Klachtencommissie Governance en Beloning MBO

Transcriptie

1 UITSPRAAK NUMMER Inzake het klaagschrift d.d. 25 oktober 2010 ingediend door. wonende te Arnhem (verder te noemen: klager); tegen de Raad van Toezicht en het College van Bestuur van de Stichting Regionaal Opleidingen Centrum Arnhem, ook wel genoemd Rijn IJssel (verder te noemen: beklaagden); Stukken Klager heeft bij schrijven van 25 oktober 2010 een klaagschrift met bijlagen ingediend. Beklaagden hebben bij schrijven van 18 januari 2011 een verweerschrift met bijlagen ingediend. In reactie op het voornoemde verweerschrift heeft klager bij schrijven van 31 januari 2011 nadere stukken aan de Commissie overgelegd. Naar aanleiding van het verzoek van klager tijdens de hoorzitting hebben beklaagden bij schrijven van 2 maart 2011 laten weten een aantal bescheiden uit het personeelsdossier van klager te verwijderen, te weten: - De brief d.d. 31 mei 2007 van afdelingsmanager..; - De brief d.d. 6 juli 2007 van sectordirecteur ; - Het verslag van het gesprek d.d. 23 mei 2008, opgemaakt door HRMmedewerkster.. Beklaagden hebben daarbij aangegeven dat in het personeelsdossier geen aantekening is aangetroffen ten aanzien van een veronderstelde weigering van de kant van klager tot het doen van opgave van nevenactiviteiten. De Commissie constateert dat de beklaagden op deze wijze formeel tegemoet zijn gekomen aan het verzoek van klager. Partijen zijn over en weer in het bezit van voornoemde stukken. Bij aangetekend schrijven van 31 maart 2011 heeft de Commissie beide partijen in de gelegenheid gesteld een oordeel te geven over de concept-uitspraak in deze zaak. Beide partijen hebben hierop schriftelijk gereageerd. De beide oordelen zijn door de Commissie meegenomen bij het formuleren van deze definitieve uitspraak en als bijlagen bij deze uitspraak gevoegd. De Klachten Het klaagschrift d.d. 25 oktober 2010 is op 10 december 2010 door een afvaardiging van de Commissie besproken met klager en dat heeft geleid tot de volgende formulering van de ingediende klachten: 1. Het is niet duidelijk of Rijn IJssel beschikt over een klokkenluidersregeling ( governancecode BVE). 2. Indien Rijn IJssel beschikt over een klokkenluidersregeling, is niet duidelijk of en hoe deze bekend is gemaakt. 3. Indien Rijn IJssel beschikt over een klokkenluidersregeling, is niet duidelijk waarom de klachten en brieven van klager niet onder deze regeling in behandeling zijn genomen c.q. in procedure zijn gebracht. 1 : Uitspraak.. Rijn IJssel 16 mei 2011

2 4. Uit het geheel van gebeurtenissen is niet (helemaal) duidelijk geworden hoe de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden tussen het College van Bestuur en Raad van toezicht van Rijn IJssel, waren c.q. zijn verdeeld. Er is derhalve onvoldoende zicht op het stelsel van checks en balances in de organisatie. Mede daardoor is de vraag ontstaan of er wel sprake is van goed bestuur. Klager heeft de juistheid van deze formulering aan de Commissie bevestigd bij schrijven van 16 december De geformuleerde klachten en het klaagschrift met bijlagen zijn vervolgens bij aangetekend schrijven d.d. 23 december 2010 ter kennis gebracht van de beklaagden. Hoorzitting Op 18 februari 2011 heeft de Commissie een hoorzitting gehouden. Klager is in persoon verschenen. Namens beklaagden zijn verschenen: (voorzitter College van Bestuur), (voorzitter Raad van Toezicht) en (bedrijfsjurist). Van deze zitting is een samenvattend verslag gemaakt dat als bijlage bij deze uitspraak is gevoegd. Op basis van de stukken, het verhandelde ter hoorzitting en de oordelen van partijen over de concept-uitspraak komt de Commissie tot het navolgende oordeel. Met betrekking tot klacht 1: Het is niet duidelijk of Rijn IJssel beschikt over een