Sportnota gemeente Hoorn

Transcriptie

1 Sportnota gemeente Hoorn Presteren in de breedte

2 Inhoudsopgave Samenvatting pag. 3 Inleiding pag. 4 Thema 1 Breedtesport pag. 6 Thema 2 Accommodatiebeleid pag. 7 Thema 3 Sportstimulering pag. 9 Thema 4 Sportloket Hoorn pag. 11 Thema 5 Professionalisering van sportverenigingen pag. 12 Thema 6 Topsport pag. 13 Thema 7 Citymarketing pag. 15 Hoofdstuk Financiën pag. 16 De Speerpunten pag. 17 Bijlage 1 Samenvatting Sportmonitor pag. 19 Bijlage 2 Trends en ontwikkelingen pag. 21 2

3 Samenvatting De Sportnota is opgebouwd uit 7 thema s waarbij aansluiting is gezocht bij diverse beleidsdocumenten en de resultaten van de sportmonitor (zie bijlage 1). 1) Breedtesport In de trits van de breedtesport, semi-topsport en topsport ziet Hoorn een taak weggelegd bij het stimuleren van de breedtesport. Een toegankelijk sportaanbod in de wijk waarbij belemmeringen, zoals financiën en bereikbaarheid, zoveel mogelijk zijn weggenomen. Dit stelt de inwoners van Hoorn in staat een leven lang te sporten en te bewegen. 2) Accommodatiebeleid Hoorn voert een voorwaardenscheppend beleid bij het realiseren en instandhouden van een diversiteit aan accommodaties voor sport en recreatie. Dit accommodatiebeleid wordt vormgegeven door het kwaliteitsniveau, met speciale aandacht voor de veiligheid van sportaccommodaties, mee te laten groeien met de ontwikkelingen. Sportaccommodaties en de openbare sportieve buitenruimte zijn belangrijke (wijk)voorzieningen als het gaat om het bestrijden van bewegingsarmoede en het bevorderen van een actieve leefstijl. 3) Sportstimulering De gemeente Hoorn heeft een bevorderende rol bij sportstimulering. Hieronder wordt verstaan het actief gebruikmaken van de mogelijkheden om mensen bewust te maken van het belang van sport en aan te zetten tot structureel sport en bewegen. Hoorn zet hierbij in op in-actieven met speciale aandacht voor allochtonen vrouwen en meisjes, (hang) jongeren, aangepaste sporten en ouderen (60+). 4) Sportloket Hoorn In de visie die de gemeente Hoorn heeft op het gebied van het Nieuwe werken en verbetering van de dienstverlening heeft een kenniscentrum in de vorm van een sportloket een centrale rol. Dit is een centraal informatie- /adviespunt voor vragen over sport en bewegen. In situaties dat expertise niet of onvoldoende aanwezig is, doet het bureau sport op ad-hoc basis een beroep op koepelorganisaties, zoals de KNVB, het NOC*NSF en ISAsport en andere deskundigen, zoals ingenieursbureaus, juristen, fiscalisten en andere gemeenten. 5) Professionalisering van sportverenigingen Er wordt ingezet op een veranderingsproces dat leidt naar het meer bedrijfsmatig besturen van sportverenigingen door vrijwilligers. Sportieve ambitie, bedrijfsmatig besturen van de vereniging en de maatschappelijke participatie zijn de kansen voor een gezonde vereniging. Op deze wijze blijft de verenigingsstructuur behouden en voor de toekomst levensvatbaar. 6) Topsport De gemeente ambieert geen actieve rol bij de ontwikkeling en beoefening van (semi) topsport op individueel niveau. Hooguit speelt de gemeente een stimulerende rol via de vereniging. (Het TABOR college heeft een LOOT-licentie en maakt daardoor de combinatie van school en topsport mogelijk). 7) Citymarketing Om Hoorn als merk onder een breed (inter)nationaal publiek te introduceren is een sportevenement bij uitstek geschikt als communicatie-uiting. Sport, als onderdeel van citymarketing, draagt bij aan het economische belang om in Hoorn te willen wonen, werken en te recreëren. 3

4 Inleiding Tijdens de Algemene Raadscommissie van 8 december jl. is de discussienotitie sport gemeente Hoorn (corsanummer: ) behandeld. Deze notitie diende als input om de discussie te kunnen voeren en om het sportbeleid verder vorm te geven. De punten uit deze behandeling zijn: de professionalisering van de sportvereniging, het vrijwilligersbeleid, de breedtesport, het sportopbouwwerk, de vergoeding kunstgrasvelden, de plaats van top- en denksport. Deze punten zijn uitgewerkt in de notitie Sportnota gemeente Hoorn In 2010 is er een sportmonitor uitgevoerd naar de sportparticipatie in Hoorn. Dit onderzoek dient als nulmeting. Het voornemen is om het onderzoek iedere bestuursperiode te herhalen. De belangrijkste resultaten zijn in bijlage 1 weergegeven. Leeswijzer Het sportbeleid van de gemeente Hoorn wordt vormgegeven door 7 thema s, te weten: 1. Breedtesport 2. Accommodatiebeleid 3. Sportstimulering 4. Sportloket Hoorn 5. Professionalisering van sportverenigingen 6. Topsport 7. Citymarketing In deze thema s zijn verschillende onderwerpen geclusterd en wordt per onderwerp de huidige situatie beschreven, vervolgens wat de Gemeente Hoorn wil bereiken en hoe dat gerealiseerd wordt. Wanneer er over de sportvereniging wordt geschreven dan wordt natuurlijk ook de vrijwilliger bedoelt. Immers deze persoon is de dragende kracht van de sportvereniging. Verder wordt ingegaan op de financiële -, fiscale aspecten en worden de speerpunten per jaar weergegeven. In bijlage 2 worden de trends en ontwikkelingen aangegeven. De kaders De volgende beleidsdocumenten dienen als kader: de Stadsvisie Coalitieakkoord College Uitvoeringsprogramma de Combinatiefuncties het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen (NASB) het Beheersplan buitensportaccommodaties 1985 (nadien geactualiseerd) de Algemene Subsidieverordening Hoorn 2006 (Asv) Collegebesluit van 3 maart 2009 dat het sportopbouwwerk inzet op een innoverend en vraaggericht sportaanbod dat zich richt op inactieven, ouderen (60+), allochtone vrouwen, (hang)jongeren en aangepaste sporters. Armoedebeleid Hoorn 2009 Behandeling Algemene raadscommissie (8 december 2009) De Sportvisie is niet vastgesteld en wordt om die reden ook niet als kader genoemd. Voor de beeldvorming worden de belangrijkste besluiten vermeld. In 2006 hebben de fracties van de VVD en VOC-Hoorn een initiatiefvoorstel ingediend inzake het opstellen van een sportvisie gemeente Hoorn. 4

