PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN KINDCENTRUM HOFFERIE ENSCHEDE

Transcriptie

1 PEDAGOGISCH BELEIDSPLAN KINDCENTRUM HOFFERIE ENSCHEDE Toevoegingen 2013: Toevoeging pedagogisch beleidsplan Hofferie inzake aanbieden peuteropvang op de groene groep. Pedagogisch beleidsplan Kindcentrum Hofferie Enschede versie Pagina 1

2 Uitgangspunten In de Wet kinderopvang wordt onder andere aangegeven wat de overheid verstaat onder kwaliteit in de kinderopvang: "verantwoorde kinderopvang is kinderopvang die bijdraagt aan een goede en gezonde ontwikkeling van het kind in een veilige omgeving". Het pedagogisch beleidsplan van Hofferie is gebaseerd op het pedagogisch kader Kindercentra 0 4 jaar van Elly Singer en Loes Kleerekoper (Elsevier Gezondheidszorg Maarsen, 2009). Het pedagogisch kader geldt als het Nederlands pedagogisch raamwerk voor het werken met jonge kinderen in kindercentra voor 0 tot 4- jarigen. Ervaren van emotionele veiligheid is voor Hofferie het uitgangspunt. Een kind dat zich niet veilig voelt in een omgeving, is niet in staat om indrukken en ervaringen op te nemen. Opvoedingsdoelen We onderkennen vier opvoedingsdoelen: een gevoel van emotionele veiligheid bieden gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties bieden gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties bieden de kans om zich waarden en normen, de "cultuur" van een samenleving, eigen te maken; socialisatie Deze opvoedingsdoelen gelden voor alle kinderen in de leeftijd van 0 tot en met 4 jaar. Een gevoel van emotionele veiligheid bieden. Het bieden van een gevoel van veiligheid is de meest basale pedagogische doelstelling voor alle vormen van kinderopvang. Er zijn drie bronnen van veiligheid te onderscheiden: Vaste en sensitieve verzorgers. De beschikbaarheid van sensitief reagerende opvoeders in de eerste levensjaren blijkt bevorderlijk voor de veerkracht van kinderen, ook op de langere termijn. Pagina 2

3 Aanwezigheid van bekende leeftijdsgenoten. In een vertrouwde groep kunnen kinderen gevoelens van verbondenheid en sociale verantwoordelijkheid ontwikkelen. De inrichting van de omgeving. De inrichting van een ruimte kan een bijdrage leveren aan een gevoel van geborgenheid. Aandachtspunten zijn akoestiek, licht, kleur en indeling van de ruimte. Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties bieden. Met het begrip persoonlijke competentie worden persoonskenmerken zoals bijvoorbeeld veerkracht, zelfstandigheid en zelfvertrouwen, flexibiliteit en creativiteit bedoeld. Dit stelt een kind in staat om allerlei typen problemen adequaat aan te pakken en zich goed aan te passen aan veranderende omstandigheden. Bij jonge kinderen zijn exploratie en spel de belangrijkste middelen om greep te krijgen op hun omgeving. Exploratie en spel kunnen worden bevorderd door: Inrichting van de ruimte en aanbod van materialen en activiteiten. De inrichting van de ruimte moet zodanig zijn dat een kind zich veilig voelt en met aan de leeftijd aangepast materiaal kan spelen. Vaardigheden van PM-ers in het uitlokken en begeleiden van spel. PM-ers scheppen condities voor spel door een aanbod van materialen en activiteiten dat aansluit bij het ontwikkelingsniveau en de interesse van een kind, zonder een kind het initiatief uit handen te geven. De PM-er is te alle tijden het instrument in de overdracht en communicatie richting de kinderen. Herhaling en vooraap functie zijn van het allergrootste belang. Aanwezigheid van bekende leeftijdsgenoten. Goede relaties met leeftijdsgenoten bevorderen de kwaliteit van hun uitwisselingen en van hun spel. Het streven naar een zo groot mogelijke stabiliteit bij het samenstellen van groepen verdient prioriteit. Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties bieden. Het begrip "sociale competentie" omvat een scala aan sociale kennis en vaardigheden, zoals zich in een ander kunnen verplaatsen, kunnen communiceren, samenwerken, andere helpen, conflicten voorkomen en oplossen, het ontwikkelen van sociale verantwoordelijkheid. De interactie met leeftijdsgenoten, het deel zijn van een groep en het deelnemen aan groepsgebeurtenissen biedt kinderen een leefomgeving voor het opdoen van sociale competenties. Het geeft aan Pagina 3

