HAVEN EN GOED. De bouwwerf van de Deurganckdoksluis opende tijdens de Vlaamse Havendag haar deuren voor bezoekers: een unieke belevenis

Transcriptie

1 BIJLAGE BIJ DE GAZET VAN ANTWERPEN VAN 17 okober IN OPDRACHT VAN he Gemeenelijk Havenbedrijf Anwerpen HAVEN EN GOED Waar komen de cadeaujes van en Kersman vandaan? De haven nauurlijk: op sap me Axel Daeseleire in he Rieveld 4-5 Duurzame haven 6 Perochemie inveseer 7 Erfgoed op he Eilandje De bouwwerf van de Deurganckdoksluis opende ijdens de Vlaamse Havendag haar deuren voor bezoekers: een unieke belevenis

2 DE WEG VAN HET PAKJE Axel Daeseleire Waar komen de cadeaujes van en Kersman vandaan? Woudaap erklaas meer elk jaar in Anwerpen aan me zijn soomboo vanui Spanje, maar hoe zi da me de chocoladeleers en he speelgoed die hij aan de kinderen uideel? En hoe doe de Kersman da? Al die spullen komen ons land binnen via de Anwerpse haven, zoals da me 70 procen van de producen he geval is die we in onze sinerklaaszak of onder onze kersboom erugvinden. Ze komen ui conainers die hier per schip arriveren ui alle hoeken van de wereld. Nie alleen de geschenken maar ook heel wa voedingsproducen belanden via de haven op ons bord. Veel grondsoffen voor onze voeding komen via Anwerpen ons land binnen en worden verder verwerk, opgeslagen, verpak of verdeeld naar he hinerland. Tip van Axel He Groo Rieveld en he Rieveld Kallo zijn ST R KE N MA De plasic kersbomen komen bijna allemaal ui he Verre Oosen. De groose producen is China. Voor eche kersbomen lig da anders. Je zou denken da die ne als de Kersman vooral ui he hoge noorden komen, maar nies is minder waar. Soms komen ze inderdaad daar vandaan. Ui Denemarken bijvoorbeeld. De meese komen echer ui de Ardennen. De kersboom die elk jaar op de Handschoenmark in he cenrum van Anwerpen saa, kom ui Noorwegen. He is een cadeauje van he Scandinavische land. Enkel Londen en Anwerpen krijgen een kersboom van Oslo als symbolisch gebaar voor he leed da beide seden geleden hebben ijdens de Tweede Wereldoorlog. vrij oegankelijk voor wandelaars en e bereiken De Anwerpse haven nauurlijk: via de Kwarikweg in Melsele. Wandelingen me op sap me Axel in he Rieveld Nauurpun-WAL op he nummer gids zijn mogelijk op aanvraag voor groepen. Ineresse? Neem conac op me of via info@nauurpunwal.be. Meer info over Nauurpun in de regio? Surf naar Axel Daeseleire is een nauurliefhebber. Hij zoek samen me Johan Baeens van Nauurpun he groen op in de Anwerpse haven. Meer bepaald he Groo Rieveld - he groose rieveld van Vlaanderen - en Rieveld Kallo in de buur van he gelijknamige polderdorp. Konikpaard Ook de sinaasappels, mandarijnen en clemenines die erklaas en zijn Pieen uidelen, komen langs Anwerpen binnen. Verse sinaasappels worden aangevoerd vanui Zuid-Afrika, Marokko, Mexico en Israël. Anwerpen is nie voor nies de groose fruihaven van Europa en zelfs de groose bananenhaven er wereld. Als bedankje wach de Pieen wellich een bierje. De mal (gekiemde granen) die nodig is voor de producie van bier kom aan bij een bedrijf als Boormal. Zo kan de wereld snel en efficiën worden bediend. En wa me de suiker die als basis word gebruik voor ons snoepgoed? De Anwerpse haven heef de bese goederenhandelaars als he gaa om he onvangen, opslaan, opzakken en verladen van suiker. Anwerpen is dan ook de belangrijkse Europese haven voor suikerexpor. Van hierui kunnen alle besemmingen er wereld worden bediend. De weg van de plasic kersboom Plasic kersbomen worden geproduceerd in China. Ze worden verscheep vanui Yanian in China. Bruine kiekendief Kunssof en eche kersbomen made in Taiwan Waar komen die cadeaus en da lekkers oorspronkelijk allemaal vandaan? Kijk op de verpakking van speelgoed en je zul zien da daar meesal made in China of made in Taiwan op saa. De cacao voor de chocoladeleers en de chocoladen munen kom vooral ui Wes-Afrika, da insaa voor driekwar van de wereldproducie. He gaa dan om landen als Ivoorkus, Ghana en Nigeria. Maar ook ui Brazilië, Ecuador, Colombia en Mexico word er cacao aangevoerd. Al die cacao word in he Anwerpse havengebied