Werkstuk Geschiedenis Egypte

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Werkstuk Geschiedenis Egypte"

Transcriptie

1 Werkstuk Geschiedenis Egypte Werkstuk door een scholier 4100 woorden 30 april ,7 369 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud 1. Egyptische Jaartallen 2. Farao s 3. Piramides 4. Grafrovers 5. De Nijl 6. Egyptische Wiskunde 7. Hiërogliefen 8. In het Hiernamaals Bronvermelding 1. Egyptische Jaartallen Eén van de meest verwonderlijke dingen is dat de geschiedenis zo eindeloos lang heeft geduurd: meer dan 3000 jaar! De Egyptenaren kenden toen de jaartelling nog niet dus hadden ze iets eigenlijk veel slimmer bedacht. Daarom is de Egyptische geschiedenis verdeeld in hoofdperiodes. Tussen die hoofdperiodes had je ook nog drie tussenperiodes. Het kenmerk van een tussenperiode was dat het land toen bestuurd werd door farao s die er niet veel van terechtbrachten, daardoor was het een tijdje een grote puinhoop in het land. Periodes waren weer opgedeeld in dynastieën. Met zo n dynastie bedoelen we de tijd dat er een familie aan de macht was. Sommige dynastieën duurden erg lang, sommige heel kort. Zo had de 18e dynastie wel 14 farao s, terwijl de 28e er niet verder dan 1 kwam Al was er maar 1 farao aan de macht was gekomen was het waarschijnlijk voorgekomen dat de farao die toen aan de macht was een dochter kreeg. Vrouwen mochten volgens Hatsjepoet ( een farao ) geen farao worden. Want volgens Hatsjepoet was de farao de zoon van de Egyptische oppergod Re. En een zoon is een jongen dus kon dat niet een meisje zijn. Dus al zou de farao dan een dochter zou krijgen dan zou de man van de dochter van de farao, farao worden. Wat? Dan zou dus de man van die dochter farao worden. In totaal zijn er 31 dynastieën geweest in de tijd van de Egyptenaren. Daarna werd Egypte binnengevallen Pagina 1 van 11

2 door de Perzen. Er volgde toen een tijd dat in Egypte er Griekse farao s aan de macht waren. Ten slotte werd Egypte binnengevallen door de Romeinen en daarna nog eens een keer door de Arabieren. Hier volgt een waanzinnige snelle race door de tijd. Tijd: v. Chr. Dynastie: 1-2 Gebeurtenissen: Het land is verdeeld in twee staten. In het zuiden Opper-Egypte en in het noorden Beneden-Egypte. In de eerste dynastie worden de twee staten samen gevoegd tot één. Dit was het werk van een farao genaamd Menes die de eerste absolute heerser was van het vernieuwde Egypte Tijd: v. Chr. Dynastie: 3-6 Gebeurtenissen: Ontwikkeling van het hiërogliefenschrift en de Egyptische zonnekalender. De vierde dynastie is de tijd van de grote piramidebouwers. Tijd: v. Chr. Dynastie: 7-10 Gebeurtenissen: Zwakke regering van farao Pepi leidt tot revolutie en opstand. Veel boeren sterven aan hongersnood. Tijd: v. Chr. Dynastie: Gebeurtenissen: Veel buitenlandse belangstelling voor de Egyptische omgeving, kunst, cultuur en hiërogliefenschrift. Er worden reusachtige, prachtig versierde, tempels gebouwd. De eerste bakkerijen ter wereld worden opgericht in Egypte. Tijd: v. Chr. Dynastie: Gebeurtenissen: Indringers uit Azië, de Hyksos, regeren in het noorden. De Egyptenaren gebruiken voor het paarden en strijdwagens, ook als eerste ter wereld. En ook de eerste snoepjes ter wereld werden in de 16e dynastie gemaakt door de Egyptenaren. Tijd: v. Chr. Dynastie: Gebeurtenissen: De indringers uit Azië, de Hyksos dus, zijn verjaagd. Egypte beleefde haar hoogtepunt van macht en welvaart. Bouw van piramides afgeschaft (zie ook hoofdstuk drie) en bouw van graven voor de farao s in de Koningsvallei, o.a. van Toetanchamon. Ramses II leverde strijd bij Kadesh (Syrië) tegen de Hettieten die uit Klein-Azië (dat tegenwoordig Turkije heet) afkomstig waren. Mummies kregen op papyrus, Egyptisch papier, een geschreven Dodenboek mee. Tijd: v. Chr. Dynastie: Pagina 2 van 11

3 Gebeurtenissen: Egypte werd geregeerd door Perzische koningen. Heersers uit Nubië (een staat uit het zuiden van Egypte en het noorden van Soedan) moedigen als eerste een studie van de Egyptische geschiedenis aan. Tijd: v. Chr. Dynastie: (de laatste dynastieën) Gebeurtenissen: Egypte werd veroverd door Alexander de Grote uit Griekenland. Egypte werd geregeerd door Ptolemaeën (Griekse farao s) Tijd: v. Chr. Gebeurtenissen: Egypte werd Romeinse provincie. Islamitisch geloof werd verboden door de Romeinen. Egypte moest voedsel leveren aan de Romeinse Wereld. Tijd: 30 v. Chr. Gebeurtenissen: Groot deel van de buurlanden van Egypte verovert door de Romeinen. Tijd: 641 n. Chr. Gebeurtenissen: Egypte werd veroverd door de Arabieren. 2. Farao s Het meest indrukwekkende dat er in Egypte te zien is zijn de piramides. En het meest indrukwekkende dat er in Egypte niet te zien is zijn de mensen die de piramides lieten bouwen: de farao s. De zijn nu niet meer dan een hoopje botten in een lapje stof, tenminste als ze niet geroofd zijn door grafrovers. Ze zijn dan dus mummies. Maar waar kwamen de farao s vandaan? Toen in Europa de ijstijd eindigde begonnen in Noord-Afrika vruchtbare gebieden op te drogen en het droge zanderige woestijnen te worden. De mensen die uit de verdroogde gebieden wegtrokken gingen wonen in groepen langs de Nijl. Er zat bijna geen verschil in de groepen. Zo had bijvoorbeeld een eigen hoofdman. De machtigste hoofdmannen veroverden hun buurgroepen en riepen zichzelf uit tot koning. Zo ontstonden er langzamerhand kleine koninkrijkjes langs de Nijl. Op hun beurt veroverden de machtigste koningen hun buren zodat ze nog machtiger werden. Ten slotte waren er nog twee koningen over. De koning van het zuiden (Opper-Egypte) met zijn witte kroon en de koning van het noorden (Beneden-Egypte)met zijn rode kroon. Rond 3000 v. Chr. (de eerste dynastie) veroverde koning Menes van Opper-Egypte Beneden-Egypte. De kronen van de twee rijken voegde hij samen tot één. Hiermee werd Egypte het land dat wij nu kennen en Menes werd de eerste koning van de eerste dynastie. Hier zijn een paar koninklijke verplichtingen. - Het Sedfeest Pagina 3 van 11

4 Als een koning jarenlang aan de macht was, werd het Sedfeest gevierd. De bedoeling van het Sedfeest was om de kracht van de steeds oudere wordende farao te vernieuwen. Hiervoor moest de farao een speciaal uitgezet parcours lopen. Het was een behoorlijke krachtproef om het te lopen en het is te vergelijken met de Cooper-test. - Heerser van alles De koning moest er rekening mee houden dat hij niet alleen farao was maar ook god was. Iedere ochtend moest de koning offers brengen aan andere goden. Dit was bedoeld om de Zon op te laten komen. Deed hij dat niet dan zou de Zon niet opgaan en dan zou dat het einde van de wereld betekenen! Tenminste dat dachten de Egyptenaren. Maar gelukkig (voor de koning) deden soms de priester dat. De priesters aten de offers voor de goden trouwens ook op als deel van hun vergoeding. Een andere bevoegdheid voor de koning was ook het heersen over de rivier de Nijl. Omdat er niet veel regen was liet de koning de Nijl overstromen om zo het land weer vruchtbaar te maken ( zie hoofdstuk vijf ). U zult begrijpen dat de jaarlijkse overstroming van de Nijl voor de Egyptenaren erg belangrijk was. - De koninklijke bijnaam Het was natuurlijk wel heel erg onwaarschijnlijk dat je een Egyptische koning werd, en veel begrijpelijker was dat je een normale burgerwas. Om te beginnen zou je jezelf aardig in de nesten werken als je de koning gewoon aansprak met: Ehhh koning. Was je een doodgewone Egyptische burger zou je hiervoor zelfs de doodstraf kunnen krijgen omdat je dan de koning flink beledigd had. De Egyptenaren geloofden dat hun heerser heilig was. Ten slotte was hij niet alleen koning maar ook een god. De populairste bijnaam voor de koning was farao, dat groot huis of paleis betekent omdat de Egyptenaren dachten dat het lichaam van hun koning het menselijk huis was van een god. - Machtige legerleider Op de reliëfs (dat zijn teksten die je ook kan voelen, dus in een soort bobbel) van vrijwel alle Egyptische monumenten staat de farao van Egypte afgebeeld als overwinnaar. En wat dan als de Egyptische farao verloren had? Geen zorgen, de schrijvers schreven gewoon dat de Egyptenaren gewonnen hadden. Ramses II vocht bij Kadesh in Syrië tegen de Hettieten. De Egyptische schrijvers beschreven hoe Ramses II de Hettieten versloeg. Het vreemde is alleen dat de schrijvers van de Hettieten ook verslag hadden gemaakt van dezelfde strijd, alleen schreven hun dat de Hettieten gewonnen hadden! Hier kunt U zien dat de kat een heilig dier was. 3. Piramides Hier zijn een paar indrukwekkende dingen over piramides. 1. Iedereen denkt dat de piramides werden gebouwd als begraafplaats van de farao s Pagina 4 van 11

