Pedagogisch-didactische kennisbanken Palet: onderwijspraktijk op afroep
|
|
- Rebecca Koster
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Pedagogisch-didactische kennisbanken Palet: onderwijspraktijk op afroep Afkijken is ook een kunst. Het blijkt voor leraren een belangrijke bron van informatie te zijn voor hun professionele ontwikkeling. Lessen bijwonen is een daartoe geëigende bezigheid, maar vaak te tijdrovend. Het zou daarnaast, of in plaats daarvan, handig zijn als je direct vanaf je werkplek online toegang had tot videomateriaal met voorbeelden uit de onderwijspraktijk. De pedagogisch-didactische kennisbanken van het Ruud de Moor Centrum voorzien in die behoefte. Onder de verzamelnaam Palet zijn drie pedagogisch-didactische kennisbanken vrij toegankelijk op internet. In dit artikel beschrijven we het hoe en wat van het instrument en hoe Palet in de praktijk wordt gebruikt. Peter Delea, Hans Bruin en Ivo Wouters Uitgangspunten Palet Leraren leren op verschillende manieren, bijvoorbeeld door te reflecteren op het eigen lesgeven, door feedback van anderen op hun onderwijs, door het bestuderen van theorie en het uitvoeren van praktijkonderzoek. Palet is gericht op die manier van leren van leraren waarbij zij kennisnemen van de praktijkkennis van collega s. In de dagelijkse schoolpraktijk bieden gesprekken in de lerarenkamer en sectie- of teamoverleg de mogelijkheid voor deze vorm van leren. Voor het bereiken van optimale effecten bij deze manier van leren is de meest ideale vorm, namelijk lesbezoek, een tijdrovende bezigheid die bovendien vaak lastig is te organiseren. Bovendien moeten specifieke zaken waar je als leraar in geïnteresseerd bent tijdens zo n lesbezoek ook maar net toevallig aan de orde komen. Het resultaat is dat onderwijssituaties te vaak helaas alleen verbaal worden geschilderd en niet primair kunnen worden waargenomen en beleefd. Hierbij geldt natuurlijk dat elk nadeel zijn voordeel heeft, wat verklaart dat veel leraren perfect de kunst beheersen elkaar en anderen in woord en gebaar onderwijssituaties op meesterlijke wijze te schetsen. Een goed alternatief voor lesbezoek is het maken van video-opnamen, immers bewegend beeld kan een lessituatie in veel gevallen goed neerzetten. Met de huidige stand van ict is het tamelijk eenvoudig dergelijke visuele informatie plaats- en tijdonafhankelijk ter beschikking te stellen. Als je dit voor een grote verzameling en variatie van lessituaties gaat doen dan is ordening gewenst en het redigeren van de informatie noodzakelijk. En zeker niet in de laatste plaats is het belangrijk dat je het geheel publiceert op een gebruiksvriendelijk en betrouwbaar ict-platform. Digitale representatie van praktijkkennis Videoclip stimulated-recall of toelichting leraar Links externe links Videoclip good practice of interesting practice Praktijktheorie theorie met kleine t Theorie theorie met grote T Verhalen ervaringen van beginnende leraren Afbeelding 1: Schema concept Palet 1
2 Het ontwerp van Palet In afbeelding 1 is het ontwerp van Palet in een blokschema weergegeven. Centraal de twee vet omrande tekstblokken - staan videoclips van onderwijssituaties en interviews met de daarin optredende leraren. De videoclips van onderwijssituaties verdelen we in good practices en interesting practices. We bestempelen een onderwijssituatie tot een good practice als er sprake is van een afgewogen situatie met inspirerende voorbeeldwerking. We delen een videoclip in als interesting practice bij een sterk situationeel gebonden onderwerp, een zeer specifieke wijze van optreden e.d., dat onmiddellijk alternatieven bij de kijker oproept. Een good practice videoclip is voorzien van een kijktip, dat is een stukje tekst naast het videoscherm, zie afbeelding 2. Bij een interesting practice videoclip eindigt de titel met een vraagteken en ontbreekt een kijktip. De videoclips laten het handelen en de interacties van leraar en leerlingen zien, maar wat zijn bij de leraar in actie de overwegingen voor dat handelen geweest? Om die boven water te krijgen zijn de video-opnamen samen met de leraar in kwestie bekeken en is de leraar direct tijdens het terugkijken of kort daarna geïnterviewd. In het geval van interviewen tijdens het direct terugkijken is er sprake van de stimulated-recall methode als de interviewer de leraar vraagt de opname te stoppen als hij zich herinnert wat hij op dat moment in de lessituatie dacht of wat op dat moment zijn handelen motiveerde. Is een leraar niet tijdens het bekijken van de opnamen geïnterviewd maar later, dan noemen we dat een toelichting. Ongeacht het soort interview hebben de interviewvideoclips de titel van de lessituatie waar ze betrekking op hebben met de toevoeging - commentaar leraar, zie de voorbeelden in de rechter kolom van afbeelding 2. Om recht te doen aan de informele en formele praktijkkennis zijn vervolgens de videoclips verbreed of verdiept met praktijktheorie. Dat is theorie die wetenschappelijk wel evident maar nog niet erg hard is, vandaar de toevoeging theorie met een kleine t. Waar beschikbaar en passend in het bestek van Palet is wetenschappelijk theorie, dus met een grote T, geplaatst of we verwijzen er naar. In de verhalen bij de videoclips komen meningen, opvattingen en belevenissen aan bod van leraren in opleiding en beginnende leraren. Als laatste onderdeel zijn naar aanleiding van videoclips internetverwijzingen verzameld onder het kopje Links. Uitwerking uitgangspunten en ontwerp Voor het ordenen van de informatie in Palet gebruiken we als hoofdindeling de zeven SBLcompetenties waarmee we aansluiten bij de huidige stand van zaken wat betreft de