Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Naam: Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Naam: Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie 04-2014 1"

Transcriptie

1 Teen Facts Jouw werkbladen In NEMO Naam: School: Klas: Ontdek de wetenschap achter de puberteit Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

2 Teen Facts De puberteit, misschien zit je er middenin of misschien begint het binnenkort. De puberteit is een belangrijke periode in je leven; je lichaam, je hersenen, je gevoel, allemaal zijn ze volop in ontwikkeling. Wat er precies gebeurt met je lichaam en waarom, dat ontdek je bij de tentoonstelling Teen Facts. Dit heb je nodig in NEMO! Plattegrond van NEMO 4 Werkblad 1 Groeipijn 5 Werkblad 2 Gek in je hoofd 6 Werkblad 3 Geslachtsrijp 7 Werkblad 4 Puistenspel 8 Werkblad 5 Jakkes 9 Werkblad 6 Zelfbeeldspiegel 10 Werkblad 7 Stoned als een spin 11 Werkblad 8 Electroroulette 12 Werkblad 9 Veilig vrijen 13 Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

3 Teen Facts Over hoofd, hart en hormonen Je staat op het punt het levensgrote magazine Teen Facts binnen te stappen. Maar voor je dat gaat doen, ga je jezelf eerst testen! Ben jij een echte puber? Kruis aan wat je herkent. Ik heb de laatste tijd vaker nieuwe schoenen of kleren nodig. Ik kan moeilijker uit bed komen. Ik vind mijn ouders maar gekke mensen. Mijn lijf begint te veranderen. Ik ruik soms anders dan vroeger. Ik ben soms vrolijk en soms chagrijnig (en dat kan binnen een paar uur veranderen). Ik vind sommige meisjes/jongens opeens bloedmooi. Ik schaam me vaker dan normaal. Mijn moeder moet me echt niet meer zoenen in het openbaar. Ik doe wel eens iets dat niet mag. 0-3 kruisjes Je bent nog net geen puber! Bij Teen Facts ontdek je wat je straks allemaal te wachten staat. 4-6 kruisjes Je puberteit is begonnen! Bij Teen Facts zul je veel herkennen, maar ook veel nieuwe dingen te weten komen kruisjes Jij bent een echte tiener! Bij Teen Facts ontdek je de verrassende wetenschap achter de puberteit. En kom je erachter wie je nou eigenlijk bent! Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

4 Plattegrond van NEMO Op deze plattegrond kun je zien waar je moet zijn om een werkblad te kunnen invullen. De nummers op de plattegrond staan ook op de werkbladen. Ga naar verdieping 3 om de opdrachten te doen. Teen Facts r de 4 Gr ot ez aa l Bo ar dr oo m Waterrijk G th rot ea e te r Puistenspel fabriek Fo ye r Geslachtsrijp Jakkes Waterkracht Verma Wetenscha Zoeken Z k naar leven le W pl erk aa ts Zelfbeeldspiegel ru Codenaam: DNA o Oml o p eepbellen Café On tv an gs th al CS Sho p na ar 1 K co aar nt tro le ho K th lein ea e te r Work ks W 4 8 Electroroulette 9 Veilig vrijen sek rzote 2 im W 1 Kettingreactie W= 2 Krachtpatsers Fenomena Stoned als een spin Teen Facts Onderbouw VO 3 You, Me, Electricity Ev (v ene ia m ve en rd te ie nz pi a n e 5 Facts 1 Groeipijn 2 Gek in je hoofd kad Da k (b FCo ep ay er feér kt op en ) naa Waterklok BG W bij Nelkom EMO Leerlingen In NEMO versie

5 1 Groeipijn Ga op een plek tussen de geluidsboxen zitten. Kies je taal en bekijk het filmpje. Meisjes beginnen eerder met groeien, jongens zijn vaak pas twee jaar later aan de beurt. Welke stof zorgt voor deze groeispurt? De hypofyse, een kliertje in de hersenen, maakt groeihormoon. Dit hormoon zorgt ervoor dat je botten gaan groeien. Meisjes groeien tussen de 12 en 13 jaar het hardst, jongens tussen de 14 en 15 jaar. Als eerste worden je handen en voeten groter. Daarna je armen en benen. Tijdens een groeispurt kun je soms pijn hebben. Negentig procent van de botgroei vindt s nachts plaats. Daarom is het belangrijk dat je in de puberteit genoeg slaapt. Denktank In de puberteit maak je een flinke groeispurt. Dat gaat helemaal vanzelf. Sommige kinderen groeien te snel of te langzaam. Zij kunnen groeihormonen krijgen. Weet jij welk hormoon de groei bevordert? Weet jij welk hormoon de groei remt? De langste vrouw ooit gemeten is 2,48 meter. De langste man ooit gemeten is 2,72 meter. Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

6 2 Gek in je hoofd Neem de tweede telefoon van links op en luister naar het verhaal. Wat is het use it or lose it principe? Pak nu de telefoon die bij de gitaar hangt. Op welke manier heeft zelf muziek maken invloed op de ontwikkeling van je hersenen? Hersenen groeien ook in de puberteit. Ze maken extra veel cellen en verbindingen aan. Net als een boom die meer takken krijgt. Hoe meer je je hersenen in deze periode traint, hoe meer vertakkingen er actief blijven. Zo word je als je zelf muziek maakt, beter in abstract denken en vergroot je je ruimtelijk inzicht. Dat gebruik je bij wiskunde of kaartlezen. Na de puberteit worden de delen van de hersenen die je niet gebruikt weer afgebroken. Gebruik je hersenen dus zoveel mogelijk in de puberteit! Denktank Hersenen kun je op allerlei manieren trainen. Bijvoorbeeld met deze sudoku. Test je hersens! Alle cijfers van 1-9 moeten één keer voorkomen in elke rij, kolom en kader. Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

