Rapportage arbeidsmarkt- en onderwijsinformatie

Transcriptie

1 Rapportage arbeidsmarkt- en onderwijsinformatie

2 Inhoud Samenvatting 3 1 Beschrijving van de arbeidsmarkt Arbeidsmarktinformatie Procesindustrie Arbeidsmarktinformatie Laboratoriumtechniek Arbeidsmarktinformatie Operationele Techniek Arbeidsmarktinformatie Milieutechniek Arbeidsmarktinformatie Fotonica 15 2 Beschrijving van de onderwijsmarkt Onderwijsinformatie Procestechniek Onderwijsinformatie Laboratoriumtechniek Onderwijsinformatie Operationele Techniek Onderwijsinformatie Fotonica 23 3 Beschrijving van de BPV markt 24 Overzicht geaccrediteerde leerbedrijven 4 BPV perspectief voor deelnemers Invoering competentiegericht onderwijs BPV perspectief Procestechniek BPV perspectief Laboratoriumtechniek BPV perspectief Operationele Techniek BPV perspectief Milieutechniek BPV perspectief Fotonica 26 Bronnen 27 2

3 Samenvatting Dit arbeidsmarkt- en onderwijsinformatierapport is opgesteld door en heeft betrekking op de volgende sectoren: - Procestechniek - Laboratoriumtechniek - Operationele Techniek - Fotonica Voor deze sectoren verzamelde het kenniscentrum informatie over ontwikkelingen op de arbeids-, onderwijs- en BPV markt (beroepspraktijkvorming). Hieruit trekken wij conclusies over: - perspectieven voor gediplomeerde mbo-ers op de arbeidsmarkt - vraag en aanbod van BPV-plaatsen in de nabije toekomst Doordat geen parte leerlingen Milieutechniek meer kent, zijn hiervan geen gegevens opgenomen. Het afgelopen jaar: voorzichtig herstel In september 2008 kondigde zich de economische crisis aan en in 2009 zette deze crisis zich door. De eerst getroffen bedrijven waren die in de auto-industrie en hun toeleveranciers, daarna volgden de grondstoffenproducenten en andere bedrijven. Met name de bouw, procesindustrie en ict werden getroffen. Veel bedrijven ontdeden zich noodgedwongen van freelancers, gedetacheerden en zzp ers (zelfstandigen zonder personeel) met flexibele contracten. De overheid sprong bij, deeltijd ww werd mogelijk en opleiden werd extra aantrekkelijk gemaakt. Er werd daardoor veel opgeleid dit jaar, veelal door en voor eigen personeel om de kosten laag te houden. Daarnaast dreigde een groeiende jeugdwerkloosheid: een grote groep schoolverlaters die als gevolg van de crisis niet aan een baan kon komen of door een tijdelijk contract al snel weer op straat kwam te staan. Er werden stimuleringsprojecten opgezet en er werd veel samengewerkt tussen scholen, gemeenten en bedrijven - al dan niet verenigd in specifieke samenwerkingsverbanden. Ook de BPV-markt werd getroffen. Stageplekken kwamen onder druk en het kon niet uitblijven: bedrijven ontkwamen er soms niet aan om daadwerkelijk mensen te ontslaan. Ook weer gedwongen door de omstandigheden. In de loop van 2010 liet de economie echter weer voorzichtig de eerste tekenen van herstel zien. Een herstel dat vermoedelijk in 2011 zal doorzetten. Arbeidsmarkt Het verwachte arbeidsmarktperspectief voor de sector procestechniek is gunstig voor niveaus 2 t/m 4. De basisoperator (niveau 1) zal het wat lastiger krijgen om werk te vinden, mede ook omdat het aantal deelnemers op dit niveau de afgelopen jaren flink is toegenomen. De arbeidsmarktperspectieven in de laboratoriumtechniek zijn op niveau 2 (laborant) na ook gunstig te noemen. Met name is er een groeiende vraag naar de Analist Klinische Chemie, Biotechnologisch Analist en de Chemisch Fysisch Analist. Allen op niveau 4. 3