beschrijving van het leraarsberoep. We hebben ervoor gekozen eerst een Palet te maken voor elk van de twee grootste onderwijssectoren, namelijk het voortgezet onderwijs (VO) en het primair onderwijs (PO). Naast Palet VO en Palet PO hebben we Palet Multicultureel kunnen maken in samenwerking met een groepje onderzoekers van de Universiteit Utrecht die zich bezighouden met dit aspect in het voortgezet onderwijs. De onderverdeling van de competenties in rubrieken is per onderwijssector toegesneden op zaken die gemeenschappelijk zijn in die sector. In Palet Multicultureel hebben we het Palet-ontwerp aangepast en ingezoomd op één van de zeven competenties: interpersoonlijk competent. Vanuit die competentie worden een aantal kenmerkende fasen van een les onder de loep genomen waarin de theorie is verweven. In de pilotfase van Palet bleek bij gebruikerstesten al snel dat in ieder geval drie groepen goed bediend kunnen worden met Palet: leraren in opleiding, hun begeleiders op respectievelijk de lerarenopleidingen en de scholen, en beginnende leraren. Gestimuleerd door hun opmerkingen en commentaren hebben de criteria ruime keuze uit de praktijk en gebruiksvriendelijkheid extra aandacht gekregen bij het samenstellen van de huidige versie van Palet. Een schermafdruk van Palet VO, zie afbeelding 2, geeft een impressie van het resultaat. Het scherm is verdeeld in drie kolommen, in de linker kolom staan de zeven competenties met de bekende plusjes in vierkantjes waarmee de gebruiker de onderverdelingen kan uitklappen. Na een muisklik op de gewenste rubriek ziet de gebruiker in de rechterkolom de titels van de aanwezige informatie. Met een muisklik op een titel wordt de informatie getoond in de middelste kolom van het scherm. 2
3 Afbeelding 2: Schermafdruk Palet VO. In de linker kolom zijn de menu s uitgeklapt van de competenties Pedagogisch competent en Vakinhoudelijk & vakdidactisch competent. Van de laatste competentie is de rubriek Werkvormen aangeklikt, in de rechterkolom is daarmee de inhoud van het tabblad Video s van de rubriek zichtbaar. De videoclip Uitleggen van leerstof is in de rechter kolom aangeklikt en kan worden afgespeeld in de middelste kolom. De gekozen clip is van het type good practice want er staat een kijktip bij vermeld. Door aanklikken van een van de andere drie tabs komt in de rechter kolom de inhoudsopgave van de tabbladen Theorie, Verhalen of Links van de rubriek Werkvormen in beeld. Bovenaan de middelste en rechter kolom staan vier tabs op een rijtje: Video s, Theorie, Verhalen en Links. In lijn met het ontwerp van Palet is standaard het tabblad Video s geopend, de andere drie tabbladen zijn met een muisklik op de tabs te openen. Palet in de praktijk We hebben Palet kunnen ontwikkelen dankzij de medewerking van een groot aantal leraren, scholen en een aantal lerarenopleidingen. Via deze contacten, mond op mond reclame, presentaties op conferenties en medewerkers van het RdMC die betrokken zijn bij andere projecten in het onderwijs, is een groep gebruikers ontstaan. Uit informatie van deze gebruikers van de diverse pilotversies blijkt dat Palet tot nu toe op de volgende manieren in de praktijk wordt gebruikt. Lerarenopleiders, zowel voor PO als VO, gebruiken specifieke voorbeelden uit Palet in groepsbijeenkomsten als bron voor observatie en discussie, nemen verwijzingen naar onderdelen van Palet op in studiemateriaal of gebruiken Palet als bron voor het verduidelijken van bepaalde competenties. Leraren in opleiding gebruiken Palet, meestal gestimuleerd door hun opleider of coach, als zelfstudiemateriaal bij de aanpak of het zoeken van handelingsalternatieven voor hun onderwijs. Schoolopleiders of coaches gebruiken Palet bij intervisiebijeenkomsten met leraren in opleiding en/of beginnende leraren. Beginnende leraren gebruiken Palet individueel voor het inzoomen op gedragsen handelingsalternatieven ter verbreding van hun professionele repertoire. Net als andere naslagwerken zoals encyclopedieën, woordenboeken en atlassen worden kennisbanken zoals Palet door nieuwe 3
4 ontwikkelingen, benodigde actualisatie of speciale wensen van gebruikers steeds verder doorontwikkeld. Daartoe is het nodig de lijnen met huidige en toekomstige gebruikers zo kort mogelijk te houden. Om dat goed te realiseren zet het Ruud de Moor Centrum daarom niet alleen voor Palet, maar voor alle instrumenten nadrukkelijker dan voorheen in op vraagsturing. Een van de manieren om richting te geven aan een vraaggestuurde doorontwikkeling van is gebruikersonderzoek. Gebruikersonderzoek Recent is een eerste gebruikersonderzoek met Palet PO afgerond. Het onderzoek is uitgevoerd met drie groepen respondenten: leraren in opleiding, beginnende leraren en ervaren leraren. De meningen en opvattingen van de respondenten zijn in kaart gebracht met een enquête, open interviews en semigestructureerde interviews. Samengevat kunnen we concluderen dat het onderzoek uitwijst dat Palet doet waarvoor het is gemaakt: ondersteuning geven. De respondenten beoordelen unaniem het instrument in zijn geheel positief, met de hoogste waardering voor het videomateriaal. De schermopbouw en -navigatie waardeert men als rustig en overzichtelijk, de gebruiksvriendelijkheid laat hier en daar te wensen over, bijvoorbeeld rubrieken met te lange titellijsten. De korte tijdspanne per clip en de snelheid van het afspelen van de videoclips vindt men uitstekend, het verschil in geluidsniveau tussen de clips is storend. De inhoud van het videomateriaal vindt men zeer goed aansluiten op de onderwijspraktijk en is van goede kwaliteit. De spreiding van het aantal videoclips over de rubrieken