7 3 Geslachtsrijp Pak het hormoon testosteron (groene bal) uit de bak. Leg de bal op de houder voor de man, daarna op die voor de vrouw. Probeer ook de andere hormonen uit. Wat doen deze hormonen in je lijf? Vul de tabel in. naam hormoon man vrouw testosteron oestrogeen follikel stimulerend hormoon luteïniserend hormoon Je lichaam bevat veel hormonen. Een hormoon is een stof die een boodschap doorgeeft. Bijvoorbeeld aan je botten om te gaan groeien. Bij de ontwikkeling van je lichaam en je seksualiteit spelen vier hormonen een grote rol: luteïniserend hormoon (LH), follikel stimulerend hormoon (FSH), testosteron en oestrogeen. Zowel bij jongens als bij meisjes zijn dat dezelfde hormonen. Alleen de hoeveelheid hormonen in het lichaam verschilt. Denktank Geslachtsrijp betekent dat je jezelf kunt voortplanten. Je geeft je genen door aan je kinderen. Weet jij wanneer een meisje geslachtsrijp is? Weet jij wanneer een jongen geslachtsrijp is? Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

8 4 Puistenspel Speel het puistenspel en probeer alles uit. Welke oplossing werkte het beste? Kruis jouw antwoord(en) hieronder aan: wassen zonnen make-up uitknijpen uitlepelen tijd versnellen Leg uit waarom deze methode werkt: Door hormoonveranderingen in de puberteit komt er meer talg in je huid. Talg is een olieachtige stof die ervoor zorgt dat je huid niet uitdroogt. Maar van teveel talg krijg je verstoppingen. Bacteriën raken daardoor opgesloten in de huid en vermeerderen zich. Je krijgt een puistje. Als je puistjes uitknijpt, krijg je vaak alleen maar meer en grotere puistjes. Na de puberteit maak je weer minder talg aan. Dus als je geduld hebt, gaan de puistjes meestal vanzelf weer over. Het is nooit bewezen dat je jeugdpuistjes krijgt van chocolade, suiker of vet eten. Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

9 5 Jakkes Lees de tekstpanelen Volg je neus in de liefde en Waarom al dat extra haar? Welke stof zorgt ervoor dat je in de liefde je neus kunt volgen? Welke drie plekken van je lichaam houden deze stof goed vast? Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat het seksuele gedrag van dieren en mensen voor een deel wordt bepaald door feromonen. Dit zijn seksuele signaalstoffen. Je neemt ze waar in je neus. Bij dieren werken feromonen sterker. Een zijdemot vliegt bijvoorbeeld gerust kilometers om het ideale vrouwtje te vinden. Zo graag wil hij met haar paren. Bij mensen worden feromonen vooral uitgescheiden door de zweetklieren. Oksels, billen en geslachtsorganen houden feromonen goed vast. Mensen kunnen meer dan verschillende geuren ruiken! Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

10 6 Zelfbeeldspiegel Neem de roze trap (achter Ben ik mijn hormonen?) naar boven. Ga voor de spiegel op de aangegeven voeten staan en volg de instructie links. Heb jij een goed zelfbeeld? Experimenteer verder. Maak jezelf dikker. Wat vind je daarvan? Maak jezelf dunner. Hoe voelt dat? Je zelfbeeld is het beeld dat je van jezelf hebt. Veel jongens groeien zo hard dat ze zich zorgen maken of ze niet te dun blijven. Meisjes krijgen vetweefsel op de dijen, billen en borsten. Zij maken zich vaak zorgen of ze niet te dik zijn en of hun borsten wel groot genoeg zijn. Het ideaalbeeld van de vrouw en de man is modegevoelig en verandert steeds. Mensen die we vroeger slank vonden, vinden we nu waarschijnlijk stevig. Een ideaalbeeld is een ideaal. Het hoeft niet bereikt te worden! Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

11 7 Stoned als een spin Als je een spin high of stoned laat worden, zie je dat terug aan haar web. Kijk naar web 1 en web 5. Kun jij raden welke drug bij welk spinnenweb hoort? Web 1 Web 5 Doe nu de klepjes omhoog. Verklaar het verschil tussen web 1 en web 5. Door een spin drugs te geven, kun je zien welke invloed die drug heeft op het product van een spin: het web. Ook op mensen hebben drugs invloed. Elke drug heeft een ander effect. Maar één ding hebben alle drugs met elkaar gemeen: ze beïnvloeden je waarneming van de werkelijkheid. In feite zorgen drugs ervoor dat je tijdelijk uit je normale doen bent. Je doet vaak dingen die je normaal niet zou doen. Dat maakt het nemen van drugs tot een risico. Ga verder op de volgende pagina Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