5 2. De piramides werden gemaakt van gigantische stenen blokken, maaar bijna niemand weet hoe de Egyptenaren de grote stenen blokken precies werden vervoerd naar de plek waar de piramide werd gebouwd. Veel mensen denken dat de stenen blokken door de Egyptenaren over een aarde wal naar boven getrokken werd. Andere mensen denken dat de kleinere stenen door vele vogels naar boven getrokken werd. En dat de Egyptenaren de vogels lokten door voedsel neer te leggen. Hier kunt u zien hoe ze dat deden. 3. In het midden van de grafkamer van de piramide stonden heel veel voorwerpen (vaak gemaakt van- of versierd met goud, ivoor, edelstenen enz.) die farao nodig had om in het hiernamaals, dat is een leven na de dood die alleen is voor farao s, verder te leven. 4. De kostbare voorwerpen van de farao waren zeer gebruikelijk voor grafrovers. De piramidebouwers probeerde de grafrovers dan ook op het verkeerde spoor te zetten dooor valse, trappen, deuren en gangen te maken. 5. Het oppervlak van de Grote Piramide van Cheops is net zo groot als dat van acht voetbalvelden. 320 m x 320 m = m2 6. De grafkamer van de Grote Piramide van Cheops is net zo groot als een huis. 10 m x 5 m x 6 m = 300 m3 7. De piramides liggen dichtbij de Nijl, zodat de reusachtige stenen per boot vanaf de steengroeven, dat is dus een soort steenbron, konden worden vervoerd. Dit lag soms wel op meer dan 100 kilometer van elkaar af. 8. De piramides werden om godsdienstige redenen aan de west-kant van de Nijl gebouwd. 9. Bij de graven van de farao s werden ook godsdienstige geschriften gelegd die hen in hun leven in het hiernamaals konden helpen.tijdens de eerste dynastieën werden de geschriften op de muren van de grafkamers geschilderd. Later werd dat op papyrus (papier) geschreven, dat opgerold werd en in de sacrofaag (doodskist) van de overledende werd gelegd. Op de geschriften, dat bekend staat als het Dodenboek, staat wat de gevaren zijn in het hiernamaals 10. De oude Grieken bezochten de piramides als toeristen. Zij vertelden aan anderen dat de bouw van elke piramide tien jaar lang zo n slaven hadden gewerkt. In een paar moderne geschiedenisboeken staat dit nog steeds al klopt er helemaal niets van. De werklui waren vrije handwerklieden, geen slaven, en er waren waarschijnlijk tot man nodig om een piramide te bouwen. De betaling werd trouwens gedaan met radijsjes en knoflook, om de werklui nog gezond te laten blijven. Test uzelf. Waar of niet waar? - Mummies werden soms begraven met modelpoppen. - Hout was een kostbaar materiaal in Egypte, omdat er nauwelijks bomen stonden. Dit is een van de redenen dat de Egyptenaren zo goed waren met het bouwen met steen. Pagina 5 van 11

6 - Men beweerde dat de Egyptenaren de stenen op een soort sleeën naar de piramide heeft geslepen, omdat het wiel nog niet was uitgevonden. - Veel farao s werden met een Dodenboek begraven dat Het Boek Van De Heilige Koe heette - Piramides raakten tussen 1800 v. Chr. en 800 v. Chr. zo n 1000 jaar lang uit de mode - In de piramides lag alles wat de farao in het hiernamaals nodig had inclusief een toilet! - De trappenpiramiramide van Djoser in Sakkara was het eerste stenen bouwwerk ter wereld. - De Grote Piramide van Cheops bestaat uit zo n stenen blokken - In Egypte staan meer dan 100 piramides Als U alle vragen goed had bent U een genie Ghgggggggggggggg Alle vragen zijn waar Dit is de trappenpiramide van Djoser. Waarom werden piramides gebouwd? In de tijd van de Egyptenaren werden farao s niet begraven zoals wij dat meestal doen, zoals cremeren of begraven in een doodskist onder de grond. De Egyptische farao s werden begraven in grote piramides met allemaal kostbaarheden die farao s nodig hadden in het hiernamaals. Want de Egyptenaren dachten dat de farao s terug kwamen in het hiernamaals na je ddod in het leven op aarde. En daar moest je toch wat bij je hebben In het midden van de piramide was de grafkamer. In de grafkamer van de piramide lag de sacrofaag waar de mummie in zit. Een sacrofaag is een doodskist. In de doodskist lag het Dodenboek. Hier stond in wat de farao in het hiernamaals moest doen. 4. Grafrovers Pagina 6 van 11

7 De farao s lieten dus zichzelf in een piramide begraven. Omdat de Egyptenaren dachten dat de farao in het hiernamaals terugkwam, gaven ze hem veel spullen mee die hij nodig had in het hiernamaals. Natuurlijk waren dit kostbare spullen want ze waren allemaal van goud, ivoor, edelsteen, enz. Die spullen waren dus op aarde veel geld waard. Daarom was een piramide erg aantrekkelijk voor grafrovers. De grafrovers zouden erg rijk kunnen worden al zouden ze die kostbaarheden bezitten. Daarom gingen de grafrovers naar piramides om die leeg te roven. Na een tijdje werd elke piramide leeggeroofd. Dus bedachten de farao s om te stoppen met piramides bouwen. Ze konden natuurlijk wel de piramides steeds iets groter, steviger en moeilijker maken om erin te komen. Maar de grafrovers lukte het altijd om in de grafkamer te komen. Al waren de grafrovers in de grafkamer begon het grote avontuur. De grafrovers die vaak met een groep waren, staken dan de doodskist in brand, d.w.z. binnenin de doodskist. Want in de doodskist lagen veel brandbare spullen zoals stof en papyrus. De grafrovers staken met hun fakkels het in brand. Want als het in de brand stond zodat alle andere spullen verbrand waren konden ze zo het goud eruit pakken. De koningen hadden er dus genoeg van. Alles werd leeggeroofd en er bleef niets meer over. Dus bedachten ze iets slims. Ze bedachten geen piramide meer te bouwen, want dat leek net een uithangbord te zijn voor grafrovers met als tekst: Kijk eens, hier zijn grote schatten te halen. Dus bedachten ze om ze voortaan te begraven. Ergens in Egypte is een groot dal. Het Dal dat het Dal der Koningen heet. Hier werden de koningen begraven in een soort grotten. Natuurlijk was dit ook moeilijk toegankelijk, want al werd het nou eens ontdekt dan zou het alsnog worden leeggeroofd. Hier volgt een raar verhaal: Eindelijk hadden grafrovers het doel bereikt. De stenen sarcofaag stond voor hen. Misschien bevatte hij ongekende schatten en genoeg goud om de man eeuwig rijkdom te geven. De deksel was loodzwaar. De dieven worstelden zich om het ding omhoog te krijgen. De rust van de grafkamer werd door hun gebonk verstoord. Stof en steentjes vielen naar beneden. Eindelijk verscheen er een scheur in het deksel. De dieven stopten even om te rusten en keken trots naar hun werk. Daarna gingen ze met nieuwe moed ertegenaan. De scheur werd breder. Omdat de dieven bezig waren met de sarcofaag open te maken letten zij helemaal niet op het plafond dat niet erg stevig meer zat. Nog een ruk aan de deksel. Een luid gekraak echode door de grafkamer. De grafrovers staken hun handen in de kist. Weer klonk er luid gekraak, maar deze keer was het het plafond. Het plafond was verzwakt door de pogingen van de dieven om in te breken. Het plafond stortte naar beneden. De dieven wilden hun handen uit de kist halen maar het was te laat. De rovers waren dood met hun handen nog in de kist. In 1970 werden zij gevonden, toen archeologen de stenen weghaalden om bij de doodskist te komen. Het enige wat ze vonden waren een paar geraamtes met een stuk stof dat ooit een mantel was geweest. De handen van de skeletten staken in de doodskist. In de zak van de mantel bevond zich iets waar de archeologen van op keken. Wat vonden ze? De overblijfselen van een krant. Maar dat was niet zomaar een krant. De krant was van 1944 na Christus. 5. De Nijl De Nijl is de langste rivier ter wereld. Voor Egypte was hij het allerbelangrijkste. Hier komen een paar punten waarom de Nijl zo belangrijk was: 1. Om piramides te bouwen moesten er grote stenen naar de plek worden vervoerd. Omdat het wiel nog Pagina 7 van 11