vindt men nog te onevenwichtig, met name de rubrieken zorg en multicultureel zijn te schaars bedeeld. De respondenten pleiten verder voor het opnemen van meer videoclips van lastige onderwijssituaties. Van de drie groepen respondenten vallen leraren in opleiding vooral op de good practice videoclips, beginnende leraren vinden good practice clips even waardevol als interesting practice clips en ervaren leraren zijn vooral gespitst op het bekijken van de interesting practice videoclips. Alle respondenten waarderen na de videoclips de theorie veelal als een goede ondersteuning van de clips, over de links lopen de meningen uiteen en de verhalen worden het minst gewaardeerd. Al met al hebben de respondenten veel concrete verbeterpunten aangegeven die we ter harte nemen. We zijn dit artikel begonnen met de constatering dat de kunst afkijken voor leraren een belangrijke bron van informatie is voor hun professionele ontwikkeling. Hoe kijken de verschillende respondenten van het gebruikersonderzoek de kunst af en hoe passen ze dat in hun professionele ontwikkeling? Uitgesplitst naar deelgroep blijkt dat leraren in opleiding Palet vooral waardevol beoordelen voor het maken of bijstellen van direct uit te voeren plannen. Beginnende leraren koppelen informatie van Palet vooral terug naar de eigen praktijk, worden gestimuleerd tot reflectie op eigen handelen en maken plannen om deelvaardigheden te verbeteren. Ervaren leraren pikken efficiënt concrete werkpunten op uit Palet en worden door de informatie eveneens gestimuleerd tot reflectie op eigen handelen. Instrumenten aansluitend op Palet De videoclips in Palet zijn letterlijk en figuurlijk toegesneden op het weergeven van de essentie van een onderwijssituatie plus daarbij passende theorie, verhalen en hyperlinks. In het instrument Casusbank Didiclass staat expliciet alleen videomateriaal centraal. De rode draad is het presenteren van didactische en pedagogische dilemma s. De casusbank is zo opgezet dat naast een uitgebreide videoregistratie van een onderwijssituatie bij elke casus ook altijd uitgebreide videointerviews aanwezig zijn van de leraar, de leerling(en) of student(en) en de eventueel betrokken coach of opleider. In Palet wordt gebruikt gemaakt van de SBLcompetenties, de Competentiematrix is een instrument waarmee de gebruiker gericht kan inzoomen op competenties. De matrix bevat door ervaren leraren gemaakte beschrijvingen van kenmerkende beroepssituaties voor de onderwijssectoren PO, VMBO, VO en BVE. Voor schoolopleiders en coaches is er naar analogie van Palet een cursorisch getinte kennisbank begeleidingsvaardigheden beschikbaar onder de titel Digitale cursus Begeleiders op School, ook wel de BOScursus genoemd. Tot slot, behalve de hier besproken kennisbanken heeft het RdMC een aantal vakinhoudelijk-didactische kennisbanken ontwikkeld voor de vakken economie, wiskunde, scheikunde, natuurkunde en biologie. Een kennisbank voor Duits is in ontwikkeling. 4
5 Internetadressen portal.rdmc.ou.nl (n.b. zonder www) Op de portal zijn de drie Paletten alsmede de in het artikel genoemde andere instrumenten te vinden. Informatie over het RdMC waaronder pdfbestanden van alle publicaties. Via de site is in te schrijven voor een abonnement op de digitale Nieuwsbrief van het RdMC. Informatie over de bekwaamheid van leraren, van SBL-competenties tot en met de wet BIO. De auteurs zijn verbonden aan het Ruud de Moor Centrum (RdMC) van de Open Universiteit Nederland. Dit artikel is een bewerking van een presentatie op de vijfde Vakdidactische Dag voor lerarenopleiders economische vakken op 6 juni 2008 in het Mollergebouw van Fontys Lerarenopleiding Tilburg (FLOT). De organisatie van de dag was in handen van het Expertisecentrum Economie en Handel van FLOT, de VECON en het RdMC. 5
Alle ondersteuning is voor deelnemende scholen aan het BSL project gratis. Fase Activiteit Betrokkenen Ondersteuning
In het kader van de BSL-projecten in opdracht van OC&W heeft Fontys Lerarenopleiding Tilburg (FLOT) samen met Tilburg University (TiU) een programma samengesteld om scholen te ondersteunen bij het vormgeven
Nadere informatieRECORDING BOX BESCHRIJVING. Wat is het? Voor wie is het? Hoe werkt het?
BESCHRIJVING RECORDING BOX Wat is het? De Recording Box maakt opnames van lessen en kan deze vervolgens direct online zetten. Met behulp van opname-apparatuur kan de leerkracht zowel zichzelf als de informatie
Nadere informatieMeerwaarde voor onderwijs. De Pijlers en de Plus van FLOT
Meerwaarde voor onderwijs De Pijlers en de Plus van FLOT De vijf Pijlers: Cruciale factoren voor goed leraarschap Wat maakt een leraar tot een goede leraar? Het antwoord op deze vraag is niet objectief
Nadere informatieOmgaan met Bumpy Moments in de context van Technisch Beroepsonderwijs
VELON/VELOV CONFERENTIE Brussel, 4-5 februari 2016 Omgaan met Bumpy Moments in de context van Technisch Beroepsonderwijs Fontys Hogescholen, Eindhoven Dr. E. Klatter, Dr. K. Vloet, Dr. S. Janssen & MEd
Nadere informatieZelfevaluatie. Inleiding:
Sabine Waal Zelfevaluatie Inleiding: In dit document heb ik uit geschreven wat mijn huidige niveau is en waar ik mij al zoal in ontwikkeld heb ten opzichte van de zeven competenties. Elke competentie heb
Nadere informatieDe rol van de beroepsstandaard van lerarenopleiders in het personeelsbeleid. Voorloper Kwaliteit van lerarenopleiders
De rol van de beroepsstandaard van lerarenopleiders in het personeelsbeleid Voorloper Kwaliteit van lerarenopleiders Véronique van de Reijt en Quinta Kools Fontys Lerarenopleiding Tilburg Context van de
Nadere informatieSWINXS BESCHRIJVING. Wat is het? Voor wie is het? Hoe werkt het?