5 Na discussie in de raadsvergadering van 18 juli 2006 zijn de volgende besluiten genomen: 1 ste ) het college van B&W gemeente Hoorn op te dragen een verzoek te richten aan de Sportraad Hoorn tot het (doen) opstellen van een sportvisie voor de gemeente Hoorn in brede zin des woords 2 de ) het college van B&W Hoorn te verzoeken voor vervaardiging van deze sportvisie een bedrag van beschikbaar te stellen en hiervoor ook de dekking aan te geven 3 de ) de visie die door de sportraad wordt opgesteld als discussiestuk te laten dienen in een door de raad te organiseren brede discussie met organisaties en instellingen uit het veld, raadsleden en overige belangstellenden over de kaders die het gemeentelijk sportbeleid zou moeten kennen 4 de ) Het college te verzoeken om deze discussie en de kaders die de raad naar aanleiding van deze discussie stelt te gebruiken om een sportbeleid voor Hoorn te formuleren 5 de ) Het onderwerp op te nemen in de beleidsagenda voor de raad voor deze bestuursperiode (einde citaat). Definitie van sport Het begrip sport wordt in de context van deze notitie als volgt gedefinieerd: Sport is een fysieke - of geestelijke activiteit dat op reglementaire wijze in competitieverband of recreatief beoefend wordt. Sport kent de verschillende vormen: sportieve recreatie, spel, (on)georganiseerde -, wedstrijd- en topsport. Sport als doel en als middel De gemeente Hoorn beoogt met sportbeoefening / -stimulering onder andere een gezonde leefstijl, integratie, respect, en plezier in sport en bewegen te bevorderen en het voorkomen van een sociaal isolement. Kortom sport is veelomvattend. In deze notitie ligt het accent op de fysieke vorm van sportbeoefening. De gemeente Hoorn wil dit faciliteren, stimuleren en voert een voorwaardenscheppend beleid. Hierbij worden echter twee kanttekeningen geplaatst. Ten eerste dat de gemeente zich niet op het terrein van de commerciële sportaanbieder begeeft. Ten tweede dat de gemeente geen rol voor zich ziet weggelegd om de ongeorganiseerde sporter, dit is de sporter die niet bij een sportvereniging of commerciële aanbieder is aangesloten, te sturen naar georganiseerde sportbeoefening. Ongeorganiseerde sportbeoefening is een maatschappelijke trend (zie bijlage 2) en een keuze van de individuele sporter. Echter de realiteit is ook dat ondanks alle stimuleringsmaatregelen er altijd mensen blijven die er bewust voor kiezen om niet te gaan sporten of bewegen. Evaluatie Sportraad Hoorn Dit college heeft in het kader van de evaluatie adviescommissies ook de Sportraad geëvalueerd en heeft besloten om dit adviesorgaan op te heffen. Er is behoefte aan advies op het gebied van sport, maar dit zal op een andere wijze vorm worden gegeven. In die situaties dat deze expertise niet of onvoldoende binnen het bureau aanwezig is, kan op ad-hoc basis een beroep worden gedaan op koepelorganisaties, zoals de KNVB, het NOC*NSF en ISA-sport en andere deskundigen, zoals ingenieursbureaus, juristen, fiscalisten en andere gemeenten. 5

6 Thema 1. De Breedtesport Wat is Breedtesport? Breedtesport is, met uitzondering van topsport, het sportaanbod dat zich richt op alle vormen van sportbeoefening die voor een ieder toegankelijk en laagdrempelig is. Breedtesport houdt zich in belangrijke mate bezig met sportkennismaking en sportstimulering (zie thema 3). Huidige situatie in Hoorn In Hoorn zijn er 80 binnen- en buitensportverenigingen, van bridgevereniging tot tennis- en voetbalclub, die tezamen 40 verschillende soorten van sport aanbieden. Hierbij komt nog een groot aantal commerciële sportaanbieders die in Hoorn gevestigd zijn. Deze bestrijken het gebied van judoschool tot dansinstituut en fitnessschool. Het sportopbouwwerk vervult verschillende rollen, namelijk die van organisator, begeleider en makelaar. De breedtesport biedt ook de mogelijkheid om de lokale sportinfrastructuur te versterken. Hiervoor is een optimale samenwerking met een groot aantal actoren noodzakelijk. Dit zijn de vrijwilligers en de trainers van sportverenigingen, de beroepskracht van de commerciële sportaanbieder en het onderwijs, de combinatiefunctionaris, de sportopbouw- en jongerenwerker, Sportservice Noord Holland, het Samenwerkingsverband Aangepast Sporten Westfriesland en Stichting Netwerk. Bovendien is in het kader van de breedtesport in Hoorn speciale aandacht voor inactieven, allochtone vrouwen en meisjes, aangepaste sporters, (hang) jongeren en ouderen 60+. Hoorn benoemt de doelgroepen apart, omdat het bedienen andere vaardigheden en begeleiding vraagt. Geldt voor de één dat deze (extra) gemotiveerd moet worden om te gaan sporten, kunnen voor een ander de sportmogelijkheden beperkt zijn. Dit marktsegment wordt onvoldoende bedient door de huidige sportaanbieders en Hoorn kiest ervoor om deze opbouwende taak op zich te nemen. Wat wil de gemeente Hoorn met de breedtesport bereiken? Een toegankelijk sportaanbod in de wijk waarbij belemmeringen, zoals financiën en bereikbaarheid, zoveel mogelijk zijn weggenomen. Dit stelt de inwoners van Hoorn in staat een leven lang te sporten en te bewegen. Hoe gaat de gemeente Hoorn dit realiseren? Voortzetten en daar waar mogelijk verbeteren van het voorwaardenscheppend beleid; Door mensen te stimuleren om aan de beweegnorm te voldoen. (volwassenen: 5 maal per week: 30 minuten per dag matig intensief bewegen, kinderen: 5 maal per week: 60 minuten per dag matig intensief bewegen). Inventariseren van de huidige wijkvoorzieningen (binnen- en buitensportaccommodaties en openbare sportvoorzieningen) en deze, waar mogelijk, op de behoefte te laten aansluiten. Intensiveren van de samenwerking met en het faciliteren van de niet-commerciële sportaanbieders; Het aanbod van aangepaste sporten uitbreiden waar mogelijk. Uitvoeren van een nulmeting om inzicht te krijgen in de sportparticipatie van inwoners Het voeren van het doelgroepenbeleid, voorbeelden hiervan zijn: - Project Denken en Doen: Bridgecursus voor Sporten voor allochtone vrouwen en meisjes 6