12 8 Electroroulette Als je dit spel speelt, krijg je misschien wel een schok! Durf jij het te spelen? Ja / Nee, omdat Zou je dit spel met vrienden/vriendinnen spelen? Ja / Nee, omdat Zou je dit spel met vreemden spelen? Ja / Nee, omdat Als je nog steeds durft, speel dan het spel. Of je iets wel of niet doet of durft, kan te maken hebben met de leeftijdsgenoten waar je mee omgaat. Leeftijdsgenoten in dezelfde directe omgeving heten in het Engels peers. De letterlijke vertaling daarvan is gelijken. Als veel leeftijdsgenoten allemaal besluiten iets te doen, ben je sneller geneigd dit ook te doen. Zelfs als je dit eigenlijk niet wilt. Dat heet groepsdruk of peer pressure. Je mag natuurlijk altijd nee zeggen. Durf voor je eigen mening uit te komen! Denktank Jouw vriendenclub wil dat je een sigaret opsteekt. Zelf wil je dat helemaal niet. Je vrienden zijn heel teleurgesteld dat je niet mee doet en proberen je over te halen. Hoe kun je deze peer pressure weerstaan? Bedenk drie dingen die je tegen ze zou kunnen zeggen: Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

13 9 Veilig vrijen Bekijk de vitrine in de Peepshow en lees de tekst Veilig Vrijen. Welk voorbehoedsmiddel kun je het beste gebruiken als je geen geslachtsziekte wilt krijgen? Wat is Double Dutch? De geschiedenis van het condoom begint in de 16e eeuw toen de geslachtsziekte syfilis een epidemie werd. Alleen met een condoom kon je de ziekte vermijden. In de loop van de tijd zijn er steeds meer seksueel overdraagbare ziektes (SOA s) bijgekomen. In de jaren 80 van de vorige eeuw kwam daar het nieuwe virus HIV bij. Door dit virus kun je aids krijgen en doodgaan. Veilig vrijen, dus met een condoom, is de enige manier om geen geslachtsziektes (dus ook HIV) te krijgen. Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

14 Colofon Science Center NEMO Het is toegestaan om zonder winstoogmerk het materiaal of delen van het materiaal te kopiëren en te distribueren, zolang vermelding van de herkomst van het materiaal goed is aangegeven. Auteurs en redactie Science Learning Center, Science Center NEMO Design management Starkx, Groningen Ontwerp en Grafische vormgeving Bloemvis, Groningen Vormgeving en realisatie Sander Visser, Ligaturen grafisch ontwerp Fotografie Daan van Eijndhoven Science Center NEMO Oosterdok VX Amsterdam boekingsbureau@e-nemo.nl Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

Werkbladen In NEMO. Naam. onderbouw VO School. Klas

Werkbladen In NEMO. Naam. onderbouw VO School. Klas Werkbladen In NEMO Teen Facts Naam onderbouw VO School Klas Teen Facts De puberteit, misschien zit je er middenin of misschien begint het binnenkort. Het is een belangrijke periode in je leven; je lichaam,

Nadere informatie

Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Naam: Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO 01-09-2015 1

Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Naam: Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO 01-09-2015 1 Teen Facts Jouw werkbladen In NEMO Naam: School: Klas: Ontdek de wetenschap achter de puberteit Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO 01-09-2015 1 Teen Facts De puberteit, misschien zit je er middenin

Nadere informatie

Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Mijn naam: Teen Facts Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie

Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Mijn naam: Teen Facts Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie Teen Facts Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek de wetenschap achter de puberteit Teen Facts Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 04-2014 1 Teen Facts De puberteit, misschien

Nadere informatie

Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Naam: Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Naam: Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie Teen Facts Jouw werkbladen In NEMO Naam: School: Klas: Ontdek de wetenschap achter de puberteit Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie 11-2014 1 Teen Facts De puberteit, misschien zit je er

Nadere informatie

Werkbladen In NEMO. Naam. groep 7-8. School. Klas

Werkbladen In NEMO. Naam. groep 7-8. School. Klas en In NEMO Teen Facts groep 7-8 Naam School Klas Teen Facts De puberteit, misschien zit je er middenin of misschien begint het binnenkort. Het is een belangrijke periode in je leven; je lichaam, je hersenen,

Nadere informatie

Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Mijn naam: Teen Facts Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 11-2014 1

Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Mijn naam: Teen Facts Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 11-2014 1 Teen Facts Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek de wetenschap achter de puberteit Teen Facts Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 11-2014 1 Teen Facts De puberteit, misschien

Nadere informatie

Werkbladen In NEMO. Naam. onderbouw VO School. Klas

Werkbladen In NEMO. Naam. onderbouw VO School. Klas Werkbladen In NEMO Teen Facts Naam onderbouw VO School Klas Teen Facts De puberteit, misschien zit je er middenin of misschien begint het binnenkort. Het is een belangrijke periode in je leven; je lichaam,

Nadere informatie

Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Mijn naam: Teen Facts Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 10-2013 1

Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Mijn naam: Teen Facts Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 10-2013 1 Teen Facts Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek de wetenschap achter de puberteit Teen Facts Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 10-2013 1 Teen Facts De puberteit, misschien

Nadere informatie

Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Naam: Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Naam: Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie Teen Facts Jouw werkbladen In NEMO Naam: School: Klas: Ontdek de wetenschap achter de puberteit Teen Facts Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie 10-2013 1 Teen Facts De puberteit, misschien zit je er

Nadere informatie

Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Mijn naam: Teen Facts Groep 7-8 Leerlingen In NEMO

