Samenvatting Geschiedenis Koude oorlog (hfc)

Transcriptie

1 Samenvatting Geschiedenis Koude oorlog (hfc) Samenvatting door een scholier 1639 woorden 20 januari ,6 8 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Ussr: Lenin Stalin Chroesjtsjov Breznjer Andropov Tsjernjenko gorbatsjov einde USSR Rusland Boris Jeltsin Poetin USA: Roosevelt Truman Eisenhouwer Kennedy Johnson Nixon Ford Carter Reagan Bush sr Clinton Bush jr Oktober 1917 brak revolutie uit tussen bolsjewieken (comm) en Mensjewieken. USSR: de Unie van Socialistische Sovjet Republieken De Russen moesten grote stukken afstaan aan Duitsland, maar namen dat voor lief vanwege de Pagina 1 van 7

2 opstanden in het land waar ze hun handen vol mee hadden. Geallieerden boos, was nu geen 2frontenoorlog meer. >De geallieerden stuurden een invasieleger die de communistische regering om moest werpen. dit leidde tot wantrouwen bij communisten t.o.v Westen > De communisten streefden (volgens ideeën van Karl Marx) naar een wereldrevolutie dit leidde tot wantrouwen van het Westen tegenover het communisme Karl Marx 1900-verder (toekomst ideaal v Marx) concentratie theorie (rijke bedrijven slokken de kleinere op) verelendungstheorie (bezuinigen op lonen) kladderadatsch (stort in, lage lonen -> niks kopen dictatuur van het proletariaat (overgangsfase) doel: (uiteindelijk) Klassenloze maatschappij Lenin werkte met voorhoede van het proletariaat, een groep goed getrainde beroeps revolutionairen die de revolutie moesten plegen. en als dat lukte dan kwam er niet de dictatuur van het proletariaat, maar de:dictatuur van de voorhoede van het proletariaat, de communistische partij. > bedreigend voor Westen > wantrouwen. de comm maakten -een einde aan het particuliere initiatief Fra& Eng hadden geld gestoken in -buitenlandse schulden werden ongeldig verklaart Russische industrie/spoorwegen -hele economie van staatswege 1917 werd dat niks meer waard (dus olv comm partij) centraal georganiseerd -ook werden politieke tegenstanders gedood, veelal na een showproces =in de jaren 30 heeft Stalin leden van de CP laten veroordelen omdat ze zg geen goede comm zouden zijn waaronder ook leidende figuren uit de CP om angst te verzaaien&elke oppositie de kiem te smoren >dit leidde natuurlijk tot wantrouwen van het Westen In de jaren 30 kwamen de USA en de USSR iets dichterbij elkaar omdat Duitsland Nationaal-Socialistisch was en dat was van beide een vijand 1938 Conferentie van Munchen, Stalin was woedend omdat hij door Engeland en Frankrijk werd gepasseerd. Hier werd bepaald wat er met Sudeten land werd gedaan, Hitler wilde alle Duitstalige Pagina 2 van 7

3 gebieden, Stalin voelde zich bedreigt, het lag in zijn invloedssferen. Dus wederom wantrouwen, Stalin was bang dat Fra &Eng hem wilde uitspelen tegenover Hitler > dit leidde tot wantrouwen bij de comm 1939 Molotov- von Ribbentrop pact getekend Een niet-aanvalsverdrag tussen Duitsland en USSR (vrij onlogisch; tegenovergestelde ideologieën) 1) In het geheim werd Polen zo verdeeld tussen beide staten dat de USSR die delen van polen weer zou terug krijgen, die het in 1917 was kwijtgeraakt 2) De baltische staten (Estland, Letland, Litouwen)zouden weer door de russen herovert mogen worden 3) Als Duitsland polen zou aanvallen hoefde hij geen 2 frontenoorlog te voeren 4) Tijdwinst voor Stalin om z n leger op te bouwen > dit verdrag leidde natuurlijk tot wantrouwen bij het Westen 1941 Hitler viel de USSR toch binnen. Waardoor de USSR zich toch aansloot bij de geallieerden. Stalin wilde dat de Westerse landen snel een tweede front begonnen in het Westen, zodat zij meer werden ontlast. Dit duurde lang > Dit leidde tot wantrouwen bij Stalin t.o.v Engeland De afspraken die in het verdrag van Jalta staan (tussen Churchill, Roosevelt, Stalin): 1 Duitsland zou bezet worden (evenals Oostenrijk, Berlijn en Wenen) en in vier bezettingszone s verdeeld 2 Duitsland zou herstel betalingen moeten doen 3 Polen zou opschuiven in westelijke richting (en vrije verkiezingen in polen) 4 Oprichting VN 5 Sovjet Unie wilde veiligheid. Door democratische regeringen in Oost en Midden Europa.De regeringen moesten wel Russische gezind zijn=> communistisch Maar de opvatting van Democratie is in het kapitalisme anders dan in het Communisme. In de communistische landen(ussr): *Er is een partij die de het volk vertegenwoordigd. De productiemiddelen zijn van de staat en dus van het volk; de ware democratie is dus een economische democratie, een volksdemocratie (een land met een comm regering) * USA: vind dat je pas een democratie hebt als er meerdere partijen zijn waar je in alle vrijheid op kunt stemmen Satelliet-staten: De Oost - Europese landen onder Russische invloedsfeer Potsdam Pagina 3 van 7

4 Duitsland was verslagen. De conferentie van Potsdam kwam van 17 juli tot 2 augustus. De verhouding tussen de grote drie was verslechterd omdat: - Roosenvelt was dood, Truman was zijn opvolger. Hij was veel harder tegen stalin. - Amerika had een atoombom en voelde zich machtig, Stalin vond dat niet leuk - de gemeenschappelijke vijand was weg De afspraken die gemaakt werden in Potsdam: - bestraffing oorlogsmisdadigers - Duitsers worden verdreven uit Polen, Tsjecho-slowakije en Hongarije - Pools Duitse grens voorlopig langs de Oder-Neisse - Duitsland moest: gedemocratiseerd genazifizeerd gedecentraliseerd gedemilitariseerd De verhouding tussen polen en de USSR is al heel lang slecht bijv dat de USSR in 1939 de helft van Polen bezette bovendien werd in 1943 in de bossen van Katyn een massagraf gevonden met de lijken van 1500 Poolse officieren. De USSR zei dat de Nazie s dat gedaan hadden, maar bleek dat de USSR dat zelf had gedaan. Na bevrijding van Polen door de USSR (Polen wilde het zelf eerst Warschau bevrijden, de USSR-leger stond bij Warschau, de Polen werden verslagen zonder dat de USSR iets deed) Kwam het Lublin-comité in Warschau een pro-ussr regering. De VN (de Verenigde Naties) De VN probeert de vrede te bewaren dmv overleg 185 landen zijn lid. Het hoofddoel van de VN is Vrede en Veiligheid op de aarde te waarborgen en een grotere samenwerking tussen de landen In de VN zit ook een veiligheidsorgaan, die heeft 15 leden waarvan 5 permanente om de vrede op aarde te bewaren. De permanente leden van de VN zijn: VS, Sovjet Unie, China Frankrijk en Engeland De permanente leden van het veiligheidsorgaan hebben het vetorecht. Dat is het recht om iets te verhinderen. Een zo n stem kan een besluit verhinderen. Het VETO recht belemmert enerzijds de samenwerking, omdat als een land het ergens niet mee eens is kan die er al voor zorgen dat iets niet doorgaat IJzerengordijn= de scheiding tussen het kapitalistische Westen en het communistische Oosten. De scheiding is op veel plaatsen ook letterlijk van ijzer. Waarom wordt het christendom bedreigd door het communisme? Pagina 4 van 7

5 - Goede communisten zijn atheïst en zoals Marx zei: Het geloof is het opium voor het volk Trumandoctrine: Amerika gaat landen helpen die bedreigt worden door het communisme vooral financieel en economisch. Het idee erachter is dat rijke landen minder vatbaar zijn voor het communisme en tevens goede bondgenoten. En West Europa is een goed afzet gebied voor de Amerikaanse industrie en die financiële en economische steun heet: Marshallhulp containmentpolitiek: indammen van het communisme dus voorkomen dat het verder oprukt. Truman werd hierbij geadviseerd door: Kennan&harriman (werkt eerst op de USA ambassade in Moskou) Hun advies aan Truman was dan ook om zich keihard op te stellen tegen Stalin (zij hadden Stalin zijn terreur meegemaakt. Marshallhulp heet officieel European Recovery Program. Amerika is tegen kolonisatie. Nederland kreeg Marshall hulp en als ze Indonesië niet vrij lieten dan zou de Marshall hulp stoppen kwam er een bespreking tussen de geallieerden over de hereniging van Duitsland, maar die mislukte Maart 1948 kreeg het Westen een nwe klap te verwerken. De communisten uit Tsjecho-Slowakije pleegden een staatsgreep met steun vanuit Moskou. Het volgende conflict liet niet lang op zich wachten 1948 Blokkade van Berlijn juni 1948 ontstomdemn er grote spanningen rondom Berlijn. Deze leidde tot een Russische blokkade van West -Berlijn. De oorzaken van de blokkade van Berlijn * Stalin vindt het niks dat er een klein kapitalistisch gebiedje in een communistisch gebied ligt * Stalin was boos dat de 3 westelijke zone s economisch gingen samenwerken (trizonia). Met als doel: West Duitsland er weer boven op te helpen. Terwijl Stalin Duitsland heel zwak wilde hebben * Er werd in de Trinzonia een nieuwe munt ingevoerd. De D-Mark om de Duitse economie sterker te maken. toen hij ook in Wets Duitsland werd ingevoerd was de maat vol. -> De USSR blokkeert de 3 snelwegen die van Wets Duitsland naar Berlijn lopen. reactie daarop: De Amerikanen voorzien in de periode juni 1948 mei 1949 de stad van goederen en eten via de lucht >luchtbrug. Mei 1949 heft stalin de luchtbrug op. Het werd gezien als een politieke nederlaag voor Stalin en heeft er toe geleid dat de Duitse deling (BRD/DDR) Pagina 5 van 7

6 September 1949 Bundesrepublik Deutschland opgericht (BRD, West Duitsland) Oktober 1949 Deutsche Democratische Republik opgericht (DDR) Militaire Bondgenootschappen Militair kenmerkt de koude oorlog zich door de oprichtingen van: -In 1949 werd de Noord Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) opgericht. -In 1955 werd het Warschau pact opgericht. Het Warschau pact werd pas toen opgericht omdat West Duitsland pas toen lid mocht worden van de NAVO. Ook ontstond er een enorme wapenwedloop die erin resulteerde dat de beide grootmachten meerdere malen de kans hadden om elkaar te vernietigen. De NAVO werd opgericht omdat West Europa en USA zich bedreigt voelden door: 1. De communistische staatsgreep in Tsjecho-Slowakije 2. De blokkade van West Berlijn 3. Het feit dat ook de USSR over een atoombom beschikte Leden van de NAVO: USA, BRD, Benelux, Frankrijk, Engeland, Canada, Noorwegen, Denemarken, Portugal, Italië, Griekenland en Turkije Leden van het Warschau pact: Sovjet Unie, Polen, DDR, Tsjecho-Slowakije, Hongarije, Bulgarije, Albanië 1983 De Rosenberg affaire. De Rosenberg s werden er van beschuldigd gegevens over de atoombom van de USA door te geven aan de USSR McCarthyisme McCarthy ging mensen beschuldigen van communisme. Als je werd beschuldigd dan waren dat ook meteen je vrienden en familie. Je raakte in een isolement. Het was een soort heksenjacht op iets wat progressieve mensen. Deze mensen werden zo n beetje geruïneerd. De Korea oorlog Korea was tot 1900 onderdeel van China. Toen werd het verovert door Japan tot 49. Daarna werd het verdeelt in een Noordelijk deel (USSR toezicht) en een Zuidelijk deel (USA toezicht). Ook deze verdeling zou maar tijdelijk zijn. De grens tussen Noord en Zuid lag op de 38 breedte graad. In 1950 viel noord Korea zuid Korea binnen. Als reactie hier op stuurde de Verenigde Naties een leger olv de Pagina 6 van 7

7 Amerikaan MacArthur om Zuid Korea te helpen. *Nu is het raar dat de USSR hier geen veto over uit sprak. de USSR zat op dat moment niet meer in de Veiligheidsraad. dit was uit protest tegen het feit dat de USA weigerde COMMUNISTISCH CHINA toe te laten als lid van de veiligheidsraad De Noord Koreanen trokken zich terug tot vlakbij de Chinese grens. Toen vond Mao Zedong het tijd om in te grijpen Hij stuurde heel veel chinezen verkleed als koreanen naar Korea. Zo werd het VN leger weer terug gedrongen. Dit ging Truman te ver en hij ontsloeg MacArthur. Toch won het leger van de VN weer wat ruimt in en sloten in 1953 de wapenstilstand Pagina 7 van 7