4 kinderen kansen om zich te ontwikkelen tot evenwichtige personen die functioneren in de samenleving. De kans om zich waarden en normen, de "cultuur" van een samenleving, eigen te maken; socialisatie. Kinderopvang biedt een bredere samenleving dan het gezin, waar kinderen in aanraking komen met andere aspecten van de cultuur en de diversiteit die onze samenleving kenmerkt. De groepssetting biedt daarom in aanvulling op de socialisatie in het gezin, heel eigen mogelijkheden tot socialisatie en cultuuroverdracht. Pedagogische middelen Hofferie beschikt over vijf pedagogische middelen om de vier voornoemde opvoedingsdoelen te realiseren. de PM-er-kind interactie de fysieke omgeving de groep het activiteitenaanbod (VVE) het spelmateriaal In de PM-er-kind relatie werken wij aan de emotionele veiligheid van een kind. De aanwezigheid van vaste en vertrouwde groepsleiding is basis om een goede relatie tussen kind en leiding te kunnen laten ontstaan. Bij de samenstelling van een team wordt o.a. gekeken naar de combinatie in leeftijd, ervaring en creativiteit. Een voldoende gevarieerde teamsamenstelling biedt kinderen een breder scala aan mogelijkheden een relatie op te bouwen met de groepsleiding. De groepsleiding wordt begeleid en beoordeeld op de wijze waarop zij het kind benadert en aanspreekt de dagelijkse omgang zoals plezier maken, grapjes uithalen, stoeien de wijze waarop zij een kind troosten, bevestigen, verzorgen, aanmoedigen, uitleggen de wijze waarop zij aansluiten op persoonlijke emoties en ervaringen van het kind de mate waarin responsief dan wel restrictief op een kind wordt gereageerd Pagina 4

5 de mate waarin zij respect voor de autonomie van een kind tonen. Door de wijze waarop wij de binnen en buiten ruimte aanbieden en inzetten creëren wij emotionele veiligheid voor een kind. Ieder kind wordt opgevangen in een vaste stamgroep met eigen groepsruimte. Hofferie heeft 3 verticale groepen. Tussen de verschillende ruimten is een balans tussen rust en actie, stilte en geluid, alleen en samen, spannend en veilig. De eigen groepsruimte is een herkenbare en vertrouwde plek voor het kind. De groepsruimte is zodanig ingericht en ingedeeld dat kinderen van verschillende leeftijd op de leeftijd afgestemde activiteiten kunnen ontwikkelen. De inrichting is kindgericht door materiaal en kleurkeuze. De maximale omvang van de stamgroepen is bij Hofferie: 16 kinderen, waarvan maximaal 8 kinderen onder 1 jaar. Tot 12 kinderen staan er 2 pedagogisch medewerkers, vanaf 12 zijn er 3 PM-ers aanwezig. Indien nodig zet Hofferie extra leiding in, Hofferie kijkt naar de samenstelling van de groepen en kinderen. Na gedegen afstemming met de oudercommissie (maart 2011) worden na overleg met de locatiemanager met name in de zomermaanden (juni, juli en augustus), twee stamgroepen samengevoegd, kinderen verhuizen maximaal naar één andere stamgroep per week. De vaste PM-er van stamgroep A gaat samenwerken met de vaste PM-er van stamgroep B. De twee samengevoegde groepen hebben niet meer dan 10 kinderen per dagdeel. Op deze manier garanderen wij ook op dal momenten het 4-ogenprincipe. De emotionele stabiliteit voor de kinderen blijft uiteraard gewaarborgd. Groepsindeling Hofferie beschikt over een Nederlandstalige verticale dagopvanggroep voor maximaal 16 kinderen. Verticaal houdt in dat kinderen vanaf 6 weken tot en met 4 jaar opgevangen worden binnen een groep. Dagelijks treft u daar bij de start en het einde van de dag 2 PM-ers aan. Vanaf 9 uur zal er een 3 e PM-er de leiding versterken. Dit betekent dat er bij een volle groep van 16 kinderen 3 PM-ers aanwezig zijn, tot 11 of 12 kinderen werken er 2 PM-ers. De verhouding tussen het aantal beroepskrachten en het aantal feitelijk gelijktijdig aanwezige kinderen in de groep bedraagt ten minste: 1 beroepskracht per 4 aanwezige kinderen tot 1 jaar Pagina 5

