& modelleren blootstelling. Leo van der Biessen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "& modelleren blootstelling. Leo van der Biessen"

Transcriptie

1 Afleiden bedrijfsgrenswaarden d & modelleren blootstelling Leo van der Biessen

2 Afleiden bedrijfsgrenswaarden en beoordelen blootstelling Aanleiding voor het onderzoek Afleiden bedrijfsgrenswaarden met SER leidraad Modelleren blootstelling t lli Uitkomst metingen Conclusie

3 Aanleiding voor het onderzoek AI op de bezoek gehad eis binnen 6 weken actie Arbowet 1998 verplicht tot opstellen bedrijfsgrenswaarde als Stof gevaarlijk is voor de mens Geen publieke grenswaarde is vastgesteld Blootstelling gevaarlijke stoffen beoordelen Meten Modeleren

4 Bedrijfskenmerken Voorraadhoudende distributeur Veel stoffen in huis Afvullen bulk IBC in halfopen hal, flexibele bronafzuiging VOS bulk 50 l vaten met vaste bronafzuiging Effectiviteit maatregelen onbekend

5 Stoffen Laatste jaar 312 stoffen in huis gehad SDS-en aanwezig Excell bestand met stofnaam, cas nrs, R-zinnen

6 Plan van aanpak Grenswaarden afleiden met SER richtlijn Modelleren blootstelling bij afvulwerk Zonodig meten

7 Grenswaarden afleiden met SER richtlijn

8 Grenswaarden afleiden met SER richtlijn Systeem SER 1. Publieke grenswaarde (SER grenswaardendatabank) 2. Gezondheidsraad / SCOEL advies (idem, IOLV-lijst) 3. Grenswaarde uit betrouwbaar buitenland (DFG, ACGIH, HSE, NIOSH, WEEL, TRGS, Zweden Bron: Gestis grenswaardendatabank, Easi-pro, Dohsbase) ) 4. Kick-off grenswaarde (TtA vol , p67 75)

9 Systematiek Kick-off grenswaarde Verdeling op basis van R-zin, 10% laagste grenswaarde in groep

10 Uitgangspunt Zo veel mogelijk grenswaarden verzamelen Voor stoffen zonder classificatie als voor de mens gevaarlijk na stap 3 geen kick-off grenswaarde afleiden Voor stoffen met grenswaarde die verladen worden modelleren blootstelling

11 Resultaat afleiden grenswaarden 28 stoffen met publieke grenswaarde 7 stoffen met advieswaarde 30 stoffen met grenswaarde uit betrouwbare bron 67 kick-off grenswaarde > 200 stoffen niet gevaarlijk voor mens

12 Modelleren met ECETOC-TRA Geaccepteerd door ECHA / Industrie Transparant model, geen zwarte doos Excell-bestand Beperkte informatievraag Dampspanning / stoffigheid, molecuulgewicht, gebruik, binnen/buiten, LEV, Adembescherming Snel meerdere stoffen beoordelen Nadeel validatie mager, optimistisch over effectiviteit beheersmaatregelen

13 Uitkomst modelleren met ECETOC-TRA 7 boven grenswaarde 6 in gevarenzone (>0,5 grenswaarde) 5 stoffen niet meer afvullen Rest PBM (1x per week, 1 persoon, 1-2 uur) AI wijst model af, gebruik PBM afgewezen

14 Modelleren met stoffenmanager Arbeidsintensief Zwarte doos met knoppen Hoge schattingen (lage geschatte effectiviteit beheersmaatregelen)

15 Resultaat modelleren Stoffenmanager Alle resultaten hoger dan ECETOC-TRA TRA 2 stoffen in gevarenzone 24 boven grenswaarde Gebruik PBM niet reëel (meerdere uren per dag)

16 Meetprogramma Stoffen voorspelde uitkomst boven grenswaarde Persoonsgebonden metingen Enkelvoudige meting per stof (wens bedrijf)

17 Uitkomsten metingen 3 meetwaarden boven grenswaarde ECETOC TRA waarden factor 10 hoger Stoffenmanager factor hoger

18 Wat gaat het bedrijf doen 2 Stoffen boven grenswaarden niet meer afvullen Gebruik flexible afzuiging g bij meer stoffen Periodieke controle effectiviteit afzuiging Procedure nieuwe grondstoffen Bedrijfsgrenswaarde selecteren Blootstelling met Stoffenmanager modelleren Bij twijfel proefsessie met meting

19 Conclusie / vragen Afleidproces grenswaarden SER werkt Onduidelijkheid gebruik modellen Wat moeten bedrijven met REACH esds-en (basis ECETOC-TRA) Opvolgen esds REACH compliance Afwijkende RMM beoordelingsplicht REACH

20 Dank u voor de aandacht

Meten, modelleren, fantaseren, de creatie van praktische exposure scenario's onder REACH

Meten, modelleren, fantaseren, de creatie van praktische exposure scenario's onder REACH Meten, modelleren, fantaseren, de creatie van praktische exposure scenario's onder REACH Leo van der Biessen NVVA 2011 Inleiding Wie ben ik Blootstellingsscenarios binnen REACH Modellen en meetgegeven

Nadere informatie

Beslisschema Keuze private grenswaarden

Beslisschema Keuze private grenswaarden Beslisschema Keuze private grenswaarden tbv Leidraad www.veiligwerkenmetchemischestoffen.nl t.scheffers@royalhaskoning.com NVvA symp, 22 maart 2007 Situatie 2007 : Nieuw grenswaarden stelsel 250 MACs ->

Nadere informatie

Praktijkervaringen en Best Practice aanpak voor de 4 stappen van I-SZW en REACH

Praktijkervaringen en Best Practice aanpak voor de 4 stappen van I-SZW en REACH Registratie en risicobeoordeling van gevaarlijke stoffen: Bedrijven moeten het echt zelf doen! Praktijkervaringen en Best Practice aanpak voor de 4 stappen van I-SZW en REACH NVvK symposium 31 maart 2015

Nadere informatie

Blootstelling Gevaarlijke stoffen. Tips voor implementatie

Blootstelling Gevaarlijke stoffen. Tips voor implementatie Blootstelling Gevaarlijke stoffen Tips voor implementatie René Bekman (RAH / RHVK) 31 maart 2015 NVVK congres Veiligheid? Zoek het ff zelf uit! Veel geluk! Citaat: Grote chemische bedrijven, zoals Fuji

Nadere informatie

Veilige werkwijzen Nieuwe criteria.