BESCHRIJVING SWINXS Wat is het? De Swinxs is een game console die zowel binnen- als buiten gebruikt kan worden voor actieve spellen. De Swinxs stuurt het spel aan met behulp van spraak. De console praat,
Nadere informatieInhoud: Opdracht 1 pagina 2 Opdracht 2 pagina 3 Opdracht 3 pagina 4 Opdracht 4 pagina 5 Opdracht 5 pagina 6
Leerwerkplan leerjaar 2 2007 2008 Handtekening instituutbegeleider Naam student : Erik Postema Student nummer : 1006851 Klas : DLO2 metaal Opmerkingen werkplekbegeleider Opmerkingen en eindoordeel instituutbegeleider
Nadere informatieDe rol van de beroepsstandaard van lerarenopleiders in het personeelsbeleid. Véronique van de Reijt en Quinta Kools Fontys Lerarenopleiding Tilburg
De rol van de beroepsstandaard van lerarenopleiders in het personeelsbeleid Véronique van de Reijt en Quinta Kools Fontys Lerarenopleiding Tilburg Context van de Fontys Lerarenopleiding Tilburg (FLOT)
Nadere informatieICALT. E-learning. Een gratis training in het gebruik van een lesobservatie-instrument
ICALT E-learning Een gratis training in het gebruik van een lesobservatie-instrument Het observeren van een les Observeert u uw collega s wel eens als zij lesgeven? En zoekt u naar een geschikte manier
Nadere informatieOnderwijs met ict - studenten lerarenopleiding Bijlage: Tabellen
Onderwijs met ict - studenten lerarenopleiding Bijlage: Tabellen 1 Repons en achtergrondkenmerken van studenten 2 2 Gebruik van ict door studenten 4 3 Competentie op ict-gebied 5 4 Opvattingen over leerlingen
Nadere informatieBekwaamheidseisen leraar primair onderwijs
Bekwaamheidseisen leraar primair onderwijs Uit: Besluit van 16 maart 2017 tot wijziging van het Besluit bekwaamheidseisen onderwijspersoneel en het Besluit bekwaamheidseisen onderwijspersoneel BES in verband
Nadere informatieWhat s up Zuiderzeeland?
What s up Zuiderzeeland? biologie praktische opdracht, 2vmbo Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje aan de slag. Bij de theoretische opdracht heb je gekeken welke dieren er voorkomen in
Nadere informatieOpleiding rekenen mbo
Opleiding rekenen mbo Fokke Munk, Rinske Stelwagen, Monica Wijers, Vincent Jonker 22-1-2015, 13:00-14:15 Inhoud 1. De opleiding c.q. nascholing 2. Waarom praktijkonderzoek? 3. Discussie 1 Wat is een goede
Nadere informatieM2DESK BESCHRIJVING. Wat is het? Voor wie is het? Hoe werkt het?
BESCHRIJVING M2DESK Wat is het? De M2Desk is een leerlingtafel waar een computer in geïntegreerd is. Met behulp van twee knoppen kan een computer uit het tafelblad geklapt worden. Tegelijk verschijnt een
Nadere informatieRegistratieaanvraag:
Registratieaanvraag: Suggesties voor het uitwerken van de valideringsvragen Dit document behoort bij het Format Registratieaanvraag van de VELON. Het beschrijft suggesties om te werken aan het beantwoorden
Nadere informatieWiskunde en informatica: innovatie en consolidatie Over vragen in het wiskunde- en informaticaonderwijs
Tijdschrift voor Didactiek der β-wetenschappen 22 (2005) nr. 1 & 2 53 Oratie, uitgesproken op 11 maart 2005, bij de aanvaarding van het ambt van hoogleraar Professionalisering in het bijzonder in het onderwijs
Nadere informatieOpleiden op school. nieuw denken. nieuw doen?
Opleiden op school nieuw denken en nieuw doen? 1 Leraren opleiden in twee contexten School Inst. Theo Thijssen Werkplekleren: Leren docent te worden door het te zijn, erover te praten en na te denken met
Nadere informatieLerarenopleiding. Toke Egberts 10 nov. 2017
Lerarenopleiding Toke Egberts 10 nov. 2017 1 Even voorstellen Toke Egberts 2 Inhoud Leraar worden? Opleidingsvarianten Curriculum Vakken Praktijk Toelatingseisen en informatie Individuele vragen 3 Waarom
Nadere informatie1/1/2013 KIJKWIJZER VIDOEMATERIAAL MARC VAN ROODEN HVA. Kijkwijzer videomateriaal Marc van Rooden
1/1/2013 HVA KIJKWIJZER VIDOEMATERIAAL MARC VAN ROODEN Kijkwijzer videomateriaal Marc van Rooden Link naar video: http://youtu.be/ez443nzmixg Omschrijving van de les: Deze kijkwijzer bevat een aantal fragmenten
Nadere informatieme nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started
me nse nkennis Competentiegericht opleiden in de BIG opleidingen Getting started Inhoud Competentiegericht opleiden 3 Doel van praktijktoetsen 4 Wijze van evalueren en beoordelen 4 Rollen 5 Getting started
Nadere informatieInformatiebrief voor scholen
Informatiebrief voor scholen Aan: Van : Datum: Onderwerp: Scholen die informatie willen over werkplekleren/begeleiding van deeltijdstudenten van Instituut Archimedes Bureau Ondersteuning Leerlijnen, Instituut
Nadere informatieHoofdvragen onderzoek
Hoofdvragen onderzoek Inzet videocasussen voor hogere leerdoelen? Cursussen lero gericht op gesitueerde kennis? Draagt videocasus in cursus klassenmanagement bij aan het ontwikkelen van gesitueerde kennis?
Nadere informatieDigitale hulpmiddelen bij het toetsen en beoordelen in de universitaire lerarenopleiding
Digitale hulpmiddelen bij het toetsen en beoordelen in de universitaire lerarenopleiding Vragenlijst voor docenten/opleiders Intro Doel van deze vragenlijst is informatie te verzamelen over het gebruik
Nadere informatieWhat s up Zuiderzeeland?
What s up Zuiderzeeland? biologie praktische opdracht, 4vmbo Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje aan de slag. Bij de theoretische opdracht heb je gekeken welke dieren er voorkomen in
Nadere informatiemaster leraar voortgezet onderwijs
DEEL JE KENNIS! master leraar voortgezet onderwijs JOUW PROGRAMMA IN EEN NOTENDOP De master Leraar voortgezet onderwijs van de VU is een eenjarige master (voltijd*) waarin je een eerstegraads onderwijsbevoegdheid
Nadere informatieLerarenopleiding Geesteswetenschappen. Masterdag 16 mrt. 2018
Lerarenopleiding Geesteswetenschappen Masterdag 16 mrt. 2018 1 Inhoud Leraar worden? Opleidingstrajecten Curriculum Vakken Praktijk Toelatingseisen en informatie Individuele vragen 2 Waarom zou je leraar
Nadere informatieHoe moet je een prachtige presentatie maken?
