Zorgen voor anderen. Kees Roest, Nico van der Voet e.a. Hoe mantelzorgers in balans blijven. Samengesteld door Gerrie Ham-Willemsen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zorgen voor anderen. Kees Roest, Nico van der Voet e.a. Hoe mantelzorgers in balans blijven. Samengesteld door Gerrie Ham-Willemsen"

Transcriptie

1 Zorgen voor anderen

2

3 Kees Roest, Nico van der Voet e.a. Zorgen voor anderen Hoe mantelzorgers in balans blijven Samengesteld door Gerrie Ham-Willemsen Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer

4 ISBN NUR 752 Deze uitgave kwam tot stand in samenwerking met Agathos, Curadomi en de Zorggroep Rijnmond. Ontwerp omslag Marion Rosendahl Lay-out en dtp binnenwerk Gerard de Groot 2011 Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer Alle rechten voorbehouden

5 Woord vooraf In dit boek staat de mantelzorger centraal. De kern van het boek kan samengevat worden met de vraag: Hoe laat je tijdens jouw zorgen de ander in zijn waarde en neem je je eigen gevoelens serieus? Het boek is bedoeld voor iedereen die met mantelzorg te maken krijgt of er meer over wil weten. De beschreven kansen, vragen en adviezen zijn vooral als steun voor de mantelzorger zelf. Veel verschillende personen hebben met vreugde meegewerkt aan Zorgen voor anderen. Dankzij hun bijdragen is dit praktische en informatieve boek ontstaan. Bijzondere dank ben ik verschuldigd aan Judith Gerkema-Mudde. Zij was voor mij een bedreven klankbord. Veel heb ik geleerd van de mantelzorgers die tijdens mijn lezingen of trainingen hun persoonlijke verhaal vertelden en vragen stelden. Dankzij de openheid van deze mantelzorgers konden geanonimiseerde situatiebeschrijvingen worden gebruikt om beter aan te sluiten bij de doelgroep. De prettige samenwerking met de uitgever, Beppie de Rooy, en de redactie, Inge Slings, heeft geresulteerd in onder andere de fraaie vormgeving van het boek. Zonder het enthousiasme van Corrie Vroon-Scherpenzeel was dit boek niet verschenen. Zij is zelf mantelzorger en tevens werkzaam als beleidsmedewerker mantelzorg bij Agathos Thuiszorg. Mede door haar inzet en coördinatie is Zorgen voor anderen uit- 5

6 ZORGEN VOOR ANDEREN gegeven en wordt het gepresenteerd op de eerste christelijke dag voor de mantelzorger op 12 november Ik draag dit boek daarom aan haar op. Gerrie Ham-Willemsen, eindredacteur Nijkerk, augustus

7 Inhoudsopgave Inleiding 9 Ruth Seldenrijk Deel 1: Een liefdesmantel 1 Mantelzorg het overkomt je 17 Marianne Sollie 2 Knellende of passende zorg 26 Judith Gerkema-Mudde Deel 2: Een passende mantel 3 Jonge mantelzorgers 37 Egbert Schilthuis 4 Mantelzorgers van kinderen met een beperking, stoornis of handicap 45 Kees Droger 5 Mantelzorgers van psychisch en lichamelijk zieken 54 Jitske Ekkelenkamp-Verburgh 6 Mantelzorgers van dementerenden 62 Lenie de Jong 7 Mantelzorgers van stervenden 72 Joke Overeem-Prins Deel 3: Een onverslijtbare mantel 8 Omgaan met schuldgevoelens 85 Gerrie Ham-Willemsen 9 Omgaan met verdriet 95 Wilhelm van de Brug

8 ZORGEN VOOR ANDEREN 10 Omgaan met familierelaties 104 Marijke Voois-van Heteren 11 Omgaan met conflicten 114 Nico van der Voet 12 Omgaan met professionals 123 Jannie Niessen-van Zetten 13 Voorkomen van stress en burn-out 133 Kees Roest Nuttige websites 143 Personalia auteurs 148 Partners in de zorg 153

9 Inleiding Ruth Seldenrijk, directeur NPV (Nederlandse Patiënten Vereniging) Mantelzorgers zijn geen beroepsmatige zorgverleners. Natuurlijk, de relatie tussen de mantelzorger, zorgvrager en beroepskracht is essentieel. Maar binnen die relatie geven mantelzorgers op hun eigen manier zorg, omdat zij een persoonlijke band hebben met degene voor wie ze zorgen. Zij zorgen langdurig en onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner, ouder, kind of ander familielid, vriend of kennis. Mantelzorg is niet de alledaagse zorg, zoals bijvoorbeeld de zorg voor een gezond kind alledaags is. Dit boek wil hun houvast geven, want mantelzorgers hebben het vaak niet gemakkelijk. Mezzo, de landelijke vereniging voor mantelzorgers en vrijwilligerszorg, volgt de definitie van de Nationale Raad voor de Zorg: Mantelzorg is zorg die niet in het kader van een hulpverlenend beroep wordt gegeven aan een hulpbehoevende door één of meerdere leden van diens directe omgeving, waarbij de zorgverlening direct voortvloeit uit de sociale relatie. Vrijwilligerswerk kies je, mantelzorg overkomt je. Omdat je een emotionele band hebt met degene die zorg nodig heeft. Soms 24 uur per dag. In Nederland zorgen 2,6 miljoen mensen meer dan acht uur per week óf langer dan drie maanden voor een ander. Zo n 1,1 miljoen mantelzorgers zorgen meer dan acht uur per week én langer dan drie maanden voor een ander. Dag in dag uit voor een zieke naaste zorgen is zwaar, soms té zwaar. 9

10 ZORGEN VOOR ANDEREN Het is daarom ook niet verwonderlijk dat ongeveer mantelzorgers zich zwaar of zelfs overbelast voelen. Het evenwicht tussen draaglast en draagkracht staat voortdurend onder spanning, wat een negatief effect op leven en gezondheid als gevolg kan hebben. Hoe kunnen mantelzorgers die 24 uur per dag voor hun dementerende man of gehandicapte kind zorgen in balans blijven? Door vergrijzing en ouder worden zal het aantal mensen met de ziekte van Alzheimer explosief toenemen. Nu telt Nederland mensen met dementie en in 2050 zullen ruim een half miljoen mensen eraan lijden. Ook op jongere leeftijd kunnen en zullen mensen dementie krijgen. Met alle daarbij horende vragen van verzorging en begeleiding, en dus ook mantelzorgondersteuning. Hierin kunnen vrijwilligers veel betekenen. Maar kan deze vrijwilliger achter de aandoening de mens nog zien? Kan zij omgaan met de zorgvrager, die de gewone omgangsregels niet meer snapt en vreemd kan reageren? Om de mantelzorger daadwerkelijk te kunnen ondersteunen, heeft deze vrijwilliger specifieke kwaliteiten en vaardigheden nodig. Met de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in 2007 draagt de gemeente verantwoordelijkheid over mantelzorg en vrijwilligerszorg. De doelstelling is dat 75 procent van de gemeenten in 2012 de basisfuncties hebben opgenomen in hun Wmo-beleid. Voorbeelden van basisfuncties zijn financiële tegemoetkoming, educatie, emotionele steun en materiële hulp. Slechts 6,5 procent van de tweehonderd ondervraagde gemeenten heeft medio 2011 die functies redelijk tot goed op orde, 10