Veilige werkwijzen Nieuwe criteria. Veilige werkwijzen Nieuwe criteria. Jeroen Terwoert Expertisecentrum; Vakgroep Arbeidshygiëne & Chemische Veiligheid Inhoud 1. Veilige werkwijze ; wat is dat? 2. Proces/ ontwikkeling 3. Voors/ Tegens 4.

Nadere informatie

REACH. Meetgegevens zijn nuttig onder REACH

REACH. Meetgegevens zijn nuttig onder REACH Meetgegevens zijn nuttig onder REACH Maar... Blootstellingschatting g onder REACH Schatten of meten? Voorkeur kwaliteit Efficientie/gemaki Goede Betrouwbaar Hoog Metingen Representatief Stof zelf Voldoende

Nadere informatie

Beknopte gebruikershandleiding voor het werken met de. Chemical Risk Assessment Database. Versie: 2.3 (september 2016)

Beknopte gebruikershandleiding voor het werken met de. Chemical Risk Assessment Database. Versie: 2.3 (september 2016) Beknopte gebruikershandleiding voor het werken met de Chemical Risk Assessment Database Versie: 2.3 (september 2016) Deze handleiding heeft betrekking op ChemRADE, de Chemical Risk Assessment Database.

Nadere informatie

Grenswaarden hiërarchie. Een NVvA project? Symposium 2018 sessie S 12 april 14:30 zaal BaSyst

Grenswaarden hiërarchie. Een NVvA project? Symposium 2018 sessie S 12 april 14:30 zaal BaSyst Grenswaarden hiërarchie Een NVvA project? Symposium 2018 sessie S 12 april 14:30 zaal BaSyst Programma Joost van Rooij : kans/noodzaak NVvA Theo Scheffers : Historie en internationaal Koen Verbist: Casuïstiek

Nadere informatie

Sessie Q Gevaarlijke stoffen en veilige werkwijzen: Halen we de nulblootstelling?

Sessie Q Gevaarlijke stoffen en veilige werkwijzen: Halen we de nulblootstelling? Sessie Q Gevaarlijke stoffen en veilige werkwijzen: Halen we de nulblootstelling? Werken in een lab: extreem gevaarlijk! Maar toon maar eens aan dat het risico desondanks heel beheersbaar is Ontwikkeling

Nadere informatie

REACH Exposure Scenario Check Workshop pragmatische aanpak

REACH Exposure Scenario Check Workshop pragmatische aanpak REACH Exposure Scenario Check Workshop pragmatische aanpak Evelyn Tjoe Nij DOW chemical Dook Noij Paul van de Sandt Shell Erik Kateman Aspen Oss B.V. Koen Verbist Cosanta NVvA symposium 10 april 2019 Dow.com

Nadere informatie

Hoe krijg je grip op gezondheidsrisico s van gevaarlijke stoffen?

Hoe krijg je grip op gezondheidsrisico s van gevaarlijke stoffen? Hoe krijg je grip op gezondheidsrisico s van gevaarlijke stoffen? MijnLab conferentie (Amersfoort, 29-5-2018) dr ir Daan Huizer arbeidshygiënist Grip op gezondheidsrisico van gevaarlijke stoffen Onderwerpen

Nadere informatie

Gevaarlijke stoffen op het werk 4-Stappenplan I-SZW en REACH: Wat moet u nog doen?

Gevaarlijke stoffen op het werk 4-Stappenplan I-SZW en REACH: Wat moet u nog doen? Gevaarlijke stoffen op het werk 4-Stappenplan I-SZW en REACH: Wat moet u nog doen? Landelijke Stoffendag 2016 Ede, 13 december 2016 dr. Joost van Rooij arbeidshygiënist/toxicoloog drs. Stan de Poot arbeidshygiënist

Nadere informatie

Zwangeren en CMR stoffen

Zwangeren en CMR stoffen Zwangeren en CMR stoffen Gevaar versus risico NVVA symposium april 2018 Ingrid Oirbons Expertisecentrum toxische stoffen Arbo Unie CMR stoffen Blootstelling aan stoffen dient beheerst te zijn voor alle

Nadere informatie

Veilig gebruik stoffen en REACH

Veilig gebruik stoffen en REACH Veilig gebruik stoffen en REACH Effectieve communicatie naar eindgebruikers Leo van der biessen 14 april 2016 Opbouw presentatie REACH en veilig gebruik stoffen Communicatie binnen REACH Formuleerders

Nadere informatie

Lead Component Identificatie methode

Lead Component Identificatie methode Lead Component Identificatie methode Selecteren en communiceren van gevaarsinformatie voor mengsels Leo van der Biessen Bijeenkomst CGC-NVT s-hertogenbosch 09 maart 2017 Open Programma Waarom is het bepalen

Nadere informatie

Mijn RI&E GS. Minder administratie, meer nadruk gedrag medewerkers Betere arbeidsomstandigheden. Huib Arts Arboplaats. Arboplaats

Mijn RI&E GS. Minder administratie, meer nadruk gedrag medewerkers Betere arbeidsomstandigheden. Huib Arts Arboplaats. Arboplaats Mijn RI&E GS Minder administratie, meer nadruk gedrag medewerkers Betere arbeidsomstandigheden Huib Arts Arboplaats Arboplaats Van administratie naar borging 1. Belang gedrag 2. Onderzoeksmodel 3. Mijn

Nadere informatie

REACH sessies E & L. Sessie E REACH Praktijkcheck REACH blootstellingsscenario s

REACH sessies E & L. Sessie E REACH Praktijkcheck REACH blootstellingsscenario s REACH sessies E & L Sessie E REACH Praktijkcheck REACH blootstellingsscenario s NVvA symposium 2019 10 april 2019 Koen Verbist (register arbeidshygiënist) Koen.verbist@cosanta.nl slide 1 Tweeluik Sessie

Nadere informatie

5xbeter: veilige werkwijzen

5xbeter: veilige werkwijzen 5xbeter: veilige werkwijzen Jos van de Werken Beleidsecretaris Arbo, Koninklijke Metaalunie Peter Kanters Verbetercoach 5xbeter Opzet 5xbeter Veilige werkwijzen Gevaarlijke stoffen 5xbeter Verbetercheck

Nadere informatie

Jolanda Rijnkels & Teake Pal NVT-AT symposium September 2014

Jolanda Rijnkels & Teake Pal NVT-AT symposium September 2014 Jolanda Rijnkels & Teake Pal NVT-AT symposium September 2014 Inhoud Ontwikkelingen in vogelvlucht Pioniers in de (arbeids)toxicologie Beroepsmatige blootstelling en ziekten Opkomst van grenswaarden Regelgeving

Nadere informatie

Protectiefactoren van adembeschermingsmiddelen in de praktijk waar moet je op letten!