7 Thema 2. Accommodatiebeleid Wat is accommodatiebeleid? Hieronder verstaan we: Het voeren van een voorwaardenscheppend beleid bij het realiseren en instandhouden van een diversiteit aan accommodaties voor sport en recreatie. Huidige situatie in Hoorn Bij de ontwikkeling van sportaccommodaties worden de richtlijnen van koepelorganisatie en NOC*NSF gevolgd. Bij de buitensportaccommodaties 1 wordt voor wat betreft het beheer en onderhoud van de velden, kleedkameropstallen en de hieraan verbonden techniek, de kwaliteit gewaarborgd door het beheersplan buitensportaccommodaties. Een jaarlijkse schouw zorgt voor het monitoren zodat dit plan actueel blijft. De gemeente is met de verenigingen een privatisering overeengekomen, waarbij zij verantwoordelijk zijn voor het niet-kwalitatief beïnvloedbaar onderhoud. Hieronder wordt zoal verstaan: het aanbrengen van de krijtlijnen, zorgen dat de doelnetten door de weeks zijn opgeklapt, het verwijderen van zwerfafval etc. Het beheer en reguliere onderhoud (maaien, bemesten etc.) maar ook renovaties van de velden, wordt door en voor rekening van de gemeente uitgevoerd. Met de Hvv Hollandia zijn voor wat betreft het reguliere onderhoud aparte afspraken gemaakt. De gemeente betaalt hiervoor jaarlijks een vergoeding. Enkele sporten zoals, (tafel) tennis, schietsport en de watersport geldt dat deze geprivatiseerd zijn. Dit betekent dat deze verenigingen zelf verantwoordelijk zijn voor het beheer en (groot)onderhoud van het complex. Sinds 2006 exploiteert de gemeente Hoorn de binnensportaccommodaties en de atletiekaccommodatie op de Blauwe Berg BTW belast. Uit onderzoek bij andere gemeenten bleek dat Hoorn als één van de weinige gemeenten nog het beleid uit de jaren 80 hanteerde waarbij de velden om niet ter beschikking zijn gesteld. Nieuw in het beleid van Hoorn is dat sinds het competitieseizoen een vergoeding voor nieuw aangelegde kunstgrasvelden (bij voet- en korfbal, hockey etc.) gevraagd wordt. De investering van een kunstgrasvoetbalveld ten opzichte van een natuurgrasvoetbalveld is 4 á 5 maal zo hoog. Daarnaast zorgt kunstgras voor een hogere bespelingsintensiteit (toename van gebruiksuren) waardoor de capaciteit (toename leden) van een accommodatie toeneemt. De vergoeding per kunstgrasvoetbalveld bedraagt per seizoen of, bij een andere maatvoering, een afgeleide daarvan. Met het oog op de economische situatie worden de mogelijkheden onderzocht om deze vergoeding gefaseerd te verhogen. De onderhoudssituatie van de gemeentelijke binnensportaccommodaties (inclusief de inrichting) wordt, gelijk aan alle andere gemeentelijke panden, jaarlijks gemonitord. Hoorn heeft 8 sporthallen waarvan er 6 eind jaren 70 begin jaren 80 gebouwd zijn. Bij de bouw van deze sporthallen of onderdelen daarvan, is het beleid dat dit gebeurt volgens de richtlijnen van een koepelorganisatie of het NOC*NSF. In het verleden is bij het opstellen van het Programma van Eisen voornamelijk rekening gehouden met de eisen van het onderwijsgebruik en niet zo zeer met de eisen van het avondgebruik (de sportvereniging). Bij de bouw van de nieuwste sporthallen (de Titaan en Nieuwe Steen) is naast het gebruik door het onderwijs ook expliciet rekening gehouden met het naschoolse gebruik in relatie tot een specifieke sport. De Titaan is voornamelijk ingericht als basketbalhal en de Nieuwe Steen voor badminton. Het is van belang om hierbij vooraf rekening te houden met maatvoering, belijning, verlichting en opslagcapaciteit. 1 Atletiek-, hockey-, honk- en softbal-, rugby-, korfbal-, handbal, wieler-, boogschiet-, 6 voetbal-, 5 tennisaccommodaties, 1 overdekt zwembad, 1 openluchtzwembad, 1 kunstijsbaan, 3 jachthavens. 7

8 Hoorn beschikt over een groot aantal openbare sportieve buitenruimten, zoals een meter wielerbaan/ skate- en hardloopparcours, 1 wijktennisbaan, 2 Cruyff Courts en 2 pannaveldjes, 67 trapveldjes (met doelen ; zowel verharde ondergrond als gras), 2 veilige wandelroutes (Hartstichting), 5 voetbalkooien, 6 skateterreinen en 20 basketballocaties. Deze sportieve buitenruimten zijn faciliteiten voornamelijk voor de ongeorganiseerde sporter, die in de eigen tijd, duur en niveau wil sporten. Daarnaast bieden deze ruimten ook de mogelijkheid om het georganiseerd sporten in de wijk aan te bieden. Wat wil de gemeente Hoorn met het accommodatiebeleid bereiken? Een zo efficiënt mogelijke beheer- en exploitatievorm van de gemeentelijke binnen- en buitensportaccommodaties. Het kwaliteitsniveau, met speciale aandacht voor de veiligheid, van de sportaccommodaties groeit mee met de ontwikkelingen en blijft zodoende gewaarborgd. Sportaccommodaties zijn belangrijke (wijk)voorzieningen als het gaat om het bestrijden van bewegingsarmoede en het bevorderen van een actieve leefstijl. Ook de openbare sportieve buitenruimte spelen hierin een belangrijke rol en moeten intensiever worden gebruikt door de (on)georganiseerde sporter. Hoe gaat de gemeente Hoorn dit realiseren? Op basis van onderzoek een besluit nemen over de meest geschikte vorm van beheeren exploitatie van gemeentelijke binnen- en buitensportaccommodaties. De innovaties bij het ontwikkelen of renoveren van de binnen- en buitensportaccommodaties worden nauwlettend gevolgd en waar mogelijk op ingehaakt. Voorbeelden zijn: - Bij het verplaatsen van de hockeyclub wordt rekening gehouden met de nieuwe standaard namelijk het aanleggen van tenminste 1 waterveld. - Actualisatie uitvoeren naar de veldbelasting / capaciteitsberekening bij voetbalverenigingen en deze in 2011 omzetten in collegeadviezen. - Een duurzaamheidsparagraaf is onderdeel van de advisering Sportaccommodaties en voorzieningen binnen elke wijk in Hoorn bereikbaar en in stand houden en waar mogelijk uitbreiden. De mogelijkheden onderzoeken om de sportaccommodaties nog efficiënter te gebruiken dan nu al het geval is. Waarbij kwaliteit en veiligheid de belangrijkste uitgangspunten vormen. Een onderzoek doen naar de kostenverhouding tussen de binnen- en buitensport. Bij het toewerken naar een intensiever gebruik van de openbare sportieve buitenruimte spelen actoren zoals: sportverenigingen, het onderwijs, het sportopbouwwerk en de structurele impulsregelingen combinatiefuncties en NASB, een cruciale rol. Inventariseren van de huidige wijkvoorzieningen (binnen- en buitensportaccommodaties en openbare sportvoorzieningen) en deze, waar mogelijk, op de behoefte te laten aansluiten. Hierbij wordt naar de mogelijkheid gekeken om de openbare sportvoorzieningen meer sportief in te richten met bijvoorbeeld doeltjes en beweegtoestellen. Er wordt een visie opgesteld voor de toekomstige gebruiksmogelijkheden van de sporthallen de Opgang, de Kers en Zwaag. Het aantal sportmeters blijft in Hoorn behouden. 8