Teen Facts. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek de wetenschap achter de puberteit. Mijn naam: Teen Facts Groep 7-8 Leerlingen In NEMO Teen Facts Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek de wetenschap achter de puberteit Teen Facts Groep 7-8 Leerlingen In NEMO 01-09-2015 1 Teen Facts De puberteit, misschien

Nadere informatie

Krachtpatsers. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Krachtpatsers Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 04-2014 1

Krachtpatsers. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Krachtpatsers Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 04-2014 1 Krachtpatsers Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Krachtpatsers Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 04-2014 1 Krachtpatsers Waarom stort een

Nadere informatie

You, Me, Electricity. Jouw werkbladen. In NEMO. Naam:

You, Me, Electricity. Jouw werkbladen. In NEMO. Naam: You, Me, Electricity Jouw werkbladen In NEMO Naam: School: Klas: k Ontde e zélf ho ld re de we t! werk You, Me, Electricity Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie 04-2014 1 You, Me, Electricity Hallooooo!!!!

Nadere informatie

You, Me, Electricity

You, Me, Electricity You, Me, Electricity Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! You, Me, Electricity Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 04-2014 1 You, Me, Electricity

Nadere informatie

Reis door de Geest. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam:

Reis door de Geest. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Reis door de Geest Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Reis door de Geest Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 04-2014 1 Reis door de Geest

Nadere informatie

Maak > test > verbeter Groep 5-6

Maak > test > verbeter Groep 5-6 Maak > test > verbeter Lesmateriaal, groep 5-6 Leerkrachtenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Teen Facts. Docentenhandleiding. Lesmateriaal, onderbouw VO. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Teen Facts. Docentenhandleiding. Lesmateriaal, onderbouw VO. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Teen Facts Lesmateriaal, onderbouw VO Docentenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Krachtpatsers. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Krachtpatsers Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

Krachtpatsers. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Krachtpatsers Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie Krachtpatsers Jouw werkbladen In NEMO Naam: School: Klas: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Krachtpatsers Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie 04-2014 1 Krachtpatsers Waarom stort een brug niet in? Hoe

Nadere informatie

Teen Facts. Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Teen Facts. Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Teen Facts Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Docentenhandleiding. Lesmateriaal onderbouw VO. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Docentenhandleiding. Lesmateriaal onderbouw VO. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Teen Facts Docentenhandleiding Lesmateriaal onderbouw VO Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Informatie bij dit lesmateriaal NEMO en onderwijs NEMO heeft een uitgebreid gratis educatief aanbod, waarmee

Nadere informatie

Spiegels. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Spiegels Groep 3-4 Leerlingen In NEMO versie

Spiegels. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Spiegels Groep 3-4 Leerlingen In NEMO versie Spiegels Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Spiegels Groep 3-4 Leerlingen In NEMO versie -04 Spiegels Hallo, ik ben Plork en ik woon op de

Nadere informatie

Energie. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In NEMO versie 12-2013 1

Energie. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In NEMO versie 12-2013 1 Energie Jouw werkbladen In NEMO Naam: School: Klas: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In NEMO versie 12-2013 1 Energie Energie is overal. Denk aan de zon, aan beweging

Nadere informatie

Zoeken naar leven. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam:

Zoeken naar leven. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Zoeken naar leven Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Zoeken naar leven Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 11-2014 1 Zoeken naar leven Wat

Nadere informatie

Zoeken naar leven. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam:

Zoeken naar leven. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Zoeken naar leven Jouw werkbladen In de klas Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Zoeken naar leven Groep 7-8 Leerlingen In de klas versie 04-2014 1 Zoeken naar leven

Nadere informatie

Leerkrachtenhandleiding. Lesmateriaal groep 7-8. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Leerkrachtenhandleiding. Lesmateriaal groep 7-8. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Teen Facts Leerkrachtenhandleiding Lesmateriaal groep 7-8 Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Informatie bij dit lesmateriaal NEMO en onderwijs NEMO heeft een uitgebreid gratis educatief aanbod, waarmee

Nadere informatie

Teen Facts. Docentenhandleiding. Lesmateriaal, onderbouw VO. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Teen Facts. Docentenhandleiding. Lesmateriaal, onderbouw VO. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Teen Facts Lesmateriaal, onderbouw VO Docentenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Fenomena. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Fenomena Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 01-2016 1

Fenomena. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Fenomena Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 01-2016 1 Fenomena Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Fenomena Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 01-2016 1 Fenomena Welkom bij Fenomena! Deze hele

Nadere informatie

Zoeken naar leven. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam:

Zoeken naar leven. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Zoeken naar leven Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Zoeken naar leven Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 10-2013 1 Zoeken naar leven Wat

Nadere informatie

Fenomena. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Fenomena Groep 5-6 Leerlingen In NEMO versie

Fenomena. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Fenomena Groep 5-6 Leerlingen In NEMO versie Fenomena Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Fenomena Groep 5-6 Leerlingen In NEMO versie 10-2013 1 Wetenschap overal om ons heen Je leest

Nadere informatie

Fenomena. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Fenomena Groep 5-6 Leerlingen In NEMO versie

Fenomena. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Fenomena Groep 5-6 Leerlingen In NEMO versie Fenomena Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Fenomena Groep 5-6 Leerlingen In NEMO versie 11-2014 1 Wetenschap overal om ons heen Je leest

Nadere informatie

Zoeken naar leven. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam:

Zoeken naar leven. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Zoeken naar leven Jouw werkbladen In de klas Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Zoeken naar leven Groep 7-8 Leerlingen In de klas versie 10-2013 1 Zoeken naar leven

Nadere informatie

You, Me, Electricity

You, Me, Electricity You, Me, Electricity Jouw werkbladen In NEMO Naam: School: Klas: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! You, Me, Electricity Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie 10-2013 1 You, Me, Electricity Hallooooo!!!!

