De SBO-scholen en clusterleerlingen in de regio s Eindhoven-De Kempen, Helmond, Oss en Den Bosch
|
|
- Joke van Veen
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De SBO-scholen en clusterleerlingen in de regio s Eindhoven-De Kempen, Helmond, Oss en Den Bosch Een inventarisatie door onderwijsconsulenten Henk Knol en Ine van de Rijt December 2011 / maart 2012 Een publicatie van: Onderwijsconsulenten+ - Postbus CM DEN HAAG - Tel OCplus@onderwijsconsulenten.nl
2 Inhoudsopgave Inleiding...3 Project SBO-school de Zonnewijzer...3 Stand van zaken per 2011/ Gevolgen van het veranderend beleid van de SBO-scholen voor SO cluster Conclusies...9 Aanbevelingen...9 Bijlage 1: Overzicht benaderde SBO-scholen...13 Bijlage 2: Gebruikte afkortingen...14 Pagina 2
3 Inleiding De Onderwijsconsulenten zijn in 2003 ingesteld door de minister van OCW. Zij bemiddelen en adviseren bij problemen rond de toelating van zorgleerlingen, zowel in het speciaal als in het regulier onderwijs. In de praktijk gaat het vooral om leerlingen (al dan niet met een clusterindicatie) die thuiszitten. Omdat veel individuele problematiek rond plaatsing van zorgleerlingen terug te voeren is op structurele knelpunten op scholen, werd in 2004 de afdeling Onderwijsconsulenten+ (Onderwijsconsulenten-plus, ook: OC+) in het leven geroepen. De onderwijsconsulenten+ hebben als taak duurzame, passende en constructieve onderwijsvoorzieningen voor groepen zorgleerlingen te helpen creëren. Dit doen zij door professionals in onderwijs en zorg te ondersteunen en te faciliteren bij het opzetten van samenwerkingsprojecten. OC+-projecten zijn zoveel mogelijk overdraagbaar. De eerste OC+-projecten (in Noord-Brabant) betroffen vooral de opvang van normaal en hoogbegaafde leerlingen met problemen in het autistisch spectrum op HAVO en/of VWOniveau, en de samenwerking van scholen en instellingen via één loket. Al snel werd OC+ ook ingeschakeld om een oplossing te zoeken voor leerlingen die niet meer op reguliere scholen terecht konden, maar die ook geen plaats in het speciaal onderwijs konden krijgen vanwege wacht- of plaatsingslijsten. Dit resulteerde in het project 'SBOschool de Zonnewijzer in Valkenswaard'. Project SBO-school de Zonnewijzer In 2007 is het OC+-project 'de Zonnewijzer' van het samenwerkingsverband (SWV) Valkenswaard van start gegaan. 1 De aanleiding was dat clusterleerlingen - vooral leerlingen met ASS - niet meer werden toegelaten op de cluster-scholen in de regio. De redenen daarvoor waren: de onwenselijkheid om het aantal leerlingen per groep (inmiddels gegroeid tot 13) in het speciaal onderwijs nog verder uit te breiden; de problemen waar men bij vergroting van het aantal groepen tegenaan liep. Er waren niet alleen te weinig klaslokalen, maar het ontbrak ook aan gekwalificeerde leraren. Al langer waren er zorgen bij het bestuur van de SO-scholen uit de regio over de kwaliteit van het geboden onderwijs. 2 Terwijl in het speciaal onderwijs de wachtlijsten (plaatsingslijsten) groeiden, bleek bovendien, dat SBO-school de Zonnewijzer te maken kreeg met een terugloop van leerlingen. 1 Zie ook de beschrijving van dit project in werkwijzer 4: 'Vijf OC+-projecten langs de meetlat Een beschrijving van opbrengsten en ervaringen.' Deze en andere werkwijzers staan op 2 In 2006/2007 kwam een afspraak tot stand tussen SO De Hilt en de SBO-school de Toermalijn om kinderen die op de wachtlijst stonden voor een plaats op De Hilt, in overleg met de ouders te plaatsen op SBO de Toermalijn. Pagina 3
4 Om deze problematiek het hoofd te bieden werden de volgende projectdoelen geformuleerd: verbetering van de opvang van clusterleerlingen op de reguliere basisscholen; uitbreiding van de mogelijkheden op SBO-school de Zonnewijzer voor opvang van clusterleerlingen; ontwikkeling van de SBO-school als intermediair tussen de basisscholen en de clusterscholen. Deze doelstellingen betekenden tevens een verbreding van de rol van de Zonnewijzer binnen het samenwerkingsverband en in relatie tot de clusterscholen. Actiepunten van het project waren: 1. meer systematiek brengen in het scholingsprogramma van het personeel van de reguliere basisscholen rond de opvang van clusterleerlingen (vooral ASS-problematiek); 2. toekennen van extra middelen aan een viertal basisscholen om daarmee kleinere groepen te formeren, zodat clusterleerlingen - ook van naburige basisscholen - beter opgenomen en begeleid konden worden; 3. clustering van AB-middelen van het Regionaal Expertise Centrum (REC) en overdracht van deze middelen van het REC aan het samenwerkingsverband; 4. meer ruimte voor opvang van leerlingen met ASS op de SBO-school; 5. afspraken over crisisopvang op de SO-school in de regio. De eerste vier actiepunten zijn naar tevredenheid gerealiseerd. Moeilijker was het om te komen tot enkele vrije plaatsen op de SO-school in de regio voor crisisopvang. Gaandeweg kwam aan de orde, dat SBO-school de Zonnewijzer eveneens een rol zou kunnen spelen in de opvang van cluster 2- en cluster 3-leerlingen. Het projectverslag is breed verspreid onder de SBO-scholen in Brabant en het onderwerp kreeg aandacht in het overleg van directeuren van SBO-scholen in deze regio. Stand van zaken per 2011/2012 In de periode 2007/2010 bleef het probleem van wachtlijsten op diverse SO-scholen in en buiten de regio bestaan en daarmee ook het risico dat kinderen thuis kwamen te zitten. Vanuit de verantwoordelijkheid voor deze leerlingen kwamen in andere samenwerkingsverbanden discussies op gang over de mogelijkheden die SBO-scholen zouden kunnen bieden, analoog aan de ervaringen van de Zonnewijzer. Om na te gaan wat de huidige positie van de SBO-scholen binnen de SWV'en is en welke voorzieningen zij kunnen bieden, hebben onderwijsconsulenten Ine van de Rijt en Henk Knol de negentien SBO-scholen in de regio's Eindhoven-De Kempen, Helmond, Oss en Den Bosch geïnventariseerd. Daarbij is mede gelet op de ontwikkelingen rond passend onderwijs. Pagina 4
5 De inventarisatie is gebaseerd op persoonlijke interviews met tien SBO-scholen en coördinatoren van samenwerkingsverbanden in genoemde regio s. Doel was een antwoord te krijgen op de volgende vragen: Zijn er leerlingen met een clusterindicatie op de SBO-school? Zo ja, wat was de aanleiding om clusterleerlingen toe te laten? Heeft het aannemen van clusterleerlingen geleid tot maatregelen omtrent deskundigheidsbevordering, veranderingen in de organisatie en/of contacten met ouders en andere instellingen? Wat zijn de merkbare veranderingen in de schoolpopulatie? Is er een regeling voor het inzetten van de middelen voor ambulante begeleiding? Er is ook gevraagd of het aannemen van clusterleerlingen een effect op de uitstroom van leerlingen had, maar omdat hierop geen relevante informatie werd verkregen, is deze vraag verder buiten beschouwing gelaten. De resultaten van de interviews zijn besproken met de onderwijsconsulenten die in genoemde regio's werkzaam zijn en die uit dien hoofde regelmatig contact hebben met de scholen. Een en ander leidt tot een onderverdeling van SBO-scholen in vier groepen: 1. Eén SBO-school ontwikkelt zich in het kader van een smal experiment samen met zes basisscholen van een WSNS-verband tot een 'reguliere basisschool met speciale zorg'. Deze verdwijnt dus feitelijk als SBO-school. 