11 INLEIDING terwijl 59 procent nog veel moet verbeteren. De mantelzorglijn van de NPV en Agathos Thuiszorg is er natuurlijk allereerst om de mantelzorger van dienst te zijn. Maar via deze lijn hopen zij ook de nalatigheden van de burgerlijke gemeenten te horen. Door die aan Mezzo door te spelen, kan het gesprek met de gemeenten worden aangegaan. Tja, en ook mantelzorgers gaan onder het scheermes van de bezuinigingen. Wonen en zorg zijn gescheiden. Door deze maatregel krijgen mantelzorgers van zwaardere cliënten/patiëntengroepen extra regelwerk. En dan die bezuiniging op lees afschaffing van het PGB (persoonsgebonden budget). Een misrekening. De vervangende zorg zal duurder worden. Bovendien komt het uitgangspunt van eigen regie onder druk te staan. Voor grote groepen gebruikers van het PGB zal de druk op mantelzorg toenemen. Inderdaad kunnen mantelzorgtaken worden verlicht door het inschakelen van een vrijwilliger of betaalde zorg. Maar volgens 80 procent van de mantelzorgers is zonder PGB geen passend aanbod aan zorg voorhanden. Veel mensen waren al lang mantelzorger, voordat ze het wisten. Niet zelden zijn de zorgvrager en mantelzorger langzaam maar zeker in de situatie gegroeid. Bijvoorbeeld omdat de psychische klachten een steeds zwaarder stempel op de relatie leggen. Of omdat vader langzaam maar zeker hulpbehoevend is geworden. Zodoende is hun sociale netwerk veelal uitgehold en kunnen zij er weinig of geen beroep meer op doen. Doordat de mantelzorger vaak is overbelast, kan die niet meer reflecteren op de situatie. Vaak komen zij in een sociaal isolement terecht en kunnen ver- 11

12 ZORGEN VOOR ANDEREN schillende vormen van eenzaamheid ontstaan. Dat vraagt een eigen aanpak. Externe hulp is nodig om die eenzaamheid en dat isolement te minimaliseren en zelfs op te heffen. Verlichten van zorg ook, opdat de mantelzorger op haar of zijn beurt de zorg voor de naaste kan volhouden. De NPV heeft veel ervaring met mantelzorgondersteuning en vrijwilligerswerk. Een kleine vrijwilligers steken daar jaarlijks meer dan uren in. Wie ondersteuning gaat bieden, wordt getraind. Binnen de mantelzorgsituatie is belangrijk dat er goede afspraken zijn over taken en verantwoordelijkheden van alle betrokkenen. Welke signalen geeft de mantelzorger? Hoe verloopt de relatie met de vrijwilliger, begeleider, mantelzorger, hulpontvanger? Wat vindt de mantelzorger van de ontvangen ondersteuning (kwaliteit van zorg, kwantiteit van zorg)? Wat gaat goed? Wat kan worden verbeterd? De mantelzorger moet zelf aangeven wat hij of zij wel of niet wil en hóe hij of zij de zorg of ondersteuning wil ontvangen. Dan krijgt de mantelzorger die hulp, die op dat moment nodig is. Zo worden teleurstellingen bij de mantelzorger voorkomen. De NPV signaleert samen met Mezzo dat de mantelzorger per definitie moeilijk bereikbaar is. Maar de kerkelijke mantelzorger komt vaak nog moeilijker in beeld. Het spreekt toch vanzelf, dat ik voor mijn vrouw zorg tot God haar wegneemt? Natuurlijk doen we als ouders alles voor onze dochter met haar dubbele handicap. Ambtsdragers en leden van de kerkelijke gemeente kunnen een belangrijke rol vervullen om ze in beeld te krijgen. Zo kunnen we nog veel meer dingen noemen. Maar dat hebben 12

13 INLEIDING de auteurs van dit boek al gedaan. Het eerste deel gaat in op mantelzorg als liefdesmantel: knelt die of past de zorg? Meer aandacht krijgt vervolgens de vraag naar een passende mantel, voor wie jong of stervend is, voor wie een lichamelijke of psychische aandoening heeft, voor wie dementerend is. Nadat de mensen uit de verschillende doelgroepen aan bod zijn geweest, komt de onverslijtbaarheid van de mantel in beeld. Het derde deel laat namelijk zien hoe we in de mantelzorg met allerlei aspecten kunnen omgaan, zoals schuldgevoelens, verdriet, familierelaties, conflicten, beroepskrachten en het voorkomen van stress en burn-out. En wie meer wil weten, wordt geïnformeerd over literatuur en nuttige websites, over de achtergrond van de auteurs en partners in de zorg. Ieder hoofdstuk beschrijft kansen en valkuilen, adviezen en één of enkele vragen om gericht te kunnen nadenken. Kortom: een boek dat houvast biedt in de zorg voor anderen en daarbij de mantelzorger in balans houdt. 13

Beleid mantelzorg en vrijwilligers Fener Zorg

Beleid mantelzorg en vrijwilligers Fener Zorg P a g i n a 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 1 2. Begrippen 1-2 3. Verschillen tussen mantelzorg en vrijwilligerswerk 2 4. Mantelzorg in Rotterdam 2-3 5. Visie van Fener Zorg op mantelzorg en vrijwilligers

Nadere informatie

Goed samenspel met mantelzorgers loont! SharingDay 7-11 13

Goed samenspel met mantelzorgers loont! SharingDay 7-11 13 Goed samenspel met mantelzorgers loont! SharingDay 7-11 13 1 Wat is Mezzo? Landelijke Vereniging voor Mantelzorgers en Vrijwilligerszorg Visie: Wij maken het mogelijk dat mensen op eigen wijze voor elkaar

Nadere informatie

Gerrie Ham, Arie Jan de Lely, Judith Gerkema e.a. Zorgen met zin. Hoe mantelzorg je raakt. Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer

Gerrie Ham, Arie Jan de Lely, Judith Gerkema e.a. Zorgen met zin. Hoe mantelzorg je raakt. Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer Zorgen met zin Gerrie Ham, Arie Jan de Lely, Judith Gerkema e.a. Zorgen met zin Hoe mantelzorg je raakt Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer Bij de productie van dit boek is gebruikgemaakt van papier

Nadere informatie

Mantelzorgers. Mantelzorgen?... Nee hoor, gewoon Liefde!