klokkenluidersregeling ( governancecode BVE). Beklaagden hebben bij het verweerschrift van 18 januari 2011 als bijlage 1 de huidige klokkenluidersregeling overgelegd: Klokkenluidersregeling Rijn IJssel Blijkens de als bijlage 2 overgelegde besluitenlijst van het College van Bestuur d.d. 22 oktober 2007, onder punt 7 is in die vergadering de betreffende regeling vastgesteld. Blijkens artikel 5 van de klokkenluidersregeling is deze op 30 oktober 2007 in werking getreden. Rijn IJssel beschikt derhalve over een klokkenluidersregeling. De Commissie acht deze klacht van klager derhalve ongegrond. Met betrekking tot klacht 2: Indien Rijn IJssel beschikt over een klokkenluidersregeling, is niet duidelijk of en hoe deze bekend is gemaakt. Beklaagden hebben in het verweerschrift, ter zitting en in hun oordeel over de conceptuitspraak op dit punt aangegeven: - dat de als bijlage 2 overgelegde besluitenlijst van het College van Bestuur d.d. 22 oktober 2007 op het intranet van de organisatie is geplaatst; - dat de vastgestelde Klokkenluidersregeling Rijn IJssel 2007 op het intranet van de organisatie is geplaatst. De beklaagden hebben niet aangetoond wanneer dat precies is gebeurd. Zij hebben ter zitting verklaard dat de regeling waarschijnlijk een week na de datum van inwerkingtreding (zijnde 30 oktober 2007) op intranet is gezet; - dat van de vaststelling van de Klokkenluidersregeling Rijn IJssel 2007 melding is gemaakt in het jaarverslag van 2007 en dat dit verslag eveneens is gepubliceerd op zowel intranet als internet. Ter zitting is vastgesteld dat klager tot het einde van zijn dienstverband op 1 februari 2009 toegang had tot het intranet van Rijn IJssel. Klager heeft aangegeven zich (in elk geval in eerste instantie) geen klokkenluider te hebben gevoeld. 2 : Uitspraak.. Rijn IJssel 16 mei 2011

3 De Commissie is in zijn algemeenheid van mening dat, gezien het belang en het doel van een klokkenluidersregeling, het vaststellen en van kracht worden van een dergelijke regeling expliciet en actief bij het personeel en de studenten onder de aandacht dient te worden gebracht. In onderhavige kwestie is de regeling bekend gemaakt op de door beklaagden aangegeven wijze. Vanuit de omschreven opvatting van de Commissie had dat explicieter dienen te geschieden. Rijn IJssel had niet mogen volstaan met een enkele plaatsing van de regeling op het intranet en het vermelden van de vaststelling van de regeling in andere documenten die op intranet zijn geplaatst. Personeel en studenten hadden expliciet op de hoogte gesteld moeten worden van het van kracht worden van de Klokkenluidersregeling Rijn IJssel 2007 door middel van een aparte mededeling middels een bericht dan wel een brief. Rijn IJssel had zich er op deze wijze zoveel als mogelijk van kunnen verzekeren dat personeel en studenten van het bestaan van de regeling op de hoogte zouden (kunnen) zijn. De commissie acht het derhalve een vorm van goed bestuur indien publicatie op actieve wijze plaatsvindt. Zij meent ook dat dit door de governancecode is verondersteld. Het gaat er bij de governancecode (waar het gaat over goed bestuur en goed toezicht) immers niet om de letter van de regel sec, doch om de geest van goed bestuur. De Commissie concludeert derhalve dat de klokkenluidersregeling van Rijn IJssel weliswaar bekend is gemaakt, echter naar de mening van de Commissie niet in voldoende mate. Gezien het belang en het doel van een klokkenluidersregeling, dient het vaststellen en van kracht worden van een dergelijke regeling expliciet en actief bij het personeel en de studenten onder de aandacht te worden gebracht. Omdat zulks niet is gebeurd, acht de Commissie deze klacht van klager gegrond. Met betrekking tot klacht 3: Indien Rijn IJssel beschikt over