Nadere informatie

Docentenhandleiding. Lesmateriaal onderbouw VO. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Docentenhandleiding. Lesmateriaal onderbouw VO. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Teen Facts Docentenhandleiding Lesmateriaal onderbouw VO Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Informatie bij dit lesmateriaal NEMO en onderwijs NEMO heeft een uitgebreid gratis educatief aanbod, waarmee

Nadere informatie

Proefjes. Jouw werkbladen in de klas. In de klas. versie A. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam:

Proefjes. Jouw werkbladen in de klas. In de klas. versie A. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Proefjes Jouw werkbladen in de klas In de klas Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! versie A Onderzoek in de klas Groep 7-8 Leerlingen In de klas versie 04-2014 1 Onderzoek

Nadere informatie

Wonderlijke Wetenschap

Wonderlijke Wetenschap Wonderlijke Wetenschap Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Wonderlijke Wetenschap Groep 5-6 Leerlingen In NEMO versie 09-01-2015 1 Wetenschap

Nadere informatie

Zoeken naar Leven. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Zoeken naar leven Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

Zoeken naar Leven. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Zoeken naar leven Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie Zoeken naar Leven Jouw werkbladen In NEMO Naam: School: Klas: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Zoeken naar leven Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie 04-2014 1 Zoeken naar leven Jij leeft, een plant

Nadere informatie

You, Me, Electricity. Docentenhandleiding. Lesmateriaal, onderbouw VO. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

You, Me, Electricity. Docentenhandleiding. Lesmateriaal, onderbouw VO. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO You, Me, Electricity Lesmateriaal, onderbouw VO Docentenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Spiegels. Lesmateriaal, groep 3-4 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Spiegels. Lesmateriaal, groep 3-4 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Spiegels Lesmateriaal, groep 3-4 Leerkrachtenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

You, Me, Electricity

You, Me, Electricity You, Me, Electricity Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! You, Me, Electricity Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 10-2013 1 You, Me, Electricity

Nadere informatie

Zoeken naar leven. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam:

Zoeken naar leven. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Zoeken naar leven Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Zoeken naar leven Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 01-09-2015 1 Zoeken naar leven

Nadere informatie

Algemene informatie. In NEMO. Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.

Algemene informatie. In NEMO. Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo. Algemene informatie In NEMO 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl Algemene informatie versie 11-2014 1 Praktische informatie voor uw bezoek aan NEMO Speciaal schooltarief Leerlingen primair

Nadere informatie

Maak > test > verbeter

Maak > test > verbeter Maak > test > verbeter Lesmateriaal, groep 5-6 Leerkrachtenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Maak > test > verbeter

Maak > test > verbeter Maak > test > verbeter Lesmateriaal, groep 5-6 Leerkrachtenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Wereld van Wiskunde. Lesmateriaal, groep 5-6 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Wereld van Wiskunde. Lesmateriaal, groep 5-6 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Wereld van Wiskunde Lesmateriaal, groep 5-6 Leerkrachtenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Het brein. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Het brein Groep 7-8 Leerlingen In de klas versie 04-2014 1

Het brein. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Het brein Groep 7-8 Leerlingen In de klas versie 04-2014 1 Het brein Jouw werkbladen In de klas Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Het brein Groep 7-8 Leerlingen In de klas versie 04-2014 1 Het brein Hersenen zijn ontzettend

Nadere informatie

Leerkrachtenhandleiding. Lesmateriaal groep 7-8. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Leerkrachtenhandleiding. Lesmateriaal groep 7-8. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Teen Facts Leerkrachtenhandleiding Lesmateriaal groep 7-8 Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Informatie bij dit lesmateriaal NEMO en onderwijs NEMO heeft een uitgebreid gratis educatief aanbod, waarmee

Nadere informatie

Kettingreacties. Lesmateriaal, 2-3 VMBO Docentenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in de klas én in NEMO

Kettingreacties. Lesmateriaal, 2-3 VMBO Docentenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in de klas én in NEMO Kettingreacties Lesmateriaal, 2-3 VMBO Docentenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in de klas én in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Krachtpatsers. Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Krachtpatsers. Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Krachtpatsers Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Teen Facts. Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Teen Facts. Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Teen Facts Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Teen Facts. Docentenhandleiding. Lesmateriaal, onderbouw VO. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Teen Facts. Docentenhandleiding. Lesmateriaal, onderbouw VO. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Teen Facts Lesmateriaal, onderbouw VO Docentenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Teen Facts. Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Teen Facts. Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Teen Facts Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Energie. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Klas: Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In de klas versie 04-2014 1

Energie. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Klas: Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In de klas versie 04-2014 1 Energie Jouw werkbladen In de klas Naam: Klas: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In de klas versie 04-2014 1 Energie op aarde Energie, fossiele brandstoffen, groene

Nadere informatie

Fenomena. Lesmateriaal, groep 5-6 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Fenomena. Lesmateriaal, groep 5-6 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Fenomena Lesmateriaal, groep 5-6 Leerkrachtenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Reis door de Geest. Jouw werkbladen. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! In NEMO. Mijn naam: Reis door de Geest Groep 7-8 Leerlingen In NEMO

