Realisatie woningbouw Von Clermontpark, Eschberg- Noord en Brede School (meer levensloopbestendige woningen i.v.m. vergrijzing) Voorrang aan afronden bestemmingsplannen Vijlen en Lemiers Uitvoering door projecten Von Clermontpark en Eschberg Noord Opstellen bestemmingsplannen Vijlen en Lemiers Bouwwerkzaamheden bij het project Von Clermontpark in uitvoering. De Wozoco is eind augustus 2008 opgeleverd. Voor wat betreft Eschberg Noord is de Wolfskoele gesloopt en zijn de vrije kavelwoningen in de verkoop gegaan. Het bestemmingsplan Lemiers is op 3 maart 2008 vastgesteld; vaststelling van het bestemmingsplan Vijlen door de raad is voorzien voor de raad van december Uitvoering 2009 BOS-project loopt nog door t/m 2009 Onder andere uitvoering bouwwerkzaamheden commerciële ruimtes met bovenliggende appartementen en de parkeergarage. Bouwwerkzaamheden vrije kavelwoningen en projectwoningen. Leefomgeving: Planvoorbereiding en uitvoering woningbouw Vijlen en Lemiers De raad heeft op 23 juni 2008 ingestemd met de planvoorbereiding woningbouw Vijlen en Lemiers verhogen leefbaarheid van de directe woonomgeving en de duurzaamheid van het buitengebied In samenwerking met buurtbewoners groen en openbare ruimte aanleggen en onderhouden Uitvoering Groenreconstructies (aan de Noot, Heuvel, park Bloemendal) Groenreconstructies aan de Noot en Heuvel uitgevoerd, park Bloemendal wordt in het najaar van 2008 opgepakt. Start bouwwerkzaamheden voorzien voor medio Pagina 13 van 139

14 Coalitieprogramma Projecten / Activiteiten Aanbrengen evenwicht tussen beschermen natuur en landschap enerzijds en gebruik buitengebied door toerisme en recreatie anderzijds Herinrichting plein Vijlen Opstellen Groenstructuurplan Opstellen bestemmingsplan Buitengebied Stand van zaken eind 2008 Uitvoering werkzaamheden in het najaar van 2008, oplevering in december. Sinds begin 2008 wordt aan het Groenstructuurplan gewerkt. Een van de tussenstappen de groenvisie is vrijwel gereed. Ontwerp bestemmingsplan buitengebied is eind 2008 gereed. Uitvoering 2009 Bespreking en vaststelling van het Groenstructuurplan door de raad is voorzien voor het voorjaar van Vervolgens uitwerking in in beheersplannen en ontwikkelingsplannen Na volgen formele procedure (terinzagelegging) kan vaststelling door de raad naar verwachting medio 2009 plaatsvinden. Preventie centraal stellen in milieubeleid/verruiming mogelijkheden milieupark Opstellen en uitvoeren handhavingsprogramma Opstellen en uitvoeren gemeentelijk monumentenbeleid Verbeteren score duurzaamheidsmeter Integraal handhavingsprogramma is gereed en wordt uitgevoerd. Proces van aanwijzen gemeentelijke monumenten wordt eind 2008 afgerond Eind 2006 is plan van aanpak duurzaamheid door de raad vastgesteld. Uitvoering maatregelen plan van aanpak loopt. Uitvoering handhavingsprogramma Uitvoering monumentenbeleid Uitvoering maatregelen plan van aanpak. Opstellen en uitvoeren nieuwe milieubeleidsvisie Realisatie nieuwe milieupark/werf Milieubeleidsvisie nieuwe stijl voor de periode is vrijwel gereed => bespreking / vaststelling door de raad voorzien voor de raad van december Medio 2007 is de nieuwe gemeentewerf gerealiseerd Uitvoeren nieuwe milieubeleidsvisie (o.a. opstellen klimaatbeleidsplan) Aanpak verkeersoverlast: aandacht voor bereikbaarheid en verkeersveiligheid Aandacht voor de verkeersveiligheid Realisatie vrijliggend fietspad Mamelisserweg Uitvoering in het najaar van 2008 Aanpakken verkeersproblematiek Maastrichterlaan Opstellen en uitvoeren plan Verkeersprioriteiten Besluitvorming en planvoorbereiding inzake aanleg Randweg Noord Plan opgesteld en vastgesteld door de raad op 7 april Uitvoering voor 2008 geplande projecten verloopt voorspoedig. In de raad van 17 december 2007 heeft de raad afgezien van de aanleg van de Randweg Uitvoeren projecten uit het plan Verkeersprioriteiten voor het jaar Besluitvorming over de plannen maatregelen Maastrichterlaan is voorzien voor het Pagina 14 van 139

