Marktfocus - Chemie op de beurs

Transcriptie

1 Active Hedge Group 04 maart 2013 Marktfocus - Chemie op de beurs Volgende editie o.a. > Voeding Meer informatie Ga naar of bel 0900-MARKETS ( ; lokaal tarief) Beurs afgelopen week De AEX heeft deze week behoorlijk wat beweging laten zien. De verkiezingsuitslag in Italië zorgde er mede voor dat we afgelopen dinsdag een opening hadden die 2% lager lag dan het slot van maandag. De koers van de Duitse 10 jaars rente ging hierdoor rap terug en dat was af te lezen aan de Bundfuture, die ruim drie punten wist op te lopen. De rente op 10 jarig Zuid-Europees papier gingen juist weer fors in de lift en dat gaf dan weer koersdruk op de beurzen aldaar. Gedurende de week hebben we de koersen wat zien herstellen en is ook het gat in de chart, dat werd opengezet tussen het slot van maandag en de opening van dinsdag, volledig gevuld. Dit herstel is mede gekomen door meevallende macroeconomische cijfers vanuit de VS. De Nederlandse fondsen, die met de vierde kwartaalcijfers naar buiten kwamen, wisten niet echt te imponeren en waren eerder overgeleverd aan het sentiment van de dag. De euro moest wat terrein prijsgeven t.o.v. de dollar en heeft daarmee de horizontale steun opgezocht van De edelmetalen goud en zilver, wisten behoorlijk op te lopen op uitspraken van de Fed president Ben Bernanke, die aangaf door te gaan met de kwantitatieve verruiming, zolang de Amerikaanse arbeidsmarkt daarom vraagt. Verder heeft de ECB ook nog een positieve duit in het zakje gedaan, middels uitspraken van de voorzitter Mario Draghi, dat de ECB voorlopig geen plannen heeft het soepele monetaire beleid te wijzigen. Raymond Zitter Beurs deze week Maandag 4 maart is waarschijnlijk de dag dat we iets meer te weten komen over de Amerikaanse bezuinigingen die in principe op 1 maart automatisch in zullen gaan. Aangezien de gesprekken plaatsvonden op 1 maart is het nog maar de vraag of dit ook werkelijk zo zal zijn. Voor komende week staan er nog de nodige eindejaarscijfers op het programma in zowel binnen- als buitenland. Voor de AEX is het Fugro en voor de AMX zijn het ASMI en BAM die met de cijfers komen. Op macro-economisch gebied zijn het op vrijdag de werkloosheidcijfers die het meeste gewicht in de schaal zullen leggen. Er staat dus weer genoeg op de agenda om de markt te laten bewegen. Fijne handelsweek en succes. Highlights deze week maandag 4 maart 2013 macro s: Rentebesluit (AUS), PPI (NL & EU) cijfers: geen bijzonderheden dinsdag 5 maart 2013 macro s: Retail sales (EU), PMI (DUI, EU, VS) cijfers: HSBC, ASMI, BESI, Michael Page, RWE, en Walt Disney, woensdag 6 maart 2013 macro s: ADP rapport (VS), Beige Book (VS) cijfers: TKH, Staples, Time Warner en Visa donderdag 7 maart 2013 macro s: Rentebesluit BoE en ECB, cijfers: Pharming, BAM, Adidas, Aviva, Carrefour, Merck en Linde vrijdag 8 maart 2013 macro s: Banenrapport (VS) cijfers: Fugro, Beter Bed en Moody s Inhoud Marktfocus: AEX-Index pag 02 AkzoNobel pag 03 Schildert een mooi plaatje DSM pag 05 De evolutie van mijnbouw BASF & Bayer pag 07 Chemical Brothers BASF pag 08 Technische analyse Bayer pag 09 Technische analyse Active Hedge Group pag 11 Disclaimer pag 12 Volatiliteits overzicht (week) AEX-index: % DJ Stoxx 50: % S&P 500: % Extra service Wilt u een Technische Conditie van een Turbo Titel aanvragen? Stuur een naar RBS en geef in de titel aan dat het voor Active Hedge bestemd is. Suggesties, opmerkingen, aanvullingen? Stuur ook dan een . rbs.nl/markets