opgeslagen in de ongeveer m aan aangepase magazijnen voor de opslag van cacao. Cacao word alijd vervoerd in jue zakken en he behandelen is zeer arbeidsinensief. Van cacao naar koffie is geen groe sap. Ruim de helf van de aanvoer van koffie word in Anwerpen opgeslagen in funcie van de speculaie op de ermijnmarken in Londen (LIFFE) of NYBOT in New York. Wis je rouwens da Anwerpen wereldleider is voor de opslag van koffie? Voor cacao is da Roerdam. Ze komen al in juni en juli aan in Anwerpen en Zeebrugge. Ze gaan naar he magazijn van imporeur Goodwill M&G in Konich. Van daarui worden ze versuurd naar klanen in Wes- en OosEuropa, he Midden-Oosen en Azië. 1 conainer = 00 volle winkelwagens Goederen zoals frui, speelgoed, elevisies, dvd s, kleding, vlees en compuers komen allemaal in conainers naar ons land. Da is handig, omda je er veel in kun vervoeren als je alles efficiën inlaad. In een sandaardconainer me een lenge van 0 voe ofewel 6 meer passen de boodschappen ui 00 winkelwagens. Of.000 spelcompuers of 1 miljoen kleurpoloden. Door de mealen wanden van de conainer zijn de goederen bovendien goed beschermd egen weer en wind. Omda conainers sandaardmaen hebben, zijn ze perfec sapelbaar en passen ze goed op zeeschepen, vrachwagens, binnenschepen en reinwagons. Conainers zijn er in verschillende kleuren en da is nie alijd zomaar. De wie zijn de zogeheen reeferconainers, die bedoeld zijn voor he koelen van producen. Ze zijn dan ook coninu aangesloen op elekriciei. Anwerpen is wereldwijd gekend om zijn hoge produciviei voor conainerbehandeling. Per uur zijn er o liefs veerig bewegingen per kraan. Als je de sadsmens Axel vraag wa he is wa hij me de nauur heef, verwach dan geen uieenzeing over vogels, bloemejes en bijjes. Hij zie he ies anders. Ik ben zelf een suk van de nauur. En als ik in een bos wandel of in de nauur ben, besef ik da wij van die nauur maar iesiepiesie deel uimaken en we he groen moeen koeseren. De economie neem vaak e veel de overhand. Een evenwich zoeken is cruciaal. Daaraan word in de haven van Anwerpen wa gedaan. Daar waar nauur sneuvel voor indusrie en scheepvaar, word da elders gecompenseerd oda er duurzame populaies zijn opgebouwd. Hoewel da nu al 1 jaar in goed overleg gebeur, heef he eers wel wa voeen in de aarde gehad. Johan oon op een kaarje een gebied da door de Vlaamse regering in 1988 al bij Europa is aangemeld als belangrijk vogelgebied. Omda de Waaslandhaven en he Deurganckdok in di gebied liggen, is er hiervoor een compensaieplan uigewerk. He Groo Rieveld behoor daaroe. We vinden he Groo Rieveld egen een decor van fabriekspijpen, olieanks en orenhoog opgesapelde conainers. He is een 80 hecare groo errein da deels is opgespoen me zand da oorspronkelijk bedoeld was voor de havenonwikkeling. Vanwege een gebrek aan zand voor de verdere opspuiing van di errein nam de nauur he hier over en onsond er een nauurgebied. Her en der zijn er in plassen rievelden onsaan waar heel wa rievogels leven, zoals de bruine kiekendief, de woudaap en de roerdomp. De roerdomp is een bijna 1 meer hoge reigerachige die he geluid maak van een mishoorn. Axel is er meeen door geïnrigeerd. OK, de max. Kunnen we da zien? Sorry, vanaf nu ben ik op roerdompjach. 00 miljoen insecen Maar hoe Axel he errein ook afuur me een verrekijker, de roerdomp krijg hij nie e zien. Wel cirkelen er ienallen huiszwaluwen over de plas. Johan leg ui da zij de muggen besrijden. Axel check bij de nauurkenner wa hij in een reporage heef gezien. Klop he da er per persoon 00 miljoen insecen leven? Ja? Da is Roerdomp och heavy? Ik heb da drie keer eruggespoeld om na e gaan of ik he wel goed gehoord had. We slalommen om de paardenuiwerpselen heen. Ze zijn afkomsig van konikpaarden. Konik is Pools voor paardje, zeg Johan. Dus eigenlijk zijn he paardjespaarden. He is he wildse ras da je kun hebben en de dieren komen ui een kweekprogramma waarmee geprobeerd word he oerpaard opnieuw e kweken. De hele middag zullen we helaas geen edel dier zien. Even verderop, in he Rieveld Kallo da de voorbije drie jaar werd