Protectiefactoren van adembeschermingsmiddelen in de praktijk waar moet je op letten! Protectiefactoren van adembeschermingsmiddelen in de praktijk waar moet je op letten! NVVK Veiligheidscongres: 2025 Wat ga ik anders doen? 13 maart 2019 Koen Verbist (register arbeidshygiënist) Koen.verbist@cosanta.nl

Nadere informatie

Ontwikkeling Veilige Werkwijze gevaarlijke stoffen labs

Ontwikkeling Veilige Werkwijze gevaarlijke stoffen labs Ontwikkeling Veilige Werkwijze gevaarlijke stoffen labs Workshop Stoffendag VNCI Ede 12-12-2017 14:45 15:45 Wim Grisnich Manager Safety, Health, Environment & Security Inhoud Wat was de aanleiding? Wat

Nadere informatie

Beoordeling van blootstelling aan gevaarlijke stoffen in een labomgeving. Van compliance based naar risk based

Beoordeling van blootstelling aan gevaarlijke stoffen in een labomgeving. Van compliance based naar risk based Beoordeling van blootstelling aan gevaarlijke stoffen in een labomgeving Van compliance based naar risk based Wim Grisnich Veiligheidskundige Arbeidshygiënist DSM Resins & Functional Materials Zwolle Als

Nadere informatie

Validatie onderzoek. 22 december 2009. ir. R.T.H. van de Laar arbeidshygiënist S.A.H.

Validatie onderzoek. 22 december 2009. ir. R.T.H. van de Laar arbeidshygiënist S.A.H. Validatie onderzoek Blootstellingsmetingen bij het vullen van IBC s Ter validering van het model Veilig verladen van vloeistoffen in het tanktransport 22 december 2009 ir. R.T.H. van de Laar arbeidshygiënist

Nadere informatie

Risicoanalyse chemische agentia. Vergelijking van de risicoanalysetools voor chemische agentia

Risicoanalyse chemische agentia. Vergelijking van de risicoanalysetools voor chemische agentia Risicoanalyse chemische agentia Vergelijking van de risicoanalysetools voor chemische agentia Lucie Huyghebaert lucie.huyghebaert@provikmo.com 0472 22 12 43 057 47 47 52 Inhoud Hoe ga je van start? Simulatie

Nadere informatie

Branchespecifieke Stoffenmanager verf- en drukinktindustrie als onderdeel van de Arbocatalogus

Branchespecifieke Stoffenmanager verf- en drukinktindustrie als onderdeel van de Arbocatalogus Branchespecifieke Stoffenmanager verf- en drukinktindustrie als onderdeel van de Arbocatalogus Koen Verbist - arbeidshygiënist Expertise Centrum Toxische Stoffen Arbo Unie 25 maart 2010 www.stoffenmanagerverfendrukinktindustrie.nl

Nadere informatie

Met een goede implementatie van het 4-stappenplan kan REACH u niet verrassen

Met een goede implementatie van het 4-stappenplan kan REACH u niet verrassen Risicobeoordeling van gevaarlijke stoffen op het werk Met een goede implementatie van het 4-stappenplan kan REACH u niet verrassen NVvA Symposium Scheveningen, 13 april 2016 Stan de Poot Onderwerpen Beoordeling

Nadere informatie

Stoffenmanager, een tool voor Risico Identificatie en Evaluatie (RIE) en blootstellingscenario's

Stoffenmanager, een tool voor Risico Identificatie en Evaluatie (RIE) en blootstellingscenario's Stoffenmanager, een tool voor Risico Identificatie en Evaluatie (RIE) en blootstellingscenario's esds van mengsels van stoffen. Verplichtingen van de downstream gebruiker 8 mei 2015 Steven Verpaele, MSc

Nadere informatie

De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze. voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria

De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze. voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria WOTS Utrecht 02-10-2018 Wim Grisnich Arbeidshygiënist en Veiligheidskundige DSM Resins & Functional Materials

Nadere informatie

WIK 2.0. Hoe maak je een werkplekinstructiekaart die wél goed is afgestemd op de risico s in uw bedrijf? Stoffendag Ede, 13 december 2016

WIK 2.0. Hoe maak je een werkplekinstructiekaart die wél goed is afgestemd op de risico s in uw bedrijf? Stoffendag Ede, 13 december 2016 WIK 2.0 Hoe maak je een werkplekinstructiekaart die wél goed is afgestemd op de risico s in uw bedrijf? Stoffendag 2016 Ede, 13 december 2016 Daan Huizer WIK 2.0 Werkplekinstructies op maat Ons team Joost

Nadere informatie

Opstellen van gevaarlijke stoffenregister BMD Advies Centraal Nederland B.V.

Opstellen van gevaarlijke stoffenregister BMD Advies Centraal Nederland B.V. Opstellen van gevaarlijke stoffenregister BMD Advies Centraal Nederland B.V. Stationsstraat 26 Postbus 91, 6662 BC ELST Tel.: 088 0318 875 info@cn.bmdadvies.nl www.bmdadviescentraal Inleiding In deze hand-out

Nadere informatie

Wat als safe use instructions niet safe zijn?

