Het woonzorgcentrum in de 21 ste eeuw: een gezellige woon omgeving, zorg incl.
|
|
- Willem van der Wal
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Het woonzorgcentrum in de 21 ste eeuw: een gezellige woon omgeving, zorg incl. Luisteren naar bewoners, personeel, directie, experten Suggesties en illustraties van vernieuwende initiatieven
2
3 Het woonzorgcentrum in de 21 ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl. Luisteren naar bewoners, personeel, directie, experten Suggesties en illustraties van vernieuwende initiatieven
4 Colofon Het woonzorgcentrum in de 21 ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl. Luisteren naar bewoners, personeel, directie, experten. Suggesties en illustraties van vernieuwende initiatieven Cette publication est également disponible en français sous le titre: La maison de repos du 21 e siècle: un lieu de vie convivial, soins inclus À l écoute des résidents, du personnel, de la direction, des experts. Suggestions et exemples de nouvelles initiatives. Een uitgave van de, Brederodestraat 21 te 1000 Brussel AUTEURS VERTALING COÖRDINATIE VOOR DE KONING BOUDEWIJNSTICHTING GRAFISCH CONCEPT VORMGEVING PRINT ON DEMAND Valentine Charlot Nathalie Cobbaut Jan De Mets Bie Hinnekint Magda Lambert Antoine Pennewaert Eric Tack Françoise Pissart, directeur Brigitte Kessel, projectverantwoordelijke Nathalie Troupée, assistente Ann Vasseur, directieassistente PuPiL Tilt Factory Manufast-ABP vzw, een bedrijf voor aangepaste arbeid Deze uitgave kan gratis worden gedownload van onze website Een afdruk van deze electronische uitgave kan (gratis) besteld worden : on line via per naar publi@kbsfrb.be of telefonisch bij het contactcentrum van de, tel , fax Wettelijk depot: D/2893/2009/09 ISBN-13: EAN: BESTELNUMMER: 1852
5 Woord vooraf De vergrijzing van de samenleving is een algemeen verschijnsel in onze samenleving en de uitdagingen zijn groot. Sinds vele jaren besteedt ook de aandacht aan deze problematiek en heeft vooral aandacht voor de levenskwaliteit van deze ouderen in de samenleving. 1 Oud worden en gezond zijn en blijven, is de hoop van velen, en is ook een realiteit voor vele ouderen in ons land. Toch komt voor veel bejaarden een moment van behoefte aan zorg. Vele diensten zoals thuiszorg, dagopvang, nachtopvang, kort verblijf, enz. bieden mogelijkheden om langer in de vertrouwde woonomgeving te leven. Voor velen komt toch het moment dat het verhuizen naar een woonzorgcentrum onvermijdelijk is. Leven in een woonzorgcentrum betekent een nieuwe fase in een nieuwe leefomgeving. Hoe ziet die leefomgeving eruit? Hoe wordt die leefomgeving ervaren door bewoners, familie, personeel? Wat maakt dat je er graag bent? Is er een thuisgevoel? Hoe wordt er gezelligheid gecreëerd? Vooral deze vragen signaleerde het luisternetwerk van het actiedomein Armoede en Sociale Rechtvaardigheid, dat sinds 2002 nieuwe of niet-onderkende vormen van sociale onrechtvaardigheid signaleert. De Stichting besloot in dit project te focussen op het aspect huiselijkheid van de woonzorgcentra. Er werd in 2007 een projectoproep Thuis in het rusthuis gelanceerd voor een totaalbedrag van ongeveer voor 25 geselecteerde projecten in de Franse Gemeenschap en voor 34 geselecteerde projecten in de Vlaamse Gemeenschap. Belangrijk voor de jury was de omkadering van het project binnen een langetermijnvisie en de participatie van de bewoners zelf. De gesteunde projecten behandelen brede thema s zoals de esthetiek en de inrichting van de ruimtes, de aankoop van specifiek meubilair, de buitenaanleg (wandelwegen, tuinen, serres, speelplaatsen); de aankoop van informaticamateriaal, de aanmaak van een krant, allerlei animatieactiviteiten, enz. 2 In de woonzorgcentra leven hoofdzakelijk hoogbejaarden, de gemiddelde leeftijd is 85 jaar en meer. Het is een hele uitdaging om in de woonzorgcentra van vandaag en morgen de noodzakelijke zorg te bieden - tegen een redelijke prijs - en ook te zorgen dat het een huis is waar het aangenaam is te vertoeven zowel voor de bewoners, familie, bezoekers als voor het personeel. 1 Voor een overzicht van alle initiatieven van de over ouderen, zie 2 In hoofdstuk 5 van deze publicatie worden een aantal geselecteerde projecten voorgesteld. Een volledig overzicht is te vinden op Welk economisch mig r at iebeleid vo o r België 5
6 Woord vooraf Om de krachtlijnen van de ideale woonzorgcentra te omschrijven, legde de Stichting haar oor te luisteren bij de belangrijkste participanten in het leven van een woonzorgcentrum. Zo gaven de bewoners, personeelsleden, directeurs, hoofdverpleegkundigen hun ervaring en ideeën mee tijdens individuele gesprekken of in focusgroepen. Naast deze gesprekken is er gekeken naar enkele inspirerende woonzorgcentra binnen en buiten de geselecteerde projecten. Eén vaststelling kwam snel naar voren: de ideale voorziening als eenvormig en monolithisch concept bestaat niet. Wel zijn er opvallende factoren die het welzijn van de meeste mensen in een woonzorgcentrum kunnen bevorderen. Deze publicatie is de neerslag van al deze werkzaamheden. Het woonzorgcentrum van de 21 ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl. staat vol ideeën en suggesties voor het verbeteren van de leefkwaliteit en voor het verhogen van het gevoel van huiselijkheid en gezelligheid bij bewoners, familie, personeel. Kleine ingrepen maken soms al een groot verschil. De aangeboden ideeën en suggesties zijn niet pretentieus. Ze werden geformuleerd op basis van interviews met bewoners, focusgroepen en experts. De lezer kan deze inzichten, suggesties, beelden op zich laten inwerken en zich naargelang zijn positie, mogelijkheden, ambities laten inspireren. Deze publicatie werd voorgelegd aan een leescomitee dat bestond uit: André Henreaux, directeur Service maisons de repos, OCMW van Charleroi en Chantal Van Audenhove, professor, directeur-coördinator van LUCAS - Centrum voor Zorgonderzoek en Consultancy als voorzitters en als leden: Catherine Goor, directeur Résidence Augustin Brussel, Caroline Guffens, directeur Homes Saint-Joseph Temploux, Geert Lemahieu, coördinator maatschappelijke integratie en vrijwilligerswerk Rust- en Verzorgingstehuis Immaculata Edegem, Françoise De Keyser, sociologe bij de Service de Santé Mentale (SSM) Louvain-la- Neuve, Bernard Ribourdouille, directeur rusthuis Les heures Claires Spa, Geert Roggeman, directeur Woonzorgcentrum Het Heiveld OCMW Gent, Veerle Van der Linden, verantwoordelijke team Ouderenzorg, Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid, Vlaamse Gemeenschap, Roel Van de Wygaert, stafmedewerker Zorgnet Vlaanderen en Elke Vastiau, stafmedewerker ouderenbeleid en ouderenvoorzieningen, Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG). Deze publicatie is een samenwerkingsproject van velen. De Stichting wenst de leden van het leescomité, de deelnemers aan de focusgroepen, de medewerkers van bezochte woonzorgcentra, directies van federaties en allen die een bijdrage aan dit project hebben geleverd, uitdrukkelijk en oprecht te danken voor hun bereidwillige en zeer constructieve medewerking. 3 april De personen die geparticipeerd hebben aan dit project en de bezochte woonzorgcentra, buiten de geselecteerde projecten, staan vermeld in bijlage 2 Het woonzorgcentrum in de 21 ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl. 6
7 Inhoud Woord vooraf Samenvatting Summary Inleiding Hoofdstuk 1 - De veroudering van de bevolking Deel 1 - Vergrijzing Deel 2 - Overgang naar een woonzorg centrum Hoofdstuk 2 - Woonvormen voor zorgbehoevende ouderen 23 Deel 1 - Het Vlaamse Gewest Deel 2 - Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Deel 3 - Het Waalse Gewest Hoofdstuk 3 - Leven in een woonzorgcentrum: bevindingen van bewoners, personeel, directie, externe experts Deel 1 - Beschrijving van de overeenkomsten tussen de vier doelgroepen Deel 2 - Specifieke inbreng van sommige doelgroepen Hoofdstuk 4 - Leven in een woonzorgcentrum. Overzicht van suggesties uit de focusgroepen Wat de senioren en hun naasten kunnen doen Wat de mensen die vandaag in de woonzorgcentra werken kunnen (blijven) doen Wat de bijdrage van beleidsmensen kan zijn Bouwheren en architecten kunnen belangrijke verlangens van de gebruikers van de toekomst realiseren! Wat de media kunnen doen Wat beroepsverenigingen, (koepel)organisaties en projecten die de woonzorgcentra in hun ontwikkeling ondersteunen kunnen doen Hoofdstuk 5 - Inspirerende initiatieven Deel 1 - Nederlandstalige initiatieven Deel 2 - Franstalige initiatieven Bijlage 1 - Bibliografie Bijlage 2 - Deelnemers aan focusgroepen en geïnterviewden Bijlage 3 - Methodologie Het woonzorgcentrum in de 21 7 ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl.