aangelegd, oon Johan ons enkele kleine poeljes die ideaal zijn voor de zeldzame rugsreeppad. Bij de Tabaknaie krijgen die zelfs een waerplas midden in een verhoogde roonde. Da is uniek in de wereld, maar de roonde lig nu eenmaal in een gebied waar een keen van poeljes kom. En die zijn voor deze kikkerachige noodzakelijk voor de voorplaning. Schoolreis Terwijl we een heuvel beklimmen zie Axel een zilverreiger door he waer schreiden. Super. Heel leuk. Nog alijd geen roerdomp, maar allez. Hij word evenwel gerakeerd op een jong konijn en een hermelijn die vrolijk acher elkaar aanhuppelen op de dijk. Hé, die zijn vriendjes, roep de aceur verbaasd ui. Uieindelijk kan Axel erugkijken op een fijne en leerzame middag. De door hem gevreesde regen is uigebleven en hij heef zich enorm geamuseerd. Ik voel me op schoolreis, en dan doelend op Johan: maar deze leraar heef ech ies e verellen. Paradijs voor zeldzame planen en dieren De rugsreeppad, de oever- en de gierzwaluw, de visdief en diverse sooren orchideeën. Je zou er nie meeen aan denken, maar deze zeldzame dieren en planen komen allemaal voor in de haven. De haven van Anwerpen saa nie alleen synoniem voor indusrie en bedrijvigheid, maar el ook ruim 600 hecare aan ecologische infrasrucuur, da wil zeggen nauur gecombineerd me andere funcies. Ze is bovendien een van de belangrijkse leefgebieden van bedreigde diersooren. He gaa vooral om ypische pionierssooren. Zij vinden hun plekje op nieuwe erreinen zoals opgespoen zandgronden en waerplassen op bouwwerven. De orchideeën, zoals de groenknolorchis, de moeraswespenorchis en he wi bosvogelje, gedijen goed in kalkhoudende grond. De vele schelpen in he opgespoen zand zijn dus een ideale voedingsbodem. De rugsreeppad leg dan weer zijn eijes in de plassen. Ideaal, wan er zwemmen geen vissen die ze kunnen opeen. En in de afgekalfde seile wanden vinden de oeverzwaluwen genoeg ruime en veiligheid om hun nes e bouwen. Momeneel leven er in de Anwerpse haven minsens negenig beschermde dieren- en planensooren. Konikpaarden: Lieven Van Havere Vogels: Pascal De Munck

3 4 DUURZAME HAVEN EEN DUURZAME HAVEN 5 Duurzaamheid, een dagelijkse zorg Duurzaamheid is een dagelijkse zorg voor he Gemeenelijk Havenbedrijf Anwerpen (GHA) en de havengemeenschap. De kernwoorden daarbij zijn People, Plane en Prosperiy. Da wil zeggen da de haven oog heef voor he welzijn van de mensen en hun veiligheid, da ze als moor van de economie zich inze om economie en ecologie e Me de bus naar he werk Om werknemers aan e moedigen op een duurzame manier naar he werk e komen, kunnen zij grais me de I-Bus, of Indusriebus rijden. Deze busdiens is in 008 opgeze door Bayer, Evonik, Ineos, Lanxess, Monsano en Solvay. De I-Bus verrek vlakbij de Tijsmansunnel Wes, waar andere bussen aankomen die werknemers in de regio van Anwerpen en he Waasland hebben opgepik. De I-bus heef momeneel 41 roues, 9 daarvan zijn voor dagdiensen ijdens weekdagen en waalf voor de drieploegendiensen, zowel door de week als ijdens he weekend. Jaarlijks maken.900 werknemers hiervan gebruik. Daarnaas is er sinds 009 nog een pendelbus van vzw Max Mobiel die dagelijks zo n 140 werknemers naar bedrijven in de Waaslandhaven en de kerncenrale van Doel breng. Deze bus werk volgens een reserveringssyseem. verzoenen en daarin een voorrekkersrol speel. De haven is namelijk een groe werkgever: mensen hebben er een job, indirec lever ze werk aan personen. Maar hoe duurzaam is de haven van Anwerpen eigenlijk? Ondek hier een aanal duurzame projecen. Duurzame sraddle carriers van MSC Home Terminal Op de MSC Home Terminal vinden we enkele mooie voorbeelden van duurzaamheid in de prakijk. Deze rederij heef op 1 sraddle carriers (conainerkranen) een waersofgeneraor geïnsalleerd. Door de waersofinjecie in de dieselmooren word he verbrandingsproces geopimaliseerd en word er brandsof bespaard. Daarnaas word er op ien andere sraddle carriers AdBlue oegevoegd er vermindering van CO uisoo. Door de banden van deze voeruigen op e blazen me siksof blijf de druk in de banden beer en de emperauur