6 1 beroepskracht per 5 aanwezige kinderen van 1 tot 2 jaar 1 beroepskracht per 6 aanwezige kinderen van 2 tot 3 jaar 1 beroepskracht per 8 aanwezige kinderen van 3 tot 4 jaar De leiding heeft bewust gekozen voor verticale opvang. De kinderen leren rekening houden met elkaar. De baby s leren van de grote kinderen, de grote kinderen leren met de kleintjes omgaan en rekening houden. Er is ruimte voor activiteiten door het creëren van verschillende hoeken voor de VVE-activiteiten. In en met de groep dragen wij zorg voor de emotionele veiligheid van een kind. De groep heeft een vaste samenstelling hetgeen de veiligheid én de mogelijkheid om vertrouwd te raken met groepsgenoten. In de dagopvang is gekozen voor verticale groepsopbouw waarbij 0 tot 4-jarigen in één groep samen optrekken. Per groep bestaat de mogelijkheid om aan kinderen de mogelijkheid te bieden buiten de eigen stamgroep ervaring op te doen. Een kind kan vanuit de vertrouwde groepsruimte de actieradius (reikwijdte, afstand die door het kind zelfstandig kan worden overbrugd) verbreden, een groter gebied onderzoeken en andere contacten opdoen. In overleg met het kind en de leiding zal deze mogelijkheid geboden worden. Bij het organiseren en aanbieden van activiteiten kiezen wij voor een aanpak die opbrengstgericht is en de emotionele veiligheid van een kind waarborgt. Vanaf 2010 werkt Hofferie met het VVE-programma Uk en Puk. Uk en Puk is een totaalprogramma. Spelen is ontdekken, en spelen is groeien. Daarom staat spelen centraal in het totaalprogramma van Uk en Puk. De activiteiten binnen Uk en Puk stimuleren de spraak- en taalvaardigheid, sociaal emotionele vaardigheden, de motorische- en zintuiglijke vaardigheden. Ook geeft Uk en Puk de eerste rekenprikkels. In overleg met de gemeente Enschede is gekozen voor deze methode. Uk en Puk is geschikt voor kinderen die meer én minder taalvaardig zijn. Uk en Puk vraagt ook een grote betrokkenheid van ouders. Ouders worden geïnformeerd over de thema s en krijgen daarmee informatie over hoe zij zelf met hun kind aan de slag kunnen rondom een thema. Iedere ochtend biedt Hofferie tussen en uur de mogelijkheid tot een spelinloop. Wij maken voor ieder kind vanaf het moment dat zij geen zuigeling meer zijn een Pagina 6

7 kijk-mij-nou map. Ook bieden wij de ouders de mogelijkheid tot een 10- minutengesprek. Dit VVE-programma bieden we Hofferie breed aan en specifiek aan daartoe geïndiceerde kinderen in vier maal een dagdeel (= 2 ½ uur)*. Hierbij letten we telkens op de haalbaarheid van deze hoeveelheid uren in relatie tot de gecontracteerde kinduren. Uk en Puk biedt observatiemogelijkheden om kinderen gedurende de eerste vier levensjaren te volgen. Dit observatieprogramma is geschikt voor de werkwijze (verticale groepen) binnen Hofferie. Voor de observatie (volgsysteem) van de kinderen gebruiken we de observatiemethode van de SLO aangevuld met het formulier van observatie naar overdracht. Hofferie draagt zorg voor een goede warme overdracht en doorgaande leerlijn richting de basisscholen. Sinds januari 2012 werkt Hofferie met een geïmplementeerd beleidsontwikkelplan voor VVE. Dit geldt voor zowel geïndiceerde als niet-geïndiceerde kinderen. Dit beleids-ontwikkelplan kunt u vinden in een separaat document dat u te allen tijde op aanvraag kunt inzien. Naast deze deskundigheidbevordering met betrekking tot de cognitieve ontwikkeling van het kind (0 tot 4 jaar) hebben alle leidsters in januari 2010 een cursus aangeboden gekregen die de fysieke ontwikkeling van kinderen stimuleert. (Beweegkriebels, aangeboden door de gemeente Enschede in samenwerking met NISB). Inmiddels heeft onze locatiemanager Trainer Beweegkriebels (0 tot 4 jarigen) in september 2009 behaald zodat zij bevoegd is alle leidsters binnen Hofferie deze training aan te bieden. De locatiemanager staat ook bij de NISB geregistreerd als gediplomeerd trainster. In maart 2010 hebben alle op dat moment werkzame leidsters bij Hofferie Enschede de volledige cursus met goed gevolg doorlopen. Naast zorg voor de cognitieve en fysieke ontwikkeling is er uiteraard een vastliggende structuur van de opvang dag: vaste activiteiten (VVE) op vaste momenten bieden het kind zekerheid en structuur. Ook vaste rituelen zijn hier onderdeel van zoals bij de maaltijd een liedje, het slapen gaan, een verjaardag vieren, een nieuwe groepsgenoot welkom heten. Als een thema aansluit bij activiteiten die plaatsvinden buiten onze locatie, bijv. nationale voorleesochtend in de bibliotheek, de kinderboerderij of theater, peutersportochtend, zullen wij altijd in direct overleg en na toestemming van de ouders, deze mogelijkheden benutten. Als een thema uitnodigt om zelf activiteiten te organiseren buiten onze locatie (bijv: gezamenlijk een ijsje eten, Pagina 7

8 een boodschap doen in de winkel) zullen wij ook altijd na overleg en toestemming van de ouders deze kans pakken. De leidster biedt het kind steun bij activiteiten door actief optreden, passief bewaken, voelbare aanwezigheid uitdagen en stimuleren tot grensverkenning troostend, helpend, bevestigend sensitieve houding alertheid op restrictieve (beperkend, stoppend) houdingen Het VVE-programma Uk en Puk vraagt van de pedagogisch medewerkster een actieve rol en leidstervaardigheden. Wij gaan met het spelmateriaal om op een wijze die bijdraagt aan de emotionele veiligheid van een kind. In het kindercentrum is ruim voldoende spelmateriaal voor alle leeftijdsgroepen aanwezig. De speel, en daarmee de leeromgeving binnen onze groepen zijn aangepast op de 5-wekelijkse thema s waarmee Uk en Puk werkt. Zo wordt er een themahoek ingericht, raamschilderingen aangebracht en themagericht speelgoed aangeboden. Belangrijk onderdeel vormt hierbij natuurlijk Puk de pop. Dit is de pop van het VVE-programma. Het materiaal is voor een deel zodanig opgesteld dat kinderen de mogelijkheid hebben zelf te kiezen en ook zelfstandig te gebruiken. De groepsleiding stimuleert, helpt en adviseert het kind bij het kiezen van nieuw, spannend en/of uitdagend materiaal. De groepsleiding weet waarin het kind goed is, wat hij leuk vindt, wat zijn mogelijkheden en uitdagingen zijn. Kindcentrum Hofferie (waar ook het OKE huis en Ons Dorp onderdeel van uitmaakt) vindt het belangrijk dat kinderen in een veilige omgeving en vertrouwde omgeving worden opgevangen. We brengen het principe van vier ogen, vier ogen en transparantie, op verschillende manieren in de praktijk. Gedurende de dag is de sociale controle op de medewerkers en kinderen groot. Het grootste gedeelte van de dag zijn er twee pedagogische medewerkers op de groep. Er zijn altijd meerdere volwassenen in het gebouw aanwezig. Aan het begin en einde van de dag, tijdens de breng- en haalmomenten zijn er naast de pedagogisch medewerkers ook (veel) ouders aanwezig; Pedagogisch medewerkers lopen gedurende de dag regelmatig elkaars groepsruimtes binnen zonder te kloppen. Hun taken zijn zo met elkaar Pagina 8