2 Marktfocus - AEX-Index 04 maart 2013 AEX-Index - Algehele analyse De AEX heeft deze week behoorlijk wat beweging laten zien. Na de uitkomst van de Italiaanse verkiezingen zijn we met een gap lager gegaan en hebben we de onderkant van de downtrend getest. Na deze daling wist de index toch weer te herstellen en hebben we zowel het gap gevuld en tevens een retest gemaakt van het 340 niveau. Dit alles past nog steeds binnen het plaatje en we staan dan ook nog gewoon binnen de downtrend. De opmars die er gedurende de week heeft plaats gevonden is niet echt sterk te noemen, zeker als we zien dat op de laatste dag van de week de koersen toch weer terrein moeten prijsgeven. Tegenvallende bedrijfscijfers in de midkap index en een daling van de zware wegers als Aegon, ING en KPN zorgen voor druk op de AEX index. Het targetdown voor de AEX is 329 en dit is dan weer een correctie van 75% op de stijging van tot 359. Verder hebben we voor aanstaande week de zogeheten Sequester nog op het programma staan in de VS. Dit is van belang voor de Amerikaanse economie, want als men er niet in slaagt deze af te wenden, dan zullen er bezuinigingen ingaan ter waarde van $85 miljard. Dit kan dus negatief zijn voor het koersverloop van de Dow Jones en zal dan automatisch ook druk geven op de AEX index. Steun: Weerstand: Raymond Zitter AEX-Index - Grafiek op dagbasis AEX-Index - Volatiliteit De AEX volatility is de afgelopen week weer aardig opgelopen. De reden daarvoor is natuurlijk de forse beweging die we hebben gezien deze week en wellicht ook de onrust en angst voor toch verder dalende indices. De huidige stand van de VAEX, dit is de volatility index op de AEX, ligt rond het gemiddelde van de laatste 8 maanden. De tendens is omhoog gericht en kan ons brengen tot een niveau van 22. Bekijk de Turbo s 2 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

3 Marktfocus - AkzoNobel 04 maart 2013 Trending Community Topic - De AkzoNobelprijs Het grootste verfconcern ter wereld, AkzoNobel, kwam afgelopen week met haar kwartaal- en jaarcijfers. Zoals veel multinationals hield het niet over. De haperende volumes in met name Europa speelt ook AkzoNobel parten. Door de prijzen te verhogen en door gunstige wisselkoersschommelingen wist het bedrijf toch de omzet met 5% omhoog te krikken. Door de enorme afschrijving in het derde kwartaal van 2.1 miljard op de tak Decorative Paints kwam het verlies over heel 2012 uit op 1.7 miljard. Het management van AkzoNobel heeft de doelstellingen, zoals zij die in het verleden naar buiten heeft gecommuniceerd, bijgesteld. Onder druk van aanhoudend moeilijke marktomstandigheden wordt de omzetdoelstelling van 20 miljard nu losgelaten. Ook de EBITDA targets van % in 2015 laat men gaan. In plaats daarvan kiest het bedrijf drie nieuwe doelstellingen: 1) De operationele winst op de omzet moet minimaal 9% bedragen (nu 5,6%) 2) De winst op het geïnvesteerde kapitaal moet minimaal 14% zijn (nu 7,8%) 3) De nettoschuld mag niet meer dan tweemaal het bedrijfsresultaat zijn (nu 1,2) AkzoNobel gaat de komende jaren uit van een gemiddelde jaarlijkse omzetgroei van 4%. De nieuwe doelstellingen zijn dus ingegeven uit noodzaak en realiteitszin. Met een jaarlijkse omzetstijging van 4% komt de omzet in 2015 uit op ruim 17 miljard en bij lange na dus geen 20 miljard. Doordat de kostenbesparingsprogramma s mooi op schema liggen, kan men bij een langzaam oplopende omzet toch een behoorlijke winstverbeteringen realiseren. gepaard met hogere rentelasten en vooral scherp gefinancierde conglomeraten zijn gebaat bij een gunstige beoordeling. AkzoNobel zit wat dat betreft nog redelijk gunstig en dat vinden ze zelf ook, de nettoschuld ten opzichte van het bedrijfsresultaat is nog relatief laag. Het dividend blijft dan ook gehandhaafd op 1,45. De prijs Wat moeten we nou met AkzoNobel? Beleggers willen rendement zien en de