Personeelbeleid. Zoektocht in crisistijd WERVING EN SELECTIE. 10 Zoektocht in crisis. 18 Annemieke Mossou, DHL. 30 George van Houtem

Transcriptie

1 Personeelbeleid APRIL 2012 WERVING EN SELECTIE Zoektocht in crisistijd 10 Zoektocht in crisis Biedt recruitment via social media de oplossing? 18 Annemieke Mossou, DHL Hr is een vaag beroep. Je moet het zelf relevant maken. 30 George van Houtem Hr mag haar visie stelliger voor het voetlicht brengen tijdens onderhandelingen.

2 Mijn Coach: altijd je eigen coach bij de hand! De Nederlandse Orde van Beroepscoaches is dé beroepsorganisatie voor mensen die coaching beroepsmatig uitoefenen. De NOBCO maakt deel uit van de European Mentoring & Coaching Council (EMCC). Met de Mijn Coach app kun je aan de slag met het in kaart brengen van je doelen, het opstellen van een actieplan om deze te behalen en kun je bij de uitvoering van je actieplan de hulp inschakelen van je vrienden & collega s via de social media koppelingen. Ook kun je de hulp inroepen van een beroepscoach. Ben je op zoek naar een gecertificeerde beroepscoach? Met deze app heb je altijd een van de ruim NOBCO beroepscoaches binnen handbereik. Daarnaast bevat deze app informatie over de Nederlandse Orde van Beroepscoaches (NOBCO). Deze app is gratis te downloaden via: Available on the

3 Column Personeelbeleid Officieel orgaan van de Nederlandse Vereniging voor Personeelsmanagement & Organisatieontwikkeling (47e jaargang, nr. 4) Personeelbeleid verschijnt 10 keer per jaar. Hoofdredacteur Henk Vlaming Eindredacteur Michèle Zwarts Redactieadres Het Nederlands Redactie Instituut Veldweg CV Bussum t e personeelbeleid@hetnri.nl Redactieadviesraad Gerrien Anbeek Theo Borgert Paul Boselie Miebet Bour Mandy Brouwer Erwin Deyaert Chiel van de Heide Henk Leisink Johan Lourens Jan Willem Rossing José Vosbergen Harry Westerveld Medewerkers Jolien Alberdingk Thijm Meike van der Valk Jacco van den Berg Barbara van Eck-Blok Eunice Coli Daniel Sternfield Loek Wijchers Fotografie Dreamstime Wiebe Kiestra Bram de Hollander Ontwerp Twin Media bv, Culemborg Vormgeving DeltaHage grafische dienstverlening Henk Bijmans, Willem Zellenrath Druk Deltahage, Den Haag Abonnementenservice Sdu Klantenservice Postbus EA Den Haag t f e sdu@sdu.nl Abonnementsprijs: 183,50 excl. btw en incl. verzendkosten. Buitenland: 214 excl. btw en incl. verzendkosten. Studenten: 71 excl. btw en incl. verzendkosten. Losse nummers: 19,- excl. btw. Abonnementen kunnen per maand ingaan; beëindiging uitsluitend schriftelijk uiterlijk twee maanden voor het einde van de looptijd. Vanwege de aard van de uitgave gaat SDU uit van een zakelijke overeenkomst, deze overeenkomst valt onder het algemeen verbintenisrecht. NVP-leden ontvangen Personeelbeleid automatisch. De beëindiging van een lidmaatschap moet eveneens schriftelijk (per post of per ) geschieden, vóór 1 december, bij het landelijk bureau NVP (Postbus 70, 3430 AB Nieuwegein, ledenadministratie@nvp-plaza.nl). Advertenties Mooijman Media- en Projectmanagement Peter Mooijman en Gusta Buter t e mmp@xs4all.nl Uitgever Sdu Uitgevers Harry Schram t e h.schram@sdu.nl Ten behoeve van visueel gehandicapten is Personeelbeleid ook beschikbaar op andere wijze, verzorgd door de Federatie van Nederlandse Blindenbibliotheken te Grave (t ). Versoepeling Onlangs belde een vriend, ontredderd: hij was ontslagen. Terwijl zijn leidinggevende zo positief over hem was. Theo nadert de 50 en de kans op een nieuwe, gelijkwaardige baan is een fractie groter dan nihil. Hij maakt zich zorgen over zijn inkomen, zijn huis, zijn auto. Over alles eigenlijk. Waarom doet zijn werkgever dit na een dienstverband van 22 jaar? Dit zijn dagelijkse verhalen over bezuinigingen en reorganisaties, verpakt in koele cijfers over de economie, gelardeerd met pleidooien over hervorming van het ontslagrecht. Ontslaan geldt voor werkgevers nog altijd als lastig, alle flexcontracten ten spijt. Rechten van vaste werknemers zijn gedetailleerd en talrijk, vanuit de gedachte dat de zwakste schakel op de arbeidsmarkt bescherming behoeft. Werkgevers die personeel willen lozen, moeten een formeel pad bewandelen dat leidt naar keurige dossiers die het bewijs leveren van noodzaak van de maatregel of anders slecht werknemerschap in combinatie van goed werkgeverschap. De meeste werkgevers hebben zulke personeelsdossiers niet op de plank liggen. Pas als er moet worden bezuinigd of gereorganiseerd, is er dringend behoefte aan dit papierwerk. Dus moet de werkgever snel op zoek naar rotte appelen: te oud, te vaak ziek, te traag. Zoeken naar hun tekortkomingen is niet moeilijk. Je begint te strooien met formele waarschuwingen, in de wetenschap dat de foute werknemers zich nooit op tijd kunnen herstellen. Ik heb me wel eens afgevraagd hoe p&o ers met droge ogen aan zulke praktijken kunnen meewerken. Maar de wetgeving dwingt ze bijna, anders raakt de uitgang van de organisatie verstopt. Dat vuile spel hoort niet. Als we de ontslagwetgeving versoepelen, zijn we daar vanaf. Alleen al het woord is mooi. Dit scheelt valsheid en frustratie. Alleen raakt Theo ook onder een soepeler ontslagregime nog steeds zijn baan kwijt. Sneller waarschijnlijk, met een kleinere ontslagvergoeding. En daardoor met nog minder mogelijkheden om zich te redden op de arbeidsmarkt. Nederlandse Vereniging voor Personeelmanagement & Organisatieontwikkeling Het overnemen van artikelen is mogelijk na schriftelijke toestemming van de uitgever. issn Henk Vlaming, hoofdredacteur Personeelbeleid personeelbeleid@hetnri.nl personeelbeleid april