8
9 SAMENVATTING Deze publicatie is een vervolg op de projectoproep Thuis in het rusthuis, waarbij 59 initiatieven werden gesteund die meer huiselijkheid en gezelligheid in de woonzorgcentra beoogden. We leven steeds langer en het aantal senioren en hoogbejaarden neemt toe. Zorgbehoevende ouderen kunnen beroep doen op een ruim aanbod van diensten die het thuis wonen langer mogelijk maakt. Voor sommigen komt toch het moment dat het woonzorgcentrum de meest adequate woonomgeving wordt. Een goede voorbereiding is van cruciaal belang om de overstap naar een nieuwe leefomgeving vlot te laten verlopen. 42% van de 85plussers verblijven in een woonzorgcentrum, de gemiddelde leeftijd schuift verder op. De woongelegenheden voor zorgbehoevende ouderen behoren gedeeltelijk tot de bevoegdheden van de gewesten en zijn er verschillen. Het recente woonzorgdecreet in Vlaanderen legt veel nadruk op zorgcontinuïteit voor de gebruiker en de afstemming tussen de aanbieders van zorg. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn er meer commerciële privé rusthuizen dan openbare rusthuizen en niet-commerciële privé rusthuizen. In Wallonië zijn er naast de traditionele woonvormen de Cantou huizen: kleine leefgemeenschappen, waar geestelijk verwarde personen leven en deelnemen aan alledaagse activiteiten. De bevraging van vier groepen van actoren bewoners, personeel, directie, externe experts - leverde een veelheid van commentaren die ondergebracht zijn in 12 rubrieken: 1. integrale benadering van de oudere zorgbehoevende persoon; 2. zelfbepalend zorgbehoevend oud zijn - kunnen kiezen; 3. individuele identiteit is het referentiepunt; 4. respect voor de wijsheid en rijpheid van de persoon; 5. een esthetische omgeving die verwijst naar een gewone woonomgeving; 6. een open woonomgeving midden in de samenleving; 7. een multi-generationele woonomgeving; 8. een menselijk model met aangepaste medische zorg; 9. waardig levenseinde; 10. organisatie van het werk; 11. responsabilisering van de ouderen; 12. een positief beeld van het woonzorgcentrum scheppen. Het woonzorgcentrum in de 21 9 ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl.
10 Samenvatting Praktische tips en suggesties die de gezelligheid en de huiselijkheid in de woonzorgcentra kunnen bevorderen worden voorgesteld en geformuleerd per doelpubliek: wat de senioren en hun naasten kunnen doen; wat de mensen die vandaag in de woonzorgcentra werken kunnen (blijven) doen; wat de bijdragen van beleidsmensen kan zijn; wat bouwheren kunnen doen; wat de media kunnen doen; wat beroepsverenigingen, (koepel)organisaties en projecten die de woonzorgcentra in hun ontwikkeling ondersteunen, kunnen doen. Als uitsmijter worden 20 inspirerende initiatieven voorgesteld met situering van de context, de beschrijving van het initiatief, en de impact, het resultaat, de verkregen verandering. Het woonzorgcentrum in de 21 ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl. 10
11 Summary This publication is a continuation of the project appeal, Thuis in het rusthuis, which supported 59 initiatives intended to provide a more homely and cosy atmosphere in homes for the elderly. Nowadays, we tend to live longer and thus the number of seniors and the very old is on the increase. Old people in need of care can call upon a wide variety of services that make it possible to remain living longer at home. For some people there comes a time when moving to a care home is the best solution for them. Proper preparation is of crucial importance to ensure the move to new surroundings goes as smoothly as possible. 42 % of the over-85s live in care homes, and the average age is now on the increase. Accommodation for old people in need of care falls partly under the competencies of the regions and here there is disparity. The recent care home decree in Flanders lays a lot of emphasis on continuity of care for the user and agreement between those offering care. In the Brussels Metropolitan Region there are more commercial privately-run rest homes than public rest homes and non-commercial rest homes. In Wallonia there are, besides the traditional homes, the Cantou homes: small communities where the mentally confused live and participate in everyday activities. A study conducted among the four groups of actors residents, personnel, management and external experts resulted in a variety of opinions that have been classified under 12 headings: 1. integrated approach towards older people in need of care; 2. being old and deciding themselves about what is required freedom of choice 3. individual identity is the reference point; 4. respect for the wisdom and maturity of the person; 5. an aesthetic environment that is reminiscent of normal housing; 6. an open environment among society; 7. a multi-generational environment; 8. a human model with personalized medical care; 9. a dignified end to one s life; 10. organisation of tasks; 11. make old people take responsibility 12. create a positive image of the care home. Het woonzorgcentrum in de ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl.
12 Summary Practical tips and suggestions that can lead to a more homely and cosy atmosphere in the care homes were proposed and drawn up per target group: what the seniors and their close relatives can do what the people working today in the care homes can (continue to) do what contributions policy-makers can make what the principals can do what the media can do what professional associations, (umbrella) organisations and projects that support the care homes in their development can do. And finally, 20 inspired initiatives were presented situating the context, the description of the initiative and the impact, result and the vested change. Het woonzorgcentrum in de 21 ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl. 12
13 INLEIDING Deze publicatie Het woonzorgcentrum in de 21 ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl. heeft uitdrukkelijk als invalshoek leefkwaliteit en huiselijkheid in het woonzorgcentrum van de toekomst, en is gebaseerd op interviews met personen die betrokken zijn bij woonzorgcentra: bewoners, familie, personeel, directie, experten. Door te luisteren naar de bevindingen en verwachtingen van deze personen is een zeer gevarieerd geheel van bemerkingen, ideeën, suggesties ontstaan. Deze publicatie bevat die hele verzameling. Om het geheel toch wat overzichtelijk te houden is volgende structuur toegepast: Hoofdstuk 1 geeft een algemene schets van de veroudering van de bevolking en de gevolgen daarvan. Het belang van de voorbereiding op het leven in een woonzorgcentrum wordt toegelicht. In hoofdstuk 2 worden woonvormen en diensten voor zorgbehoevende ouderen beschreven per Gewest: het Vlaamse Gewest, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, het Waalse Gewest. De reglementering en specifieke situaties komen in het kort aan bod. Na de achtergrond informatie over vergrijzing en woonvormen wordt in hoofdstuk 3 de hoofdbrok van het verzamelde materiaal weer gegeven: de commentaren van de verschillen groepen ondervraagde actoren omtrent hun visie op het woonzorgcentrum van de toekomst. 4 In een eerste fase worden de bevindingen die in alle doelgroepen naar voren werden gebracht - bewoners, personeelsleden, directieleden en externe experts - gepresenteerd. De commentaren zijn gegroepeerd in 12 thema s. Aan het einde van het hoofdstuk worden specifieke opvattingen weer gegeven die geformuleerd werden door sommige groepen met betrekking tot hun eigen situatie, hun levenswijze in of rond het woonzorgcentrum, hun verantwoordelijkheden, enz. Na de vele commentaren wordt in hoofdstuk 4 een overzicht gebracht van suggesties; Op basis van het materiaal verzameld tijdens de bezoeken en interviews stellen de deelnemers aan de focusgroepen in dit hoofdstuk een reeks concrete acties voor, gericht naar verschillende actoren: het grote publiek, de professionele sector, de beleidsmakers. De suggesties zijn vrij uitgebreid en verwijzen naar financiële en organisatorische aspecten, het dagelijks leven en goede praktijken. Sommige kunnen vanzelfsprekend lijken, maar ze blijven belangrijk om te vermelden, om zo hun toepassing op het terrein te bespoedigen. De doelgroep naar wie de suggesties zijn geformuleerd, bepaalt ook de structuur van dit hoofdstuk. 4 Voor alle duidelijkheid wordt in bijlage 3 nauwgezet de gevolgde methodologie beschreven Het woonzorgcentrum in de ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl.