Hoe moet je een prachtige presentatie maken? www.meestermichael.nl Geef de presentatie een titel. Klik dit vak aan om jouw presentatie een ondertitel te geven. Hier kun je je presentatie een titel geven
Nadere informatieVragenlijst voor minorstudenten
Vragenlijst voor minorstudenten Digitale toetsing en beoordeling in de universitaire lerarenopleiding Intro Het komende studiejaar besteden opleiders van alle universitaire lerarenopleidingen speciale
Nadere informatieOriëntatie: Samen Scholen Beeldende Kunsteducatie. Helma Molenaars en Grada Buren.
Oriëntatie: Het doel van deze lessenserie is: bestaande foto s zoeken met een eigen verhaal erbij. Dan gaan jullie mensen deze fotoserie voorleggen en vragen welk verhaal zij erin zien. Tot slot gaan jullie
Nadere informatieScoreformulier Pro-U assessments Lijst met beoordelingen op SBL competenties en indicatoren
Scoreformulier Pro-U assessments Lijst met beoordelingen op SBL competenties en indicatoren Let op: momenteel wordt gewerkt aan een instrument dat beoordeelt aan de hand van de nieuwe bekwaamheidseisen
Nadere informatieType activiteiten Registerleraar.nl onderscheidt zeven typen activiteiten in het kader van de professionele ontwikkeling van de leraar:
Registerleraar.nl. Activiteiten in het kader van de professionele ontwikkeling van de leraar; relevantie, aantoonbaarheid en waardering (Bijlage bij het Voorlopige Reglement Registerleraar versie 2.0)
Nadere informatieHandleiding Nieuwe versie Wikiwijs Maken. Overzicht van veranderingen en nieuwe functionaliteiten
Handleiding Nieuwe versie Wikiwijs Maken Overzicht van veranderingen en nieuwe functionaliteiten Datum: 3 juni 2013 Wat is er nieuw? Op 3 juni 2013 is er een nieuwe versie van Wikiwijs Maken beschikbaar.
Nadere informatieGaan we professionaliseren of aan onderzoek (mee)doen?
Gaan we professionaliseren of aan onderzoek (mee)doen? Sanneke Bolhuis emeritus lector Fontys Lerarenopleiding senior onderzoeker Radboudumc zetel praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek Stuurgroep
Nadere informatieBeoordeling werkplekleren jaar 2 DEELTIJD
Beoordeling werkplekleren jaar 2 DEELTIJD eindbeoordeling WPL-2 Hogeschool van Amsterdam Onderwijs en Opvoeding tweedegraads lerarenopleidingen datum: 2 april 2015 naam student: Peter Lakeman studentnr.
Nadere informatieWhat s up Zuiderzeeland?
What s up Zuiderzeeland? biologie praktische opdracht, 4hv Naam: Klas: In dit onderdeel ga je zelf met je groepje aan de slag. Bij de theoretische opdracht heb je geoefend in het werken met de microscoop
Nadere informatieVragenlijst voor masterstudenten
Vragenlijst voor masterstudenten Digitale toetsing en beoordeling in de universitaire lerarenopleiding Intro Het komende studiejaar besteden opleiders van alle universitaire lerarenopleidingen speciale
Nadere informatieLesson Study in de Lerarenopleiding RUG
1 Lesson Study in de Lerarenopleiding RUG Carien Bakker vakdidactica Nederlands c.h.w.bakker@rug.nl Charlotte Speekenbrink eerstegraadsdocente Nederlands (in opleiding) Marjolein Gielstra eerstegraadsdocente
Nadere informatieRuud de Moor. Centrum. Casus Gijs
Ruud de Moor Centrum Casus Gijs Professionalisering van onderwijsgevenden Ontwikkelaar, kennismakelaar, provider Programmalijn/ Project Product Deze denkbeeldige praktijkcasus over Gijs illustreert hoe
Nadere informatieEindreflectie. Taakbekwaam bovenbouw. Anouk Bluemink Vr2B Datum: 21 mei 2014 SLB er: Agnes Hartman
Eindreflectie Taakbekwaam bovenbouw Anouk Bluemink Vr2B Datum: 21 mei 2014 SLB er: Agnes Hartman OBS Jan Ligthart, Zelhem Mieke van den Berg Groep 8b Intern opleider: Marc Neerhof Stage: Het afgelopen
Nadere informatieFiets van Jansen: didactisch model voor leerlingparticipatie
Fiets van Jansen: didactisch model voor leerlingparticipatie Instrument voor Student Voice SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Verantwoording 2018 SLO (nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling,
Nadere informatieEen integraal systeem voor onderwijsontwikkeling, strategisch personeelsbeleid en kwaliteitszorg
Een integraal systeem voor onderwijsontwikkeling, strategisch personeelsbeleid en kwaliteitszorg e-loo heeft een drietal digitale instrumenten ontwikkeld, waarmee scholen nu volop werken. e-loo was vooral
Nadere informatieSWOT-ANALYSE. 1 Interpersoonlijk competent. 1.1 Eisen. 1.2 Mijn ontwikkelpunten. 1.3 Mijn leerdoelen
SWOT-ANALYSE Met een SWOT-analyse breng ik mijn sterke en zwakke punten in kaart. Deze punten heb ik vervolgens in verband gebracht met de competenties van en leraar en heb ik beschreven wat dit betekent
Nadere informatietoolbox voor scholen
toolbox voor scholen Een integraal systeem voor onderwijsontwikkeling, strategisch personeelsbeleid en kwaliteitszorg e-loo heeft een drietal digitale instrumenten ontwikkeld, waarmee scholen nu volop
Nadere informatieWhat s up Zuiderzeeland? maatschappijleer/geschiedenis praktische opdracht
What s up Zuiderzeeland? Maatschappijleer/ geschiedenis praktische opdracht, 4hv Naam: Klas: Geschiedenis Chronologie In dit onderdeel ga je zelf met je groepje op onderzoek. Je hebt geleerd dat de geschiedenis
Nadere informatieLESBESCHRIJVINGSFORMULIER
LESBESCHRIJVINGSFORMULIER Beroepstaak 1 Omgaan met kinderen in een leersituatie Stageschool Plaats Stagementor Stagegroep Aantal kinderen Gegevens Stageschool Datum Naam student Groep Vakgebied Gegevens
Nadere informatieHOUT EN BOUW. Activerende werkvormen? De leraar doet er toe.
