Werkstuk Aardrijkskunde Woestijnen

Transcriptie

1 Werkstuk Aardrijkskunde Woestijnen Werkstuk door een scholier 1802 woorden 12 april ,5 148 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inhoudsopgave Inleiding 2 Hoofdstuk 1 De Woestijn 3/4 1 Wat is een woestijn 3 2 Hoe ontstaat een woestijn 3 3 Soorten woestijnen 4 4 Enkele woestijnen 4 Hoofdstuk 2 Woestijn bewoners 5 1 De mensen 5 2 De planten 5 3 De dieren 5 Hoofdstuk 3 Weer en klimaat 6 Hoofdstuk 4 Andere gebieden 7 1 De oase 7 2 steppen 7 Hoofdstuk 5 Nadelen van een woestijn 7 Inleiding Woestijn vorming is in grote lijnen verarming van vruchtbaar van de bodems in gebieden met een droog klimaat. Ze zijn veroorzaakt door klimaat factoren, als langdurige droogte maar al even zeer door menselijke factoren zoals schadelijke landbouwpraktijken (roofbouw, overbegrazing, ontbebossen en slechte irrigatie) en toenemende bevolkings druk. Woestijn vorming is aan de winnende hand: honderd dertig miljoen hectare landbouw grond is al aangetast, iedere jaar gaan er tien miljoen hectare verloren. Het bedreigen van een stuk land door desertificatie (ook wel woestijn vorming of woestijning genoemd). Woestijn vorming betekent de verarming van de vruchtbaarheid van de aarde in droge- en dorre gebieden(dorre en halfdorre gebieden) die ongeveer tweederde van de aardoppervlakte bedekken. We constateren daar een verandering van de gevoeligheid voor winden watererosie en een voorschrijdende afbrak van de grond. Dat kan grote gevolgen hebben voor de vruchtbaarheid van de grond. Deze verarming van steriele gebieden kan de overleving van de bevolking gevaar brengen. Pagina 1 van 5

2 Hoofdstuk 1 De Woestijnen 1 Wat is een Woestijn Een woestijn is een gebied op aarde dat onder vrijwel voortdurende droogte lijdt. Hoewel woestijnen verschillend zijn, hebben ze dit kenmerk gemeen: een tekort aan water. In woestijngebieden valt er gemiddeld minder dan 100 mm regen per jaar. In de droogste gebieden, bijvoorbeeld in de Atacama woestijn in Chili in Zuid-Afrika, is de laatste 40 jaar geen regen gevallen. In de meeste woestijnen valt er echter wel wat regen, meestal tijdens plotselinge stormen die gedurende één of twee maanden per jaar voorkomen. Maar het gebrek aan regen is nog niet alles. De woestijnlucht heeft een erg lage vochtigheidsgraad, de lucht is erg droog en bevat weinig waterdamp. De afwezigheid van vocht in de lucht boven woestijnen betekent dat wolken zeldzaam zijn. De meeste woestijnen hebben het hele jaar door heldere hemels. Hierdoor worden de lucht en het landoppervlak aan de volle hitte van direct zonlicht blootgesteld. 2Hoe ontstaat een woestijn Rondom de steenbok en de kreeftkeerkring kan er vaak een vorming van een woestijn ontstaan. In dat gebied is het hele jaar door heet. Er stijgt de hele tijd warme lucht op. Dan komt er wind die in de zelfde richting vanaf de evenaar naar het noorden of zuiden richting de keerkringen waaien. Dat wordt een passaat genoemd. Als de wind gaat stijgen, koelt hij af. Het water verdampt dan en dan worden er wolken gevormd en daarom is het onder de evenaar vaak bewolkt. Uit de wolken komt dan regen. Wanneer de lucht de beide keerkringen weer daalt, is hij droog. En als hij zo droog word, dat hij weer warm word en dan weer opstijgt, zit er te weinig water in om een wolk te vormen. Zonder wolken kan er geen regen vallen, en als er geen regen valt en als dat lang duurt, kan er dus een woestijn ontstaan. 3 Soorten woestijnen Op basis van lithologische gronden kunnen we vijf soorten woestijnen onderscheiden: 1. Rotswoestijnen zijn woestijnen waar de verwering minder sterk is en het materiaal direct wordt meegenomen door wind en water dat eventueel periodiek beschikbaar is en als transportmedium kan dienen. 2. Grindwoestijnen zijn het product van oud grind beddingen van fossiele rivieren of van ter plaatse uiteenvallen van lokaal aanwezig grindhoudende gesteenten zoals conglomeraat. Het materiaal dat het grind bij één heeft gehouden verweerd en verwaait. Het overgebleven grind vormt een desert paverment. 3. Zandwoestijnen komen weinig voor op de wereld, en ontstaan alleen als er uit verwerving in de omgeving genoeg zand beschikbaar is. Tevens is er een ideale situatie nodig wat betref de windrichtingen. Deze moeten in evenwicht zijn, anders verwaait het zand en verdwijnt het zand en verdwijnt de zandwoestijn. 4. Leem- of zoutwoestijnen komen alleen daar voor waar uit omliggende gebergtes en door verdamping zout op de oppervlakte is komen te liggen. 5. IJswoestijnen komen voor in klimaten zonder dooiseizoen waar er jaarlijks minder dan 200 ml neerslag is. Wordt soms niet als een echte woestijn. Pagina 2 van 5