Wat als safe use instructions niet safe zijn? Wat als safe use instructions niet safe zijn? NVvA Symposium, april 2014 Daan Huizer Caesar Consult Nijmegen @ Caesar_Consult Over ons Caesar Consult is een gespecialiseerd adviesbureau op het gebied van

Nadere informatie

Webinar hoofdregistrant CSA/CSR (I) Deel 1 Inleiding chemische veiligheidsbeoordeling (CSA) 9 maart 2010. Wim De Coen, ECHA. http://echa.europa.

Webinar hoofdregistrant CSA/CSR (I) Deel 1 Inleiding chemische veiligheidsbeoordeling (CSA) 9 maart 2010. Wim De Coen, ECHA. http://echa.europa. Webinar hoofdregistrant CSA/CSR (I) Deel 1 Inleiding chemische veiligheidsbeoordeling (CSA) 9 maart 2010 Wim De Coen, ECHA Overzicht Wettelijke vereisten: wanneer is een chemische veiligheidsbeoordeling

Nadere informatie

GECONTROLEERDE BLOOTSTELLING? TOON HET AAN! 13 april 2016

GECONTROLEERDE BLOOTSTELLING? TOON HET AAN! 13 april 2016 GECONTROLEERDE BLOOTSTELLING? TOON HET AAN! 13 april 2016 Agenda REACH - Zorgstoffen Eisen aan het blootstellingscenario Onderbouwing met meetgegevens Conclusies Zorgstoffen onder REACH SVHC: substance

Nadere informatie

Passie voor arbeidshygiene

Passie voor arbeidshygiene Passie voor arbeidshygiene Oh wat is het toch fijn nú een AH te zijn Leo van der biessen 13 april 2016 Wat ga ik vertellen Waarom ben ik arbeidshygiënist doet arbeidshygiëne ertoe is het nu een mooie tijd

Nadere informatie

Beoordeling van beroepsgebonden blootstelling binnen REACH

Beoordeling van beroepsgebonden blootstelling binnen REACH Beoordeling van beroepsgebonden blootstelling binnen REACH Ervaringen uit voorbereidende projecten Hans Marquart, Senior onderzoeker Registratie, Evaluatie, Autorisatie (en restrictie) van Chemische Stoffen

Nadere informatie

Publieke en private grenswaarden

Publieke en private grenswaarden Publieke en private grenswaarden eventuele praktische problemen bij het gebruik ervan Nicole Palmen Linda Schenk Maaike Visser Cindy Bekker Publieke en private grenswaarden 11 april 2019 Inhoud 1. Achtergrond

Nadere informatie

ONTWIKKELINGEN ONDERBOUWINGEN ASBEST RISICO S

ONTWIKKELINGEN ONDERBOUWINGEN ASBEST RISICO S ONTWIKKELINGEN ONDERBOUWINGEN ASBEST RISICO S TEAM ASBEST (JODY SCHINKEL, SUZANNE SPAAN, PETER TROMP, EEF VOOGD, FRED HARTENDORF, RIENKO DE JONG, MARK DIKS, ERIC VAN DE HOEVEN, SJAAK VAN VEEN, YVETTE CHRISTOPHER,

Nadere informatie

Blootstelling Gevaarlijke stoffen. Tips voor implementatie. 4 stappen model (van Inspectie SZW) René Bekman (RAH / RHVK) april 2014

Blootstelling Gevaarlijke stoffen. Tips voor implementatie. 4 stappen model (van Inspectie SZW) René Bekman (RAH / RHVK) april 2014 Blootstelling Gevaarlijke stoffen Tips voor implementatie 4 stappen model (van Inspectie SZW) René Bekman (RAH / RHVK) april 2014 copyright, FUJIFILM Manufacturing Europe B.V. 2013 4 Stappen toezicht stoffen

Nadere informatie

Chemie is meer dan veiligheid alleen

Chemie is meer dan veiligheid alleen Chemie is meer dan veiligheid alleen Dirk van Well 1 Toegenomen aandacht voor veiligheid Chemie-pack Odfjell Focus op veiligheid bij BRZO-bedrijven: Veiligheid Voorop Aandacht voor gezond werken Lange

Nadere informatie

Hoe stellen we grenswaarden op voor kankerverwekkende stoffen zonder drempelwaarde : Een duivels dilemma?

Hoe stellen we grenswaarden op voor kankerverwekkende stoffen zonder drempelwaarde : Een duivels dilemma? Hoe stellen we grenswaarden op voor kankerverwekkende stoffen zonder drempelwaarde : Een duivels dilemma? Jan Twisk, Industrial Hygiene Technology Leader Dow Chemical Namens Werkgroep Arbeidshygiene VNCI

Nadere informatie

Orde in de chaos van genotificeerde classificaties

Orde in de chaos van genotificeerde classificaties Orde in de chaos van genotificeerde classificaties Zelf-classificatie door DOHSBase o.a. t.b.v. vaststellen kick-off waarde Geert Wieling DOHSBase Presentatie NVvA Symposium 12 april 2017 1 Waarom zelf-classificatie

Nadere informatie

Training Grenswaarden 4. Afleiden bedrijfsgrenswaarde. Dr. Ir. Remko Houba Drs. Koen Verbist

Training Grenswaarden 4. Afleiden bedrijfsgrenswaarde. Dr. Ir. Remko Houba Drs. Koen Verbist Training Grenswaarden 4. Afleiden bedrijfsgrenswaarde Dr. Ir. Remko Houba Drs. Koen Verbist Disclaimer De "Training Grenswaarden voor leden NVvA 2014" is ontwikkeld door Arbo Unie op basis van onze huidige

Nadere informatie

ERVARINGEN MET REACH UIT DE DAGELIJKSE PRAKTIJK

ERVARINGEN MET REACH UIT DE DAGELIJKSE PRAKTIJK ERVARINGEN MET REACH UIT DE DAGELIJKSE PRAKTIJK Mathieu van Puijvelde Arbeidshygiënist 1 PROFIEL SHELL Actief in meer dan 90 landen Wereldwijd 93.000 medewerkers Ongeveer 43.000 service stations verspreid

Nadere informatie

Exposure Scenarios (ES) in het esds

Exposure Scenarios (ES) in het esds Exposure Scenarios (ES) in het esds hoe zien ze eruit? welke informatie bevatten ze? hoe pas je ze toe in de praktijk? Dook Noij NVvA symposium, Zeist, 13 april 2011 1 Inhoud van de presentatie Introductie