lager. Daardoor slijen ze minder snel, waardoor de banden langer meegaan. Bovendien kom he de veiligheid en goede. Dokwaer, schoon waer De waerkwaliei van he dokwaer is over he algemeen goed. Da was pakweg 15 jaar geleden wel anders. Deze omslag is he resulaa van doorgedreven inspanningen van de havengemeenschap. Vroeger zaen er meer en hogere concenraies aan mealen in he waer en was er amper leven. De vis die er rondzwom za vol me veronreinigde soffen. dsdien hebben bedrijven veel inspanningen geleverd door hun lozingen e beperken. Daardoor is de waerkwaliei selselmaig verbeerd. We proberen he leven in he dokwaer e verbeeren, zoda er insecen leven die voor vissen aanrekkelijk zijn, zeg Eric de Deckere, echnisch manager milieu van he Havenbedrijf. Aan he Kanaaldok hebben we een vispaaiplaas aangelegd en we willen nog een weede inrichen. Di zijn plaasen waar vissen hun eijes kunnen leggen. Ook proberen we aanhechingsplaasen e voorzien voor slakken en mosselen. Wa he effec van schoner waer op he leven is, moeen we dringend opnieuw meen. Vissers signaleren ons alvas da er inussen meer sooren vis zien dan voorheen. He dokwaer word ook gebruik voor de koeling van he MAS Havenpaviljoen. Di heef geen effec op de emperauur van he waer in he Willemdok. Anwerpse havenbeveiliging model voor Europa ds de aanslagen van 11 sepember 001 in de Verenigde Saen is veiligheid nog belangrijker geworden in de Anwerpse haven. Anwerpen nam als een van de eerse havens maaregelen om aan de inernaionale voorwaarden e voldoen en vervul daarmee op Europees vlak een voorbeeldfuncie. Een draaiboek da de diens Havenbeveiliging van he Havenbedrijf onlangs maake in opdrach van de Europese Commissie word in de hele Europese Unie gebruik. De haven heef werk gemaak van he beer beveiligen van dokken, sluizen, erminals en andere insallaies. Ook de groe bedrijven moesen een beveiligingsplan maken om e voldoen aan de inernaionale veiligheidscode en de EU-richlijn. He gaa dan onder meer om he invoeren van een oegangsconrole me badge, he plaasen van afsluiingen en vrach- en bagageconrole. ds 004 besaa er bovendien een naionale auoriei die zich bezighoud me de veiligheid in de haven. Me de bus naar he werkduurzame STRADDLE CARRIERS Duurzaamheid is een kernbegrip geworden in de huidige maaschappij. De haven wil daarbij nie acherblijven. Maar hoe wee je of je duurzaam bezig ben? Om da na e gaan maak de havengemeenschap sinds 01 een duurzaamheidsverslag op. He nieuwse rappor verscheen op 8 okober. DUURZAAMHEIDSVERSLAG Een gerecycleerd afvalpark Dokwaer, schoon waer Een haven vol windmolens Anwerpse havenbeveiliging The New Belgica De aanpak is uniek, omda he een gezamenlijk iniiaief is van de havengemeenschap en nie van één enkel bedrijf. Door er samen naar e kijken, kun je ook samen naar oplossingen zoeken voor pijnpunen. Denk maar aan de fijnsofproblemaiek of he vervoer van werknemers, zeg Eric de Deckere, echnisch manager milieu van he Havenbedrijf. Bovendien zoek de haven hiervoor ook de discussie op me diverse milieuorganisaies en overheden. Zo kunnen we de hinder in kaar brengen voor de omwonenden. Bijvoorbeeld geuroverlas. De havengemeenschap won me he eerse duurzaamheidsverslag al drie presigieuze inernaionale prijzen, waaronder de Environmenal Award in de Verenigde Arabische Emiraen. Verder bekroonde ook he Belgisch newerk da ineracie en samenwerking simuleer rond duurzaamheid, he rappor me een award. Tensloe werd he verslag nog bekroond door de Inernaional Associaion of Pors and Harbours in Los Angeles. Om bedrijven e helpen in hun sreven naar meer duurzaamheid werd er een Wegwijzer duurzaam ondernemen onwikkeld. Me deze websie wil de havengemeenschap de bedrijven onderseunen, informeren en engageren in he sreven naar een duurzame haven. Meer info over he duurzaamheidsverslag en he digiaal plaform vind je op De indusrie verwarm je huis De indusrie verwarm je huis In de haven van Anwerpen loop een projec om reswarme van de indusrie op e vangen en e gebruiken voor de verwarming van gebouwen. Volgens hoofdingenieur