9 verweven dat ze elkaar even spreken om iets te overleggen of af te stemmen. Daardoor is er zicht op elkaars (pedagogisch) handelen; De locatiemanager, de HBO coach en de VVE coördinator komen regelmatig binnen in de groepsruimten; Ook de indeling van de locaties speelt een belangrijke rol als het gaat om openheid en transparantie. De groepen grenzen aan elkaar en zijn "open". Er zijn veel ramen. Men loopt en kijkt makkelijk bij elkaar binnen. Het OKE huis is samen met de BSO in een basisschool gevestigd; Er zijn daar waar mogelijk doorzichtige deuren en verschoonruimten zijn op de groep. Voor het vervoer van kinderen (BSO) geldt dat er een strak rijschema is. Regelmatige afwijkingen hierop worden gemeld. Daarnaast zijn de omgangsvormen tussen onze pedagogisch medewerkers en de kinderen vastgelegd in de Overeenkomst ter gebruik van de meldcode. (zie 8 in protocolmap: Kindermishandeling en huiselijk geweld) Ook zorgen we met elkaar voor een open aanspreekcultuur; als je onderbuik gevoel zegt dat er iets niet klopt, zeg je er wat van. Pagina 9

10 Persoonlijke competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van persoonlijke competenties 1. In de pedagogische medewerkster - kind interactie bieden wij gelegenheid voor het ontwikkelen van de persoonlijke competenties van een kind. De pedagogisch medewerkster stimuleert een kind door grenzen te ontdekken en te verleggen van wat een kind kan, wil of durft. De PM-er maakt het kind bewust van de eigen capaciteiten en kwaliteiten van een kind, speelt in op grapjes, humor en "gek doen". Ingaan op initiatieven van een kind, belonen, prijzen en complimenteren zijn positieve wijzen van bevestigen van het kind. 2. Door de wijze waarop wij de - binnen en buiten - ruimte aanbieden en inzetten dragen wij bij aan het ontwikkelen van de persoonlijke competenties van een kind. De groepsleiding maakt heldere en begrijpelijke afspraken en instructie over het gebruik van de ruimten. De ruimten zijn voor kinderen op herkenbare wijze ingedeeld met plaatsen voor rust en actie en mogelijkheden die aansluiten bij leeftijd en ontwikkelingsstadium van een kind. In de ruimten wordt een evenwicht geboden tussen veiligheid en uitdaging. (een memo bord met picksels voor de aanduiding van het dagprogramma is in ontwikkeling) 3. In en met de groep dragen wij zorg voor het ontwikkelen van de persoonlijke competenties van een kind. De persoonlijke competentie van het kind kan in groepsverband onder de aandacht komen door activiteiten waarmee een kind zichzelf op onderscheidende wijze kan laten zien (werkjes, rollenspel, zingen). Activiteiten worden individueel aangeboden en in kleine kring (groepje max. 4 kindjes) en in grote kring. Ontwikkelingen van zuigelingen worden gevolgd en beschreven in een interactief dag schrift. Wij nodigen ouders uit hun belevingen van thuis ook te beschrijven. Als kinderen geen zuigeling meer zijn worden de ontwikkelingen gevolgd en bijgehouden in een kijk-mij-nou map. Deze kan bij de leeftijd van vier jaar mee naar de basisschool, samen met de SLO-observaties en overdrachtsformulier is dit de leidraad tijdens de warme overdracht. Juist in een verticale groep is het groepsproces van groot belang. Voor een optimale onafhankelijke observatie en Pagina 10

