School for. Leadership. Professionaliseringsgids. voor leidinggevenden in het vo. trainingen opleidingen maatwerk advies & coaching

Transcriptie

1 AVS Professionaliserings- en Innovatiecentrum Funderend Onderwijs Professionaliseringsgids voor leidinggevenden in het vo Kijk ook op trainingen opleidingen maatwerk advies & coaching School for Leadership

2 Colofon Inhoud Samenstelling Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS), de vereniging voor alle leidinggevenden in het basis-, voortgezet en speciaal onderwijs. Hoofd- en eindredactie Tom Roetert en Noortje van Dorp Fotografie Hans Roggen Met dank aan het Leidsche Rijn College, Utrecht en Winnie Lafeber (drukwerkbegeleiding fotografie) Grafische vormgeving en druk Thoben Offset Nijmegen Telefoon: Bezoekadres Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) Nieuwegracht LB Utrecht Telefoon: Contactgegevens Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS) Postbus 1003, 3500 BA Utrecht Telefoon: Fax: info@avs.nl Cursusadministratie School for Leadership: schoolforleadership@avs.nl Maatwerk, coaching & advies: maatwerkenadvies@avs.nl Helpdesk Voor adviezen over wet- en regelgeving en de individuele rechtspositie. Maandag t/m vrijdag: uur Telefoon: Eventuele wijzigingen vindt u altijd op U kunt geen rechten ontlenen aan de informatie vermeld in deze gids. Voorwoord Ton Duif 1 In gesprek met onze adviseurs 2 Overzicht School for Leadership 4 Inschrijfformulier 7 Praktische informatie 8 AVS School for Leadership 10 Open inschrijving: trainingen 13 Bedrijfsvoering/financiën 14 Communicatie 17 Human Dynamics 21 Loopbaan- en persoonlijke ontwikkeling 23 Organisatiebeheer 26 Organisatieontwikkeling 29 Personeelsbeleid 30 Maatwerk 33 Passend onderwijs 45 Voor u geselecteerd 65 Overzicht Advies & Coaching 78 Advies 79 Governance 82 Organisatieontwikkeling 84 Ondernemerschap 88 Bedrijfsvoering en financiën 90 Personeelsbeleid 93 Medezeggenschap en oudercommunicatie 94 Coaching 97 Algemene informatie 103 Overige producten en diensten 104 Lid worden 107 Genoemde data zijn onder voorbehoud. Schrijf u in voor: Training (open inschrijving) Maatwerk Advies Coaching Deze gids wordt gedrukt op papier dat het FSC -keurmerk draagt. Mogelijkheden: Stuur het inschrijfformulier van pagina 7 op Meld u online aan via Bel of mail de AVS: , schoolforleadership@avs.nl, maatwerk@avs.nl, advies@avs.nl, coaching@avs.nl

3 Inleiding Ontwikkel uzelf en uw team Beste collega, Je hoeft maar een krant open te slaan of naar een nieuwszender te kijken, het is het gesprek van de dag: de crisis. Ja, het is niet fraai, maar laten we het hoofd hangen? Nee! We worden juist strijdbaarder, we willen juist meer en beter, we komen voor onszelf op. We willen ons ontwikkelen, zodat we sterker uit de strijd komen. En dat is nou precies waar het om draait: uzelf en uw team ontwikkelen. Met de tijd meegaan. De ontwikkelingen bijhouden of zelfs vóór zijn. Maar ook reflecteren, communiceren, sparren en organiseren. Voor al deze zaken kunt u een beroep doen op ondersteuning van de AVS. Wij staan voor u klaar! Uiteindelijk is ons aller doel kwalitatief goed onderwijs voor leerlingen die hun weg vinden in deze (complexe) maatschappij. U heeft daar als onderwijskundig leider een sterke rol in. U wilt een visionair leider zijn, die een inspirerende visie neerzet en creativiteit en ontwikkeling stimuleert. U werkt met professionals die hun motivatie halen uit zingeving, vakmanschap en autonomie (en niet macht of een hoog salaris). Dit alles betekent dat de professional vraagt om een leiderschapsstijl, die het accent legt op de collectieve ambitie en erkenning van het vakmanschap. Een leiderschap dat werkt vanuit kennis van en enthousiasme voor het vakgebied, met de nadruk op authenticiteit en passie. Kortom, een leider die verklaart hoe en waarom de inspanningen van mensen bijdragen tot de (gedeelde) droom (Goleman). Daarom is onze slogan: goed onderwijs door visionair leiderschap. Bij de AVS staat kwaliteit voorop, voor een betaalbare prijs. De kwali teit van de trainers, die veel ervaring in het veld hebben, de cursusinhoud, die aansluit bij de actualiteit en de locaties, die een prettige ontmoetingsplek vormen. In deze gids vindt u het aanbod van opleidingen, trainingen en maatwerk. Alle trainingen kunt u ook op maat (in company) aanvragen voor uw organisatie(s), samenwerkings verbanden, regio s, besturen of teams. Afgestemd op uw situatie en wensen. Ook kunt u kiezen uit het aanbod van externe partners in de rubriek Voor u geselecteerd. Het volledige aanbod vindt u ook op Als u lid bent van de AVS is de prijs van het professionali seringsaanbod lager. We hebben momenteel een aantrekkelijke actie voor het VO. Leidinggevenden in het VO kunnen tot 1 oktober 2012 met 50 procent korting lid worden van de AVS (zie pagina 107 lid worden). Op vindt u informatie over de dienstverlening van de AVS voor de VO-sector. Via deze site kunt u zich ook aanmelden als VO-lid. Gaat u, samen met de AVS, mee met de nieuw(st)e ontwikkelingen? Ik wens u een inspirerend schooljaar toe! Met vriendelijke groet, Ton Duif Voorzitter AVS Algemene informatie 1