4 Voor gediplomeerden uit de sector Operationele Techniek is het perspectief op werk goed in vrijwel alle regio s. Alleen de vraag in Zuid-West naar de analist pathologie blijft wat achter. Met name op de langere termijn (tot 2014) wordt een groot tekort aan instroom op de arbeidsmarkt verwacht in zowel de procestechniek als laboratoriumtechniek. Dit vraagt aandacht. In de sector Fotonica groeit het aantal deelnemers nog altijd, de druk op het arbeidsmarktperspectief is groot, in verschillende regio s zien we al dat het aanbod van arbeidskrachten groter is dan de vraag. Voor specifieke regionale informatie verwijzen wij naar de regionale Colo-barometers en kerncijfers op 4

5 Arbeidsmarktperspectief per kwalificatie per regio Crebo Kwalificatie Niveau NL Noord Oost Zuid-Oost Zuid- West Proces- en Milieutechniek Midden- West Noord- West Basisoperator 1 = = = Operator A 2 = = = = = + = Operator B Operator C Milieufunctionaris 4 = = n.b Operationele Techniek Medewerker Operationele Techniek Allround Operationeel Technicus 2 + = Laboratoriumtechniek Junior laborant = = Allround laborant 3 = = = = = = Analist Klinische Chemie Analist Pathologie 4 = = = = Biotechnologisch Analist Chemisch-Fysisch Analist Microbiologisch Analist Technisch Onderwijs Assistent = + + = = = = = = = = 5

6 Crebo Kwalificatie Niveau NL Noord Oost Zuid-Oost Zuid- West Fotonica Midden- West Noord- West Medewerker Fotografie Allround Medewerker AVproductie 2 = = = = = = = 3 = = = = = + = Beeldtechnicus 4 = - = - - = = Cameraman 4 = - - = = = Fotograaf 4 = = = = n.b. = = Geluidstechnicus = = - = = Lichttechnicus = = Video Editor 4 = = = = = + = Animatie / Audiovisuele Vormgeving 4 = n.b. = = = = = Art & Design 4 = - = = n.b. = = Grafische Vormgeving Interactieve Vormgever 4 = n.b. = = = = = 4 = n.b. = = = + + Legenda Symbool Betekenis ++ Goed + Ruim voldoende = Voldoende - Matig -- Gering n.b. Gegevens niet beschikbaar 6

7 BPV Plaatsen De vraag naar beroepspraktijkvormingsplaatsen (BPV plaatsen) neemt binnen alle sectoren toe. Er onstaat ook vraag vanuit vmbo- en hbo-instellingen, waardoor er verdringing kan optreden. Voor deelnemers die nog in het eerste of tweede leerjaar zitten is een deel van de bedrijven terughoudend met het aanbieden van stage-plaatsen. Voor de sector Procestechniek geldt dit voor een groot aantal deelnemers niet, omdat men deze deelnemers via het BBL-traject opleidt. Deze deelnemers beschikken al over een BPV plaats voordat ze aan de opleiding beginnen. Voor niveau 1 deelnemers is het wel lastig om stageplekken te vinden, met name in de regio s Noord, Oost en Zuid-Oost. Voor niveau 2 is er evenwicht (behalve in Oost) en voor de niveaus 3 en 4 zijn volop plaatsen beschikbaar. In de sector Laboratoriumtechniek bestaat voor de meeste kwalificaties een evenwichtssituatie of zijn meer dan voldoende bpv-plaatsen beschikbaar. Alleen voor de Laborant op niveau 2 is het in de meeste regio s lastig een stageplek te vinden. Alleen in de regio s Zuid-West en Noord-West heerst voor dit niveau evenwicht tussen vraag en aanbod. Voor de Biotechnologisch Analist is het alleen in de regio Zuid-Oost wat lastiger om een stageplek te vinden. De rest van de bpv-markt ziet er gunstig uit voor laboratoriumtechniek leerlingen. Met uitzondering van de regio Zuid-Oost is voor de sector Operationele techniek de beschikbaarheid van BPV plaatsen (ruim) voldoende. Dit geldt voor alle niveaus. Voor milieutechniek zijn in de regio s Noord en Zuid-Oost minder stageplaatsen beschikbaar. Het aantal deelnemers in de sector Fotonica groeit nog altijd. KC PMLF blijft intensief samenwerken met scholen en leerlingen om het aanbod aan te laten sluiten op de vraag. De perspectieven op een BPV plaats zijn daarom of in evenwicht of staan onder druk. Met name voor de beeldtechnicus en de cameraman zal het in de meeste regio s lastig zijn om een stageplek te vinden. 7