8 niet was uitgevonden moest het op een andere manier. Je zou moeilijk door de woestijn met een steen honderd kilometer moeten lopen. Dus bedachten de farao s om het maar per boot te doen. Zo gingen ze over de Nijl. Ze gingen met grote boten over de Nijl met heel erg veel stenen en al had de farao een plek langs de Nijl aangewezen dan moesten ze nog een klein stukje over het land. 2. De boeren waren erg arm. Ze moesten steeds maar werken voor de farao s. Omdat het in Egypte erg warm is werden de landbouwgronden ook vaak droog. In Nederland doen we in de zomer dan gewoon sproeiers aan. Maar dat hadden de Egyptenaren toen nog niet. Zij deden het heel anders. Omdat er in een tijd heel veel water viel en de Nijl dus heel hoog werd lieten ze gewoon de Nijl overstromen. Tijdens de overstromingen kwam er veel water op de landbouwgrond. Dan bleef er ook nog een klein laagje modder achter. Vlak na de overstroming werd er meteen gezaaid. Zo konden er toch produkten worden geoogst. Deze drie tijdperken duurden ongeveer allemaal even lang, dus vier maanden. Deze drie tijdperken waren de drie seizoenen van Egypte. Feiten over de Nijl: 1. De Nijl is maar liefst 960 kilometer lang. 2. Er stromen drie rivieren in de Nijl. De rivier de Atarba die uit Soedan komt, de blauwe Nijl uit Ethiopie en de witte Nijl uit Oeganda. 3. De overstromingen van de Nijl begint in juni en eindigt in oktober. 4. De Egyptenaren tekenden op de rotsen hoe hoog het water kwam. Deze tekens staan bekend als de Nijlmeters. 5. Rond november verschenen de eerste plantjes. Het hangt af van de hoogte van de overstroming hoe de oogst zal zijn. Dit werd gemeten in el, dit wat een halve meter. Een Romeins bezoeker, Plinius, schreef: Een hoogte van twaalf el betekent honger, omdat er dan te weinig water was. Een hoogte van veertien el betekent geluk, omdat er dan genoeg water is. Een hoogte van vijftien el betekent zekerheid, omdat er dan ook genoeg water is en een hoogte van achttien el betekent ramp omdat er dan teveel water is. 6. Egyptische wiskunde In Egypte was er de eerste wiskunde. Hier komen de getallen in tekens: De Egyptenaren begonnen te tellen bij 1 en stopten pas bij 1 miljoen. De een was een symbool dat een papyrusblad moest voorstellen. De tien een gevouwen blad in de vorm van een das. De honderd leek op een bolletje touw. De duizend was een lotusbloem. De tienduizend was een slang. De honderdduizend een kikkervisje. Een miljoen was een geleerde die aan het bidden was met zijn handen omhoog. In Egyptische getallen is het totaal aantal bijna net zo makkelijk te lezen als bij ons. Al zie je bijvoordbeeld drie keer een tekentje van honderd staan dan heb je dus driehonderd. En al zie je daarnaast negen tekentjes van tien staan heb je dus negentig, plus die driehonderd is dus driehonderdnegentig. En al heb je dus nou tien tekentjes van een? dan is dat tien keer een en dat is tien. En voor tien heb je ook een teken. Aftrekken is het tegenovergestelde van optellen en bijna net zo eenvoudig, alleen moet je oppassen bij het lenen. Voorbeeld van optellen: Pagina 8 van 11

9 In moderne wiskunde: =260 In Egyptische getallen: Voorbeeld van aftrekken: In moderne wiskunde: =242 In Egyptische getallen: 7. Hieroglyfen Het Egyptische schrift heette het Hieroglyfenschrift. Maar de Egyptenaren noemden het niet zo. Het woord is Grieks en komt van hieros dan heilig betekent en glyphe dat snijwerk of stempel betekende. En de Egyptische naam voor het schrift was woorden van goden. Soms stond een teken voor een letter, zoals in ons alfabet, maar soms ook voor en bepaalde uitspraak of twee letters zoals bij ons de ch en als uitspraak bijvoorbeeld sj. De inkt die de Egyptenaren gebruikten leek meer op onze plakkaatverf. De meestgebruikte kleuren waren zwart en rood. Met lijm maakte met blokken van de inkt. Een pen leek meer op een fijne kwast want men kauwde op een takje of een rietstengel totdat het uiteinde begon te rafelen. Daarna sneed men met een mes de rafels tot een dun puntje. Hiermee werd in het blok geschreven. Ze konden ook met de pen op papyrus schrijven. Papyrus is een soort papier dat gemaakt werd van rietstengels die opelkaar werden gelegd en erop geslagen werd. Daarna werd het in de zon gedroogd. De langst bekende rol papyrus was 125 meter lang. Mensen die konden lezen en schrijven konden en goed beroep krijgen zoals priester, dokter of ambtenaar. Deze mensen werden soms gewaardeerd omdat het erg lang duurde voor je eindelijk kon lezen en schrijven. De meeste kinderen bleven ook thuis en deden wat hun vader of moeder ook deden.scholen bevonden zich vaak in tempels en werden geleid door priesters. De studie voor de schrijvers was erg zwaar. Er heerste strikte orde en de leraren waren waanzinnig streng. Lees de volgende tekst maar eens voor die richtlijnen voor een jonge schrijver heet. O schrijver, u mag niet lui zijn, anders wordt u vervloekt. Geef u niet over aan pleziertjes, anders zult u mislukken. Geeft u geen dag over aan de luiheid, anders zult u afgeranseld worden. Het oor van een jongen zit aan de achterkant, zodat hij kan luisteren hoe hij geslagen wordt Toen de laatste tempel in de zesde eeuw na Christus werd gesloten, verdween ook de kunst van hieroglyfen. Daarna wist niemand er meer iets van. Zo ontstond het idee dat de Egyptenaren zo slim waren, dat ze een taal hadden bedacht die niemand anders kon begrijpen. In 1779 werd de steen van Rosette ontdekt door een officier in het leger van Napoleon. Hierop stond dezelfde boodschap in hieroglyfenschrift, in het oud-egyptisch en in het Grieks. In 1822 gebruikte een jonge Franse wetenschapper, Jean-Francois Champillon, de steen en zijn kennis van het Grieks en het Oud-Egyptisch om de code te kraken en de hieroglyfen te ontcijferen. 8. In het hiernamaals Pagina 9 van 11