9 Thema 3. Sportstimulering Wat is sportstimulering? Hieronder verstaan we: Het actief gebruikmaken van mogelijkheden om mensen aan te zetten tot structureel sporten en bewegen. Huidige situatie in Hoorn De gemeente neemt zo veel mogelijk barrières weg zodat mensen kunnen sporten en bewegen. Maatregelen om dit te bereiken zijn: - Financiële ondersteuning: voor mensen met een minimum inkomen bestaat het sport- en cultuurfonds waarop een beroep kan worden gedaan voor het betalen van de contributie of sportmateriaal (kleding, schoeisel). - Bereikbaarheid van faciliteiten: indien mogelijk accommodaties en activiteiten in de wijk aan te bieden en deze veilig bereikbaar te maken. - Doelgroepenbeleid: aanbieden van activiteiten gericht op bepaalde groepen mensen waarin de commerciële markt niet voorziet. - Maatwerk: door deel te nemen aan landelijke interventies en deze toe te passen op lokaal niveau. Jong geleerd is oud gedaan, daarom wordt getracht om binnen het basisonderwijs (BO) de jeugd veelvuldig met sport en bewegen in aanraking te laten komen. In de afgelopen 10 jaar is in Hoorn de rol van het gymonderwijs veranderd van een bijrol naar een hoofdrol. De herintreding van de vakdocent gymonderwijs heeft voor een professionaliseringsslag gezorgd. Het beweegmanagement vindt plaats op nagenoeg alle basisscholen van het openbaar- en bijzonder onderwijs. Beweegmanagers zijn verantwoordelijk voor een actief sportklimaat op school en werken nauw samen met de in de buurt aanwezige sportverenigingen en sportaanbieders. Beweegmanagement levert maatwerk voor elke school waarbij interventies aansluiten bij de problemen van kinderen op het gebied van bewegingsarmoede, overgewicht en motorische achterstand. In overleg met de ouders en kinderen wordt een traject gestart om deze problemen aan te pakken. Ook bij het voortgezet onderwijs (VO) nemen de lessen lichamelijke opvoeding (l.o.) een belangrijke plaats in binnen het totale lespakket, omdat dit sinds een aantal jaar ook als een eindexamenvak gekozen kan worden. Zo heeft het Atlas college sportklassen, waarbij er meer uren bewegingsonderwijs wordt gegeven. Het Tabor college heeft een zogenoemde loot licentie (Landelijk Overleg Onderwijs Topsport), waarbij talentvolle jeugd de ruimte krijgt om door middel van een aangepast lesrooster school en topsport te combineren. Daarnaast is er met de invoering van combinatiefuncties binnen het VO, vanaf schooljaar , een vergelijkbaar traject gestart als met het beweegmanagement binnen het BO. Samengevat is ook hier het doel om sport(kennismakings-)activiteiten te verzorgen voor een brede doelgroep, maar ook om jeugdigen die speciale aandacht behoeven, individueel te begeleiden. Bij het sportopbouwwerk ligt het accent op vraaggericht werken en wordt invulling gegeven aan het begrip opbouwwerk. Dit door middel van een innoverend sportaanbod voor inactieven, met speciale aandacht voor allochtone vrouwen en -meisjes, (hang)jongeren, aangepaste sporters, ouderen (60+). Dit vraagt om maatwerk. Immers, om (nog) niet actieve mensen aan het sporten en bewegen te krijgen, vraagt om een andere benadering en invulling dan de huidige markt hierin voorziet. Ook het wegnemen van barrières speelt hierin een belangrijke rol en vergt soms een creatieve aanpak. Een belangrijke samenwerkingspartner van het sportopbouwwerk is de Stichting Netwerk, waarmee al 9

10 verschillende activiteiten, zoals de Mega Summer games en de Kids-party s, worden georganiseerd. Het doel is om deze samenwerking verder te intensiveren. Met ingang van het schooljaar is Hoorn gestart met de Rijks Impuls regeling Combinatiefuncties, die als extra formatieplaatsen (fte) ingezet moeten worden bij de sectoren: onderwijs, sportvereniging en kunst & cultuur. De regeling richt zich op mensen tot 18 jaar. De kracht van deze regeling is dat de combinatiefunctionaris werkzaam is in tenminste 2 van de 3 genoemde sectoren en daardoor in staat is om maatwerk te leveren en verbanden te leggen met het doel de onderlinge relatie van de sectoren te versterken. De NASB is een regeling van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De doelgroep bestaat uit mensen die kwetsbaar zijn (zie doelgroepen) en niet voldoen aan de beweegnorm. De regeling heeft tot doel om mensen van alle leeftijden tot sport en bewegen te stimuleren. De beoogde resultaten zijn: 1) het terugdringen van bewegingsarmoede 2) het verminderen van het aantal mensen dat overgewicht heeft en dat lijdt aan diabetes, hart- en vaat ziekten en depressies. Een voorbeeld van een project om ouderen (meer) aan te zetten tot bewegen is het project van de Nederlandse Bridge Bond (NBB) Denken en Doen, dat in september 2009 in Hoorn is gestart. De visie van de NBB is dat de oudere inactieve door bridge weer bij de samenleving wordt betrokken, en dat de geest gescherpt wordt. Dit project dient als tussenstap tot deelname aan sport- en beweegactiviteiten zoals fietsen en wandelen. Wat wil Hoorn met sportstimulering bereiken? Dat de inwoners van Hoorn een leven lang kunnen sporten en bewegen. Hoe gaat Hoorn dit realiseren? Zoveel mogelijk mensen kennis laten maken met de verschillende soorten en vormen van sport en bewegen Door het organiseren van diverse lokale sportactiviteiten voor verschillende doelgroepen zoals: het project Denken en Doen, de Jeugdsportpas, de wijkenlopen, schoolsporttoernooien en Diabetes in beweging Door middel van maatwerk (beweegmanagement, combinatiefuncties, nasb) de inactieven stimuleren om kennis te maken met sport en bewegen en onder te brengen bij het reguliere sportaanbod Intensiveren van de samenwerking met de niet-commerciële sportaanbieders en Stichting Netwerk. Alert blijven op nieuwe landelijke stimuleringsregelingen en indien mogelijk hierop aanhaken en vertalen naar lokaal maatwerk 10