Mantelzorgers. Mantelzorgen?... Nee hoor, gewoon Liefde! Mantelzorgers Als de alledaagse dingen niet meer vanzelfsprekend zijn, als de regie voeren over je leven een klus blijkt te zijn geworden en het misschien ook lastig is om jezelf te verzorgen, dan is het

Nadere informatie

Mantelzorg, waar ligt de grens?

Mantelzorg, waar ligt de grens? Mantelzorg, waar ligt de grens? CDA Talentacademie 2014-2015 Anita Relou Wat is volgens het christendemocratisch gedachtengoed de grens van mantelzorg. Inleiding 2015. Een jaar met veel veranderingen in

Nadere informatie

Zorgt u voor een ander?

Zorgt u voor een ander? Zorgt u voor een ander? Doe de test: bent u mantelzorger? 1. Bent u mantelzorger? Doe de test! Beantwoord deze vragen om te zien of u mantelzorger bent. 1. Zorgt u voor een familielid, vriend of goede

Nadere informatie

Steunpunt Mantelzorg Dokkumer-Walden Het bieden van: Informatie (brochures, website, speciale gelegenheden) Advies en begeleiding (individueel) Emotionele steun: Luisterend oor Weg naar steunpunt soms

Nadere informatie

Mantelzorgbeleid ZAB Nederland

Mantelzorgbeleid ZAB Nederland Mantelzorgbeleid ZAB Nederland 1. Inleiding Mantelzorg is een thema dat momenteel veel aandacht krijgt in onze samenleving. Het gaat om zorg die noodzakelijkerwijs langdurig, onbetaald en vanuit een persoonlijke

Nadere informatie

De mantelzorg DER LIEFDE

De mantelzorg DER LIEFDE De mantelzorg DER LIEFDE Ongeveer 3,5 miljoen Nederlanders zorgen onbetaald en langdurig voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner of familielid. Ook op de HAN zijn veel medewerkers

Nadere informatie

Eenzaamheid onder mantelzorgers Jolanda Elferink, Expertisecentrum Mantelzorg

Eenzaamheid onder mantelzorgers Jolanda Elferink, Expertisecentrum Mantelzorg Eenzaamheid onder mantelzorgers Jolanda Elferink, Expertisecentrum Mantelzorg 4-06-13 Inhoud - In welke mantelzorgsituaties kom je eenzaamheid tegen? - Welke drie stappen kun je zetten om eenzaamheid te

Nadere informatie

Zorgt u voor een ander?

Zorgt u voor een ander? Zorgt u voor een ander? Doe de test: bent u mantelzorger? 1. Bent u mantelzorger? Doe de test! Beantwoord deze vragen om te zien of u mantelzorger bent. 1. Zorgt u voor een familielid, vriend of goede

Nadere informatie

Mantelzorgbeleid. Mantelzorgbeleid De Gouden Leeuw Groep - mei

Mantelzorgbeleid. Mantelzorgbeleid De Gouden Leeuw Groep - mei Mantelzorgbeleid Mantelzorgbeleid De Gouden Leeuw Groep - mei 2016-1 Inleiding De Gouden Leeuw Groep hecht veel waarde aan een goede relatie tussen de cliënt, de mantelzorger en de medewerker(s) van De

Nadere informatie

U ZORGT VOOR EEN ANDER, EN WIE IS ER VOOR U? STEUNPUNT MANTELZORG DE BILT

U ZORGT VOOR EEN ANDER, EN WIE IS ER VOOR U? STEUNPUNT MANTELZORG DE BILT U ZORGT VOOR EEN ANDER, EN WIE IS ER VOOR U? STEUNPUNT MANTELZORG DE BILT Steunpunt Mantelzorg De Bilt is onderdeel van MENS De Bilt, www.mensdebilt.nl. Maatschappelijke ondersteuning in de zes kernen

Nadere informatie

Feiten en cijfers mantelzorg

Feiten en cijfers mantelzorg Feiten en cijfers mantelzorg Hieronder leest u de meest belangrijke feiten en cijfers op het gebied van mantelzorg in Nederland uit het SCP-rapport 'Informele hulp: wie doet er wat?' (2015). Aantal mantelzorgers

Nadere informatie

Manifest. van de mantelzorger

Manifest. van de mantelzorger Manifest van de mantelzorger Manifest van de Mantelzorger Mantelzorgers zijn mensen die onbetaald en vanuit een persoonlijke band zorgen voor een hulpbehoevende oudere, chronische zieke of gehandicapte

Nadere informatie

Minters Mantelzorg. Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals. Voor mantelzorgers. Voor professionals. Over mantelzorg

Minters Mantelzorg. Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals. Voor mantelzorgers. Voor professionals. Over mantelzorg Voor mantelzorgers Voor professionals Over mantelzorg Minters Mantelzorg Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals Zorgt u meer dan acht uur per week en/of langer dan drie maanden voor uw partner,

Nadere informatie

Caroline Penninga-de Lange Je kind in balans

Caroline Penninga-de Lange Je kind in balans Je kind in balans Caroline Penninga-de Lange Je kind in balans Op weg naar emotionele stabiliteit UITGEVERIJ BOEKENCENTRUM ZOETERMEER Van Caroline Penninga-de Lange verschenen eerder bij Uitgeverij Boekencentrum:

Nadere informatie

Manifest. voor de intensieve vrijwilligerszorg

Manifest. voor de intensieve vrijwilligerszorg Manifest voor de intensieve vrijwilligerszorg Manifest voor de intensieve vrijwilligerszorg Meer dan 15.000 mensen zijn vrijwilliger bij een Waarom dit manifest? organisatie voor Vrijwillige Thuishulp,

Nadere informatie

Mantelzorgbeleid AYA Thuiszorg B.V.