14 Inleiding In hoofdstuk 5 worden twintig inspirerende projecten voorgesteld. Ze werden geselecteerd uit de projectoproep Thuis in het rusthuis. 5 Ze streven allemaal naar het scheppen van een huiselijke sfeer in het woonzorgcentrum, de participatie van de bewoners en hun optimale begeleiding. Ze mogen niet worden beschouwd als de enige en beste huidige initiatieven in de sector, maar veeleer als voorbeelden die tot nadenken aanzetten, boeiende projecten die de thema s die tijdens de interviews zijn onderzocht illustreren. Deze initiatieven zijn stimulerende voorbeelden voor alle huidige of toekomstige woonzorgcentra. Het is niet de bedoeling ze hier aan kritiek of aan een evaluatie te onderwerpen. Deze publicatie kan als een werkboek beschouwd worden. Delen kunnen apart gelezen worden, er kan geschrapt en bijgevoegd worden. De lezer wordt uitgenodigd om er creatief mee om te gaan. 5 Ze zijn geselecteerd volgens de methode beschreven in bijlage 3 Methodologie Het woonzorgcentrum in de 21 ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl. 14
15 Hoofdstuk 1 De veroudering van de bevolking Dit hoofdstuk beschrijft de demografische context waarin we de problematiek van de veroudering van de bevolking en de plaats van de hoogbejaarden in onze samenleving moeten situeren. Een aantal statische gegevens en kenmerken worden weergegeven. Tenslotte geven we een overzicht van woonvormen voor zorgbehoevende ouderen en van de rol van het woonzorgcentrum. Het woonzorgcentrum in de ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl.
16 Hoofdstuk 1 - De veroudering van de bevolking Deel 1 Vergrijzing De vergrijzing van de bevolking verwijst naar een geleidelijke wijziging van de leeftijdspiramide. Er is een stijgend aandeel van de hogere leeftijden en een evenredige afname van het relatieve gewicht van de lagere leeftijden. Historisch gezien is de eerste oorzaak hiervan de dalende vruchtbaarheid. Nadien is er een daling van het sterftecijfer opgetreden dat vooral de hoogste leeftijden ten goede komt. Dit proces is een opmerkelijke trend in de demografie van de geïndustrialiseerde landen. Het begon in België aan het einde van de negentiende eeuw en nam toe vanaf De situatie is nu zo geëvolueerd dat de piramidevorm niet langer de juiste voorstellingswijze is. De demografen verkiezen de term hooiberg, gekenmerkt door een uitgeholde basis en een uitgezette top. 6 De demografische vergrijzing vertaalt zich op twee verschillende manieren. Enerzijds verlengt de levensverwachting, wat betekent dat ouderen steeds langer leven en dus steeds ouder worden. Anderzijds nemen het aantal en het relatieve aandeel van de ouderen in de bevolking toe. We leven steeds langer In slechts enkele decennia is de gemiddelde levensverwachting aanzienlijk toegenomen. In 2005 bedroeg de levensverwachting bij geboorte in België 82,36 jaar voor vrouwen en 75,64 jaar voor mannen. De levensverwachting bij de geboorte neemt gestadig toe en wordt in 2050 geacht op 88,88 jaar voor de vrouwen en 83,90 jaar voor de mannen. 7 De levensverwachtingen verschillen per gewest. Het Vlaamse Gewest heeft de hoogste levensverwachting: 83,32 bij de vrouwen en 78,08 bij de mannen. In het Waalse gewest is dat respectievelijk 81,64 en 75,09 en bij het Brussels Gewest 81,99 en 76,90. En dan beseffend dat in de eerste helft van de jaren 70 de levensverwachting voor vrouwen 75,08 en bij de mannen 68,60 jaar was. Bij een Europese vergelijking valt op dat momenteel de mannen in Zweden de langste levensverwachting hebben namelijk 78,4 jaar en de Italiaanse vrouwen 83,8 jaar. 6 CESRW, La Wallonie face aux défis démographiques,numéro 82, mars 2005, p Alle gegevens, tenzij anders vermeld, zijn afkomstig van FOD Economie Algemene Directie; Statistiek en Economische informatie, Het woonzorgcentrum in de ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl.
17 Deel 1 - Vergrijzing Het aantal senioren en hoogbejaarden neemt toe Ons land telt bijna 2,4 miljoen 60-plussers: ieder jaar komen er een kleine bij. In het begin van de jaren 90 waren er voor iedere 65-plusser vier personen van 20 tot 65 jaar, in 2020 zal de verhouding een op drie zijn en in 2040 zelfs een op twee. Binnen dertig jaar zullen er dus slechts twee (mogelijke), actieven zijn per 65-plusser. We schrijven - mogelijke - omdat niet iedereen professioneel actief is tussen 20 en 65 jaar. Het aantal hoogbejaarden stijgt ook snel: elk jaar met meer dan Op 1 januari 1991 waren er plussers, 16 jaar later waren er Dat is een stijging met ruim een derde (plus 37%). Het Vlaams Gewest zal het meest te maken krijgen met de vergrijzing, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest het minst. In het Vlaams Gewest groeide de groep hoogbejaarden met 42%, met 39% in het Waals Gewest en met 9% in het Brussels Gewest. Twee op drie hoogbejaarden is een vrouw, maar het is bij de mannen dat zich de sterkste toename voordoet. In 2007 waren er dubbel zoveel vrouwen 80-plussers dan mannen: ten opzichte van De verwachte leeftijd van overlijden stijgt - uiteraard - met de leeftijd. Zo schatten we dat een man die in jaar was, gemiddeld 85 zal worden. Een vrouw van 75 zal gemiddeld bijna 88 jaar oud worden. Mannen en vrouwen van 75 jaar winnen ongeveer nog 2 maand per jaar. Geluksgevoelens Oudere mensen zijn gelukkiger dan jonge mensen. 8 De verschillen zijn significant en nog meer uitgesproken bij mannen dan bij vrouwen. Het gelukkigst zijn mensen in de leeftijdscategorie 66 tot 75 jaar. Daarna daalt het gelukgevoel weer een beetje. De onderzoekers verklaren deze cijfers door te wijzen op het feit dat senioren de drukke leeftijd achter zich hebben gelaten. Dit heeft een gunstige invloed op de geluksgevoelens. Senioren zijn iets minder tevreden over hun sociale contacten dan de rest van de bevolking. Een op 10 ouderen ziet niet elke week iemand. Het verblijf in een instelling en het wonen in een stad doet het aantal sociale contacten dalen. Dementie 9 Met het toenemend aantal (hoog)bejaarden in onze samenleving komt ook dementie vaker en vaker voor. Het aantal mensen met dementie in België werd in 2005 geschat tussen de (Ferri et al.) en de (Eurodem). Het hoogste aantal dementerenden is te vinden in de leeftijdsgroep van 80 en 84 jaar, gevolgd door de leeftijdsgroepen van 75 tot 79 jaar. Dementie is overigens geen exclusief probleem 8 Geluksonderzoek 2006 van de onderzoekdsgroep TOR-VUB Mark Elchardus en Windy Smits, overgenomen door statbel.fgov.be 9 Zie eveneens de publicaties van de in de reeks Naar een dementievriendelijke samenleving ; Het woonzorgcentrum in de 21 ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl. 17