11 het op een juiste wijze VVE bieden is het nodig dat elke PM-er geschoold is in de methodiek Uk en Puk en blijft deskundigheidsbevordering een belangrijk speerpunt in het maken van nieuwe jaarplannen. Ieder kind zit in een andere fase van zijn leven en heeft dus andere behoeften. Kennis van die specifieke behoeften is noodzakelijk. De groep is een sociale leefgemeenschap waarin geoefend kan worden met eigen mogelijkheden, grenzen, aardigheid/onaardigheid, delen van plezier, gewenst en/of ongewenst gedrag. 4. Bij het organiseren en aanbieden van activiteiten kiezen wij voor een opbrengstgerichte aanpak die de ontwikkeling van de persoonlijke competenties van een kind stimuleert. Het dagritme binnen ons kinderdagverblijf, dat is gebaseerd op de drie R s, vormt de basis waarop de PM-ers de begeleiding en de verzorging van de kinderen vormgeven. De groepsleiding biedt naast de structuur die geboden wordt door het VVE programma, ruimte aan het kind voor eigen initiatief en eigen ideeën met betrekking tot het aangaan en uitvoeren van een activiteit Hierbij worden kansen geboden voor het ontdekken van eigen persoonlijkheidskenmerken zoals zelfvertrouwen, initiatief en interesse maar ook voor zelfoverwinning en zelfredzaamheid. 5. Wij gaan met het spelmateriaal om op een wijze die de ontwikkeling van de persoonlijke competenties van een kind stimuleert. Het spelmateriaal past bij leeftijd, ontwikkelingsfase, fysieke en geestelijke mogelijkheden van een kind. Het materiaal maakt emoties los van plezier, pret, verrassing, verwondering, ongeduld of teleurstelling. De wijze waarop de groepsleiding het spelmateriaal aanbiedt, biedt kansen voor individuele leermomenten, kleine kring leermomenten en grote kring leermomenten, taalontwikkeling, rekenprikkels, zelfoverwinning, zelfstandigheid en zelfredzaamheid. Pagina 11

12 Ontwikkelen sociale competenties Gelegenheid tot het ontwikkelen van sociale competenties 1. In de leidster-kind interactie bieden wij gelegenheid voor het ontwikkelen van de sociale competenties van een kind. De PM-er stimuleert vriendschap, kameraadschap en samenwerking onder kinderen onderling. Zij gaat bewust om met conflicten tussen kinderen. Samen delen en samen ervaren binnen situaties waarmee kinderen gezamenlijke betekenisvolle ervaringen op kunnen doen. De rol van de PM-er in de interactie tussen kinderen is afhankelijk van de situatie: sturend, ondersteunend, corrigerend, verzorgend, gangmaker, bruggenbouwer. 2. Door de wijze waarop wij de -binnen en buiten - ruimte aanbieden en inzetten dragen wij bij aan het ontwikkelen van de sociale competenties van een kind. Een vrije ruimte die uitdaagt en stimuleert tot rennen, klimmen, avontuur en ontdekken is de buitenruimte. Het kinderdagverblijf biedt afwisseling in rustige plekken en actieplekken. Elementen als hoog-laag, zacht-hard, nat-droog, vertrouwd-uitdagend bieden het kind de mogelijkheid met de eigen omgeving te experimenteren en de eigen mogelijkheden te onderzoeken in relatie tot anderen. 3. In en met de groep dragen wij zorg voor het ontwikkelen van de sociale competenties van een kind. Een verticale groep biedt kinderen de mogelijkheid te leren omgaan met de verschillen tussen groepsgenootjes. In de groep worden gebeurtenissen verwoord van betekenisvolle, emotionele gebeurtenissen in de groep, het gezin, de buurt, het land en de wereld. 4. Bij het organiseren en aanbieden van activiteiten kiezen wij voor een aanpak die de ontwikkeling van de sociale competenties van een kind stimuleert. In de groep is een duidelijke en vaste verdeling tussen groepsmomenten (grote kring en kleine kring) en momenten die kinderen individueel invullen. Daarnaast Pagina 12

13 worden activiteiten met de hele groep afgewisseld met activiteiten in kleine, wisselende groepen. De sociale inhoud van het spel wordt gestimuleerd door samen spelen, praten, luisteren, plezier hebben, delen, wachten op elkaar, rekening houden met elkaar. 5. Wij gaan met het spelmateriaal om op een wijze die de ontwikkeling van de sociale competenties van een kind stimuleert. Het spelaanbod sluit aan bij de wens om zowel individueel als gezamenlijk spel aan te bieden. Het spelmateriaal is uitdagend, grensverleggend en ontwikkelingsgericht, houdt rekening met de diversiteit in leeftijd, sekse, sociale en culturele achtergrond. Pagina 13