Energieprojecen Paul De Rache van he Havenbedrijf kan binnen pakweg ien jaar een groo deel van de sad op die manier worden verwarmd. Boven de Anwerpse haven zijn er dagelijks heel wa condenswolken e zien van reswarme die word geloosd door de indusrie. Warme die eigenlijk perfec gebruik kan worden om gebouwen mee e verwarmen. De bedoeling is om die reswarme in een vorm van warm waer via pijpleidingen naar de sad e ransporeren en via een newerk e verspreiden. In plaas van sookolie- of aardgaskeels heb je dan een warmewisselaar waarmee je warme van he ne kun afappen om je huis mee e verwarmen. Verwarmen op reswarme is nie alleen milieuvriendelijker, maar moe zeker op ermijn ook goedkoper zijn voor de gebruiker. Seden verwarmen me de reswarme van de indusrie gebeur al volop in he buienland. Een gerecycleerd afvalpark voor de scheepvaar Wie naar de Eén-reeks Kinderen van Dewind heef gekeken, herinner zich allich nog he kanoor in de Anwerpse haven. He bouw- en sloopafval afkomsig van da gebouw is gerecycleerd om er een afvalpark mee e maken waar de binnenschippers sinds april hun afval kunnen afgeven. He hergebruik van he kanoor is een mooi voorbeeld van he duurzame maerialenbeleid da he Gemeenelijk Havenbedrijf Anwerpen voer. Samen me Jacobs Beon, Brijsse Minerals and Recycling (BMR) en de Vlaamse onderzoeksorganisaie VITO werd onder meer de seenachige fracie verwerk o beon en gebruik voor de funderingen en de vloeren van he afvalpark. He park geld bovendien als een voorbeeldprojec in Vlaanderen als he gaa om duurzaam maerialenbeleid. Een haven vol windmolens He Havenbedrijf onwikkel samen me de Maaschappij Linkerscheldeoever en NV GEHA via de NV Wind aan de Sroom een grooschalig windurbinepark op de linkerscheldeoever. Op kore ermijn saa de bouw van 8 urbines op de planning. Tegen willen we daar de volgende 0 urbines aan oevoegen, leg Giovanni Vercammen ui, algemeen direceur van Wind aan de Sroom. Op lange ermijn blijf he ambiieuze doel om 55 urbines van MegaWa e voorzien op de Anwerpse linkerscheldeoever. De uivoeringssnelheid van he GRUP en de verdere havenonwikkeling, zullen mee bepalen welke omvang he windmolenprojec uieindelijk zal aannemen. He is de ambiie om op ermijn zo n windurbines e bouwen in de Anwerpse haven. Op recheroever is immers ook windonwikkelaar Vleemo acief, naas enkele kleinere privae iniiaieven. Een park van deze omvang veregenwoordig groene energie voor zo n gezinnen. Duurzaamheidsexcursie Duurzaamheidsexcursie voor derde graad ASO He Provinciaal Havencenrum Lillo heef een nieuwe rondleiding uigewerk voor leerlingen van de derde graad van he ASO. Deze leg de nadruk op duurzaamheid, mobiliei en mondialisering. De leerlingen krijgen zo meer inzich in de uibouw van een duurzame haven voor de oekoms, waarbij nieuwe welvaar in een leefbare en gezonde omgeving word gecreëerd. Deze duurzaamheidsexcursie word vanaf 014 aangeboden en slui aan op he hema duurzaamheid da aan bod kom in de laase wee jaren van he ASO. The New Belgica: een maaschappelijk engagemen He Havenbedrijf houd zich nie alleen bezig me he reilen en zeilen in de haven, maar engageer zich ook voor heel wa maaschappelijke projecen, van conceren o spor en musea. Ook een opleidingsprojec voor laaggeschoolde langdurige werklozen waarbij de Belgica word nagebouwd, kan rekenen op seun. De Belgica is de driemaser waarmee de Belgische ondekkingsreiziger Adrien de Gerlache in 1897 koers zee naar Anarcica. He is in 1940 in volle oorlogsgeweld vergaan voor de Noorse kus. Vzw De Seenschui is een sociaal scheepsbouwiniiaief da sinds 007 samen me de VDAB werk aan een replica van da schip. Laaggeschoolde langdurige werklozen leren er scheepsbouwechnieken en werkaiudes aan, zoda ze serker saan op de arbeidsmark. He Havenbedrijf is volgens Eddy Suer van De Seenschui een van de belangrijkse parners van he projec. GHA seun ons financieel en help ons op de lange ermijn me he vinden van een ligplaas. He is dus een meerjarig engagemen. Wa wij doen is nie ies wa zomaar klaar is. Daarom is he belangrijk da de haven ons seun.