Reis door de Geest. Jouw werkbladen. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! In NEMO. Mijn naam: Reis door de Geest Groep 7-8 Leerlingen In NEMO Reis door de Geest Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Reis door de Geest Groep 7-8 Leerlingen In NEMO 01-09-2015 1 Reis door de Geest Hoe

Nadere informatie

Reis door de geest. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam:

Reis door de geest. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Reis door de geest Jouw werkbladen In NEMO Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Reis door de Geest Groep 7-8 Leerlingen In NEMO versie 10-2013 1 Reis door de Geest

Nadere informatie

Krachtpatsers. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Krachtpatsers Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

Krachtpatsers. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Krachtpatsers Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie Krachtpatsers Jouw werkbladen In NEMO Naam: School: Klas: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Krachtpatsers Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie -04 Krachtpatsers Waarom stort een brug niet in? Hoe blijft

Nadere informatie

Teen Facts. Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Teen Facts. Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Teen Facts Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Krachtpatsers. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Krachtpatsers Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

Krachtpatsers. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Krachtpatsers Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie Krachtpatsers Jouw werkbladen In NEMO Naam: School: Klas: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Krachtpatsers Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie 10-2013 1 Krachtpatsers Waarom stort een brug niet in? Hoe

Nadere informatie

Zeker weten?! Lesmateriaal, 1-2 havo/vwo Docentenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in de klas én in NEMO

Zeker weten?! Lesmateriaal, 1-2 havo/vwo Docentenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in de klas én in NEMO Zeker weten?! Lesmateriaal, 1-2 havo/vwo Docentenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in de klas én in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Krachtpatsers. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Krachtpatsers Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie

Krachtpatsers. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Krachtpatsers Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie Krachtpatsers Jouw werkbladen In NEMO Naam: School: Klas: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Krachtpatsers Onderbouw VO Leerlingen In NEMO versie 01-09-2015 1 Krachtpatsers Waarom stort een brug niet in?

Nadere informatie

Onderzoek Veilig of niet?

Onderzoek Veilig of niet? Onderzoek Veilig of niet? 06 februari 2013 Over het onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 24 januari tot 04 februari 2013, deden 2.261 jongeren mee. Het onderzoek is gehouden in samenwerking

Nadere informatie

Werkbladen In NEMO. Technium. Naam. onderbouw VO School. Klas

Werkbladen In NEMO. Technium. Naam. onderbouw VO School. Klas Werkbladen In NEMO Technium Naam onderbouw VO School Klas Ontwerpen Grote kans dat jij vandaag je tandenborstel, fiets en jas gebruikt hebt. Al deze spullen zijn ontworpen. Het zijn oplossingen voor problemen

Nadere informatie

BLADZIJDE Ik werd op mijn achttiende jaar moeder van mijn dochter Irem Lourens. Irem kwam al vroeg in de pubertijd en ik raakte lichtelijk in paniek.

BLADZIJDE Ik werd op mijn achttiende jaar moeder van mijn dochter Irem Lourens. Irem kwam al vroeg in de pubertijd en ik raakte lichtelijk in paniek. BLADZIJDE Ik werd op mijn achttiende jaar moeder van mijn dochter Irem Lourens. Irem kwam al vroeg in de pubertijd en ik raakte lichtelijk in paniek. De gedachten alleen al dat mijn kleine meid seks zou

Nadere informatie

Inkijkexemplaar INLEIDING. zelfbeeld. Leskatern 1

Inkijkexemplaar INLEIDING. zelfbeeld. Leskatern 1 r aa pl em ex jk ki In zelfbeeld INLEIDING Wie ben ik en hoe presenteer ik me naar de buitenwereld? Dat zijn vragen waar veel jongeren mee bezig zijn. Het is niet makkelijk om je zeker te voelen in een

Nadere informatie

Reis door de Geest. Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Reis door de Geest. Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Reis door de Geest Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Werkbladen In NEMO. Reis door de Geest. Naam. School. groep 7-8. Klas

Werkbladen In NEMO. Reis door de Geest. Naam. School. groep 7-8. Klas Werkbladen In NEMO Reis door de Geest Naam groep 7-8 School Klas Reis door de Geest Hoe slim je bent, wat je voelt en hoe je problemen oplost, wordt bepaald door je hersenen. Maar soms bedenken ze dingen

Nadere informatie

BLADZIJDE Ik werd op mijn achttiende jaar moeder van mijn dochter Irem Lourens. Irem kwam al vroeg in de pubertijd en ik raakte lichtelijk in paniek.

BLADZIJDE Ik werd op mijn achttiende jaar moeder van mijn dochter Irem Lourens. Irem kwam al vroeg in de pubertijd en ik raakte lichtelijk in paniek. BLADZIJDE Ik werd op mijn achttiende jaar moeder van mijn dochter Irem Lourens. Irem kwam al vroeg in de pubertijd en ik raakte lichtelijk in paniek. De gedachten alleen al dat mijn kleine meid seks zou

Nadere informatie

kleuter 4 6 jaar Veters strikken. Zijn vaak al zindelijk. (Maar er kunnen ook andere dingen genoemd worden)

kleuter 4 6 jaar Veters strikken. Zijn vaak al zindelijk. (Maar er kunnen ook andere dingen genoemd worden) NAKIJKBLAD Opdracht 1 Iedere levensfase heeft bepaalde kenmerken. Zet bij elke levensfase van wanneer tot wanneer hij ongeveer duurt. Zet er ook bij wat er in die levensfase gebeurt (kies steeds 2 dingen.)