10 Wie is Osiris? De Egyptenaren vertelden hoe de god Osiris werd vermoord en weer opstond uit de dood. Iedere Egyptenaar wilde daarom "een Osiris worden". Door de mummificatie, dat is dus mummie worden, hoopte de Egyptenaar te worden opgenomen in Osiris kringloop van leven en dood. Zo'n levenscyclus zagen de Egyptenaren overal om zich heen in de natuur, de zon en de sterren gaan onder en komen weer op, de maan neemt af en wast weer, het Nijlwater zakt en komt dan weer tot overstroming, het koren sterft af en komt weer op. Dan moest toch ook de mens na de dood kunnen voortleven. Boten en veerlieden Het Dodenrijk was vol kanalen die de dode moest oversteken. Daarom kregen de Egyptenaren (model)boten mee in het graf. Wie geen eigen boot bezat, kon gebruik maken van de afbeeldingen in het Dodenboek. De plaatjes met varende doden en goeden konden namelijk werkelijkheid worden. De toverspreuken bevatten de wachtwoorden. Als de dode deze aan de veerman noemde, zette hij hem over. Poorten en wachters De dode vreesde de poortwachters van het Dodenrijk. Met hun lange messen en woeste dierenkoppen schrokken de poortwachters indringers af. Wie Osiris kwaad wilde doen, werd onthoofd. De Dodenboeken bevatten de wachtwoorden die hen onschadelijk konden maken. Wilde dieren Krokodillen, schorpioenen, slangen en andere wilde dieren boezemden de Egyptenaren grote angst in. Zij kwamen zowel in het land van de levenden als in het Dodenrijk voor. op aarde zochten de Egyptenaren bescherming bij de god Horus, de zoon van Osiris. In het Dodenrijk, op weg naar Osiris, stonden zij er alleen voor. De toverspreuken en afbeeldingen van de Dodenboek waren hun enige verdedigingsmiddel. Het laatste oordeel Osiris wilde geen slechteriken in het Dodenrijk. Daarom woog hij het hart van iedere dode op een weegschaal. Het hart moest even licht zijn als een struisveer, het symbool van waarheid. Om een goede uitslag te verzekeren nam de dode een hartscarabee mee met daarop een toverspreuk. Andere spreuken stonden in zijn Dodenboek. Op mummiekisten staat vaak een plaatje van dit "dodengedicht" Lichaam en ziel De ziel (Ba) van een mens werd afgebeeld als een vogel met een mensenhoofd. Bij de dood vloog de ziel weg uit het lichaam, de zon achterna. 's Nachts moest de Ba weer veilig in het lichaam kunnen terugkeren. Het lichaam mocht dus niet vergaan, anders stierf de ziel een 'tweede dood'. Daarnaast was er de Ka op levenskracht, afgebeeld als twee beschermende armen. De Ka werd in leven gehouden door voedsel naar het graf te brengen. Diermummies De oude Egyptenaren dachten dat hun goden de gedaante van bepaalde dieren konden aannemen. Zulke diersoorten waren dus heilig. Ze werden bij tempels verzorgd en door pelgrims gevoed. Na hun dood werden ze gebalsemd en in onderaardse gangen begraven, soms duizenden bij elkaar. De meeste van Pagina 10 van 11

11 deze mummies dateren uit de Grieks Romeinse periode Koning Eje verricht op de mummie de rituele handeling van het openen van mond en ogen. Bronvermelding Vele informatie komt uit het boek: Die Eeuwige Egyptenaren Door: Terry Deary Peter Hepplewhite Illustraties: Martin Brown Uitgever: Kluitman Oorspronkelijke naam: The Awesone Egyptians Vertaling: Annemarie Harmaun Verder heb ik informatie van het internet afgehaald. Van Hoofdstuk 6 heb ik informatie gehaald van mijn broer Jeroen Lakeman. Pagina 11 van 11

Brandaan samenvatting groep 7

Brandaan samenvatting groep 7 Brandaan samenvatting groep 7 Mijn Malmberg Thema 1 Egypte Samenvatting De Nijl Egypte bestaat voor het grootste deel uit woestijn. Dwars door de woestijn stroomt de rivier de Nijl. Door de Nijl kende

Nadere informatie

inhoud blz. Inleiding 3 1. De farao 4 2. De dood van de farao 5 3. Bewaard als mummie 6 4. Het graf 7 5. Groter en groter 8 6. De vorm 9 7.

inhoud blz. Inleiding 3 1. De farao 4 2. De dood van de farao 5 3. Bewaard als mummie 6 4. Het graf 7 5. Groter en groter 8 6. De vorm 9 7. Piramides inhoud blz. Inleiding 3 1. De farao 4 2. De dood van de farao 5 3. Bewaard als mummie 6 4. Het graf 7 5. Groter en groter 8 6. De vorm 9 7. De bouw van de piramide 10 8. Beroemde piramides 13

Nadere informatie

MUMMIES IN BRUGGE GEHEIMEN VAN HET OUDE EGYPTE

MUMMIES IN BRUGGE GEHEIMEN VAN HET OUDE EGYPTE MUMMIES IN BRUGGE GEHEIMEN VAN HET OUDE EGYPTE EDUCATIEF PROGRAMMA VOORTGEZET ONDERWIJS Beste leerling, Welkom bij de tentoonstelling Mummies in Brugge Geheimen van het Oude Egypte. In deze tentoonstelling

Nadere informatie

Dit verslag is van Ylaine en Ryanne Mulder 29-10-'03. Verslag van het oude Egypte Ylaine en Ryanne Mulder 29-10- 03

Dit verslag is van Ylaine en Ryanne Mulder 29-10-'03. Verslag van het oude Egypte Ylaine en Ryanne Mulder 29-10- 03 Dit verslag is van Ylaine en Ryanne Mulder 29-10-'03 blz.0 Inhoudsopgave Inleiding blz. 2 De Egyptenaren jagen en oogsten blz. 3 De Farao blz. 4 Doden blz. 5 Arm of welvarend blz. 6 Ik ben de Farao blz.

Nadere informatie

Egypte. Amber Badal 1. Werkstuk: Amber Badal Groep 7 Prinses Beatrixschool. Dit is de nationale vlag van Egypte.

Egypte. Amber Badal 1. Werkstuk: Amber Badal Groep 7 Prinses Beatrixschool. Dit is de nationale vlag van Egypte. Egypte Werkstuk: Amber Badal Groep 7 Prinses Beatrixschool Dit is de nationale vlag van Egypte. Amber Badal 1 Voorwoord Ik heb dit onderwerp gekozen omdat het een leuk en erg interessant onderwerp lijkt.

Nadere informatie

5,1. Samenvatting door een scholier 1956 woorden 6 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde

5,1. Samenvatting door een scholier 1956 woorden 6 november keer beoordeeld. Aardrijkskunde Samenvatting door een scholier 1956 woorden 6 november 2001 5,1 176 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Hoofdstuk 1= Inleiding De Egyptische beschaving is één der grootste in de oude wereld, en met haar

Nadere informatie

Geschiedenis hoofdstuk 3

Geschiedenis hoofdstuk 3 Geschiedenis hoofdstuk 3 Romeinse rijk 500 v Christus 500 na Christus Rome de eeuwige stad : deze stad bestaat al eeuwenlang. De tijdlijn Het Romeinse rijk begint 500v Chr. En eindigt 500 na Christus.

Nadere informatie

Inhoud. 1. Wat weet je al? 2. Egypte van de oude steentijd tot de farao s. 3. Egypte in handen van anderen. 4. De Arabische Republiek Egypte

Inhoud. 1. Wat weet je al? 2. Egypte van de oude steentijd tot de farao s. 3. Egypte in handen van anderen. 4. De Arabische Republiek Egypte 1. Wat weet je al? Opdracht 1 Waar denk je aan bij Egypte? 4 Inhoud 2. Egypte van de oude steentijd tot de farao s Faraonische periode: 3000-332 v. Chr. 7 Opdracht 2 Van de oude steentijd tot de farao

Nadere informatie

EGYPTENAREN. Wonderlijke weetjes en fascinerende feiten over de. SARAH DEVOS met illustraties van HELEEN BRULOT. nemes farao. valse baard.

EGYPTENAREN. Wonderlijke weetjes en fascinerende feiten over de. SARAH DEVOS met illustraties van HELEEN BRULOT. nemes farao. valse baard. PROFESSOR KLEINBREIN nemes farao valse baard ankh navelpiercing lendendoek Wonderlijke weetjes en fascinerende feiten over de EGYPTENAREN SARAH DEVOS met illustraties van HELEEN BRULOT TIJDLIJN Middenrijk:

Nadere informatie

Cubetto s schoolreisje. Boek 2

Cubetto s schoolreisje. Boek 2 Cubetto s schoolreisje Boek 2 Ga voor tips en trucs voor het gebruik van de boeken en kaarten naar primotoys.com/resources Verhaal door Erin Eby. Illustraties door Momo. Vandaag gaat de klas van Cubetto

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis hoe egyptenaren met de dood omgaan

Werkstuk Geschiedenis hoe egyptenaren met de dood omgaan Werkstuk Geschiedenis hoe egyptenaren met de dood omgaan Werkstuk door een scholier 1507 woorden 22 januari 2004 6 417 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Egypte, in dat onderwerp komt onder andere iets over

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Het oude Egypte

Werkstuk Geschiedenis Het oude Egypte Werkstuk Geschiedenis Het oude Egypte Werkstuk door een scholier 2087 woorden 17 februari 2005 5,8 131 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud. 1. Voorwoord. 2. Wat is de Nijl? 3. Wie waren de Goden? 4.