koers van AkzoNobel is met al behoorlijk voor de muziek uitgelopen. Men probeert de omzet zoveel mogelijk uit de zogenaamde high growth markets te halen, maar Europa is een blok aan het been. Gebaseerd op de huidige lagere voorspellingen van het management zou AkzoNobel in 2015 een operationele winst behalen van 6,50 per aandeel. In die zin is 50 niet teveel betaald, maar alles staat of valt met het economisch perspectief. Als de wereldeconomie niet aantrekt blijft het meehobbelen. Gelukkig voor AkzoNobel is er flink in de kosten gesneden en is daar in ieder geval een basis gelegd voor een fatsoenlijke bedrijfswinst. Wil het concern echter haar bedrijfswinst echt opvoeren dan is het afhankelijk van een flink economisch herstel. En wie dat kan voorspellen is dezer dagen spekkoper. Nico Inberg AkzoNobel geografische omzet (44 procent inzg high growth markets ) Moody s is humeurig Kredietbeoordelaar Moody s was niet onder de indruk van de realiteitszin van CEO Ton Buchner en verlaagde de rating van AkzoNobel naar negatief. Volgens de wijze heren, die het vorige week ook aandurfden het Britse Koninkrijk met een nodge te verlagen, hangt de verlaagde outlook samen met de verlaagde groeiverwachtingen en blijft de winstgevendheid van de verffabrikant achter bij die van zijn concurrenten. Over het algemeen zijn bedrijven niet blij met een downgrading van de gevestigde kredietbeoordelaars. Elke downgrade gaat Bron: AkzoNobel Volatiliteit en performance t.o.v. de index Zoals in het plaatje hiernaast te zien is heeft AkzoNobel de index behoorlijk verslagen. Omdat het een lichte weger is, iedere euro is slechts 20 eurocent voor de AEX index, heeft de laatste niet heel veel kunnen profiteren van de rit omhoog van AkzoNobel. De gemiddelde volatility van AkzoNobel ligt tussen de 25 en 30 in en de laatste week is hij rond de 23, niet erg hoog dus. Datzelfde geldt voor de AEX op dit moment, waardoor een echte conclusie daaruit wat lastig te trekken valt. AkzoNobel heeft de index meerdere malen verslagen en alleen in 2011 even qua correlatie aangetikt. 3 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

4 AkzoNobel - Technische Analyse AkzoNobel heeft vanaf 2009 een mooie rit omhoog gemaakt. De waarde van de aandelen is in de periode verdubbeld. Na de top in 2011 rond het 54 niveau heeft AkzoNobel een behoorlijke knieval moeten maken, de aandelen zakten terug naar 29. AkzoNobel heeft, nadat die bodem werd neergezet, herstel laten zien en beweegt nu in een vrij breed trendkanaal omhoog. Een paar keer week de beweging in de koersgrafiek af met die van de indicator en juist deze divergentie zorgde voor een draai in de markt. Het effect is goed zichtbaar in de zomer van 2012, waar de beweging in de koersgrafiek lagere bodems neerzet terwijl de RSI indicator juist oploopt. De markt draaide daarna dan ook. Aan de andere kant valt op dat eind 2012, begin 2013, de toppen eerst hoger zijn in de grafiek (en later gelijk) terwijl de RSI indicator juist lagere toppen neerzet. Ook na deze (negatieve) divergentie ging AkzoNobel omlaag. AkzoNobel heeft inmiddels een hogere bodem neergezet dan in november 2012 en zo blijft de grote uptrend intact. De RSI indicator was behoorlijk hard gedaald en loopt eveneens weer op. Het begint er steeds meer op te lijken dat AkzoNobel bezig is met een tweede aanval op het 54 niveau, in januari werd het niveau al bijna gehaald. De divergentie zorgde toen, na bekendmaking van de cijfers, voor een downtick waardoor het gap dat nog openstond nagenoeg gevuld werd. Als AkzoNobel verder oploopt dan zal de laatste top net onder de 53 voor weerstand zorgen en bij doorbraak het 54 niveau. Daarboven komt AkzoNobel boven de oude top van 2011 uit en is verder herstel goed mogelijk. Omlaag staat de gapfill nog als potentieel steunniveau in de koersgrafiek op Na de cijfers raakte AkzoNobel oversold en inmiddels is die situatie verdwenen. De toekomst zal leren of het chemiebedrijf de top van 2011 kan gaan breken. 1e steun: 45.60, de gapfill. 1e weerstand: 52.85, de laatste top. Rob Koning Bekijk de Turbo s 4 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