15 Coalitieprogramma Projecten / Activiteiten Stand van zaken eind 2008 Noord => vervolgens focus op treffen van maatregelen Maastrichterlaan Uitvoering 2009 voorjaar van 2009 => uitvoering in het jaar 2011 Zorgen dat de kernen bereikbaar blijven met openbaar vervoer WERK & ECONOMIE Sociale activering minima: bevorderen uitstroom en sociale activering Overleg met provincie Overleg met de provincie heeft plaatsgevonden, echter beperkte, concrete resultaten. Stille armoede gerichter opsporen en aanpakken, waar nodig hulp organiseren via serviceloket en dienstverlening aan huis Bijstandsgerechtigden intensief begeleiden richting sociale activering en vrijwilligerswerk, aanpak van misbruik van sociale voorzieningen en ontduiken verplichtingen Toeristisch product: verbeteren en verbreden van het toeristisch product Aandacht voor kwaliteit van verblijfsaccommodaties, waar mogelijk verbreding van het toeristisch product, onderzoek naar mogelijkheden voor een betere wisselwerking tussen bezoek Drielandenpunt en centrum Vaals, bevorderen extensief medegebruik recreatiemogelijkheden in het buitengebied, uitbreiden van de samenwerking met Duitse en Belgische toeristenbureaus, een actieve rol als gangmaker bij het ontwikkelen van toeristische mogelijkheden Economie: Opstellen en uitvoeren armoedebeleid (o.a. middels WMO-loket) Opstellen en uitvoeren uitstroombeleid (gerelateerd aan WMO en nota Econ. Structuur) Uitvoering uitvoeringsprogr. T&R Opstellen projectplan Euregionale Grenzenr. en vervolgens uitvoering verhogen attractiviteit van het winkelgebied en het bedrijventerrein Winkelgebied als kloppend hart van de gemeentelijke economie attractief en toegankelijk maken/houden Opstellen en uitvoeren nota Economische Structuur Armoedebeleid inclusief concrete maatregelen (o.a. schoolkostenfonds) is op 23 juni 2008 vastgesteld door de raad. Op 23 juni 2008 heeft de raad de kaders voor uitstroombeleid vastgesteld. De vertaling naar een nota met concrete maatregelen is vrijwel gereerd (bespreking / vaststelling door de raad is voorzien voor de raad van december) Het uitvoeringsprogr. T&R is vrijwel geheel uitgevoerd, behoudens het project websites kleinschalige verblijfsaccommodaties. Vanaf begin 2008 worden de 5 deelprojecten uit het project Euregionale Grenzenroute uitgevoerd. Uitvoering verloopt voorspoedig. Kadernota Economische Structuur is op 23 juni 2008 vastgesteld. De vertaling hiervan naar een nota met concrete acties is vrijwel gereed (bespreking en vaststelling van de nota Economische Structuur is voorzien voor de raad van december)) Continuering uitvoering armoedebeleid Uitvoeren nota uitstroombeleid Continuering uitvoering. Uitvoeren nota Economische Structuur Pagina 15 van 139

16 Coalitieprogramma Projecten / Activiteiten Bevorderen vestigingsmogelijkheden kleinere serviceverlenende bedrijven in Vaals-Noord Stimuleren duidelijke link en relatie tussen evenementen en economische effecten BESTUUR & DIENSTVERLENING Bestuur: Uitvoeren nota Ondernemings-klimaat (Nieuwe benchmark ondernemingskl.) Revitaliseringsstudie bedrijventerrein Selzerbeeklaan Actualisatie evenementenbeleid bevorderen interactiviteit met burgers en effectieve samenwerking Burgers zo vroeg mogelijk en structureel betrekken bij het beleidsvormingsproces, communicatie vanuit gemeente intensiever en gerichter op burgers Adviesraden omvormen tot denktanks en sparringpartners van de gemeente Lijst interactieve projecten en beleidsnota's (infoblad) Opstellen plan interactieve beleidsvorming Vormt onderdeel van evaluatie Subsidiebeleid Gemeenteraad zal meer naar buiten toe treden Werkbezoeken / discussiebijeenkomsten Noodzaak tot (eu-)regionale samenwerking, gericht op verbetering van de dienstverlening aan de burgers Samenwerking op het vlak van bedrijfsvoering (belastingen, personeelszaken) Stand van zaken eind 2008 De benchmark ondernemingsklimaat 2007 heeft een overwegend positief beeld laten zien. De raad heeft in de vergadering van 17 december 2007 besloten de revitaliseringsstudie Selzerbeek te schrappen. Actualisatie van het evenemtenbeleid heeft plaatsgevonden (geïntegreerd in de nieuwe Subsidieverordening) In de jaarlijkse begrotingsspecial wordt aangegeven welke projecten (uitvoering) en (opstellen van) beleidsnota's interactief wordt opgepakt. Een en ander is meegenomen bij de nieuwe Subsidieverordening => hier zijn in overleg met de adviesraden besluiten over voortbestaan of omvorming genomen. De gemeenteraad treedt veelvuldig naar buiten => Randweg Noord, Strategische visie, Brede School Bestuurlijk proces opgestart tot uitbreiding samenwerking met Gulpen-Wittem en Valkenburg. Uitvoering 2009 Continuering uitvoering nota Ondernemingsklimaat (onder andere bedrijvenbezoekprogramma) Faciliteren spraakmakende evenementen. Continuering ingezette pad middels begrotingsspecial, Inrichten interactieve beleidsvorming via internet (website) Continuering ingezette pad. Na besluitvorming gemeenteraden uitwerken nauwere samenwerking Vaals, Gulpen-Wittem en Valkenburg. Openbare orde en veiligheid: vergroten van het (subjectief) veiligheidsgevoel binnen de directe woonomgeving Nadere afstemming met Aken en Plombières inzake (wegnemen) belemmeringen wet- en regelgeving. Aanpak drugsverkoop vanuit woonhuizen, samen met politie meer aandacht voor geweld in de samenleving, met name huiselijk geweld, via regelmatige schouwen inzicht in aanpak van inbreuken op veiligheidsgevoel Uitvoeren Veiligheidsplannen (Veiligheidshuis, project BAGC e.d) Uitvoeren van de Veiligheidsplannen verloopt voorspoedig (Veiligheidshuis, woonkernschouwen, project BAGC e.d) Continuering uitvoering Veiligheidsplannen Pagina 16 van 139