Nadere informatie

De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze. voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria

De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze. voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria De ontwikkeling van een Veilige Werkwijze voor het werken met gevaarlijke stoffen in laboratoria NVvA Symposium Zeist 12-04-2018 Wim Grisnich Arbeidshygiënist en Veiligheidskundige Ingrid Oirbons AH Arbo

Nadere informatie

Centrale Sterilisatie Afdeling UZ Leuven, CSA

Centrale Sterilisatie Afdeling UZ Leuven, CSA Werken met gevaarlijke stoffen. Handige risicoanalysetool voor de leidinggevende. Eindwerk Getuigschrift Preventieadviseur niv. 2 Prevent Academy, Leuven - 2017 Lieve Monté Preventie en milieu, UZ Leuven

Nadere informatie

Streekziekenhuis Mook. Henk Thuis Per Domum Arbeidshygiëne Symposium NVvA 2015

Streekziekenhuis Mook. Henk Thuis Per Domum Arbeidshygiëne Symposium NVvA 2015 Streekziekenhuis Mook Henk Thuis Per Domum Arbeidshygiëne Symposium NVvA 2015 Aanleiding Kleine behandelkamer tbv reposities bij kinderen. Inzet van lachgas tbv roesje. Inspectie: risico s onvoldoende

Nadere informatie

Werken met gevaarlijke stoffen. Handige risicoanalysetool voor de leidinggevende.

Werken met gevaarlijke stoffen. Handige risicoanalysetool voor de leidinggevende. Werken met gevaarlijke stoffen. Handige risicoanalysetool voor de leidinggevende. Eindwerk Getuigschrift Preventieadviseur niv. 2 Prevent Academy, Leuven - 2017 Lieve Monté Preventie en milieu, UZ Leuven

Nadere informatie

VHCP RI&E module gevaarlijke stoffen

VHCP RI&E module gevaarlijke stoffen VHCP RI&E module gevaarlijke stoffen VHCP 12 maart 2007 Definitief rapport 9p9443 A COMPANY OF HASKONING NEDERLAND B.V. MILIEU Barbarossastraat 35 Postbus 151 6500 AD Nijmegen +31 (0)24 328 42 84 Telefoon

Nadere informatie

REACH: Jongleren met toxicologische kengetallen

REACH: Jongleren met toxicologische kengetallen REACH: Jongleren met toxicologische kengetallen Hoe is de uitwerking van de REACH-regels door de industrie? Erik Houthoff 8 maart 2012 REACH - uitwerking door industrie Onderwerpen 1. Organisatie 2. Vaststellen

Nadere informatie

Beheersing van de blootstelling aan styreen advisering in de nieuwbouwfase

Beheersing van de blootstelling aan styreen advisering in de nieuwbouwfase Beheersing van de blootstelling aan styreen advisering in de nieuwbouwfase NVvA symposium, 10 april 2019 Koen Verbist Senior Consultant slide date Aanleiding Mail van bedrijf dat glasvezel versterkt polyester

Nadere informatie

Mengselblootstelling: Meer dan de som der delen?

Mengselblootstelling: Meer dan de som der delen? Een verkenning van methoden voor het beoordelen van de blootstelling aan mengsels Jean-Marc Abbing 12 april 2018 NVvA symposium sparen voor je toekomst Het dilemma en de onderzoeksvraag REACH ARBO wet

Nadere informatie

Bijeenkomst CGC NVvA Van veilige werkwijzen naar veilig en gezond gedrag 10 november Heeft REACH bijgedragen aan risicoreductie in laboratoria?

Bijeenkomst CGC NVvA Van veilige werkwijzen naar veilig en gezond gedrag 10 november Heeft REACH bijgedragen aan risicoreductie in laboratoria? Bijeenkomst CGC NVvA Van veilige werkwijzen naar veilig en gezond gedrag 10 november 2016 Heeft REACH bijgedragen aan risicoreductie in laboratoria? Afstudeeronderzoek van de Arbeidshygiëne opleiding van

Nadere informatie

Gezondheidsrisico s bij gebruik formaldehyde?

Gezondheidsrisico s bij gebruik formaldehyde? Gezondheidsrisico s bij gebruik formaldehyde? Paulien Oosterveld, arbeidshygiënist Veiligheid, Gezondheid en Milieu Universiteit Leiden en LUMC Doel presentatie Volgende vragen beantwoorden: Hoe is de

Nadere informatie

Register Gevaarlijke stoffen

Register Gevaarlijke stoffen Register Gevaarlijke stoffen Het instrument Register Gevaarlijke Stoffen (RGS) is een register waarmee eenvoudig de registratie van gevaarlijke stoffen opgezet en beheerd kan worden. Voordelen U kunt snel

Nadere informatie

ECEL. Wouter Fransman

ECEL. Wouter Fransman Exposure Control Efficacy Library ECEL Wouter Fransman Achtergrond Veel onderzoek naar effectiviteit van beheersmaatregelen, maar resultaten niet eenduidig Beheersmaatregelen (Risk Management Measures

Nadere informatie

Methoden RA chemische agentia

Methoden RA chemische agentia Methoden RA chemische agentia PVI Congres Navorming 2018 Sessie 3.2 Lucie Huyghebaert lucie.huyghebaert@provikmo.be 0472 22 12 43 1 Inhoud RA chemische agentia Beschikbare Tools Metingen RA chemische agentia

Nadere informatie

Harmonisering van het AH instrumentarium. Theo Scheffers

Harmonisering van het AH instrumentarium. Theo Scheffers Harmonisering van het AH instrumentarium Theo Scheffers www.tsac.nl Grenswaarden Control Banding Statistiek Modellen De arbeidshygienische speeltuin http://www.tsac.nl/websites.html Gevaars classificaties

Nadere informatie

Wat ligt er achter de horizon voor de Arbeidshygiëne? Theo Scheffers

Wat ligt er achter de horizon voor de Arbeidshygiëne? Theo Scheffers Wat ligt er achter de horizon voor de Arbeidshygiëne? Theo Scheffers www.tsac.nl agenda Historie Toekomst Harmonisering & wetenschappelijke onderbouwing van AH tools retrospectief: Chroom VI prospectief:

Nadere informatie

Hoe goed is de ECETOC Targeted Risk Assessment (TRA) tool voor werknemers?