Mantelzorgbeleid AYA Thuiszorg B.V. 1 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 : Visie op werken met mantelzorgers Hoofdstuk 2 : Wat kunnen mantelzorgers doen bij AYA Thuiszorg? Hoofdstuk 3 : Ondersteuning van mantelzorgers Hoofdstuk 4 : Mantelzorg en

Nadere informatie

Mantelzorg en Eenzaamheid

Mantelzorg en Eenzaamheid Mantelzorg en Eenzaamheid 1 Mantelzorg en eenzaamheid Over mantelzorg Het hoe en wat van het onderzoek De resultaten van het onderzoek Perspectief 2 Mantelzorg in Nederland Mantelzorg is zorg die niet

Nadere informatie

Zorgt u voor een ander?

Zorgt u voor een ander? Zorgt u voor een ander? Doe de test: bent u mantelzorger? 1. Iedereen kan mantelzorger zijn 2. Bent u mantelzorger? Doe de test! Beantwoord deze vragen om te zien of u mantelzorger bent. 1. Zorgt u voor

Nadere informatie

Mantelzorg en professionals: bondgenoten in de zorg

Mantelzorg en professionals: bondgenoten in de zorg Mantelzorg en professionals: bondgenoten in de zorg Workshop Mantelzorg Febe Lenie de Pater Consulent Mantelzorg Freelancer Mantelzorgondersteuning November 2014 Doel workshop Bewustwording rol en positie

Nadere informatie

Mantelzorgbeleid WZU Veluwe 2015

Mantelzorgbeleid WZU Veluwe 2015 Mantelzorgbeleid WZU Veluwe 2015 April 2015 Ant Stremmelaar Adviseur Zorg en Kwaliteit Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Doel 3 3. Begripsbepaling 3 4. Uitgangspunten WZU Veluwe 4 2 Inleiding Mantelzorg

Nadere informatie

waardering Zwolle Jonge mantelzorgers (jonger dan 18 jaar) zijn in de onderzoeken van de gemeente niet meegenomen,

waardering Zwolle Jonge mantelzorgers (jonger dan 18 jaar) zijn in de onderzoeken van de gemeente niet meegenomen, Zwolle Rapportage Mantelzorg in beeld Resultaten uit onderzoeken onder mantelzorgers 2012 en 2014 De gemeente Zwolle wil de positie van de mantelzorger versterken en hun taak verlichten. Met de komst van

Nadere informatie

Beleid: 120 B19 Accent op Mantelzorg

Beleid: 120 B19 Accent op Mantelzorg Beleid: 120 B19 Accent op Mantelzorg Eigenaar/auteur: H.Nijboer Revisiedatum: feb 2013 Versie: feb 2011 Prezo Prestatie: 2.8 Vrijwilligersbeleid en mantelzorgbeleid De organisatie voorziet in een op schrift

Nadere informatie

pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden

pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden Enquête Mantelzorg en dementie 2014 Vooraf In juli 2014 vroegen wij onze leden naar hun ervaringen met mantelzorg in het algemeen, en mantelzorg

Nadere informatie

Zorgt u voor een ander?

Zorgt u voor een ander? Zorgt u voor een ander? Doe de test: bent u mantelzorger? 1. Iedereen kan mantelzorger zijn 2. Bent u mantelzorger? Doe de test! Beantwoord deze vragen om te zien of u mantelzorger bent. 1. Zorgt u voor

Nadere informatie

Mantelzorg. Praktische informatie en tips voor mantelzorgers

Mantelzorg. Praktische informatie en tips voor mantelzorgers Mantelzorg Praktische informatie en tips voor mantelzorgers Inleiding Met de mantelzorger bedoelen we diegene die een belangrijke rol in de zorg voor een naaste vervult. Vaak is dit een ouder, partner

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

Voor mantelzorgers en vrijwilligers

Voor mantelzorgers en vrijwilligers Voor mantelzorgers en vrijwilligers Cursus en Thema 2014 VRIJWILLIGERS Basiscursus (voor nieuwe vrijwilligers) Aantal bijeenkomsten: 3 In drie bijeenkomsten maken nieuwe vrijwilligers kennis met diverse

Nadere informatie

Zorg, begeleiding, werk en inkomen. Hulp bij het Huishouden

Zorg, begeleiding, werk en inkomen. Hulp bij het Huishouden Zorg, begeleiding, werk en inkomen Hulp bij het Huishouden Wmo, Hulp bij het Huishouden Toch hulp nodig via de gemeente? Heeft u geprobeerd om zelf hulp te regelen maar lukt het niet om uw probleem zelf

Nadere informatie

Zorgt u voor een ander?

Zorgt u voor een ander? Zorgt u voor een ander? Doe de test: bent u mantelzorger? 1. Bent u mantelzorger? Doe de test! Beantwoord deze vragen om te zien of u mantelzorger bent. 1. Zorgt u voor een familielid, vriend of goede

Nadere informatie

Reglement van mantelzorgtoelage

Reglement van mantelzorgtoelage Reglement van mantelzorgtoelage 1. Doel Het doel van de mantelzorgtoelage is in de eerste plaats waardering tonen voor het werk van de mantelzorger, zodat de thuissituatie kan bestendigd worden. 2. Definities

Nadere informatie

Zorgt u voor een ander?

Zorgt u voor een ander? Zorgt u voor een ander? Doe de test: bent u mantelzorger? 1. Iedereen kan mantelzorger zijn 2. Bent u mantelzorger? Doe de test! Beantwoord deze vragen om te zien of u mantelzorger bent. 1. Zorgt u voor

Nadere informatie

Bij ons bent u thuis!!!

Bij ons bent u thuis!!! Bij ons bent u thuis!!! Datum: November 2015 Status: Definitief Versie 1 1 Samenwerking tussen Informele en formele zorgverleners als gelijkwaardige zorgpartners: Zorggroep Drenthe ziet u als mantelzorger*,

Nadere informatie

MANTELZORG BELEID 2015. Door S. Veenendaal THUISZORG COMFORT

MANTELZORG BELEID 2015. Door S. Veenendaal THUISZORG COMFORT MANTELZORG BELEID 2015 Door S. Veenendaal THUISZORG COMFORT Inhoud Wat is mantelzorg... 2 Visie op Mantelzorg... 2 De kwetsbaarheid van de mantelzorger... 2 Methode en werkwijze... 4 Mantelzorg ondersteuning

Nadere informatie

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Nieuwsbrief nr. 3, september 2013 Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Amstelveen, donderdagochtend 29 augustus om 7.45 uur s ochtends op het plein voor het raadhuis. Een vriendelijk

Nadere informatie

Mantelzorgers in Delft

Mantelzorgers in Delft intensief begrip partner zorgtaken (schoon)ouders overbelasting ondersteuning Januari 2015 Informatie/O&S kind langdurig combineren met werk openheid vriend/kennis Mantelzorgers in Delft Intensief en langdurig