8 Beroepspraktijkvormingsperspectief per kwalificatier per regio Crebo Kwalificatie Niveau NL Noord Oost Zuid-Oost Zuid- West Proces- en Milieutechniek Midden- West Noord- West Basisoperator 1 = = = = Operator A 2 = = - = = Operator B 3 + = = Operator C = = Milieufunctionaris 4 = - = Operationele Techniek Medewerker Operationele Techniek Allround Operationeel Technicus 2 = = = Laboratoriumtechniek Junior laborant = -- = Allround laborant 3 + = = + = = Analist Klinische Chemie = Analist Pathologie n.b. - = Biotechnologisch Analist Chemisch-Fysisch Analist Microbiologisch Analist Technisch Onderwijs Assistent = = = ++ 4 = = = = 4 = + + = + = = 8

9 Crebo Kwalificatie Niveau NL Noord Oost Zuid-Oost Zuid- West Fotonica Midden- West Noord- West Medewerker Fotografie Allround Medewerker AVproductie 2 = = = = = = = 3 = = = = Beeldtechnicus = - - = = Cameraman 4 = - = - - = = Fotograaf 4 = = = = = = = Geluidstechnicus 4 = = = = = = = Lichttechnicus 4 = - = - = = = Video Editor 4 = = = = - + = Animatie / Audiovisuele Vormgeving 4 = n.b. = = = + = Art & Design 4 = - = = n.b. = = Grafische Vormgeving Interactieve Vormgever 4 = n.b. n.b. = = n.b. n.b. 4 = n.b. = = = + = Legenda Symbool Betekenis ++ Goed + Ruim voldoende = Voldoende - Matig -- Gering n.b. Gegevens niet beschikbaar 9

10 1 Beschrijving van de arbeidsmarkt In dit hoofdstuk schetsen we de arbeidsmarkt voor de diverse sectoren. We dragen kwantitatieve gegevens aan over bedrijven en werknemers per sector en geven een indicatie van de actuele situatie. Het kenniscentrum gebruikt hierbij als uitgangspunt het continue veldonderzoek onder eigen leerbedrijven en het online-onderzoek dat vorig jaar heeft plaatsgevonden, beide waar nodig aangevuld met andere onderzoeksresultaten. In onderstaande tabel is zichtbaar dat landelijk het aantal werklozen sinds begin 2010 is afgenomen en het aantal banen toegenomen, wat een indicatie kan zijn voor een herstel van de economie. Iets dat ook in onze sectoren zo wordt ervaren. 1.1 Arbeidsmarktinformatie Procesindustrie De procesindustrie omvat een grote verzameling van uiteenlopende bedrijven die procesmatig producten maken, veelal met geautomatiseerde apparatuur. De volgende industrieën vallen hieronder: Totaal x1000 Elementaire beroepen Lagere beroepen Middelbare beroepen Hogere beroepen Wetensch. beroepen Onbekend Voedings- en genotmiddelen Textiel, kleding en leder Hout- en bouwmaterialen