4 Algemene informatie In gesprek met onze adviseurs U maakt elke dag heel wat mee. Docenten met wensen, leerlingen met problemen, partners die wel of niet willen samenwerken, een nieuw schoolgebouw, een lastige begroting, een organisatieverandering, toenemende regeldruk, et cetera. Uw werk is dynamisch en hectisch, maar tijd voor bezinning ontbreekt. Juist dan is het tijd om aan uw professionalisering te werken! Of met het hele team (of bestuur) stappen te ondernemen. Onze adviseurs staan u graag te woord om uw vragen te beantwoorden, bijvoorbeeld via de AVS Helpdesk (tel ) of via een persoonlijk advies- of coachingsgesprek. Of bekijk het aanbod van de trainingen, opleidingen en maatwerktrajecten. Veel van onze adviseurs hebben krijt aan de vingers en begrijpen uw situatie maar al te goed. Ze hebben ieder hun eigen expertise(s). Kijk voor hun specialisaties op: 2

5 Algemene informatie Adviseurs Maartje Alma Eelco Dam Ineke Dammers Jos Hagens Carine Hulscher-Slot Henk Keesenberg Ans Keij Jacqueline Kenter Pieter Kuit John G. de Leeuw Merlijn Norder Tom Roetert Bob Ravelli Ruud de Sain Heike Sieber John Stadens Gerard van Uunen Helpdeskadviseurs Juridische ondersteuning Theo van den Burger Paul van Lent Harry van Soest Rob Bruijn Ritsert Haitsma Anita Vink Algemene informatie 3

6 Algemene informatie Overzicht School for Leadership Trainingen en opleidingen met open inschrijving (Ook als maatwerk mogelijk) Bedrijfsvoering/financiën NIEUW! titel uitvoering data pag. Leren begroten en budgetteren John Stadens of John G. de Leeuw 13 februari Verantwoording en verslaglegging John Stadens of John G. de Leeuw 21 maart Financieel management John Stadens of John G. de Leeuw 15 en 16 november 2012 of 13 en 14 maart Communicatie titel uitvoering data pag. Effectief en efficiënt vergaderen Bob Ravelli, Tom Roetert of Jacqueline Kenter 31 oktober 2012 of 13 maart Meesterlijk coachen Tom Roetert en Ruud de Sain 22 en 23 november 2012, 17 of 18 januari 2013, 27 en 28 maart Competentiegericht coachen Tom Roetert of Ruud de Sain 29 en 30 november 2012 of 7 en 8 maart Human Dynamics titel uitvoering data pag. Human Dynamics trainingsprogramma s (deel 1) AVS School for Leadership i.s.m. KPC groep 27 en 28 september 2012 of 24 en 25 januari Human Dynamics trainingsprogramma s (deel 2) AVS School for Leadership i.s.m. KPC groep 22 en 23 november 2012 of 20 en 21 juni Human Dynamics en veranderkunde, interventies voor vernieuwingen AVS School for Leadership i.s.m. KPC groep 11 en 12 april Loopbaan- en persoonlijke ontwikkeling titel uitvoering data pag. Sprekend jezelf NIEUW! Maartje Alma, Merlijn Norder of Nynke de Geus 13 maart Neurolinguïstisch programmeren (NLP) Maartje Alma of Ger van Drunen serie leidinggevenden: 7 en 8 februari, 21 en 22 maart 2013, terugkomdag: 26 april 2013 serie onderwijsgevenden: 11 oktober, 9 november, 30 november 2012, terugkomdag: 18 januari professionaliseringsgids vo 2012/2013

7 Algemene informatie Organisatiebeheer titel uitvoering data pag. Duurzaam projectmanagement Jacqueline Kenter 12 december 2012 en 6 februari Timemanagement Maartje Alma, Jacqueline Kenter of Tom Roetert 6 maart Organisatieontwikkeling titel uitvoering data pag. Leiding geven van strategie naar uitvoering NIEUW! Jacqueline Kenter en John G. de Leeuw 21 november, 13 december 2012, 16 januari Personeelsbeleid titel uitvoering data pag. Levensfasegericht aan de slag VERNIEUWD! Maartje Alma, Jacqueline Kenter of Merlijn Norder 4 oktober Stimulerend beoordelen, het gesprek Jacqueline Kenter of Tom Roetert 6 en 7 februari Maatwerk titel uitvoering pag. Een feestelijke personeelsdag met inhoud Carine Hulscher-Slot 34 Ontwikkelassessments voor u en uw team Ineke Dammers 35 Van Teambuilding naar Teamwork Tom Roetert of Bob Ravelli 36 Stimulerend beoordelen, het gesprek Tom Roetert of Bob Ravelli 37 Mediation: haal kracht uit een conflict! Ruud de Sain 38 Omgaan met agressie Tom Roetert en Bob Ravelli 40 Ondersteuning bij fusietrajecten Carine Hulscher-Slot, Ans Keij of Ruud de Sain 41 De mogelijkheden van medezeggenschap Carine Hulscher-Slot 43 > Algemene informatie 5