11 Thema 4. Sportloket Hoorn Wat is het sportloket? Het sportloket Hoorn is, als kenniscentrum, een centraal informatie- /adviespunt waar mensen met vragen over sport en bewegen terecht kunnen. Dit initiatief is onderdeel van het klantcontactcentrum zoals dat vanaf 2010 gemeentebreed wordt opgezet om de dienstverlening voor de burgers te verbeteren. Huidige situatie in Hoorn De sportmarkt bestaat uit veel verschillende uitvoerende spelers zoals stichtingen, verenigingen, commerciële exploitanten en het sportopbouwwerk. Daarnaast zijn er ook organisaties die een meer ondersteunende rol vervullen bijvoorbeeld bondsorganisaties, koepelorganisaties, gemeenten en adviesbureaus. Het sportaanbod en de bijbehorende informatievoorziening is versnipperd. Elk onderdeel kent een eigen aanbod, communicatiemiddelen en doelgroepen. Hierdoor zijn er hiaten in de informatievoorziening en dus ook in de dienstverlening voor de (potentiële) sporter. Het is soms lastig om de juiste informatie of persoon te vinden. De doelgroep bestaat uit de inwoners van Hoorn of van omliggende gemeenten waar het regionale functies betreft. Met betrekking tot deze regionale functies is er sprake van een grensoverstijgende dienstverlening. Een voorbeeld hiervan is kunstijsbaan de Westfries, het sportaanbod voor aangepast sporten en de diverse overleggen waar Hoorn in participeert. Zoals het regionale sportoverleg Sportambtenaren Westfriesland en het Samenwerkingsverband Aangepast Sporten Westfriesland. Het oppakken van de grensoverstijgende dienstverlening komt in de praktijk vaak neer op een makelaarsfunctie, het doorverwijzen naar de juiste persoon, sportaanbieder of instantie. Wat wil de gemeente Hoorn met het sportloket bereiken? Het optimaliseren van de dienstverlening. Het sportloket Hoorn als platform voorziet in het opheffen van de versnipperde informatievoorziening. Daarnaast geeft het zowel input als invulling aan het vraaggericht werken van het sportopbouwwerk. Ook wordt de samenwerking op lokaal en regionaal niveau versterkt doordat de functie van het sportloket gemeenteoverstijgend is. Hoe gaat Hoorn dat realiseren? Gebruik maken van twee verschillende communicatiemiddelen. De informatievoorziening zal bestaan uit 1 website (voorportaal) met een bijbehorend contactformulier en 1 centraal telefoonnummer dat tijdens kantooruren altijd bereikbaar is. Om kennis te verzamelen zal eerst worden geïnventariseerd welke informatie reeds beschikbaar is. Door dit te bundelen ontstaat er een database. Op actieve wijze wordt kennis uitgewisseld met andere gemeenten en organisaties. Het resultaat is dat het bestaande netwerk verder wordt uitgebouwd. Door het monitoren van de meest voorkomende vragen, kan hier ook op actieve wijze over worden gecommuniceerd met de doelgroep, oftewel het uitdragen (FAQ s). Centrale aanspreekpunten voor gebruikersgroepen, zoals wijk-, school- en verenigingssport. 11

12 Thema 5. Professionalisering van sportverenigingen Wat is het professionaliseren van sportverenigingen? Hieronder verstaan we: Het veranderingsproces dat leidt naar het meer bedrijfsmatig besturen van sportverenigingen. Huidige situatie in Hoorn Het besturen van een sportvereniging is er de laatste jaren niet makkelijker op geworden. Dit komt onder andere door de financiële (afhankelijke) positie door bijvoorbeeld het ontbreken van (voldoende) inkomsten zoals sponsoring of funding. Maar ook door het aanpassen van de voortdurend veranderende wet- en regelgeving. Daarnaast is de hedendaagse sportconsument minder bereid tot het verrichten van vrijwilligerswerk. Vanuit deze laatste situatie neemt ook de vraag naar gekwalificeerde trainers en kader toe. Sportverenigingen in Hoorn worden zich steeds meer bewust van hun maatschappelijke functie. Zo neemt een aantal verenigingen actief deel aan het project Jeugd en Alcohol en vanaf 2011 participeren verschillende verenigingen in de verplichte maatschappelijke stage vanuit het onderwijs. Verder hebben de Hoornse voetbalverenigingen met elkaar een convenant afgesloten over het gedrag van spelers, ouders en begeleiders binnen en buiten de lijnen van het voetbalveld. Dit convenant is een landelijk initiatief van de Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond (KNVB). Sportieve ambitie, bedrijfsmatig besturen van de vereniging en de maatschappelijke participatie zijn de kansen voor een gezonde vereniging. Voorwaarden hiervoor zijn voldoende leden en vrijwilligers waarbij de financiën, het vrijwilligersbeleid en de accommodatie op orde zijn. Door maatschappelijk te participeren kunnen verenigingen bijvoorbeeld hun accommodatie efficiënter benutten, de kantine omzet verhogen en zorgen voor aanwas van meer leden. Hier ligt een taak voor de gemeente om sportverenigingen te adviseren. Wat wil de gemeente Hoorn bereiken met het professionaliseren van sportverenigingen? Het creëren van onafhankelijke, gezonde en moderne sportverenigingen die op een meer professionele wijze bestuurd worden. Een voorbeeld hiervan is dat verenigingen het project in veilige handen implementeren om zodoende een veilige sportomgeving te creëren voor kinderen en jongeren. Deze adaptieve vereniging levert een maatschappelijke bijdrage. Op deze wijze blijft de verenigingsstructuur behouden en voor de toekomst levensvatbaar. Hoe gaat Hoorn dat realiseren? Door beleid te voeren dat zorgt voor een kwalitatief goed geoutilleerde accommodatie. Vanaf 2012 wordt 2 fte aan combinatiefuncties ingezet bij de sportvereniging om de vrijwilligers / het kader te adviseren in het veranderingsproces tot een (meer) professionele bedrijfsvoering. Onder het vraaggericht werken van het sportopbouwwerk valt ook het coördineren en het (helpen) uitvoeren van bijvoorbeeld activiteiten bij sportverenigingen. Maar ook bij beleidsgerelateerde vraagstukken en ad-hoc situaties levert het bureau Sport en Recreatie een bijdrage aan de verenigingsondersteuning. Het stimuleren van samenwerking tussen sportverenigingen waardoor kennis wordt gedeeld en financiële voordelen worden behaald (gezamenlijk inkopen van bijvoorbeeld energie) Sportverenigingen stimuleren om ook de openbare wijksportvoorzieningen te benutten om zodoende sport voor met name kinderen en ouderen fysiek bereikbaar te houden. Alle sportverenigingen vanaf 2011 te stimuleren om het project in veilige handen in het vrijwilligersbeleid op te nemen. 12