11 Totaal x1000 Elementaire beroepen Lagere beroepen Middelbare beroepen Hogere beroepen Wetensch. beroepen Onbekend Papier, drukken, uitgeven Aardolie, rubber en kunststof Chemisch Basismetaal Metaalproducten Machines en apparaten Elektrische apparaten Auto, aanhangwagen, oplegger Overige transportmiddelen Meubels en overig recycling etc Totaal x Tabel 1 - Werkzame beroepsbevolking van jaar naar beroepsniveau en sbi 2007 Bron: CBS, Enquête Beroepsbevolking 2008 Een punt (.) in de tabel betekent dat gegevens van voldoende nauwkeurigheid ontbreken. Het gaat hierbij om cijfers die afgerond kleiner dan 1500 zijn. A.h.v. de Enquête Beroepsbevolking 2008 heet het CBS in september van dat jaar becijferd dat er personen met een middelbaar opleidingsniveau als producerend en onderhoudspersoneel werkzaam zijn in de industrie (delfstoffen, industrie en nutsbedrijven). De economische crisis heeft de industrie sterk geraakt. Veel bedrijven hadden echter voldoende reserves en kregen voldoende steun om overeind te blijven. Men ontdeed zich zo veel mogelijk van freelancers, uitzendkrachten en zzp ers (zelfstandigen zonder personeel). Een groep die het dus extra moeilijk had op dat moment. Veel bedrijven saneerden, krompen wat in, maar waren zich voldoende bewust van het feit dat ze het personeel weer hard nodig hebben als de economie weer aantrekt. Momenteel (februari 2011) zien we de vraag naar freelancers, uitzendkrachten en zzp ers weer toenemen.bedrijven zijn echter nog terughoudend in het aannemen van vast personeel. 11

12 Leeftijdsverdeling De leeftijd van ruim 37% van de procesindustrieel medewerkers ligt tussen de 40 en 54 jaar, 20 % is 55 jaar of ouder, zie tabel. Leeftijdsverdeling Percentage medewerkers < 27 jaar 13, jaar 28, jaar 37,3 >= 55 jaar 20,4 Tabel 3, Leeftijdverdeling procesindustrieel medewerkers (n=266) Bron: Online- en veldonderzoek Kennsicentrum PMLF, dec Actuele arbeidsmarktgegevens MBO ers Procestechniek Aantal werkenden: 22500, trend : constant Verwachte uitbreidingsvraag tot 2014: 5700 Verwachte vervangingsvraag tot 2014: 4000 Verwachte baanopeningen tot 2014: 9700 ( ) Verwachte instroom van schoolverlaters tot 2014: 4300 Dit betekent dat voor 2014 een tekort wordt verwacht van = 5400 instromers! Arbeidsmarkt: vacatures het afgelopen jaar (2010) Het afgelopen jaar heeft 61,3% van de ondervraagde bedrijven in de procesindustrie vacatures gehad. In 35% van de gevallen ging het om meer dan vijf vacatures. Arbeidsmarkt: vacatures december ,1% van de ondervraagde bedrijven in de procesindustrie had op het moment van onderzoek vacatures open staan. De grootste behoefte is aan personeel op MBO-niveau 3 en 4 en op HBO-niveau of hoger. Arbeidsmarkt: vacatures de komende vier jaar 57,6% van de ondervraagde bedrijven in de procesindustrie verwacht de komende jaren vacatures te hebben. Ook hier gaat het voornamelijk om personeel op MBO-niveau 3 en 4 of hoger. VACATURES PROCESTECHNIEK Het afgelopen jaar 61,3% van de bedrijven December ,4% van de bedrijven De komende vier jaar 57,6% van de bedrijven 12

