Ondernemings plan Sleutel naar de toekomst

Transcriptie

1 Ondernemings plan Sleutel naar de toekomst

2 Voorwoord Hier wordt nog aan gesleuteld 1. Inleiding Met het ondernemingsplan kijkt RWS partner in wonen vijf jaar vooruit. Welke doelen gaan we de komende jaren realiseren? En passen deze doelen bij onze visie en misse? Als maatschappelijk betrokken organisatie opereren wij niet alleen. Woningzoekenden en huurders staan voorop, mét oog voor de wereld om ons heen. Maar als corporatie hebben we ook te maken met allerlei andere organisaties die zich betrokken voelen bij RWS. Zorg-, onderwijs- en welzijnsinstellingen, gemeentelijke overheden, provincie, verschillende doel- en bevolkingsgroepen; een corporatie als RWS kent tal van belangenhouders. Het ondernemingsplan dat voor u ligt, is een tweede conceptversie. Op het eerste concept hebben wij organisaties, groepen en individuen gericht uitgenodigd te reageren. Onze ledenvergadering, de huurdersvereniging, organisaties waar wij nauw mee samenwerken en de maatschappelijke adviesraad hebben inzage gekregen in het eerste concept en er een reactie op gegeven. Daaruit is deze tweede concept-versie van ons ondernemingsplan ontstaan. Nu willen wij graag een nog bredere input, van iedereen die RWS een warm hart toedraagt en zich bij ons betrokken voelt. Wij zijn benieuwd naar ieders inbreng. Door u in deze fase te betrekken bij de ontwikkeling, willen we een solide plan ontwikkelen met draagvlak bij onze huurders, woningzoekenden en andere belanghebbenden bij onze organisatie. Het plan is nog niet af, uw bijdrage en die van andere betrokkenen maakt dit plan compleet. In februari 2012 verschijnt het definitieve nieuwe ondernemingsplan Zal dus het eerste jaar zijn waarin wij volgens dit plan gaan werken. Het eerste hieruit voortvloeiende jaarplan verschijnt half 2012 en is 1,5 jaar geldig, tot eind RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

3 2. De wereld om ons heen De wereld rondom corporaties en dus ook rondom RWS wordt steeds complexer. De maatschappij verandert, mensen hebben andere (woon)behoeften dan zes jaar geleden. Het speelveld verandert, afhankelijkheid tussen gebieden en partijen neemt toe. De verwachtingen over de betekenis van corporaties zijn daarmee veranderd. Daarnaast zijn demografische ontwikkelingen en een onzekere economische situatie sterk bepalend voor ons werk. Op Europees, landelijk, provinciaal en regionaal niveau krijgt RWS te maken met allerlei ontwikkelingen, die elkaar soms versterken en soms ontkrachten. Als private organisaties in een publiek bestel hebben wij te maken met een breed palet van belangenhouders die invloed willen uitoefenen op de corporatie. En daar staan wij voor open! 2.1. Europa Besluitvormingsprocessen in Europees verband worden steeds belangrijker in de praktijk van corporaties. Meer en meer hebben kaderstelling en regelgeving uit Brussel invloed op de woningcorporaties in Nederland. Het gaat om onderwerpen als staatssteun, Europese aanbesteding, mededinging en bijvoorbeeld bouwregelgeving. Een voortvloeisel uit Europese regelgeving zijn de inkomensgrenzen die corporaties dienen te hanteren bij woningtoewijzing. Overigens heeft de landelijke overheid de Europese richtlijn ingevuld Rijk De wereld van de sociale verhuurders, onze wereld, staat de afgelopen jaren in het middelpunt van de (politieke) belangstelling. Dat begon met het beslag dat werd gelegd op de gemeenschappelijke corporatiekas om de leefbaarheid in 40 probleemwijken te vergroten, maar kreeg een vervolg met de financieel economische crisis, waardoor menige corporatie het moeilijk kreeg. De huidige financiële situatie van het rijk dwingt het kabinet scherpe keuzes te maken. Daarom worden brede heroverwegingen op verschillende beleidsterreinen aangekondigd in de rijksbegroting. Zo zal bijvoorbeeld de kwaliteitskorting in de huurtoeslag vanaf 2012 fors worden verhoogd. Dat leidt landelijk voor bijna 80 procent van de huurtoeslagontvangers tot een verhoging van de maandelijkse huurlasten. Ook is aangekondigd dat er in 2014 een heffing aan corporaties zal worden opgelegd ter (mede)financiering van de woontoeslag. Met dit soort maatregelen krijgt ook RWS te maken Provincie Op provinciaal niveau hebben wij te maken met ingrijpende demografische ontwikkelingen. Uit de provinciale visie Onverkende Paden valt op te maken, dat er op het niveau van de totale provincie tot 2030 een geleidelijk afnemende - groei is van het aantal huishoudens. Vanaf 2030 daalt het aantal huishoudens in Zeeland. Er komen meer alleenstaanden (40% groei tot 2030) en de traditionele gezinshuishoudens nemen af. Vooral de leeftijdsgroep van 30 tot 60 jaar daalt, juist een belangrijke groep voor sociaaleconomische en maatschappelijke vitaliteit. Er komen meer oudere alleenstaanden en meer huishoudens in de leeftijd van 60 tot 80 jaar. De groep ouderen die intensieve verzorging nodig heeft (80+) verdubbelt tot Dit vergt een grote transformatie van de woningvoorraad van RWS. De daling van de bevolking heeft onder andere gevolgen voor het voorzieningenniveau in wijken en kernen en voor de woningbehoefte Regio Uit verschillende onderzoeken blijkt dat zich ook in ons werkgebied bepalende demografische veranderingen voordoen, al zijn ze minder ingrijpend dan in menige andere (Zeeuwse) regio. Het aantal woningen dat voor regio De Bevelanden gepland staat om te bouwen, overstijgt de behoefte. Dat zou een woningoverschot betekenen en potentiële leegstand. Een ontwikkeling waar RWS in de komende jaren terdege op in moet spelen. Dat kunnen wij niet alleen, daar zijn partners voor nodig zoals gemeentelijke overheden, zorgaanbieders, marktpartijen. De samenwerking met de gemeenten Noord-Beveland, Kapelle en Goes is goed en constructief. Dat geldt op het terrein van woningbouw, maar ook op beleidsterreinen als welzijn, zorg, onderwijs en leefbaarheid. RWS hecht daar waarde aan en investeert daarin. Maar ook de gemeenten doen dat. De VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) hanteert een eigen agenda voor de woningmarkt, als reactie op de woonvisie van het huidige kabinet, waarin veel nadruk wordt gelegd op de samenwerking met en de rol van corporaties. Zo worden gemeenten bijvoorbeeld 3 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