5 Marktfocus - DSM 04 maart 2013 Trending Community Topic - Gaat DSM beleggers blij maken of beleggers tevreden houden? DSM is ontstaan uit de Limburgse Staatsmijnen. Daar mocht het bedrijf steenkolen winnen. Toen het echter rendabeler bleek om steenkool te importeren uit het buitenland hield het daar snel mee op. Zeker na de vondst van gas in Slochteren. De laatste mijn moest dicht in De naam Dutch State Mines leeft echter nog altijd voort in de afkorting DSM. Tegenwoordig is het een chemie- en biotechnologieconcern. Sinds 2007 is er met het aantreden van bestuursvoorzitter Sijbesma een switch gemaakt van bulkchemie naar voeding, farma en hoogwaardige materialen (performance materials). De voedings- en farma-business is nu goed voor 76% van het bedrijfsresultaat. Gemengd beeld (caprolactam, een grondstof voor nylon) minder presteerden. De strategisch gekozen farma-, voeding- en performance materials activiteiten presteerden lang niet slecht. De cash generatie is in orde en het winstverbeteringsprogramma gaat fors meer opleveren dan verwacht. Inmiddels komt bijna 40% van de omzet uit snelgroeiende economieën zoals China en India. Op basis van de bovengenoemde feiten zijn de vooruitzichten voor 2013 door CEO Sijbesma naar boven bijgesteld. Als die doelstellingen gehaald worden zal dat het hogere dividend wel degelijk rechtvaardigen. Zowel ING als Goldman Sachs verhoogden vorige week de koersdoelen. Wellicht gaat DSM de beleggers niet alleen tevreden houden met het hogere dividend, maar ook blij maken met een hogere koers. Op 20 februari jl. kwam DSM met de vierde kwartaalresultaten. Gemengde resultaten, dat moet gezegd. De winst en de omzet kwamen lager uit dan verwacht. Maar toch verhoogt CEO Feike Sijbesma voor de derde keer op rij het dividend met 5 eurocent naar In het verleden stemden dividendverhogingen beleggers in ieder geval tevreden. Echter, er zijn momenteel te veel gevallen te noemen waar een (te) hoog dividend negatief uitpakte. KPN is misschien wel het beste voorbeeld. Jarenlang werden beleggers tevreden gehouden met een hoog dividend. Uiteindelijk belastte dat de balans te veel en als er dan een fikse tegenvaller komt Het effect is bekend. Moeten we nu al voorzichtiger worden omdat DSM het dividend toch verhoogt? Gebruikt DSM het dividend om beleggers nog enigszins tevreden te houden? Of is er ook reden om als belegger op langere termijn blij te worden van DSM? Jeroen Santen Een nadere blik DSM heeft in 2012 een goede prestatie laten zien. Het stond dan ook op zowat ieder top-pick lijstje van analisten. In 2013 wil het alleen nog niet zo vlotten. De chemiesector is in trek bij beleggers, DSM is echter even niet zo hot. Zoals gezegd is DSM druk bezig een draai te maken naar defensieve groei activiteiten. Een nadere blik op de cijfers leert ons dat juist de resultaten bij de cyclische bulkchemie activiteiten Volatiliteit en performance t.o.v. de index DSM is binnen de AEX index een lichte weger. Iedere euro die DSM omhoog gaat heeft een impact van een kleine 25 eurocent op de AEX index. DSM heeft sinds de bodem van 2009 de index meer dan verslagen, maar de impact bleef door de lichte weging beperkt. De gemiddelde volatility van DSM is eigenlijk, net als de andere chemiefondsen, zo tussen de 25 en 30 als je kijkt naar een periode vanaf het jaar Momenteel staat de volatility van DSM op 16 en dat is t.o.v. de rest van de markt en de gemiddelde volatilitydus erg laag. Als een aandeel een rustige en langere rit omhoog maakt, dan gaat over het algemeen de volatility omlaag dus dat deze bij DSM nu laag staat is goed te verklaren. 5 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

