Acute vergiftigingen en signalering van onveilige producten

Transcriptie

1 Acute vergiftigingen en signalering van onveilige producten Antoinette van Riel, MSc, toxicoloog (ERT), stralingsdeskundige Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum

2 Inhoud Acute vergiftigingen NVIC Epidemiologie van vergiftigingen in Nederland Het nut van analyses Giftige thee Gevaarlijke voedingssupplementen

3 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum Taken van het NVIC /7 Informatie telefoon Trendwatching Alleen professionals Ongevallen en calamiteiten Onderzoek in patiënten Deponering productinformatie

4 24/ 7 Informatie services Hoeveel informatie verzoeken? in per telefoon (±3 per dag) risico-analyses op

5

6

7 Analyse ernst vergiftigingsgeval

8 24/ 7 Informatie telefoon Wie bellen het NVIC? 3% 2%2% % % 5% 5% % % 5% Huisarts Spoedeisende Hulp Dierenarts Meldkamer Ambulancezorg Psychiatrie Ziekenhuisarts Particulier Overigen Sociaal geneeskundige Apotheker

9 24/ 7 Informatie telefoon Leeftijd van de patiënten,3% 2% 3,7% 36% t/m 4 jaar 5 t/m 2 jaar 3 t/m 7 jaar 8 t/m 65 jaar > 65 jaar Onbekend 3% 4% 5% Dier

10 24/ 7 Informatie services Productcategorieën (telefoon) 4% 3% 2% 2% Humane geneesmiddelen 4% Huishoudmiddelen en doe-het-zelfproducten 4% Voedsel, dranken en genotsmiddelen Cosmetica 7% Planten, paddenstoelen en dieren Industrieproducten 57% Bestrijdingsmiddelen en desinfectantia 7% Overige Speelgoed en vrijetijdsproducten

11 Telefoon vergeleken met internet cases 4% 3% 2% 2% Humane geneesmiddelen 4% Huishoudmiddelen en doe-het-zelfproducten 4% Voedsel, dranken en genotsmiddelen Cosmetica 7% Planten, paddenstoelen en dieren Industrieproducten 57% Bestrijdingsmiddelen en desinfectantia 7% Overige Speelgoed en vrijetijdsproducten % 7% 3% 2%,6% %,4% 75% Humane geneesmiddelen Voedsel, dranken en genotsmiddelen Huishoudmiddelen en doe-het-zelfproducten Industrieproducten Bestrijdingsmiddelen en desinfectantia Planten, paddenstoelen en dieren Cosmetica Overige

12 Zoom in op categorie Geneesmiddelen 6% 7% 4% 4% 3% 3% 2% % Centraal en perifeer zenuwstelsel Analgetica 2% 5% Vitamine- en mineralenpreparaten Hart en bloedvaten Overige Hormonen Maag-darmkanaal, lever en alvleesklier Antimicrobiële en antiparasitaire middelen Luchtwegen Huid, slijmvliezen, mond, neus, oog en oor

13 Zoom in op Centraal en perifeer ZS % 7% 4% 6% 5% % Hypnotica, sedativa en anxiolytica Antidepressiva Antipsychotica Anti-epileptica, antiparkinsonmiddelen, e.d. Antihistaminica Amfetaminen en andere stimulantia Overige 2%

14 Huishoud- en DHZ-middelen Schoonmaakmiddelen Vaatwasmiddelen Wasmiddelen Petroleumproducten en oplosmiddelen Verven, lakken en lijmen Vochtonttrekkende middelen Luchtverfrissers Stoffen voor kamerplanten- en tuinverzorging Overige t/m 4 jaar 5 t/m 2 jaar 3 t/m 7 jaar 8 t/m 65 jaar > 65 jaar Onbekend

15 Zoom in op stof niveau Overall Top tien - 2 jaar > 3 jaar Vitamine-preparaten Benzodiazepines 2 Detergentia/ zepen Paracetamol) 3 Paracetamol Quetiapine (Seroquel ) 4 Toiletreinigers/wc-blokjes Ibuprofen 5 Ibuprofen Ontkalkers (zuren) 6 Anticonceptiva ( de pil ) Citalopram 7 Silicagel Methylfenidaat 8 Chloorbleekloog Chloorbleekloog Homeopatische middelen Tramadol Allesreiniger Venlafaxine/Diclofenac

16 Voedingssupplementen Vitamine / mineralen Rustgevend Erectiemiddelen Energizers / afslankmiddelen Overigen ayurvedisch, chinees, chondroïtine, glucosamine, miracle mineral supplement, eprex, triton, St Janskruid, epoëtine, minoxidil (haargroeimiddel), phentermine, quercetine, visolie, gekregen van een vriendin, carnitine, testosteron, clenbuterol, maca, noni, creatine, nerfensaft, tomatine, melatonine, biotics, stimulant X, HMB, Alvityl, geranamine, temulawak..