4 De kunst van leiderschap NIEUW 29,95 Wat voor leider ben jij? is de belangrijkste vraag die iedere leidinggevende zichzelf zou moeten stellen. We willen immers allemaal goede leiders zijn. Met Wat voor leider ben jij? en de bijbehorende zelftest De 10 dimensies van leiderschap creëer je inzicht in wat jij als leider te bieden én nog te ontwikkelen hebt. Het behandelt bestaande opvat tin gen over modern leider schap op een luchtige manier en zet je aan het denken over je eigen leider schapstijl. Een theoretisch werkboek gelardeerd met voor beelden, casussen en opdrachten dat je op kunt pakken en weg leggen. Ter lering ende vermaeck. In 10D. Carin Suurenbroek & Henk van de Steege ISBN pagina s Kijk voor meer informatie op:

5 Inhoud Werven in crisitijd 10 Speuren in crisistijd Het leek zo mooi: recruiting met behulp van social media. Maar de crisis heeft een streep gezet door veel initiatieven. Hervormingen in de werving staan op een laag pitje sinds de crisis huishoudt op de arbeidsmarkt. Wat kun je wel als p&o er? Werven in crisistijd 18 Spotlight: Annemieke Mossou, DHL Express DHL Expres wil overal ter wereld maximale service bieden en tegelijkertijd kostenbewust zijn. Om de beste te kunnen zijn is het werk volledig gestandaardiseerd. De druk zit op kosten, maar ook op tijd, tijd en nog eens tijd. De pakketten hebben waarde en behoren tot de ontvanger. Daarom hamert DHL op verantwoordelijkheidsgevoel bij alle medewerkers. 27 Hebben en houden Uit onderzoek blijkt dat zeven van de tien geworven medewerkers al binnen een jaar uitkijken naar een andere baan. Een goede inwerkperiode is daarom van groot belang voor het hechten van nieuwe medewerkers. Met een gericht programma, onboarden, kunnen organisaties de vertrekbehoefte verkleinen tot dertig procent. Werven in crisistijd 30 George van Houtem, onderhandelgoeroe P&o ers hebben een zeer scherp oog voor de relaties en dynamiek. Daarmee winnen p&o ers het van de meeste onderhandelaars. Als p&o ers die competenties inzetten en tegelijkertijd wat meer durven vechten, is het resultaat beter. Maar vaak vinden ze het vervelend om de spanning in een relatie te laten oplopen. 36 Experts over duurzame inzetbaarheid De voorspellingen rondom de te verwachten krapte op de arbeidsmarkt, doen de gemoederen hoog oplopen. Daarom werd op 6 maart een expertbijeenkomst georganiseerd bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het doel was om niet alleen het gesprek over duurzame inzetbaarheid op gang te brengen, maar ook de resultaten hiervan direct te concretiseren. En verder... 6 Nieuws 25 Rechtspraak 43 NVP Nieuws 17 Ongekooid 35 Fiscaal 24 Recht viert Recht 42 Sollicitatiecode personeelbeleid april