Nadere informatie

Onderzoeken. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Onderzoeken Groep 5-6 Leerlingen In de klas versie 10-2013 1

Onderzoeken. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Onderzoeken Groep 5-6 Leerlingen In de klas versie 10-2013 1 Onderzoeken Jouw werkbladen In de klas Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Onderzoeken Groep 5-6 Leerlingen In de klas versie 10-2013 1 Wetenschap overal om ons heen

Nadere informatie

Werkbladen In NEMO. Fenomena. Naam. groep 7-8 School. Klas

Werkbladen In NEMO. Fenomena. Naam. groep 7-8 School. Klas Werkbladen In NEMO Fenomena Naam groep 7-8 School Klas Fenomena Welkom bij Fenomena! Deze hele eerste verdieping staat in het teken van wetenschap. De werkbladen zijn opgedeeld in twee delen: Deel A, Wetenschap

Nadere informatie

Werkbladen In NEMO. Zoeken naar leven. Naam. School. groep 7-8. Klas

Werkbladen In NEMO. Zoeken naar leven. Naam. School. groep 7-8. Klas Zoeken naar leven groep 7-8 Naam School Werkbladen In NEMO Klas Zoeken naar leven Wat is leven, wat is dood en wat is levenloos? Jij leeft, een plant leeft en een hond ook. Een steen leeft niet. Maar leeft

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Sommige pubers kunnen echt ongelooflijk hard stinken. Dat is allesbehalve lekker. Heb jij er ook last van?

Sommige pubers kunnen echt ongelooflijk hard stinken. Dat is allesbehalve lekker. Heb jij er ook last van? Zweterige oksels Sommige pubers kunnen echt ongelooflijk hard stinken. Dat is allesbehalve lekker. Heb jij er ook last van? Zweten is heel normaal en zelfs goed voor je. Het zuivert je lichaam en zorgt

Nadere informatie

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING

KIJK IN JE BREIN LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING LESMODULE BASISSCHOOL LEERLING 1. DE HERSENEN 1.1 HOE ZIEN HERSENEN ERUIT? VRAAG WIE KAN VERTELLEN WAT HERSENEN ZIJN? VRAAG HEBBEN KINDEREN KLEINERE HERSENEN DAN GROTE MENSEN? 1.2 WANNEER GEBRUIK JE ZE?

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: De puberteit is naast de lichamelijke veranderingen ook de periode waarin je op een andere manier naar jezelf en de mensen om je heen gaat kijken. Dit komt omdat

Nadere informatie

Inhoud. De puberteit: nu gaat het beginnen 4. Iets heel bijzonders: het vrouwelijk lichaam 14. Elke maand weer: ongesteld 24

Inhoud. De puberteit: nu gaat het beginnen 4. Iets heel bijzonders: het vrouwelijk lichaam 14. Elke maand weer: ongesteld 24 Inhoud 4 Lichamelijke veranderingen en uiterlijk 6 Dagboek, vriendinnen en stemmingen 10 Zelfvertrouwen, geheimen en pesten 12 Iets heel bijzonders: het vrouwelijk lichaam 14 De vrouwelijke geslachtsorganen

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: De komende weken gaan we het hebben over de verschillende veranderingen die jongens en meisjes in de puberteit doormaken. Het is een periode die ongeveer drie jaar

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Mini-condooms. Oefeningen

Mini-condooms. Oefeningen tekst 1 Amsterdam, 3 maart 2010 Jongeren hebben steeds vroeger seks. Soms al als ze 12, 13 of 14 jaar zijn. Zwitserland Ook in Zwitserland gebeurt dit. De Zwitserse regering is daarom bezorgd. Want veel

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Werkbladen In NEMO. Energie. Naam. onderbouw havo/vwo School. Klas

Werkbladen In NEMO. Energie. Naam. onderbouw havo/vwo School. Klas Werkbladen In NEMO Energie Naam onderbouw havo/vwo School Klas Energie Energie is overal. Denk aan de zon, aan beweging (bijvoorbeeld de wind en waterstromingen), en aan brandstoffen. Om de energie te

Nadere informatie

De veranderingen ontstaan door regelstoffen/hormonen. Die worden gemaakt in de hormoonklier bijvoorbeeld de hypofyse.

De veranderingen ontstaan door regelstoffen/hormonen. Die worden gemaakt in de hormoonklier bijvoorbeeld de hypofyse. Samenvatting door Sam 990 woorden 27 juni 2018 0 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar Een mensen leven kun je verdelen in levensfase: Baby Peuter Kleuter Schoolkind Puber Adolescent Volwassene Oudere

Nadere informatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie

WERKBLADEN Seksuele intimidatie WERKBLADEN Seksuele intimidatie 1 Waarom dit boekje? 1.1 Zet een rondje om het goede antwoord. Seksuele intimidatie komt vaak voor. Ja Nee Seksuele intimidatie komt weinig voor. Ja Nee Mannen worden vaker

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Werkbladen in NEMO. Leven in het heelal. Naam. School. Onderbouw havo-vwo. Klas

Werkbladen in NEMO. Leven in het heelal. Naam. School. Onderbouw havo-vwo. Klas Werkbladen in NEMO Leven in het heelal Naam Onderbouw havo-vwo School Klas Leven in het heelal Heb je weleens naar de hemel gekeken en je afgevraagd hoe groot het heelal is? Of er ergens anders ook leven

Nadere informatie

Anorexia. Inleiding. Wat betekent Anorexia Nervosa nu eigenlijk?