13 Thema 6. Topsport Wat is topsport? Topsport is het op professionele en planmatige wijze beoefenen van sport op (inter-) nationaal niveau (EK s, WK s en Olympische Spelen) binnen een erkend topsportonderdeel. Topsport is een vorm van sport die meer vraagt dan alleen de trainingsuren en wedstrijden. Topsport is een manier van leven. Huidige situatie in Hoorn Bij topsport maken we het volgende onderscheid: 1) De topsporter/ talentontwikkeling 2) De topsportvereniging in relatie tot de accommodatie 3) Het sportevenement Ad 1) Het TABOR college heeft een Landelijk Overleg Onderwijs Topsport (LOOT) licentie. LOOT- scholen bieden leerlingen die op een hoog niveau sporten een aangepast lesrooster, zodat zij de mogelijkheid hebben om school en topsport te combineren. Naast het aangepast lesrooster kunnen ook tentamens en examens op andere momenten worden gemaakt. Talentvolle jeugd krijgt op deze manier de kans om zich te ontwikkelen tot topsporter en daarnaast een diploma te halen. Ad 2) Momenteel acteren de Hoornse Badmintonvereniging, Basketbalvereniging de Hoppers, Hvv Hollandia, HCSV Zwaluwen 30, tafeltennisvereniging DisnieRats en av Hollandia op (sub)topsportniveau. De accommodaties die hiervoor in gebruik zijn, zijn op dit gebruik berekend. Ad 3)Naast de reguliere (plaatselijke, regionale en landelijke) competities worden in Hoorn enkele (top)sportevenementen georganiseerd, waarbij de gemeente een proactieve houding aanneemt daar waar het goed is voor de stad Hoorn. Voorbeelden van topsportevenementen zijn o.a.: de (Nederlandse en Europese Kampioenschappen) langebaan zwemmen Ter Rede van Hoorn ; de Marathon in Hoorn zowel als loop als schaatsevenement; de Nationale recordwedstrijden (atletiek); WK zeilen voor (minder)valide in 2010 Omdat breedtesport in Hoorn de hoogste prioriteit heeft, betekent dit dat er keuzes gemaakt moeten worden in hoeverre de gemeente topsport ondersteunt. Het beoefenen van topsport is een keuze van een vereniging of een (team)sporter en daarom vanuit maatschappelijk oogpunt geen speciaal aandachtsgebied. Daarnaast is het zo dat de attractiewaarde van topsport de mate van de financiële onafhankelijkheid bepaalt van de top- (team)sporter en/of vereniging. Een geldelijke ondersteuning door middel van een subsidie en/of een faciliterende ondersteuning is voldoende om in Hoorn over topsportevenementen, kwalitatief hoogstaande accommodaties en speciaal topsportonderwijs te beschikken. Hoorn heeft de mogelijkheid om de topprestatie(s) op (inter)nationaal en Olympisch niveau van een (team)sporter te waarderen door middel van de bronzen, zilveren en gouden sportpenning. Daarnaast is voor uitzonderlijke prestaties de mogelijkheid om een (team)sporter op te nemen in de Wall of Fame. Wat wil Hoorn bereiken met topsport? De gemeente Hoorn ambieert geen actieve rol bij de ontwikkeling en beoefening van topsport. Het accent ligt op de breedtesport. Echter zonder breedtesport is er geen topsport 13

14 en vice versa. De ontwikkeling van de breedtesporter naar de topsporter is een geleidelijk, langdurig en vaak kostbaar proces. De gemeente geeft geen rechtstreekse steun aan (semi)topsporters. Hooguit speelt de gemeente hierin een stimulerende rol via de verenigingen. Hoe gaat Hoorn dat realiseren? Hoorn nodigt de sportverenigingen uit om de sportieve ambities (recreatie-, wedstrijdof topsport) kenbaar te maken. De uitkomst van deze inventarisatie wordt meegenomen bij het ontwikkelen van plannen. Hoorn neem een proactieve houding aan bij (top)sportevenementen, daar waar het goed is voor de stad. 14

15 Thema 7. Citymarketing Wat is citymarketing? Citymarketing is een vorm van stadsontwikkeling vanuit de behoefte om zich te profileren als stad. De top- (en breedte)sportevenementen zijn bij uitstek geschikt om in te zetten op het gebied van citymarketing. Huidige situatie in Hoorn Een ontwikkeling van de afgelopen jaren is dat gemeenten met een modern profiel aan citymarketing doen. Hoorn heeft hiervoor een logo met daarbij behorende slogan: Hoorn moet je voelen. Hoorn wordt hierdoor herkenbaar en kan zich positioneren als merk. Het is belangrijk voor een stad om zich te onderscheiden van andere steden en te concurreren op economisch gebied. Een sportevenement is bij uitstek geschikt als communicatiemoment voor een stad. Sport is een product met een positieve lading en daarnaast vormen de beleving en vergankelijkheid (uitkomst is onzeker en het is een niet-tastbaar product) unieke waarden. Hierbij bieden topsport- en breedtesportevenementen beiden kansen voor Hoorn. De topsportevenementen in Hoorn zijn al eerder benoemd, de breedtesportevenementen in Hoorn zijn o.a.: Marathon van Hoorn, deelname door amateurs Fiets 4-daagse Hoorn Westfriesland Scholierenveldloop Wijkenlopen Om Hoorn als merk onder een breed publiek te introduceren en te verankeren zijn de meer toegankelijke sporten zoals hardlopen, wandelen en fietsen, het meest succesvol en vinden jaarlijks in Hoorn plaats. Deze sporten vereisen geen bijzondere vaardigheden behalve training en zijn daarom te beoefenen door een groot aantal deelnemers. Wat wil Hoorn met citymarketing bereiken? Sport inzetten als instrument om het unieke van Hoorn op actieve wijze uit te dragen. Hiermee wordt het economische belang bij de deelgebieden: wonen, werken en vrije tijd gestimuleerd. Hoe gaat Hoorn dat realiseren? Hoorn onderzoekt de mogelijkheden om zich uiterlijk 2011 aan te sluiten bij de landelijke campagne 30 minuten bewegen, een initiatief van het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB), zodat het percentage dat aan de RSO norm (zie bijlage 1) voldoet verhoogd van 75 naar 77. Een onderzoek doen naar de mogelijkheden om door middel van sport Hoorn als merknaam maximaal te benutten. Een onderzoek doen naar de sportieve mogelijkheden voor Hoorn dit met het oog op de Olympische Spelen van En op basis hiervan een besluit te nemen om in 2012 al dan niet een bid uit te brengen. 15

16 Hoofdstuk Financiën Dit hoofdstuk maakt inzichtelijk welke financiële middelen er voor de sport zijn. In de (programma)begroting 2011 is een bedrag van aan lasten opgenomen. Voor de baten is dit Hierbij wordt opgemerkt dat een volledig overzicht van de baten en lasten op het gebied van het product sport in de begroting worden vermeld. Verder is van belang om te weten dat veel van de speerpunten in een vroeg stadium verkeren en deze moeten nog, ook op financieel gebied, verder onderzocht worden. Als de financiële consequenties inzichtelijk zijn wordt een besluit over het realiseren van speerpunten ter besluitvorming voorgelegd. Het Sport & Cultuurfonds heeft het doel om financiële belemmeringen om te gaan sporten of bewegen weg te nemen. Inwoners van Hoorn die een minimum inkomen ontvangen, kunnen voor sportieve en culturele activiteiten per gezinslid een korting of vergoeding krijgen. Voor de sport betekent dit een vergoeding voor lidmaatschap of abonnement, maar ook een aparte vergoeding voor sportkleding. Het doel is om de bekendheid van dit fonds onder de doelgroep (< netto per maand / per huishouden) te vergroten. In 2010 vindt er een herziening van de Algemene subsidieverordening Hoorn 2006 plaats. Dit met het doel om de administratieve lasten voor burgers en bedrijven te verminderen. Voor sport is dit het moment om de bestaande subsidies tegen het licht te houden. Deze bestaan momenteel uit: de Jeugdsportsubsidie, Budgetsubsidie en de Normeringssubsidie voor de kleedkameraccommodaties. Het beheersplan buitensportaccommodaties is de basis voor de financiële vertaling van (groot) onderhoud en vervangingsinvesteringen die bij de Kadernota worden aangemeld. Vanaf 2006 exploiteert de gemeente Hoorn de binnen- en buitensportaccommodaties BTW belast. Bij deze structuur wordt, ter stimulering van de sport, gebruik gemaakt van een verruiming van de BTW wetgeving. Door het toepassen van deze structuur kan de gemeente de (19%) BTW op investeringen en (regulier en groot) onderhoud terugvragen en dit levert aanzienlijke besparingen op. Onderdeel van deze structuur is dat de vereniging een zogenaamde gebruiksvergoeding aan de gemeente betaalt. Daartegenover betaalt de gemeente een vergoeding aan de vereniging voor het leveren van zogenaamde facilitaire diensten. Bijvoorbeeld het openstellen van de accommodatie door het gebruik van derden, het schoonhouden van de kleedkamers en het uitvoeren van het niet-kwalitatief beïnvloedbaar onderhoud. Vóór 2012 wordt duidelijk hoe het aantal beschikbare fte s van de combinatiefuncties ingezet worden, dit gebeurt aan de hand van een landelijke verdeelsleutel. Op dit moment staat de gemeente Hoorn voor een ingrijpend ombuigingsproces. Dit zal zeker van invloed zijn op het sportbeleid van Hoorn, alleen de mate waarin is op dit moment niet aan te geven. 16