4 2. De wereld om ons heen geadviseerd de positie van corporaties te borgen, in te zetten op wonen met zorg, meer ruimte te bieden voor en betere afspraken te maken over woningbouw en aandacht te besteden aan energiebesparing. Allemaal onderwerpen die ook in dit ondernemingsplan van RWS partner in wonen expliciet terug te vinden zijn. Dat maakt duidelijk hoe belangrijk de regionale samenwerking is en hoe sterk RWS geworteld is in de (Bevelandse) samenleving. 3. Missie, visie en kernwaarden 3.1. Missie Een missie definieert de bestaansgrond van een organisatie en geeft antwoord op de vraag: Waarom doen we wat we doen? De missie is tijdloos, maar wel toe te passen op een concreet moment. Een missie staat niet voortdurend ter discussie. De afgelopen jaren hebben we de missie, geformuleerd in ons ondernemingsplan , met verve nagestreefd en als leidraad gehanteerd voor al ons handelen. Deze missie staat nog steeds garant voor een goede uitoefening van onze taken, voor draagvlak, voor alles dat van waarde is voor RWS partner in wonen. RWS is een maatschappelijke onderneming, die verschillende woonvormen aanbiedt, beheert en ontwikkelt met de daarbij behorende diensten Visie Onze visie is een foto van de situatie die wij als organisatie nastreven, de visie geeft het gewenste langetermijnperspectief aan. Belangrijk daarbij zijn om te beginnen onze klanten: de huurders, kopers en woningzoekenden. Op wie richten we ons primair en secundair? Wat hebben wij hen te bieden op woon- en aanverwante terreinen, nu en op langere termijn? Wat verwachten zij van ons? Op wat voor manier werken we, hoe zit onze organisatie in elkaar en wat zijn voor ons belangrijke begrippen? RWS legt haar focus op het verhuren van woningen, die gewenst zijn binnen ons werkgebied. Onze primaire taak is het huisvesten van onze primaire doelgroep: mensen met een lager en middeninkomen. We zijn een maatschappelijk ontwikkelaar met renderende activiteiten die dienstbaar zijn aan onze sociale activiteiten. RWS houdt daarmee de mogelijkheid open om huisvesting te verzorgen voor hogere inkomens, gelet op toekomstige ontwikkelingen en demografische gegevens. We maken ons sterk voor de vitaliteit van wijken en kernen in ons werkgebied. Investeringen in zorg en welzijn, woonomgeving en maatschappelijk vastgoed gebeuren vanuit principes van wederkerigheid en proportionaliteit. Duurzaamheid is een belangrijk thema bij het ontwikkelen en beheren van onze woningvoorraad, maar ook onze werkwijze als organisatie. We presteren naar vermogen waarbij we zoeken naar de optimale balans tussen maatschappelijk investeren en behoud van onze financiële continuïteit. De klant Het product, de dienst De werkwijze Het werkgebied Woonconsumenten, passend bij het woningaanbod van een corporatie Verschillende woonvormen en daarbij behorende diensten, in een aantrekkelijke leefomgeving Service- en klantgericht, bedrijfsmatig met behoud van financiële continuïteit De Bevelanden:de gemeenten Goes, Kapelle en Noord-Beveland 4 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