8 Algemene informatie Passend onderwijs NIEUW! titel uitvoering pag. Strategische en beleidsmatige vraagstukken Heike Sieber e.a. 52 Structurele en vormgevingsvraagstukken Michiel Wigman, Henk Keesenberg e.a. 53 Leerling bij de Les! (vo) Heike Sieber e.a. 55 Leerling bij de Les! (vso-variant) Heike Sieber e.a. 56 Leerling aan de Slag! (mbo) Heike Sieber e.a. 57 AVS OnderwijsZorg en OntwikkelProfiel (AVS-OZOP ) Gerard van Uunen 58 Werkagenda Passend onderwijs Henk Keesenberg en Michiel Wigman 60 De zorgprofielen klaar, en dan? Henk Keesenberg, John Stadens e.a. 62 Grip op bekostiging en geldstromen Henk Keesenberg, John G. de Leeuw en John Stadens 62 VSO, Rebound en/of expertisecentrum Bob Ravelli 63 Leiding geven aan excellentieontwikkeling Jacqueline Kenter en Heike Sieber 63 Voor u geselecteerd titel uitvoering pag. Management development Ton van Roosmalen en Daniëlle Verschuren (KPC Groep) 67 Boardroom VO Pim Pollen e.a. (CBE Consultants BV) 68 Bouwen aan een lerende school Bob Ravelli en Jan Jutten (Natuurlijk Leren B.V.) 69 Systeemdenken voor leiders Bob Ravelli en Jan Jutten (Natuurlijk Leren B.V.) 70 Meer handen voor de klas door scherp in te kopen AVS i.s.m. Ixion Advies 71 Samen leren van de toekomst: Theorie U in de school Bob Ravelli en Jan Jutten (Natuurlijk Leren B.V.) 72 De systeemdenker in actie Bob Ravelli en Jan Jutten (Natuurlijk Leren B.V.) 73 De schooldirecteur als piloot NIEUW! FlightDeck Management B.V. i.s.m. Cadenza Onderwijsconsult 74 Hersenen en leren NIEUW! Truus Römgens (Natuurlijk Leren B.V.) 76 Het overzicht van het Advies- en Coachingsaanbod vindt u op pagina professionaliseringsgids vo 2012/2013

9 Algemene informatie professionaliserings- en innovatiecentrum funderend onderwijs ( Inschrijfformulier School for Leadership en Advies Of schrijf u in via persoonlijke gegevens Naam en voorletters Privé-adres Postcode en Plaats Telefoon adres AVS lid ja/nee M/V Geboortedatum Mobiel Lidmaatschapsnr. Ik ben geen lid van de AVS, maar meld mij bij deze aan als lid en betaal daarom voor het aanbod de ledenprijs. Als ik mij voor 1 oktober 2012 aanmeld, krijg ik hier bovenop 10 procent extra korting op een cursus naar keuze. Vóór of tegelijkertijd met mijn aanmelding stuur ik het lid worden formulier op pagina 107 op. (Informatie over het lidmaatschap vindt u op gegevens school/organisatie vo Naam Soort onderwijs Adres Postcode en Plaats adres Telefoonnummer Factuur naar huisadres Factuur naar schooladres AVS-correspondentie naar huisadres AVS-correspondentie naar schooladres Ik meld mij aan voor de volgende training(en)/opleiding(en) (open inschrijving) van de AVS School for Leadership: (titel en datum) Neemt u met mij contact op voor een maatwerktraining of -begeleidingstraject over het onderwerp: Ik ben geïnteresseerd in coaching. Neem contact met mij op. Ik meld mij aan voor het volgende aanbod van Voor u geselecteerd : Ik wil meer weten over de mogelijkheden van een adviesgesprek over het onderwerp: Datum Handtekening* Stuur naar de AVS: antwoordnummer 9019, 3500 ZA Utrecht. Of meld u aan via Na inschrijving voor een training of opleiding ontvangt u binnen een week een schriftelijke bevestiging. Indien u een week na inschrijving nog geen bevestiging heeft ontvangen, verzoeken wij u contact op te nemen met de AVS. * Op al onze diensten, producten en adviezen zijn de AVS Voorwaarden Diensten van toepassing. Deze kunt u opvragen via schoolforleadership@avs.nl of downloaden vanaf 7