17 Coalitieprogramma Projecten / Activiteiten Afstemmen positie vrijwillige brandweer en brandweerkazerne op regionale visie/ontwikkelingen Dienstverlening: kwaliteit voor de klant centraal stellen Bereikbaarheid van de gemeente verbeteren, interne stroomlijning van informatie voor burgers, waardoor doorverwijzingen worden voorkomen Regionalisering brandweer (1 brandweerkorps in Zuid- Limburg) Opstellen en uitvoeren dienstverleningsconcept Stand van zaken eind 2008 De raad van Vaals heeft op 3 maart 2008 ingestemd met de regionalisering van de brandweer per 1/1/2009. Een oplossing voor de verouderde brandweerkazerne wordt gezocht in een gezamenlijk trajekt met de buurgemeenten Simpelveld, Gulpen- Wittem en de regionale brandweer. Vanaf begin 2008 wordt gewerkt aan de uitvoering van het dienstverleningsconcept (integratie tot één gemeentewinkel) Uitvoering 2009 Start (1/1/2009) regionale brandweer Continuering uitvoering dienstverleningsconcept (opstellen kwaliteitshandvest => servicenormen, doorontwikkeling WMOloket en dergelijke). Doorontwikkeling website tot een actueel, attractief en toegankelijk informatiepunt, aanbod van gemeentelijke producten via internet Realisatie BAG (Basisregistratie Adressen en Gebouwen) Uitbreiden interactiviteit website (en productaanbod) Voorbereidende werkzaamheden t.b.v. het operationeel zijn van de BAG per 1/7/2009 vorderen gestaag => Basisregistratie Adressen inmiddels gereed Eind 2008 is projectplan onder ander bevattend maatregen inzake uitbreiden interactiviteit website en productaanbod gereed. Afrondende werkzaamheden t.b.v. implementatie Basisregistratie Adressen en Gebouwen. Verbreding tot overkoepelend EGEM-project. Uitvoeren projectplan De (oranje gearceerde) bestuurlijke prioriteiten zullen, met name via de bestuursrapportages, nauwlettender dan andere beleidsonderwerpen gevolgd worden. Pagina 17 van 139

18 Onderstaand wordt een eerste premature doorkijk van de nieuwe strategische visie gegeven, waarbij tevens getracht wordt inzicht te geven omtrent de nieuwe manier van werken. Ambities strategische visie 2020 Lopend beleid Uitwerking ambities strategische visie via het vormen van strategische allianties (onder andere door middel van intentieovereenkomsten) Leefbaarheid Bevorderen van een sterke sociale cohesie => stimuleren onderlinge betrokkenheid, ondersteunen zelfredzaamheid in de samenleving, ondersteunen vrijwilligers en mantelzorgers, ontwikkelen maatschappelijk ondernemerschap Opzetten buurtplatforms en aansluitend opstellen en uitvoeren leefbaarheidsagenda's Doorontwikkeling Brede School tot Centrum voor Jeugd en Gezin Gebruiken buurtplatforms als verlengstuk tussen burger en bestuur, het faciliteren van (culturele) activiteiten enz. IOK vorming en ontwikkeling jeugd Plan van aanpak participatie mantelzorgers en vrijwilligers (prestatieveld 4 van de WMO) op basis van nulmeting opstellen en uitvoeren IOK participatie in mantelzorg en vrijwilligerswerk Focus op een evenwichtige bevolkingsopbouw => zorgen voor kwalitatief goede voorzieningen, zorgen voor een aantrekkelijk vestigingsklimaat, aantrekken jonge inwoners / gezinnen Bevorderen deelname ouderen, gehandicapten aan de samenleving (realisatie zorgwoningen, boodschappendienst, toegankelijk maken gebouwen) Opwaarderen woonomgeving kernen (Von Clermontpark, woningbouw Vijlen e.d.) IOK zorg IOK maatschappelijk ondernemen IOK centrumplan (opstellen gebiedsontwikkelingsplan voor het centrum) Verbeteren voorzieningen op vlak van kinderopvang en bieden van meertalige onderwijsvoorzieningen (IOK meertalig onderwijs) Focus op de Euregionale oriëntatie => internationale scholing en vorming, verbeteren integratie nieuwkomers Verbeteren positie inwoners op de arbeidsmarkt => actieve benadering Duitse arbeidsmarkt, vergroten economische zelfstandigheid van de inwoners) Uitvoeren nota armoedebeleid (schoolkostenfonds, participatiefonds) Plan van aanpak Vaals krimpproof (monitor ontwikkeling sociale gegevens) IOK meertalig onderwijs Introductieprogramma nieuwe inwoners IOK aanvalsplan armoedebestrijding Uitvoeren nota uitstroombeleid (instroombeperkende en uitstroomgerichte maatregelen) IOK aanvalsplan arbeidsmarkt / uitstroom Uitvoeren nota Economische Structuur (creëren van nieuwe werkgelegenheid, gebruik maken van de kansen die Aken biedt, investeren in horeca, toerisme en recreatie) IOK aanvalsplan arbeidsmarkt / uitstroom Pagina 18 van 139

19 Ambities strategische visie 2020 Lopend beleid Uitwerking ambities strategische visie via het vormen van strategische allianties (onder andere door middel van intentieovereenkomsten) Aantrekkelijk wonen Opwaardering woonomgeving kernen => evenwichtigere woningvoorraad, meer de historische omgeving van Vaals benadrukken Uitvoeren projecten zoals Von Clermontpark, woningbouw Vijlen en Eschberg Noord) IOK centrumplan (opstellen gebiedsontwikkelingsplan voor het centrum) Uitvoeren gemeentelijk monumentenbeleid Historisch karakter van Vaals o.a. de monumenten benadrukken door deze te verbinden door pleinen, looproute's. Creëren van een sfeervol winkel- en verblijfscentrum => creëren looproute's winkels en pleinen, ontwikkelen kwalitatief winkelcentrum, aantrekken verblijfsaccommodaties Uitvoeren maatregelen Maastrichterlaan IOK centrumplan (opstellen gebiedsontwikkelingsplan voor het centrum) Evenwichtig gebruik buitengebied => natuurontwikkeling en landschapsherstel, verminderen / reguleren verkeersdruk Ontwikkelen pleinenstructuur. IOK buitengebied (opstellen gebiedsontwikkelingsplan voor het buitengebied) Toeristische kwaliteit Verkeersplan buitengebied met toename fiets- en wandelmogelijkheden Focus op unieke kwaliteit Drielandenpunt => omvorming van Drielandenpunt tot prachtig park voor recreatie en toerisme Verbinden Drielandenpunt met buitengebied en historisch centrum Vaals => realisatie van een uitnodigende fysieke verbinding Euregionale 2008 (deelproject 'opwaarderen Drielandenpunt') IOK Drielandenpunt (opstellen gebiedsontwikkelingsplan voor het Drielandenpunt) => samenhang met IOK buitengebied en IOK centrumplan v.w.b. de realisatie van de fysieke verbinding tussen Drielandenpunt, buitengebied en historisch centrum Vaals. IOK Drielandenpunt (opstellen gebiedsontwikkelingsplan voor het Drielandenpunt) => samenhang met IOK buitengebied en IOK centrumplan v.w.b. de realisatie van de fysieke verbinding tussen Drielandenpunt, buitengebied en historisch centrum Vaals. De ambities uit de strategische visie 2020 worden de komende tijd nader vertaald naar opgaven en daaraan te koppelen plannen en projecten (financiën en capaciteit). Deze doorvertaling in een zogenaamd uitvoeringsplan zal begin 2009 gereed zijn en dan ook besproken worden met de raad. Voor wat betreft de kern Vaals, het buitengebied en Drielandenpunt is deze exercitie al reeds iets verder gevorderd. Derhalve zijn deze prioriteiten ook reeds concreet in deel 2 Programmaplan van deze begroting opgenomen. Pagina 19 van 139

20 Pagina 20 van 139