14 De cultuur van een samenleving De kans om zich waarden en normen, de cultuur van een samenleving, eigen te maken. 1. In de PM-er-kind interactie bieden wij gelegenheid voor het socialisatieproces van een kind. In het kinderdagverblijf spreken wij Nederlands. Basale waarden en normen sluiten aan bij de Nederlandse cultuur: elkaar met de naam aanspreken, op de beurt wachten, niet door elkaar praten, luisteren naar elkaar, respect voor elkaar en voor materialen. Samen leren conflicten op te lossen, samen eten en drinken, grenzen stellen en aanvaarden, begrenzen en belonen, elkaar helpen, opruimen, niet schreeuwen, gelijkwaardigheid. 2. Door de wijze waarop wij de - binnen en buiten- ruimte aanbieden en inzetten draagt bij aan het socialisatieproces van een kind. Heldere en eenduidige afspraken over wat kan en mag in alle ruimtes én de wijze waarop men elkaar - kinderen en PM-ers - aan de afspraken houdt. 3. In en met de groep dragen wij zorg voor het socialisatieproces van een kind. In de groep wordt met de kinderen gesproken over afspraken en omgangsvormen. Met elkaar afspreken van manieren om elkaar ook aan de afspraken te houden maar ook over respectvol met elkaar omgaan, je open stellen voor elkaar. Door middel van verwoorden van wat er gebeurt tijdens sociale interacties zoals samen iets leuks, spannends, akeligs, verdrietigs of ontroerends beleven. 4. Bij het organiseren en aanbieden van activiteiten kiezen wij voor een aanpak die een bijdrage levert aan het socialisatieproces van een kind. Door middel van afspraken die stimuleren dat iedereen tijdens activiteiten rekening houdt met elkaar, samen deelt en elkaar helpt kan solidariteit ontstaan. In de activiteitenplanning wordt aandacht besteed aan culturele en religieuze vieringen en rituelen. Pagina 14

15 5. Wij gaan met het spelmateriaal om op een wijze die het socialisatieproces van een kind stimuleert. Spelmateriaal biedt de mogelijkheid om rollen uit het alledaagse leven te oefenen: keukenattributen, bedjes, verkleedkleren, koffertjes en tassen ed. Het welbevinden van de kinderen ( het goedpluisgevoel en lekker in je vel zitten ) en de ouders zijn van het allergrootste belang. Maar ook het welbevinden van de PM-ers is belangrijk. De invoering van het VVE programma heeft nog eens extra de nadruk gelegd op de interactie tussen PM-er en het kind. Voorwaarde is het besef bij de pedagogisch medewerkster(s) dat hun inbreng cruciaal is voor de ontwikkeling van de kinderen. Dat vraagt het vermogen en de bereidheid naar het eigen handelen te kijken. Door het bespreekbaar maken en ruimte te geven tot het bespreekbaar maken van alle bovenstaande zaken blijven we alert. Hofferie wil een goede basis bieden in de ontwikkeling van de kinderen die door deze opvang lekker in hun vel zitten en met een goed gevoel de stap zullen nemen naar het basisonderwijs. Achterwacht De openingsuren van Hofferie zijn van 7:30 uur tot 18:00 uur op de maandag, dinsdag, woensdag, donderdag, vrijdag en zaterdag. Op zondag is kindcentrum Hofferie gesloten. Met alle pedagogisch medewerksters werkzaam binnen Hofferie is afgesproken dat iedere ochtend minimaal drie leidsters aanwezig zijn om te openen en minimaal twee leidsters samen afsluiten. Een extra achterwacht wordt gevormd door drie medewerksters van Hofferie die in het verlengde van de Lage Bothofstraat op slechts enkele minuten loopafstand wonen. In het geval van calamiteiten zijn de overige leidsters, woonachtig in Enschede, binnen 15 minuten aanwezig op de locatie van Hofferie in Enschede. Op iedere groep is een telefoonlijst aanwezig van de leidsters met daarop het telefoonnummer thuis plus het mobiele nummer. Pagina 15