Anorexia. Inleiding. Wat betekent Anorexia Nervosa nu eigenlijk? Anorexia Inleiding Ik hou mijn spreekbeurt over Anorexia nervosa. Anorexia is een ernstige ziekte waarbij degene die het heeft zichzelf min of meer uithongert. Deze patiënten zijn dan ook extreem mager.

Nadere informatie

VRIENDSCHAP EN RELATIES

VRIENDSCHAP EN RELATIES VRIENDSCHAP EN VRIENDSCHAP Als je in de puberteit komt, wordt vriendschap belangrijk. Je vrienden kies je zelf uit. Er zijn mensen die één boezemvriend of één hartsvriendin hebben. Andere mensen hebben

Nadere informatie

KIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 2. Leskatern 3. Ont wikkeld voor. praktijkonderwijs Basis - Kader

KIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 2. Leskatern 3. Ont wikkeld voor. praktijkonderwijs Basis - Kader em ex jk ki In KIJK! mijn leven Leerjaar 2 aa pl SEKSUALITEIT Leskatern 3 r Ont wikkeld voor praktijkonderwijs Basis - Kader INLEIDING Seksualiteit Jongeren zijn veel bezig met relaties en seksualiteit.

Nadere informatie

KIJK IN JE BREIN LESMODULE VMBO LEERLING

KIJK IN JE BREIN LESMODULE VMBO LEERLING LESMODULE VMBO LEERLING 1. DE HERSENEN 1.1 WAT ZIJN HERSENEN? VRAAG WAT ZIJN HERSENEN PRECIES? 1.2 WANNEER GEBRUIK JE ZE? DENKOEFENING WAAR- VOOR GEBRUIK JE OP DÍT MOMENT JE HERSENEN? DENKOEFENING KUN

Nadere informatie

Bekijk eerst het filmpje. Ga daarna zelf aan de slag.

Bekijk eerst het filmpje. Ga daarna zelf aan de slag. Appie de detective gaat op zoek naar het schrijfgeheim van Schoolschrijver Selma Noort. Filmpje Bekijk eerst het filmpje. Ga daarna zelf aan de slag. Selma Noort: Lees het begin van dit verhaal. Twee kinderen

Nadere informatie

Wensenkaart. Wensen en grenzen Oefening 1.1 Werkblad. Jongens. Als jij uitgaat en een leuk meisje ontmoet, wat hoop je dan dat er gebeurt?

Wensenkaart. Wensen en grenzen Oefening 1.1 Werkblad. Jongens. Als jij uitgaat en een leuk meisje ontmoet, wat hoop je dan dat er gebeurt? Wensen en grenzen Oefening 1.1 Werkblad Wensenkaart Als jij uitgaat en een leuk meisje ontmoet, wat hoop je dan dat er gebeurt? onderbouw Dat we oogcontact hebben Echt niet! L Misschien wel Natuurlijk!

Nadere informatie

Ruimteschip Aarde. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam:

Ruimteschip Aarde. Jouw werkbladen. In de klas. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Mijn naam: Ruimteschip Aarde Jouw werkbladen In de klas Mijn naam: Mijn school: Ik zit in groep: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Ruimteschip Aarde Groep 5-7 Leerlingen In de klas versie 10-2013 1 Ruimteschip Aarde

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: In de eerste bijeenkomsten hebben we besproken dat er veel verandert in de puberteit. Je lichaam verandert en de omgang met je ouders en vrienden. Maar er gebeurt

Nadere informatie

Zoeken naar leven. Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO

Zoeken naar leven. Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding. Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Zoeken naar leven Lesmateriaal, groep 7-8 Leerkrachtenhandleiding Dit lesmateriaal is voor gebruik in NEMO Science Center NEMO Oosterdok 2 1011 VX Amsterdam 020 531 31 18 www.e-nemo.nl boekingsbureau@e-nemo.nl

Nadere informatie

Onderzoek Wereldproblemen en Seks

Onderzoek Wereldproblemen en Seks Onderzoek Wereldproblemen en Seks 1V Jongerenpanel 24 oktober 2014 Over dit onderzoek Aan dit online onderzoek in samenwerking met dance4life, gehouden van 15 tot en met 23 oktober 2014, deden 1641 jongeren

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Fijn, mijn kind heeft een puberbrein

Fijn, mijn kind heeft een puberbrein Fijn, mijn kind heeft een puberbrein drs. Anje de Vries Bureau Meesterschap Oosterhoutstraat 9a 9401 NA Assen Ontwikkeling Ontwikkelingsgebieden A. Lichamelijke ontwikkeling groei, zintuigen en de motoriek

Nadere informatie

Puberteit - HV 2. Saskia Tuenter. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Puberteit - HV 2. Saskia Tuenter. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Puberteit - HV 2 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Saskia Tuenter 06 March 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/72986 Dit lesmateriaal is gemaakt

Nadere informatie