Energiearmoede. Index. Energiearmoede :20. Case Enactus: Urgentie, Analyse, Trends

Transcriptie

1 Energiearmoede Case Enactus: Urgentie, Analyse, Trends Remko Cremers Index Alliander in het kort [pagina 3] Case omschrijving [pagina 10] Achtergrond - Aanleiding & urgentie [pagina 12] - Probleemanalyse [pagina 24] - Trends [pagina 29] Bijlage [pagina 35] 2 1

2 Alliander in het kort Energiearmoede 3 Bedrijfsprofiel Oprichting Kernactiviteiten Publiek domein Grootste in NL 3 miljoen klanten Op 1 juli 2009 ontstaan als zelfstandig netwerkbedrijf Regionaal netbeheer voor gas en elektra, complexe energie infrastructuren In publieke handen: provincies en gemeenten Grootste netwerkbedrijf in Nederland 37% marktaandeel Circa 3,3 miljoen klanten met aansluitingen van gas en/of elektriciteit A-dam 10% N-Holland 10% Overig 23% Friesland 13% Gelderland 44% 2

3 Verdeling netwerk Elektra Gas EnergieTransitie Alliander verstaat onder het begrip EnergieTransitie: Energietransitie is het proces naar een energievoorziening die schoon is en voor iedereen beschikbaar en betaalbaar blijft. (streefpunt 2050) Belangrijkste instrumenten in de energietransitie zijn: duurzame productie, energiebesparing, energiemanagement, verhogen kennis in energiegebruik en gedragsverandering. 3

4 Schoon Betaalbaar Beschikbaar 25 juni 2013 Bron: Energiened, Energie in Nederland, en: Strategisch Asset Management Plan 2013, Liander. Beschikbaarheid NL tov EU Bron: Energiened, Energie in Nederland,

5 Betaalbaarheid afhankelijk van prijsontwikkeling 9 Case omschrijving Energiearmoede 10 5

6 DE CASUS Doelgroep: Mensen die moeite hebben om hun energierekening te betalen. Vraag: Hoe houden we voor deze groep energie beschikbaar en betaalbaar? Aanleiding en urgentie Energiearmoede 12 6

7 Definitie Fuel Poverty Huishoudens wiens uitgaven op alle energievoorzieningen, de norm van 10% van het (besteedbaar) inkomen overschrijden. Bron: UK Fuel Poverty Strategy Analyse Huishoudens in Nederland die meer dan 10% van hun besteedbaar inkomen aan energie kwijt zijn: Bron: De draagbaarheid van Energielasten in beeld. W. Veenstra, 2013, RuG. Enkele cijfers 1,85 miljoen huishoudens >6% energiequote Waarvan 1,3 miljoen huishoudens in huursector - Wonen in (iets) grotere en (wat) oudere huizen - Laag inkomen ( <16.000) - Zijn afhankelijk van verhuurder voor woningverbetering Waarvan 0,55 miljoen in eigen woning - Grotere en oudere huizen - Laag inkomen (<20.000) - Vaak vrij vermogen beschikbaar en/of ruimte in hypotheek Lage inkomens vormen meest kwetsbare groep (hoge quote, slechtste woningen) * getallen zijn gemiddelden en variëren tussen huishoudens 7

8 Ontstaan van schulden: zijn energielasten het probleem? Bron: De draagbaarheid van energielasten in beeld. W. Veesntra, 2013, RuG. Achterstallige rekeningen huishoudens zitten onder de lage inkomensgrens - (2011; +17,5% tov 2010) 22% huishoudens met laag inkomen heeft betalingsachterstanden Bron: Nibud, Armoedesignalement Meest genoemde achterstallige rekeningen: Belastingdienst ( huishoudens), ziektekostenverzekering ( ), hypotheek/huur ( ) en de energie ( ). Gemiddeld heeft 4,3 procent van de huishoudens een achterstand op gas, electra of water. Het aandeel energieachterstanden loopt op. 8

9 Laagste inkomens, hoogste energiequote (PBL) Bron: WoON 2012; WoON-module Energie 2012 Woonlasten en betaalbaarheid, BZK. Sociale huur, hoogste energiequote (PBL) Bron: WoON 2012; WoON-module Energie 2012 Woonlasten en betaalbaarheid, BZK. 9