6 Leeftijdontslag Werknemers die ontslagen worden op de eerste dag van de maand waarin ze 65 jaar worden, kunnen dit aanvechten. Juristen van FNV Bondgenoten hebben vastgesteld dat automatisch ontslag op dat moment, ook al staat het in hun cao, strijdig is met de Wet Gelijke Behandeling Leeftijd en Arbeid. De vakbond hoopt binnenkort een proefproces hierover uit te kunnen lokken. De meeste cao s bieden werkgevers de mogelijkheid hun personeel te ontslaan bij het bereiken van de AOWleeftijd. De vakbeweging wil hier van af om werknemers in de gelegenheid te stellen langer door te werken, zeker als de AOW-leeftijd omhooggaat. De eerste verhoging naar 66 jaar vindt plaats in Nederlandse lonen In bijna alle Nederlandse beroepsgroepen zijn de lonen vorig jaar in 2011 gestegen. Dat blijkt uit de eerste Loonwijzer/Monsterboard Wage Index, een rapport over loonontwikkeling in 23 verschillende landen. Uit het rapport blijkt dat Nederlandse werknemers in veel beroepen meer verdienen dan hun collega s in andere landen. Werknemers in de productiesector zagen hun loon vorig jaar gemiddeld het meest stijgen: zo n 6,8 procent. Ook in de marketing & PR sector stegen de inkomens flink: gemiddeld 6 procent. Alleen de financiële sector bleef achter met een lichte daling van 0,6 procent. Smartphone Hoewel solliciteren met je LinkedIn profiel nog relatief onbekend is, wil 38,1 procent dit graag inzetten om op een openstaande vacature te reageren. Dat blijkt uit de deelresultaten van de Social Media Enquête over Talent Management (SMETM). De enquête is via social media opgezet en heeft als doel werkzoekende, werkende en werkgever te laten leren van elkaar. Positief denken bij reorganisatie Als er bij bedrijven gereorganiseerd saties in de marktsector betrokken. In wordt, ligt de focus tijdens onderhandelingen met vakbonden te veel op saties worden overeengekomen, wordt de sociale plannen die bij die reorgani- geld. Geld in de vorm van ontslagvergoedingen. Dat zou niet goed zijn nadruk gelegd op ontslagvergoedin- onder druk van de vakbonden veel voor de werknemers die blijven, voor gen en de hoogte daarvan, zo menen hen die ontslagen worden en ook niet zij. Lendering constateert dat de focus voor de organisatie zelf. Volgens op geld ten koste gaat van het zoeken reorganisatie- en beloningsdeskundige Ian Lendering van AWVN zou de Volgens AWVN moet met het oog op van en bemiddeling naar nieuw werk. aandacht veel meer moeten uitgaan toekomstige krapte energie en geld naar nieuwe kansen. Bijvoorbeeld worden gestoken in bijvoorbeeld door het vinden van een andere baan opleiding en ontwikkeling van voor ontslagen werknemers en het zo werknemers. Hierdoor zouden snel mogelijk weer optimaal werkgevers sneller en makkelijker de presteren van de andere werknemers organisatie kunnen aanpassen als de in de vernieuwde organisatie. Door situatie daarom vraagt, en kunnen de huidige recessie neemt het aantal werknemers makkelijker een nieuwe reorganisaties sterk toe. Werkgeversvereniging AWVN is bij veel reorgani- of niet meer baan vinden als de oude baan vervalt past. Groeispurt payrolling bij mkb Payrollbedrijven in Nederland hadden er anders niet zou komen, zegt eind vorig jaar samen directeur Jan Franken van Please. In contracten lopen en zal dat aantal dit het huidige onzekere economische jaar oplopen naar , aldus klimaat zijn bedrijven op zoek naar branchevereniging VPO. Vooral in de flexibele arbeidsverhoudingen die wij horeca en bouw is de vraag naar als payroller kunnen bieden. Vervolgens zie je ze enthousiast worden voor payrolling in 2011 fors toegenomen, namelijk met 37 procent. Ook in andere enerzijds het feitelijk behoud van het branches zoals automatisering (28 werkgeverschap en anderzijds voor de procent) is een toename te zien. professionalisering in het personeelsbeheer. Die combinatie heeft veel Volgens de directie van Please Payroll is de algemene groei van payroll toe te potentieel. Ook bij grote bedrijven en schrijven aan het midden- en vooral de overheid groeide de vraag naar kleinbedrijf dat payrolling sneller payrolling. Dit zorgde voor een sterke omarmt dan algemeen werd aangenomen. Ondernemers blijken het en semi-publieke sector. stijging van payrolling in de publieke instrument steeds meer te gebruiken als alternatief voor detachering en uitzendwerk. Zij selecteren zelf de medewerker die vervolgens volwaardig personeelslid wordt, waarbij het payrollbedrijf de juridische en administratieve kant van de arbeidsrelatie onderhoudt. Medewerkers blijken die professionele en zorgvuldige manier te waarderen. Payrolling heeft extra werkgelegenheid geschapen die 6 personeelbeleid april 2012

7 Nieuws Vakantiewetgeving te laat aangepast Sinds 1 januari bouwen werknemers bij langdurige ziekte volledig de wettelijke vakantie op. In drie gelijkluidende zaken heeft de Haagse kantonrechter begin februari bepaald dat de aanpassing van de wetgeving op dit punt te laat is. Al sinds een arrest van het Europese hof uit 2001 was duidelijk dat de Nederlandse wetgeving in strijd was met de Europese Arbeidstijdenrichtlijn. De Nederlandse Staat wordt door de rechter veroordeeld om de werknemers de schade te vergoeden die zij hierdoor leiden. De rechter passeert hierbij het verweer van de Staat dat de werknemers hun werkgever Nederland werd lange tijd gedacht dat hadden moeten aanspreken. De dit niet gold in geval van ziekte: Europese arbeidstijdenrichtlijn werknemers bouwden tijdens ziekte op verplicht de lidstaten van de grond van art. 7:635 lid 4 BW alleen Europese Unie de nationale wetgeving zo in te richten dat alle werkne- van de arbeidsongeschiktheid. Door vakantie op over het laatste half jaar mers recht hebben op ten minste 20 een aantal arresten van het Europese dagen vakantie per kalenderjaar. In gerechtshof in 2009 bleek dat de Nederlandse vakantiewetgeving op dat punt in strijd was met de Europese richtlijn. De Nederlandse wetgeving is hierop aangepast: sinds 1 januari 2012 hebben alle werknemers recht op tenminste twintig vakantiedagen per jaar, of zij nu ziek zijn of niet. Communicatiemanager vaker meewerkend voorman Wat betreft de werkgelegenheid voor Communicatievacatures daalden in het vakgebied Marketing en 2011 met -11 procent, vooral als gevolg Communicatie belooft 2012 veel van een daling van het aantal vacatures goeds. In januari waren al 14 procent voor uitvoerende rollen als communicatieadviseur of -medewerker. De meer vacatures dan december 2011 en februari kent zelfs 25procent meer communicatiemanager anno nu heeft vacatures dan januari Dit blijkt steeds minder uitvoerende ondersteuning tot zijn of haar beschikking en valt uit de analyse Trends en Ontwikkelingen op de Arbeidsmarkt voor noodgedwongen - terug in de rol van Marketing en Communicatie van meewerkend voorman. Het resultaat is Yacht, detacheerder van interim opvallend en impliceert een uitholling professionals. Bemoedigend, want van de managementrol, de communicatiemanager zakt wat terug richting 2011 was een lastig jaar voor het vakgebied Marketing en Communicatie. In 2011 liet het aanbod aan salarissen van het communicatiema- uitvoering. Tegelijkertijd lijken de marketing en communicatievacatures nagement onder druk te staan. Een een marginale groei zien van 0,5 aantal zelfstandigen is bereid tegen procent ten opzichte van een lager salaris aan de slag te gaan bij Marketingvacatures groeiden met 7 gebrek aan freelance opdrachten, en procent en marketingcommunicatievacatures krompen met -9 dat heeft zijn effect op de beloning. procent. Verdienen aan arbo Werkgevers kunnen samen bijna een half miljard euro verdienen aan arbeidsomstandigheden. Meer aandacht voor arbeidsomstandigheden in bedrijven leidt namelijk tot minder verzuim en minder kosten. Dit blijkt uit onderzoeken van CBS en TNO. Werknemers kunnen in betere arbeidsomstandigheden ook langer gezond en productief werken. Meer aandacht voor arbeidsomstandigheden en eenvoudiger regels levert geld op. In sectoren waar dat is gebeurd is 450 miljoen euro bespaard. Staatssecretaris De Krom van SZW laat de verantwoordelijkheid voor betere arbeidsomstandigheden meer aan werkgevers en werknemers. Daarnaast zal de overheid de regels vereenvoudigen en waar mogelijk nationale regels terugbrengen tot wat de EU eist. personeelbeleid april