HOUT EN BOUW Activerende werkvormen? Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat we na 14 dagen gemiddeld slechts 10 % hebben onthouden van datgene wat we gelezen hebben en 20 % van wat we hebben gehoord.
Nadere informatieLandelijk Expertisecentrum voor Onderwijs en Zorg. Inclusief Bekwaam: Ontwikkelscan
Landelijk Expertisecentrum voor Onderwijs en Zorg Inclusief Bekwaam: Ontwikkelscan Beeld van een leraar? Autonoom Avontuurlijk Professioneel Ontwikkelscan zelfbeoordeling met het oog op ontwikkeling ontwikkeld
Nadere informatieDossier opdracht 12. Vakproject 2: Vakdidactiek
Dossier opdracht 12 Vakproject 2: Vakdidactiek Naam: Thomas Sluyter Nummer: 1018808 Jaar / Klas: 1e jaar Docent Wiskunde, deeltijd Datum: 12 november, 2007 Samenvatting Dit document is onderdeel van mijn
Nadere informatieEducatieve Hogeschool van Amsterdam, lerarenopleiding vo/bve Beoordelingsformulier voor het werkplekleren (definitieve versie, november 2007)
Educatieve Hogeschool van Amsterdam, lerarenopleiding vo/bve sformulier voor het werkplekleren (definitieve versie, november 2007) Toelichting bij het beoordelen in het Werkplekleren. De tweedegraads lerarenopleiding
Nadere informatieInductietraject koppelen aan werkplekleren
Inductietraject koppelen aan werkplekleren Marcelle Hobma Kwaliteitsreeks opleidingsscholen Praktijk In-Zicht STEUNPUNT OPLEIDINGSSCHOLEN PO-R A AD VO-R A AD Inhoudsopgave Inleiding 5 1. Werkgroepen 6
Nadere informatieWiskunde en ICT 1. Met het lettertype wiskunde.ttf kan je onderstaande wiskundige symbolen invoegen.
Vergelijkingseditor 2010 Wiskunde Module 1a Wiskunde en ICT 1 WISKUNDE EN ICT Tijdens de lessen wiskunde op deze hogeschool met de laptop moet je ook voor wiskunde de laptop zinvol gebruiken. Dat dit niet
Nadere informatieLEOZ Generiek competentieprofiel leraar Passend Onderwijs: de ontwikkelscan
LEOZ Generiek competentieprofiel leraar Passend Onderwijs: de ontwikkelscan Juni 2013 Erica de Bruïne (Hogeschool Windesheim) Hans van Huijgevoort (Fontys OSO) Hettie Siemons (Hogeschool Utrecht, Seminarium
Nadere informatieDeel 3: Impress. Klikoefeningen
Deel 3: Impress Klikoefeningen De mogelijkheden van Impress als ondersteunend middel voor een gedifferentieerde begeleiding van leerlingen met beperkingen. CNO Universiteit Antwerpen 1 Deel 3 Impress Klikoefeningen
Nadere informatieHoe kijken leraren? Didiclass, onderzoek en wat daaruit volgt
Hoe kijken leraren? Didiclass, onderzoek en wat daaruit volgt Bijdrage aan de 5 e landelijke Didiclass-gebruikersdag 27 november 2009 Dr. Niels Brouwer Video s s van onderwijs: edutainment of onderzoeksmiddel?
Nadere informatieProjectdefinitie. Plan van aanpak
Projectplan DOT2 Projectdefinitie ICT is niet meer weg te denken uit ons onderwijs (Hasselt, 2014). Als (toekomstige) leerkracht is het belangrijk dat je daar op inspeelt en kennis hebt van de laatste
Nadere informatieKinderen kunnen zelfstandig met de Skoolmate werken vanaf groep 4. Wel moeten zij eerst leren hoe ze met de laptop horen om te gaan.
BESCHRIJVING SKOOLMATE Wat is het? De Skoolmate is een kleine laptop die speciaal is ontwikkeld voor kinderhandjes. Hij kan tegen een stootje en heeft een handvat. Daarnaast beschikt de laptop onder andere
Nadere informatieOpleiding jonge kind specialist (Post HBO)
Opleiding jonge kind specialist (Post HBO) 1. Algemeen 1.1. In vogelvlucht De basisopleiding tot jonge kind specialist is een praktijkgerichte opleiding met gefundeerde theoretische onderbouwing. In deze
Nadere informatieCompetenties gewenst en vereist
Competenties gewenst en vereist Wensen van beoefenaars en van docenten en artistiek begeleiders in de buitenschoolse kunsteducatie en de amateurkunst Henk Vinken Over welke bekwaamheden moeten docenten
Nadere informatieWhat s up Zuiderzeeland? maatschappijleer/geschiedenis praktische opdracht
What s up Zuiderzeeland? Maatschappijleer/ geschiedenis praktische opdracht, 2hv Naam: Klas: Geschiedenis CHRONOLOGIE In dit onderdeel ga je zelf met je groepje op onderzoek. Je hebt geleerd dat de geschiedenis
Nadere informatieHbo tweedegraadslerarenopleiding
Hbo tweedegraadslerarenopleiding Verkort traject www.saxionnext.nl Inhoudsopgave Inleiding 3 Een bijzondere opleiding 4 Opbouw 5 Toelating en inschrijving 7 Beste student, Je hebt een afgeronde hbo- of
Nadere informatieLeerwerktaak Bouwen aan grammatica
Leerwerktaak Bouwen aan grammatica Titel Bouwen aan grammatica! Onderwijstype Niveau Competenties(s) Beroepstaak VO MBO 1 propedeusefase 2 hoofdfase 3 eindfase (lio) 1 interpersoonlijk 2 pedagogisch 3
Nadere informatieSTAGE WERKPLAN ACADEMIE VOOR BEELDENDE VORMING/ Sonja van de Valk
Let op!!! Dit is een groeidocument. Dat wil zeggen dat dit werkplan regelmatig bijgesteld zal moeten worden. Bekijk per competentie eerst waar je mee wilt beginnen. Vul nog niet meteen alles in. Zorg er
Nadere informatieBijlage persbericht Simulatieprogramma s RdMC voor 1-zorgroute
Bijlage persbericht Simulatieprogramma s RdMC voor 1-zorgroute Het Ruud de Moor Centrum (RdMC) van de Open Universiteit, heeft in een samenwerkingsverband een tweede simulatieprogramma ontwikkeld voor