4 6 INVESTERINGEN HET EILANDJE 7 1 BASF Invesering: bouw exracie-insallaie voor buadieen (0 miljoen euro). Uibreiding cyclohexanoncapaciei (circa miljoen euro), bijkomende infrasrucuur voor he lossen van zeeschepen en binnenschepen (enkele ienallen miljoenen euro). Toepassing: verf, schoensmeer, banden, plasic, papier. Air Liquide Invesering: koolmonoxide-uni (50 miljoen euro). Toepassing: vries- en koelkasen, auo-indusrie, lakken, schoenen. IBR Invesering: raffinaderij Independen Belgian Refinery (IBR) van he faillissemen gered door een overname. Anwerpen werd daarmee een nieuwe vesiging van de oliereus Gunvor. Toepassing: LPG, sookolie, benzine. 4 Ineos Oxide Invesering: bouw nieuwe ehyleenerminal. Toepassing: farmaceuische producen, shampoo, anivries, chemicaliën voor de landbouw. 5 Ferro Invesering: nieuwe producie-eenheid om milieuvriendelijke weekmakers e maken. Toepassing: verhard kunssof voor onder andere compuers, auo-onderdelen, wieken van windmolens, zwembaden en koffiekopjes. 6 Indaver-MediPower Invesering: bouw insallaie voor milieuveilige verwerking van medisch en sensiief afval. Toepassing: verwerking ziekenhuisafval waarui via warmerecuperaie energie word gehaald voor de verwarming van de gebouwen en onderdelen van de producie. De res word op he elekricieisne geleverd. 7 Evonik Degussa Invesering: vergroen capaciei mehionineeenheden en producie meyl-er-buyleher (MTBE). Als gevolg van deze invesering zal ook buurbedrijf Oilanking Solhaven Anwerpen inveseren in bijkomende infrasrucuur. Toepassing: benzine, banden, schoenzolen, apijbodems, dierenvoeding. 8 FRX Polymers Invesering: bouw nieuwe producie-eenheid voor milieuvriendelijke, brandverragende kunssoffen (0 miljoen euro). Toepassing: gordijnen, apijen, plasic, prinkaaren, huishoudelijke apparauur, elekronica, polyeser voor bouw en ranspor. 9 Lanxess Invesering: uibreiding glasvezelfabriek (15 miljoen euro). Twee piloofabrieken voor de onwikkeling van milieuvriendelijke kunsrubber en een nieuwe polyamidefabriek die begin 014 operaioneel moe zijn (75 miljoen euro). Toepassing: rubberbanden, spor- en veiligheidskledij, medische apparauur, auo-onderdelen, plasic buizen. Toal Invesering: modernisering van zijn raffinageen perochemieplaform (1 miljard euro). Toepassing: huisbrandolie, brandsof voor voeruigen. De chemiesecor pomp miljarden euro in de haven van Anwerpen en er liggen nog inveseringen in he verschie. Nie alleen produciebedrijven zeen in op Anwerpen. Tankopslagbedrijven hebben de jongse jaar coninu geïnveseerd. De ankopslagcapaciei is hierdoor meer dan verdubbeld o 6,4 miljoen m en de ankopslagerminals zijn me 40 procen oegenomen, o vijfien vandaag. Dankzij jarenlange samenwerking me de produciebedrijven in de chemiecluser leveren de ankopslagbedrijven logisieke diensen die voldoen aan de hoogse kwalieis-, veiligheids- en milieunormen. Samen zorgen zij ervoor da de haven van Anwerpen de groose en mees diverse geïnegreerde chemiecluser in Europa is en blijf Miljardeninvesering in de Anwerpse olie- en chemiecluser Inernaionale chemiereuzen inveseren in de Anwerpse haven. Tussen 01 en nu planden of voerden produciebedrijven maar liefs derien inveseringen ui. Een overzich Kuwai Peroleum Inernaional Invesering: modernisering smeeroliefabriek (6 miljoen euro). Toepassing: smeermiddelen voor energie-, milieu-, auomobiel- en indusriesecoren. 1 Exxon Mobile Invesering: Exxon Mobile overweeg miljardeninvesering in nieuwe fabriek die zware fracies van ruwe olie moe omzeen in lichere fracies. Toepassing: benzine, diesel, LPG voor auo s, huisbrandolie voor huizen en gebouwen, zware sookolie voor elekricieiscenrales, gasolie voor indusrie. 1 Praxair Invesering: bouw weede luchsplisingsinsallaie (producie vloeibare zuursof, siksof en argon). Toepassing: vloeibare zuursof, siksof en argon voor farmacie, chemie, glas-, cemen- en meaalproducie, milieu- en voedingsmiddelenindusrie, da laase voor he invriezen van voedsel. 