5 3. Missie, visie en kernwaarden 3.3. Kernwaarden Integriteit, transparantie en een adequate maatschappelijke verantwoording zijn voor ons absolute voorwaarde voor ons functioneren. Andere belangrijke kernwaarden voor RWS partner in wonen, terug te vinden in onze missie en visie, zijn service- en klantgericht, sociaal betrokken, ondernemend en professioneel. Integriteit is voor RWS een belangrijke kernwaarde, vroeger, nu en in de toekomst. Integer handelen betekent dat RWS haar functie adequaat en zorgvuldig uitoefent, met inachtneming van verantwoordelijkheden en geldende regels. Als regels ontbreken of onhelder zijn, dan wordt gehandeld op moreel verantwoorde wijze, op basis van algemeen aanvaarde sociale en ethische normen. RWS neemt verantwoordelijkheid voor het eigen handelen, is aanspreekbaar op gedrag en resultaten en spreekt anderen hierop aan. Belangenverstrengeling wordt voorkomen en RWS maakt de eigen positie en belangen duidelijk in (potentiële) conflictsituaties. RWS gaat zorgvuldig om met persoonlijke of gevoelige informatie, met de privacy wet- en regelgeving als leidraad. Gedane toezeggingen, gemaakte afspraken en verplichtingen worden nagekomen. Transparantie naar al onze belangenhouders toe is van groot belang. Voor maatschappelijke partners, overheid, klantgroepen en betrokkenen moet duidelijk zijn wat we doen en gedaan hebben, maar ook waarom en hoe dat is gebeurd en gebeurt. Maatschappelijke verantwoording kan vormgegeven worden door middel van protocollen, procedures en kwaliteitsmetingen. Maar ook en minstens net zo belangrijk zijn een open houding, naar buiten treden, uitleggen en toelichten, persoonlijke contacten en de hele attitude van RWS. 4. Speerpunten Voortvloeiend uit missie, visie en kernwaarden hebben we speerpunten geformuleerd. Speerpunten waarop we ons met name in de volgende vijf jaren richten. We hebben onze ambities vertaald in concrete speerpunten, waar doelstellingen uit gedestilleerd kunnen worden. Vaak oude vertrouwde doelstellingen waar we ons al langer op richten, maar die we nog steeds hoog in ons vaandel hebben staan. Soms ook nieuwe die we een aantal jaren geleden nog niet hadden, geïnspireerd door de wereld om ons heen met al haar turbulentie en vernieuwing. De doelstellingen zijn zo meetbaar en concreet mogelijk geformuleerd, daar waar mogelijk met kritische succesfactoren en prestatie-indexen en normen aangevuld. Deze werkwijze wordt in de loop van de tijd verder ontwikkeld en uitgewerkt. Ook in jaarplannen worden doelstellingen geconcretiseerd, dit houdt niet op in dit ondernemingsplan. Omdat dit een conceptondernemingsplan is, hebben wij nog niet alle doelstellingen meetbaar en controleerbaar kunnen formuleren, maar bij een groot aantal hebben wij dit wel gedaan. Een voorbeeld: de algemene doelstelling samenwerking met derden uitbreiden wordt volgens deze werkwijze nader concreet en meetbaar uitgewerkt in een verbetering van het tuinonderhoudsabonnement door middel van een daling van de te vragen prijs daarvoor. De prijs is daarbij de kritische succesfactor. De erbij horende prestatie-index is (de toename van) het aantal abonnees. Zo wordt waar mogelijk met al onze speerpunten en doelstellingen omgegaan. Want RWS wil graag aangesproken kunnen worden op de resultaten, op al dan niet behaalde doelstellingen, op datgene wat is gedaan of met redenen omkleed niet gedaan. Voer uit of leg uit, dat is ons credo voor dit ondernemingsplan. Onderstaande tabel is een voorbeeld van hoe de meeste doelstellingen in het definitieve ondernemingsplan concreet vorm krijgen: 5 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

6 Doelstelling: kennis delen met andere corporaties Subdoelstelling KSF Norm Nauwere samenwerking met R&B Wonen Goed en regelmatig overleg Elk kwartaal Intensievere samenwerking met SMB Goed en regelmatig overleg Elk kwartaal Verdere samenwerking met Zeeuwse corporaties Deelnemen aan de juiste netwerken Goed en regelmatig overleg Elk kwartaal Deze tabel is slechts een voorbeeld. In tegenstelling tot de speerpunten zullen we de praktische activiteiten hier niet heel concreet benoemen. Een ondernemingsplan moet immers voor een aantal jaren de richting aangeven, de horizon schetsen. Een ondernemingsplan gaat over het wat. De in te zetten middelen, de door te zetten activiteiten en inspanningen daartoe, worden uitgewerkt in jaarplannen. Deze zijn gefocust op een kortere en beter te overziene periode van een jaar en veel concreter van karakter. Het hoe is daarin terug te vinden, waarmee de jaarplannen in deze hele cyclus een duidelijke positie innemen en nog meer gewicht krijgen dan voorheen. > Speerpunt 1: Wonen Wonen is meer dan alleen een dak boven je hoofd. Woonomgeving, woongenot en de samenleving om je heen bepalen of je in een leefbare wereld leeft. Er is RWS veel aan gelegen te daar volop op in te spelen. Het Strategisch VoorraadBeleid (SVB) van RWS is de basis van ons handelen. Door de RWS is een SVB opgesteld waarin, op basis van geprognotiseerde demografische ontwikkelingen en marktverkenningen, de verwachtingen omtrent de benodigde voorraad woningen zijn vastgelegd. Dit SVB wordt nu tweejaarlijks bijgesteld aan de hand van de ontwikkelingen. Binnen het SVB is de bestaande woningvoorraad afgezet tegen de marktverwachtingen en zijn de geplande aanvullingen (door nieuwbouw) en/ of wijzigingen van de voorraad vastgelegd. Nieuwe ontwikkelingen in de markt worden beoordeeld en afgezet tegen het geldende SVB. De totale vastgoedportefeuille is onderverdeeld in verschillende pmc s (product-marktcombinaties) die op basis van huurprijs, toegankelijkheid, doelgroep, omgevingsfactoren en marktvraag worden beoordeeld. Aan de hand van deze beoordeling worden de maatregelen met betrekking tot onderhoud, verkoop of sloop vastgesteld. Doelstelling 1.1: Betaalbare, goed verhuurbare en passende woningen aanbieden Huisvesting van de doelgroep, ook de bijzondere doelgroepen als statushouders en mensen met een functiebeperking, is onze primaire taak en de algemene volkshuisvestelijke doelstelling. We zorgen voor woningen met een basiskwaliteit voor een passende prijs/kwaliteit verhouding. De woningen sluiten aan op de basisbehoeften, met daarin bijzondere aandacht voor de woonbehoeften op middellange en lange termijn. Vraag en aanbod moeten goed op elkaar afgestemd zijn, waarbij ook prijs en kwaliteit in evenwicht moeten zijn. Dit kunnen we bereiken door de wensen van woningzoekenden in kaart te brengen door middel van een woonwensenonderzoek, door woningen uit eigen initiatief of dat van de huurder - aan te passen aan huidige normen en wensen. 6 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