Hoe goed is de ECETOC Targeted Risk Assessment (TRA) tool voor werknemers? Hoe goed is de ECETOC Targeted Risk Assessment (TRA) tool voor werknemers? Dook Noij Dow Industrial Hygiene Expertise Centre NVvA symposium, april 2018 Dow.com De geintegreerde ECETOC TRA tool (werknemer,

Nadere informatie

DE RISICOANALYSE EN PREVENTIEMAATREGELEN GEVAARLIJKE STOFFEN: EEN PRAGMATISCHE AANPAK

DE RISICOANALYSE EN PREVENTIEMAATREGELEN GEVAARLIJKE STOFFEN: EEN PRAGMATISCHE AANPAK DE RISICOANALYSE EN PREVENTIEMAATREGELEN GEVAARLIJKE STOFFEN: EEN PRAGMATISCHE AANPAK Ludo Colaers Preventiedeskundige IDEWE Europese week colloquium oktober 08 VOORSTELLING Ludo Colaers, Preventiedeskundige

Nadere informatie

CGM/ Aanbieding onderzoeksrapport 'Recombinant Allergens: working safely with recombinant allergenic biologicals

CGM/ Aanbieding onderzoeksrapport 'Recombinant Allergens: working safely with recombinant allergenic biologicals Aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu Mevrouw W.J. Mansveld Postbus 20901 2500 EX Den Haag DATUM 25 februari 2014 KENMERK ONDERWERP CGM/140225-01 Aanbieding onderzoeksrapport 'Recombinant

Nadere informatie

S A M E N V A T T I N G

S A M E N V A T T I N G 5 6 Samenvatting Het advies Veilig omgaan met nanodeeltjes op de werkvloer is het antwoord van de commissie Arbeidsomstandigheden van de SER op de adviesaanvraag van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Nadere informatie

Werken met gevaarlijke stoffen. Handige risicoanalysetool voor de leidinggevende.

Werken met gevaarlijke stoffen. Handige risicoanalysetool voor de leidinggevende. Werken met gevaarlijke stoffen. Handige risicoanalysetool voor de leidinggevende. Eindwerk Getuigschrift Preventieadviseur niv. 2 Prevent Academy, Leuven - 2017 Lieve Monté Preventie en milieu, UZ Leuven

Nadere informatie

Veiligheidsbeoordeling onder REACH

Veiligheidsbeoordeling onder REACH Veiligheidsbeoordeling onder REACH Informerende presentatie Maikel van Niftrik Aanleiding presentatie REACH is taaie wetgeving, en een gegeven REACH Guidance biedt inzichten, maar zeer uitbundig Arbeidshygiene

Nadere informatie

Inventarisatie. Resultaat

Inventarisatie. Resultaat Inventarisatie Als uitgangpunt voor de inventarisatie heeft een groslijst van instrumenten gediend, die in het kader van VASt is opgesteld en instrumenten bevat die een bijdrage kunnen leveren aan het

Nadere informatie

De veiligheidsbeoordeling (inclusief blootstellingschatting)

De veiligheidsbeoordeling (inclusief blootstellingschatting) REACH Inhoud presentatie Achtergrond en REACH als wetgeving g De veiligheidsbeoordeling (inclusief blootstellingschatting) Het Exposure Scenario Valkuilen in REACH Rol van de arbeidshygiënist 2 REACH Registratie,

Nadere informatie

Colloquium Preventie van risico s van kankerverwekkende stoffen op het werk dinsdag 30 mei 2017

Colloquium Preventie van risico s van kankerverwekkende stoffen op het werk dinsdag 30 mei 2017 1 Colloquium Preventie van risico s van kankerverwekkende stoffen op het werk dinsdag 30 mei 2017 Brussel FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, zaal STORCK reach@milieu.belgie.be 2 Registratiedossier

Nadere informatie

NVvA symposium, 22 maart 2007. Ton Spee. Arbouw, Amsterdam

NVvA symposium, 22 maart 2007. Ton Spee. Arbouw, Amsterdam NVvA symposium, 22 maart 2007 Ton Spee Arbouw, Amsterdam 1 Achtergrond Blootstelling via de luchtwegen: blootstellingsroutes Begrippen Voorbeelden Werking in de praktijk Huidblootstelling Stoffenmanager

Nadere informatie

Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel

Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel Onderzoek naar blootstelling aan endotoxinen in de agrarische sectoren van teelt, be- en verwerking en handel drs. Suzanne Spaan ir. Inge Wouters dr. ir. Dick Heederik Institute for Risk Assessment Sciences

Nadere informatie

Procedure voor het afleiden van huidgrenswaarden voor stoffen met H-notatie, maar zonder een dermale Derived No Effect Level (DNEL)

Procedure voor het afleiden van huidgrenswaarden voor stoffen met H-notatie, maar zonder een dermale Derived No Effect Level (DNEL) Procedure voor het afleiden van huidgrenswaarden voor stoffen met H-notatie, maar zonder een dermale Derived No Effect Level (DNEL) NVvA-symposium 2019, Woudschoten (Zeist), wo. 10 april Cornelis van Loon

Nadere informatie

Werken met de SCi-547 en SCi-548. Jody Schinkel, Suzanne Spaan, Ko den Boeft, Jan Tempelman

Werken met de SCi-547 en SCi-548. Jody Schinkel, Suzanne Spaan, Ko den Boeft, Jan Tempelman Werken met de SCi-547 en SCi-548 Jody Schinkel, Suzanne Spaan, Ko den Boeft, Jan Tempelman Inhoud presentatie 1. Doel van de protocollen 2. Inhoud protocollen Hoe meten / analyseren? Waarom registreren?