1 -Felixpakhuis He Eilandje is egenwoordig he place o be. Toen er een begin gemaak werd me he opwaarderen van deze oude havenbuur, was he -Felixpakhuis als eerse aan de beur. Di gebouw werd in 1860 gebouwd als opslagplaas voor onder meer koffie, graan, kaas en abak. In 1975 raake he in onbruik, maar sinds 006 is hier he FelixArchief gehuisves. Alle sadsarchieven en ook he archief van he Havenbedrijf worden hier bewaard. Documenen, oude kaaren en een volledige beeldenbank kunnen worden geraadpleegd. Museum aan de Sroom Vlak acher he -Felixpakhuis oren he Museum aan de Sroom (MAS) boven de buur ui. Di museum, da in 011 werd geopend en de vorm van gesapelde conainers heef, breng op de zesde eage he hisorische verhaal van de haven. Je kun er bovendien grais genieen van een panoramisch uizich over de haven. MAS Havenpaviljoen Aan de voe van he MAS bevind zich he MAS Havenpaviljoen, een mulimediaal infocenrum. Hiermee wil he Havenbedrijf iedereen de kans geven om kennis e maken me de boeiende, inernaionale havenwereld. Je vind er een unieke 60 film die reusachige schepen rech op je af laa varen, een enorme saelliefoo van de sad en de haven en een viruele havenfamilie die je op infoschermen alles verel over he reilen en zeilen in de Anwerpse haven. Zowel he MAS als he MAS Havenpaviljoen liggen aan de Museumhaven in he Bonaparedok. Di dok werd ne als he aan de andere kan gelegen Willemdok gegraven op bevel van Napoleon Bonapare. In he Museumdok liggen voorlopig de beschermde Vlokraan 9, he lichschip Wes-Hinder III en de museumschepen van he Rijn- en binnenvaarmuseum. He is ook de afmeerplaas voor bezoekende hisorische schepen. Leerenhuis, Anwerpen He Eilandje, he kruimelpad ussen sad en haven He Eilandje, een van de oudse sedelijke havengebieden, kreeg he voorbije decennium een grondige facelif. Naas de woon- en werkprojecen is he vooral een nieuwe culurele pleiserplaas me een duidelijk mariieme sfeer. Waer, schepen, havenbedrijven, ruime en een scala aan erfgoedprojecen voeren hier de bovenoon. Di alles maak van di sadsdeel de perfece verbinding ussen de sad en de moderne haven. He mariieme erfgoed als inspiraie voor he heden en de oekoms. Een wandeling en bezoek meer dan waard. Wij nemen u even bij de hand. Kranen Ies verderop aan de Scheldekaaien saan waalf van de achien kranen van he MAS. He is de groose museale collecie havenkranen er wereld. De oudse is van 1907, de jongse van 196. Je vind ze er hooge van Hangar 6 en 7 aan de Rijnkaai. Red Sar Line Museum Als je de Rijnkaai verder noordwaars volg, kom je langs he Red Sar Line Museum. Di museum ging op 8 sepember open en verel he verhaal van de bijna miljoen mensen die ussen 187 en 194 per soomschip hun geluk gingen beproeven in de Verenigde Saen en Canada. He museum 4 6 Havenhuis Aan kaai 6 verrijs he nieuwe Havenhuis. He besaa enerzijds ui he voormalige Hansagebouw, da een exace kopie is van he gelijknamige pand da op de plaas sond waar nu he Museum aan de Sroom is. Anderzijds is er de nieuwbouw die rusend op wee pijlers boven he hisorisch monumen zal zweven. Di gebouw word de nieuwe werkplek voor de adminisraieve diensen van he Havenbedrijf. 5 is gevesigd in de voormalige loodsen van de legendarische rederij. Bezoekers kunnen er virueel he rajec afleggen van de emigranen desijds. He belevenismuseum saa nie alleen sil bij he verleden maar ook bij de hedendaagse migraie. Tegenwoordig wonen er meer dan 165 naionalieien in Anwerpen. Alber Einsein, een graag geziene gas Prakisch: collecie Vrienden van de Red Sar Line Een van de mensen die me de Red Sar Line naar New York voer, was Alber Einsein. In egenselling o de meese mensen was di genie aanvankelijk nie op zoek naar een beer besaan in de nieuwe wereld. Meer nog: hij reisde meermaals me de rederij die in Anwerpen een huisbasis had. Als briljan weenschapper kreeg hij namelijk vanui de hele wereld uinodigingen. Hij en zijn vrouw waren aan boord graag geziene gasen wegens hun bescheidenheid. Einsein verkoos de Red Sar Line omda hij familie in België had en bevriend was me onder meer koningin Elisabeh en schilder James Ensor. Uieindelijk vluche he gezin voor he opkomend nazisme naar de Verenigde Saen. FelixArchief: opzoeken van informaie, leeszalen, geleide bezoeken, archiefbezoek in combinaie me een wandeling op he Eilandje. He archief is geopend van dinsdag o en me vrijdag van u. MAS: he museum is open van dinsdag o en me zondag van -17u Diverse rondleidingen mogelijk. Panoramisch uizich grais en dagelijks oegankelijk van 9.0-u. MAS Havenpaviljoen: open van dinsdag o en me zondag van u. Inkom grais. Museumhaven in he Bonaparedok: de schepen van he Rijn- en binnenvaarmuseum zijn grais e bezoeken op woensdag en elke eerse zaerdag van de maand van half april o half okober van 14-18u. Kranen: voor bezoek conac opnemen me he MAS. Red Sar Line Museum: open van dinsdag o en me vrijdag van -17u in he weekend o 18u. Reserveren is aangeraden. Da geld ook voor de rondleiding me gids elke weede zondag van de maand. Red Sar Line Museum, foograaf Noorje Palmers