18 Hoofdstuk 1 - De veroudering van de bevolking van ouderen. De ziekte komt globaal genomen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. 63% van al de dementen in ons land zijn immers vrouwen en 37% mannen. Maar mannen worden vroeger getroffen door de ziekte. Tot en met de leeftijd van zeventig jaar lijden meer mannen dan vrouwen aan dementie. Onwelbevinden 23% van de bevolking van 65 jaar en ouder gebruikt slaapmiddelen, 13% gebruikt kalmeermiddelen en 9% gebruikt antidepressiva (telkens in de voorbije twee weken). Een op 10 (11%) 65-plussers lijdt aan een depressieve aandoening. Bij vrouwen komt dit vaker voor dan bij mannen en er is ook een toename in functie van de leeftijd. Hoe lager het inkomen en hoe lager de opleiding, hoe groter de kans op depressieve problemen. Verblijven in een woonzorgcentrum In België verblijft gemiddeld 8% van de 65-plussers en 42% van de 85-plussers in een voorziening. 10 Volgens eigen berekeningen verblijven 21% van de 80-plussers in een voorziening. Een meerderheid van de 80-plussers verblijven dus nog thuis, soms met behulp van diensten voor thuishulp en thuiszorg. Zelfs boven de 85 jaar is het nog een minderheid die in een voorziening verblijft. De bewoners van een woonzorgcentrum zijn dus heel hoogbejaard, en er is een tendens naar een steeds hogere gemiddelde leeftijd. Het is opvallend dat de laatste 10 jaar het totaal aantal bejaarden die in een woonzorgcentrum verblijven, niet zo sterk is gestegen. Volgens cijfers van het RIZIV: in 1999 en in 2007, wat een stijging van 12% betekent. Daarnaast is de samenstelling gewijzigd: de gemiddelde leeftijd is gestegen, er zijn meer 85-plussers dan vroeger. Het profiel van de bejaarden die in een woonzorgcentrum verblijven is gewijzigd. De huidige bewoners hebben meer nood aan zorg, ze worden meer afhankelijk, ze hebben meerdere gezondheidsproblemen onder andere dementie. Bijgevolg zijn de diensten genoodzaakt zich aan te passen aan deze realiteit. De uitdaging is niet min, wil men een hoogstaande levenskwaliteit aanbieden aan de bewoners van de woonzorgcentra in de 21 ste eeuw. 10 studie KCE 2007 Het woonzorgcentrum in de 21 ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl. 18
19 Deel 2 Overgang naar een woonzorgcentrum Veranderen van woonomgeving, in een voorziening leven Is deze verandering het gevolg van een persoonlijke keuze, van een plaatsing, van een gedwongen opname of van een bewuste instemming? Een proces van kiezen. In talrijke situaties is het voor de oudere moeilijk om een echte keuze te maken. Wat in elk geval dient vermeden te worden, is dat de oudere persoon, totaal onvoorbereid, opeens moet geplaatst worden. Het niet voorbereid zijn op een verhuis veroorzaakt spanning en stress zeker bij de oudere, maar ook bij zijn directe omgeving en de dienstverlener. De verhuis definiëren we hier als de verplaatsing naar een andere woning, een voorziening, van de ene voorziening naar de andere, of binnen eenzelfde voorziening. Sommige externe factoren kunnen de beleving van de verhuis gunstig of ongunstig beïnvloeden. Wie zich vooraleer te verhuizen goed heeft voorbereid en ingelicht over de realiteit van de nieuwe woning, over de situatie en het dagelijkse leven erbinnen, zal zich beter voelen wanneer hij of zij er daadwerkelijk gaat wonen. De toestemming van de betrokken persoon is ook een cruciale factor voor een geslaagde verhuis. De gedwongen opname in een voorziening wordt meestal heel slecht ervaren, zowel door de oudere als door de dienstverleners die hem/haar bijstaan en die vaak machteloos staan tegenover zijn of haar agressiviteit of gelatenheid. Ook de graad van verandering, de voorspelbaarheid van de nieuwe woonomgeving en de nabijheid bij de privéwoning spelen een cruciale rol in een geslaagde aanpassing. Daarnaast zijn er natuurlijk de persoonlijkheidskenmerken van de bejaarde persoon en de lichamelijke en geestelijke gezondheidstoestand. De verandering van leefomgeving en de opname in een voorziening kan voor de betrokken oudere een bijzonder pijnlijk moment zijn, soms gekoppeld aan een verlies van controle, aan een rouwproces voor een vertrouwd levenskader, aan een verplicht samenleven met mensen die niet noodzakelijk dezelfde manier van denken of leven hebben, enz. Het woonzorgcentrum in de ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl.
20 Hoofdstuk 1 - De veroudering van de bevolking Hoe meer de nieuwe omgeving verschilt van de oorspronkelijke, hoe moeilijker de aanpassing blijkt te verlopen. 11 De spanningen zijn immers veel intenser. Omgekeerd zal de aanpassing makkelijker zijn naarmate de nieuwe omgeving vertrouwd en voorspelbaar is en bij de oorspronkelijke omgeving aansluit. De graad van verandering houdt dus verband met de voorspelbaarheid en de voorbereiding: als de voorbereiding behoorlijk is, zal de bewoner zich het nieuwe milieu makkelijker eigen maken en zal het minder bedreigend lijken. De persoon heeft dan de indruk de omgeving al te kennen. De continuïteit tussen de verschillende woonomgevingen impliceert ook dat de nieuwe woning de persoon in staat stelt de levensstijl van vóór de opname zo goed mogelijk aan te houden. Dit houdt ook in: de activiteiten, het evenwicht tussen privésfeer en collectief leven, de participatie en de keuzemogelijkheden, de integratie in de maatschappij,... die ze verwachten en die ze wensen. Voor anderen is de keuze of toestemming dan weer opgedrongen door gezondheidsproblemen of door hun isolement. Dan blijft er een soort heimwee naar vroeger bestaan dat sterker of zwakker kan zijn. Zelfs al weet de persoon dat het niet meer mogelijk was, niet meer leefbaar... maar het was toch zijn of haar thuis! Verhuizen is het opgeven van een thuis en van de vertrouwde leefomgeving, een nieuwe thuis creëren, maar soms ook het doorbreken van eenzaamheid en opgenomen worden in een meer aangepaste en warme omgeving. Alvorens een oudere met zorgbehoeften een keuze kan maken waar hij/zij naar toe kan/wil moeten verschillende voorwaarden zijn voldaan en dienen een voor een bekeken te worden: Er moet informatie beschikbaar zijn over alle keuzemogelijkheden. Aan de persoon in kwestie dienen alle keuzes gepresenteerd te worden, ook wanneer sommige alternatieven op een bepaald moment niet beschikbaar zijn. Dat er een brede waaier aan woonvormen voor ouderen bestaat, is weinig bekend. De mogelijkheden voor thuiszorg, dagverblijf, kortverblijf, nachtopvang, seniorflats, verschillende types van woonzorgcentra dienen een voor een bekeken. Zoniet blijft de keuze, op een totaal verouderde manier, bijna altijd voorgesteld als een gebrek aan keuze: thuis, zo lang mogelijk, tot het niet meer gaat - de voorziening, het woonzorgcentrum, als laatste toevlucht. De financiële mogelijkheden dienen bekeken te worden. Naar welke optie gaat de voorkeur? Hierbij dient men rekening te houden met het aanbod van voorzieningen, de familiale situatie, de gezondheidstoestand, enz. Biedt de culturele context waarin de zorgbehoevende persoon en zijn /haar familie zich bevindt ruimte voor keuzemogelijkheden? Staat men open voor thuiszorg, voor een verhuis? Heeft de oudere nog voldoende cognitieve vermogens om de keuzemogelijkheden te bekijken en een keuze te maken, te beslissen? De geestelijke aftakeling kan met de hoge leeftijd zo groot worden dat het nemen van elke autonome beslissing onmogelijk wordt. Toch moet men in de mate van het mogelijke de dementerende persoon daarin betrekken. De voorgaande beschrijving is duidelijk een illustratie van een rationeel proces en van een rationele aanpak. In veel situaties loopt het anders. De meerderheid van de mensen die naar een woonzorgcentrum gaan, hebben dermate problemen waardoor een thuissituatie niet meer mogelijk is. Meestal maakt men de overgang in de richting van een eindstation en dit is een pijnlijk afscheid dat vaak onbespreekbaar is omwille van de emoties die ermee gepaard gaan en die veelal door de verschillende betrokkenen nog verschillend beleefd worden. 11 M.A Lieberman., Institutionalization of the aged: Effects on behavior. Journal of Gerontology, 24, 1969 Het woonzorgcentrum in de 21 ste eeuw: een gezellige woonomgeving, zorg incl. 20
1.GEBRUIKERSGERICHT Rusthuizen, dagverzorging en kortverblijf Serviceflats en woningcomplexen met dienstverlening
Bijlage bij het Ministerieel besluit van 10 december 2001 inzake kwaliteitszorg in de rusthuizen, centra voor dagverzorging, centra voor kortverblijf, serviceflats en woningcomplexen met (B.S. 28.III.2002).
Nadere informatieInnovatie in de ouderenzorg in België. Prof. Dr. Anja Declercq Lucas, KU Leuven
Innovatie in de ouderenzorg in België Prof. Dr. Anja Declercq Lucas, KU Leuven Ouderen in België De vergrijzing wordt vaak en vooral geproblematiseerd Maar is in de eerste plaats een succes! 4 Beelden
Nadere informatieHelft zorgverzekerden komt niet rond
Bijlage perstekst Helft zorgverzekerden komt niet rond 1. Het belang van de zorgverzekering Het HIVA onderzoek (2008) 1 bevestigt het nut van de Vlaamse zorgverzekering. Voor zorgerkenden maakt het wel
Nadere informatieINHOUD. Inhoud 5. Inleiding 13. Leeswijzer 15
INHOUD Inhoud 5 Inleiding 13 Leeswijzer 15 Hoofdstuk 1: Het concept kleinschalig genormaliseerd wonen 19 1. Wat is kleinschalig genormaliseerd wonen? 19 2. Wat zijn de kernprincipes van het concept kleinschalig
Nadere informatieAlternatieve en innoverende vormen van huisvesting, dienstverlening en zorg voor ouderen: een algemene inleiding
Opvangmogelijkheden in de zorg Alternatieve en innoverende vormen van huisvesting, dienstverlening en zorg voor ouderen: een algemene inleiding Rebekka Verniest Departement Onderzoek en Ontwikkeling Landsbond
Nadere informatieFederatie Onafhankelijke Seniorenzorg
Federatie Onafhankelijke Seniorenzorg Ouderenbeleidsplan 2010 2014 Opmerkingen Kurt Stabel Kurt Stabel VLD 19 mei 2011 Inhoud Voorstelling Kurt Stabel en FOS Inleiding: Uitgangspunt Enkele cijfers Ouderenzorg
Nadere informatiewoonzorgcentrum HET GULLE HEEM centrum voor ouderenzorg en thuiszorg HET GULLE HEEM
woonzorgcentrum HET GULLE HEEM centrum voor ouderenzorg en thuiszorg HET GULLE HEEM Woonzorgcentrum Het Gulle Heem maakt deel uit van het Centrum voor ouderenzorg en thuiszorg Het Gulle Heem. Dit centrum
Nadere informatieDagverzorgingscentrum
Koning Albert II-laan 35, bus 31 1030 Brussel T 02 553 34 34 F 02 533 34 35 contact@zorginspectie.be Dagverzorgingscentrum Naam voorziening: Adres: Tel.: Fax : e-mail: Dossiernr.: Opdrachtnummer: Datum
Nadere informatieCentrum voor Kortverblijf
Koning Albert IIlaan 35, bus 31 1030 Brussel T 02 553 34 34 F 02 533 34 35 contact@zorginspectie.be Naam voorziening: DE DRUIVELAAR Adres: Wingerdstraat 14, 3000 Leuven Tel.: 016/28.47.90 email: rudiger.de.belie@wingerd.info
Nadere informatieSectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid»
Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid» SCSZ/08/032 ADVIES NR. 08/03 VAN 4 MAART 2008 MET BETREKKING TOT DE MEDEDELING VAN GEAGGREGEERDE ANONIEME GEGEVENS
Nadere informatieWOONZORGCENTRUM HET GULLE HEEM
CENTRUM OUDERENZORG EN THUISZORG HET GULLE HEEM WOONZORGCENTRUM HET GULLE HEEM Het Centrum ouderenzorg en thuiszorg Het Gulle Heem beschikt over: - een woonzorgcentrum met RVT-erkenning, met daarin ook
Nadere informatieNOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING
DE VLAAMSE MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN, NOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Voorontwerpbesluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van artikel 18 van het ministerieel
Nadere informatiePalliatief bed in WZC Sint Bernardus
Palliatief bed in WZC Sint Bernardus Start 1/10/2017 Regionaal overleg woonzorgcentra ziekenhuizen 18/1/2018 Korte voorstelling WZC Sint Bernardus 206 erkende bedden 132 RVT waarvan 7 erkenningen voor
Nadere informatieBelgië - Vlaanderen. Alle Vlamingen zijn betrokken. Pijlers van het Vlaams zorgen ouderenbeleid. Vermaatschappelijking van zorg 29-11-13
België - Vlaanderen Dementievriendelijke gemeenschap Landelijk Congres - Moderne Dementiezorg Jo Vandeurzen Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin 25 november 2013 Alle Vlamingen zijn betrokken
Nadere informatieSERVICEFLATS. Zorginspectie Koning Albert II-laan 35 bus BRUSSEL T F
/verslag serviceflats Zorginspectie Koning Albert II-laan 35 bus 31 1030 BRUSSEL T 02 553 34 34 F 02 553 34 35 contact@zorginspectie.be ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieCENTRUM VOOR KORTVERBLIJF
Zorginspectie Koning Albert II-laan 35 bus 31 1030 BRUSSEL T 02 553 34 34 F 02 553 34 35 contact@zorginspectie.be ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieNOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING
DE VLAAMSE MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN, NOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Voorontwerpbesluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering
Nadere informatielimburg.be Masterplan Ouderenzorg in Limburg 2014-2030
Masterplan Ouderenzorg in Limburg 2014-2030 Demografie: vergrijzing Huidig zorggebruik Huidig zorgaanbod Toekomstige zorgvraag Aanbevelingen en conclusies Overzicht Sterke vergrijzing in Limburg limburg.be
Nadere informatieDE VLAAMSE REGERING, Gelet op de gecoördineerde wet van 10 juli 2008 op de ziekenhuizen en andere verzorgingsinrichtingen, artikel 170, 1;
Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 15 april 2016 houdende de toekenning en de erkenning van bijkomende bedden met een bijzondere erkenning als rust-
Nadere informatieCentrumsteden en vergrijzing vergeleken per provincie. Socio-demografisch profiel (SDP) Anne-Leen Erauw Belfius Research. 21 maart 2017 Berchem
Centrumsteden en vergrijzing vergeleken per provincie Socio-demografisch profiel (SDP) Anne-Leen Erauw Belfius Research 21 maart 2017 Berchem 1 Belfius studies Expertise van Belfius in de lokale sector
Nadere informatieHet woonzorgcentrum, een zorgleefgemeenschap, mèt accènt op léven
Het woonzorgcentrum, een zorgleefgemeenschap, mèt accènt op léven BERNADETTE VAN DEN HEUVEL RAADGEVER WOONZORG, KABINET VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN ANTWERPEN, 20 SEPTEMBER 2018
Nadere informatieService Design, toegepast: WZC De Liberteyt
Service Design, toegepast: WZC De Liberteyt Bie Hinnekint stafmedewerker departement ouderenzorg & Véronique Dierinck directeur woonzorgcentrum De Liberteyt Index Index Inleiding De service design case
Nadere informatieWoon- en Zorgcentrum De Wingerd. www.wingerd.info
Woon- en Zorgcentrum De Wingerd www.wingerd.info Woon- en Zorgcentrum De Wingerd demografie & dementie uitdagingen voor Vlaanderen www.wingerd.info Vergrijzing in Vlaanderen Ontgroening en vergrijzing
Nadere informatieWOONZORGCENTRUM HET GULLE HEEM
CENTRUM OUDERENZORG EN THUISZORG HET GULLE HEEM WOONZORGCENTRUM HET GULLE HEEM Het Centrum ouderenzorg en thuiszorg Het Gulle Heem beschikt over: - een woonzorgcentrum met RVT-erkenning, met daarin ook
Nadere informatieDe kustgemeenten vergrijzen
Oostende panoramazaal CC De Grote Post 29 mei 2015 De kustgemeenten vergrijzen Niels De Luyck SumResearch Studiedag Ook de aangespoelden blijven! Woon- en zorgperspectieven van pensioenmigranten aan de
Nadere informatieMissie, visie en waarden en strategie
Missie, visie en waarden en strategie Voor allen die betrokken zijn in de zorg voor de ouderen is het belangrijk om te weten wat de missie, visie en waarden en strategie zijn die het woonzorgcentrum Maria
Nadere informatieVLAAMSE OUDERENRAAD Standpunt over de commercialisering van de residentiële ouderenzorg in Vlaanderen
VLAAMSE OUDERENRAAD Standpunt over de commercialisering van de residentiële ouderenzorg in Vlaanderen Vlaamse Ouderenraad vzw 19 december 2012 Koloniënstraat 18-24 bus 7 1000 Brussel VLAAMSE OUDERENRAAD
Nadere informatieNOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING
DE VLAAMSE MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN, NOTA AAN DE LEDEN VAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: Voorontwerpbesluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering
Nadere informatieEVOLUTIE VAN DE GEZONDHEIDSZORG IN BELGIË
EVOLUTIE VAN DE GEZONDHEIDSZORG IN BELGIË QUO VADIS, GEZONDHEIDSZORG? 1 INHOUDSTAFEL 1. SITUERING BELGISCHE GEZONDHEIDSZORG 2. DE ZIEKENHUIZEN 3. DE AMBULANTE ZORG EN DE THUISZORG 4. DE HUISARTSGENEESKUNDE
Nadere informatieActieplan 1 Informatie- en preventiebeleid naar de Zeelse bevolking toe op het vlak van o.m. (kinder)armoede, gezondheid, participatie
DEEL ARMOEDEBESTRIJDING Actieplan 1 Informatie- en preventiebeleid naar de Zeelse bevolking toe op het vlak van o.m. (kinder)armoede, gezondheid, participatie Actie 1 : Het OCMW zorgt er, zelfstandig of
Nadere informatieSTRAMIEN VOOR DE OPMAAK VAN EEN ZORGSTRATEGISCH PLAN VOOR OUDEREN- EN THUISZORGVOORZIENINGEN
STRAMIEN VOOR DE OPMAAK VAN EEN ZORGSTRATEGISCH PLAN VOOR OUDEREN- EN THUISZORGVOORZIENINGEN In zijn ZSP maakt de initiatiefnemer op beknopte en overzichtelijke wijze zijn zorgstrategische visie voor de
Nadere informatieWoonzorg Thuiszorgcentrum t Punt
Woonzorg Thuiszorgcentrum t Punt Een vraag over thuiszorg? Info en advies Thuiszorgdiensten bieden ondersteuning zodat u langer thuis kan blijven wonen. Ze staan u ook bij als u pas het ziekenhuis verlaten
Nadere informatieVillaVip
VillaVip info@villavip.be 0472 69 35 45 www.villavip.be WELKOM THUIS INHOUD 06 08 10 12 11 EEN VEILIGE THUIS EEN KWALITEITSVOL LEVEN TOEGANKELIJKE ZORG THUIS IN ZORG INTERESSE 04 In dit huis woon ik
Nadere informatieDE VERGRIJZING: GEVAAR OF UITDAGING? Luc Martens burgemeester Roeselare
DE VERGRIJZING: GEVAAR OF UITDAGING? Luc Martens burgemeester Roeselare Globaal overzicht 1. Kwantitatief: de spanning tussen vraag en aanbod 2. Cijfers: begin maar zeker niet eindpunt 3. Kwalitatief:
Nadere informatieOntslagboekje Wat na uw verblijf in het UZA? Informatiebrochure patiënten
Ontslagboekje Wat na uw verblijf in het UZA? Informatiebrochure patiënten 3 1. Thuiszorg... 4 1.1 Thuisverpleegkundige...4 1.2 Poetshulp...4 1.3 Gezinszorg...4 1.4 Hulpmiddelen...4 1.5 Maaltijden...5 1.6
Nadere informatieReglement: Opnamereglement WZC Zonnig Huis Woonzorg
Reglement: Opnamereglement WZC Zonnig Huis 14.10.2014 Woonzorg OPNAMEREGLEMENT WOONZORGCENTRUM «ZONNIG HUIS» Dit reglement werd goedgekeurd door de Raad voor Maatschappelijk Welzijn tijdens de vergadering
Nadere informatieABBEYFIELD. Zelfstandig wonen en toch niet alleen. Kabinet Minister M. Keulen. Brussel, 10 april 2009
ABBEYFIELD Zelfstandig wonen en toch niet alleen Kabinet Minister M. Keulen Brussel, 10 april 2009 De Europese context van de veroudering Aantal 60+ stijgt We leven langer en veel langer (ook zonder handicap).
Nadere informatieInleiding. Johan Van der Heyden
Inleiding Johan Van der Heyden Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat, 14 B - 1050 Brussel 02 / 642 57 26 E-mail : johan.vanderheyden@iph.fgov.be
Nadere informatiesamen sterk in warme zorg.
samen sterk in warme zorg. inhoud 1. beukenbos en eikenlo 2. zilverberk 3. centrum voor kortverblijf 4. Assistentiewoningen Residentie Molenhoek. Dagverzorgingscentrum De Boomgaard 6. Vrijwilligerswerking
Nadere informatiebetreffende een betere ondersteuning van de mantelzorg in het Vlaamse beleid
stuk ingediend op 1228 (2010-2011) Nr. 1 7 juli 2011 (2010-2011) Voorstel van resolutie van mevrouw Marijke Dillen, de heren Filip Dewinter, Jan Penris en Wim Wienen en mevrouw Gerda Van Steenberge betreffende
Nadere informatieWoon-en Zorghotel H. Hart
Woon-en Zorghotel H. Hart Woon - en Zorghotel H. Hart Budastraat 30 8500 Kortrijk T. 056/321.000 info@h-hart.be www.h-hart.be Een initiatief van Zorggroep H. Hart Kortrijk Woon - en Zorghotel H. Hart Het
Nadere informatieService Design, toegepast: WZC De Liberteyt
Service Design, toegepast: WZC De Liberteyt Inleiding Woonzorgcentrum De Liberteyt bewoners : 125 incl. 3 kortverblijf Multidisciplinair team 88 FTE 102 personen Nieuw gebouw 2007 Inleiding Belangrijke
Nadere informatieI N H O U D INLEIDING 11. HOOFDSTUK 1 Zorgen voor morgen 13
5 I N H O U D INLEIDING 11 HOOFDSTUK 1 Zorgen voor morgen 13 1. Welzijnszorg 13 1.1. Wat is welzijnszorg? 13 1.2. Welzijnszorg van gunst naar recht 14 1.3. De positie van de welzijnssector in Vlaanderen,
Nadere informatieReglement: Opnamereglement assistentiewoning. Woonzorg
Reglement: Opnamereglement assistentiewoning 14.10.2014 Woonzorg pagina 1 van 5 OPNAMEREGLEMENT ASSISTENTIEWONINGEN TEN HOVE & CENTRUM VAN KOEKENBEEK Dit reglement werd goedgekeurd door de Raad voor Maatschappelijk
Nadere informatieHistoriek en vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg
Historiek en vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg Info avond SEL Waasland 24 mei 2012 Sint-Niklaas Stefaan Baeten Directeur psychiatrisch centrum Sint-Hiëronymus Historische context
Nadere informatieAlternatieve en innoverende vormen van huisvesting, dienstverlening en zorg voor ouderen een algemene inleiding
Opvangmogelijkheden in de zorg Alternatieve en innoverende vormen van huisvesting, dienstverlening en zorg voor ouderen een algemene inleiding Rebekka Verniest - Olivier Gillis - Aline Fransen Departement
Nadere informatieWedstrijd: animatie vooruit!
Wedstrijd: animatie vooruit! Ter ere van de 30 ste verjaardag van animatie in het woonzorgcentrum houden we op 19 oktober 2015 een grote feest- en studiedag. Om er het hele jaar een feestjaar van te maken,
Nadere informatieCOMMISSIE WELZIJN, WERK EN MILIEU - MONDELINGE VRAAG - ANTWOORD
COMMISSIE WELZIJN, WERK EN MILIEU - MONDELINGE VRAAG - ANTWOORD OPSCHRIFT Vergadering van: 20 oktober 2015 Nummer: 2015_MC_00361 Onderwerp: Worden onze woonzorgcentra onbetaalbaar? - Mieke Bouve Raadslid(-leden):
Nadere informatieHet Woonzorgdecreet als basis voor een toekomstgericht ouderenbeleid
Het Woonzorgdecreet als basis voor een toekomstgericht ouderenbeleid Karine Moykens Kabinetschef van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Zo lang mogelijk zo zelfstandig mogelijk blijven
Nadere informatieNachtelijke onrust bij dementie
Nachtelijke onrust bij dementie PRoF Themadagen Marieke Van Vracem 5 september 2014 dr. Nele Spruytte Prof. dr. Chantal Van Audenhove LUCAS LUCAS streeft ernaar de Onderzoek levenskwaliteit van personen
Nadere informatieOok de mantelzorger heeft recht op vakantie. sp.a Waas vraagt flankerende maatregelen voor de mantelzorger
Ook de mantelzorger heeft recht op vakantie sp.a Waas vraagt flankerende maatregelen voor de mantelzorger sp-a regio Waas steunt de Vlaamse beleidslijn om ouderen zo lang mogelijk thuis te laten wonen,
Nadere informatieKinderarmoede in het Brussels Gewest
OBSERVATOIRE DE LA SANTÉ ET DU SOCIAL BRUXELLES OBSERVATORIUM VOOR GEZONDHEID EN WELZIJN BRUSSEL Senaat hoorzitting 11 mei 2015 Kinderarmoede in het Brussels Gewest www.observatbru.be DIMENSIES VAN ARMOEDE
Nadere informatieFORUMMOMENT ZORGCIRCUIT GGZ OUDEREN
FORUMMOMENT ZORGCIRCUIT GGZ OUDEREN 22/11/13 VASTSTELLINGEN We leven langer: de macht van het getal De oudere levensfase is een aangename periode in het leven? benadrukken we dit genoeg? Extra kosten verbonden
Nadere informatieBrussels Observatorium voor de Werkgelegenheid
Brussels Observatorium voor de Werkgelegenheid Juli 2013 De evolutie van de werkende beroepsbevolking te Brussel van demografische invloeden tot structurele veranderingen van de tewerkstelling Het afgelopen
Nadere informatieDe positie van de Vlaamse kust op de Belgische reismarkt
Kusttoerisme West-Vlaanderen Werkt 3, 28 De positie van de Vlaamse kust op de Belgische reismarkt Foto: Evelien Christiaens Rik De Keyser bestuurder-directeur en hoofd afdeling toerisme, WES Evelien Christiaens
Nadere informatieINHOUD 5 INLEIDING 13. HOOFDSTUK 1 15 De welzijnsoverheden in België 15 1. De federale overheid 18 1.1. Sociale zekerheid 19 1.2. Sociale bijstand 20
I N H O U D INHOUD 5 INLEIDING 13 HOOFDSTUK 1 15 De welzijnsoverheden in België 15 1. De federale overheid 18 1.1. Sociale zekerheid 19 1.2. Sociale bijstand 20 2. De lokale overheid 22 3. De Vlaamse overheid
Nadere informatieGezondheidsenquête, België Inleiding. Wetenschap ten dienste van Volksgezondheid, Voedselveiligheid en Leefmilieu.
Inleiding Wetenschap ten dienste van Volksgezondheid, Voedselveiligheid en Leefmilieu. Inleiding 1. Context De vergrijzing van de bevolking in onze samenleving is een heuse uitdaging op het gebied van
Nadere informatieWij ontnemen u uw zorgen. Kortverblijf
Wij ontnemen u uw zorgen Kortverblijf Woon- en zorgcentra De Foyer vzw De vzw WZC De Foyer is opgericht in 1924 en staat al bijna 90 jaar voor de zorg voor ouderen. Vandaag staan we met honderd medewerkers
Nadere informatie6.1 Wat doet de senior bij een plotse verslechtering van de gezondheid? Meerdere mogelijkheden konden aangekruist worden.
40 6. Gezondheid. 6.1 Wat doet de senior bij een plotse verslechtering van de gezondheid? Meerdere mogelijkheden konden aangekruist worden. Ik heb daar nog niet over nagedacht. 148x Ik vraag raad aan mijn
Nadere informatieZORG VOOR SENIOREN NU EN IN DE TOEKOMST
ZORG VOOR SENIOREN NU EN IN DE TOEKOMST INTRAMURALE DIENST Woonzorgcentrum De Meers Centrum voor Kortverblijf De Kouter Dagverzorgingscentrum De Meers Dagverzorgingscentrum De Manège Serviceflat Residentie
Nadere informatieVergrijzing. Impact en uitdagingen voor de lokale besturen
Vergrijzing Impact en uitdagingen voor de lokale besturen Robert Petit Het departement Research van Dexia heeft een bijzonder interessante studie gepubliceerd voor de gemeentelijke beleidsvoerders die
Nadere informatieWoonzorg Thuiszorgcentrum t Punt
Woonzorg Thuiszorgcentrum t Punt skl_106589_broch_woonzorg_170818.indd 1 22/08/17 15:18 Een vraag over thuiszorg? Info en advies Thuiszorgdiensten bieden ondersteuning zodat u langer thuis kan blijven
Nadere informatieTHUISONDERSTEUNENDE DIENSTEN WOONZORGNET DIJLELAND
THUISONDERSTEUNENDE DIENSTEN WOONZORGNET DIJLELAND www.woonzorgnet-dijleland.be Zorgaanbod De opdracht van onze thuisondersteunende diensten is mensen zo lang mogelijk thuis laten wonen met extra aandacht
Nadere informatieBiologische factoren Psychologische factoren Sociale factoren. Medecliënten geraken hierdoor geërgerd.
Bijlage 1 Persoon x Biologische factoren Psychologische factoren Sociale factoren Alzheimer dementie Gevorderd stadium Hartfalen Lieve persoonlijkheid Vaak heel onrustig en angstig ten gevolge van alzheimer
Nadere informatieVoorontwerp van decreet betreffende het lokaal sociaal beleid
VR 2017 2402 DOC.0170/2BIS Voorontwerp van decreet betreffende het lokaal sociaal beleid DE VLAAMSE REGERING, Op voorstel van de Vlaamse minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin; Na beraadslaging,
Nadere informatieBETEKENISVOLLE. ACTIVITEITEN METHODE Een multidisciplinaire en praktijkgerichte aanpak voor bewoners van woonzorgcentra
BETEKENISVOLLE ACTIVITEITEN METHODE Een multidisciplinaire en praktijkgerichte aanpak voor bewoners van woonzorgcentra Elise Cornelis Ruben Vanbosseghem Valerie Desmet Patricia De Vriendt Colofon Auteurs:
Nadere informatieMaison BILOBA Huis. Basisideeën
Maison BILOBA Huis Basisideeën Goed wonen E.MM.A biedt woongelegenheid aan senioren uit de buurt rond de Brabantstraat, om hen in staat te stellen een beter leven te leiden in hun buurt. Het BILOBA Huis
Nadere informatieVzw De Lork Vzw Beschut Wonen De Lariks. Lieve Dekempeneer STUDIEDAG GIBBIS
Vzw De Lork Vzw Beschut Wonen De Lariks Lieve Dekempeneer 1 Ø Vzw De Lork - sector personen met een beperking - Vaph - Verblijf - Dagactiviteiten (ontmoeten werken leren) - Mobiele ondersteuning Ø Vzw
Nadere informatieAl gehoord van de 107? Mieke Craeymeersch, directeur Similes
Al gehoord van de 107? Mieke Craeymeersch, directeur Similes Heb je al gehoord van de 107? Niet 101 of 102 of 105 maar 107? gebaseerd op het nummer van het artikel in het KB over de ziekenhuizen die de
Nadere informatieOPDRACHTVERKLARING WZC Leiehome (Actualisering 12.06.2015)
OPDRACHTVERKLARING WZC Leiehome (Actualisering 12.06.2015) Woonzorgcentrum Leiehome is een woonplaats met ruime verzorgingsmogelijkheden voor ouderen. Wij verlenen een deskundige en actuele zorg op maat.
Nadere informatieWZC De Wingerd. Kleinschalig Genormaliseerd Wonen: Visietekst van Theorie naar Praktijk
WZC De Wingerd s Hertogenlaan 74, 3000 Leuven T: 016 28 47 90 www.wingerd.info Kleinschalig Genormaliseerd Wonen: Visietekst van Theorie naar Praktijk Want tussen droom en daad Staan wetten in den weg
Nadere informatieWOON EN ZORGHOTEL H. HART
The Art of Caring WOON EN ZORGHOTEL H. HART Budastraat 30 8500 Kortrijk Tel.: 056/321.000 Fax: 056/321.200 www.h-hart.be info@h-hart.be Residentieel zorghotel Een woordje uitleg Het Woon en Zorghotel H.