6 DSM - Technische Analyse Met de brede uptrend waarin DSM omhoog beweegt heeft het begin dit jaar de all-time high, die DSM neerzette in 2011, met welgeteld 1 eurocent verbeterd. Eigenlijk kan je stellen dat DSM gewoon weerstand ondervond op dat niveau. Vanaf dat moment heeft DSM wat koersdruk ondervonden en zijn de aandelen gedaald naar 44. Toen DSM de all-time high neerzette liet de RSI indicator al een daling zien. De negatieve divergentie tussen de indicator en de koersgrafiek gaf aan dat de markt wat terug kon en dat gebeurde ook. DSM heeft van de allerlaatste rit omhoog 38.2% gecorrigeerd met de bodem van eind vorige week. De RSI indicator vond steun op het 40 niveau, de onderkant van de neutrale zone. Zolang die bodem in de RSI indicator blijft steunen wordt de uptrend bevestigd en in dit geval betreft het de lange trend waarin DSM omhoog beweegt. De lange steunlijn van de uptrend ligt zo rond de 41 en dat is nog best een stuk omlaag. Toch zal daar een mooie steunniveau liggen, maar zolang de RSI indicator boven het 40 niveau beweegt zal de aanval op aanhouden. 1e steun: 43.30, de laatste bodem. 1e weerstand: 47.42, de all-time high. Rob Koning De laatste divergentie verdween uit de grafiek toen DSM lagere toppen neerzette. Als dit charttechnisch belangrijke 38.2% Fibonacci retracement niveau van vorige week stand houdt dan is de kans zeer aannemelijk dat DSM een hernieuwde aanval gaat doen op de vorige top en dat is natuurlijk tot op dit moment de all-time high. Bekijk de Turbo s 6 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

7 Marktfocus - BASF 04 maart 2013 Trending Community Topic - Chemical brothers Naast de Hollandse chemiebedrijven hebben ook de Duitse chemiebedrijven BASF en Bayer de jaarcijfers uit de doeken gedaan. BASF geeft gas BASF boekte opnieuw een topjaar, met een recordomzet van 79 miljard. De operationele winst steeg met 5,1% naar 8,8 miljard. Veel van die extra omzet komt voort uit de sterke resultaten in de olie- en gassector. Het netto resultaat was wel dik 20% lager, maar dat kwam vooral door een hogere belastingdruk. BASF ziet de toekomst dan ook zonnig tegemoet. Er worden maatregelen genomen ter verbetering van de efficiency en de vraag trekt aan. Men verwacht het eigen record in 2013 opnieuw te verslaan. Ze verhogen het dividend dan ook met een dubbeltje naar 2.60 per aandeel. De goede cijfers van de Duitse chemiereus voldeden echter niet aan de hooggespannen verwachtingen en daarop zakten de aandelen 4.5%. Ondertussen speelt er nog iets anders. Grote Europese bedrijven kijken met jaloezie naar de lage energiekosten van de Amerikaanse concurrentie. In Amerika is er al enkele jaren een schaliegasrevolutie bezig. Schaliegas is een aardgas. Het wordt gewonnen door kleisteenlagen vol te pompen met water en chemicaliën en met gebruikmaking van speciale breektechnieken. Fracking noemt men dat. De milieuproblemen zijn evident, maar in de VS wordt dat als een minder groot probleem beschouwd. En laten we eerlijk zijn, de meeste geldende alternatieven (steenkool, olie, kernenergie) zijn ook bepaald niet onomstreden. Bestuurslid Harald Schwager zei in een interview met de Frankfurter Allgemeine Zeitung dat hij in Europa mooie mogelijkheden ziet voor het