Nadere informatie

WEGWIJZER GEVAARLIJKE STOFFEN

WEGWIJZER GEVAARLIJKE STOFFEN WEGWIJZER GEVAARLIJKE STOFFEN WAT IS DE WEGWIJZER GEVAARLIJKE STOFFEN 1 op de 6 werknemers loopt het risico om ziek te worden doordat zij werken met gevaarlijke stoffen. Jaarlijks sterven naar schatting

Nadere informatie

gevaarlijke stoffen Verdiepende brochure en handleiding bij de 5xbeter Verbetercheck Gevaarlijke stoffen

gevaarlijke stoffen Verdiepende brochure en handleiding bij de 5xbeter Verbetercheck Gevaarlijke stoffen gevaarlijke stoffen Verdiepende brochure en handleiding bij de 5xbeter Verbetercheck Gevaarlijke stoffen Inhoudsopgave 5xbeter 3 Waarom deze brochure? 5 1. Risico s en aanpak gevaarlijke stoffen 7 1.1

Nadere informatie

gevaarlijke stoffen Verdiepende brochure en handleiding bij de 5xbeter Verbetercheck Gevaarlijke stoffen

gevaarlijke stoffen Verdiepende brochure en handleiding bij de 5xbeter Verbetercheck Gevaarlijke stoffen gevaarlijke stoffen Verdiepende brochure en handleiding bij de 5xbeter Verbetercheck Gevaarlijke stoffen Inhoudsopgave 5xbeter 3 Waarom deze brochure? 5 1. Risico s en aanpak gevaarlijke stoffen 7 1.1

Nadere informatie

Endotoxinen. Het ontwikkelen van een meetprotocol voor endotoxinen. RIsk assessment in the Work Environment (RIWE)

Endotoxinen. Het ontwikkelen van een meetprotocol voor endotoxinen. RIsk assessment in the Work Environment (RIWE) Het ontwikkelen van een meetprotocol voor endotoxinen Endotoxinen Ingrid Links, Jody Schinkel, Erik Tielemans, Evelyn Tjoe Nij, Inge Wouters en Dick Heederik RIsk assessment in the Work Environment (RIWE)

Nadere informatie

Veiligheidsinformatie van producten conform REACH Hoe maak je een extended Safety Data Sheet voor een product

Veiligheidsinformatie van producten conform REACH Hoe maak je een extended Safety Data Sheet voor een product Veiligheidsinformatie van producten conform REACH Hoe maak je een extended Safety Data Sheet voor een product Henk Thuis www.caesar-consult.nl NVvA Symposium 13-14 april 2011 2 Onderwerp esds Stof 1 esds

Nadere informatie

De Nederlandse rubber- en kunststofindustrie

De Nederlandse rubber- en kunststofindustrie De Nederlandse rubber- en kunststofindustrie jaaromzet 7,5 miljard 95% MKB werkgelegenheid ongeveer 40.000 internationaal georiënteerd 60% van de 7,5 miljard bestaat uit export Grote sectoren zijn verpakkingen,

Nadere informatie

Wat betekent REACH. R registration E evaluation A authorisation en restriction CH chemicals

Wat betekent REACH. R registration E evaluation A authorisation en restriction CH chemicals Wat betekent REACH R registration E evaluation A authorisation en restriction CH chemicals Doelstellingen REACH Bescherming mens en milieu Vrije handel Concurrentie Ontwikkeling alternatieven Autorisatie

Nadere informatie

Resultaat Initieel onderzoek Luchtkwaliteit KunstKring Ruurlo

Resultaat Initieel onderzoek Luchtkwaliteit KunstKring Ruurlo Resultaat Initieel onderzoek Luchtkwaliteit KunstKring Ruurlo Steenwijk, 8 maart 2016 Inleiding Aanleiding van het onderzoek Naar aanleiding van vragen en zorgen van een aantal deelnemers en vrijwilligers

Nadere informatie

Brandstof voor de tweede trap. NVVA symposium 27 april 2005 S.H. v/d Hoeven Arbeidshygiënist Arbo dienst DuPont

Brandstof voor de tweede trap. NVVA symposium 27 april 2005 S.H. v/d Hoeven Arbeidshygiënist Arbo dienst DuPont Brandstof voor de tweede trap NVVA symposium 27 april 2005 S.H. v/d Hoeven Arbeidshygiënist Arbo dienst DuPont Inventarisatie blootstellingsnivo voorbedrijfstakken in het kader van de voorstellen van de

Nadere informatie

Checklijst Werkplek kankervrij: Dieselrook

Checklijst Werkplek kankervrij: Dieselrook Toelichting op de Checklist Werkplek Kankervrij In veel bedrijven komt tijdens werkzaamheden dieselrook vrij bij het werken met machines en apparaten die draaien op diesel. Met een duur woord heet dit

Nadere informatie

Effect beheersmaatregelen bij zagen dakpannen

Effect beheersmaatregelen bij zagen dakpannen Effect beheersmaatregelen bij zagen dakpannen NVvA-symposium 27 maart 2012 Con Boeckhout Tauw bv Geen vuiltje aan de lucht? 27 maart 2012 Zagen dakpannen 2 Of toch wel? PAGO 2009 Klachten over stof 66,0%

Nadere informatie

Zelfinspectie Gevaarlijke Stoffen Veelgestelde vragen

Zelfinspectie Gevaarlijke Stoffen Veelgestelde vragen Zelfinspectie Gevaarlijke Stoffen Veelgestelde vragen Gezond en veilig werken met gevaarlijke stoffen In Nederland werkt één op de drie bedrijven met gevaarlijke stoffen. Daarbij worden werknemers voor

Nadere informatie

Een eenvoudig instrument om blootstelling aan lasrook in praktijksituaties te voorspellen en te beheersen

Een eenvoudig instrument om blootstelling aan lasrook in praktijksituaties te voorspellen en te beheersen Een eenvoudig instrument om blootstelling aan lasrook in praktijksituaties te voorspellen en te beheersen Daan Huizer Hans Kromhout Remko Houba Dook Noy IRAS Universiteit Utrecht / IndusTox Consult IRAS

Nadere informatie

Slim gevaarlijke stoffenbeleid hoe krijg ik de beslissers in mijn bedrijf mee?