17 Vragen aan NVIC over afslank/ energizer In 23 Iomax, n= 3, Dexaprine, n= 26

18 Datum informatie aanvraag Geslacht M / V Leeftijd Hoeveelheid Iomax ingenomen Symptomen gerapporteerd (meestal tijdens informatie aanvraag) V n.b. n.b. Ongedefinieerde hartklachten M 2y e dag van gebruik; capsule M 25y capsule (onbekend of chronisch gebruik of eerste keer) V 27y Sinds 4 dagen capsule per dag V 32y e dag van gebruik; capsule M n.b. Chronisch gebruik;,5capsule gedurende 5 dagen M 26y Sinds 2 dagen capsule per dag V y Sinds 3 dagen capsule per dag V n.b. e dag van gebruik; capsule V n.b. Chronisch gebruik ( capsule per dag, totale duur onbekend) M 3 e dag van gebruik; capsule 2--2 V n.b. e dag van gebruik; 3 capsules in een keer hoofdpijn braken palpitaties transpireren bradycardie angst onrust palpitaties spierpijn hoofdpijn misselijkheid braken V 22 n.b. collaps tachycardie (2 bpm) milde hypertensie palpitaties misselijkheid braken buikpijn angst hyperventilatie tremor onrust hoofdpijn onrust ( gepept gevoel ) transpireren klappertanden insomnia angina pectoris milde tachycardie ( bpm) milde hypertensie (5/ mmhg) angina pectoris tachycardie (-2 bpm) duizeligheid braken koude handen angst palpitaties onrust transpireren angina pectoris transpireren algehele malaise misselijkheid braken hoofdpijn Iomax N=3

19 Iomax - internetfora Iomax internet fora

20 2 monsters via behandelend artsen

21 Iomax publieke veiligheidswaarschuwing

22 Analyseresultaten RIVM Iomax Amfetamine -22mg The amount of amphetamine found in the two samples retrieved ( 2 mg per capsule) is comparable to the street dose taken by drug-users, which is around 5 2 mg in a single oral dose. 6,7 6. Carvalho M, Carmo H, Costa VM, Capela JP, Pontes H, Remi ã o F, et al. Toxicity of amphetamines: an update. Arch Toxicol 22; 86: Barceloux DG. Medical toxicology of drug abuse. Synthesized chemicals and psychoactive plants. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons, Inc.; 22 : 3 56.

23 Letter to the editor in Clinical Toxicology Roelen CCJ, Riel van AJHP, Vries de I - 24 Jan;52():78-

24 Datum informatie aanvraag Geslacht M / V Leeftijd Hoeveelheid Dexaprine ingenomen Symptomen gerapporteerd (meestal tijdens informatie aanvraag) M 2 Eenmalig 5 tabletten M jongeman M 32 Chronisch gebruik ; tablet per dag, totale duur dagen Chronisch gebruik tijdens sporten, totale duur onbekend kan niet meer op de benen staan Ongecontroleerde bewegingen palpitaties M n.b. n.b. palpitaties Diarree hypertensie (8/ mmhg) Buikpijn ALAT 48 (normaal <45) CK 24 (normaal <7) Dexaprine N= V n.b. e dag van gebruik; tablet s ochtends ingenomen en s avonds veel gebraakt M M 22 TS met hele pot / 46 tabletten Chronisch gebruik; tablet per dag, totale duur dagen (Dexaprine XR) Palpitaties (sinds e gebruik en nu na 75 dagen stoppen nog) V n.b. e dag van gebruik; tablet M n.b..5 tablet M n.b M n.b. Chronisch gebruik ; tablet per dag, totale duur 3 weken Chronisch gebruik ; tablet per dag, totale duur 2-3 maanden M n.b. e dag van gebruik; tablet palpitaties transpireren spiertrillingen onbeheersbare oogbewegingen misselijkheid algehele malaise onrust Onrust Palpitaties Angina pectoris palpitaties onwel zakt door de benen duizeligheid palpitaties licht in het hoofd V n.b. n.b. Melding is via de nvwa - behandelend IC-arts heeft een melding bij de nvwa gedaan n.a.v. een hartstilstand bij een mevrouw die Dexaprine gebruikt zou hebben. Zij is gisteren gereanimeerd en ligt op de IC M n.b. n.b. hyperventilatie......nog 8 vergelijkbare gevallen in 23 en 4 in