7 De woningvoorraad van RWS is, qua hoogte van de huurprijzen, als volgt samengesteld: BBSH klasse Grenzen per 2011 Norm Goedkoop 0,00-361,66 Minimaal 15% van totale voorraad Betaalbaar 361,67-517,64 517,65-554,76 Minimaal 70% van totale voorraad Duur (tot huurtoeslaggrens) 554,77-652,52 Geen norm Duur (vanaf huurtoeslaggrens) 652,53 en verder Geen norm Doelstelling 1.2: Kwaliteit woningvoorraad differentiëren, meer keuzemogelijkheden bieden Ook voor deze doelstelling is het SVB van groot belang, waarbij de input daarvoor vanuit de hele organisatie moet komen. Het gaat immers om gegevens over de vraag naar woningen, aanbod van woningen, kwaliteit, investeringen, technische staat. Het SVB is de spin in het web, een richtinggevend beleid. Om het SVB beleid inzichtelijk en gestructureerd te maken is het bezit van RWS gelabeld. De categorieën die wij hanteren, zijn als volgt: Labels Strategie Exploitatievorm Bouwkundige aanpak Kwaliteit Exploitatietermijn Huurbeleid Typering doorexploiteren verkopen sloop herbezinnen huur vrije verkoop sociale koop in stand houden verbeter/investeringen SVB groot onderhoud slopen huidige kwaliteit kwaliteitsafname toelaatbaar hogere kwaliteit < 5 jaar 5 tot 10 jaar >= 10 jaar 10 tot 25 jaar >= 25 jaar geen label streefhuur huidige huur aanpassen huidige huur Het SVB dient geëvalueerd, bijgesteld en geactualiseerd te worden. Om goed de vinger aan de pols te houden m.b.t. de differentiatie in woningaanbod is dit jaarlijks van belang. Daarnaast wordt, naast het SVB als basis, maatwerk geleverd op PMC-niveau. Hierbij zijn de wensen van de klant maatgevend. Om leegstand te voorkomen is optimale afstemming van de woningvoorraad op de woonwensen van groot belang. Participatie van bewoners daarbij is belangrijk, binnen heldere kaders en richtlijnen. Er dient ook oog te zijn voor de verhuurbaarheid van de woning. 7 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

8 Doelstelling 1.2: De huidige kwaliteit van de woningvoorraad differentiëren vmeer keuzemogelijkheden aan klanten bieden) SVB verder ontwikkelen en optimaliseren Structurele leegstand voorkomen door optimale afstemming van de woningvoorraad op de woonwensen evaluatie bijstelling Jaarlijks bewonersparticipatie verhuurbaarheid Bij ieder nieuwbouw- en renovatieproject Doelstelling 1.3: Woonruimteverdeling Hierbij streven wij ernaar woningzoekenden zo snel en efficiënt mogelijk te matchen met hun woonvoorkeur. Weten wat die woonvoorkeur inhoudt, is dan ook cruciaal. Als wij dit snel en efficiënt willen doen, gaan wij uit van een maximale wachttijd voor actief zoekenden van maximaal twee jaar voor een woning in Goes en Kapelle en maximaal een jaar voor een woning op Noord-Beveland. Dit verschil in wachttijd is een ervaringsgegeven, daar er meer vraag is naar woningen in de centraler gelegen gemeenten Kapelle en Goes dan op Noord-Beveland. Doelstelling 1.3: Woonruimtetverdeling Woningzoekenden zo snel en efficiënt matchen met hun voorkeur Wachttijd maximeren 1 jaar Noord- Beveland 2 jaar Kapelle en Goes Doelstelling 1.4: Huur- en woonlastenbeleid Voor de bestaande woningen worden de huren geharmoniseerd naar minimaal 70 tot 75% van de maximaal redelijke huurprijs, hoger waar mogelijk. Ook hiervoor is maatwerk vereist. Daarnaast nemen wij waar mogelijk maatregelen om de energie- en dus de totale woonlasten zo min mogelijk te laten stijgen. Voor nieuwbouw wordt een optimalisatie van de huurprijs gerealiseerd, rekening houdende met de woontoeslaggrens. Huren met korting blijven wij toepassen voor ouderen van 60 jaar en ouder met een klein inkomen, die op deze manier ook de mogelijkheid hebben om een nieuwe woning te betrekken. Deze mogelijkheid passen wij toe voor woningen die qua huur onder de aftoppingsgrens vallen, dus DAEB-bezit zijn. Huurprijzen voor panden die niet gezien worden als dienst voor algemeen en economisch belang (niet-daeb). Dit zijn woningen met een huur boven 652,52 per maand (prijspeil 2011), koopwoningen, commerciële ruimten en maatschappelijk vastgoed dat niet op de EC-lijst is vermeld. Voorop staat dat deze commerciële activiteiten slechts dan zullen worden ontwikkeld wanneer ze ten dienste staan aan onze primaire doelstelling, de DAEBactiviteiten. Niet-DAEB-activiteiten zullen in principe niet door uitsluitend RWS worden ontplooid. Een steviger basis en risicospreiding ontstaat bij regionale of zelfs provinciale samenwerking tussen corporaties en mogelijke andere partijen. Commerciële activiteiten worden ondergebracht in een breed gedragen niet-daeb-fonds. 8 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