Nadere informatie

Startnotitie nota mantelzorg en vrijwilligerswerk Hellevoetsluis 2015

Startnotitie nota mantelzorg en vrijwilligerswerk Hellevoetsluis 2015 Startnotitie nota mantelzorg en vrijwilligerswerk Hellevoetsluis 2015 Datum: maart 2015 Afdeling: Samenlevingszaken In- en aanleiding Voor u ligt de startnotitie voor de aankomende beleidsnota van de gemeente

Nadere informatie

HULP BIJ ZORG VOOR EEN ANDER

HULP BIJ ZORG VOOR EEN ANDER Steunpunt Mantelzorg Nieuwegein HULP BIJ ZORG VOOR EEN ANDER Steunpunt Mantelzorg Nieuwegein Zorgen voor een ander, dan doe je gewoon.. Maar soms is een beetje hulp en steun meer dan welkom! In Nieuwegein

Nadere informatie

Mantelzorg in de gemeente Groesbeek

Mantelzorg in de gemeente Groesbeek Mantelzorg in de gemeente Groesbeek 1 Inleiding De gemeente is vanuit de Wmo verantwoordelijk voor ondersteuning van mantelzorgers. Met deze notitie wordt een eerste invulling gegeven aan die verantwoordelijkheid.

Nadere informatie

Advies en informatie direct vanaf beginfase belangrijk voor mantelzorgers van mensen met dementie

Advies en informatie direct vanaf beginfase belangrijk voor mantelzorgers van mensen met dementie Deze factsheet maakt onderdeel uit van een reeks van twee factsheets. Factsheet 1 beschrijft de problemen en wensen van mantelzorgers van mensen met dementie. Factsheet 2 beschrijft de motieven en belasting

Nadere informatie

Steunpunten vrijwilligers en mantelzorg

Steunpunten vrijwilligers en mantelzorg Steunpunten vrijwilligers en mantelzorg Welkom De steunpunten algemeen Stand van zaken steunpunt vrijwilligers Stand van zaken steunpunt mantelzorg Vragen Contactgegevens De steunpunten Startbijeenkomst

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Mantelzorgondersteuning in de oncologische zorg. Voorkom dat er achter de patiënt nog een patiënt opduikt!

Mantelzorgondersteuning in de oncologische zorg. Voorkom dat er achter de patiënt nog een patiënt opduikt! 1 Mantelzorgondersteuning in de oncologische zorg Voorkom dat er achter de patiënt nog een patiënt opduikt! Ans Verdonschot Beleidsmedewerker IKNL Jopke Kruyt Zorginnovatie en begeleiding PROGRAMMA Waar

Nadere informatie

Landelijk symposium op 11 november 2013 De Meervaart, Amsterdam. Hoe haalt de mantelzorg 2020?

Landelijk symposium op 11 november 2013 De Meervaart, Amsterdam.  Hoe haalt de mantelzorg 2020? Landelijk symposium op 11 november 2013 De Meervaart, Amsterdam www.chronischziek.nl Hoe haalt de mantelzorg 2020? www.chronischziek.nl Vragen Mantelzorg dóe je gewoon Mantelzorglijn 0900-2020496 (10cpm),

Nadere informatie

zorgen voor elkaar over mantelzorgers met een migranten achtergrond stamm

zorgen voor elkaar over mantelzorgers met een migranten achtergrond stamm zorgen voor elkaar over mantelzorgers met een migranten achtergrond stamm Mantelzorg is... Mooi De hulpvrager is je dankbaar, mantelzorg geeft veel voldoening Divers De taken lopen uiteen: huishoudelijke

Nadere informatie

Groene Kruis Mantelzorgondersteuning

Groene Kruis Mantelzorgondersteuning Groene Kruis Mantelzorgondersteuning mantelzorgondersteuning midden-limburg Mantelzorgondersteuning Zorgt u langdurig, intensief en onbetaald voor uw hulpbehoevende, chronisch zieke of gehandicapte partner,

Nadere informatie

Zorg, ondersteuning werk en inkomen. Hulp bij het Huishouden

Zorg, ondersteuning werk en inkomen. Hulp bij het Huishouden Zorg, ondersteuning werk en inkomen Hulp bij het Huishouden zodanig te ondersteunen dat u zo lang mogelijk en zo prettig mogelijk in uw eigen omgeving kunt blijven en goed kunt deelnemen aan de samenleving.

Nadere informatie

U ZORGT VOOR EEN ANDER, EN WIE IS ER VOOR U? STEUNPUNT MANTELZORG DE BILT

U ZORGT VOOR EEN ANDER, EN WIE IS ER VOOR U? STEUNPUNT MANTELZORG DE BILT U ZORGT VOOR EEN ANDER, EN WIE IS ER VOOR U? STEUNPUNT MANTELZORG DE BILT Steunpunt Mantelzorg De Bilt is onderdeel van MENS De Bilt, www.mensdebilt.nl. Maatschappelijke ondersteuning in de zes kernen

Nadere informatie

Artikel 3. Reikwijdte regeling 1. De Zorgpauze wordt verleend zolang daartoe ruimte is binnen het jaarlijks vastgestelde budgetplafond.

Artikel 3. Reikwijdte regeling 1. De Zorgpauze wordt verleend zolang daartoe ruimte is binnen het jaarlijks vastgestelde budgetplafond. Regeling Zorgpauze Noordwijk Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Noordwijk; Gelet op artikel 2.2.2 van de Wmo 2015 (op grond waarvan het college de algemene maatregelen treft ter

Nadere informatie

Welkom bij het online seminar. Zorgen voor iemand met dementie én voor uzelf. Om 19:00 begint het online seminar automatisch

Welkom bij het online seminar. Zorgen voor iemand met dementie én voor uzelf. Om 19:00 begint het online seminar automatisch Welkom bij het online seminar Zorgen voor iemand met dementie én voor uzelf Om 19:00 begint het online seminar automatisch De deskundigen van vanavond zijn Annemarie Schouten Trainer Martha Flora Hippocampus

Nadere informatie

vrijwilligerszorg midden-limburg Groene Kruis Vrijwilligerszorg Er kijkt iemand naar u uit!

vrijwilligerszorg midden-limburg Groene Kruis Vrijwilligerszorg Er kijkt iemand naar u uit! Groene Kruis Vrijwilligerszorg Er kijkt iemand naar u uit! vrijwilligerszorg midden-limburg Vrijwilligerszorg Er kijkt iemand naar u uit! Heeft u of een van uw naasten een verstandelijke en/of lichamelijke

Nadere informatie

Workshop symposium AWPG, 3 oktober 2016 Ans van der Borst, Antje Eugster en Noor Pleging