een klokkenluidersregeling, is niet duidelijk waarom de klachten en brieven van klager niet onder deze regeling in behandeling zijn genomen c.q. in procedure zijn gebracht. De Commissie stelt allereerst vast dat ook onder de vorige Governance Code BVE 2005 (artikel 3.6.) het hebben van een klokkenluidersregeling was voorgeschreven. Hoewel voor de implementatie van voornoemde Code een termijn was gegeven (tot 1 januari 2008), had deze Code niettemin op het moment van vaststelling in november 2005, een verplichtend karakter (met uitzondering van de in de code opgenomen handreikingen). Daarenboven dient te worden gesteld dat de sector door de vaststelling van de Governance Code BVE 2005, deze code als leidraad voor bestuurlijk handelen heeft aanvaard. Ter zitting hebben beklaagden verklaard dat de klokkenluidersregeling zoals deze op 30 oktober 2007 in werking is getreden, voor Rijn IJssel de eerste klokkenluidersregeling betrof. Ten tijde van het ontstaan van het conflict met klager was er derhalve nog geen klokkenluidersregeling. Indien in die periode wel een klokkenluidersregeling had gegolden, had men daar op dat moment gebruik van kunnen maken. Het feit dat die regeling er in die periode niet was, maakte die gang voor het personeel en dus ook voor klager echter tot een niet begaanbare. Artikel van de huidige Code Goed Bestuur in de bve-sector handelt over de Klokkenluidersregeling en luidt als volgt: De Raad van Toezicht draagt zorg voor een klokkenluidersregeling die het werknemers van de instelling mogelijk maakt zonder benadeling van hun belangen de Raad van Toezicht te informeren over vermeende onregelmatigheden binnen de instelling. Deze regeling is transparant en toegankelijk. De Raad van Toezicht draagt zorg voor een correcte afwikkeling. De Klokkenluidersregeling Rijn IJssel 2007 is blijkens de reeds gememoreerde besluitenlijst van het College van Bestuur d.d. 22 oktober 2007, in die vergadering 3 : Uitspraak.. Rijn IJssel 16 mei 2011

4 vastgesteld. Op 25 oktober 2007 heeft klager een gesprek gehad met de toenmalige voorzitter van College van Bestuur,... Het had in de rede gelegen dat de situatie van klager op dat moment (op zijn minst) in verband zou zijn gebracht met de recentelijk vastgestelde klokkenluidersregeling. Dat is evenwel niet gebeurd. Een tweede moment waarop de klokkenluidersregeling van toepassing had kunnen worden verklaard, betreft de brief van klager aan de Raad van Toezicht d.d. 4 januari Immers in artikel van de governancecode BVE is geregeld dat klagers zich rechtstreeks moeten kunnen wenden tot de Raad van Toezicht. Indien het een klacht betreft die betrekking heeft op het functioneren van het College van Bestuur, ligt het niet voor de hand de afhandeling van die klacht vervolgens terug te verwijzen naar datzelfde College van Bestuur. In het licht van artikel van de huidige Code Goed Bestuur in de bve-sector en de Klokkenluidersregeling Rijn IJssel 2007, is de Commissie van mening dat op zijn minst de afweging gemaakt had moeten worden om op de kwestie van klager de betreffende klokkenluidersregeling toe te passen. Blijkens het verhandelde ter zitting is echter gebleken dat noch de Raad van Toezicht, noch het College van Bestuur heeft overwogen om de melding van klager bij het Ministerie van OCW, onder de geldende klokkenluidersregeling te brengen. Daar zijn diverse redenen voor aangedragen zoals het gegeven dat klager gedurende een periode met verlof was en het feit dat klager op enig moment zelf een verzoek tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst had ingediend bij de Rechtbank Arnhem, sector kanton. Naar de mening van de Commissie moeten er twee zaken worden onderscheiden. Enerzijds betreft het de informatie die men als Raad