17 Speerpunten van het Hoornse sportbeleid Verschillende realisatiepunten zoals die onder ieder thema staan opgesomd, zijn reeds in gang gezet en qua uitvoering kunnen deze ook meerdere jaren bestrijken. Onderstaand worden de speerpunten benoemd die in de komende 4 jaar uitgevoerd zullen gaan worden. Speerpunten 2010 Alle sportverenigingen vanaf 2011 te stimuleren om het project in veilige handen in het vrijwilligersbeleid op te nemen. Uitvoeren van een nulmeting om inzicht te krijgen in de sportparticipatie van inwoners. Intensiveren van de samenwerking met de niet-commerciële sportaanbieders en de Stichting Netwerk. Een onderzoek doen naar de mogelijkheden om door middel van sport Hoorn als merknaam maximaal te benutten. Verder uitvoering geven aan de rijksimpulsregelingen combinatiefuncties en NASB. Actualisatie uitvoeren naar de veldbelasting / capaciteitsberekening bij voetbalverenigingen en deze in 2011 omzetten in collegeadviezen. Speerpunten 2011 Op basis van onderzoek een besluit nemen over de meest geschikte vorm van beheeren exploitatie van gemeentelijke binnen- en buitensportaccommodaties. Er wordt een visie opgesteld voor de toekomstige gebruiksmogelijkheden van de sporthallen de Opgang, de Kers en Zwaag. Interventies inzetten om de sportdeelname onder de niet-westerse allochtonen te verhogen van 66% naar 68% in Invoeren van een Hoorns sportloket in overeenstemming met het klantcontactcentrum. De bekendheid van het sport- en cultuurfonds onder huishoudens van Hoorn met een netto inkomen minder dan per maand te vergroten naar 60% in Inventariseren van de huidige wijkvoorzieningen (binnen- en buitensportaccommodaties en openbare sportvoorzieningen) en deze, waar mogelijk, op de behoefte te laten aansluiten. Hierbij wordt naar de mogelijkheid gekeken om de openbare sportvoorzieningen meer sportief in te richten met bijvoorbeeld doeltjes en beweegtoestellen. Hoorn onderzoekt de mogelijkheden om zich uiterlijk 2011 aan te sluiten bij de landelijke campagne 30 minuten bewegen, een initiatief van het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB), zodat het percentage dat aan de RSO norm voldoet verhoogd wordt van 75 naar 77. Een onderzoek doen naar de kostenverhouding tussen de binnen- en buitensport. Een onderzoek doen naar de sportieve mogelijkheden voor Hoorn dit met het oog op de Olympische Spelen van Speerpunten 2012 Interventies inzetten om de sportdeelname onder 65 plussers te verhogen van 56% naar 58% in 2014 met specifieke aandacht voor de wijken Grote Waal en Kersenboogerd. Sportverenigingen stimuleren om ook de openbare wijksportvoorzieningen te benutten, om zodoende de sport voor met name kinderen en ouderen fysiek bereikbaar te houden. De combinatiefunctionaris inzetten om o.a. de vrijwilligers van de sportvereniging te ondersteunen in het veranderingsproces tot een (meer) professionele bedrijfsvoering en daarbij het tekort aan vrijwilligers te verminderen. 17

18 Bij het verplaatsen van de hockeyclub wordt rekening gehouden met de nieuwe standaard namelijk het aanleggen van tenminste één waterveld. Speerpunten 2013 Hoorn nodigt de sportverenigingen uit om de sportieve ambities (recreatie-, wedstrijdof topsport) kenbaar te maken. Op basis van deze inventarisatie volgt planontwikkeling. Tenminste behoud van het percentage van 50 van de Hoornse bevolking dat regelmatig of intensief sport. Speerpunten 2014 Een één-meting uit laten voeren naar de sportparticipatie onder de inwoners van Hoorn Evalueren van het sportbeleid Hoorn en indien nodig het doen van nieuwe beleidsadviezen. 18