9 Doelstelling 1.4: Huur- en woonlastenbeleid Woonlasten (huur + energie) niet meer dan noodzakelijk laten stijgen Hoogte woonlasten Voor de bestaande woningen huren harmoniseren naar min. 70%-75% van maximaal redelijke huurprijs Voor nieuwbouw een optimalisatie van de huurprijs realiseren binnen de woontoeslaggrens Nieuwe woning ook betaalbaar voor ouderen Voor de oudere doelgroepen huren op maat toepassen Daeb-woningen primaire taak Voldoende betaalbare woningen voor lagere inkomens Lagere inkomens prioriteit bij woningtoewijzing Min. 90% sociale woningen toewijzen aan Jaarinkomens < Niet-Daeb ondersteunend aan primaire taak Huur boven 652,52 Ingebed in regionale of provinciale samenwerking > Speerpunt 2: Klantbenadering Doelstelling 2.1: een klantgerichte organisatie zijn Klantgerichtheid is de wijze waarop een dienst geleverd wordt aan de klant, waarbij die klant centraal staat. Op de wensen van de klant wordt, in mindere of meerdere mate, ingespeeld. Klantgerichtheid is functioneel van aard en gaat over alle processen, middelen en voorzieningen die worden ingezet om de dienstverlening van een hoge kwaliteit te houden. Of een organisatie als klantgericht wordt beschouwd, wordt beoordeeld door de klant, deze beleeft het immers. Het draait hierbij om klantbeleving. Medewerkers worden daarop getraind en geschoold. In de laatste jaren is het beleid met betrekking tot door de huurder zelfaangebrachte voorzieningen (ZAV) aanzienlijk verbeterd en klantgerichter geworden. Dit kan worden uitgebreid, zonder extra regels en met meer vrijheid voor de klant. Klantgericht woonruimte aanbieden, met keuzemogelijkheden, is slechts dan mogelijk wanneer bekend is wat de klant wil, welke mogelijkheden er geboden moeten worden. Zie ook doelstelling 1.1. Een goede samenwerking en afstemming tussen andere organisaties en RWS is daarbij vaak noodzakelijk. 9 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

10 In heldere communicatie en optimale informatievoorziening maken we stappen: een nieuwe website met een persoonlijke klantenpagina, teletekst, steeds meer digitale dienstverlening. Een lijn die doorgezet wordt, waarbij wel uitdrukkelijk gezorgd moet worden voor de mensen die geen computer hebben of kunnen bedienen. Want ook zij willen ook zelfstandig hun zaken kunnen regelen en niet afhankelijk zijn van familie, vrienden of bijvoorbeeld ouderenadviseurs. Wat voor soort contact willen onze klanten met RWS, op welke manier wil men gehoord worden? Wij gaan klanten deze vraag (laten) stellen en onze communicatie daarop mede afstemmen. De klant moet terecht kunnen bij een vast contactpunt. In de wijk is dat de wijkbeheerder, op kantoor een van de medewerkers. Iedere klant is hiervan op de hoogte. Meetmomenten voor de klantgerichtheid van RWS zijn dan van belang, als ze relevante zaken meten en wanneer met de uitkomsten ervan verbeteringen kunnen worden doorgevoerd. Met het KWH-label als hulpmiddel is dit het geval, alhoewel steeds weer kritisch afgewogen moet worden of de gehanteerde normen ook voor RWS zinvol zijn. We willen in de KWH-beoordeling gemiddeld het cijfer 8 behalen. Doelstelling 2.1: Een klantgerichte organisatie zijn Klantgericht woonruimte aanbieden met keuzemogelijkheden Klanttevredenheid over passendheid woonruimte onderzoek Gemiddeld tevreden, niet meer dan 15% ontevreden Heldere communicatie- en informatievoorziening (website incl. PIP-pagina) Bereiken van klant Beoordeling klant Gemiddeld tevreden Vast contactpersoon voor de klant Bekendheid bij klant Klant kent contactpersoon Daeb-woningen primaire taak Voldoende betaalbare woningen voor lagere inkomens Lagere inkomens prioriteit bij woningtoewijzing Min. 90% sociale woningen toewijzen aan Kwaliteit dienstverlening verder verbeteren Meedoen aan KWH Verbetering prestaties/ score Minimaal een 8 voor alle diensten Doelstelling 2.2: samenwerking met derden uitbreiden Voorop staat dat wij doen waar we goed in zijn, en dat is veel. Maar daar waar anderen aan onze klanten diensten kunnen aanbieden, beter dan RWS, moeten we daar gebruik van maken. Uiteraard speelt de prijsstelling een belangrijke rol. Voor een tuinonderhoudsabonnement is nu weinig belangstelling, gezien de prijs. Maar dit bevordert de leefbaarheid en dus blijft RWS dit aanbieden. Wel gaan we bezien of er manieren zijn om de prijs naar beneden te krijgen. Of dit effect heeft, wordt afgemeten aan het aantal abonnees. Een klussendienst is een gewenste aanvulling van ons dienstenpakket, waarbij een belangrijk aandachtspunt is dat het voor de huurder betaalbaar moet zijn. Het welslagen daarvan wordt afgemeten aan het aantal gebruikers ervan. VVE-beheer wordt geoptimaliseerd. 10 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