Slim gevaarlijke stoffenbeleid hoe krijg ik de beslissers in mijn bedrijf mee? Laan van Kronenburg 14 1183 AS AMSTELVEEN Tel. +31 6 1825 1713 Koen.verbist@cosanta.nl Slim gevaarlijke stoffenbeleid hoe krijg ik de beslissers in mijn bedrijf mee? Koen Verbist, MSc NVvA Symposium 2017

Nadere informatie

Meelstof in de bakkerij

Meelstof in de bakkerij Meelstof in de bakkerij Welke grenswaarde is haalbaar? Frans Jongeneelen Bijeenkomst Nijkerk 2013 1 Inhoud 1. Inleiding 2. Meetbaarheid grenswaarde 3. Meetresultaten meelstof en trend van de blootstelling

Nadere informatie

Zelf aan de slag met de REACH exposure assessment tool ECETOC-Tra v3.1. NVVK Symposium, 01 april 2015, Papendal

Zelf aan de slag met de REACH exposure assessment tool ECETOC-Tra v3.1. NVVK Symposium, 01 april 2015, Papendal Zelf aan de slag met de REACH exposure assessment tool ECETOC-Tra v3.1 NVVK Symposium, 01 april 2015, Papendal Joost van Rooij Stan de Poot Over ons Caesar Consult is een gespecialiseerd adviesbureau op

Nadere informatie

Di- en triisocyanaten. Nr. 2018/20, Den Haag, 28 november Samenvatting

Di- en triisocyanaten. Nr. 2018/20, Den Haag, 28 november Samenvatting Di- en triisocyanaten Nr. 2018/20, Den Haag, 28 november 2018 Di- en triisocyanaten pagina 2 van 5 Op verzoek van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft de Gezondheidsraad een gezondheidskundige

Nadere informatie

Evidence-based richtlijn lasrook

Evidence-based richtlijn lasrook NVvA symposium 2013 Evidence-based richtlijn lasrook 18 april 2013 Remko Houba, arbeidshygiënist Andere betrokkenen & beroepsverenigingen bij de opstelling van de richtlijn: Dick Heederik, David Bruinvels,

Nadere informatie

Hoe maak je een. voor een product

Hoe maak je een. voor een product Veiligheidsinformatie van producten conform REACH Hoe maak je een extendedsafetydata Sheet voor een product Henk Thuis www.caesar-consult.nl Landelijke Stoffendag 2010 Onderwerp esds Stof 1 esds Stof 2

Nadere informatie

Minimalisatie MDI blootstelling in de gipskamer

Minimalisatie MDI blootstelling in de gipskamer Minimalisatie MDI blootstelling in de gipskamer Amsterdam UMC - locatie VUmc Jan Bakker - klinisch arbeidsgeneeskundige Jan Cees Reijnders teammanager gipskamers gipsverbandmeester Babs van Manen - arbeidshygiënist

Nadere informatie

Hoe ziet een CMR stof eruit en wat doe ik ermee? Edwin Ferdinandus en Marjan Demmer

Hoe ziet een CMR stof eruit en wat doe ik ermee? Edwin Ferdinandus en Marjan Demmer Hoe ziet een CMR stof eruit en wat doe ik ermee? Edwin Ferdinandus en Marjan Demmer Toxic Toxic: webbased dienst die zorgt voor borging en compliance. Consultancy: Pas metingen, Dusttrack, Legionella Planning,

Nadere informatie

Risicobeheersing chemische agentia na 01/06/ Fien Decaluwe - Consultes

Risicobeheersing chemische agentia na 01/06/ Fien Decaluwe - Consultes Risicobeheersing chemische agentia na 01/06/2015 - Fien Decaluwe - Consultes Risicoanalyse in een productieomgeving SDS als basis van uw inventaris Voorbeeld tool risicoanalyse Aftoetsing e-sds Studiedag

Nadere informatie

HSE guidelines december 2012 STIKSTOF HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS

HSE guidelines december 2012 STIKSTOF HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS H HSE guidelines december 2012 STIKSTOF HSE LIFE THE NATIONAL OIL&GAS INDUSTRY STANDARD FOR PROFESSIONALS Werk veilig of werk niet Bij werkzaamheden aan gesloten installaties en systemen zijn strikte procedures

Nadere informatie

Ontwikkeling van de nieuwe Stoffenmanager versie 4.5: Nano, REACH, GHS en...

Ontwikkeling van de nieuwe Stoffenmanager versie 4.5: Nano, REACH, GHS en... initiatief van: Ontwikkeling van de nieuwe Stoffenmanager versie 4.5: Nano, REACH, GHS en... in opdracht van: NVvA symposium 25 maart 2010 Henri Heussen henri.heussen@arbounie.nl Wat is het ook alweer?

Nadere informatie

9 Het voorstel van de commissie

9 Het voorstel van de commissie 9 Het voorstel van de commissie De commissie heeft aan de hand van de centrale elementen die in de hoofdstukken 5 tot en met 8 zijn genoemd, de contouren voor een nieuw stelsel van grenswaardenstelling

Nadere informatie

Veilig werken met schadelijke chemische producten. Kwartsstof: stofvrij werken. 5 september 2015, Dag van de Preventiemedewerker

Veilig werken met schadelijke chemische producten. Kwartsstof: stofvrij werken. 5 september 2015, Dag van de Preventiemedewerker Kwartsstof: stofvrij werken Veilig werken met schadelijke chemische producten 5 september 2015, Dag van de Preventiemedewerker Evelyn Tjoe Nij, arbeidshygiënist 1 Onderwerpen kwartsstof stofvrij werken

Nadere informatie

Ervaringen met bescherming tegen kwartsstof in Nederland

Ervaringen met bescherming tegen kwartsstof in Nederland Ervaringen met bescherming tegen kwartsstof in Nederland Seminarie NAVB CNAC Brussel 8-11-2011 Jan Warning, Arbouw Inhoud 1. Arbouw 2. Kwartsstof in de bouw in Nederland 3. Gezondheidkundige begeleiding

Nadere informatie

Bedrijfsinterne richtlijn. Fenneke Linker. Arbeidshygiëne & Toxicologie

Bedrijfsinterne richtlijn. Fenneke Linker. Arbeidshygiëne & Toxicologie 0 Bedrijfsinterne richtlijn Risk Assessment Working with Nanomaterials Fenneke Linker Arbeidshygiëne & Toxicologie ARBOdienst DSM Kennis mbt veilig werken met nanomaterialen 1 Gezondheidsraad rapport (2006)

Nadere informatie