Workshop symposium AWPG, 3 oktober 2016 Ans van der Borst, Antje Eugster en Noor Pleging Workshop symposium AWPG, 3 oktober 2016 Ans van der Borst, Antje Eugster en Noor Pleging Inleiding Mantelzorg: definitie, cijfers en gevolgen Respijtzorg De praktijk Aan de slag met de Health Angels: Ans

Nadere informatie

Respijtzorg in de regio

Respijtzorg in de regio Respijtzorg in de regio Pagina 1 van 7 Respijtzorg in de regio Aandachtspunten van aanbieders en verwijzers in het Land van Cuijk Respijtzorg in de regio Pagina 2 van 7 Inleiding Respijtzorg geeft mantelzorgers

Nadere informatie

EVEN VRIJAF VOOR DE MANTELZORGER

EVEN VRIJAF VOOR DE MANTELZORGER Communicatieplan: EVEN VRIJAF VOOR DE MANTELZORGER Week van de Respijtzorg Noord-Holland 19 25 januari 2009 Inhoudsopgave 1. UITGANGSSITUATIE 3 Week van de Respijtzorg Noord-Holland Doelgroep en doelstelling

Nadere informatie

Cursus en Thema 2015. voor mantelzorgers en vrijwilligers

Cursus en Thema 2015. voor mantelzorgers en vrijwilligers Cursus en Thema 2015 voor mantelzorgers en vrijwilligers VRIJWILLIGERS Basiscursus (voor nieuwe vrijwilligers) Aantal bijeenkomsten: 4 In vier bijeenkomsten maken nieuwe vrijwilligers kennis met diverse

Nadere informatie

Voorbereiden op het keukentafelgesprek?

Voorbereiden op het keukentafelgesprek? Voorbereiden op het keukentafelgesprek? Deze brochure helpt u daarbij! 2015 een coproductie van: Voor kinderen, partners, verwanten, vrijwilligers die mantelzorgtaken vervullen voor hen die hun dierbaar

Nadere informatie

Mantelzorgers in Delft

Mantelzorgers in Delft intensief begrip partner zorgtaken (schoon)ouders overbelasting ondersteuning kind combineren met werk Mei 2016 Advies/O&S langdurig openheid vriend/kennis Mantelzorgers in Delft Intensief en langdurig

Nadere informatie

Vrijwilligerswerk Vrijwillige hulp

Vrijwilligerswerk Vrijwillige hulp Vrijwilligerswerk Mantelzorg Vrijwillige hulp Burenhulp Maak samen het verschil. Vrijwilligerswerk Vrijwilligers maken het verschil. Hun inzet op het gebied van onder andere cultuur, zorg, sport, natuur

Nadere informatie

Jaarverslag 2011. Mantelzorg Adviesraad Zwolle

Jaarverslag 2011. Mantelzorg Adviesraad Zwolle Jaarverslag 2011 Mantelzorg Adviesraad Zwolle Inhoud 1. Voorwoord 2 2. De Mantelzorg Adviesraad 2 3. PR en communicatie 3 4. Activiteiten 3 5. Advisering 3 6. Deskundigheidsbevordering 3 7. Vertegenwoordiging

Nadere informatie

Inleiding. Namens de Belangenbehartiging Mantelzorg Almere, VMCA T.a.v. BMA Mw. Jos Alders Wagenmakerbaan 43 1315 BC Almere

Inleiding. Namens de Belangenbehartiging Mantelzorg Almere, VMCA T.a.v. BMA Mw. Jos Alders Wagenmakerbaan 43 1315 BC Almere Inleiding 1: 10 mensen is mantelzorger. Mantelzorgers zorgen langdurig en onbetaald voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner, ouder, kind of ander familielid, vriend of kennis.

Nadere informatie

Werkbezoek Gemeenteraad Leiderdorp 21 mei 2014

Werkbezoek Gemeenteraad Leiderdorp 21 mei 2014 Werkbezoek Gemeenteraad Leiderdorp 21 mei 2014 Programma Welkom en korte kennismaking Pluspunt aan het werk Ouderen Mantelzorgers Visie Pluspunt op ontwikkelingen in sociaal domein Pluspunt aan het werk

Nadere informatie

MANTELZORG VANAF JANUARI 2015 EEN GROTERE ZORG VOOR GEMEENTEN

MANTELZORG VANAF JANUARI 2015 EEN GROTERE ZORG VOOR GEMEENTEN MANTELZORG VANAF JANUARI 2015 EEN GROTERE ZORG VOOR GEMEENTEN Veel jongeren hebben al vroeg de zorg voor een gezinslid. Maar wie zorgt er eigenlijk voor hen? De klassieke verzorgingsstaat verandert in

Nadere informatie

zorggroepdrenthe.nl Mantelzorg Waar u thuis bent

zorggroepdrenthe.nl Mantelzorg Waar u thuis bent zorggroepdrenthe.nl Mantelzorg 1 Waar u thuis bent 2 Inhoudsopgave Wat is mantelzorg? 4 Met wie kan ik de zorg delen? 4 Mantelzorg en overbelasting 4 Hoe zorg ik goed voor mijzelf? 5 Hoe kan ik de zorg

Nadere informatie

Invulling mantelzorgcompliment in Asten en Someren

Invulling mantelzorgcompliment in Asten en Someren Invulling mantelzorgcompliment in Asten en Someren Inleiding Tot 1 januari 2015 ontvingen mantelzorgers die aan bepaalde criteria voldeden via het SVB het mantelzorgcompliment. Per 1-1-2015 is deze regeling

Nadere informatie

Enquête mantelzorg in de gemeente Haren

Enquête mantelzorg in de gemeente Haren Enquête mantelzorg in de gemeente Haren Inleiding Inwoners van Haren met fysieke of psychosociale beperkingen hebben vaak ondersteuning nodig om nog zo veel mogelijk volwaardig deel uit te kunnen maken

Nadere informatie

Groene Kruis Mantelzorgondersteuning

Groene Kruis Mantelzorgondersteuning Groene Kruis Mantelzorgondersteuning mantelzorgondersteuning midden-limburg Mantelzorgondersteuning Zorgt u langdurig, intensief en onbetaald voor uw hulpbehoevende, chronisch zieke of gehandicapte partner,

Nadere informatie

Nieuwsbrief ik zorg voor jou

Nieuwsbrief ik zorg voor jou Nieuwsbrief ik zorg voor jou Inleiding Voor je ligt de eerste nieuwsbrief speciaal ontwikkeld ter informatie voor iedereen die zorgt voor een naaste. Middels deze nieuwsbrief willen wij je informeren,

Nadere informatie

Achtergrondinformatie geldstromen en wetten

Achtergrondinformatie geldstromen en wetten Achtergrondinformatie geldstromen en wetten Tot stand gekomen in het kader van het project RAAK-MKB Ontwerpen voor zorgverleners Auteurs Dr. F. Verhoeven; onderzoeker lectoraat Co-design (HU) Ing. K. Voortman-Overbeek;

Nadere informatie

Wegwijzer voor mensen die zorgen voor een familielid, buur, partner of vriend(in) met een ziekte of handicap.