winnen van schaliegas, met name in Frankrijk, Duitsland en Polen. De gashoudende kleisteenlagen liggen in Europa echter een stuk dichter bij dichtbevolkte gebieden dan in de VS. De vergunningen voor het vrijmaken van schaliegas zijn daarom veel moeilijker te bemachtigen. Van lieverlee heeft het bedrijf uit Ludwigshaven in de afgelopen 2 jaar nieuwe faciliteiten in Louisiana gebouwd. Ook DSM schreeuwt moord en brand over het gebrek aan visie in Europa als het op energie aankomt. Voor BASF is de energiemarkt per definitie belangrijk. Wat dat betreft snijdt het mes aan twee kanten. Niet alleen is het kostenaspect belangrijk voor de productie. Maar er wordt nu al veel omzet uit de olie- en gassector gehaald. Dat zorgt ervoor dat ze bij uitstek gebaat zijn bij nieuwe investeringen. Zeker als daar, zoals bij het winnen van schaliegas, chemicaliën aan te pas komen. Naast de vergunningen speelt de lage gasprijs ook een belangrijke rol. Een knelpunt is dat investeringen in schaliegas ontginning rendabeler zijn bij een hogere gasprijs. Dat zorgt ervoor dat veel investeringen nu nog niet gedaan worden. The next big thing Topman Peter Voser van Koninklijke Olie zei vorig jaar al te rekenen op fors hogere gasprijzen vanaf Mits de economie serieus aantrekt en de vraag naar energie stijgt. Schaliegas zou wel eens The next big thing kunnen zijn. En dan kan BASF daar van mee profiteren. Is het niet vanwege de lagere energiekosten, dan wel door de hogere investeringen in schaliegas. Geen hoofdpijn bij Bayer Bayer bestaat al 150 jaar, maar het werd al in 1899 wereldberoemd vanwege het op de markt brengen van een pijnstiller met de naam Aspirine. Naast Aspirine heeft Bayer overigens ook mosterdgas en heroïne ontwikkeld. Maar daar hebben we het hier maar even niet over. Nog steeds is farmacie een belangrijke tak voor het Duitse concern. Daarnaast zijn er nog twee belangrijke divisies. Cropscience, actief in biotech en gewasbescherming. En MaterialScience, actief in polymeren en andere hoogwaardige kunststoffen. Het jaar 2012 was voor Bayer dus goed. De prestaties van de CropScience divisie waren robuust. De geneesmiddelen divisie draaide ook heel fatsoenlijk. Goed, er waren wel flinke afschrijvingen door juridische geschillen over een tweetal anticonceptiemiddelen. Daar was al 1.2 miljard voor opzij gezet, maar de werkelijke kosten kwamen op 1.7 miljard uit. Maar alles bij elkaar was het een prima jaar. Beleggers reageerden overwegend enthousiast. Wat daarbij zeker ook meehielp is dat het dividend verhoogd werd van 1.65 per aandeel naar Voor 2013 zijn de vooruitzichten voorzichtig positief. In cryptische bewoordingen wordt er gesproken over een hoge enkelcijferige winstgroei. Ook in omzet en bedrijfsresultaat denkt men een enkelcijferige groei te kunnen bewerkstelligen. Zoek de verschillen Gelet op de waardering zijn er niet zo veel verschillen met BASF. De prestaties van de beide aandelen zijn het afgelopen jaar vergelijkbaar. Toch heeft de koers van Bayer het nog net iets beter gedaan. Beiden lijken klaar voor de toekomst, met slimme oplossingen voor macrotrends zoals bevolkings- en welvaartsgroei. Dat leidt tot stijgende wereldconsumptie van voeding, energie en duurzame goederen. Met name in de opkomende economieën. Wat dat betreft gooit Bayer in de CropScience activiteiten hoge ogen. Misschien zelfs nog wel hoger dan BASF. Jeroen Santen 7 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