25 Dexaprine

26 Dexaprine A: Dexaprine XR B: Dexaprine

27 4 monsters via behandelend artsen

28 Dexaprine publieke veiligheidswaarschuwing

29 Artikel dexaprine (mei 24)

30 Artikel dexaprine (mei 24)

31 Artikel dexaprine (mei 24)

32 Afslankmiddelen en andere (online) voedingssupplementen en medicatie They re like a box of chocolates; you never know what you re gonna get

33 Kruidenthee - 2 patiënten Zweedse vrouw (28 jaar, weken zwanger), Zweedse man --23 (Blaricum; ziekenhuis Hilversum) i.v.m. verkoudheid inname chocolademelk met heemstwortel droge mond, wazig zien, duizelig, misselijk. Naar huisarts 2. - In ziekenhuis: hartkloppingen, wijde pupillen, urineretentie (man), toenemend verward (vooral man), hallucinaties (man) vrouw: rustig, niet coherent in praten - man: wegens onrust gesedeerd met benzodiazepine, slaapt 6. - ontslagen uit ziekenhuis, normale hartslag, wel wijde pupillen, voelen zich niet normaal stel meldt zich bij huisartsenpost i.v.m. aanhoudende klachten (wijde pupillen, hartkloppingen, droge mond en keel, angstig) nogmaals naar huisarts i.v.m. zelfde klachten

34 Kruidenthee Conclusie op grond van het klinisch beeld: Anticholinerg syndroom atropine (achtige) intoxicatie Vraag: Verwacht je dit als gevolg van inname van heemstwortel?

35 Heemstwortel Althaea officinalis (marshmallow, white mallow, heemstwortel) Geneeskrachtige werking - ophoesten van slijm, verzachtend - wortel, blad en bloemen Bevat Polysacchariden (galacturonzuur, glucuronzuur, galactose, arabinose, rhamnose) Beschermende laag op de slijmvliezen - dosis: 6 gram wortel Bevat geen atropine-achtige verbindingen - verontreinigd product?

36 Acties NVIC Overleg met behandelend arts ziekenhuis -Waar komt product vandaan -Is er nog een restant voor analyse? Contact met Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) - Zijn ook hier meldingen over dit product binnengekomen? - Analyse van nog beschikbaar materiaal Interne attendering NVIC; bij meer gevallen uitvragen van: - Gegevens aanvrager / patiënt - Productgegevens (naam, waar gekocht, wanneer gekocht, batch nr.) - Omstandigheden blootstelling (wanneer gebruikt, hoeveel, hoe) - Verpakking en resterend product laten bewaren - Melden aan NVWA

37 Analyse NVWA/ Rikilt: Atropine,% - % Alkaloïden percentages van Belladonna-alkaloïd bevattende planten: Plant Percentage alkaloïden in wortel Mandragora officinarum,3,4 Mandragora autumnalis,4,7 Scopolia carnolica,5,7 (,3% atropine in wortel) Datura stramonium,2,3 Atropa belladonna,4, (,3% atropine)

38 Acties NVWA Goede medewerking van Jacob Hooy - Verdenking op verontreiniging van de theesoorten: Heemstwortel, Galreinigende kruiden en Luchtwegen kruiden. - Per direct: verkoop gestopt / producten teruggehaald uit winkels. - Thee geleverd door een leverancier uit Duitsland - Deze leverancier heeft de kruidenthee uit Bulgarije geïmporteerd

39 Actie NVWA - Jacob Hooy Publiekswaarschuwingen NVWA en Jacob Hooy - 24 januari 23

40 Acties NVWA en NVIC Internationale attendering Europa - 24 januari 23 - NVWA via rapid alert systeem - NVIC via forum van de EAPCCT (Irma de Vries (NVIC), President) European Association of Poisons Centres and Clinical Toxicologists Respons uit Slovenië - atropine studie Frankrijk - rapporteren patiënte

41 Het nut van analyses? Ideaal: ophelderen mysterie! Je moet (ongeveer) weten wat je zoekt - Wat is de achtergrond van de aanvraag? - Wat zijn de symptomen? (Toxische) differentiaal diagnose? - Juiste monster (product/ bloed/ urine, welke buis) Algemene tox-screening mist veel agentia bv - Glycyrrhetinezuur (drop) - Synefrine (en andere ephedra-alkaloïden) - Synthetische analogen van bv sildenafil - Sint Janskruid en andere kruiden? - Metalen vaak alleen op aanvraag - Zelf geplukte planten of paddenstoelen - etc

42