Nadere informatieZorgvastgoed België. 80 plus is heel gewoon
Zorgvastgoed België Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Antwerpen, donderdag 16 juni 2016 80 plus is heel gewoon Vergrijzing wereldwijd verspreid In 2020 zal 1/5 Vlamingen
Nadere informatieToekomstgericht antwoord geven op de uitdagingen van de vergrijzing
Toekomstgericht antwoord geven op de uitdagingen van de vergrijzing Cijfers en feiten 2011: 1,86 miljoen 65 plussers 2020: 2,22 miljoen De volgende 10 jaar groeit de groep van 80-plussers tot bijna 577.000,
Nadere informatieZorg voor mensen. Ze voelt precies aan wat ik nodig heb.
Zorg voor mensen Ze voelt precies aan wat ik nodig heb. Het uitgangspunt van Vivantes is om senioren te helpen zichzelf in hun eigen kracht te zetten en zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving te wonen.
Nadere informatieThuiszorg Thuiszorgcentrum t Punt
Thuiszorg Thuiszorgcentrum t Punt Een vraag over thuiszorg? Info en advies Thuiszorgdiensten bieden ondersteuning zodat u langer thuis kan blijven wonen. Ze staan u ook bij als u pas het ziekenhuis verlaten
Nadere informatieOpnamereglement woonzorgcentrum Hingeheem
Woonzorgcentrum Hingeheem Openbaar centrum voor Maatschappelijk Welzijn Gasthuisstraat 2 1730 Asse Tel. 02/452.65.05 Fax. 02/454.83.88 Erkenningsnummer ROB CE 521 Erkenningsnummer RVT VZB 378 Opnamereglement
Nadere informatieDiensten voor thuiszorg en sociale en preventieve diensten
Diensten voor thuiszorg en sociale en preventieve diensten Edith Hesse Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J. Wytsmanstraat, 14 B - 1050 Brussel
Nadere informatieGraag wens ik een actuele stand van zaken te verkrijgen met betrekking tot het aanbod van voorzieningen voor ouderen in woonzorgcentra.
SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 519 van ELS ROBEYNS datum: 11 mei 2016 aan JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Woonzorgcentra Limburg - Bijkomende bedden Aangezien de provincie
Nadere informatieActive Ageing in het woonzorgcentrum: droom of realiteit? Achtergrond. Demografische ontwikkelingen Dubbele vergrijzing
Active Ageing in het woonzorgcentrum: droom of realiteit? Prof. dr. Ellen Gorus Drs. Lien Van Malderen Vakgroep Gerontologie Vrije Universiteit Brussel www.vub.ac.be/gero 3-9-2014 pag. 1 Achtergrond Demografische
Nadere informatiesociale dienst informatiebrochure Wegwijs in de thuiszorg
sociale dienst informatiebrochure Wegwijs in de thuiszorg Inhoudstafel 1. Inleiding 4 2. Thuishulp 4 3. Revalideren en herstellen 7 4. Ouderenvoorzieningen 8 5. Contactgegevens bij vragen 9 6. Persoonlijke
Nadere informatiewoonzorgcentrum HET GULLE HEEM centrum voor ouderenzorg en thuiszorg HET GULLE HEEM
woonzorgcentrum HET GULLE HEEM centrum voor ouderenzorg en thuiszorg HET GULLE HEEM Woonzorgcentrum Het Gulle Heem maakt deel uit van het centrum voor ouderenzorg en thuiszorg Het Gulle Heem. Dit centrum
Nadere informatieGEZONDHEIDSENQUETE 2013
GEZONDHEIDSENQUETE 2013 RAPPORT 1: GEZONDHEID EN WELZIJN Johan Van Der Heyden, Rana Charafeddine (ed.) Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid Operationele Directie Volksgezondheid en surveillance J.
Nadere informatieDe Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer;
1/6 Advies nr 48/2014 van 2 juli 2014 Betreft: Advies betreffende het ontwerp van koninklijk besluit tot uitvoering van artikel 278, vijfde lid, van de programmawet (I) van 24 december 2002 (CO-A-2014-043)
Nadere informatieReflecties over het aanbod van de eerstelijnsgezondheidszorg in Vlaanderen. Prof. Dr. Paul Van Royen
Reflecties over het aanbod van de eerstelijnsgezondheidszorg in Vlaanderen Prof. Dr. Paul Van Royen Deze voordracht Enkele basiscijfers qua aanbod en gebruik van zorg Vijf uitdagingen voor de toekomst
Nadere informatieK E N N I S M A K I N G S B R O C H U R E A S S I S T E N T I E W O N I N G E N
WOONZORGCENTRUM HEILIG-HART-TEREKEN Tereken 14 9100 SINT-NIKLAAS Tel.: 03 780 53 40 fax : 03 780 53 59 E-mail : hhtereken@hhart.be www.hhart.be K E N N I S M A K I N G S B R O C H U R E A S S I S T E N
Nadere informatieWoonzorgcentrum SINT ANTONIUS
Woonzorgcentrum SINT ANTONIUS Wanneer alleen wonen als oudere niet langer kan, vind je in het woonzorgcentrum Sint Antonius een aangepaste woonomgeving. Deze folder wil je, in t kort, laten kennismaken
Nadere informatiePersnota: Dag van de Verzorgende 20/10/2010
Griet Coppé Vlaams Volksvertegenwoordiger CD&V www.grietcoppe.be Persnota: Dag van de Verzorgende 20/10/2010 Synthese Onze samenleving staat voor enorme uitdagingen op het vlak van zorg. De verzilvering
Nadere informatieWE HEBBEN JOUW ZORG IN ONZE VINGERS
WE HEBBEN JOUW ZORG IN ONZE VINGERS Het Zorgbedrijf Roeselare biedt een ruime waaier aan kwaliteitsvolle en betaalbare zorg aan, voor iedere fase in het leven, met extra aandacht voor de kwetsbare personen.
Nadere informatieVR DOC.1120/2BIS
VR 2018 0510 DOC.1120/2BIS Besluit van de Vlaamse Regering houdende wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 26 februari 2016 houdende erkenning en subsidiëring van multifunctionele centra
Nadere informatieVR DOC.0682/1BIS
VR 2017 0707 DOC.0682/1BIS DE VLAAMSE MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN BISNOTA AAN DE LEDEN VLAAMSE REGERING Betreft: Voorontwerpbesluit van de Vlaamse Regering betreffende het flexibele
Nadere informatieDE VLAAMSE REGERING, Pagina 1 van 5
Besluit van de Vlaamse Regering tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 19 december 2008 betreffende de samenwerkingsinitiatieven eerstelijnsgezondheidszorg en tot integratie van de geïntegreerde
Nadere informatieIn de communicatie naar onze inwoners wordt er steeds gesproken over een woonzorgcampus.
Inhoud Situering... 2 Wat is een woonzorgcampus?... 2 Woonzorg of toch assistentiewoningen?... 2 Kernvraag indien woonzorgcampus... 4 Voorgeschiedenis... 4 Huidige Stand van zaken... 4 Toekomst... 4 Kernvraag
Nadere informatie4. Wonen met zorg. 4.1 Woonzorgcentrum
4. Wonen met zorg 4.1 Woonzorgcentrum Een woonzorgcentrum is een voorziening die aan mensen van 65 jaar en ouder een thuisvervangend milieu, huisvesting en ouderenzorg aanbiedt. Sinds het woonzorgdecreet
Nadere informatieInhoud. Besluit van de Vlaamse regering van 4 september 2009 betreffende de programmatie,
Inhoud / 1 Inhoud Basisregelgeving Woonzorgdecreet Inleiding Woonzorgdecreet van 13 maart 2009 Inleiding Woonzorgdecreet 13.03.2009 Besluit van de Vlaamse regering van 5 juni 2009 tot vaststelling van
Nadere informatiePleyade. Algemene informatie. www.pleyade.nl
Pleyade Algemene informatie www.pleyade.nl Zorg voor elkaar Pleyade is gespecialiseerd in zorg voor mensen van 55 jaar en ouder in de regio Arnhem. Als geen ander kunnen wij anticiperen op de veranderingen
Nadere informatieAls thuis blijven wonen moeilijk wordt
Als thuis blijven wonen moeilijk wordt Herent-Winksele-Veltem-Beisem Het is ieders droom om zo lang mogelijk op een zelfstandige manier thuis te blijven wonen. In elk leven komt er echter een moment waarop
Nadere informatie