8 Juristen Goed nieuws voor de juristen bestuursrecht: het aantal juridische vacatures is ten opzicht van de afgelopen maanden gestabiliseerd. In de eerste maanden van dit jaar was nog een daling te zien van 24 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Dat is nu nog slechts 6 procent. Dit blijkt uit de analyse Trends en Ontwikkelingen op de Legal Arbeidsmarkt, 1e kwartaal 2012 van Joost Duffhues, competence director Legal bij Yacht. Joost Duffhues: Vorig jaar zaten de juristen bestuursrecht echt in de hoek waar de klappen vielen. Er was sprake van een grote krimp in vacatures, nu ontstaat er voor hen weer ruimte op de arbeidsmarkt omdat het aantal vacatures langzaam oploopt. Doorwerken Minister Henk Kamp (Sociale Zaken) stelt ruim 4 miljoen euro beschikbaar voor een project om werknemers goed en gezond langer te laten doorwerken. Het geld is bedoeld om honderden bedrijven en organisaties te stimuleren om in mobiliteit, gezondheid en scholing te investeren. Ook wordt zo mogelijk bedrijven met elkaar in contact te brengen om kennis en ervaringen te delen. Voor Kamp hebben bedrijven die nu al werk maken van duurzame inzetbaarheid een belangrijke voorbeeldfunctie. Hij heeft Tex Gunning, lid van de raad van bestuur bij AkzoNobel, gevraagd als boegbeeld op te treden voor het project. Vorig jaar heeft het kabinet met werkgevers en werknemers al afspraken gemaakt over langer doorwerken, eventueel in een andere baan. Binden met secundaire arbeidsvoorwaarden Ondanks de crisis biedt 60 procent van letten, vertelt Peter Conneman, de werkgevers hun werknemers een arbeidsvoorwaarden adviseur bij keuzepakket aan secundaire arbeidsvoorwaarden. Een derde heeft zaken en bijkomende kosten wel een Mercer. 39% vindt de administratieve dergelijke pakketten nog niet gelijk uitdaging. Een van de redenen voor het getrokken, maar overweegt dat wel te uitbreiden van de pakketten is de doen. Dat blijkt uit onderzoek van komst van goede internet portals en Mercer onder 516 bedrijven in 12 geïntegreerde platforms. Hierdoor is Europese landen. Europese werkgevers het voor de werkgever eenvoudiger zijn duidelijk bereid om te investeren in om keuzepakketten en bijvoorbeeld het behouden van goede werknemers flexwerken te faciliteren. Ook de steeds en het aantrekken van de juiste groter wordende diversiteit van de werknemers. Werkgevers geven werknemerspopulatie en daarmee de verschillende redenen aan voor het diversiteit aan behoeftes, speelt een uitbreiden en aanbieden van optionele rol. Een flexibel pakket aan arbeidsvoorwaarden is een goede manier om secundaire voorwaarden. Daarbij is de werkgeverspositie in de markt het tevredenheid bij werknemers te meest van belang (58 procent), waarborgen. gevolgd door het binden van werknemers (54 procent) en het behouden van talent (54 procent). Het is niet onbegrijpelijk dat werkgevers in Europa deze pakketten juist zijn gaan uitbreiden ondanks het feit dat veel van hen toch op de financiën moeten MKB beschermt pensioenakkoord Het kabinet moet van het pensioenakkoord afblijven dat is gesloten met werkgevers en werknemers. Dat heeft de voorzitter Hans Biesheuvel van MKB-Nederland laten weten, nadat eind maart uitlekte dat de onderhandelaars van VVD, CDA en PVV zouden overwegen de pensioenleeftijd al eerder te verhogen dan met sociale partners is afgesproken. Volgens de werkgeversorganisatie voor het midden- en kleinbedrijf mag de AOW-leeftijd pas in 2020 omhoog naar 66 jaar. De partijen van de gedoogcoalitie praten in het Catshuis over bezuinigingen van zeker zo n 10 miljard euro. Die moeten ervoor zorgen dat het Nederlandse begrotingstekort volgend jaar weer aan de EU-normen voldoet. Biesheuvel maakt zich zorgen dat de afspraken in het Catshuis vooral beperkt blijven tot lastenverzwaringen voor burgers en bedrijven. De noodzakelijke hervormingen in onder meer in WW en ontslagrecht blijven uit, vreest hij. De MKB-voorzitter baseert zich op signalen die hij heeft ontvangen. Ook wijst hij op het dalende consumentenvertrouwen. Dan moet je zeker niet de lasten gaan verhogen. Ik roep het kabinet op om nu echt te gaan hervormen. Naar verluidt denken de onderhandelaars in het Catshuis onder meer aan een verhoging van de btw. 8 personeelbeleid april 2012