3 4 Enkele Woestijnen Ongeveer 1/3 deel van de aarde is woestijn. Azië, Afrika, Australië, Noord en Zuid Amerika hebben allemaal woestijnen en ook Antarctica heeft koude woestijnen. Europa is het enige werelddeel die geen woestijnen heeft. Er zijn ongeveer 21 woestijnen. 1. Great Basin 2. Mojave 17. Groot zand woestijn 3. Sonora 4. Nazca 18. Gibson 5. Atacama 6. Patagonische woestijn 19. Groot Victoria woestijn 7. Negev 8. Karakoem 20. Simpson 9. kyzylkoem 10. Taklamakam 21. De Sahara 11. Gobi 12. Thar 13. Arabische woestijn 14. Danakil 15. Namib 16. Kalahari Hoofdstuk 2 Woestijn bewoners 1 De Mensen Bijna 650 miljoen mensen wonen bij of in een woestijn. De meeste woestijn bewoners zijn nomaden en gaan van de ene plek naar de andere plek om eten en drinken te zoeken. En ze hebben ook huizen nodig om te overnachten. De meeste bewoners overnachten in een tent van dierenhuiden of wol. De tenten zijn tegen de bescherming van woestijnwind, hitte en kou, en ze kunnen de tenten snel opbouwen. Sommige woestijnvolken zijn nog steeds arm Ze drijven handel of hoeden vee, maar daar verdienen ze niet veel mee, en ze wonen in gebieden waar er geen scholen zijn. 2 De Dieren In de woestijn leven maar weinig grotere zoogdieren omdat er weinig eten en water is. Eigenlijk zijn de meeste grotere zoogdieren huisdieren, vooral schapen en geiten. Deze sterke dieren kunnen overleven op arm grasland. Hun dikke warme wollen vacht, die ze voor hun eigenaars extra waardevol maakt, heeft voor het dier zelf ook voordelen. Wanneer de zon ondergaat, houdt de wol het dier warm in de koude woestijnnacht. Overdag beschermt de dikke vacht het dier tegen de warme zon. De temperatuur aan de buitenkant van de vacht kan wel 70ºc warm worden, maar zelf is de temperatuur van het dier ongeveer 40ºc. De kameel wordt al sinds dat de mens bestaat gebruikt als lastdier. De kameel is het vervoer middel van de woestijn bewoners. 3 De Planten Planten die in de woestijn leven komen na de regen snel uit het zaadje en gaan groeien, of blijven het hele jaar in leven door zich aan te passen aan het kleine beetje water die ze krijgen. De planten die daar groeien hebben allerlei manieren om in leven te blijven. Bijvoorbeeld: 1. Lange wortels hebben om in de Pagina 3 van 5

4 diepten aan water te komen 2.Breed uitgestrekte meer wortels hebben om meer water tegelijk op te nemen. Weer anderen zuigen dauw via hun bladeren op. Veel woestijn planten zijn vetplanten. Die kunnen water opslaan, zoals de cactussen. Dikke wasachtige laag rond om de stengels en bladeren dat helpt de plant water te kunnen opslaan en beschermt hem tegen de hitte. Hoofdstuk 3 Weer en Klimaat Woestijnen zijn plaatsen waar niemand weet wanneer het gaat regenen. Er kunnen maanden en zelfs jaren verstrijken tussen twee regenbuien. En in sommige woestijngebieden, bijvoorbeeld in de Atacama woestijn in Zuid-Amerika, regent het soms helemaal niet. Dit gebrek aan regen draagt bij de droogte bij de woestijn, die vaak nog wordt verergerd door de hete, droge winden die er overheen waaien. Overdag kan de grondtemperatuur oplopen tot bijna 80 c. In deze omstandigheden verdampt een licht regenbuitje uit voorbijtrekkende wolken onmiddellijk, nog voordat het de grond raakt, en zo gaat de kostelijke regen verloren. Waneer de zon ondergaat daalt de temperatuur sterk, omdat er geen wolken zijn om te verhinderen dat de warmte naar boven ontsnapt. Als gevolg daarvan komt het vaak voor dat het in woestijn s nacht vriest. Daarom hebben woestijnen de grootse temperatuur verschillen per dag. Het kan heel plotseling gaan regenen in sommige woestijngebieden. Soms is de regen zo onstuimig dat hij uren en zelfs dagen kan duren. De enorme hoeveelheden water bedekken het land, vallen als een waterval over de rotsen en vullen ravijnen. Vaak holt het water diepe kanalen uit en worden tonnen zand en stenen meegevoerd. Plotselinge overstromingen komen meestal voor in berggebieden van een woestijn. Het water kan vele kilometers afleggen vanaf de plaats waar de regen is gevallen. Een voorbeeld: De Taklamakan-woestijn ligt in China. Deze woestijn maakt deel uit van een enorm groot droog gebied dat zich over het centrale en noordelijke deel van Azië uitstrekt. De zandwoestijn heeft een oppervlakte van km2 en is daarmee de grootste van het continent. De gemiddelde regenval bedraagt in het westen ongeveer 38 mm en in het oosten ongeveer 10 mm per jaar. Winters sneeuwt het zich er. In de lente razen er hevige zandstormen. De lucht is er altijd stralend en de zon schijnt er ongeveer 3000 uur per jaar. Hoofdstuk 4 Andere gebieden 1.De Oase In de meeste woestijnen ligt het water diep onder de grond. Het kan naar boven gehaald worden door bronnen te slaan; soms vindt het zelf zijn weg naar boven door scheuren in de onderliggende steenlagen. Daar waar ondergronds water naar boven komt, ontstaat een vruchtbaar stukje land, een oase. Hier kan men het vee laten drinken en bijvoorbeeld palmbomen planten. Palmbomen leveren ook dadels op, bladeren voor dakbedekking en manden, en uit de vezels wordt touw gemaakt. We noemen deze bronnen waar er water opwelt artesische bronnen. Vanuit de oase kan ook het water naar de akkers gepompt worden. 1.Steppen Steppen zijn gebieden begroeid met droog en hard gras(anders dan in onze weiden). Het gras in een steppe vormt een aaneengesloten grasdek, maar staat het in bundels bijeen. Daartussen is de kale grond Pagina 4 van 5

5 zichtbaar. Steppen zijn belangrijk voor extensie veeteelt, en daar wonen de meeste nomaden. Hoofdstuk 5. Nadelen van een woestijn We kunnen zeggen dat een woestijn geen voordeel heeft, maar wel nadelen: Enkele nadelen van een woestijn zijn: 1. Verarming van de vruchtbaarheid van de bodem. 2. Vermindering van woongebieden. 3. Weinig waterbronnen 4. Minder zuurstof op aarde Bronnen: internet (scholieren.com, woestijnwikipediacopy.mht! Groepsmening Wij vinden dit onderwerp een relevant onderwerp, waarin je heel veel meer over woestijnen kan leren. Het was leerrijk en interessant geweest om dit alles wat we hebben verwerkt in onze scriptie te weten. Pagina 5 van 5