8 BASF - Technische Analyse De stijgende lijn waarin BASF vanaf 2009 omhoog beweegt begint wat vermoeidheidsverschijnselen te vertonen. Onlangs heeft BASF een dubbele top neergezet en dat is tevens de all-time high op De RSI indicator begint omlaag te bewegen, maar dat deed hij ook al toen de koers van BASF nog gewoon aan het oplopen was. Hogere toppen in de koersgrafiek of gelijke toppen die corresponderen met lagere in de indicator wijzen op divergentie en dat betekent dat het voorgaande patroon op het einde raakt. In dit geval betreft het een uptrend. Zolang de RSI indicator zich binnen de neutrale zone tussen de 40 en 60 bevindt is er eigenlijk nog gewoon sprake van een zijwaarts patroon. De uptrend verlaten betekent dus bij BASF niet direct dat er een daling ingezet gaat worden, het kan ook goed een zijwaarts patroon gaan worden. Indien dat het geval gaat worden dan is de lange termijn trend veilig. Er is dan zelfs een goede mogelijkheid dat het fonds een hogere top gaat neerzetten dan de all-time high. Als BASF in een downtrend terecht komt en daarmee ook de meerjaars steunlijn zou breken is er kennelijk meer koersdruk dan wat de grafiek op dit moment laat zien. De laatste bodems heeft BASF op het niveau neergezet en bij een daling zal daar een eerste steun liggen, de zal uiteraard het eerste weerstandsniveau zijn. Samen vormen deze twee niveaus horizontale steun en weerstandslijnen omdat ze meerdere raakpunten hebben. Het zou dus goed kunnen dat ze het zijwaartse patroon aangeven, waar eerder in deze analyse over werd gesproken. 1e steun: 70.30, de horizontale steunlijn. 1e weerstand: de horizontale weerstandslijn. Rob Koning Bekijk de Turbo s 8 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

9 Bayer - Technische Analyse De echte beweging omhoog bij Bayer begon feitelijk in Daarvoor bewoog het fonds ook wel omhoog, maar liet het af en toe ook behoorlijke dalingen zien. Vanaf eind 2011 kwam daar verandering in en ging Bayer omhoog in een prachtig trendkanaal. Er zijn binnen de uptrend uiteraard wat bewegingen omlaag geweest, maar over het algemeen bleven de pijlen noordwaarts gericht. De beweging die Bayer de laatste maanden neerzet is een sterke trend binnen de toch al sterke langere uptrend. Bayer zette vorige week na cijfers een top neer die gelijk was aan die uit januari. Normaliter zou dit een dubbele top patroon kunnen betekenen, maar omdat de RSI indicator eigenlijk eveneens een rit omhoog laat zien is de kans op een dubbele top minder actueel. Een dubbele top kan namelijk eventueel duiden op het ontstaan van een ander koerspatroon. Omdat de trend zeer krachtig blijft en dat ook door de RSI indicator wordt bevestigd is de kans groot dat Bayer verder oploopt en op zoek gaat naar een nieuwe all-time high. Over het algemeen is het bij een aandeel zo dat na het doorbreken van de oude all-time high het wat lastig is om te voorspellen waar de volgende zal komen te liggen. Bij Bayer is dat eigenlijk helemaal niet zo moeilijk. De bovenste trendlijn van het fonds komt men namelijk tegen op Als die zijn werk gaat doen kan Bayer dus een nieuwe top neerzetten rond dat niveau. Buiten de uptrend, aan de bovenkant, ontstaat een situatie die we kennen in de technische analyse als uncharted territory, maar zo ver is het nog niet. 1e steun: 69.60, de 1e steunlijn. 1e weerstand: 76.33, de all-time high. Rob Koning Bekijk de Turbo s 9 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