Wegwijzer voor mensen die zorgen voor een familielid, buur, partner of vriend(in) met een ziekte of handicap. Mantelzorgwijzer Arnhem Wegwijzer voor mensen die zorgen voor een familielid, buur, partner of vriend(in) met een ziekte of handicap. Waarom een mantelzorgwijzer? Voor veel mensen is het verzorgen van

Nadere informatie

Vrijwilligers maken het verschil. Word ook vrijwilliger bij Zorggroep Almere!

Vrijwilligers maken het verschil. Word ook vrijwilliger bij Zorggroep Almere! Vrijwilligers maken het verschil Word ook vrijwilliger bij Zorggroep Almere! Mark, Hanneke en Carola zijn drie enthousiaste vrijwilligers van Zorggroep Almere. Mark is lid van de Cliëntenraad, Hanneke

Nadere informatie

U heeft zorg nodig. Hoe regelt u dat?

U heeft zorg nodig. Hoe regelt u dat? U heeft zorg nodig. Hoe regelt u dat? U wilt zorg die betaald wordt uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). U kunt daar altijd een aanvraag voor doen. Het CIZ (Centrum indicatiestelling zorg)

Nadere informatie

Open communicatie leidt tot minder stress. verdieping. 1 methode familiezorg verdieping

Open communicatie leidt tot minder stress. verdieping. 1 methode familiezorg verdieping Methode Familiezorg Open communicatie leidt tot minder stress verdieping 1 methode familiezorg verdieping Voorwoord Inleiding Het hart van de zorg is daar waar de zorg gegeven wordt, waar kwetsbare families

Nadere informatie

Enquêtevragen Zorg en Welzijn Dirkshorn e.o. april 2014

Enquêtevragen Zorg en Welzijn Dirkshorn e.o. april 2014 Dit is het begin van de enquête. De eerste 4 vragen gaan over uw persoonlijke kenmerken. Aankruisen wat van toepassing is. 1. Wat is uw gezinssamenstelling? Alleenstaand zonder kind(eren) Samenwonend /

Nadere informatie

Nota Mantelzorgondersteuning

Nota Mantelzorgondersteuning Nota Mantelzorgondersteuning Inleiding De gemeente is vanuit de Wmo verantwoordelijk voor mantelzorgondersteuning. Vanuit de oude Wmo is deze ondersteuning ondergebracht bij Stichting Welzijn Hattem (hierna

Nadere informatie

Onderzoek naar wensen en behoeften op het gebied van dagbesteding van (kwetsbare) ouderen en hun mantelzorgers in het Schilderskwartier in Woerden

Onderzoek naar wensen en behoeften op het gebied van dagbesteding van (kwetsbare) ouderen en hun mantelzorgers in het Schilderskwartier in Woerden Onderzoek naar wensen en behoeften op het gebied van dagbesteding van (kwetsbare) ouderen en hun mantelzorgers in het Schilderskwartier in Woerden Voor wie is dit onderzoek? 1) Zelfstandig wonende ouderen

Nadere informatie

Doel. Inleiding. De mantelzorger als samenwerkingspartner MANTELZORGBELEID VIERSTROOM

Doel. Inleiding. De mantelzorger als samenwerkingspartner MANTELZORGBELEID VIERSTROOM MANTELZORGBELEID VIERSTROOM Doel Het doel van deze tekst is een kader beschrijven waarbinnen doelstellingen en randvoorwaarden zijn vastgelegd die de samenwerking met mantelzorgers en ondersteuning van

Nadere informatie

Gemeente Hattem - Nota Mantelzorgondersteuning

Gemeente Hattem - Nota Mantelzorgondersteuning GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Hattem. Nr. 92794 13 juli 2016 Gemeente Hattem - Nota Mantelzorgondersteuning Inleiding De gemeente is vanuit de Wmo verantwoordelijk voor mantelzorgondersteuning.

Nadere informatie

Gemeente Sittard-Geleen. Uitvoeringsplan Informele Zorg Inzet van mantelzorgers en (zorg-)vrijwilligers

Gemeente Sittard-Geleen. Uitvoeringsplan Informele Zorg Inzet van mantelzorgers en (zorg-)vrijwilligers Gemeente Sittard-Geleen Uitvoeringsplan Informele Zorg Inzet van mantelzorgers en (zorg-)vrijwilligers 2015 Inhoud 1. Inleiding... 1 2.1 Mantelzorgondersteuning... 2 2.1.1 Aandacht aan de voorkant... 2

Nadere informatie

Mantelzorgers in Delft

Mantelzorgers in Delft intensief begrip partner zorgtaken (schoon)ouders overbelasting ondersteuning kind combineren met werk Mei 2018 Interne Dienstverlening/BI/O&S langdurig openheid vriend/kennis Mantelzorgers in Delft Intensief

Nadere informatie

De (on) zichtbare rol van de mantelzorger

De (on) zichtbare rol van de mantelzorger De (on) zichtbare rol van de mantelzorger Even voorstellen Kelly Bekebrede Mantelzorgconsulent Carinova Doelgroep chronisch zieken, palliatief en GGZ Werkzaam bij Carinova sinds 2009 Tot 2009 maatschappelijk

Nadere informatie

Mantelzorgbeleid V1_2011

Mantelzorgbeleid V1_2011 Mantelzorgbeleid V1_2011 Inleiding Zorgwaard ziet de mantelzorger als ervaringsdeskundige en als een partner in zorg voor de cliënt. In de praktijk blijkt dat mantelzorgers vooral behoefte hebben aan informatie,

Nadere informatie

ZORG VOOR EEN GOEDE MANTEL Beleid Mantelzorg Waardeburgh

ZORG VOOR EEN GOEDE MANTEL Beleid Mantelzorg Waardeburgh ZORG VOOR EEN GOEDE MANTEL Beleid Mantelzorg Waardeburgh Opgesteld door: Bijlage: Albert Tahaparij Eveline Stehouwer Ellen van den Bosch Folder Mantelzorg Vastgesteld MT d.d. 10 september 2013 Opgesteld