Nadere informatieCompetentievenster 2015
Windesheim zet kennis in werking Competentievenster 2015 TWEEDEGRAADS LERARENOPLEIDING WINDESHEIM Inleiding 3 Het competentievenster van de tweedegraads lerarenopleidingen van Hogeschool Windesheim vormt
Nadere informatieCompetenties. De beschrijvingen van de 7 competenties :
Inhoud Inleiding...3 Competenties...4 1. Interpersoonlijk competent...5 2. Pedagogisch competent...5 3. Vakinhoudelijk en didactisch competent...6 4. Organisatorisch competent...6 5. Competent in samenwerking
Nadere informatieHANDLEIDING MINOR LEREN LESGEVEN
FACULTY OF BEHAVIOURAL, MANAGEMENT AND SOCIAL SCIENCES HANDLEIDING MINOR LEREN LESGEVEN UT LERARENOPLEIDING ELAN 2015/2016 Inhoud 1. De Minor Leren Lesgeven... 3 2. Studieprogramma van de 15 en 30 EC
Nadere informatieGetting Started. Competentie gericht opleiden in de BIG opleidingen
Getting Started Competentie gericht opleiden in de BIG opleidingen De BIG-opleidingen worden competentiegericht vormgegeven. Met het competentiegericht opleiden hebben de opleidingen een duidelijker inhoudelijk
Nadere informatiePedagogisch Didactisch Getuigschrift
HOGESCHOOL ROTTERDAM Pedagogisch didactisch getuigschrift Pedagogisch Didactisch Getuigschrift Handleiding voor de coach Instituut voor Lerarenopleidingen Versie 24.11.16 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3
Nadere informatieCursus. Evalueren begeleiding van activiteiten
Cursus Evalueren begeleiding van activiteiten Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Nienke Koopman Inhoudelijke redactie: Napona Smid Titel: Cursus
Nadere informatieVier in balans-monitor 2017: de hoofdlijn. 28 juni 2017
Vier in balans-monitor 2017: de hoofdlijn 28 juni 2017 Inleiding Vier in balans-monitor 2017 Hoe is het gesteld met de inzet van ict in het onderwijs? Kennisnet vraagt scholen hiernaar en bundelt de resultaten
Nadere informatieVan overschotvak naar tekortvak. Nieuwe doelgroepen. voor het leraarschap in het voortgezet onderwijs
Van overschotvak naar tekortvak Nieuwe doelgroepen voor het leraarschap in het voortgezet onderwijs De komende jaren zal het tekort aan leraren in het voortgezet onderwijs toenemen en zelfs oplopen tot
Nadere informatieBekwaamheidseisen leraren
Concept eindversie 20 mei 2004 Bekwaamheidseisen leraren Stichting Beroepskwaliteit Leraren en ander onderwijspersoneel Inleiding Wat goed onderwijs is, wordt bepaald door de samenleving. Die stelt zich
Nadere informatiePieter Jonkers Studentnummer: 695247 22 06 2011
MONTESSORI LYCEUM AMSTERDAM Smartboard De mening van de Leerlingen Pieter Jonkers Studentnummer: 695247 22 06 2011 Inhoud 1. Inleiding... 3 Aanleiding... 3 Doel van het onderzoek... 3 2. Onderzoeksvraag...
Nadere informatieProfessionaliseren in Netwerken. Emmy Vrieling
Professionaliseren in Netwerken Emmy Vrieling emmy.vrieling@ou.nl ü WAAROM? ü WAT? ü FACILITEREN ü AANBEVELINGEN Het Nieuwe Leren Wat is netwerkleren? Een vorm van professionalisering waarbij leraren
Nadere informatieCompetentiekaarten Fontys Lerarenopleidingen. Hogescholen
Competentiekaarten Fontys Lerarenopleidingen Hogescholen Zeven competenties Een docent is competent wanneer hij in kenmerkende situaties (beroepscontexten) voor zichzelf de juiste taken (doelstellingen)
Nadere informatieNederlandse samenvatting
Docenten in het hoger onderwijs zijn experts in wát zij doceren, maar niet noodzakelijk in hóe zij dit zouden moeten doen. Dit komt omdat zij vaak weinig tot geen training hebben gehad in het lesgeven.
Nadere informatieSTAGE WERKPLAN ACADEMIE VOOR BEELDENDE VORMING
Fontys Hogeschool voor de Kunsten STAGE WERKPLAN ACADEMIE VOOR BEELDENDE VORMING hoofdfase Naam student: Valerie Maas Studentnummer: 1880 Jaar: VT Naam stageschool: Het College Naam SPD: Robert Tobben
Nadere informatieREFLECTIEVERSLAG POP ANIO Afdeling Cardiologie
REFLECTIEVERSLAG POP ANIO Afdeling Cardiologie Naam: Besproken met opleider: Periode: Betreft de 7 competenties in het algemeen: 1. Medisch handelen -Wat ging goed: 2. Communicatie -Wat ging goed: 3. Samenwerken
Nadere informatieHTML Editor: tabellen en hyperlinks
LES 19 HTML Editor: tabellen en hyperlinks In deze les leert u nog iets meer over HTML en de HTML Editor van OpenOffice.org. U leert hoe u absolute en relatieve hyperlinks maakt. We staan even stil bij
Nadere informatieHandleiding. HetSchoolvoorbeeld.nl. HetSchoolvoorbeeld 2.1. Websites voor het onderwijs. Websites Social media Mediawijsheid Grafisch ontwerp
HetSchoolvoorbeeld.nl Websites voor het onderwijs Handleiding HetSchoolvoorbeeld 2.1 Websites Social media Mediawijsheid Grafisch ontwerp Handleiding HetSchoolvoorbeeld 2.1 Pagina 1 Inhoud 1 Opbouw van
Nadere informatieAssessment Startbekwaam
Assessment Startbekwaam Rapportage Studiejaar 2014-2015 Hogeschool Rotterdam Instituut voor Lerarenopleidingen 1 Basisgegevens KANDIDAAT Voor- en achternaam: Studentnummer: Opleiding: Studentstatus: Naam
Nadere informatieWat leren lerarenopleiders* van conferentie-deelname?