10 Algemene informatie Praktische informatie Aanmelden Aanmelden voor één of meerdere trainingen, opleidingen, een begeleidingstraject op maat, coaching of advies uit deze Professionaliseringsgids kan via het inschrijfformulier op pagina 7 of via Bij een maatwerk-, coachings- of adviestraject neemt een AVS-adviseur zo snel mogelijk contact met u op. Na inschrijving voor een training of opleiding ontvangt u een schriftelijke bevestiging. Als u deze niet ontvangt, is het raadzaam contact op te nemen met de AVS. Uiterlijk twee weken voor aanvang van de training of opleiding ontvangt u de uitnodiging, het trainingsprogramma, een deelnemerslijst een routebeschrijving en apart verzonden een factuur. Plaats en tijd De dagtrainingen duren, doorgaans, van 9.30 tot uiterlijk uur en vinden plaats op goed verzorgde locaties, centraal gelegen in Nederland. De tweedaagse trainingen starten op de eerste dag om uur en duren, inclusief een avonddeel, tot de volgende dag uur. Kosten AVS-leden profiteren van aantrekkelijke kortingen op cursusdeelname. In alle prijzen voor trainingen en opleidingen zijn koffie en thee, lunch en materialen inbegrepen. Prijzen voor de meerdaagse trainingen zijn inclusief koffie en thee, lunch, diner, overnachting op basis van een eenpersoonskamer en ontbijt. Studiematerialen U ontvangt de benodigde studiematerialen bij de start van de cursus of training. Per training staat in de gids en op de website aangegeven wat het begeleidende studiemateriaal minimaal behelst. De materialen zijn na de training uw eigendom. Aantal deelnemers Afhankelijk van de inhoud van de training of opleiding ligt het aantal deelnemers tussen de tien en twintig personen. We werken bewust met kleine groepen. Bij onvoldoende deelnemers krijgt u tijdig bericht en bieden we u, indien mogelijk, een alternatief. Certificering Na afloop van de training of opleiding ontvangt u een certificaat of een bewijs van deelname. Docenten De AVS en de School for Leadership (SFL) maken uitsluitend gebruik van bevoegde docenten en gekwalificeerde deskundigen. Van door ons ingehuurde externen of deskundigen eisen wij een verklaring omtrent bevoegdheid en deskundigheid. Veruit de meeste van onze docenten hebben ruime ervaring in het onderwijs als leerkracht, docent en leidinggevende. Vervanging docent of trainer School for Leadership is te allen tijde gerechtigd een docent of trainer, door haar met de uitvoering van de cursusovereenkomst belast, te vervangen door een andere docent of trainer. De docent zal van gelijkwaardig niveau en bevoegd zijn. Geheimhouding Alle informatie (zowel mondeling als schriftelijk) die door klanten/ cursisten tijdens trainingen en cursussen, studiedagen en in-company trajecten wordt verstrekt, zal als vertrouwelijk door ons opleidingsinstituut worden behandeld. Dit geldt voor al onze (administratieve) medewerkers en (externe) trainers/docenten. Verlofregeling De werkgever verleent de werknemer gedurende een door de minister te bepalen aantal dagen of uren kort buitengewoon verlof met behoud van loon indien deze met toestemming van de werkgever deelneemt aan een door de minister aan te wijzen nascholingstraining en voor zover zijn werkzaamheden daarmee samenvallen. Annuleringsvoorwaarden Bij onvoldoende inschrijving kan een training of opleiding door de AVS worden geannuleerd. Het is mogelijk dat u een zelfde training of opleiding op een andere datum krijgt aangeboden. U bent dan geheel vrij hier al dan niet op in te gaan. Uiterlijk twee weken voor de uitvoeringsdatum ontvangt u hierover bericht. Annulering door de deelnemers dient schriftelijk te gebeuren bij de cursusadministratie. Als annuleringsdatum geldt de datum waarop de annulering bij de AVS binnenkomt. De kosten verbonden aan de annulering zijn: bij annulering meer dan dertig dagen voor de aanvang van de training of opleiding: 45 euro administratiekosten; bij annulering minder dan dertig dagen voor de aanvang van de training of opleiding: geen restitutie. U kunt zich natuurlijk in alle gevallen door een collega laten vervangen. 8 professionaliseringsgids vo 2012/2013

11 Algemene informatie Klachtenregeling De AVS en de School for Leadership proberen zo transparant mogelijk naar de (potentiële) cursisten op te treden. Daarom is alle van belang zijnde informatie beschikbaar op de website voor de School for Leadership. Er wordt duidelijke informatie gegeven over wat men van de trainingen mag verwachten, het programma, de kosten, de data, de algemene voorwaarden et cetera. Toch kan het voorkomen dat cursisten een klacht indienen over de inhoud van de training, de behandeling door het kantoor of (één van de) partners of een medewerker, of wat dan ook. In voorkomende gevallen zal daarbij de volgende procedure in acht worden genomen. U kunt als opdrachtgever of cursist een klacht over de kwaliteit en de uitvoering van een training schriftelijk melden aan de directie van de AVS. Zij bespreken de klacht met de opleidingscoördinator en de desbetreffende cursusleider/adviseur, waarbij een afspraak wordt gemaakt over de wijze waarop u wordt benaderd. U krijgt na binnenkomst van de klacht binnen 8 werkuren een ontvangstbevestiging gestuurd en uw klacht zal binnen eenentwintig (21) dagen afgehandeld worden. Waar gewenst, worden in overleg met u nadere afspraken gemaakt over de verdere voortgang van de procedure. Een klacht zal altijd vertrouwelijk worden behandeld. Meer informatie omtrent de klachtenprocedure kunt u vinden in de AVS Voorwaarden Diensten op Er bestaat een onafhankelijke Geschillencommissie, waarbij de AVS is aangesloten. Wanneer de klager zich niet kan vinden in de beslissing van de AVS, kan hij zich wenden tot De Geschillencommissie. Op al onze diensten, producten en adviezen zijn de AVS Voorwaarden Diensten van toepassing. Deze kunt u opvragen via schoolforleadership@avs.nl of downloaden vanaf Voor alle informatie over onze diensten en producten kunt u ook kijken op Enkele van onze cursuslocaties Algemene informatie 9