2. SBO-scholen die geen clusterleerlingen aannemen. 3. SBO-scholen die bij uitzondering een clusterleerling aannemen. Wel vragen deze scholen voor al aanwezige leerlingen - in overleg met de ouders - een clusterindicatie aan. Dit gebeurt in de verwachting dat de leerlingen met de rugzakmiddelen in voldoende mate geholpen kunnen worden en op de SBO-school kunnen blijven. 4. SBO-scholen waarvan een substantieel deel van de leerlingenpopulatie bestaat uit clusterleerlingen. De onderwijsconsulenten hebben vervolgens de andere negen SBO-scholen telefonisch gevraagd naar het aantal leerlingen en het aantal clusterleerlingen (zie bijlage 1 voor een overzicht). Deze negen scholen zijn op basis van deze gegevens in een van de voornoemde categorieën ingedeeld. Ad 1: Het WSNS-verband Schijndel met een smal experiment (1 school) Het WSNS-verband Schijndel omvat zeven scholen, waaronder SBO Het Talent. Op basis van een smal experiment ontwikkelt deze school zich tot een kleine, reguliere, inclusieve basisschool. De SBO-titel verdwijnt geleidelijk. Aanmelding kan zonder een PCL-beschikking. De middelen worden ook op de andere basisscholen ingezet, die meer leerlingen krijgen met ondersteuningsbehoefte. Een interne evaluatie laat zien, dat 10% van alle leerlingen in het samenwerkingsverband extra ondersteuning nodig heeft. 1,57% van de leerlingen in Schijndel gaat naar het SO. Landelijk ligt dit percentage op 1,71, zodat omgerekend drie SO-leerlingen onderwijs krijgen in het basisonderwijs. Pagina 5
6 Ad 2: SBO-scholen die als regel geen clusterleerlingen aannemen (tijdelijk en wisselend - gemiddeld 4 scholen) In deze groep scholen hanteert de PCL van het samenwerkingsverband de regel dat een clusterindicatie een contra-indicatie is voor het plaatsen van leerlingen op de SBO-school. Tot deze groep behoren vooral de scholen in de regio s Oss en Den Bosch en de plaatsen Uden, Zaltbommel en Boxtel. De redenen die genoemd worden om geen clusterleerlingen aan te nemen zijn: - eigen regelgeving en beleid met betrekking tot de SBO-school; - de problematiek van de huidige populatie op school is in de loop der jaren al groot genoeg geworden. Het mag niet nog problematischer worden met geïndiceerde leerlingen; - de school is als zwak beoordeeld door de inspectie en kwaliteitsverbetering is een prioriteit die al veel tijd en energie vraagt; - de weerzin tegen de bureaucratie waar men mee te maken krijgt bij het aanvragen van een clusterindicatie. Als een soort dienstverlening worden soms zeer tijdelijk leerlingen met een clusterindicatie 3 of 4 geplaatst. Voor cluster 2-leerlingen wil men nog wel eens een uitzondering maken; zij mogen dan langer blijven. Ad 3: SBO-scholen met weinig clusterleerlingen (max. 10%) (bij uitzondering en wisselend - gemiddeld 5 scholen) De scholen uit deze groep nemen bij uitzondering clusterleerlingen aan. Toch groeit het aantal clusterleerlingen op deze scholen in de loop van het jaar, doordat in overleg met de ouders een clusterindicatie wordt aangevraagd voor leerlingen die al op school zitten. Doel hiervan is om de leerlingen met de extra middelen de nodige ondersteuning te kunnen geven. De scholen en ouders hopen hiermee een verwijzing naar het speciaal onderwijs te kunnen voorkomen. De overwegingen die bij een beslissing over de toelating of over een indicatieaanvraag meespelen zijn volgens de scholen: - het individuele belang van het kind en de mogelijkheden van de school om het kind ook adequaat te kunnen helpen; - praktische problemen rond het vervoer van het kind naar de SO-school; - de thuissituatie (als die bij een verwijzing nog gecompliceerder zou kunnen worden). De PCL heeft een adviserende rol. Zij let erop, dat de leerling past in de leerlingenpopulatie van de school. In de regel wordt besloten leerlingen met gedragsproblemen eerst te laten observeren. De scholen in deze groep hebben vrij intensief contact met de REC's en SO-scholen, via de ambulant begeleiders. Zo mogelijk clustert men de leerlingen, zodat een school maximaal met drie ambulant begeleiders te maken heeft (van cluster 2, 3 en 4). In het algemeen zijn de contacten met de ouders van clusterleerlingen frequenter dan met de ouders van andere kinderen op de school. Pagina 6
7 De deskundigheidsbevordering van leraren krijgt vooral aandacht in de contacten van de leraren met de ambulante begeleiding. De scholen benadrukken dat de aanwezigheid van clusterleerlingen een verzwaring van taken betekent voor de leraren. Men sluit niet uit, dat als gevolg van de aangekondigde bezuinigingen het beleid in de komende periode heroverwogen gaat worden. Ad 4: SBO-scholen met meer dan 10% clusterleerlingen (9 scholen) Deze scholen nemen clustergeïndiceerde leerlingen met niet al te zware problematiek aan. Uitgangspunt is de hulpvraag van het kind en de mogelijkheden die de school heeft om aan die hulpvraag te voldoen. Bij deze scholen heeft de PCL een adviserende functie. Alvorens een PCL-beschikking wordt gegeven, is er contact met de school van herkomst. Bij twijfel wordt een leerling eerst geobserveerd. Deze scholen nemen clusterleerlingen aan sinds de invoering van de LGF-regeling. De belangrijkste aanleiding was het voorkomen dat leerlingen thuis kwamen te zitten als gevolg van wachtlijsten bij de clusterscholen. Uitgangspunt voor de SBO-scholen was dat men goede mogelijkheden moest hebben om de leerlingen adequaat op te vangen. Waar nodig zijn daartoe maatregelen genomen, zoals: - deskundigheidsbevordering; - vaste ambulant begeleider; - contacten met hulpverleningsinstellingen en de REC's voor hulp en advies; - intensievere contacten met de ouders van clusterleerlingen; - aanstelling van een LGF-coördinator (op twee scholen). In de interviews merken deze scholen op dat de populatie leerlingen verandert; er is een verzwaring van de problematiek bij leerlingen. Gaandeweg is deze groep scholen gaan werken aan een nieuwe visie op de rol van het SBO binnen het samenwerkingsverband en in relatie met SO-scholen. Dit heeft onder meer geleid tot: duidelijke afspraken op scholen over de inzet van ambulant begeleiders voor clusters van leerlingen, dan wel de overdracht van middelen voor de ambulante begeleiding (naar het samenwerkingsverband of het bestuur van meerdere betrokken scholen), vastgelegd in een convenant; de ontwikkeling van enkele scholen tot expertisecentrum binnen een bestuur of binnen een samenwerkingsverband. In dit kader verzorgt men trainingen: intern voor de collega s van de SBO-school, en extern voor de reguliere basisscholen van het eigen samenwerkingsverband. Pagina 7