Wat leren lerarenopleiders* van conferentie-deelname? Dr. ir. Quinta Kools, Dr. Rita Schildwacht Fontys Lerarenopleiding Tilburg, lectoraat professionalisering van leraren en lerarenopleiders context Conferentie
Nadere informatieRapport Docent i360. Test Kandidaat
Rapport Docent i360 Naam Test Kandidaat Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Sterkte/zwakte-analyse 3. Feedback open vragen 4. Overzicht competenties 5. Persoonlijk ontwikkelingsplan Inleiding Voor u ligt het
Nadere informatieDoor de stage en de theorie ontwikkel ik mij beroepsmatig. Op mijn stage vraag ik veel aan mijn stagebegeleidster.
Fontys Hogeschool voor de kunsten STAGE WERKPLAN ACADEMIE VOOR BEELDENDE VORMING Student: Mariska Gerritsen Studentnummer: 2173355 Jaar: 4 Dt Stageschool: Heerbeeck College Stagebegeleider: S. van Driel
Nadere informatieTrainingsmateriaal Osiris 6. Admission Office International Office
Trainingsmateriaal Osiris 6. Admission Office International Office Utwente, 6-2-2014 i Inhoudsopgave Inhoudsopgave ii 1. Algemene handeling Osiris 6 1 1.1 Menu structuur. 1 1.2 Favorieten indelen 2 1.3
Nadere informatieVergelijkingseditor 2007
Vergelijkingseditor 2007 Wiskunde Module 1a Wiskunde en ICT 1 WISKUNDE EN ICT Tijdens de lessen wiskunde op deze hogeschool met de laptop moet je ook voor wiskunde de laptop zinvol gebruiken. Dat dit niet
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 0 03 7 93 Werken in het onderwijs Nr. 44 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Nadere informatieToelichting competenties
Toelichting competenties De vraag van dit onderzoek was of leerkrachten, intern begeleiders en schoolleiders die werken met nieuwkomers aanvullende of extra competenties nodig hebben bovenop de bekwaamheidseisen
Nadere informatieProtocol Werkplekleren Student ESoE. Masteropleiding Science Education and Communication (SEC)
Protocol Werkplekleren Student ESoE Masteropleiding Science Education and Communication (SEC) Versie juli 2011 1 Protocol Werkplekleren Master SEC Inleiding Om het werkplekleren zo soepel mogelijk te laten
Nadere informatieLeren en lesgeven met ict: wie is het rolmodel? Dana Uerz Senior onderzoeker Leren met ict Marijke Kral Lector Leren met ict
Leren en lesgeven met ict: wie is het rolmodel? Dana Uerz Senior onderzoeker Leren met ict Marijke Kral Lector Leren met ict Leren en lesgeven met ict Wat moet een leraar daarvoor kunnen? Wat kunnen en
Nadere informatieBijlage 7 Opdracht Bekwaamheidsproef 2 (studentenmateriaal)
Bijlage 7 Opdracht Bekwaamheidsproef 2 (studentenmateriaal) Inleiding Gedurende de studie zijn er een aantal momenten waarin je moet aantonen in hoeverre je de competenties voor het beroep van leraar beheerst.
Nadere informatie5,5. Betoog door S woorden 10 juli keer beoordeeld. Nederlands
Betoog door S. 1508 woorden 10 juli 2016 5,5 1 keer beoordeeld Vak Nederlands INSTITUTE FOR GRADUATE STUDIES & RESEARCH (IGSR) (email: igsr@uvs.edu) IGSR GEBOUW (STAATSOLIEGEBOUW), UNIVERSITEITSCOMPLEX,
Nadere informatie1.3. Ron Bertisen: Nadenken over onderwijs ontwerpen
.3. Ron Bertisen: Nadenken over onderwijs ontwerpen Ron Bertisen is als medeprojectleider verantwoordelijk geweest voor de ontwikkeling van het curriculum van de Nieuwste Pabo samen met zijn collega s
Nadere informatieBijlage Reflectieopdracht Professionaliseren op de werkplek
Bijlage Reflectieopdracht Professionaliseren op de werkplek Doel van de opdracht Mensen leren tijdens het werken van alles. Maar wat dat leren nu precies is en waar precies tijd aan wordt besteed, is niet
Nadere informatieLOB Lessen in combinatie met Handel & Administratie R. Timmermans - 2110441
LOB Lessen in combinatie met Handel & Administratie R. Timmermans - 2110441 Inhoudsopgave Inleiding LOB lessen in combinatie met Handel & Administratie... 2 LVF LOB les 1... 3 Aan welke persoonlijke leerdoelen
Nadere informatieRollen en taken in Opleidingsschool Boss po. Bijlage 11. Kenniscentrum Talentontwikkeling
Rollen en taken in Opleidingsschool Boss po Bijlage 11 Kenniscentrum Talentontwikkeling Rollen en taken in Opleidingsschool Boss po De werkplekbegeleider De werkplekbegeleider begeleidt de student bij
Nadere informatieHET COMPETENTIEPROFIEL VAN DE SPD. ILS Nijmegen
HET COMPETENTIEPROFIEL VAN DE SPD ILS Nijmegen Mei 2009 Voorwoord: Dit voorstel voor een competentieprofiel van de spd is ontworpen op verzoek van de directies van ILS- HAN en ILS-RU door de productgroep
Nadere informatiecompetentieprofiel groepsleerkracht/ docent algemeen vormend onderwijs Het Driespan
Samenwerken Omgevingsgericht/samenwerken Reflectie en zelfontwikkeling competentieprofiel groepsleerkracht/ docent algemeen vormend onderwijs Het Driespan Competentieprofiel stichting Het Driespan, (V)SO
Nadere informatie