11 Doelstelling 2.2: De samenwerking met derden uitbreiden Een zo compleet mogelijk netwerk van organisaties om huurders een uitgebreid pakket aan diensten/service te bieden Tuinonderhoud Behoefte en haalbaarheid Groot aantal afnemers Toename abonnees 50% Klussendienst Behoefte en haalbaarheid Groot aantal afnemers Aantal abonnees. VVE > Speerpunt 3: Duurzaamheid > Speerpunt 3: Duurzaamheid Duurzaamheid is een containerbegrip, waaronder een breed scala aan doelstellingen geschaard kan worden. Een begrip dat steeds belangrijker wordt en in de (nabije) toekomst steeds bepalender zal worden. RWS wil een bijdrage leveren aan een duurzame bedrijfsvoering en duurzame producten, vanuit haar maatschappelijke verantwoordelijkheid en vanwege praktische overwegingen. Bij duurzaamheid zijn zowel people, planet en profit gebaat. Alle reden dus om er de komende jaren een speerpunt van te maken en goed te kaderen wat wij hieronder verstaan. Doelstelling 3.1: kiezen voor energiebesparende maatregelen en duurzame materialen Het mes van deze doelstelling snijdt aan twee kanten: enerzijds is het in het belang van het milieu, anderzijds in het belang van de beheersing van de woonlasten van onze huurders mits een hiermee gepaard gaande huurverhoging de energiekostenverlaging niet overtreft. Beide effecten van energiebesparing en duurzame materiaalkeuze worden, intern en extern, benadrukt. Zowel energiebesparende maatregelen als keuze voor duurzame materiaal worden standaard opgenomen in het Plan van Eisen, teneinde een en ander te borgen. Ook de Meer met Minder-aanpak wordt gehandhaafd. Dit is in lijn met het Aedes-convenant van 2008, waarin is overeengekomen het gasverbruik in de periode te verminderen met 20%. Energiebesparingprogramma s worden door RWS geïnitieerd en gestimuleerd, evenals het inzetten van duurzame energie en het streven naar methodieken om de woningen van groene / duurzame energie te voorzien, eventueel samen met andere woningcorporaties en/of Marsaki. 11 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

12 Doelstelling 3.1 energiebesparende maatregelen en duurzame materialen Duurzame woningen in een duurzame wijk energiezuinig Duurzaam materiaalgebruik Energielabels huidige voorraad in kaart Actieplan opwaardering energieprestatie bestaande woningen gekoppeld aan strategisch voorraadbeleid Nieuwbouw: CO2-reductie conform Aedes-convenant Opnemen in PVE Doelstelling 3.2: ook in het algemene en personeelsbeleid van RWS worden duurzame oplossingen gekozen Degelijk, betrouwbaar, standvastig, in dat rijtje begrippen hoort ook duurzaamheid. RWS wil in haar bedrijfsvoering detgelijke, betrouwbare, standvastige en duurzame beslissingen nemen. Goede relaties met belangenhouders, een standvastig beleid, een betrouwbaar werkgever, competente, loyale en betrokken werknemers die zich kunnen ontwikkelen en ontplooien zijn allemaal uitingen van een duurzaam algemeen en personeelsbeleid. Dit wordt actief uitgedragen en bewoners worden op hun medeverantwoordelijkheid gewezen en gestimuleerd. Wij streven naar een optimum, waarbij we de (financiële) haalbaarheid goed in het oog houden. 12 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

13 > Speerpunt 4: Samenleving en maatschappij Doelstelling 4.1: maatschappelijk ondernemen De rol van RWS als maatschappelijke onderneming wordt breed gedragen. Actieve participatie van huurders, van de MAR (Maatschappelijke Advies Raad), van de huurdersvereniging zijn daarbij noodzakelijk en vanzelfsprekend. Bijvoorbeeld gemeenten zijn een belangrijke partner, waarmee duidelijke (prestatie)afspraken moeten worden gemaakt. Het huisvesten van lokaal actieve maatschappelijk betrokken organisaties is een activiteit die wel direct te maken heeft met onze primaire taak, maar ook toont dat RWS haar maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt. Niet alleen komt nauwe samenwerking met een keur aan organisaties de kwaliteit ten goede, maar dit zal ook efficiëncyverbetering tot gevolg kunnen hebben. De integrale aanpak in het maatschappelijk ondernemen wordt geoptimaliseerd, waarbij ook derden hun verantwoordelijkheid dienen te nemen. Doelstelling 4.1: maatschappelijk ondernement Actieve participatie van de huurders Actieve participatie van de primaire belangenhouders via MAR Prestatieafspraken met de gemeenten Goede betrokkenheid van de brede groep aan belangenhouders Goed gemotiveerd ondersteunen en faciliteren van maatschappelijke initiatieven in belang van de leefbaarheid Doelgroep uitbreiden, nieuwe mensen en organisaties betrekken Doelstelling 4.2: brede maatschappelijke taak Mede door de Europese richtlijnen moet de primaire doelgroep worden verdeeld naar de huurprijs die zij kunnen betalen: niet alleen goedkoop, betaalbaar en middelduur (tot huurtoeslaggrens), maar ook duur (vanaf de huurtoeslaggrens). De behoefte aan dure huurwoningen is er duidelijk. Maar de hiervoor benodigde ongeborgde, dus commerciële, financiering wordt niet verleend door banken, waarmee niet aan de vraag kan worden voldaan. RWS zal slechts dán dure huurwoningen bouwen en beheren, wanneer dit financieel verantwoord is. Opbrengsten van deze marktconforme huren komen ten goede aan de primaire taak en doelgroep. Zoals ook reeds verwoord in doelstelling 1.4, zal RWS dit soort commercieel getinte activiteiten in principe niet alleen uitvoeren. Een steviger basis en risicospreiding ontstaat bij regionale of zelfs provinciale samenwerking tussen corporaties en mogelijke andere partijen. Middeninkomens, die wij definiëren als gezinsinkomens tussen en , kunnen nu nog in de bestaande toewijzingssystematiek een woning huren bij RWS. Maximaal 10% van ons woningbestand mag aan deze middengroep worden toegewezen. Wanneer echter blijkt dat de hiervoor toegestane marges overschreden worden, moet RWS het beleid op dit punt heroverwegen en aanpassen. 13 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