12 Algemene informatie School for Leadership De AVS School for Leadership is een unieke afdeling van het AVS Professionaliserings- en Innovatiecentrum Funderend Onderwijs. De AVS, opgericht door professionals voor professionals, biedt via de School for Leadership een breed scala aan professio nalisering aan voor zowel ervaren bovenschools managers, directeuren als teamleiders. Uw huidige werksituatie vraagt om verdieping, toename van vaardig heden en inzichten om alle nieuwe ontwikkelingen in goede banen te leiden en een effectief leider te zijn. In de School for Leadership ontwikkelt en verbetert u niet alleen uw managementvaardigheden, maar wordt u ook meester over de kunst van het leidinggeven in onderwijsorganisaties. Kortom, u leert een waar leider te zijn. Missie U bent dagelijks verantwoordelijk voor de professionalisering van uw collega s en de ontwikkeling van leerlingen. De AVS School for Leadership heeft als missie voor u een betrouwbare en ervaren klankbord, toetssteen, sparringpartner en opleidingsplek te zijn. Waar u ontdekt hoe u effectief vorm en inhoud kunt geven aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid van uw school. Kortom, we streven ernaar dat u de effectieve leider, stimulator en motivator van uw school- of directieteam blijft of wordt. Onze visie op learning Leadership is dat het verwerven van nieuwe professionele inzichten en vaardigheden onlosmakelijk verbonden is met persoonlijke groei. Vandaar dat in ons aanbod sprake is van veel individuele aandacht: u als lerende professional staat bij ons centraal. Onze opleidingen, trainingen en coachingstrajecten zijn daarom ontworpen voor de (aspirant-) leidinggevende die: wil sparren met én leren van andere leidinggevenden in het onderwijs; zijn persoonlijke authentieke leiderschapsstijl wil ontwikkelen; wil werken aan fundamentele vragen als: Hoe krijg ik balans tussen werk- en privéleven? Wat zijn mijn richtinggevende waarden in mijn leiderschap?; zijn medewerkers wil meekrijgen in een verandering; zijn organisatie effectiever wil inrichten en organiseren; tussentijds wil klankborden met een personal coach. Leiderschapsontwikkeling Leiderschap bepaalt de richting (het wat en het waarom), management zorgt voor de uitvoering (het hoe en het wanneer). De School for Leadership realiseert zich dat leiderschap een uniek vakgebied is met een eigen set aan regels en wetten, waarmee u slagvaardiger in uw organisatie opereert en uw medewerkers inspireert tot bevlogenheid en professioneel handelen, wanneer u dit beheerst. Inspiratie halen we uit het gedachtegoed van duurzaam leiderschap. Dat betekent voor ons leiderschap dat ertoe doet, dat verder reikt dan de direct betrokken medewerkers en dat blijvend is. Het is een vorm van gedeelde verantwoordelijkheid, met zorg voor mens en omgeving. Daarbij worden medewerkers actief betrokken en gestimuleerd in hun ontwikkeling. De school, voorgegaan door de schoolleider, neemt haar verantwoordelijkheid in de maatschappelijke en geografische context. De duurzame school is een gemeenschap waar gezamenlijk geleerd en ontwikkeld wordt. Leidinggevenden leren vooral door ervaringen in de praktijk en ontwikkelen zich met name door: schijnbaar onmogelijke opdrachten; rolmodellen; tegenslagen; conflicterende normen en waarden; omgaan met ondergeschikten. De School for Leadership hanteert als uitgangspunt dat schoolleiderschap een vak is dat geleerd kan worden. De opdracht die hieruit in onze opleidingen naar voren komt, is de reflectie op dit leren te verdiepen door programma s te ontwikkelen die zeer praktijkgerelateerd zijn, met daarnaast een theoretisch kader. Deelnemers gaan vanuit het werk interactief aan de slag met theorie. Vaak wordt deze gecombineerd met vormen van coaching, intervisie, training on the job, teamwork en mentoring. Binnen alle trainingen wordt er van uitgegaan dat de deelnemer verantwoordelijk is voor het eigen leerproces. Voorbereidende opdrachten nemen hier een cruciale plaats in. Opleidingen, trainingen, maatwerk en coaching De School for Leadership biedt u diverse mogelijkheden voor verdere professionalisering, namelijk: Een doorlopende lijn van opleidingen (Open inschrijving) Van opleidingen voor starters of docenten met ambities tot diverse schoolleidersopleidingen. Daartoe werken we samen met gerenommeerde instellingen als Centrum Nascholing Amsterdam (CNA). 10 professionaliseringsgids vo 2012/2013

13 Algemene informatie uitgangspunten van de avs school for leadership Trainingen (Open inschrijving) In de vorm van eendaagsen, tweedaagsen of leergangen, waarin een specifieke vaardigheid of inhoud centraal staat en sprake is van gevarieerde werkvormen, die recht doen aan verschillende leerstijlen. De School for Leadership is gericht op het integreren van actuele vraagstukken en verdere professionalisering van leiderschapscompetenties. Maatwerk Soms spreekt het aanbod van de School for Leadership scholen, verenigingen en stichtingen zo aan, dat men voor groepen binnen de eigen schoolorganisatie, directieberaad of bestuur liever maatwerk heeft. Dit geldt zowel voor studiedagen als interne managementdevelopmenttrajecten. Mocht u geïnteresseerd zijn in voorbeelden en referenties hierover, informeer dan naar de mogelijkheden om ons Open inschrijving aan te passen aan uw specifieke wensen. Het is mogelijk voor elke training een maatwerkaanbieding te doen. Wilt u meer weten? Wilt u van ons referenties van voorgaande deelnemers, dan kunnen wij dit voor u regelen. Voor gedetailleerde en actuele informatie over de School for Leadership en maatwerk kunt u terecht op onze websites: of Of u neemt contact op met de AVS, tel of mail schoolforleadership@avs.nl of maatwerk@avs.nl Specifiek aanbod voor diverse doelgroepen, geïnspireerd door de theorie van het organiseren van denkwerk binnen lerende organisaties, waarbij op alle niveaus het denken en doen met elkaar verbonden blijven; Gericht op professionele ontwikkeling met respect voor ieders aanwezige bagage; Leren met en van andere professionals. Het ontmoeten en elkaar ondersteunen en inspireren is van uitermate groot belang; Heldere standaarden voor wat van cursisten en trainers verwacht mag worden; Serieus nemen van de verantwoordelijkheid van de professionals voor zijn/haar eigen leren; Goede verhouding tussen kennisoverdracht en vaardigheidstraining; Via action research werken aan analytisch vermogen en onderzoeksvaardigheden; In onze trainingen neemt interactief leren met onderlinge uitwisseling een centrale plaats in. De professionele dialoog is hiervoor cruciaal. Ook voor deze uitwisseling zijn verschillende vormen mogelijk; Training on the job: toepassen en het u eigen maken; Reflectie op eigen handelen: kritisch kijken naar uzelf in actie; Werken met praktijkopdrachten en reële casussen; Heldere en onverbloemde feedback met compassie; Gebruik van diverse middelen: literatuur, film, muziek, meditatie, fysieke inspanning en creativiteit; Combinaties van trainers die specialist zijn op inhoudelijk terrein als ook ervaren praktijkmensen; Trainers hebben aandacht voor de relatie met deelnemers en wezenlijke interesse in het leerproces van de deelnemers. Contact in de trainingsgroep in een open en veilige sfeer is een belangrijke voorwaarde. Erkende onderwijsinstelling Het AVS Professionaliserings- en Innovatiecentrum Funderend Onderwijs en de daaronder vallende School for Leadership zijn opgenomen in het register van het CRKBO, het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs. De opname in dit register vindt plaats op basis van een audit en betekent dat de School for Leadership een erkende onderwijsinstelling is voor kort beroepsonderwijs. Alle opleidingen, trainingen en cursussen zijn hierdoor vrijgesteld van BTW. Tevens zijn wij als organisatie aangesloten bij de Nederlandse Raad voor Training en Opleiding (NRTO) en De Geschillencommissie. Algemene informatie 11