13 1.2 Arbeidsmarktinformatie Laboratoriumtechniek De achterban van ons kenniscentrum betreffende laboratoriumtechniek bestaat uit laboratoria in ziekenhuizen, bloedbanken, universiteiten, onderzoeksinstituten, milieucontrolerende instanties, chemische industrie, voedings- en genotmiddelenindustrie en de farmaceutische industrie. Aangezien laboratoria vrijwel nooit als zelfstandig bedrijf geregistreerd zijn, maar vrijwel altijd deel uitmaken van een bedrijf of instelling, is het niet mogelijk een exact aantal bedrijven en werknemers aan te geven. In de volgende branches komen laboratoria voor: - artsenlaboratoria en bacteriologische en serologische laboratoria - delfstoffenwinning - vervaardiging van voedingsmiddelen en dranken (inclusief zuivelindustrie) - aardolie- en steenkoolverwerking - chemische industrie - rubber- en kunststofverwerkende industrie - papier- en kartonindustrie - glas-, aardewerk-, cement-, kalk- en gipsindustrie - primaire metaalindustrie - metaalindustrie - oppervlaktebehandeling - milieudienstverlening (o.a. afvalwater- en afvalbehandeling) De laatste jaren vond een aantal reorganisaties binnen deze sector plaats. We schatten dat er momenteel circa 1350 bedrijven zijn waar laboratoriummedewerkers werken. Het leerbedrijvenregister van bevat 850 bedrijven in deze sector, met totaal 1345 leerplaatsen. Omdat beide bestanden overlappen, ligt het totaal aantal bedrijven met laboratoriummedewerkers lager dan de som van beide groepen. Arbeidsmarkt: vacatures het afgelopen jaar (2010) Het afgelopen jaar heeft 31,2% van de ondervraagde bedrijven in de laboratoriumtechniek vacatures gehad. In ruim 75% van de gevallen ging het om 1-2 vacatures. Arbeidsmarkt: vacatures december ,8% van de ondervraagde bedrijven in de laboratoriumtechniek had op het moment van onderzoek vacatures open staan. De grootste behoefte is aan personeel op MBO-niveau 4. Arbeidsmarkt: vacatures de komende vier jaar 36,8% van de ondervraagde bedrijven in de laboratoriumtechniek verwacht de komende jaren vacatures te hebben. Ook hier gaat het voornamelijk om personeel op MBO-niveau 4. VACATURES LABORATORIUMTECHNIEK Het afgelopen jaar 31,2% van de bedrijven December ,8% van de bedrijven De komende vier jaar 36,8% van de bedrijven 13

14 Leeftijdsverdeling De leeftijd van bijna 33% van de laboratoriummedewerkers ligt tussen de 40 en 54 jaar, 15% is 55 jaar of ouder, zie tabel 4. In grote organisaties werken gemiddeld meer oudere werknemers. Leeftijdsverdeling Percentage medewerkers < 27 jaar 16, jaar 35, jaar 32,9 >= 55 jaar 15,1 Tabel 4, Leeftijdverdeling laboratoriummedewerkers (n=467) Bron: Online- en veldonderzoek Kennsicentrum PMLF, dec Actuele arbeidsmarktgegevens MBO ers Laboratoriumtechniek Aantal werkenden: 24000, trend vanaf 2004: dalend Toekomstprognose tot 2014 Verwachte uitbreidingsvraag tot 2014: 2000 (16%), jaarlijks gemiddeld 3,1% Verwachte vervangingsvraag tot 2014: 100 (1%), jaarlijks gemiddeld 0,1% Verwachte baanopeningen tot 2014: 2100 (17%), jaarlijks gemiddeld 3,1% Verwachte instroom schoolverlaters tot 2014: 1600 (13%), jaarlijks gemiddeld 2,5% Intredewerkloosheid van vier maanden of langer: 0% 57% van de schoolverlaters stroomt door naar een vervolgopleiding (waarvan 6% via de BBL). 4% vindt een baan buiten de vakrichting. Bron: De arbeidsmarkt naar opleiding en beroep tot ROA-R-2009/5, Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt, november 2009 Uit bovenstaande gegevens blijkt dat het aantal baanopeningen tot zal zijn en het aantal schoolverlaters op MBO-niveau Dit betekent een dreigend tekort voor 2014 van 500 instromers op dit niveau! 14