Nadere informatie

14 God ging steeds voor hen uit, overdag in een wolk, s nachts in licht en vuur.

14 God ging steeds voor hen uit, overdag in een wolk, s nachts in licht en vuur. Psalmen Psalm 78 1 Een lied van Asaf. De lessen van het verleden Luister allemaal naar mijn woorden. Luister goed, want ik wil jullie iets leren. 2 Wijze woorden wil ik spreken, wijze woorden over het

Nadere informatie

Verslag Geschiedenis De Grieken

Verslag Geschiedenis De Grieken Verslag Geschiedenis De Grieken Verslag door een scholier 902 woorden 3 januari 2018 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis De Grieken Annabel van der Geer H1B Voorwoord Ik ga vertellen over de cultuur, politiek

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Egypte

Werkstuk Geschiedenis Egypte Werkstuk Geschiedenis Egypte Werkstuk door een scholier 2146 woorden 19 september 2003 5,8 207 keer beoordeeld Vak Geschiedenis INLEIDING Ongeveer vanaf 5000 jaar vóór Christus leefden de Egyptenaren.

Nadere informatie

Les 1 de Nijl. De seizoenen in Egypte. De Nijl overstroomt. Zaaien en oogsten

Les 1 de Nijl. De seizoenen in Egypte. De Nijl overstroomt. Zaaien en oogsten Les 1 de Nijl Woestijn Egypte bestond voor het grootste deel uit een zandwoestijn. Planten en dieren hadden het daar moeilijk. Veel leefde er dan ook niet in de woestijn. Maar dwars door de woestijn van

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Geschiedenis Egypte hoofdstuk 3 (SX)

Samenvatting Geschiedenis Geschiedenis Egypte hoofdstuk 3 (SX) Samenvatting Geschiedenis Geschiedenis Egypte hoofdstuk 3 (SX) Samenvatting door Mia 884 woorden 14 januari 2019 0 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden GS H3: EGYPTE Egypte wordt

Nadere informatie

Archeologen logboek Namen:....

Archeologen logboek Namen:.... Archeologen logboek Namen:... Bladzijde 1 De antwoorden op deze vragen kun je vinden bij de internetsites die bij opdracht 1 op de WebQuest staan. Vul de antwoorden in de piramide in. De letters in de

Nadere informatie

Geschiedenisproefwerk groep 7 Hoofdstuk 5 Een nieuwe wereld: Amerika

Geschiedenisproefwerk groep 7 Hoofdstuk 5 Een nieuwe wereld: Amerika Geschiedenisproefwerk groep 7 Hoofdstuk 5 Een nieuwe wereld: Amerika In het vroegere Amerika woonden Indianenstammen. Columbus ontdekte dit land van de Indianen in 1492. Het waren de Azteken, de Inca s

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Pyramiden

Werkstuk Geschiedenis Pyramiden Werkstuk Geschiedenis Pyramiden Werkstuk door een scholier 1888 woorden 18 jaar geleden 6,8 200 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Waarom bouwden de Egyptenaren hun piramides? Deelvragen: 1.

Nadere informatie

Toetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 1 Toetsvragen

Toetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 1 Toetsvragen Tijdvak 1 Toetsvragen 1 De meeste kennis over de periode waarin de eerste mensen leefden, komt van archeologen. Wat houdt het werk van archeologen in? A Zij bestuderen de verschillende theorieën over de

Nadere informatie

Paragraaf 1. delta. Neder-Egypte. Opper-Egypte

Paragraaf 1. delta. Neder-Egypte. Opper-Egypte Hoofdstuk 2 Egypte Paragraaf 1 delta Neder-Egypte Opper-Egypte Egypte bestaat voor een groot deel uit woestijn Was dit altijd zo? Nee: 8000 v.c. > veel water en groen in de Sahara > jagers en verzamelaars

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken Piramides

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken  Piramides Piramides Deze spreekbeurt heb ik gemaakt omdat ik piramides mysterieuze gebouwen vind. Vele feiten en gebeurtenissen zijn vandaag de dag nog niet helemaal bekend.piramides kennen we vooral vanuit Egypte...

Nadere informatie

Egypte 5000-3000 jaar voor Christus Gemaakt door Veerle, Eline en Sebastian. Inhoud Les 1. Les 2

Egypte 5000-3000 jaar voor Christus Gemaakt door Veerle, Eline en Sebastian. Inhoud Les 1. Les 2 Egypte 5000-3000 jaar voor Christus Gemaakt door Veerle, Eline en Sebastian Inhoud Les 1 Les 2 Water in de woestijn Woestijn Rivier Vruchtbaar Wonen De seizoenen in Egypte De Nijl overstroomd Zaaien en

Nadere informatie

Materiaal: kwartsiet Afkomstig uit Abydos, 19de Dynastie (1260 v.chr.) Collectie: British Museum

Materiaal: kwartsiet Afkomstig uit Abydos, 19de Dynastie (1260 v.chr.) Collectie: British Museum FACT SHEET TOPSTUKKEN UIT DE TENTOONSTELLING Beeld van priester Chaemwas, zoon van farao Ramses II Materiaal: kwartsiet Afkomstig uit Abydos, 19de Dynastie (1260 v.chr.) Over prins en priester Chaemwas,

Nadere informatie

Project Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC

Project Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC Project Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC Week 1ABC: Algemeen Info: Prehistorie De geschiedenis in Nederland begint al heel lang geleden. Lang voordat de Romeinen in Nederland kwamen, waren er al mensen.

Nadere informatie

Werkstuk door een scholier 1492 woorden 15 mei keer beoordeeld. Geschiedenis 1 DE PIRAMIDE :

Werkstuk door een scholier 1492 woorden 15 mei keer beoordeeld. Geschiedenis 1 DE PIRAMIDE : Werkstuk door een scholier 1492 woorden 15 mei 2002 6 393 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1 DE PIRAMIDE : Waarom zijn ze gebouwd? De piramiden werden gebouwd omdat de koningen (farao's) zichzelf veel

Nadere informatie

EEN PRINS WORDT EEN HERDER

EEN PRINS WORDT EEN HERDER Bijbel voor Kinderen presenteert EEN PRINS WORDT EEN HERDER Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Erna van Barneveld

Nadere informatie

Het geheim van Cleopatra

Het geheim van Cleopatra Marian Hoefnagel Het geheim van Cleopatra VEERTIEN De tijd van je leven Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen Voorwoord Dit verhaal speelt meer dan 2000 jaar geleden, in Egypte. De wereld zag er

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Jagers en Boeren

Samenvatting Geschiedenis Jagers en Boeren Samenvatting Geschiedenis Jagers en Boeren Samenvatting door B. 771 woorden 7 oktober 2016 2,9 8 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Tijdvak 1 Tijd van jagers en boeren Jagers en boeren -3000 v. Chr. Pagina

Nadere informatie

Maak hier de gaatjes voor in je multomap. Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN. Dit boekje is van

Maak hier de gaatjes voor in je multomap. Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN. Dit boekje is van Maak hier de gaatjes voor in je multomap Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN _ Dit boekje is van Welkom bij de Romeinen! In Welkom bij de Romeinen maak je kennis met het Romeinse leven. Je zult merken

Nadere informatie

EEN PRINS WORDT EEN HERDER

EEN PRINS WORDT EEN HERDER Bijbel voor Kinderen presenteert EEN PRINS WORDT EEN HERDER Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Erna van Barneveld

Nadere informatie

Als je kijkt naar het oude Egypte kun je het verdelen in verschillende periodes. Kijk naar onderstaand plaatje.