14

15 Trainingen en opleidingen met open inschrijving Bedrijfsvoering/financiën Communicatie Human Dynamics Loopbaan- en persoonlijke ontwikkeling Organisatiebeheer Organisatieontwikkeling Personeelsbeleid Kijk ook op School for Leadership 13

16 Bedrijfsvoering/financiën Open inschrijving Leren Begroten en Budgetteren Eendaagse nieuw Uitvoering John G. de Leeuw of John Stadens Datum 13 februari 2013 Kosten Leden: 349 euro Niet-leden: 449 euro Studiebelasting 6 uur scholingsdag, 2 uur voorbereiding Meer informatie Als u meer informatie over deze opleiding wenst, belt u dan gerust met de AVS, tel of schoolforleadership@avs.nl Maatwerk Wilt u deze training op maat voor uw organisatie of team? Neem dan contact op met de AVS, Margriet van Ast, maatwerk@avs.nl Doelgroep (Aankomende) (locatie)directeuren en rectoren. Doel Om inkomsten en uitgaven in de pas te laten lopen, is het zaak zorgvuldig te begroten/budgetteren en financieel overzicht te hebben en te houden. Bovendien krijgt u inzicht in de mogelijke keuzes die u zelf kunt maken. Inhoud Al die plannen en ook nog een beleidsrijke meerjarenbegroting maken, kan dat eenvoudiger? Hoe maakt u een integrale begroting, inclusief formatie en investeringen, die aansluit op uw schoolplan? Tijdens de eendaagse komen de volgende onderwerpen aan de orde: de functies van de begroting, de verdelingsinstrumenten en de handvatten voor de budgettering; het opstellen van de begroting aan de hand van een casus die is gebaseerd op herkenbare praktijksituaties. U gaat aan de slag met de voorbereiding en de realisering van de begroting; het opstellen van de meerjarenbegroting personeel, inclusief de benodigde reserveringen; het opstellen van de investeringsplannen op het gebied van ICT, meubilair en onderwijsleerpakket; het actualiseren van de begroting op basis van de meest recente vergoedingsbedragen. Vorm We wisselen plenaire presentaties af met praktijkopdrachten. Daarnaast is er voldoende gelegenheid om uw vragen te stellen en met uw collega-directeuren ervaringen uit te wisselen. Resultaat U heeft een eerste oriëntatie gekregen op financiën en bent in staat een constructieve bijdrage te leveren aan de samenstelling van de begroting en het omzetten van deze begroting in budgetten. U bent een goede gesprekspartner voor uw leidinggevende (de rector of bestuurder belast met financiën) of uw MR. Reacties van cursisten: Praktisch, helder, veel geleerd Even een breder plaatje over de denkwijze over geld in het onderwijs De ochtendinformatie sluit goed aan bij mijn leerdoel Kennis van trainer was groot. Wist van de hoed en de rand, compliment 14 professionaliseringsgids vo 2012/2013