9 Nieuws Collega s storen zich aan laatkomers Meer dan de helft van de werknemers Nieuwe Werken ook meer flexibiliteit (52 procent) ergert zich aan te laat en vrijheid ontstaan voor werknemers. komende collega s. Niet altijd terecht, Die leveren een positieve bijdrage, mits want van deze groep geeft 15 procent er draagvlak is en werknemers er geen toe zelf ook wel eens te laat te komen. misbruik van maken. 48 procent van 37 procent stoort zich er zelfs heel erg de ondervraagden maakt zich niet druk aan, blijkt uit een poll van carrièresite om collega s die te laat komen. De Monsterboard.nl onder 587 bezoekers. coulance wordt deels verklaard Hoewel het natuurlijk belangrijk is om doordat een deel hiervan (22 procent) op tijd te komen en afspraken na te toegeeft ook regelmatig te laat te komen, is door de opkomst van Het komen. Akzo-bestuurder wordt mister Duurzaam inzetbaar Tex Gunning, lid van de Raad van worden dan uitzondering en uiteindelijk tot verbeteringen leiden op de Bestuur bij AkzoNobel, wordt boegbeeld voor het overheidsproject werkvloer. Daarnaast worden bedrijven Duurzame Inzetbaarheid. Zijn nieuwe met elkaar in contact gebracht om rol is onderdeel van een offensief van kennis en ervaringen op het gebied het ministerie van Sociale Zaken en van duurzame inzetbaarheid te delen. Werkgelegenheid om duurzame Minister Kamp en staatssecretaris De inzetbaarheid van werkenden en Krom hebben vandaag het startsein werkzoekenden te vergroten. Minister van dit offensief gegeven op het Kamp stelt ruim 4 miljoen euro SZW-congres over duurzame inzetbaarheid. Bedrijven die nu al aantoonbaar beschikbaar voor een grootschalig project met honderden bedrijven en werk maken van duurzame inzetbaarheid, hebben een belangrijke voor- organisaties. Investeringen in mobiliteit, gezondheid en scholing van beeldfunctie. werknemers moeten eerder regel Europese werkloosheid hoog De werkloosheid in de Eurozone is gestegen naar 10,8 procent in februari. In januari was dat nog 10,7 procent. Het is het hoogste niveau sinds de invoering van de euro in Deze cijfers komen van Eurostat, het statistiekbureau van de Europese Commissie. Volgens Eurostat waren in februari in de 17,134 miljoen mensen werkloos in de zeventien eurolanden. Dat is een stijging van ten opzichte van een maand eerder. De cijfers in de Verenigde Staten zijn een stuk beter, daar nam de afgelopen maanden de werkgelegenheid flink toe. In de hele Europese Unie, 27 landen, kwam de werkloosheid uit op 10,2 procent, tegen 10,1 procent een maand eerder. In de EU hadden in februari 24,55 miljoen mannen en vrouwen geen betaalde baan. Dat is een stijging van Doordat de werkloosheid al acht maanden stijgt, nemen de zorgen om een recessie in de Eurozone toe. De laagste werkloosheid werd gemeten in Oostenrijk (4,2 procent) en Nederland (4,9 procent). In Spanje was de werkloosheid het hoogst met 23,6 procent. De werkloosheid in de EU in de groep jonger dan 25 jaar kwam in februari uit op 5,462 miljoen, ofwel 22,4 procent. Dat is een stijging van ten opzichte van een maand eerder. De jeugdwerkloosheid in de eurozone bedroeg 21,6 procent, ofwel 3,272 miljoen jongeren. personeelbeleid april

10

11 Werving en selectie Thema Hervorming recruitment smoort door recessie Zoektocht in crisis Een jaar geleden leken social media het Ei van Columbus voor recruitment. Maar anno 2012 zijn veel organisaties nauwelijks verder met hun social media-strategie. Social media-recruiting vraagt om strategie en nieuwe bureaucratie. Zit onze doelgroep wel op Facebook en Twitter? Tekst Maja Nijessen foto Dreamstime De arbeidsmarkt vertoont de littekens van moeilijke tijden. Niet direct de omstandigheden voor bedrijven om de beurs te trekken en nieuwe medewerkers te werven. Toch zijn er nog genoeg sectoren die op zoek zijn naar personeel. Zo zijn de handel, horeca, zakelijke dienstverlening en zorgbranche onverminderd op zoek naar medewerkers. En ook slimme koopjesjagers kunnen in deze tijden mooi hun slag slaan en de pareltjes van de arbeidsmarkt binnenhengelen voor betere tijden. Maar hoe richt je je werving en selectie op een financieel verantwoorde manier in? Hoe zorg je ervoor dat je goeie medewerkers op een slimme, effectieve manier binnenhaalt? Tijd om op zoek te gaan naar creatieve, nieuwe wervingsmethoden, zou je personeelbeleid april

12 PENSIOEN EN DE BELANGRIJKSTE TOEKOMSTVOORZIENINGEN In dit boek komen de drie pijlers van toekomstvoorzieningen aan bod. De inhoud is afgestemd op de behoefte in het onderwijs en in de praktijk. Centrale thema s Daarom is in dit boek gekozen voor een thematische aanpak, waardoor de onderwerpen besproken kunnen worden met inachtneming van de wet- en regelgeving die daarop van toepassing is en waarbij de samenhang tussen de pijlers aan bod kan komen. In alle hoofdstukken staat het individu centraal, vanuit dit perspectief is het boek geschreven. Thema s die centraal staan in dit boek: pensioenbegrip, AOW en Anw driehoeksverhouding in de Pensioenwet werknemerspensioen in de loonsfeer fiscale aspecten rondom vervroegde uittreding en langer door werken civiele en fiscale aspecten van dga-pensioen civiele en fiscale aspecten van pensioendeling bij echtscheiding belastingen en pensioenen in EU-context particulieren overheidspensioen in het OESO-Modelverdrag civiele en fiscale aspecten van (inter)nationale waardeoverdracht lijfrenten en banksparen nabestaandenvoorzieningen Herziene druk In de derde druk is aandacht besteed aan de huidige ontwikkelingen omtrent het pensioenakkoord en de daaruit voortvloeiende plannen en wetsvoorstellen. Hoewel eenieder, waaronder sociale partners en het kabinet, voortvarend te werk wil gaan, zijn zeker nog niet alle vraag- en knelpunten uitgewerkt. In deze druk wordt ingegaan op de ontwikkelingen en voorstellen zoals zij er nu liggen. Alle hoofdstukken uit het boek zijn bijgewerkt naar de huidige stand van zaken. Bestel Nu! Pensioen en de belangrijkste toekomstvoorzieningen ISBN dr. A.H.H. Bollen-Van den Boorn (redactie), e.a. 408 pagina s Al onze boeken zijn verkrijgbaar bij de erkende boekhandel. U kunt ook direct bestellen via onze website: of telefonisch (070) ,45 Pensioen en de belangrijkste toekomstvoorzieningen is verschenen in de Reeks Fiscale Geschriften. In deze reeks worden afgeronde fiscale onderwerpen diepgaand behandeld. Doelstelling is om praktijkonderwerpen compact maar wetenschappelijk verantwoord te beschrijven. De Fiscaal Wetenschappelijke Reeks, die een geheel vormt met de Reeks Fiscale Geschriften, bevat uitsluitend proefschriften. Beide reeksen staan onder redactie van mr. J.W. van den Berge, dr.mr. R.E.C.M. Niessen, prof.mr. I.J.F.A. van Vijfeijken en prof.dr. J.W. Zwemmer. De reeks is ook online beschikbaar voor de abonnees op de Fiscale Encyclopedie NDFR.