19 Bijlage 1. Resultaten sportmonitor Het ontbrak in Hoorn aan inzicht in sportparticipatie. Om deze reden is er in 2010 door een extern bureau een representatieve sportmonitor uitgevoerd die inzicht geeft in de feitelijke sportdeelname, de perceptie daarvan, de motivaties, het sportaccommodatie gebruik en het vrijwilligerswerk. In deze bijlage worden de belangrijkste conclusies samengevat, waarbij met name de verbeterpunten worden uitgelicht en terug te vinden zijn als speerpunt voor de komende jaren. Verder wordt opgemerkt dat tijdens deze monitor de Richtlijn Sportdeelname Onderzoek (RSO) als meetinstrument is gebruikt. De RSO, die uitgaat van tenminste 12 keer per jaar sporten, is een ander begrip dan het in deze sportnota genoemde Nationale beweegnorm. Het verschil is dat de RSO uitgaat van sportactiviteiten. Bij de Nationale beweegnorm daarentegen tellen zowel sport- als ook beweegactiviteiten (bijvoorbeeld buitenspelen en fietsen naar school of werk) mee. 1. De feitelijke sportdeelname Van de Hoornse bevolking voldoet 75% aan de RSO norm, ten opzichte van 61% landelijk. Met name jongeren van 6 tot 17 jaar (88% gemiddeld) haalt deze norm. Groepen met een relatief lage sportdeelname zijn: 65-plussers 56%, lager opgeleiden 60%, alleenstaanden 66% en allochtone Nederlandse met een niet-westerse herkomst 66%. Als het gaat om de sportdeelname naar wijk scoort de Grote Waal het laagst voor de jarigen ( 81%) en 65 plussers (43%). Voor de Kersenboogerd scoort de inwonersgroep vanaf 45 jaar laag met 66% en vanaf 65 jaar 50%. In Hoorn zijn de meest beoefende sporten: fitness, zwemsport, hardlopen en fietsen. Van de Hoornse inwoners sport 53% ongeorganiseerd, 39% in verenigingsverband, 29% in commercieel verband en 26% anders georganiseerd (bedrijfssport, sociaal-cultureel werk, sportvakantie of een sportevenement). 2. De frequentie van de sportbeoefening Gemiddeld 50% van de Hoornse bevolking sport regelmatig of intensief (tenminste 60 keer per jaar). Landelijk ligt dit percentage op 37. elangrijke constatering bij dit item is dat hoe hoger de leeftijd is de frequentie afneemt. 3. De perceptie van de sportdeelname Ruim 50% van de jarigen en een 25% van de volwassenen ziet zichzelf als sporter. Dit komt overeen met de landelijke percentages. Opvallend is dat 87% van de niet-sporters vindt dat ze voldoende beweegt. Het speerpunt om in 2011 aan te haken bij de Campagne 30 minuten bewegen is mogelijk ook van invloed op het zelfbeeld en de bewustwording. 4. De motivaties Het belangrijkste motief om te sporten is het plezier dat men eraan beleeft. Op de 2 de en 3 de plaats staan respectievelijk gezondheid en sociaal contact. Vooral voor mensen die (nog) niet aan de RSO norm voldoen vinden het belangrijk dat de sportvoorziening in de eigen wijk ligt. Demotiverende factoren om (vaker) te gaan sporten zijn tijdsgebrek, kosten en het ontbreken van een sportmaatje. Ook vinden veel mensen dat zij al voldoende bewegen. 5. Het sportaccommodatiegebruik Voor sportbeoefening wordt door 74% die voldoen aan de RSO norm gebruik gemaakt van de binnensportaccommodaties, zoals sportscholen, sportverenigingen en zwembaden. De officiële buitensportaccommodaties worden door 30% gebruikt. Vooral ouderen (65+) maken gebruik van het sportaanbod van buurthuizen en wijkcentra. 19

20 De bereikbaarheid van sportaccommodaties wordt overwegend positief beoordeeld, hiermee wordt bedoeld de bereikbaarheid per auto, lopend of met (brom)fiets en de beschikbare parkeergelegenheid. Uit het onderzoek blijkt ook dat vrijwel niemand met het openbaar vervoer (ov) naar de sportvoorziening gaat en dat men over de bereikbaarheid van het ov naar de sportvoorziening het minst te spreken is. Over de openingstijden, de hoeveelheid aangeboden materialen en kwaliteit van de (horecafaciliteiten van de) sportvoorzieningen (o.a. sportvloer), de toegankelijkheid, de kleedruimten en hygiëne oordelen de meeste mensen met een gemiddelde score van 7.4 positief. Ook over de verscheidenheid van de sportaccommodaties zijn de meeste inwoners goed te spreken. Op een aantal punten (kleedruimte, hygiëne en service / kwaliteit van de horecafaciliteiten) krijgen de buurthuizen, wijkcentra en de sportvoorzieningen in de openbare ruimte een iets lagere score (respectievelijk 7.2 en 7.0). 6. Het vrijwilligerswerk Van de jongeren verricht 25% vrijwilligerswerk, bij de volwassenen is dit 18%. De meeste vrijwilligers zijn zelf lid of familie van een lid van de sportorganisatie waar zij zich voor inzetten. Ongeveer een derde heeft behoefte aan een beloning, het liefst in de vorm van een gratis lidmaatschap, een onkosten vergoeding of gratis consumpties. De groep die geen vrijwilligerswerk verricht doet dit niet vanwege tijdsgebrek. 20

21 Bijlage 2. Trends en ontwikkelingen in de sport Sport en bewegen zijn naadloos met elkaar verbonden maar de sport als beleidsgebied is ook volop in beweging. De meest belangrijke ontwikkelingen zijn hieronder gebundeld. 1. Toename ongeorganiseerde sport Landelijk wordt geconstateerd dat steeds meer mensen ervoor kiezen om ongeorganiseerd te sporten dan zich aan te sluiten bij een sportvereniging. Sport wordt hoe langer hoe meer als een consumptiegoed gezien, waarbij mensen zelf het tijdstip, duur, niveau etc. bepalen. Voorbeelden van veel voorkomende ongeorganiseerde sportbeoefening zijn: wielrennen, hardlopen, skaten en nordic walken. Deze ontwikkeling gaat ten koste van het aantal leden dat zich bij een sportvereniging aansluit. 2. Toename commerciële sportaanbieders De commerciële sportsector zoals een fitness- of zelfstandige sportschool is, zeker in Hoorn, sterk ontwikkeld met een aantal grote spelers. De toename van deze commerciële sportaanbieders komt de professionaliteit / kwaliteit en innovatie van het sportaanbod ten goede. 3. Bedrijfsvoering sportverenigingen Van sportverenigingen wordt verwacht dat zij steeds meer een professionele bedrijfsvoering uitoefenen. Enerzijds vanuit de overheid, door de toenemende wet- en regelgeving waaraan sportverenigingen moeten voldoen en het toenemend besef van de maatschappelijke verantwoordelijkheid van de sportverenigingen. Anderzijds is dit door de veranderende vraag van de sportconsument. Bijkomend probleem is dat veel verenigingen aangeven dat zij kampen met een vrijwilligerstekort. 4. Locatie sportaccommodaties Een landelijke tendens is dat de locatie van sportaccommodaties geleidelijk aan van de wijk naar de rand van de stad verschoven worden. In Hoorn liggen de sportaccommodaties wel verspreid over de gehele stad, het streven is om dit zo te houden. In het verleden is veel sportgroen ingeleverd en dit levert nu verschillende knelpunten op. Een leefbare buurt of wijk is gebaat bij een goed bereikbare en toegankelijke sport-, speel- en beweegomgeving. 5. Spel- en beweegpleinen Het aanpassen van de traditionele spel- en beweegpleinen in de wijk is een landelijke trend om het buiten spelen van kinderen actiever en uitdagender te maken. De aanpassingen bestaan uit het gebruik van kleuren, lijnen en vlakken maar ook door middel van interactieve technologie. Voor ouderen worden in Nederland steeds vaker beweegtoestellen in de openbare ruimte geplaatst om onder begeleiding het bewegen te stimuleren en zo te voorkomen dat mensen in een sociaal isolement raken. 6. Aansprakelijkheid in de sport In de sport is aansprakelijkheid een steeds belangrijker begrip geworden. Voor deze notitie is de aansprakelijkheid van sporters onderling geen issue, maar wel de aansprakelijkheid van de organisator zoals de sportvereniging, de commerciële sportaanbieder, de gemeente als uitvoerder en eigenaar van een accommodatie. In deze situatie oordeelt de Hoge Raad dat de organisator als geen ander op de hoogte is van de risico s die aan een bepaalde activiteit zijn verbonden. De tijd dat deelname alleen op eigen risico was is voorbij en het is aan de organisator/ eigenaar om de risico s te kennen en hierop te anticiperen. 21