17 Bedrijfsvoering/financiën Verantwoording en verslaglegging Eendaagse nieuw Doelgroep (Locatie)directeuren, rectoren en bestuurders die in de praktijk betrokken zijn bij verslaglegging en verantwoording. Doel Sinds 2008 zijn de regels over de jaarverslaglegging gewijzigd. Deze sluiten aan op het Burgerlijk Wetboek en de regels van de Raad voor de Jaarverslaglegging (RJ). U kunt via de AVS ondersteuning krijgen bij de invoering van deze nieuwe regels in uw school(organisatie). Als u uw eigen jaarverslag meebrengt, krijgt u advies over verbeteringen die u hierin kunt aanbrengen. Inhoud Hoe moet uw nieuwe jaarverslag eruitzien? Wat moet er minimaal in staan? Hoe kunt u zich hiermee profileren? Hoe zet u zo n document op? Wie leest dat eigenlijk allemaal? Kunt u met al die verschillende lezers rekening houden? Het jaarverslag met als onderdelen het bestuursverslag en de jaarrekening gebruikt u onder andere om verantwoording af te leggen over de besteding van de van het ministerie van OCW ontvangen middelen. Maar u kunt die informatie ook gebruiken om anderen (ouders, samenwerkingspartners) te informeren over het gevoerde beleid. Tijdens de eendaagse belichten we de relatie tussen het bestuursverslag en de jaarrekening. De volgende onderwerpen komen tijdens deze eendaagse aan de orde: Wat zijn de eisen die aan uw jaarverslag worden gesteld? Hoe kunt u die informatie gebruiken om ook aan andere belanghebbenden (zoals ouders, samenwerkingspartners) te vertellen wat u heeft gedaan en bereikt? Hoe leest u uw jaarrekening? Welke posten kunt u beïnvloeden en waar liggen uw risico s? Hoe kunt u de omvang van uw reserves en voorzieningen onderbouwen? Vorm We wisselen plenaire presentaties af met praktijkopdrachten, waarbij we onder andere gebruikmaken van door u en uw medecursisten aangeleverde jaarverslagen. Daarnaast is er voldoende gelegenheid om uw vragen te stellen en met uw collega-directeuren ervaringen uit te wisselen. Resultaat U bent volledig op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen die rondom het jaarverslag spelen en heeft inzicht in de mogelijkheden om u hiermee te profileren. Uitvoering John G. de Leeuw of John Stadens Datum 21 maart 2013 Kosten Leden: 349 euro Niet-leden: 449 euro Studiebelasting 6 uur scholingsdag, 2 uur voorbereiding Meer informatie Als u meer informatie over deze opleiding wenst, belt u dan gerust met de AVS, tel of schoolforleadership@avs.nl Maatwerk Wilt u deze training op maat voor uw organisatie of team? Neem dan contact op met de AVS, Margriet van Ast, maatwerk@avs.nl Reacties van cursisten: De interactie met trainer en cursisten is prima Er wordt ingespeeld op actuele zaken en vragen bij de deelnemers! Veel flexibiliteit Diverse geleerde dingen kan ik terugkoppelen naar mijn organisatie School for Leadership Open inschrijving 15

18 Bedrijfsvoering/financiën Open inschrijving Financieel management Tweedaagse nieuw Uitvoering John G. de Leeuw of John Stadens Data 15 en 16 november 2012 of 13 en 14 maart 2013 Kosten Leden: 990 euro Niet-leden: euro Studiebelasting 12 uur eerste trainingsdag, 8 uur tweede trainingsdag en 4 uur eigen werkzaamheid Meer informatie Als u meer informatie over deze opleiding wenst, belt u dan gerust met de AVS, tel of schoolforleadership@avs.nl Maatwerk Wilt u deze training op maat voor uw organisatie of team? Neem dan contact op met de AVS, Margriet van Ast, maatwerk@avs.nl Doelgroep Algemene directie en locatie-directie met budgetverantwoordelijkheid. Doel Het kunnen omgaan met financiële documenten en vraagstukken, het kunnen vertalen van een plan naar een begroting, het integreren van (meerjaren)formatie en (meerjaren)begroting. Inhoud In het onderwijs is sprake van voortdurende ontwikkeling en beweging. De centrale directie is niet meer de enige die financiële verantwoordelijkheid draagt. Een nieuwe laag middenmanagers krijgt ook budgetverantwoordelijkheid. Maar op welke wijze gaat u samen met het nieuwe management om met het financiële beleid? Welke strategische keuzen zijn er gemaakt voor de organisatie en hoe zorgt u ervoor dat deze keuzes ook financieel onderbouwd zijn en blijven? Hoe gaat u om met lumpsum? De kern van de training betreft de vraag: hoe zet ik mijn financiële middelen optimaal in om de (onderwijskundige) doelen te bereiken en hoe kan ik daarop sturen? De training start met het verwerven van basisvaardigheden financiële technieken. Het gaat hier met name om algemene basiscompetenties, zoals het kunnen lezen van de balans, de exploitatierekening, een begroting en de essentie van de financiering. Aan de hand van korte inleidingen op essentiële aspecten lichten we financiële technieken toe. Via onder andere aan de praktijk gerelateerde casuïstiek passen we de technieken vervolgens toe in eenvoudige en complexe financiële situaties. Rond het werken met een meerjarenbeleidsplan/schoolplan en een meerjarenbegroting maken we een koppeling naar de visie en missie van uw organisatie en de betekenis voor het functiegebouw. Ook kijken we naar de parallel met leerlingenprognoses, formatieprognose en de gevolgen van investeringen. Overige vragen die aan de orde komen zijn: Hoe kan ik sturen op personele middelen? Wat zijn belangrijke aspecten van onderhandelen? Hoe krijg ik zicht op de financiële gevolgen van beslissingen van vandaag? Vorm Theoretisch kader aan de hand van reële praktijkvraagstukken, zowel plenair als in kleinere groepen. Resultaat U bent na afloop van de tweedaagse training, vanuit een gerichter inzicht in financiële vraagstukken, in staat om een jaarrekening te interpreteren, een meerjarenbegroting op te stellen en consequenties van organisatiebeslissingen financieel te vertalen. 16 professionaliseringsgids vo 2012/2013