15 1.3 Arbeidsmarktinformatie Operationele Techniek Werknemers in de sector Operationele Techniek bewaken het productieproces van energieopwekking en energielevering, en zorgen voor de kwaliteit en veiligheid van procestechnische installaties zoals koelinstallaties, verwarmingsinstallaties, gasturbines, stoomturbines, stoomketels, generatoren, dieselmotoren en warmtekrachteenheden. Daarnaast verrichten ze onderhoud aan installaties en verzorgen bij sommige bedrijven de distributie van utilities. Tot de bedrijven binnen de sector Operationele Techniek behoren energiecentrales, de aardolie- en aardgasindustrie, de chemische industrie, ziekenhuizen, vuilverbrandingsinstallaties, waterzuiveringsinstallaties, machinefabrieken en de marine. Een groot deel van deze bedrijven behoort tot de sector Procestechniek. Hiervoor geldt de arbeidsmarktinformatie van paragraaf Arbeidsmarktinformatie Milieutechniek De sector Milieutechniek is ook een brede sector. Hieronder vallen de grotere bedrijven uit de procesindustrie. In deze bedrijven werken milieutechnici bijvoorbeeld als KAM-coördinator. Zij zijn verantwoordelijk voor het onderhouden van zorgsystemen op het gebied van kwaliteit, veiligheid en arbeidsomstandigheden of milieu. Deze medewerkers hebben tevens inzicht in het productieproces. Daarnaast werken milieufunctionarissen bij milieutechnische diensten van gemeenten en provincies, waterschappen en heemraadschappen, ingenieursbureaus en adviesbureaus op het gebied van milieu, aannemers die saneringen uitvoeren, en productiebedrijven. Ze doen aan kwaliteitscontrole en vergunninghandhaving of werken op het terrein van milieu-onderzoek en saneringen. Voor bedrijven is het niet essentieel dat de werknemer bij aanvang al over milieukennis beschikt. Ook gediplomeerden uit andere technische richtingen vinden een baan binnen deze sector. Om die reden verwijzen we voor verdere arbeidsmarktinformatie wederom naar de informatie in paragraaf Arbeidsmarktinformatie Fotonica De sector Fotonica is uitgesplitst in twee richtingen: - AV-productie - Mediavormgever AV-productie Deze richting kent verschillende beroepen en uitstromen: Uitstroom Niveau Medewerker Fotografie 2 Allround AV-medewerker 3 Beeldtechnicus 4 Cameraman 4 Fotograaf 4 Geluidstechnicus 4 Lichttechnicus 4 Video-editor 4 15

16 Bedrijven binnen deze richting zijn foto- of tv-studio s, audiovisuele productiebedrijven, webdesign bureaus, media afdelingen van overheidsinstellingen of bedrijven, marketing-, reclame- en communicatieadviesbureaus. In deze sector werken relatief veel zelfstandigen zonder personeel (zzp ers). Daarnaast werken ook veel mensen op uitzendbasis of met tijdelijke contracten. Mediavormgever Hieronder vallen de volgende uitstromen: Uitstroom Niveau Animatie/audiovisuele vormgeving 4 Art & Design 4 Interactieve vormgeving 4 Grafische vormgeving 4 Beroepen die je tegenkomt in animatiestudio s, webdesign bureaus, multimedia afdelingen, crossmedia design studio s of ICT afdelingen. Naar schatting zesduizend bedrijven voeren activiteiten uit op bovengenoemde twee terreinen. In de praktijk blijkt dat er gedurende de afgelopen jaren meer bedrijven opstartten dan stopten, hoewel dit het afgelopen jaar wat meer in evenwicht kwam. Veel mensen werken als freelancer. Deze creatieve industrie is goed in opkomst. Leeftijdsverdeling De leeftijd van ruim 31% van de fotonicawerkers ligt tussen de 40 en 54 jaar, 4% is 55 jaar of ouder, zie tabel hieronder. Leeftijdsverdeling Percentage medewerkers < 27 jaar 24, jaar 40, jaar 31,2 >= 55 jaar 4,4 Tabel, Leeftijdverdeling fotonicamedewerkers (n=509) Bron: Online- en veldonderzoek Kennsicentrum PMLF, dec