14 Over sociale koop (huurders die hun woning kopen) is RWS terughoudend, omdat het niet altijd voor de huurder en/ of de omgeving een verbetering is. Als het onze sociale doelstelling ten goede komt dan wel als het in het SVB past, zijn wij voorstanders van sociale koop. RWS wil short stay-voorzieningen aanbieden, voor tijdelijke woonbehoefte van bijvoorbeeld buitenlandse werknemers of onverwacht alleenstaanden. Gericht wordt op regionale samenwerking en krachtenbundeling. Wonen met luxe zorg wordt door RWS erkend als behoefte, ondersteund en gefaciliteerd, maar niet aangeboden. Doelstelling 4.2: brede maatschappelijke taak Het huisvesten van de primaire doelgroep, verdelen in: goedkoop, betaalbaar, duur tot huurtoeslag, duur vanaf huurtoeslag Het huisvesten van meer dan alleen de primaire doelgroepen Zie doelstelling 1.1 Zie doelstelling 1.4 De middeninkomens: van ,- tot ,- Kopers: starters, sociale kopers, middeninkomens Bijzondere doelgroepen: Buitenlandse werknemers Tijdelijke woonbehoefte Wonen met zorg Wonen met luxe zorg Doelstelling 4.3: bijdragen aan leefbaarheid RWS blijft investeren in en faciliteren van activiteiten die de leefbaarheid van wijken en kernen vergroten. Dit vanwege klanttevredenheid, maar ook vanwege het effect op de vastgoedwaarde. RWS partner in wonen hecht veel waarde aan goede en leefbare wijken. Het draagt bij aan een plezierige woonomgeving, vergroot de verhuurbaarheid en reduceert de kosten in onderhoud en beheer. Daarbij is het van belang aandacht te besteden aan fysieke, sociale en economische aspecten. Hierin willen we de samenwerking aangaan met onze partners met de intentie om gezamenlijk te komen tot wijkanalyses, visies en wijkprogramma s. Dit alles rondom wonen, veiligheid en welzijn. De voor ons relevante aspecten zullen wij oppakken en vertalen in de wijkontwikkelingsplannen SVB. Ons uitgangspunt is een goed woonklimaat in onze woonwijken als absolute voorwaarde om de leefbaarheid te handhaven dan wel te verbeteren. Dat betekent dat we onze 14 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

15 inzet (blijven) richten op zaken zoals sociaal beheer, overleg, het behandelen van overlastzaken en investeringen ten aanzien van leefbaarheidactiviteiten. Maar ook investeringen om onze woningen kwaliteit en toegankelijkheid te laten uitstralen zijn van belang gebleken voor het woonklimaat in kernen en wijken. Initiatieven als buurtteams zoals in Kapelle en omliggende kernen zullen verder worden uitgebouwd. Met actief sociaal buurtbeheer willen we de kwaliteit van wonen en omgeving bevorderen. Daarbij is de bijdrage van bewoners aan de eigen woonomgeving van wezenlijk belang. RWS gaat de samenwerking met de bewoners graag aan en zal daar waar nodig het initiatief nemen. Om het woonklimaat en de leefbaarheid te verbeteren wil RWS aansluiten bij wat bewoners en samenwerkingpartners belangrijk vinden. Door de inbreng van bewoners, willen we met onze aanpak optimaal inspelen op de wensen ten aanzien van wonen en woonomgeving. Door het handhaven van en indien nodig intensiveren van het contact met samenwerkende organisaties willen we komen tot sluitende netwerken op buurt- en wijkniveau. Zo is bijvoorbeeld de ontwikkeling van woonservicezônes van groot belang voor de leefbaarheid in wijken en dorpen. Nadere uitwerking daarvan door RWS met zorgpartners en de gemeentelijke overheid is een uitdaging voor de komende jaren. RWS wil bewoners die zich actief inzetten en initiatieven ontplooien in het kader van woonklimaat en leefbaarheid ondersteunen. RWS wil graag bijdragen aan activiteiten in de buurt waarbij bewoners elkaar kunnen ontmoeten en de sociale cohesie een impuls kan krijgen. RWS streeft met de aanpak van overlast naar herstel van rustig woongenot, bevordering van goed huurderschap en bescherming van eigendommen van RWS. Wij spreken alle betrokkenen aan op hun eigen verantwoordelijkheid en werken samen met diverse organisaties. Samen met de gemeenten en politie pakken we overlast in buurten aan. Doelstelling 4.3: bijdragen aan leefbaarheid Samen met andere organisaties actief werken aan de leefbaarheid van wijken Investeren in en faciliteren van activiteiten Wijk- en wijkoverstijgende activiteiten wijkbudget op jaarbasis per wijk/kern 15 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