Als je kijkt naar het oude Egypte kun je het verdelen in verschillende periodes. Kijk naar onderstaand plaatje. Werkstuk door een scholier 2465 woorden 10 mei 2007 6,7 92 keer beoordeeld Vak Geschiedenis HOOFDSTUK 1 DE KENNISMAKING 1.1 De Oudheid Als je kijkt naar het oude Egypte kun je het verdelen in verschillende

Nadere informatie

6, Het land Egypte. Werkstuk door een scholier 2342 woorden 29 december keer beoordeeld. Geschiedenis

6, Het land Egypte. Werkstuk door een scholier 2342 woorden 29 december keer beoordeeld. Geschiedenis Werkstuk door een scholier 2342 woorden 29 december 2005 6,2 169 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1 Egypte het land aan de Nijl 1.1 Het land Egypte 1.2 Het eten in Egypte Hoofdstuk

Nadere informatie

De 7 wereldwonderen. De piramiden van Gizeh: Tijd

De 7 wereldwonderen. De piramiden van Gizeh: Tijd Opzoekfiche van Fien uit klas Wim 26/11/09 Blz. 1 van 8 De 7 wereldwonderen zijn 7 bijzondere bouwwerken. De zeven wereldwonderen zijn: 1. De piramiden van Gizeh 2. De hangende tuinen van Babylon 3. De

Nadere informatie

Andere boeken in deze serie:

Andere boeken in deze serie: Andere boeken in deze serie: 978-94-6175-157-7 (HB) 978-94-6175-964-1 (e-book) 978-94-6175-218-5 (HB) 978-94-6175-960-3 (e-book) 978-94-6175-216-1 (HB) 978-94-6175-158-4 (HB) 978-94-6175-958-0 (e-book)

Nadere informatie

JEREMIA, DE MAN VAN TRANEN

JEREMIA, DE MAN VAN TRANEN Bijbel voor Kinderen presenteert JEREMIA, DE MAN VAN TRANEN Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Jonathan Hay Aangepast door: Mary-Anne S. Vertaald door: Erna van Barneveld Geproduceerd door:

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis De oude Egyptenaren

Werkstuk Geschiedenis De oude Egyptenaren Werkstuk Geschiedenis De oude Egyptenaren Werkstuk door een scholier 1358 woorden 8 februari 2006 5,6 138 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdstuk 1: jaartallen In het oude Egypte had je verschillende

Nadere informatie

Hoe de Egyptenaren dieren behandelden, verschilde per streek. Een dier kon vereerd worden in de ene plaats en gegeten worden in de volgende plaats.

Hoe de Egyptenaren dieren behandelden, verschilde per streek. Een dier kon vereerd worden in de ene plaats en gegeten worden in de volgende plaats. [TT tekst Fauna] Dieren in het oude Egypte Een Egyptenaar in de oudheid zag veel verschillende landschappen om zich heen, zoals woestijn, moeras en akkerland. Door het hele land stroomde de rivier de Nijl.

Nadere informatie

Samenvattingen Geloof ABC

Samenvattingen Geloof ABC Samenvattingen Geloof ABC Info 1ABC: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. Deze godsdiensten geven antwoorden

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme

Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk Geschiedenis Frankrijk in de tijd van het absolutisme Werkstuk door een scholier 1970 woorden 12 oktober 2005 6,7 72 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdvraag: Hoe beschrijven en verklaren we

Nadere informatie

De piramide van Cheops is s werelds grootste piramide en één van de 7 wereldwonderen uit de klassieke oudheid. Hij is 146 meter hoog en daarmee Drie

De piramide van Cheops is s werelds grootste piramide en één van de 7 wereldwonderen uit de klassieke oudheid. Hij is 146 meter hoog en daarmee Drie Nijl Egypte Wie heeft Egypte gesticht? Ongeveer 5000 jaar geleden waren er twee onafhankelijke koninkrijken: Opper- en Neder- Egypte. Na vele veldslagen zijn deze twee rijken met elkaar verenigd. De eerste

Nadere informatie

Wie is Jezus, deel 2. les 5b FOLLOW

Wie is Jezus, deel 2. les 5b FOLLOW Wie is Jezus, deel 2 les 5b DEEL 2B FOLLOW JEZUS, DE REDDER Joh 4:7-9,22 Jezus deed in dit verhaal een aantal dingen die niet gebruikelijk waren. Hij sprak alleen met een vrouw. Dit was ook nog eens een

Nadere informatie

Napoleon. bekendste persoon uit de geschiedenis

Napoleon. bekendste persoon uit de geschiedenis Napoleon bekendste persoon uit de geschiedenis Napoleon behoort tot de meest bekende personen uit de geschiedenis. Hij wist zich van eenvoudige komaf op te werken tot keizer van Frankrijk en heerser over

Nadere informatie

Welke les moesten de Egyptenaren leren?

Welke les moesten de Egyptenaren leren? De eerste vier plagen. Welke les moesten de Egyptenaren leren? Exodus 7:2-5 2 U moet alles wat Ik u gebieden zal tegen Aäron zeggen, en Aäron, uw broer, moet tot de farao spreken, dat hij de Israëlieten

Nadere informatie

Feniks Geschiedenis voor de onderbouw 1 vmbo-t/havo Hoofdstuk 1 Leven van de natuur Open toetsvragen

Feniks Geschiedenis voor de onderbouw 1 vmbo-t/havo Hoofdstuk 1 Leven van de natuur Open toetsvragen Feniks Geschiedenis voor de onderbouw 1 vmbo-t/havo Hoofdstuk 1 Leven van de natuur Open toetsvragen Paragraaf 1 A. Jager-verzamelaars hadden waarschijnlijk een taakverdeling tussen mannen en vrouwen.

Nadere informatie

Handleiding Strategieles Voorspellen niveau A

Handleiding Strategieles Voorspellen niveau A Handleiding Strategieles Voorspellen niveau A Een onderdeel van Nieuwsbegrip Zilver zijn de strategielessen. De strategielessen zijn bedoeld om de strategieën voor begrijpend lezen bij de leerlingen te

Nadere informatie

SPEUR- EN DOEBOEKJE EGYPTE. Speur je mee met mij?

SPEUR- EN DOEBOEKJE EGYPTE. Speur je mee met mij? SPEUR- EN DOEBOEKJE EGYPTE Speur je mee met mij? Goos Welkom! Ghallo allemaal kinderen! Ik ben Darwishi Ur-Atum Msamaki Minkabh Ishaq Eboni, iedereen zegt Dummie! Ik ben mummie die is dood al 4000 jaar.

Nadere informatie

GOD EERT JOZEF, DE SLAAF

GOD EERT JOZEF, DE SLAAF Bijbel voor Kinderen presenteert GOD EERT JOZEF, DE SLAAF Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: M. Maillot en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd

Nadere informatie

Parking - N E Je ziet hier een bord op het hek. Zet beide GROTE letters om in cijfers. Dit is A=... en B=...

Parking - N E Je ziet hier een bord op het hek. Zet beide GROTE letters om in cijfers. Dit is A=... en B=... Dit avontuur is eigenlijk bedoeld voor geo-kids. Leeftijd is niet zo belangrijk maar wij denken zo tussen de 6 en 12 jaar. Durf je het avontuur aan om samen met je ouders het raadsel van de schatkaart

Nadere informatie

Werkstuk Wiskunde Driehoek van pascal

Werkstuk Wiskunde Driehoek van pascal Werkstuk Wiskunde Driehoek van pascal Werkstuk door een scholier 283 woorden 28 mei 2002 5,7 274 keer beoordeeld Vak Methode Wiskunde Moderne wiskunde Inleiding Wij Tim, Maik, Koen en Christiaan maken

Nadere informatie

Bijbel voor Kinderen presenteert DE PRINS VAN DE RIVIER

Bijbel voor Kinderen presenteert DE PRINS VAN DE RIVIER Bijbel voor Kinderen presenteert DE PRINS VAN DE RIVIER Geschreven door: E. Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: M. Maillot en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd

Nadere informatie

In het oude Rome De stad Rome

In het oude Rome De stad Rome In het oude Rome De stad Rome In het oude Rome De stad Rome is héél oud. De stad bestaat al meer dan tweeduizend jaar. Rome was de hoofdstad van het grote Romeinse rijk. De mensen die naar Rome kwamen,

Nadere informatie

Het verhaal van de schepping (Genesis 1 en 2)

Het verhaal van de schepping (Genesis 1 en 2) Het verhaal van de schepping (Genesis 1 en 2) Toen God begon met zijn schepping, was het donker en leeg. Maar God zei: Laat er licht zijn! En opeens was er licht. Nu was het niet donker meer, maar nog

Nadere informatie

Het eerste schrift hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62211

Het eerste schrift hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62211 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 June 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62211 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.

Nadere informatie

Voorwoord. Rome en de Romeinen

Voorwoord. Rome en de Romeinen Voorwoord Rome en de Romeinen Dit verhaal speelt in Rome, ongeveer 2000 jaar geleden. Rome was toen een rijke stad, met prachtige gebouwen. Zoals paleizen voor de keizers, voor de Senaat en voor de grote

Nadere informatie

MUMMIES IN BRUGGE GEHEIMEN VAN HET OUDE EGYPTE

MUMMIES IN BRUGGE GEHEIMEN VAN HET OUDE EGYPTE MUMMIES IN BRUGGE GEHEIMEN VAN HET OUDE EGYPTE EDUCATIEF PROGRAMMA VOORTGEZET ONDERWIJS ANTWOORDKAART Beste docent, Dit is de antwoordkaart bij het educatieve programma voor het voorgezet onderwijs bij

Nadere informatie

3000 v. Chr v. Chr v. Chr v. Chr.

3000 v. Chr v. Chr v. Chr v. Chr. 6 prehistorie oudheid 3000 v. Chr. 2500 v. Chr. 2000 v. Chr. 1500 v. Chr. Jagers en Boeren De oudste bewoners Jos en Mirthe fietsen in de zomervakantie op de Elspeetse heide. Ze maken met hun ouders een

Nadere informatie

De namen van de koning

De namen van de koning De namen van de koning Daniel Soliman Als liefhebber van het Oude Egypte bent u vast bekend met een groot aantal koningsnamen. Ramses II, Toetanchamon, Sesostris III, u heeft zeker weten van deze koningen

Nadere informatie

GOD EERT JOZEF, DE SLAAF

GOD EERT JOZEF, DE SLAAF Bijbel voor Kinderen presenteert GOD EERT JOZEF, DE SLAAF Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: M. Maillot en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd

Nadere informatie

Werkstuk gemaakt door Naomi Buur!

Werkstuk gemaakt door Naomi Buur! Werkstuk gemaakt door Naomi Buur! Hoofdstuk 1: Voorwoord blz. 1 Hoofdstuk 2: Geschiedenis blz. 2 Hoofdstuk 3: Het vervolg van de Spelen blz. 3 Hoofdstuk 4: De moderne Spelen blz. 4 Hoofdstuk 5: Olympische

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp

Nadere informatie

De Franse keizer Napoleon voerde rond 1800 veel oorlogen in Europa. Hij veroverde verschillende gebieden, zoals Nederland en België. Maar Napoleon leed in 1813 een zware nederlaag in Duitsland. Hij trok

Nadere informatie

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken

Nadere informatie

Je moet de Heere God liefhebben met heel je hart en ziel, met al je kracht en verstand. En je moet je naaste net zo lief hebben als jezelf.

Je moet de Heere God liefhebben met heel je hart en ziel, met al je kracht en verstand. En je moet je naaste net zo lief hebben als jezelf. stippenboekje Toen de Heere Jezus op de aarde was, kwam er op een dag een man naar Hem toe. Die man vond zichzelf heel goed. Dat wilde hij bewijzen en tegelijk Jezus iets verkeerds laten zeggen. Daarom

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Piramides

Werkstuk Geschiedenis Piramides Werkstuk Geschiedenis Piramides Werkstuk door een scholier 2780 woorden 28 mei 2002 6 274 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Het dodenrijk. De Egyptenaren geloofden dat ze na hun dood door zouden leven in

Nadere informatie

5,6. Werkstuk door een scholier 1798 woorden 26 december keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Het ontstaan van het Hindoeïsme.

5,6. Werkstuk door een scholier 1798 woorden 26 december keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Het ontstaan van het Hindoeïsme. Werkstuk door een scholier 1798 woorden 26 december 2002 5,6 109 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Het ontstaan van het Hindoeïsme. Het Hindoeïsme is de oudste godsdienst ter wereld. Deze godsdienst

Nadere informatie

Maar hij ziet niemand. Ik zal het wel gedroomd hebben, denkt hij dan. Hij gaat weer liggen en slaapt verder.

Maar hij ziet niemand. Ik zal het wel gedroomd hebben, denkt hij dan. Hij gaat weer liggen en slaapt verder. Over dit boek Karel en Elegast is een oud verhaal. Het gaat over trouw aan de koning en over verraad. Het is één van de eerste verhalen die in de Nederlandse taal zijn opgeschreven. De Karel in dit verhaal

Nadere informatie

vrijdag 1 januari NIEUWJAARSDAG De Heer zal jullie gelukkig maken en jullie beschermen. Numeri 6:24

vrijdag 1 januari NIEUWJAARSDAG De Heer zal jullie gelukkig maken en jullie beschermen. Numeri 6:24 vrijdag 1 januari NIEUWJAARSDAG De Heer zal jullie gelukkig maken en jullie beschermen. Numeri 6:24 De Heer zei tegen Mozes: Zeg tegen Aäron en zijn zonen dat ze de Israëlieten met deze woorden moeten

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis De farao's

Werkstuk Geschiedenis De farao's Werkstuk Geschiedenis De farao's Werkstuk door een scholier 2434 woorden 14 maart 2006 5,9 350 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud Inleiding De hoofdstukken 1. Wat is een farao? 2. Welke farao s waren

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info De Chinese Muur 1. Voorwoord. 2. Wat is de Chinese Muur? 3. Waar ligt de Chinese Muur? 4. Waarom bouwden de Chinezen de Chinese Muur? 5. Hoe bouwden de Chinezen de Chinese Muur? 6. Hoe lang en hoe groot

Nadere informatie

4,5. Spreekbeurt door een scholier 1460 woorden 8 juni keer beoordeeld. Inleiding

4,5. Spreekbeurt door een scholier 1460 woorden 8 juni keer beoordeeld. Inleiding Spreekbeurt door een scholier 1460 woorden 8 juni 2011 4,5 32 keer beoordeeld Vak Anders Inleiding Ik ben op dit onderwerp gekomen omdat ik alle onderwerpen waar over ik mijn spreekbeurt kon houden op

Nadere informatie

Titelverklaring. De titel van mijn boek is: De gesel van het zwarte goud.

Titelverklaring. De titel van mijn boek is: De gesel van het zwarte goud. Boekverslag door H. 1827 woorden 26 februari 2016 4,4 3 keer beoordeeld Auteur Ton van Reen Genre Jeugdboek Eerste uitgave 1992 Vak Nederlands De gesel van het zwarte goud Berend v/d Wal 4L De titel: De

Nadere informatie

een zee Sparta Sparta is een stad in Griekenland. Rond 600 voor Christus waren de steden in

een zee Sparta Sparta is een stad in Griekenland. Rond 600 voor Christus waren de steden in Werkblad 9 Ω Grieken en Romeinen Ω Les : Grieken: goden en mensen Sparta Sparta is een stad in Griekenland. Rond 600 voor Christus waren de steden in Griekenland heel belangrijk. Ze werden stadstaten genoemd.

Nadere informatie

100% Romeins. op zoek naar de Romein in jezelf

100% Romeins. op zoek naar de Romein in jezelf 100% Romeins op zoek naar de Romein in jezelf 1 Wist je dat alle voorwerpen op deze tentoonstel- hoi, dit is de route, begin bij leger, dan door naar haard en huis en zo verder. dit is de 2e verdieping

Nadere informatie

DE PRINS VAN DE RIVIER

DE PRINS VAN DE RIVIER Bijbel voor Kinderen presenteert DE PRINS VAN DE RIVIER Geschreven door: E. Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: M. Maillot en Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd

Nadere informatie

DE HEMEL, GODS PRACHTIGE THUIS

DE HEMEL, GODS PRACHTIGE THUIS Bijbel voor Kinderen presenteert DE HEMEL, GODS PRACHTIGE THUIS Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Lazarus Aangepast door: Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd door: Bible for

Nadere informatie

De sprookjesverzamelaar

De sprookjesverzamelaar De sprookjesverzamelaar Lieve ogen die dit boek lezen, lieve warme handen die het vasthebben. Sprookjes zijn de beste reizigers en de succesvolste migranten die ooit op onze prachtige planeet hebben bestaan.

Nadere informatie

Bijbel voor Kinderen presenteert NOACH EN DE ZONDVLOED

Bijbel voor Kinderen presenteert NOACH EN DE ZONDVLOED Bijbel voor Kinderen presenteert NOACH EN DE ZONDVLOED Geschreven door: E. Duncan Hughes Illustraties door: Byron Unger en Lazarus Aangepast door: M. Maillot en Tammy S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd

Nadere informatie

Simone Foekens. met illustraties van Melanie Broekhoven SpecialBooX, Zuid-Beijerland. Kinderbijbel

Simone Foekens. met illustraties van Melanie Broekhoven SpecialBooX, Zuid-Beijerland.  Kinderbijbel Kinderbijbel 2017 SpecialBooX, Zuid-Beijerland www.specialboox.nl Kinderbijbel Tekst: Simone Foekens Illustraties: Melanie Broekhoven Ontwerp en vormgeving: SpecialBooX Simone Foekens met illustraties

Nadere informatie

De steen die verhalen vertelt.

De steen die verhalen vertelt. De steen die verhalen vertelt. Heel lang geleden kenden de mensen geen verhalen, er waren geen verhalenvertellers. Het leven zonder verhalen was heel moeilijk, vooral gedurende de lange winteravonden,

Nadere informatie

Waar was Mozes mee bezig, welke berg naderde hij en tot welk inzicht kwam Mozes?

Waar was Mozes mee bezig, welke berg naderde hij en tot welk inzicht kwam Mozes? Waar was Mozes mee bezig, welke berg naderde hij en tot welk inzicht kwam Mozes? Exodus 3:1 1 En Mozes hoedde het kleinvee van zijn schoonvader Jethro, de priester van Midian. Hij dreef het kleinvee tot

Nadere informatie

Opwindende ontdekkingen in oud-oosterhout! Wo uter is

Opwindende ontdekkingen in oud-oosterhout! Wo uter is rcheobode Opwindende ontdekkingen in oud-oosterhout! Wo uter is archeoloog. Hij hoort bij de groep archeologen die nu aan het opgraven is in Oosterhout in het gebied Vrachelen. Daar wordt over een jaar

Nadere informatie

Frederik Smekens Vak:Godsdienst Opdracht: de 7 deugden in het Christendom

Frederik Smekens Vak:Godsdienst Opdracht: de 7 deugden in het Christendom Frederik Smekens Vak:Godsdienst Opdracht: de 7 deugden in het Christendom De zeven deugden bestaan al heel lang. Al sinds het begin van de mensheid. Adam zat alleen in het hemelse rijk. Hij verveelde zich

Nadere informatie

DE HEMEL, GODS PRACHTIGE THUIS

DE HEMEL, GODS PRACHTIGE THUIS Bijbel voor Kinderen presenteert DE HEMEL, GODS PRACHTIGE THUIS Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Lazarus Aangepast door: Sarah S. Vertaald door: Arnold Krul Geproduceerd door: Bible for

Nadere informatie

Ballingschap en terugkeer

Ballingschap en terugkeer Ballingschap en terugkeer Focus van dit verhaal De aanwezigheid van God met het volk ballingschap (2 Koningen 25, 2 Kronieken 36: 13-23, Ezra, Nehemia). Dit verhaal is één van de heilige verhalen en behoort

Nadere informatie

10. Gebarentaal [1/3]

10. Gebarentaal [1/3] 10. Gebarentaal [1/3] 1 Gebarentalen Stel, je kunt niets horen. Je bent doof. Hoe praat je dan met andere mensen? Je kunt liplezen, maar dat is moeilijk en je mist dan toch nog veel van het gesprek. Bovendien

Nadere informatie

Experimentele Archeologie

Experimentele Archeologie Experimentele Archeologie o 1 "Alles dat we als archeologen opgraven, onderzoeken we grondig. Zo willen we zoveel mogelijk te weten komen over het verleden. Maar soms is het mysterie te groot en moeten

Nadere informatie

duisternis moet wijken voor het licht: God is groter dan uw nood of probleem

duisternis moet wijken voor het licht: God is groter dan uw nood of probleem - 1 - God is groter dan uw nood of probleem God is groter dan uw nood of wat voor probleem dan ook. We zien al direct vanaf het begin der schepping dat God groter en sterker is dan de duisternis. Gen.

Nadere informatie

Les 1: Soorten bronnen. Jantine van der Weiden. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.

Les 1: Soorten bronnen. Jantine van der Weiden. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs. Auteur Jantine van der Weiden Laatst Licentiegewijzigd Webadres CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/106799 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.

Nadere informatie

Dit is ook een zoekboek. Zoek naar letters en woorden. Wijs de naam van Vos aan. Of die van Haas. Zie je Rob? Daar zit de o in van Vos.

Dit is ook een zoekboek. Zoek naar letters en woorden. Wijs de naam van Vos aan. Of die van Haas. Zie je Rob? Daar zit de o in van Vos. Dit is ook een zoekboek. Zoek naar letters en woorden. Wijs de naam van Vos aan. Of die van Haas. Zie je Rob? Daar zit de o in van Vos. Twee keer o wordt de oo van boot en rood. Welke letters van vis zitten

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1, Nomaden worden stedelingen

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1, Nomaden worden stedelingen Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1, Nomaden worden stedelingen Samenvatting door een scholier 1514 woorden 10 augustus 2010 5,3 24 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Par. 1.1 *Archeologen

Nadere informatie

Kunstgeschiedenis Weten is Zien. Ron Augustus Basiscursus Westerse kunstgeschiedenis 2009

Kunstgeschiedenis Weten is Zien. Ron Augustus Basiscursus Westerse kunstgeschiedenis 2009 Kunstgeschiedenis Weten is Zien Ron Augustus Basiscursus Westerse kunstgeschiedenis 2009 1 Les 1: Prehistorie Alle begin is moeilijk 30.000 VOOR CHRISTUS - 1.000 VOOR CHRISTUS Lascaux - Frankrijk - Grotschilderingen

Nadere informatie

wat is dat eigenlijk? Denk mee over acht grote vragen

wat is dat eigenlijk? Denk mee over acht grote vragen Geloven, wat is dat eigenlijk? Denk mee over acht grote vragen pagina 10 Hoe is de wereld ontstaan? pagina 26 Waarom bestaat de mens? pagina 42 Wat is geloven? pagina 58 Wie is God? pagina 74 Waarom heeft

Nadere informatie

INHOUD - 1. Wat voor boek is de Bijbel? Hoe kun je de Bijbel lezen? Tips bij het gebruik van de Bijbel in Gewone Taal 17

INHOUD - 1. Wat voor boek is de Bijbel? Hoe kun je de Bijbel lezen? Tips bij het gebruik van de Bijbel in Gewone Taal 17 INHOUD - 1. Wat voor boek is de Bijbel? 9 2. Hoe kun je de Bijbel lezen? 13 3. Tips bij het gebruik van de Bijbel in Gewone Taal 17 4. 21 dagen bijbellezen 21 5. Belangrijke mensen in de Bijbel 47 6. Waar

Nadere informatie

De redding van Zacheüs Meditatie ds. Gerard Rinsma zondag 30 oktober e zondag na Trinitatis

De redding van Zacheüs Meditatie ds. Gerard Rinsma zondag 30 oktober e zondag na Trinitatis De redding van Zacheüs Meditatie ds. Gerard Rinsma zondag 30 oktober 2016 22e zondag na Trinitatis Toralezing: Genesis 12:1-8 Evangelielezing: Lucas 19:1-10 OVERWEGING Als je terug komt in het dorp waar

Nadere informatie

Groep blauw doet verslag van het museumbezoek in Leiden

Groep blauw doet verslag van het museumbezoek in Leiden Groep blauw doet verslag van het museumbezoek in Leiden Het museum vond ik heel erg leuk, vooral met de speurtocht met meester Ronald. Alleen vond ik het auto rijden best heel erg lang duren. Het tempeltje

Nadere informatie

Welke opdracht ontving Mozes van God?

Welke opdracht ontving Mozes van God? Door de Schelfzee. Welke opdracht ontving Mozes van God? Exodus 14:1-2 1 Toen sprak de HEERE tot Mozes: 2 Spreek tot de Israëlieten en zeg dat zij terugkeren en hun kamp opslaan voor Pi-Hachiroth, tussen

Nadere informatie

inhoud blz. 1. Een wereld vol letters 2. Letters 3. Plaatjes lezen 4. Het pictogram 5. Van plaatje naar teken 6. Letters en klanken

inhoud blz. 1. Een wereld vol letters 2. Letters 3. Plaatjes lezen 4. Het pictogram 5. Van plaatje naar teken 6. Letters en klanken Letters Letters inhoud blz. 1. Een wereld vol letters 3 2. Letters 4 3. Plaatjes lezen 5 4. Het pictogram 6 5. Van plaatje naar teken 7 6. Letters en klanken 8 7. Overal letters 9 8. Rome 10 9. Vreemde

Nadere informatie