13 Werving en selectie Thema denken. Via social media bijvoorbeeld, zodat de dure recruitmentbureaus buiten het budget kunnen blijven. Handjes aan het bed zijn altijd wel nodig, dus onze werving gaat gewoon door, zegt Jannie Degenhardt, p&o er bij Zorggroep Almere. Voor staffuncties loopt de werving wat terug. Wij moeten als zorginstelling natuurlijk ook bezuinigen, en mensen blijven ook wat langer zitten. Veel staffuncties worden ook intern opgevuld. We doen de werving volledig zelf, via onze website en via social media Facebook, Twitter. Vleugels Het is echter niet p&o die de werving via social media onder de vleugels heeft. Dat doet de afdeling pr. Een complicerende factor bij werven via social media: je moet het altijd gedeeltelijk overlaten aan een ander, in dit geval communicatiemensen. Daar zitten de mensen die zich met social media bezighouden en zij zetten de vacatures uit bij de verschillende social media, vervolgt Degenhardt. We krijgen er veel response op. Maar volstaan social media dan ook op de arbeidsmarkt? Degenhardt lijkt niet helemaal overtuigd, zeker niet nu het crisis is. De drempel om te solliciteren is bij social media heel laag. Bij een groot aanbod op de arbeidsmarkt, is het niveau van de aanmeldingen dan ook niet altijd goed. Degenhardt: Je merkt wel dat er tegenwoordig wat meer mensen bij zitten waarvan je je afvraagt waarom ze solliciteren. Dat is wat meer dan voor de crisis. Maar we halen er voldoende goeie mensen uit voor onze opleidingen en vacatures. Toch zweert de Zorggroep Almere de oude wervingskanalen niet af. Verder adverteren we ook in lokale kranten. Dat werkt ook goed; we zijn de grootste zorginstelling in Almere en omgeving, dus mensen kennen ons wel. Lekker makkelijk Hoe laagdrempelig social media ook zijn, gemeengoed is het niet bij werving. recruitment via social media vragen menskracht en ook investeringen, omdat er veel respons kan komen ArBEIDSMArKT Het aantal vacatures ligt al tijden steady onder de en bijna alle bedrijfstakken lieten in het afgelopen jaar opnieuw een daling in vacatures zien. Vergeleken met een jaar geleden was de banenkrimp met het grootst bij de overheid, gevolgd door de cultuur, recreatie en overige diensten en de bouw. Voor de overheid geldt een vacaturestop en is werving en selectie vooral intern gericht. De handel, vervoer en horeca zagen een kleine groei, net als de zorg en de zakelijke dienstverlening. Vaste banen behoren al helemaal tot het verleden; daarvan kwamen er vorig jaar slechts een paar duizend bij. Nieuwe medewerkers moeten het stellen met tijdelijke contracten. 'Tegenwoordig zitten er meer mensen bij waarvan je je afvraagt waarom ze solliciteren. Dat is wat meer dan voor de crisis' die soepel afgehandeld moet kunnen worden. Met de automatisering van recruitment vlot het nog niet, blijkt uit onderzoek van vorig jaar van vakblad Werf&. Minder dan drie op de tien ondervraagde bedrijven gaf aan dat er budget was voor een recruitmentsysteem. Driekwart gaf aan dat er geen extra geld komt voor deze vorm van automatisering. Minder dan de helft hield er een beleid op na voor recruitmentsystemen. Een rondgang onder organisaties wijst uit dat veel werkgevers nog steeds gebruik maken van klassieke wervingsmethode zoals vacatures en werving- en selectiebureaus. Vertrouwd, lekker snel en effectief, zijn veelgehoorde argumenten. Anno 2012 heeft ieder (middel-)groot bedrijf wel een dedicated website voor het werven van personeel, of op zijn minst een vacaturepagina op zijn website. Vooral A-merken komen op deze manier nog wel aan voldoende sollicitantenaanbod. Employer branding Mensen weten ons wel te vinden, vertelt Ellen Kloosterman, hrm-adviseur bij het Wereld Natuur Fonds. Maar voor lastig in te vullen vacatures, of als we veel vacatures tegelijk hebben lopen, schakelen we een wervingsbureau in. Ook bij DSM wordt nog met recruitmentbureaus gewerkt. Nog wel, zegt rachid Belkhir, project officer DSM recruitment. Maar we zijn volop bezig de verkenning van social media als recruitment tool. Sinds vorig jaar zijn we op LinkedIn aanwezig; we hebben daar bijvoorbeeld een Carreer Group ingericht, waarin we vacatures plaatsen en aan employer branding doen. Maar dit social media kanaal gebruiken we op dit moment nog vrij reactief, nog niet echt als een soort CV-database waarin je actief kandidaten kunt benaderen. Ook op Facebook zijn we aanwezig, zei het nog wat versnipperd via de verschillende Businessgroepen. Daar moeten we nog lijn in zien te krijgen, zodat we daar straks ook pro-actief kunnen recruiten. Worstelen DSM is niet de enige die worstelt met social media als recruitmenttool. Daar zijn we nog mee bezig, klinkt het bij veel organi- personeelbeleid april