17 Arbeidsmarkt: vacatures het afgelopen jaar (2010) Het afgelopen jaar heeft 16,3% van de ondervraagde bedrijven in de fotonicasector vacatures gehad. Arbeidsmarkt: vacatures december ,8% van de ondervraagde bedrijven in de fotonicasector had op het moment van onderzoek vacatures open staan. De grootste behoefte is aan personeel op MBO-niveau 4. Arbeidsmarkt: vacatures de komende vier jaar 31,5% van de ondervraagde bedrijven in de fotonicasector verwacht de komende jaren vacatures te hebben. Ook hier gaat het voornamelijk om personeel op MBO-niveau 4. VACATURES FOTONICASECTOR Het afgelopen jaar 16,3% van de bedrijven December ,8% van de bedrijven De komende vier jaar 31,5% van de bedrijven 17

18 2 Beschrijving van de onderwijsmarkt In dit hoofdstuk geven we per kwalificatie een overzicht van het aantal deelnemers per leerweg. Hiervoor gebruiken we de gegevens van DUO Zoetermeer (voorheen Cfi) over de schooljaren 2006 t/m 2010 (schooljaar 2010/2011). Verschillende instellingen zijn al volop bezig met experimenten volgens het CGO (competentiegericht onderwijs) voor een groeiend deel van hun deelnemers. Om te kunnen vergelijken met voorgaande jaren, worden de deelnemers van de voorgaande kwalificaties (eindtermen) en van de nieuwe kwalificaties gesommeerd. 2.1 Onderwijsinformatie Procesindustrie Onderstaande gegevens zijn gebaseerd op de gegevens van DUO Zoetermeer Kwalificatie bbl bol Tot. bbl bol Tot. bbl bol Tot. bbl bol Tot. bbl bol Tot. Basisoperator Operator A Operator B Operator C Totaal Tabel, aantal deelnemers per jaar, per operatorkwalificatie, per leerweg Bron: DUO Zoetermeer, Basisoperator Operator A Operator B Operator C Grafiek., trend aantal deelnemers per jaar per kwalificatie Bron: DUO Zoetermeer,

19 Hierbij vallen onder: Niveau Kwalificatie CGO Kwalificatie eindtermen 1 Basisoperator basisoperator, assistent operator 2 Operator A operator A, procesoperator A, mechanisch operator A 3 Operator B operator B, procesoperator B, allround operator, mechanisch operator B 4 Operator C operator C, procesoperator C, hoofdoperator, mechanisch operator C, middenkaderfunctionaris procestechniek De opleidingen in de Procestechniek worden voor het overgrote deel aangeboden via BBL opleidingen. We zien echter dat vooral binnen de opleiding operator C een relatief groot aantal deelnemers via de BOL de opleiding volgt, namelijk 422. Dit aantal is de afgelopen jaren redelijk stabiel. Verder zien we dat men het meest kiest voor de opleidingen Basisoperator, Operator A en Operator B, en dat de opleiding basisoperator na een sterke opmars de afgelopen jaren, vanaf schooljaar 2009/2010 weer een kleine knik laat zien. 36% van de schoolverlaters MBO-procestechniek stroomt door naar een vervolgopleiding, waarvan 6% BOL en 30% BBL (bron: ROA-R-2009/5). 19

20 2.2 Onderwijsinformatie Laboratoriumtechniek Ook onderstaande gegevens zijn gebaseerd op de gegevens van DUO Zoetermeer BOL BBL Opleiding niv Laborant / laboratoriummedewerker Vakfunctionaris (medische) laboratoriumtechniek Allround laborant Middenkaderfunctionaris biologische laboratoriumtechniek Biotechnologisch analist Microbiologisch analist Biomedisch analist Biologie Biomedisch analist Microbiologie Middenkaderfunctionaris medische laboratoriumtechniek Biomedisch analist Biomedisch analist Klinische Chemie Analist Klinische Chemie Biomedisch analist Pathologie Analist Pathologie Middenkaderfunctionaris Chemische Laboratoriumtechniek Chemisch analist Middenkaderfunctionaris Materiaaltechnologie Chemisch-Fysisch analist Analist Technisch Onderwijs Assistent (TOA) TOTAAL Tabel, aantal deelnemers labtechniek op , per leerweg, leerjaar en niveau 20

21 Niveau Niveau Trend aantal deelnemers laboratoriumtechniek niveau 2 ( ) Niveau Niveau Trend aantal deelnemers laboratoriumtechniek niveau 3 ( ) Niveau Niveau Trend aantal deelnemers laboratoriumtechniek niveau 4 ( ) 21

22 Het totaal aantal MBO-deelnemers laboratoriumtechniek schommelt de laatste vijf jaar rond de Voorgaande grafieken maken duidelijk dat er een verschuiving tussen niveaus plaatsvindt: een toename van niveau 3 deelnemers en een afname van het aantal op niveau 4. 57% van de schoolverlaters stroomt door naar een vervolgopleiding, waarvan 6% via de BBL (bron: ROA-R- 2009/5). Voorts blijkt dat men de opleidingen laboratoriumtechniek vooral via de BOL volgt (95,7%). De BBL opleidingen hier zijn nog jong. De cgo kwalificatie Allround Laborant op niveau 3 telt in 2010 het grootste aantal BBL deelnemers (40). Omdat er een grote variëteit aan kwalificaties (uitstromen) is, is besloten om in het totaaloverzicht deze variëteit inzichtelijk te houden en nog geen onderverdeling te maken naar louter uitstromen CGO dossiers, zoals dat bij Procestechniek, Operationele Techniek en Fotonica wel mogelijk is. 2.3 Onderwijsinformatie Operationele Techniek De laatste jaren blijft het aantal deelnemers in de kwalificatie Operationele Techniek (voorheen Algemene Operationele Techniek) redelijk stabiel (zie grafiek...). We gebruiken in deze rapportage de benamingen uit de meest recente kwalificatiedossiers. Kwalificatie Niv Medewerker Operationele Techniek Operationeel Technicus Allround Operationele Techniek Mw OT (2) OT (3) AOT (4) Trend aantal deelnemers operationele techniek niveau 2-4 ( ) 22

23 De niveau 3 opleidingen tot Operationeel Technicus werden voornamelijk voor de Marine uitgevoerd. Na schooljaar 2004/2005 is deze opleiding vrijwel komen stil te liggen. Op datzelfde moment is het aantal niveau 2 opleidingen tot Medewerker Operationeel Techniek gestegen en vanaf dat moment redelijk stabiel gebleven. De niveau 4 opleiding Allround Operationele Techniek maakte met name in schooljaar 2005/2006 een groeispurt door en groeit sindsdien elk jaar wat verder. 2.4 Onderwijsinformatie Fotonica Fotonica opleidingen zijn er op niveau 2, 3 en 4. De kwalificatiedossiers in deze sector worden gedeeld door drie kenniscentra. Onder AV-productie rekenen we hier de PMLF kwalificaties (uitstromen): Allroundmedewerker AV-productie, Beeldtechnicus, Cameraman, Fotograaf, Geluidstechnicus, Lichttechnicus, Medewerker Fotografie, Video-editor, medewerker beeldtechnieken en Middenkaderfunctionaris Fotonica.. 3 Onder Mediavormgever tellen we hier de PMLF kwalificaties (uitstromen): Animatie/ Audiovisuele Vormgeving, Art & Design en Interactieve Vormgeving. In de grafiek hieronder zien we per jaar het aantal deelnemers onderverdeeld in Mediavormgever en AV-productie. Alle deelnemers zijn BOL ers Allround Medewerker AV-productie Beeldtechnicus Cameraman Fotograaf Geluidstechnicus Lichttechnicus Medewerker Fotografie Video-editor Medewerker Beeldtechnicus Middenkaderfunctionaris Fotonica Totaal AV-productie Animatie/Audiovisuele Vormgeving Art & Design Interactieve Vormgeving Totaal Mediavormgeving De opleidingen Medewerker Beeldtechnicus en Middenkaderfunctionaris Fotonica zijn eindtermopleidingen. Daarom laten deze vanaf 2006 een afbouw zien. Opvallend is dat het aantal deelnemers Fotograaf de laatste jaren toeneemt. Dit hangt ook samen met de afbouw van de middenkaderfunctionaris opleiding. 23