8 Andere ontwikkelingen die scholen in deze groep hebben genoemd zijn: er worden afspraken gemaakt over crisisopvang van leerlingen van de basisscholen; op één SBO-school is een speciale klas opgezet voor leerlingen met problemen in het autismespectrum; één samenwerkingsverband overweegt vanuit de SBO een soort Rebound-voorziening te creëren voor kinderen van het basisonderwijs. Aanleiding zijn signalen dat er op dit moment kinderen uit het basisonderwijs thuiszitten die nergens terecht kunnen. één samenwerkingsverband wil met betrokken instellingen komen tot een onderwijszorgcentrum, waarbij de één-loketfunctie en een integraal aanbod van onderwijs en zorg centraal staan. Directies van de SBO-scholen en coördinatoren van samenwerkingsverbanden merken op dat de overgang van clusterleerlingen naar de VO-scholen niet eenvoudig is. Het overleg tussen de SBO-scholen en de VO-scholen verloopt niet altijd even gemakkelijk. Gevolgen van het veranderend beleid van de SBO-scholen voor SO cluster 4 3 Nu met name SBO-scholen in en rond Helmond en Eindhoven in toenemende mate cluster 4- leerlingen zijn gaan opvangen, is de vraag of deze ontwikkeling effect heeft op het aantal aanmeldingen bij de scholen voor speciaal onderwijs. Om hier inzicht in te krijgen hebben de onderwijsconsulenten deze vraag voorgelegd aan cluster 4-scholen De Rungraaf en De Hilt. Op SO-school De Rungraaf zijn 316 leerlingen ingeschreven, van wie 40 (was 50) op het MKD. De groepen bestaan uit 12 tot 13 leerlingen. De lange wachtlijsten zijn verleden tijd. In enkele groepen zijn nog een paar plaatsen beschikbaar om leerlingen op te vangen. De onlangs geopende nevenvestiging in Best is met twee groepen begonnen en bestaat inmiddels uit drie groepen met in totaal 35 leerlingen. Op De Hilt in Helmond zitten 70 leerlingen; er is één MKD-groep. De groepsgrootte is 13 á 14 leerlingen. Hoewel het deelnamepercentage SO in de regio Helmond-Peelland onder het landelijk gemiddelde ligt, is de school vol. Er is een wachtlijst, maar de betreffende leerlingen zitten niet thuis. Zoveel als mogelijk worden leerlingen (41 op ) geplaatst buiten het eigen samenwerkingsverband, op Limburgse SO-scholen (met name op de Widdonk en Lataste), waar nog plaatsen beschikbaar zijn. Nadeel voor de kinderen is de lange reistijd, nog los van de kosten voor het vervoer van de leerlingen. Een plan voor een nieuw gebouw gaat niet door, maar op de huidige locatie van De Hilt worden vier lokalen bijgeplaatst. 3 Begin schooljaar 2011/2012 zitten in Eindhoven 324 clusterleerlingen op basisscholen en 100 op SBO-scholen. Pagina 8
9 Conclusies 1. Voor het merendeel van de SBO-scholen geldt, dat ze openstaan voor het aannemen van clustergeïndiceerde leerlingen (met name leerlingen met geïnternaliseerde problematiek). Hiermee wordt voorkomen, dat zorgleerlingen die op de scholen van het samenwerkingsverband staan ingeschreven, thuis komen te zitten. 2. Vooral in de regio s Eindhoven-De Kempen en Helmond is het aannemen van clusterleerlingen staand beleid geworden. Hier ontwikkelen de SBO-scholen zich verder tot scholen die enerzijds hun traditionele functie vervullen voor de leerlingen van de basisscholen in het samenwerkingsverband, en anderzijds gericht zijn op de opvang van clustergeïndiceerde leerlingen (niet zelden om thuiszitters te voorkomen). 3. Vier jaar geleden was de trend dat wachtlijsten ontstonden bij de SO-scholen en het leerlingenaantal op de SBO-scholen zodanig daalde, dat werd gesproken over opheffing van SBO-scholen. Uit de inventarisatie blijkt nu, dat slechts in één WSNSsamenwerkingsverband de SBO-school van functie is veranderd. Daar wordt gewerkt aan inclusief onderwijs op alle basisscholen van dat samenwerkingsverband (zie ad 1). 4. De scholen met clusterleerlingen maken afspraken over de inzet van de ambulante begeleiding. In de regio s Helmond en Eindhoven worden AB-middelen door het REC overgedragen aan schoolbesturen en/of instellingen. In deze scholen heeft de aanname van clusterleerlingen ook geleid tot vergroting van de deskundigheid van de leraren. 5. Bij SBO-scholen komt een ontwikkeling op gang van opvangvoorzieningen, die al dan niet tijdelijk de voortgang van onderwijs voor thuiszittende en crisisleerlingen mogelijk maken. Aanbevelingen Onderwijsconsulenten zijn vooral betrokken bij het vinden van oplossingen voor kinderen die thuiszitten of dreigen thuiszitter te worden. Daarbij wordt allereerst geprobeerd of de reguliere scholen in de buurt waar de kinderen wonen kunnen helpen. De opvang van clusterleerlingen op SBO-scholen zien de onderwijsconsulenten als een positieve ontwikkeling rond het uitgangspunt Weer-Samen-Naar-School; natuurlijk moet wel voldaan kunnen worden aan de vraag van de leerling. De aanbevelingen in deze paragraaf worden mede gedaan op basis van de positieve praktijkervaringen van de onderwijsconsulenten. Pagina 9
10 1. Het is goed te erkennen, dat basisscholen verschillen en dat een leerling die op basisschool A dreigt vast te lopen, het op een andere basisschool wel kan redden. Wij pleiten dan ook voor twinning 4 van scholen in wijken/dorpen/gemeenten. Een leerling uit groep 8 met een cluster 4-indicatie is niet te handhaven op de basisschool en zit thuis. Een doorstart op de school blijkt niet mogelijk. De school kan ook geen andere scholen bereid vinden de leerling voor de resterende maanden op te vangen. De crisisgroep, verbonden aan de SBO-school, zit vol. Via contacten van de onderwijsconsulent vindt er een proefplaatsing plaats op een andere basisschool. Na een maand wordt besloten dat de leerling daar kan blijven. Hij gaat vervolgens over naar een categorale HAVO-school. 2. Twinning kan ook gelden voor (V)SO-scholen. Uit onderstaande casus blijkt, dat collegialiteit een belangrijke voorwaarde is om van elkaars diensten gebruik te kunnen maken. Een leerling van 13 jaar met een zeer wisselende onderwijscarrière loopt vast in het eerste jaar van het VSO, met name in zijn relatie naar de volwassenen. Ook na veel hulpverlening komen de problemen van R. met de volwassenen op school niet tot een oplossing. De handelingssuggesties van de hulpverleners werken niet meer. Voor opname in een gesloten instelling blijkt de leerling te jong. Vanaf maart zit de leerling thuis, waar hij wel huiswerk van de school krijgt en dat ook goed maakt. Op een schriftelijke oproep van de VSO-school aan collega-scholen om R. een nieuwe start te gunnen, wordt slechts door één school gereageerd, zij het negatief. Andere VSO-scholen nemen niet eens de moeite om te reageren. Met ingang van het nieuwe schooljaar mag R. het proberen op een andere VSOschool onder hetzelfde bestuur. De overgang wordt goed voorbereid. De problemen zoals op de eerste VSO-school doen zich hier niet meer voor. 3. Met een continuüm van basisscholen/sbo-school/so-scholen moet in ieder geval bereikt kunnen worden dat er geen leerling meer thuis komt te zitten. Een leerling van groep 6 met een cluster 4-indicatie roept veel problemen op in de klas en op de school. Bij herhaling moet hij ziek worden gemeld. De school is van mening, dat de leerling naar de PI-school moet. De ouders zijn het daar niet mee eens. De onderwijsconsulent schat de problemen ook niet zo zwaar in en doet een beroep op de PCL. Die besluit om de leerling te laten observeren. Na drie observaties besluit de PCL dat de leerling het beste kan worden opgevangen in een kleinere groep; hij wordt toegelaten op de SBO-school. De leerling doet het daar vanaf het begin goed. 4 Twinning is hier een afspraak tussen twee of drie scholen in één wijk of stadsdeel om leerlingen die van een van deze scholen verwijderd worden van elkaar over te nemen. Zo wordt voor deze leerlingen een tweede kans gecreëerd. Uitgangspunt is 'leren van en met elkaar' en de kwaliteit van de school verbeteren. Pagina 10
11 4. De SBO-scholen (expertisecentra) moeten met hun deskundigheid leraren van basisscholen kunnen ondersteunen met coaching. Een SBO-school in een stad heeft een eigen externe dienst opgezet die benaderd kan worden door reguliere basisscholen van het samenwerkingsverband, en door derden. Een citaat uit de folder: 'U kunt bij ons terecht voor specialistische ondersteuning. Begeleiding, coaching en onderzoek gericht op de hulpvragen vanuit het basisonderwijs. Ook kunt u terecht voor coördinatie van crisisleerlingen.' 5. Zowel SBO-scholen als SO-scholen moeten ruimte maken voor crisisopvang van leerlingen die anders thuiszitter dreigen te worden. Bij een SBO-school kan een crisisleerling tijdelijk geplaatst worden. De leerling blijft ingeschreven staan bij de school van herkomst. In de tussenliggende periode volgt een observatie van de leerling. De school van herkomst krijgt suggesties aangereikt voor de hulpvraag van de leerling (en de leerkracht). Daarnaast krijgen de ouders pedagogische ondersteuning. Dit alles is vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst met alle betrokkenen: ouders, school en externe organisatie. 6. Er moet een bovenschools team komen met experts van REC 2, 3 en 4, het samenwerkingsverband PO en VO en leerplichtzaken. Dit team moet eens per kwartaal bij elkaar komen om leerlingen met complexe problematiek te bespreken, met het doel een keuze te maken, scholen en ouders van een advies te voorzien en te helpen bij het realiseren daarvan. Bij herhaling worden onderwijsconsulenten geconfronteerd met leerlingen die op geen enkele school geholpen lijken te kunnen worden. Dossiers wijzen niet eenduidig naar een bepaalde school en het gaat niet zelden om moeilijke leerlingen. In deze situaties gaat veel tijd verloren bij scholen die aantonen, dat de betreffende jongere geen leerling voor hun school is. In de regio Eindhoven werkt het overleg over leerlingen met complexe dossiers zeer effectief; zo kan regelmatig voorkomen worden dat ouders steeds weer van het kastje naar de muur gestuurd worden. 7. Tot slot enkele aanbevelingen met het oog op de ontwikkeling van Passend onderwijs in de regio s: a. In de praktijk blijkt dat niet alle basisscholen voldoende bekend zijn met de expertise van de SBO-scholen. Basisscholen hebben de neiging te lang te wachten met het inschakelen van externe ondersteuning van de SBO-school en/of het aanmelden van een leerling bij de SBO-school. Een leerling met Asperger heeft lage scores op de Cito-toetsen. Het kind geeft verder geen problemen in de klas. De ouders voelen zich niet gehoord bij de leerkracht over hun signaal van de lage scores. De ouders schakelen een onderwijsconsulent in. Deze stelt voor om het SBO een observatie te laten uitvoeren. Resultaat van de observatie: de leerling heeft een leerachterstand en de ouders krijgen het advies om het kind aan te melden bij de SBOschool. Pagina 11
12 b. De samenwerkingsverbanden moeten erop toezien, dat ondersteuningsprofielen van de scholen voldoen aan een ondergrens en bovengrens van wat een basisschool moet kunnen bieden aan zorgleerlingen. c. Ondersteuningsplannen en ondersteuningsparagrafen in schoolplannen moeten meer worden geëvalueerd aan de hand van de vraag: 'In hoeverre doen wij wat we schrijven en zeggen te doen?' d. Het lijkt zinvol dit inventariserend onderzoek onder SBO-scholen breder te verspreiden: naar andere gebieden in de regio zuid en wellicht landelijk. e. Het aannemen van clusterleerlingen op SBO-scholen kan bijdragen aan thuisnabij onderwijs; dat kan de kosten voor leerlingenvervoer drukken. f. De uitkomsten van de interviews onder SBO-scholen geven aan dat SBO-scholen een meerwaarde hebben, omdat zij een bredere rol kunnen spelen. Pagina 12
13 Bijlage 1: Overzicht benaderde SBO-scholen School Plaats Leerlingaantal Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4 % clusterleerlingen Het Baken Oss ,63% De Tandem Uden ,84% De Wissel Veghel ,05% De Toermalijn Zaltbommel ,79% Het Overpad Den Bosch ,75% De Hertog van Brabant Vught ,77% De Maretak Boxtel ,27% De Toermalijn Helmond ,63% De Brigantijn Someren/Deurne ,86% De Petrus Donderschool Gemert ,98% De Mr. Van de Putschool Geldrop ,00% De Zonnewijzer Valkenswaard ,26% De Verrekijker Veldhoven ,82% De Pyramide, Bladel ,94% De J.v. Nieuwenhuisschool Eindhoven ,62% De Vijfkamp Eindhoven ,75% De Reis van Brandaan Eindhoven ,70% De Petraschool Eindhoven ,63% Totaal ,94% NB: 1. Er is niet gekeken hoeveel clusterleerlingen de SBO-school binnen zijn gekomen met een clusterindicatie, en hoeveel leerlingen een clusterindicatie hebben gekregen óp de SBOschool. In een eventueel vervolg is het goed om deze informatie te verzamelen. 2. Vanwege het smalle experiment is de SBO-school in Schijndel buiten dit overzicht gehouden. Pagina 13
14 Bijlage 2: Gebruikte afkortingen AB Ambulante begeleiding ASS Autismespectrumstoornis; een aan autisme verwante stoornis LGF Regeling Leerlinggebonden financiering MKD Medisch kinderdagverblijf OC(+) Onderwijsconsulent(en)(+) PCL Permanente Commissie Leerlingenzorg PO Primair onderwijs REC Regionaal expertisecentrum SB(A)O Speciaal basisonderwijs SO Speciaal onderwijs SWV Samenwerkingsverband VO Voortgezet onderwijs VSO Voortgezet speciaal onderwijs WSNS Weer Samen Naar School Pagina 14
Van individuele casuïstiek naar casusoverstijgende oplossing?!
Van individuele casuïstiek naar casusoverstijgende oplossing?! Kort verslag van een OC+-initiatief rond thuiszittende leerlingen uit het primair onderwijs in de regio Eindhoven November 2012 Een publicatie
Nadere informatieTRIPLE T. Rapportage Passend onderwijs (uitwerking onderdeel Triple T)
TRIPLE T Rapportage Passend onderwijs (uitwerking onderdeel Triple T) Passend onderwijs Een ontwikkeling die parallel loopt aan de transitie Jeugdzorg en die met name vanwege de sterk inhoudelijke samenhang
Nadere informatiePassend onderwijs Bergen,Gennep en Mook Informatie voor alle ouders
Passend onderwijs Bergen,Gennep en Mook Informatie voor alle ouders Inhoudsopgave: Inleiding Hoofdstuk 1 Passend onderwijs in een notendop Hoofdstuk 2 Het ondersteuningsprofiel Hoofdstuk 3 Aanmelden Hoofdstuk
Nadere informatiePassend Onderwijs. Regio 30-08
Passend Onderwijs Regio 30-08 SYSTEEM VAN DOORVERWIJZEN 4 16 jaar WSNS en LGF De aanleiding Nadelige effecten? Nog steeds vallen leerlingen tussen wal en schip Nog steeds moeten ouders zoeken naar een
Nadere informatieOnderwijsconsulenten Onderwijsconsulenten+ Kerngegevens uit de jaarrapportage 2011/2012 (1 augustus 2011-1 augustus 2012)
Onderwijsconsulenten Onderwijsconsulenten+ Kerngegevens uit de jaarrapportage 2011/2012 (1 augustus 2011-1 augustus 2012) Het werk van de onderwijsconsulenten 2 In 2003 is de regeling leerlinggebonden
Nadere informatiePassend Onderwijs in Friesland. hoe zit dat precies
Passend Onderwijs in Friesland hoe zit dat precies Passend Onderwijs is de nieuwe manier waarop in het onderwijs extra ondersteuning aan leerlingen met leer- of ontwikkelingsmoeilijkheden wordt gegeven.
Nadere informatieFiguur 1: Leerlingen in basisonderwijs (2010-2011)
Passend onderwijs U heeft er vast al wel over gehoord: passend onderwijs. Maar wat is het nu precies en wat betekent dat voor onze school? Waarom gingen op 6 maart 2012 50.000 mensen uit het onderwijs
Nadere informatieConcrete situaties rond TLV
Structurele situatie ( zware ondersteuning SO) Eerste aanmelding Afgifte TLV door Leerling is aangemeld bij (v)so-school van SWV A en School waar de leerling is SWV van de regio waar de leerling woont
Nadere informatieDe ambulant begeleider heeft als eerste zorg het welbevinden van de leerling binnen het regulier onderwijs
1 Wat is ambulante begeleiding? Ambulante begeleiding is ondersteuning van het speciaal onderwijs aan het regulier onderwijs. Met ambulante begeleiding kunnen leerlingen met een cluster 4 indicatie regulier
Nadere informatieTaken van interne begeleiders in de samenwerking
Taken van interne begeleiders in de samenwerking Hoewel dé intern begeleider niet bestaat, heeft de Landelijke Beroepsgroep voor Intern Begeleiders (LBib) toch geprobeerd wat overzicht te brengen in de
Nadere informatieNB. Dit beleid is ook van toepassing op leerlingen met een persoonsgebonden budget van de GGD.
Aannamebeleid van leerlingen met een handicap op de scholen van SKOSO Kenm.: AZ/Beleid/001 Betreft: Beleid aanname gehandicapte leerlingen SKOSO Versie: 07-07-2003. 1. Referentie. - Wet Leerlinggebonden
Nadere informatieBijlage 16 Procedures voor het aanvragen van een toelaatbaarheidsverklaring voor voortgezet speciaal onderwijs
Bijlage 16 Procedures voor het aanvragen van een toelaatbaarheidsverklaring voor voortgezet speciaal onderwijs De vier samenwerkingsverbanden in de regio (SWVZHW, SWV VO Delflanden, ICOZ en SWV VO Westland)
Nadere informatieARTIKEL XII ADVIESCOMMISSIE TOELATING EN BEGELEIDING
ARTIKEL XII ADVIESCOMMISSIE TOELATING EN BEGELEIDING 1. Ten behoeve van een goede invoering van leerlinggebonden financiering stelt Onze Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen voor de periode
Nadere informatieEen ouderpaar klaagt erover dat de school ernstig tekort is geschoten in de pedagogisch didactische begeleiding van hun zoon.
Landelijke Klachtencommissie onderwijs (mr. J.P.L.C. Dijkgraaf, drs. M. Polderman, J. Toes) Uitspraaknr. 06.142 Datum: 2 april 2007 School schiet tekort in pedagogisch-didactische begeleiding van leerling
Nadere informatieMonitor sociaal domein 2017 Aansluiting jeugdhulp en onderwijs
Monitor sociaal domein 2017 Aansluiting jeugdhulp en onderwijs Aansluiting jeugdhulp en onderwijs 1 Gecombineerd aanbod onderwijs en zorg Per 1 augustus 2014 is de Wet passend onderwijs ingegaan. Hiermee
Nadere informatie2.10 Resultaten van het ITS onderzoek naar leerlingen met autisme in het primair en voortgezet onderwijs in het schooljaar
2.10 Resultaten van het ITS onderzoek naar leerlingen met autisme in het primair en voortgezet onderwijs in het schooljaar 2003-2004 Samenvatting, conclusies en aandachtspunten 1 Autisme in het primair
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Primair Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag
Nadere informatieMemorie van antwoord passend onderwijs
Memorie van antwoord passend onderwijs Samenvatting Door beleidsmedewerker Simone Baalhuis van VOS/ABB Algemeen Samenwerking met jeugdzorg De wetsvoorstellen inzake het nieuwe jeugdstelsel en passend onderwijs
Nadere informatieIn de taakomschrijving van de PCL staat dat jaarlijks verslag gedaan wordt van de door PCL-leden verrichte werkzaamheden.
Jaarverslag PCL 2013 2014 Gereformeerd primair onderwijs Zorgfederatie Kompas (56-09) Permanente commissie leerlingenzorg Postbus 139, 3800 AC Amersfoort 033-4701315 1 Amersfoort, oktober 2014 Voorwoord
Nadere informatiePassend onderwijs Wat is passend onderwijs? Waarom wordt passend onderwijs ingevoerd?
Passend onderwijs Wat is passend onderwijs? Elk kind heeft recht op goed onderwijs. Ook kinderen die extra ondersteuning nodig hebben. Het kabinet wil dat zoveel mogelijk kinderen naar een gewone school
Nadere informatieAannamebeleid Emile Weslyschool Maastricht
Aannamebeleid Emile Weslyschool Maastricht In werking vanaf 1 augustus 2014 Samen aan de slag voor de beste onderwijsplek voor uw kind! Aannamebeleid EWS, J.D. Pagina 1 Inleiding Vanaf 1 augustus 2014
Nadere informatieUw brief van Ons kenmerk Contactpersoon Zoetermeer
OC enw De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen Europaweg 4 Postbus 25000 2700 LZ Zoetermeer Telefoon (079)
Nadere informatiePreventieve Ambulante Begeleiding
Preventieve Ambulante Begeleiding 1. Wat is Preventieve Ambulante Begeleiding Preventieve Ambulante Begeleiding is een kortdurende dienstverlening in de vorm van ondersteuning en advisering door een ambulant
Nadere informatieBijlage 8 Begrippenlijst en afkortingen. Zorgplicht
Bijlage 8 Begrippenlijst en afkortingen Zorgplicht In de wetgeving m.b.t. passend onderwijs hebben de schoolbesturen zorgplicht gekregen. Deze zorgplicht geldt voor de leerlingen waarvan is vastgesteld
Nadere informatieBegrippenlijst (passend) onderwijs (bron:
Begrippenlijst (passend) onderwijs (bron: www.steunpuntpassendonderwijs.nl) Ambulante begeleiding Hulp van leerkrachten uit het speciaal (basis)onderwijs voor kinderen met een beperking, die naar een gewone
Nadere informatiePassend Onderwijs in PO; de wereld verandert niet op 1 augustus 2014!!
Passend Onderwijs in 23-02 PO; de wereld verandert niet op 1 augustus 2014!! misverstanden 1. Zorgplicht is plaatsingsplicht en dus inclusief onderwijs 2. Er komt een buslading zorgleerlingen bij Maar
Nadere informatieProtocol Advies keuze voortgezet onderwijs
Protocol Advies keuze voortgezet onderwijs Obs Valkenhorst Bremstraat 14 9404 GD Assen 0592-331393 directie@devalkenhorst.nl www.devallkenhorst.nl Protocol Advies schoolkeuze Voortgezet Onderwijs Aanmelding
Nadere informatieLeerlingen met een auditieve beperking of taalontwikkelingsstoornis in het reguliere onderwijs
Leerlingen met een auditieve beperking of taalontwikkelingsstoornis in het reguliere onderwijs Dr. Anke de Boer Rijksuniversiteit Groningen, afdeling Orthopedagogiek Presentatie symposium Verschillend
Nadere informatieDRIE MAANDEN RISICOREGELING/SOLIDARITEITSMELDING
DRIE MAANDEN RISICOREGELING/SOLIDARITEITSMELDING Versie 04 september 2015 Registratie drie maanden risicoleerlingen In ons samenwerkingsverband (SWV) kunnen scholen onder bepaalde voorwaarden leerlingen
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2001 2002 21 860 Weer samen naar school Nr. 63 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAPPEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
Nadere informatie1.8 Op zoek naar ondersteuning voor leerlingen met autisme?
1.8 Op zoek naar ondersteuning voor leerlingen met autisme? Leerlingen met autisme komen in nagenoeg alle vormen van regulier en speciaal onderwijs voor. Vaak gaat het goed met deze kinderen, maar soms
Nadere informatieSamenwerkingsverband VO Delft en omstreken
Samenwerkingsverband VO Delft en omstreken Wettelijk kader: Zorgen dat leerlingen met een onderwijs- en zorgbehoefte een passend onderwijsaanbod krijgen aangeboden. Eerst alleen gericht op de leerlingen
Nadere informatieVragen gesteld op de ouderavond op 11 februari 2014 gehouden in De Boemerang te Naaldwijk
Vragen gesteld op de ouderavond op 11 februari 2014 gehouden in De Boemerang te Naaldwijk 1: En wat kunnen jullie betekenen voor hoogbegaafde kinderen. Het is aan de school om aanbod te hebben voor hoogbegaafde
Nadere informatieEerste Kamer der Staten-Generaal
Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2001 2002 Nr. 199e 27 728 Wijziging van de Wet op de expertisecentra, de Wet op het primair onderwijs en de Wet op het voortgezet onderwijs in verband met
Nadere informatieChecklist: Op je plaats in het VO of VSO?! Informatie en tips voor ouders van zorgleerlingen die een school voor voortgezet onderwijs moeten kiezen.
Checklist: Op je plaats in het VO of VSO?! Informatie en tips voor ouders van zorgleerlingen die een school voor voortgezet onderwijs moeten kiezen. Uw kind zit in groep 8 en heeft extra zorg nodig; wat
Nadere informatieUw brief van Ons kenmerk Contactpersoon Zoetermeer. 2 mei 2003 PO/LGF/03/ mei 2003
OC enw De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen Europaweg 4 Postbus 25000 2700 LZ Zoetermeer Telefoon (079)
Nadere informatieBeleid leerlinggebonden financiering
Beleid leerlinggebonden financiering 1. Schoolvisie De uitgangspunten van onze school staan beschreven in ons Schoolplan en zijn in verkorte vorm opgenomen in onze Schoolgids. De daarin opgenomen punten
Nadere informatieWerkt Gedragswerk? Evaluatie project Gedragswerk Juni 2009
Werkt Gedragswerk? Evaluatie project Gedragswerk Juni 29 Evaluatieonderzoek Gedragswerk, juni 29 1 Inleiding Met het Ministerie van OCW is afgesproken dat in het schooljaar 28 29 een evaluatie zou worden
Nadere informatieHet aanvragen van een toelaatbaarheidsverklaring, bij wie en door wie?
Het aanvragen van een toelaatbaarheidsverklaring, bij wie en door wie? Een handreiking om te kunnen bepalen waar de TLV moet worden aangevraagd. Een samenvatting voor het toepassen van grensverkeer. Versie
Nadere informatieSchoolondersteuningsprofiel. 24CT00 RK Basisschool De Floriant
Schoolondersteuningsprofiel 24CT00 RK Basisschool De Floriant 1 Inhoudsopgave Toelichting... 3 DEEL I INVENTARISATIE... 6 1 Typering van de school... 7 2 Kwaliteit basisondersteuning... 7 3 Basisondersteuning...
Nadere informatieNotitie optimaliseren overgang PO-VO voor leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften
Notitie optimaliseren overgang PO-VO voor leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften In diverse (strategische) sessies van het samenwerkingsverband PO LHA en Samenwerkingsverband VO De Langstraat over
Nadere informatiePassend Perspectief. Samenvatting en conclusies. mei 2007
Passend Perspectief een onderzoek naar de toekomstige ontwikkeling van de zorgexpertise van het regulier voortgezet onderwijs in Voorne-Putten/Rozenburg mei 2007 Samenvatting en conclusies In het najaar
Nadere informatieBELEIDSINFORMATIE over beschikkingen en arrangementen in verband met de invoering van Passend Onderwijs per 1 augustus 2014
BELEIDSINFORMATIE over beschikkingen en arrangementen in verband met de invoering van Passend Onderwijs per 1 augustus 2014 Inleiding Met de invoering van nieuwe wettelijke bepalingen mbt passend onderwijs
Nadere informatieOuderbrochure. samenwerkingsverband de Meierij PO
Ouderbrochure samenwerkingsverband de Meierij PO Wat is passend onderwijs? Op 1 augustus 2014 is de wet passend onderwijs ingegaan. Uitgangspunt van passend onderwijs is dat elk kind recht heeft op goed
Nadere informatie- - - Raamovereenkomst: Vereniging Reformatorisch Passend Onderwijs voor primair en speciaal onderwijs Vereniging Reformatorisch Passend Onderwijs voor Voortgezet Onderwijs Koninklijke Kentalis, instelling
Nadere informatieBezuiniging op Passend Onderwijs voor 2013 geschrapt. Houdbaarheid na 2013 Invoering op 1-8-2014
19-6-2012 Geschiedenis: 1998 (WSNS 2 e fase), 2003 (WEC), 2005 (vernieuwing zorgstructuren) Bezuiniging op Passend Onderwijs voor 2013 geschrapt. Houdbaarheid na 2013 Invoering op 1-8-2014 Behandeling
Nadere informatieBijlage 4: Uitwerking compensatiemaatregel
Bijlage 4: Uitwerking compensatiemaatregel AWBZ Auteur: N. Teeuwen e.a. 1 Versie Datum 02-06- 2014 Overzicht besluitvormingstraject Datum: Datum: 12 juni 2014 Projectbestuur PPO Rotterdam 25 juni 2014
Nadere informatiePassend onderwijs Voorblad 1: Foto Typ hier de titel
Passend onderwijs Voorblad 1: Foto Typ hier de titel Opbouw presentatie Voorblad 2: Watermerk Typ hier de titel Voorblad 2: Watermerk Typ hier de titel Waarom passend onderwijs? Minder thuiszitters. Meer
Nadere informatieWijzigingen opbrengstbeoordeling in het primair onderwijs Februari 2011
Wijzigingen opbrengstbeoordeling in het primair onderwijs Februari 2011 De Inspectie van het Onderwijs voert vier wijzigingen door ten aanzien van de opbrengstbeoordeling in het primair onderwijs. De wijzigingen
Nadere informatieSLOA onderzoek Terugplaatsing van cluster 4 leerlingen naar het regulier onderwijs
School aan Zet 27 maart 2013 SLOA onderzoek Terugplaatsing van cluster 4 leerlingen naar het regulier onderwijs Aleid Schipper, Jos Vinders en Kees Verweij Deze masterclass Opzet van het onderzoek Hoe
Nadere informatieInhoudsopgave. Wijzigingenoverzicht
Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 1 Wijzigingenoverzicht... 1 Inleiding... 2 Basisondersteuning... 3 1 Handelingsrepertoire leerkracht... 3 2 Opschalen naar Ondersteuningsteam (OT)... 3 3 BAO arrangement...
Nadere informatieVerklarende woordenlijst en lijst met afkortingen
Verklarende woordenlijst en lijst met afkortingen Adaptief onderwijs Onderwijs dat zich aanpast aan de ontwikkelingsmogelijkheden en behoeften van elk (individueel) kind. Arrangement Extra onderwijsondersteuning
Nadere informatieSamenvatting Ondersteuningsplan 2014-2018
Samenvatting Ondersteuningsplan 2014-2018 In het Ondersteuningsplan 2014-2018 staan de afspraken die de schoolbesturen hebben gemaakt binnen het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Breda e.o. om de
Nadere informatieOndersteuningsplan SPPOH. (PO Haaglanden)
Ondersteuningsplan SPPOH (PO Haaglanden) Een samenvatting van het ondersteuningsplan op basis van de elementen die volgens de MR/GMR van RESPONZ vanuit het (V)SO- van belang zijn bij de beoordeling en
Nadere informatiePassend Onderwijs in perspectief 24 september 2013
Passend Onderwijs in perspectief 24 september 2013 Titelgebied van diamodel 1 VOORSTELLEN Frans Thomassen Directeur BMC Onderwijs Interim directeur Yulius Onderwijs Interim sector directeur Aloysius Noord
Nadere informatieOndersteuningsplan PO-VO
Ondersteuningsplan PO-VO Aanleiding: labels In 10 jaar tijd (2003 2013): * Rugzakleerlingen: van 11.000 naar 39.000 leerlingen. * SO leerlingen: van 54.000 naar 68.000 leerlingen. In 5 jaar tijd (2007
Nadere informatieRegio Randstad. Ambities realiseren dekkend netwerk. Regio Randstad, SWV Berséba
Regio Randstad Ambities realiseren dekkend netwerk Regio Randstad, SWV Berséba Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Inleiding... 3 Ambitie... 3 Korte samenvatting van de geduide witte vlekken.... 3 Beleidskeuzes
Nadere informatiewat waar Wie bepaalt Basisondersteuning Regulier VO school
Hoofdstuk 5 Wanneer extra ondersteuning nodig is Toewijzen van ondersteuning 5.1. Inleiding In dit hoofdstuk beschrijven wij achtereenvolgens de onderwijsondersteuningsmogelijkheden van het samenwerkingsverband,
Nadere informatieToelaatbaarheidsverklaring voor kinderen tot 13 jaar
Handreiking Toelaatbaarheidsverklaring voor kinderen tot 13 jaar A. Basisonderwijs pag. 2-4 B. Speciaal basisonderwijs pag. 5-6 C. Speciaal onderwijs pag. 8-9 D. Aanmelding rechtstreeks bij PPO pag. 10
Nadere informatieHandreiking. In welke situatie wordt een TLV aangevraagd? Wat is nodig om een TLV aan te vragen?
Handreiking Toelaatbaarheidsverklaring voor kinderen tot 13 jaar voor scholen in het samenwerkingsverband (SWV) Primair Onderwijs Duin- en Bollenstreek A. Basisonderwijs pag. 2-4 B. Speciaal basisonderwijs
Nadere informatieTeam passend onderwijs wat is het, hoe werkt het?
Team passend onderwijs wat is het, hoe werkt het? werkgroep bundelen van expertise, 25 mei 2012 Aanleiding voor een team passend onderwijs Passend onderwijs betekent dat iedere leerling het onderwijs en
Nadere informatieADVIES. het College van Bestuur van C, gevestigd te B, het bevoegd gezag van D, verweerder
106975 ADVIES in het geding tussen: A, wonende te B, verzoekster, en het College van Bestuur van C, gevestigd te B, het bevoegd gezag van D, verweerder 1. VERLOOP VAN DE PROCEDURE Bij verzoekschrift van
Nadere informatiePASSEND ONDERWIJS. Auticafe Castricum 24 september 2014
PASSEND ONDERWIJS Auticafe Castricum 24 september 2014 PROGRAMMA VAN VANAVOND 20.05 presentatie Susan Walstra Samenwerkingsverband Passend Onderwijs IJmond (SWV PO) 20.30 presentatie Marjolijn Loos samenwerkingsverband
Nadere informatieSchoolondersteuningsprofiel. 11KM00 Basissch Insp J. Cryns
Schoolondersteuningsprofiel 11KM00 Basissch Insp J. Cryns Inhoudsopgave Toelichting... 3 DEEL I INVENTARISATIE... 6 1 Typering van de school... 7 2 Kwaliteit basisondersteuning... 7 3 Basisondersteuning...
Nadere informatieOnderzoek Passend Onderwijs
Rapportage Onderzoek passend onderwijs In samenwerking met: Algemeen Dagblad Contactpersoon: Ellen van Gaalen Utrecht, augustus 2015 DUO Onderwijsonderzoek drs. Liesbeth van der Woud drs. Tanya Beliaeva
Nadere informatieMet de rugzak naar school
leerlinggebonden F I N A N C I E R I N G Publicatie van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen Productie directie Voorlichting, Leo Wijnhoven Vormgeving Maarten Balyon, grafische vormgeving,
Nadere informatie7 Passend onderwijs. 7.1 Algemeen. 7.2 Interne begeleiding. Schoolgids 2012-2013
7 Passend onderwijs 7.1 Algemeen Kinderen zijn nieuwsgierig en willen graag leren. Deze eigenschap hoort bij het kind zijn. Alle kinderen verdienen aandacht en zorg, maar zeker ook diegenen die moeite
Nadere informatieOndersteuningstoewijzing gaat over de wijze waarop leerlingen die extra ondersteuning behoeven die ondersteuning kunnen ontvangen.
4.3. Ondersteuningstoewijzing: de route Ondersteuningstoewijzing gaat over de wijze waarop leerlingen die extra ondersteuning behoeven die ondersteuning kunnen ontvangen. 4.3.1. Route bij verwijzing, gemeenschappelijk
Nadere informatieFactsheet Passend Onderwijs
Factsheet Passend Onderwijs November 2010 Inleiding Deze factsheet geeft feiten en cijfers over het passend onderwijs in Nederland. De factsheet is een vervolg op de Factsheet Passend onderwijs van januari
Nadere informatieDr. Ellen Luteijn GZ psycholoog en werkzaam bij Kentalis. NVA Congres 2013
Dr. Ellen Luteijn GZ psycholoog en werkzaam bij Kentalis NVA Congres 2013 Autisme en onderwijs NVA 4 oktober 2013 Ellen Luteijn Inhoud Hoe kan onderwijs passend zijn voor leerlingen met ASS? Passend Onderwijs
Nadere informatieDe inhoud van deze brief kunt u ook terugvinden op onze website onder Leraren> FAQ Vraag en antwoord.
Het is zover: Passend onderwijs is van start. Onze scholen en samenwerkingsverband Plein 013 zijn er klaar voor. In de loop van dit schooljaar wordt naar verwachting pas echt duidelijk hoe alles in de
Nadere informatieHET BELANG VAN EEN GOEDE VERBINDING PO-VO. voor begaafde leerlingen. Desirée Houkema - National Talent Centre of the Netherlands (NTCN)
HET BELANG VAN EEN GOEDE VERBINDING PO-VO voor begaafde leerlingen Desirée Houkema - National Talent Centre of the Netherlands (NTCN) TWEEDAAGSE 4-5 OKTOBER 2018 Ik werk aan een inclusieve samenleving,
Nadere informatieDUBBEL BIJZONDERE LEERLINGEN
DUBBEL BIJZONDERE LEERLINGEN hebben behoefte aan passende uitdaging én ondersteuning Desirée Houkema & Lilian Snijders DOELEN WORKSHOP Je weet... wat de term dubbel bijzonder betekent vanuit welke visie
Nadere informatieGelet op artikel 2 van de Experimentenwet onderwijs en artikel 4:81 van de Algemene Wet Bestuursrecht; ;
Beleidsregel van de Minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media van, nr. PO/1290099, houdende regels voor experimenten samenwerking regulier - en speciaal onderwijs (Beleidsregel experimenten
Nadere informatieBijeenkomst Passend Onderwijs Nuwelijn najaar 2012
Bijeenkomst Passend Onderwijs Nuwelijn najaar 2012 Stelling 1 Door de invoering van Passend onderwijs krijgen we steeds meer kinderen met extra zorg in de reguliere klas. Eens Oneens Stelling 2 Met de
Nadere informatieDe staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
>Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Primair Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag
Nadere informatieSamenwerkingsverband Passend Onderwijs PO Friesland. Informatie voor ouders en leerkrachten
Samenwerkingsverband Passend Onderwijs PO Friesland Informatie voor ouders en leerkrachten Wat verandert? Nieuwe wet Passend Onderwijs op 1-8-2014 Het rugzakje verdwijnt Scholen (schoolbesturen) krijgen
Nadere informatieBijlage 9: Leerling gebonden financiering (rugzakleerlingen).
Bijlage 9: Leerling gebonden financiering (rugzakleerlingen). WSNS SWV Meppel e.o. 407 Postbus 220, 7940 AE Meppel. j.slagter@wsnsmeppel.nl info@wsnsmeppel.nl 0522 278129 06 12643810 Industrieweg 1B1 7944
Nadere informatiewat waar Wie bepaalt Basisondersteuning Regulier VO school
Hoofdstuk 5 Wanneer extra ondersteuning nodig is Toewijzen van ondersteuning 5.1. Inleiding In dit hoofdstuk beschrijven wij achtereenvolgens de onderwijsondersteuningsmogelijkheden van het samenwerkingsverband,
Nadere informatieInvulling witte vlekken in het dekkend netwerk van Berseba. Beleidsplan S(B)O-scholen in Randstad/Barendrecht
Invulling witte vlekken in het dekkend netwerk van Berseba. Beleidsplan S(B)O-scholen in Randstad/Barendrecht Kader Berseba heeft een beleidsnotitie opgesteld om te analyseren welke witte vlekken te benoemen
Nadere informatieInformatie over beschikkingen en arrangementen ivm invoering passend onderwijs 1-8-14
Informatie over beschikkingen en arrangementen ivm invoering passend onderwijs 1-8-14 Eemland, januari 2014 Met de invoering van nieuwe wettelijke bepalingen mbt passend onderwijs per 1 augustus 2014 verandert
Nadere informatieWorkshop 8: Aanbod Fritz Redlschool
Workshop 8: Aanbod Fritz Redlschool afdeling ambulante begeleiding Mariette van Hemert Annemieke Bregman Ambulante Begeleiding Een andere kijk op gedrag 1 1 Fritz Redlschool Wie zijn wij: Cluster IV School
Nadere informatieSchool Ondersteunings Profiel (SOP)
School Ondersteunings Profiel (SOP) april 2016 1 Schoolondersteuningsprofiel: Is onze school de passende plek voor uw kind? Wat is het schoolondersteuningsprofiel en waar dient het voor? Het schoolondersteuningsprofiel
Nadere informatiePlan van aanpak uitvoering samenwerkingsagenda passend onderwijs regio 30.06
Plan van aanpak uitvoering samenwerkingsagenda passend onderwijs regio 30.06 Inleiding 2 februari 2015 is de eerste bijeenkomst van de stuurgroep passend onderwijs regio 30.06 geweest. Doel van deze bijeenkomst
Nadere informatieAanmelding, zorgplicht en plaatsingsproblemen
Pagina 1 van 5 De nieuwe regels voor aanmelding en plaatsing van leerlingen in het voortgezet onderwijs, die in beginsel duidelijk zijn, roepen vragen op. Deze vragen komen voort uit de specifieke situaties,
Nadere informatieSchoolportret samenwerkingsverband Roermond. vo- docenten over Passend onderwijs (vmbo tot en met gymnasium)
Schoolportret samenwerkingsverband Roermond vo- docenten over Passend onderwijs (vmbo tot en met gymnasium) Schoolportret samenwerkingsverband Roermond vo- docenten over Passend onderwijs (vmbo tot en
Nadere informatieJAARVERSLAG
SAMENWERKINGSVERBAND Passend Onderwijs VO 2801 JAARVERSLAG PCL Jaarverslag PCL Inleiding Voor u ligt het jaarverslag van de Permanente Commissie Leerlingenzorg ( PCL ) van het Samenwerkingsverband Passend
Nadere informatieVerslag MBO conferentie Betere zorg, minder uitval
Verslag MBO conferentie Betere zorg, minder uitval Lunteren, 22 april 09 Presentatieronde 1: Flex College het Nijmeegse model in de strijd tegen voortijdig schoolverlaten. Presentator Jeroen Rood, directeur
Nadere informatieSchool ONDERSTEUNINGSPROFIEL
School ONDERSTEUNINGSPROFIEL VAN basisschool Ondersteuningsprofiel van De Horizon Naam van de school: Basisschool De Horizon Adres: Landtong 8-10 Postcode: 1186 GP Plaats: Amstelveen Datum: juni 2015 Opgesteld
Nadere informatieEerste analyse van de in-, door- en uitstroom van het aantal leerlingen s(ba)o binnen het samenwerkingsverband
Eerste analyse van de in-, door- en uitstroom van het aantal leerlingen s(ba)o binnen het samenwerkingsverband Naar de bijlagen 1 en 2 wordt verwezen voor de overzichten en de rapportage van de commissie
Nadere informatieSamen maken we het passend!
Samen maken we het passend! Publieksversie Ondersteuningsplan 20142014 Samenwerkingsverband Primair Onderwijs MiddenHolland Dit is de publieksversie van het Ondersteuningsplan van het Samenwerkingsverband
Nadere informatieVan speciaal naar regulier onderwijs: een hele overstap! Het Congres 29 november 2013
Van speciaal naar regulier onderwijs: een hele overstap! Het Congres 29 november 2013 #speciaalgewoon Wie bent u? Wie zijn wij? Aleid Schipper Maartje Reitsma Jos Vinders en Kees Verweij Van terugplaatsen
Nadere informatieHoofdstuk 6 Even uit de wind en weer terug
Hoofdstuk 6 Even uit de wind en weer terug 6.1. Inleiding In dit hoofdstuk beschrijven we de gespecialiseerde onderwijsvoorzieningen, binnen het kader van de wet VO, wat uitvoeriger, omdat dit extra voorzieningen
Nadere informatie2. WAT IS PASSEND ONDERWIJS?
2. WAT IS PASSEND ONDERWIJS? Allereerst een veel gehoord misverstand opruimen. Passend onderwijs is GEEN synoniem van inclusief onderwijs. Dit misverstand is ontstaan kort na de september (2005) notitie
Nadere informatieJaarplan SWV PO3002
Jaarplan 2018-2019 SWV PO3002 In het Ondersteuningsplan 2018-2022 zijn de ambities van het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs Roosendaal-Moerdijk e.o. (PO 30.02) verwoord om te komen tot thuisnabij
Nadere informatieVoorlichting Passend Onderwijs juni 2013
Voorlichting Passend Onderwijs juni 2013 Uw kind, is ons doel. Wat we ook doen, op welke laag van de organisatie dan ook. Het blijft gaan over uw kind! Doel van de bijeenkomst: Ik wil u uitleg geven over
Nadere informatieSchoolondersteuningsprofiel. 00CV00 School Matthijsje
Schoolondersteuningsprofiel 00CV00 School Matthijsje Inhoudsopgave Toelichting... 3 DEEL I INVENTARISATIE... 6 1 Typering van de school... 7 2 Kwaliteit basisondersteuning... 7 3 Basisondersteuning...
Nadere informatieDe Rugzak ingezet. De leerling verlaat denkbeeldig de school. Aanvraag indicatie speciaal onderwijs
De Rugzak ingezet (het welles en nietes van de leerlinggebonden financiering LGF 1 ) Wanneer de onderwijs- en zorgbehoeften van een leerling de begeleidingsmogelijkheden van de leerkracht en het schoolteam
Nadere informatieSamenvatting. Aanvulling op het ondersteuningsplan ten behoeve van beleid kalenderjaar 2017 RSV Breda PO 30-03
Samenvatting Aanvulling op het ondersteuningsplan 2014-2018 ten behoeve van beleid kalenderjaar 2017 RSV Breda PO 30-03 Inleiding In januari 2017 heeft het bestuur van het RSV Breda PO 30-03 de aanvulling
Nadere informatie