Nadere informatie

Training & themabijeenkomsten 2017

Training & themabijeenkomsten 2017 Training & themabijeenkomsten 2017 voor mantelzorgers en vrijwilligers Inhoudsopgave 3 4 7 10 11 Trainingen en themabijeenkomsten voor uw ontwikkeling Trainingen voor mantelzorgers Trainingen voor vrijwilligers

Nadere informatie

Wmo 2015 Gemeente Zeist

Wmo 2015 Gemeente Zeist Wmo 2015 Gemeente Zeist Het veranderende zorgaanbod voor ouderen, mantelzorgers en mensen met dementie. Dinsdag 14 oktober 2014 Even voorstellen Naam: Judith van Leeuwen Functie: accountmanager Wmo bij

Nadere informatie

DEMENTIE EN MANTELZORG

DEMENTIE EN MANTELZORG DEMENTIE EN MANTELZORG Oorzaken vergeetachtigheid Oudere leeftijd Geneesmiddelen Voeding Lichamelijke problemen Psychische problemen Eenzaamheid Gevolg van een vorm van dementie Vergeetachtigheid Bijvoorbeeld:

Nadere informatie

Samenwerken met de mantelzorger

Samenwerken met de mantelzorger Samenwerken met de mantelzorger januari 1 2018 Een korte weergave over hoe de Zorgspecialist de samenwerking zoekt met de mantelzorger van extramurale cliënten. Mantelzorg doe je samen Versie 1 : 26 april

Nadere informatie

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord

Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Netwerk Ouderenzorg Regio Noord Vragenlijst Behoefte als kompas, de oudere aan het roer Deze vragenlijst bestaat vragen naar uw algemene situatie, lichamelijke en geestelijke gezondheid, omgang met gezondheid

Nadere informatie

Nieuws in 2013: Eerste (O)ma-vrijwilligers in. gezet: ervaren vrouwen als maatje voor jonge. moeders met een verstandelijke beperking / 10

Nieuws in 2013: Eerste (O)ma-vrijwilligers in. gezet: ervaren vrouwen als maatje voor jonge. moeders met een verstandelijke beperking / 10 Nieuws in 2013: Eerste (O)ma-vrijwilligers in gezet: ervaren vrouwen als maatje voor jonge moeders met een verstandelijke beperking / 10 vrouwen die deelnamen aan AMWAHT-opleiding krijgen hun certificaat,

Nadere informatie

Vragenlijst Ervaren regie in de zorg

Vragenlijst Ervaren regie in de zorg Vragenlijst Ervaren regie in de zorg versie voor mondelinge afname Introductie Zwart = tekst interviewer Schuingedrukt = ter ondersteuning interviewer (niet hardop lezen) De vragen uit deze vragenlijst

Nadere informatie

Sociale netwerken. Waarom en hoe?

Sociale netwerken. Waarom en hoe? Sociale netwerken Waarom en hoe? Opbouw verhaal Zorg in Nederland -recente ontwikkelingen en hun achtergronden Verschijningsvormen en omvang informele zorg Zorg voor de informele zorg De kracht van netwerken

Nadere informatie

U heeft zorg nodig. Hoe regelt u dat?

U heeft zorg nodig. Hoe regelt u dat? U heeft zorg nodig. Hoe regelt u dat? U wilt zorg die betaald wordt uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). U kunt daar altijd een aanvraag voor doen. Het CIZ (Centrum indicatiestelling zorg)

Nadere informatie

Hoe sterk is de (eenzame) mantelzorger? Kennisdag 28 november 2017 Mieke Mes, specialist aanpak eenzaamheid en gespreksleider Coalitie Erbij

Hoe sterk is de (eenzame) mantelzorger? Kennisdag 28 november 2017 Mieke Mes, specialist aanpak eenzaamheid en gespreksleider Coalitie Erbij Hoe sterk is de (eenzame) mantelzorger? Kennisdag 28 november 2017 Mieke Mes, specialist aanpak eenzaamheid en gespreksleider Coalitie Erbij Eenzaamheid bij mantelzorgers in cijfers Uit onderzoek van Mezzo

Nadere informatie

Dementie is een van de ingewikkeldste en meest ingrijpende

Dementie is een van de ingewikkeldste en meest ingrijpende Inleiding Dementie is een van de ingewikkeldste en meest ingrijpende ziektes. Dementie uit zich bij iedereen anders. Dit komt mede doordat dementie altijd een combinatie is van geheugenproblematiek, gedrags-

Nadere informatie

Mantelzorg en mantelzorgondersteuning

Mantelzorg en mantelzorgondersteuning Welzijn Ouderen Thuisadministratie Mantelzorg en mantelzorgondersteuning Voor iedereen in Amsterdam-Noord. Dus ook voor u! Doras Maatschappelijke dienstverlening Amsterdam-Noord Mantelzorg en mantelzorgondersteuning

Nadere informatie

pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM-leden Enquête Mantelzorg en dementie

pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM-leden Enquête Mantelzorg en dementie pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM-leden Enquête Mantelzorg en dementie In juni 2013 heeft PGGM haar leden gevraagd naar hun ervaringen met mantelzorg en dementie. Hiervoor hebben PGGM

Nadere informatie

ORGANISATIEDISSONANTIE

ORGANISATIEDISSONANTIE ORGANISATIEDISSONANTIE Hebben wij dat? Marianne Kok 2015 Marianne Kok Titel Organisatiedissonantie Ondertitel Hebben wij dat? ISBN 978-90-823911-0-7 Druk Eerste druk, 2015 NUR 801 management algemeen Trefwoorden:

Nadere informatie

Zorgen over het keukentafelgesprek De bedoeling en werkwijze van het keukentafelgesprek in de Wmo AVI / VNG / 19 april 2015

Zorgen over het keukentafelgesprek De bedoeling en werkwijze van het keukentafelgesprek in de Wmo AVI / VNG / 19 april 2015 Zorgen over het keukentafelgesprek De bedoeling en werkwijze van het keukentafelgesprek in de Wmo AVI / VNG / 19 april 2015 De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) is er op gericht dat gemeenten

Nadere informatie

MANTELZORGBELEID. Mantelzorgbeleid Pagina 1

MANTELZORGBELEID. Mantelzorgbeleid Pagina 1 MANTELZORGBELEID Mantelzorgbeleid Pagina 1 Werkgroep Mantelzorg April 2017 Inhoud MANTELZORGBELEID...1 Inleiding...3 1. Wat is mantelzorg...4 3. Uitwerking beleidsuitgangspunten...7 Communicatie en informatie...7

Nadere informatie