5 8 VARIA De Haven nodig ui! Okober ZAT. 19/ Anwerp race Anwerpse Rede De Anwerp race is de groose zeilrace voor zeiljachen in de Benelux. Deze sar in Breskens en Terneuzen en de aankoms is voor de Anwerpse Rede. Aan de race doen meer dan 0 jachen en meer dan duizend zeilers mee. Je kun de wedsrijd zowel vanaf de linker- als de recheroever volgen. ZON. 7/ WINTER- VOORSTELLINGEN MAS Havenpaviljoen Hanzesedenplaas Anwerpen NOVEMber DON. 14/11 Thema-avond in he MAS Havenpaviljoen MAS Havenpaviljoen Hanzesedenplaas Anwerpen Waarom is he GRUP zo belangrijk voor de oekoms van de haven? Da is een goede vraag waarop een deskundige op een laagdrempelige manier oeliching zal geven. Daarna is er mogelijkheid om vragen e sellen. De oegang is grais, maar omda er slechs vijfig plaasen beschikbaar zijn, is vooraf inschrijven noodzakelijk. Da kan via havenpaviljoen@haven.anwerpen.be. Vermeld duidelijk naam, adres en elefoonnummer. De lezing begin om 19 uur. Srip De Havengees bijna klaar De avonurensrip me de Anwerpse haven in de hoofdrol, is bijna klaar. Tekenaar Jan Bosschaer en scenaris Peer Van Guch gingen een ijdje geleden aan de slag. He resulaa van hun samenwerking is een srip die he verhaal verel van Sylveser, een jongen die door een oevallige ondekking een reis in de ijd maak en ondek welke rol een haven speel in he dagelijkse leven. Beide heren hebben onderussen alles uigeschreven en geekend en momeneel word de srip ingekleurd. Hier lees je alvas een klein voorproefje. Wil je m helemaal lezen? De srip zal vanaf januari 014 grais en in beperke oplage e verkrijgen zijn in he MAS Havenpaviljoen en he Havencenrum Lillo. Aangezien Sylveser in de srip ook ondek hoe belangrijk nieuwe infrasrucuurwerken zijn voor de oekoms van de haven, zal de srip ook verdeeld worden ijdens oekomsige evenemenen aan de Deurganckdoksluis op de Anwerpse Linkeroever. DE WINNAARS Tussen okober en maar 014 worden er in he MAS Havenpaviljoen een reeks havenverellingen georganiseerd genaamd De kinderen Van de Craen. Deze verhalenreeks wil de mariieme erfgoedrijkdom van Anwerpen o leven brengen. De kinderen Van de Craen zijn een samengeseld gezin. Zij hebben slechs een ding gemeen: ieder van hen is via zijn/haar job en DNA verbonden me he wel en wee van de haven. Deze grais middagen beginnen om 15 uur. Omda er maar vijfig plaasen beschikbaar zijn, is snel inschrijven de boodschap. Aanmelden kan via havenpaviljoen@haven.anwerpen.be. Vermeld duidelijk naam, adres en elefoonnummer. DECEMber ZAT. 07/1 Scheldecross -Annasrand De Scheldecross is een wedsrijd veldrijden die sinds 005 in Anwerpen word georganiseerd. De erelijs van de Scheldeprijs mag er zijn: onder meer Sven Nys en Niels Alber wonnen di crierium meerdere keren. Ook Zdenek Sybar kwam er als eerse over de mee. Gree Creen Johan Van Mensel Colofon Me Haven en Goed wil he Gemeenelijk Havenbedrijf Anwerpen iedereen een blik geven acher de schermen van de haven van Anwerpen en de lezer informeren en verwonderen over deze boeiende, inernaionale wereld. Gemeenelijk Havenbedrijf Anwerpen Enrepokaai Anwerpen - België - T E communicaie@haven.anwerpen.be - Copyrigh en vormgeving: De Blauwe Peer Anhony Geenjens & Dimiry Geenjens Ik verloor mijn har aan de haven Voor de foowedsrijd kregen we heel wa offe beelden binnen van mensen die hun har op de een of andere manier verloren aan de haven. Ook de allerkleinsen lieen zich nie onbeuigd in de ekenwesrijd waarin zij lieen zien waarvan zij houden in de haven. Johan Van Mensel suurde ons een mooie foo van de chemie en win daarmee een helikopervluch boven de haven. Gree Creen brach nauur, haven en recreaie op reffende wijze in beeld. Zij mag een nachje slapen in een luxe uigeruse zeeconainer die regelmaig van locaie verander. De broerjes Geenjens leefden zich ui op papier en krijgen daarvoor een legopakke.