10 Kwetsbare huishoudens (PBL) Bron: WoON 2012; WoON-module Energie 2012 Woonlasten en betaalbaarheid, BZK. Schuldhulpverlening Aantal gehonoreerde schuldhulpverleningsaanvragen per jaar door Liander (circa) Aantal gehonoreerde schuldhulpverleningsaanvragen per jaar bij Nuon Aantal uitvallers uit schuldhulpverlening Liander (is circa 30%) Aantal uitvallers uit schuldhulpverlening per jaar bij Nuon Proces: Schuldsanering wordt aangevraagd als er nog levering is, als de leverancier de regeling volgt, komt de aansluiting niet in einde levering. Als de klant toch einde levering heeft gekregen, en kan aantonen dat er schuldsanering is aangevraagd/toegekend zijn wij als Liander terughoudend met afsluiten. Dit betreft volgens onze registratie enkele tientallen klanten op jaarbasis (kan hoger liggen omdat niet alle cases komen terug bij ons). Trend: We zien dat leveranciers voor klanten sneller einde levering aanvragen, dus verwachten hier een stijging in! 10

11 Aantal afsluitingen op gas en elektriciteit Bron: Netbeheer Nederland, Persbericht Netbeheer Nederland [ ]: Het afgelopen jaar is in Nederland op adressen de elektriciteit afgesloten en op adressen de gasvoorziening. In voorgaande jaren lag het aantal afsluitingen hoger. Dat blijkt uit de voorlopige cijfers van de netbeheerders over Aantal afsluitingen (2) Het aantal afsluitingen door Liander is redelijk constant rond de per jaar. Er zijn diverse redenen waarom een afsluiting kan worden verricht. De voornaamste reden daarbij is dat klanten niet reageren op het verzoek om een energiecontract af te sluiten. Het aantal afsluitingen in 2012 verder uitgediept: - In 2012 zijn 1124 adressen waarvoor einde levering is aangevraagd afgesloten. - Ivm leegstand hebben we 1888 aderessen afgesloten. - Met behulp van de deurwaarder hebben ongeveer 120 afsluitingen plaatsgevonden. Trend: We zien een trend ontstaan dat klanten die regelmatig betalingsproblemen hebben, sneller een einde levering krijgen. 11

12 Spreiding van betalingsachterstanden op gas en elektriciteit Absoluut Relatief (per inwoners) Bron: De draagbaarheid van energielasten in beeld. W. Veesntra, 2013, RuG. Probleemanalyse Energiearmoede 24 12

13 Achtergrond: Budgetaandeel energie Budgetaandeel energie = (energieverbruik x energieprijzen) besteedbaar inkomen Invloedrijke factoren Elektriciteitsverbruik: huishoudkenmerken - Huishoudsamenstelling: partner, (leeftijd) kinderen - Opleidingsniveau (lagere opleiding, hoger verbruik) Gasverbruik: woningkenmerken - Woningtype - Omvang woning - Bouwjaar: woningen na 2000 Bron: Nibud. Budgetaandeel energie (naar inkomen) Bron: Nibud. 13

14 Grote verschillen in energiegebruik Bron: Strategisch Asset Management Plan 2013, Liander. Spreiding energiegebruik is groot: ter illustratie 66 gelijke woningen te Montfoort (voor en na renovatie) Bron: Woonbond, Woonlastenbeleid en concrete aanpak energieprojecten,

15 Trends Energiearmoede 29 Aandeel energie op besteedbaar inkomen Bron: De draagbaarheid van energielasten in beeld. W. Veesntra, 2013, RuG. 15

16 Toename aantal minima met hoge energiequota (>10%) Bron: Builddesk, kennismiddag woonlasten energie en armoede, Gemiddelde verbruiken Bron: Energiened, Energie in Nederland,

17 Case omschrijving Energiearmoede 33 DE CASUS Doelgroep: Mensen die moeite hebben om hun energierekening te betalen. Vraag: Hoe houden we voor deze groep energie beschikbaar en betaalbaar? 17

18 Bijlage Energiearmoede 35 Energiekosten variëren meer tussen woningtypen dan tussen bouwjaren (PBL) Bron: WoON 2012; WoON-module Energie 2012 Woonlasten en betaalbaarheid, BZK. 18

19 Lagere energiequotes in nieuwere woningen (lager verbruik, hoger inkomen) (PBL) Bron: WoON 2012; WoON-module Energie 2012 Woonlasten en betaalbaarheid, BZK. Woonlasten huur: bepalende factoren Bron: Builddesk, kennismiddag woonlasten energie en armoede,

20 Rondkomen met laag inkomen Bron: Builddesk, kennismiddag woonlasten energie en armoede,