19 Communicatie Effectief en efficiënt vergaderen Eendaagse Doelgroep Voorzitters van vergaderingen en teamleden die meer willen halen uit hun vergaderingen. Doel Professioneler en korter leren vergaderen, met een hogere opbrengst. Inhoud Effectief vergaderen stellen de deelnemers zeer op prijs. Vaak zijn medewerkers te veel of te lang aan het woord. Afdwalen van het onderwerp bevordert het resultaat bepaald niet. Een groot misverstand is ook dat de deelnemers denken dat de voorzitter verantwoordelijk is voor de vergadering en de kwaliteit ervan. Maar, elke deelnemer is daarvoor verantwoordelijk. Hoe maakt u dat duidelijk en welke aanpak is daarvoor handig? U leert het in deze training. Aan de orde komen (zie ook resultaat ): het doel van vergaderen; vergaderprocedures; rollen binnen de vergadering; het behalen van resultaat; communiceren op het juiste niveau; effectief sturen van vergaderingen; betrokkenheid en creativiteit; praktijkcases en voorbeelden. Vorm Tijdens een eendaagse krijgt u informatie waarmee u uw vergaderstijl herkent en verbetert. We bekijken de verschillende rollen die tijdens een vergadering worden gespeeld. We sluiten de dag af met het maken van een persoonlijk plan van aanpak. Tevens oefenen we het vergaderen ter plekke met enkele lastige situaties. Resultaat U beheerst de voorzittersrol. U leert hoe u een duidelijke agenda en actielijst opstelt. U krijgt inzicht in uw eigen stijl en die van anderen. U communiceert effectief (en u haalt eruit wat erin zit). U leert onderbreken. U leert omgaan met lastige vergadersituaties. Uitvoering Bob Ravelli, Tom Roetert of Jacqueline Kenter Data 31 oktober 2012 of 13 maart 2013 Kosten Leden: 349 euro Niet-leden: 449 euro Studiebelasting 12 uur Meer informatie Als u meer informatie over deze opleiding wenst, belt u dan gerust met de AVS, tel of schoolforleadership@avs.nl Maatwerk Wilt u deze training op maat voor uw organisatie of team? Neem dan contact op met de AVS, Ellen de Jong, maatwerk@avs.nl Reacties van cursisten: Een vlot tempo en ik ga met heel veel tips naar huis Duidelijke en nuttige tips en praktijkoefeningen Ik kan hiermee resultaat boeken We houden onze vergadercultuur nog eens tegen het licht School for Leadership Open inschrijving 17

20 Communicatie Open inschrijving Meesterlijk coachen Drie tweedaagsen (ook afzonderlijk te volgen) Uitvoering Tom Roetert en Ruud de Sain Data 22 en 23 november 2012 en/of 17 en 18 januari 2013 en/of 27 en 28 maart 2013 Kosten U kunt zich inschrijven voor één, twee of drie tweedaagsen. Per tweedaagse: Leden: 1040 euro Niet-leden: 1240 euro Voor de drie tweedaagsen: Leden: 2990 euro Niet-leden: 3490 euro Studiebelasting 30 uur per tweedaagse, 90 uur voor de drie tweedaagsen Meer informatie Als u meer informatie over deze opleiding wenst, belt u dan gerust met de AVS, tel of schoolforleadership@avs.nl Maatwerk Wilt u deze training op maat? Neem dan contact op met de AVS, Ellen de Jong, maatwerk@avs.nl Doelgroep Iedereen die coacht of wil gaan coachen en regelmatig deze vaardigheid gebruikt op het werk. U beschikt over de basale gespreks- en coachingsvaardigheden. Goed vervolg en verdieping voor deelnemers van de training Competentiegericht coachen. Doel Verdieping van uw coachingsrepertoire, met aandacht voor specifieke lastigheden waar u in uw werk tegenaan loopt. Inhoud Wilt u uw kennis en vaardigheden in coaching uitbreiden en opfrissen? Wilt u met mede-cursisten de diepte in? Dan is deze leergang een uitstekende keuze voor u. Eerste tweedaagse: het coachen van moeilijke mensen Hoe gaat u constructief om met moeilijk gedrag van mensen? Voor coaches is dit tweeledig, omdat bij de eigenaar van het gedrag ontwikkeling beoogd wordt. In de eerste tweedaagse gaan we dieper in op dit eigenaarschap van het probleem. De volgende onderwerpen komen aan bod: Verschillen en overeenkomsten tussen management-, opleidings- en coachvraag. Verschillen en overeenkomsten tussen trainen, coachen en coachend begeleiden. Waarom vind ik iemand lastig? Overdracht en tegenoverdracht. Algemeen ligt de focus op effectief omgaan met lastig gedrag van leerkrachten: Hoe gaat u om met te afhankelijke mensen? Hoe gaat u om met weerstanden? Hoe achterhaalt u verborgen gevoelens en beïnvloedt u interne dialoogvoering? Hoe gaat u om met manipulatief gedrag? Vaste patronen kunnen lastig zijn, maar bieden door voorspelbaarheid ook handvatten om mee aan de slag te gaan. Hier ligt het accent op in deze tweedaagse. Tweede tweedaagse: teamcoaching Als leidinggevende is het van belang teamleden zelf actief te laten zijn. In de tweede tweedaagse staat dan ook het coachend begeleiden van teams centraal. Hierin werken we aan: het leren begeleiden van vormen van samenwerkend leren; het benaderen van teams vanuit systeemdenken en groepsdynamica; het herkennen en omgaan met fases in teamontwikkeling; het activerend inzetten van de communicatie van teamleden, het versterken van het gezamenlijke ontwikkelproces als team; bewustwording van de betekenis en werking van teamvorming; Meer specifiek gaan we in op het coachend begeleiden bij vernieuwingen en het belang van mindset hierbij. 18 professionaliseringsgids vo 2012/2013