14 saties. Zit onze doelgroep wel op Facebook en Twitter? vraagt een zorginstelling zich af. Belkhir: Social media als recruitment tool vereist een omslag in het denken bij recruiters. Daar werken we nu aan. We moeten de interne betrokkenheid vergroten, want het valt niet mee om de hr businesspartners en recruiters mee te krijgen. Daar komt bij dat social media maar al te vaak eerst en vooral in handen van corporate communicatie is. Hr en communicatie moeten gezamenlijk tot een communicatiestrategie komen waarbij social media kan worden ingezet, vertelt Belkhir. Ook daar werken we aan: zo organiseren we brainstormsessies om na te denken over een gezamenlijke strategie en de verhouding tussen de recruitment propositie en communicatie. 'We moeten de interne betrokkenheid vergroten, want het valt niet mee om de hr-businesspartners en recruiters mee te krijgen' Motteballen VOOrLOPErS Zet niet alleen recruiters op social media, want je hebt marketingkennis nodig om relevante content te plaatsen op populaire blogs, adviseert Deloitte. Het consultancybedrijf heeft vol ingezet op social media bij recruitment. De traditionele personeelsadvertentie bestaat hier niet meer. Het kostenvoordeel is groot, maar daar staat tegenover dat social media ook personele inzet kost. In 2008 trok de website WerkenbijDeloitte. nl drieduizend unieke bezoekers per maand. Sinds social media onderdeel is geworden van onze recruitmentstrategie, zijn dat er dertigduizend per maand. Een ander bedrijf dat vol inzet op social media voor de werving, is Dirk van den Broek. Sinds drie jaar heeft de supermarktketen social media volledig geïntegreerd in recruitmentstrategie. De eerste stap bij werven via social media is volgens de grootgrutter om te zoeken en te luisteren wat er in social media over je bedrijf en over je concurrenten in de arbeidsmarkt wordt geschreven. Stap twee: lever op de plek waar je doelgroep online actief is relevante content aan, bijvoorbeeld in de vorm van een interessant opinie of een concrete vacature. Stap drie: ga de dialoog aan met je doelgroep. Toch liggen social media niet in de mottenballen van p&o. Waar ze veel voor worden ingezet, is voor personeelsselectie, aldus onderzoek van het bureau Social Media Wijs. Negentig procent van de ondervraagde recruiters zet social media in voor het screenen van kandidaten. Geheel vrijwillig zetten mensen een schat aan informatie over zichzelf op social media. Het kost de gemiddelde p&o er weinig moeite om zich hierin te verdiepen. Waar social media op hr-afdelingen vooral de aandacht hebben, is bij de grotere organisaties. Die willen met minder inspanningen grotere delen van de arbeidsmarkt kunnen bestrijken. Hier komt de term strategie om de hoek. Bij grote detailhandelsbedrijven als de Hema en V&D is social media een uitvloeisel van de communicatiestrategie, waar hrm vervolgens op aanhaakt. Bij het Wereld Natuur Fonds (WNF)is het niet anders: een social media-strategie maakt het voor hr mogelijk om hierop aan te sluiten. Onze Chief Conservation Officer for Biodiversity is via LinkedIn letterlijk in de rimboe gescout, vertelt Kloosterman. Hij was met zijn gezin voor onderzoek naar Peru verhuisd en via LinkedIn hebben we hem benaderd of hij voor ons wilde komen werken. Hij heeft daarop zijn spullen gepakt en is bij ons komen werken. De natuurbeschermingsorganisatie heeft zijn online aanwezigheid onderbouwd met onderzoeken naar doelgroepen en de werking van social media kanalen. Daarmee heeft WNF inmiddels een effectieve online aanwezigheid opgebouwd. Al onze stagiairs en vrijwilligers komen via social media kanalen binnen. Een van hen is zelfs, na haar WNF-tijd, via haar opvallende Twitteraccount weer gescout door een ander bedrijf. Passie Voor WNF houdt social media hr bovendien niet op bij werving. Door onze medewerkers te volgen in hun online aanwezigheid, weten we waar hun passies liggen en voor welke social media kanalen we ze kunnen benaderen om bijvoorbeeld te bloggen, of te twitteren, vertelt Kloosterman. Zo maak je optimaal gebruik van de talenten en passies van je medewerker en creeer je je eigen ambassadeurs naar buiten toe. Dat helpt je omgekeerd weer bij employer branding en recruitment. Social media is in the picture bij hr, maar het zal nog even duren voordat werving en selectie helemaal via digitale communities loopt en de recruitmentbureaus vervangt. Belkhir: Het is tekenend voor het belang van social media voor DSM dat we sinds kort een social media expert bij corporate communicatie hebben. Er zit dus beweging in en er wordt hard gewerkt aan de integratie van social media bij DSM, maar we hebben nog een lange weg te gaan. 14 personeelbeleid april 2012

15 Werving en selectie Thema personeelbeleid april

16 Beter kun je niet op de hoogte zijn SectorCAOweb Abonnement SectorCAOweb In diverse branches gelden meerdere bedrijfstakcao's en tientallen ondernemingscao's. Hoe houdt u zicht op de ontwikkeling hierin? SectorCAOweb biedt u een helder zicht op de arbeidsvoorwaarden die worden gehanteerd in uw sector. Kortom, - alle bedrijfstakcao's en Algemeen Verbindend Verklaarde CAO's - alle ondernemingscao s - actuele lonen, premies en mutaties - actuele berichtgeving per ; naar keuze dagelijks, wekelijks of maandelijks CAOweb met toegang tot de CAO s van een bedrijf kost 345,- excl. btw per jaar. Ga naar en sluit via abonneren uw sectorabonnement af. Kennismaken? Neem een gratis proefabonnement en maak kennis met CAOweb. U krijgt een maand lang onbeperkt gratis toegang tot de CAO-databank. Ga naar en probeer het zelf. U vindt hier ook een duidelijke demo van CAOweb. Meer informatie Alle documenten bij elkaar In SectorCAOweb vindt u de complete teksten van CAO s en AVV s. Daarnaast zijn alle bedrijfstakcao s en de belangrijkste ondernemingscao s voorzien van een handige samenvatting. Hierin vindt u elk gegeven steeds op dezelfde plek. Van veel CAO s is ook een historisch archief opgebouwd tot ruim 10 jaar terug. U kunt ook contact opnemen met onze medewerkers van afdeling Sales. Telefoon: (070) of via sales.juridisch@sdu.nl. Via de actuele berichten wordt u op de hoogte gehouden van de start van CAO-onderhandelingen, de voortgang ervan, het (principe)akkoord, loonmutaties en tussentijdse wijzigingen.