10 Active Hedge Group - Marktfocus Active Hedge is gedurende beursuren in contact met vele beleggers over de ontwikkelingen op de Nederlandse beurs. Ervaren beroepshandelaren selecteren voor de marktfocus naast de AEX een drietal fondsen die op basis van selectiecriteria een mogelijke koersbeweging kunnen laten zien. Gekeken wordt onder andere naar (kwartaal)cijfers, volatiliteit, Technische Analyse of bijvoorbeeld performance binnen de sector. Active Hedge Group - Auteurs Rob Staalstra - beurservaring sinds 1985 Directeur oprichter Active Hedge, risk managment, derivatenhandelaar. Financial Markets Strategies, United Communications as a Service (UCaaS), Interactive Internet marketing, Financial Consultancy, Product Development Rob Koning - beurservaring sinds 1987 Senior moderator Active Hedge, trainer derivatenhandelaar. Technische Analyse, aandelen, derivaten, web-development, grafisch design Bart Peters - beurservaring sinds 1988 Directeur/moderator Active Hedge, trainer derivatenhandelaar. eindredaktie Marktfocus Aandelen, opties, futures, beursgenoteerde producten, risk management, obligaties Raymond Zitter - beurservaring sinds 1986 Senior moderator Active Hedge, trainer derivatenhandelaar. Technische Analyse, aandelen, opties, futures, overige beursgenoteerde producten, fundamentele analyse. Jeroen Santen - beurservaring sinds 2009 Moderator Active Hedge, derivatenhandelaar Aandelen, opties, futures, beursgenoteerde producten, fundamentele analyse Ruud van den Bos - beurservaring sinds 1988 Moderator Active Hedge, sectoranalist, derivatenhandelaar Aandelen, opties, futures, sector analyse Nico Inberg - beurservaring sinds 2001 Optiehandelaar publicist - trainer opties, aandelen, futures, fundamentele analyse Bob van Meekeren - beurservaring sinds 1985 Analist Active Hedge, administratie, derivatenhandelaar. Clearing, opties, aandelen, futures, fundamentele analyse 10 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.

11 RBS Markets - Disclaimer Dit document is niet opgesteld in overeenstemming met de juridische vereisten die zijn opgenomen in de Europese Richtlijn 2004/39 en die van toepassing zijn op de verspreiding van onafhankelijke research. Juridische beperkingen op grond van deze richtlijn zijn derhalve voorafgaand aan de verspreiding van dit document niet van toepassing op de Royal Bank of Scotland N.V., de Royal Bank of Scotland plc en/of hun dochtervennootschappen en groepsondernemingen ( RBS ). Dit document is opgesteld door Active Hedge Group B.V. en verspreid door RBS. RBS en Active Hedge Group B.V. zijn een samenwerkingsverband aangegaan waarbij Active Hedge Group B.V. in ruil voor een financiële vergoeding analyses verzorgt voor RBS. De in dit document opgenomen analyses van Active Hedge Group, zijn niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Iedere (potentiële) belegging dienen beleggers te toetsen aan hun persoonlijke beleggingsprofiel en te bespreken met hun adviseur. De in dit document opgenomen standpunten en vooruitzichten zijn door Active Hedge Group B.V. gegeven in haar hoedanigheid van onafhankelijk analist. RBS kan van tijd tot tijd producten uitgeven die dezelfde onderliggende waarden kunnen hebben als de financiële instrumenten besproken in dit document dat is opgesteld door Active Hedge Group B.V. RBS heeft geen enkele betrokkenheid bij, op welke manier dan ook, invloed op, zeggenschap over of inspraak in de totstandkoming van de analyses van of namens Active Hedge Group B.V. of een aan haar gelieerde onderneming of persoon. AEX is een geregistreerde merknaam van Euronext N.V. of haar dochterondernemingen en wordt gebruikt met toestemming van Euronext Indices B.V. S&P 500 is een handelsmerk van The McGraw-Hill Companies, Inc en wordt met toestemming gebruikt (de Index Sponsoren ). De relevante Index Sponsoren zijn op generlei wijze betrokken bij de totstandkoming of verkoop van de producten genoemd in dit document, noch wordt door hen enig advies tot aankoop van deze producten gegeven. Turbo is een geregistreerde merknaam van The Royal Bank of Scotland Group plc. 11 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.