van Toezicht tot zich neemt in het kader van o.a. het door de Raad zelf geïnitieerde onderzoek. Anderzijds; in het geval dat een medewerker of student misstanden binnen de organisatie signaleert, dienen het College van Bestuur en de Raad van Toezicht zich er voortdurend rekenschap van te geven of dan daarop de klokkenluidersregeling van toepassing is alsmede de daarbij geldende (arbeidsrechtelijke) bescherming van de klager. Ter zitting is vastgesteld dat dit onderscheid in de afwegingen van de Raad van Toezicht en het College van Bestuur niet aan de orde is geweest c.q. niet is gemaakt. De Commissie acht dit niet juist. De Commissie is van oordeel dat het College van Bestuur en de Raad van Toezicht klager conform de richtlijnen van de geldende klokkenluidersregeling tegemoet hadden moeten treden. Daarnaast heeft de Raad van Toezicht in de (toepassing van de) klokkenluidersregeling een eigenstandige rol. De Raad van Toezicht is vanuit haar algemene toezichthoudende taak namelijk verantwoordelijk voor het toezien op een correcte toepassing van de geldende klokkenluidersregeling. Dat geldt eens te meer in onderhavige kwestie waarin het College van Bestuur partij was in de door klager aanhangig gemaakte aangelegenheid. In dit soort situaties is de Raad van Toezicht in het bijzonder gehouden zelf actief te acteren in relatie tot de toepassing van de klokkenluidersregeling. Het feit dat klager zich (in elk geval in eerste instantie) geen klokkenluider voelde, doet aan de bovenomschreven rol van de Raad van Toezicht en het College van Bestuur niet af. Een klokkenluidersregeling is naar zijn aard een voor de werknemer beschermende regeling. In voorkomende gevallen dient een werkgever (i.c. de Raad van Toezicht en/of het College van Bestuur) de werknemer op zijn minst expliciet op het bestaan van een klokkenluidersregeling te wijzen en, in voorkomende gevallen, een kwestie onder de toepassing van deze regeling (aan) te brengen. De door de beklaagden aangevoerde redenen om dat niet te doen (verlof en het aanhangig zijn van een gerechtelijke procedure) acht de Commissie vanuit de beschermende werking van een klokkenluidersregeling, niet valide. Immers, klager was tot 1 februari 2009 in dienst en viel in elk geval tot die datum onder de betreffende regeling. 4 : Uitspraak.. Rijn IJssel 16 mei 2011

5 De Commissie is van oordeel dat zowel de Raad van Toezicht als het College van Bestuur in dit opzicht niet juist hebben gehandeld en acht deze klacht van klager derhalve gegrond. Met betrekking tot klacht 4: Uit het geheel van gebeurtenissen is niet (helemaal) duidelijk geworden hoe de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden tussen het College van bestuur en Raad van toezicht van Rijn IJssel, waren c.q. zijn verdeeld. Er is derhalve onvoldoende zicht op het stelsel van checks en balances in de organisatie. Mede daardoor is de vraag ontstaan of er wel sprake is van goed bestuur. De Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB) is in 2009 gewijzigd op het punt van de Colleges van Bestuur en de Raden van Toezicht. Rijn IJssel heeft op basis daarvan op 14 augustus 2009 haar statuten gewijzigd. Blijkens de door beklaagden gegeven toelichting over de periode voor en na voornoemde wetswijziging alsmede de overgelegde documenten, voldeden en voldoen deze aan de voor de betreffende periodes geldende wetgeving. De Commissie acht deze klacht van klager derhalve ongegrond. Uitspraak Op grond van het bovenstaande verklaart de Klachtencommissie Governance en Beloning MBO: - de klachten 1 en 4 ongegrond; en - de klachten 2 en 3 gegrond. Namens de, 16 mei 2011, dhr. prof. dr. G.D. Minderman, voorzitter dhr. mr. C.A.M. van Vught ambtelijk secretaris 5 : Uitspraak.. Rijn IJssel 16 mei 2011