17 Column Ongekoo d i Passie Soms moet je eigenlijk niet zelf een column willen schrijven. Overschrijven is dan beter. Je leest een verhaal waarvan je denkt: hier moet ik iets mee. Maar als je er dan een column van maakt, wordt het er niet beter van en doe je de auteur van het oorspronkelijke stuk groot onrecht aan. Dit alles schoot door me heen toen ik in het NRC van 24 maart jl. het artikel Ontdek je passie, verwacht een burnout van Coen Simon las. Het artikel poogt een einde te maken aan de opvatting dat stress ontstaat omdat we blootstaan aan ontelbare keuzes en dat alleen de zoektocht naar onze authenticiteit, onze passie, ons hiervan kan verlossen. Ik kan smullen van sommige zinnen in het artikel, zoals: Deze mode van zelfverwerkelijking heeft de afgelopen twintig jaar alleen maar aan populariteit gewonnen. Het onderwijs staat er bol van. Vanaf de basisschool tot aan de laatste nascholing dien je via reflectieverslagen en zelfwerkzaamheid te achterhalen wie je bent en wat je kunt, of zoals dat eigentijdser heet, wat je competenties zijn. Want wie weet wat zijn competenties zijn, weet wat hij wil. Heerlijk zo n statement, vooral omdat ik op de vraag wat ik doe, meestal antwoord dat ik maar wat aanrommel. En de psych, waar ook ik uiteraard eens verdwaalde, formuleerde het treffend: Je kunt ook psychotherapie doen. Daar word je niet blij van overigens. Alternatief is dat je tegen jezelf zegt dat het is zoals het is en daar vervolgens blij mee wordt. Dat laatste leek mij een briljant idee. We kennen al de termen in ons vak. In je kracht zitten, op zoek gaan naar je passie, aansluiten bij je competenties... Wat opvalt is dat we deze termen gaan gebruiken als er iets aan de hand is. Als er iets niet klopt. Het instrumentarium begint dan op volle toeren te draaien. Inmiddels is er een hele industrie omheen ontstaan. Overigens niet allemaal fout hoor! In het leven kun je niet alles alleen en een schop onder je kont van deze of gene wil ook nog wel eens helpen. Ik heb de neiging het met Simon eens te zijn; is het niet de hoogste trap in de Maslow piramide, zelfontplooiing, die we elkaar dwangmatig aan het voorschrijven zijn en die exact het tegendeel bewerkstelligt van wat het beoogt? Daarmee wordt het gebod tot authenticiteit de oorzaak van stress. Ik volg nog een keer het betoog van Simon. Tegenover passie, de vervolmaking van het nut, zet hij hobby. Hobby (afkomstig van hobbelpaard) is een tijdverdrijf dat juist wordt gekenmerkt door een zekere mate van nutteloosheid en precies daarom in staat is het dagelijkse regime van economisch nut te onderbreken. Godzijdank. Vanmiddag ga ik naar Ajax-PSV, vanavond kijk ik een afschuwelijke B-film, waarbij ik waarschijnlijk halverwege ga zappen. Heerlijk! En morgen... morgen gewoon weer vroeg op (in mijn beleving een uur eerder, want de klok moet worden verzet) en gewoon weer aan het werk. Wim Kooijman is directeur P&O bij KLM en voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Personeelsmanagement & Organisatieontwikkeling NVP. In Ongekooid deelt hij zijn beschouwingen over hr met de lezers van Personeelbeleid. personeelbeleid april

18

19 Spotlight 10 vragen aan Annemieke Mossou, DHL Express Het is altijd bouwen Een internationale gigant waar grote druk ligt op efficiency en alles op tijd gaat. Annemieke Mossou ziet voldoende uitdaging bij DHL Express in Nederland voor hr: Natuurlijk is de druk hoog, daar moet je mee kunnen leven. Auteur Michèle Zwarts, Foto DHL 1 Hr manager van een global company: is dat een internationaal bestaan? 'Ik ben nu hr-manager Nederland over een gedeelte van een gigantisch internationaal bedrijf. Mijn focus ligt volledig op Nederland. Ik heb hiervoor altijd internationale hr-banen gehad. Jarenlang was ik alleen op zaterdag thuis. Het was leuk werk, maar op een gegeven moment kenden ze mijn naam op Schiphol en konden ze me vertellen of mijn vlucht vertraging had als ze me zagen. Ik weet dat er collega s zijn die het fantastisch vinden om een platinum airmiles-kaart te hebben, maar mij zegt het niets. In die zin is mijn carrière eigenlijk in een andere volgorde verlopen: van heel internationaal naar Nederland. Misschien dat dat ooit weer verandert, maar op dit moment ben ik er heel gelukkig mee.' personeelbeleid april

20 De Praktijk van Heleen MR. HELEEN DAMMINGH VAN BENTHEM EN KEULEN Het Tijdschrift Arbeidsrechtpraktijk (TAP) is duidelijk anders dan andere tijdschriften. Niet alleen vanwege de vaak opvallend kritische artikelen, maar ook omdat TAP veel aandacht besteedt aan de actuele jurisprudentie. TAP is, kortom, een prima bron van informatie. Voor bijna ieder juridisch vakgebied is er een Praktijkblad. Kijk op en ontvang gratis uw eerste exemplaar. SDU PRAKTIJKBLADEN: RECHT IN DE PRAKTIJK