16 > Speerpunt 5: Organisatie en bedrijfsvoering Doelstelling 5.1: een goede werkgever zijn, investeren in ontwikkeling RWS voert een duurzaam personeelsbeleid, gericht op het werven en behouden van kundige, flexibele, gedreven en loyale medewerkers die zich blijven ontplooien en ontwikkelen. Medewerkers werken zelfstandig en met eigen verantwoordelijkheid, zijn resultaat- en oplossingsgericht. RWS boort mogelijkheden en ambities aan bij haar werknemers. De HRM-instrumenten zijn daarop gericht. Ook het delen van aspecten van werkgeverschap met andere corporaties vindt RWS van belang. Doelstelling 5.1: een goede werkgever zijn en investeren in ieders ontwikkeling Zelfstandheid en verantwoordelijkheid medewerkers Inspelen op behoefte en noodzaak niet-traditionele werkvormen Het nieuwe werken Vanaf 2012 Scholing, opleiding, training en coaching Inzetten naar behoefte Scholingsbudgeet (per medew.) blijft minimaal gelijk Min. per jaar Betrokken medewerkers en flexibele organisatie Organisatie werkt resultaat en oplossingsgericht Juiste vrouw/ man op juiste plaats Vanaf 2012 Doelstelling 5.2: kennis delen met andere corporaties Met corporaties in de regio wordt op verschillende gebieden nauw samengewerkt, zoals met R&B en SMB. Op Zeeuwse schaal wordt verdere samenwerking gezocht op die beleidsterreinen waar dit toegevoegde waarde heeft voor RWS. Ook Marsaki blijft een belangrijke partner waarmee over en weer nauw samengewerkt en uitgewisseld wordt. Doelstelling 5.2: kennis delen met andere corporaties Nauwere samenwerking met R&B Wonen Intensievere samenwerking met SMB Verdere samenwerking met Zeeuwse corporatiest Samenwerking Marsaki 16 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

17 Doelstelling 5.3: verbeteren interne verantwoording en informatievoorziening Daar waar verbeteringen mogelijk en gewenst zijn van rapportages aan bestuur, management en toezichthouders worden deze zo spoedig mogelijk doorgevoerd. Intra- en internet spelen bij onze informatievoorziening een belangrijke rol. Doelstelling 5.3: verbeteren interne verantwoording en informatievoorziening Optimaliseren rapportages voor bestuur, management en toezichthouders Informatievoorziening, beoordeling en bijsturing Zo vaak als nodig: maandelijkse, kwartaal-, halfjaars- of jaarlijkse rapportages Doelstelling 5.4: Bedrijfsmatig werken De Interne Aannemerij heeft de afgelopen jaren alle positieve beoordelingen uit de MQM-meting behaald. Deze normen blijven gehanteerd worden. Ook de eisen die KWH aan ons stelt zijn van belang bij de beoordeling van onze mate van bedrijfsmatig werken in de hele organisatie. Efficiënt, kostenbewust en zakelijk handelen is van groot belang, waarbij de economische ontwikkelingen dit nog harder noodzakelijk maken. Ook in het personeelsbeleid zal hieraan nadrukkelijk aandacht worden geschonken. Doelstelling 5.4: bedrijfsmatig werken Meer bedrijfsmatig werken via verdere ontwikkeling van de organisatie 17 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

18 > Speerpunt 6: Financiën RWS is een gezonde financiële corporatie en kan haar maatschappelijk taak alleen blijven uitvoeren als de financiële continuïteit gewaarborgd blijft. De continuïteit en financiële prestaties worden voortschrijdend bewaakt, zowel intern als extern. De externe bewaking wordt uitgevoerd door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) en het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting (CFV). De interne bewaking gebeurt door middel van het doorrekenen van de realisaties en de verschillende beleidsalternatieven in ons meerjarenprognosepakket Wals. De resultaten resulteren in diverse financiële kengetallen. Door onze deelname aan Aedex/IPD zijn deze kengetallen uitgebreid en kunnen we de financiële continuïteit beoordelen met extra meerjarige rendementsdoelstellingen. Door de ministeriele regeling is het speerpunt van het financiële beleid van RWS gericht op het sociale bezit (DAEB). Door het ontbreken van richtlijnen en de onzekerheid voor financiering van het commercieel bezit (niet-daeb) zijn hiervoor (nog) geen financiële doelstellingen bepaald. De financiële doelstellingen zijn: Externe beoordeling Centraal Fonds voor de volkshuisvesting Solvabiliteitsoordeel Continuïteitsoordeel Waarborgfonds Sociale Woningbouw Kredietwaardigheid Faciliteringsvolume Interne beoordeling Norm Voldoende A Kredietwaardig Beschikbaarheid > behoefte Norm Interest Coverage Ratio Direct rendement Indirect rendement Totaal rendement Loan to Value Operationele kasstroom Exploitatiekosten als % inkomsten (Aedex/IPD methodiek) > 1,5% > inflatie > 0% > inflatie < 70% > (*) < 55% (*) inclusief 2% aflossingsfrictie WSW methodiek 18 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

19 5. Tot slot Adviezen OR, huurdersvereniging en MAR, RvC Hier wordt nog aan gesleuteld 19 RWS partner in wonen concept Ondernemingsplan versie 2

20 rws partner in wonen Stationspark DZ GOES Telefoon: (0113) Fax: (0113) Website: