AQUARIUMHOBBY Maandblad voor zoetwater- en zeewater aquarianen Jaargang 3, nummer 04, april 2004

Transcriptie

1 A q u a r i u m h o b b AQUARIUMHOBBY Maandblad voor zoetwater- en zeewater aquarianen Jaargang 3, nummer 04, april 2004 y N i d a j v e r l Aquariumhobby is een uitgave van aquariumvereniging IN DIT NUMMER : Voor in de agenda Is er nog een dokter in de bak? Guppy of Gollmy? Depotproat ADVIES INSTALLATIE ONDERHOUD OREMUSPLEIN 56, 6815 DS ARNHEM (noord 2 minuten van BURGERS ZOO) TEL: De grootste op zee en zoetwateraquaria van Arnhem en omgeving Wekelijks nieuwe import van vissen, planten en koralen Technische hulpmiddelen van simpel tot computer gestuurd Alle bekende merken aanwezig zoals Aqua Medic, Fisher, Ratz, Shuran, Sander, Salifert, Tetra, Sera enz.enz. Kom vrijblijvend kijken naar onze onderwaterwereld, tot ziens Gerrit, Marian en Eric OPENINGSTIJDEN: maandag uur Dinsdag t/m/ vrijdag uur Zaterdag uur Elke eerste zondag van de maand uur Leden aquariumhobby krijgen na vertoon laatst verschenen clubblad 10% korting op ons gehele assortiment

2 AQUARIUMHOBBY NIJVERDAL BESTUUR VOORZITTER Vacature Vrijdag 2 april dialezing Voor in de agenda - SECRETARIS Wil Boelens Het Erf KD Raalte secretaris@aquariumhobby.nl PENNINGMEESTER & LEDENADMINISTRATIE Harry Heuver Postbankrekening t.n.v. Aquariumhobby Nijverdal Veldmanserver BJ Hellendoorn penningmeester@aquariumhobby.nl penningmeester@aquariumhobby.nl REDACTIE Adriaan Briene Kopij kan worden ingeleverd in het depot of gestuurd worden naar redactie@aquariumhobby.nl of Schapendijk LR Wierden 2 e oproep. Tot nu toe heb ik nog niks, nada kopij gezien.. CLUBGEBOUW Edwin Verhoef ZOETWATERGROEP Vacature ZEEWATERGROEP Arno Voorhuis Voorpagina Aquarium van Loek en Annie de Jong, Rijssen Door de heer Nijdam wordt VRIJDAG 2 APRIL om 19:00 een lezing gegeven. Uiteraard verfraaid met prachtige diabeelden! De avond is in samenwerking met de Sea Eagle en de Hill Divers. Op het programma staan: IJsduiken op spitsbergen..brrrrrrr, een ijskoud onderwerp dus!! Duiken in Jordanie..om weer een beetje op temperatuur te komen. De avond wordt gehouden in het wijkgebouw aan de prinsenstraat no 7 achter de vereniging. De entree is natuurlijk gratis en de avond begint om uur!! Uiteraard verwachten we alle zoet- en zeeaquarianen zodat we er samen met onze duikvrienden een gezellige avond van kunnen maken. In ons depot. we hebben weer een ruime keus in vissen en planten. Dit alles natuurlijk voor gunstige ledenprijzen! Guppies in alle soorten en maten Nannostomus espei Apistogramma Pandurini Epiplatys annulatus Zoetwatergarnaaltjes Tevens een ruime sortering planten!! 82 2

3 Is er nog een dokter in de bak? Ook bij een zeewateraquarium zie je sommige vissen vaker dan andere. Dit kan komen door de fraaie kleur en vorm of doordat ze sterk en goed te houden zijn. Een vis die deze combinaties verenigd is de gele doktersvis en in dit artikeltje komen we wat meer over deze fraaie rifbewoner te weten. De tot 18 cm groot wordende Zebrasoma flavescens (flavescens=geel) is denk ik wel een van de meest bekende doktersvissen. Bij zeeaquarianen is hij beter bekend onder de naam Gele Zeilvindoktersvis. In engelstalige landen staat hij bekend onder de naam Yellow Tang of Surgeonfish. In duitsland is de vis bekend als Zitronenflossensegler of gelber Doktor. Ach, en om compleet te wezen op Hawaii wordt ie lau ï-pala genoemd wat zoveel betekend als vergeeld ti blad. Hij is natuurlijk, de naam zegt het al, helemaal geel behalve de witte graat bij de basis van de staart. De Gele Zeilvindoktersvis komt voor boven de evenaar van Japan tot en met Hawaii. Ze zijn dus niet zozeer tropische maar eigenlijk sub-tropische vissen. Op Hawaii heb ik ze gezien bij de koraalriffen maar ook langs de rotsige lavakusten waar ze de algenvelden die erop groeiden aan het afgrazen waren. In veel zeebakken zwemt wel een exemplaar en soms wel meer dan één. Zo n flavescensen per jaar verwisselen de oceaan voor het aquarium. Zo n daarvan worden naar europa verscheept eindigen in de Verenigde Staten. De gele doktersvis leeft in het wild als individu maar ook in schoolverband. Dat schoolverband moet je niet al te eng zien want binnen die school houden ze toch een bepaalde afstand tot elkaar. Dat is waarschijnlijk één van de redenen dat in een aquarium slechts een enkel exemplaar gehouden kan worden. De vissen willen toch een beetje onderlinge afstand kunnen bewaren. In een groter aquarium vanaf 2 tot 2,5 meter zijn wat minder problemen te verwachten. Het in schoolverband opereren wordt vaak in verband gebracht om de algengronden van andere vissen te bezetten. Iets wat ze individueel niet zou lukken. Doktersvissen zijn over het algemeen vredelievend van aard en dat geldt speciaal voor de Gele Zeilvindoktersvis, maar tegen soortgenoten of tegen op soortgenoten lijkende vissen kunnen ze, vooral in een kleine bak, soms zeer agressief zijn. Vaak ontstaan er gevechten die eindigen met één winnaar. Het is dan ook, zeker met kleinere vreedzame vissen, raadzaam om de doktersvis pas als een van de laatste vissen te introduceren. Volwassen doktersvissen voeden zich op het rif en de omgeving daarvan met algen. Samen met andere algeneters zorgen zij ervoor, dat algen en wieren op de riffen niet de overhand krijgen. In onze aquaria kunnen ze natuurlijk mooi dezelfde functie vervullen. Soms kunnen ze wel eens wat pikken op koralen als hersenkoraal (Trachyphyllia geoffroyi) of koraal als Cataphyllia jardinei. Maar bij voldoende aanbod van algen of ander groenvoer valt dit meestal nog wel mee. Vanwege hun herbivore levenswijze bezitten doktersvissen een lang darmkanaal. De vissen accepteren dierlijk voedsel, maar moeten daarnaast voldoende groenvoer als hoofdvoedsel ter beschikken hebben Veel soorten hebben een dikwandige maag in verband met het feit dat zij naast algen ook nog hard materiaal zoals zandkorrels opnemen om de celwanden van de algen kapot te kunnen schuren, zodat de inhoud sneller en gemakkelijker kan worden verteerd. In gevangenschap moeten wij dus rekening houden met deze gegevens en voer aanbieden dat overeenkomt met hun natuurlijk voedsel. Sla, spinazie, broccoli zijn vervangers, die gebruikt kunnen worden als er niet voldoende algen of wieren beschikbaar zijn. In de meeste gevallen worden deze vissen gehouden op een manier, waarbij het dierlijk voedsel als hoofdvoedsel wordt gebruikt - als de dieren tenminste nog wat groenvoer krijgen. Hoewel dit niet de juiste manier is, gedijen enkele soorten, waaronder onze Gele Zeilvindoktersvis, redelijk op dit voedselaanbod. Ze vinden altijd wel wat algen tussen de lagere dieren in de bak. Maar dit is niet de juiste manier en bekort het leven van de vis. Samen met o.a. de geslachten Acanthurus, Ctenochaetus en Paracanthurus behoort de Zebrasoma tot de familie Acanthuridae. Het geslacht Zebrasoma onderscheidt zich binnen de familie door de hoge rugvin (vandaar de populaire benaming Zeilvindoktersvis) met vier of vijf vinstralen, verhoogde schubben en de oprichtbare stekel op de staart. Deze stekel, die in zijn normale positie naar achteren gericht ligt, kan naar voren worden geklapt en op die manier door met de staart te slaan een geducht wapen worden! Da s dus oppassen bij het vangen van deze vissen. 83 3

4 Sommige geslachten bezitten tot 80 graden naar voren toe oprichtbare stekels, andere hebben vastzittende stekels. Deze messcherpe stekels komen aan beide zijden van de staartwortel voor en kunnen door de vis worden gebruikt voor aanval of verdediging. Juist door die stekels komen ze aan de naam Doktersvis. De kweek is tot nu toe in gevangenschap niet gelukt maar er lopen een aantal onderzoeken om de gele doktersvis in gevangenschap te kweken. In het Waikiki aquarium op Hawaii is het afzetten van eitjes al eens waargenomen. De eieren worden (althans voor de vissen rond Hawaii) in de periode tussen December en Juli gelegd. Het tijdstip waarop is afhankelijk van de maanstand want het eieren leggen wordt alleen tijdens volle maan waargenomen.de eitjes met een diameter van nog geen millimeter zijn voorzien van een oliedruppeltje waardoor ze naar de oppervlakte stijgen. Hier komen de larven na zo n 24 uur uit hun eitjes. De larven van veel doktersvissen zijn nogal afwijkend en zijn vaak helemaal transparant (De jongen van de gele doktersvis zijn trouwens voorzover ik weet niet transparant). Het witte puntje op de staart is de scherpe doorn, Dit larve stadium wordt ook wel acronurus genoemd. Die naam hebben ze gekregen omdat men vroeger dacht dat het een separate vissoort was. Zie ook de afbeelding rechtsonder. Daar herken je geen doktersvis in toch? De larven voeden zich met plankton en eitjes van andere vissen. Pas als de visjes zo n 1,5 cm groot zijn komt de stekel tot ontwikkeling. Aan het eind van het acronurus stadium zoeken ze de kust en de riffen op en beginnen algen als voedsel te eten. De meeste doktersvissen zijn echte zwemmers zijn en hebben dus relatief veel ruimte nodig. De Gele Zeilvindoktersvis kan ook in een wat kleinere (min. 160 cm) bak worden gehouden. Ideaal voor de vis is het echter niet. De Gele Zeilvindoktersvis is zeer geschikt is om te worden gehouden in een lagere dierenbak. Ze laten lagere dieren met rust en helpen mee de bak algenvrij te houden, zodat de lagere dieren geen algenprobleem ondervinden. Bij de aanschaf moet u wel rekening houden met een aantal zaken. Er moet algengroei in het aquarium aanwezig zijn. Dit helpt zeker de vis te laten wennen aan de nieuwe omgeving. Koop geen doktersvis, die een ingevallen maag heeft! Ook moet u beseffen dat niet alle soorten doktersvissen bij elkaar kunnen. In een pas opstartende bak zijn gele doktersvissen wat minder geschikt omdat ze toch wel wat gevoelig zijn voor laterale zijlijn erosie en witte en zwarte stip (Turbellaria). Als er iets mis is met de waterkwaliteit dan zullen zij dit als een van de eerste vissen laten merken. Guppy of Gollmy?? Wie heeft ze niet gehad in z n aquarium..guppy s!! Deze visjes zijn in de aquaristiek niet meer weg te denken. Ze zijn sterk, altijd vrolijk in de weer en kunnen zowel in tropische als sub-tropische aquariums gehouden worden. In dit artikel zullen we deze visjes eens nader bekijken en zullen we zien dat Guppy s toch niet zulke normale visjes zijn als wat je zou verwachten. Hoe de guppy aan zijn naam komt. Zelfs onze Guppy heeft zo n mooie latijnse naam en wel Poecilia reticulata. Nou dat klinkt tenminste al een stuk exotischer als guppy! De geschiedenis van de Guppy begint in 1856 als de duitse apotheker Julius Gollmer wat van deze kleurige visjes vangt in de Rio Guayre vlakbij zijn toenmalige woonplaats Caracas in Venezuela. Julius stuurde in de periode 1855/1858 zo n zes zendingen met vissen en planten naar het Zoologisch museum te Berlijn. In een van deze zendingen zaten 61 kleine guppies. De zending werd door het museum keurig gearchiveerd en daar bleef het even bij. 84 4

5 In 1861 overleed Julius Gollmer en hij heeft dus nooit mee mogen maken hoe de door hem ontdekte visjes aan de vooravond van een grote doorbraak stonden. In datzelfde jaar ontdekt Filippo de Fillipi een afwijking in de bouw van het visje, hij ontdekt dat ze een gonopodium hebben en De Fillippi deelt de Guppy in een eigen familie in als Lebistes poeciloides. Toch werd al in 1859 door de directeur van het Zoologisch museum (W. Peters) een wetenschappelijke beschrijving opgesteld van de door Gollmer opgestuurde visjes. Vreemd genoeg werden alleen de vrouwtjes door hem beschreven terwijl er wel degelijk ook mannetjes in de zending aanwezig waren. Door Peters werd de naam Poecilia reticulata gegeven. De tijd verstrijkt, in 1866 wordt door dominee John Lechmere Guppy een aantal visjes naar Londen gestuurd waar ze door Albert C.L. Gunther worden geklassificeerd als Giradinus guppyi. Hij denkt dat de door Peters beschreven visjes een andere soort zijn. Gunther geeft nu wel een beschrijving van de guppy mannetjes. Tsjaaah, en nu weet je dus ook dat de naam van onze Poecilia s afkomstig is van een engelse dominee die Guppy heette..maar het verhaal gaat nog even wat verder. Rev. Robert John Lechmere Guppy ( ) In de museum collectie in Berlijn staan na 1866 de vrouwtjes geklassificeerd als Poecilia reticulata en de mannetjes als Giradinus guppyi. Het is al weer een hele tijd later, we spreken nu over 1908! Als pas de eerste levende guppies onder de naam Giradinus guppyi naar Duitsland worden verzonden door Siggelkow. In de daarop volgende jaren verspreid het visje, en daarmee de naam Guppy, zich over de wereld. Uiteindelijk komt men erachter dat de verzamelingen in Londen en in Berlijn hetzelfde visje betreft en wordt de naam veranderd in Lebistes reticulatus. Naamsveranderingen blijven populair en in 1963 wordt door Rosen en Bailey de naam Poecilia reticulata weer teruggebracht en zo heet onze Guppy op z n latijns nu nog. Eigenlijk..eigenlijk zou onze guppy dus Gollmer of Gollmy moeten heten en niet Guppy. Maar ja de laatste naam klinkt natuurlijk veel beter nietwaar? Guppy, sub-tropisch of niet? Vaak wordt er gezegd dat een Guppy niet zo kritisch is wat temperatuur betreft. En inderdaad dit is zo. Guppies kunnen gehouden worden in water met een temperatuur van tussen de 15 en 35 graden. Maar om eerlijk te zijn. Die 15 vinden ze niet echt fijn en die 35 ook niet. De normale temperaturen voor een guppy liggen tussen de 23 en de 27 graden. Binnen dit gebied doen ze het het beste. Opvallend is het effekt wat de temperatuur heeft op de ouderdom van guppies. Dat is in de onderstaande tabel weergegeven. Temperatuur /22 Ouderdom maand maand 60 maand of meer Algemeen kan gezegd worden dat als je mooie grote guppies wilt je ze het beste op wat hogere temperaturen kunt houden (27-29) maar dan leven ze ook veel korter. Wil je langer plezier van je guppies hebben dan is een temperatuur van het beste.een combinatie is natuurlijk ook mogelijk waarbij de jonge guppies o wat hogere temperaturen worden opgefokt (28 C) zodat ze snel mooi groot worden en daarna als ze volwassen zijn op lagere temperaturen (23 C) worden gehouden. Ook qua ph en hardheid zijn guppies niet echt kieskeurig. Toch hebben ze het liefst wat neutraal water met een ph van 6,8-7,2 dan zullen ze zich prima op hun gemak voelen. Vaak wordt er gezegd dat het gunstig zou zijn om ook wat zout toe te voegen. Als we kijken naar hun vindgebied dan is dat echt voornamelijk zoetwater en maar een paar vindgebieden met wat brakwater. Zouttoevoegingen zijn dus niet echt nodig. Ze zijn gewoon zo hard en weinig eisend dat ze er wel tegen kunnen. 85 5

6 Het kweken met Guppen Nou op zich is kweken met guppen niet zo moeilijk. Je hoeft er niks voor te doen, dat doen ze zelf wel. Op zich is natuurlijk het voortplantingsgedrag van een guppy wel interessant. Want waar andere vissen eitjes leggen daar brengen onze guppies hun jongen levend ter wereld. Daarom worden ze ook wel levendbarend genoemd. Het mannetje bevrucht de vrouwtjes gup met zijn gonopodium. Dit is het uitsteeksel onder het gupmannetje. Het gonopodium is eigenlijk een ververvorming van de anaalvin die een buisje heeft gevormd. Is op zich dus de bevruchting via zo n gonopodium al bijzonder. Het kan nog gekker! Het vrouwtje is namelijk in staat om het sperma van het mannetje op te slaan. En dat niet voor eventjes maar voor een aantal maanden! Dus ook in een bakje zonder mannetjes kun je jonge guppies verwachten omdat het vrouwtje in staat is om het sperma op te slaan. Van een bevruchting kunnen zo wel vier tot soms wel acht worpen met jongen komen! Komt er een nieuw mannetje dan wordt het oude opgeslagen sperma niet gebruikt en wordt die van het nieuwe mannetje gebruikt om de eitjes te bevruchten. De draagtijd van een guppy vrouwtje is ongeveer dagen. Hoe gunstiger de omstandigheden des te korter de draagtijd. Onder de staartvin van het vrouwtje is een zwarte vlek te zien, de zwangerschapsvlek (Gravid spot genoemd in het engels). Een aantal dagen voor de bevalling kun je soms als je goed kijkt de oogjes van de nog ongeboren guppies al zien. Hoe dichter bij de bevalling hoe groter en donkerder deze zwangerschapsvlek wordt. Na de bevalling kan het gebeuren dat een guppy zijn eigen kroost opeet. Maar als er goed gevoerd wordt is dit probleem al een stuk minder. De kleine jonkies worden meestal geboren met het hoofd naar voren in een gebogen positie. Dan rechten ze hun ruggegraatjes en zwemmen ze eerst naar de oppervlakte om hun zwemblaas met lucht te vullen.al na ruim een week kun je als je heel goed kijkt bij de vrouwtjes al een klein zwart puntje ontdekken onder de vin, de zwangerschapsvlek dus. Hoe ouder ze worden des te gemakkelijker is het geslachtsonderscheid te zien. De jongen groeien snel, en al na een maandje of twee/drie (ook afhankelijk van de temperatuur) zijn de jonge guppievrouwtjes al geslachtsrijp. De jonge guppiemannetjes zelfs nog iets eerder! En tsjaaaah.een Guppy mannetje heeft er eigenlijk altijd wel zin in.en daarmee bedoelen we zijn pogingen om voor nageslacht te zorgen. Daarom is het beter om een verhouding van ca. 3 vrouwtjes op 1 mannetje te zorgen. Zo hebben de vrouwtjes nog een beetje rust. Dat snelle groeien gaat natuurlijk niet zonder een enorme eetlust. Nou en dat hebben die kleine guppies wel!! Als ze een volle maag hebben dan is die na 20 minuten al weer leeg! Een guppy heeft geen grote maag om het voedsel voor langere tijd in op te slaan. Dus het neemt een aantal happen voedsel en dat is het dan. Een poosje later lust het visje al wel weer wat maar dan is de rest al door de andere vissen opgegeten. Vandaar dat het beter is om guppies vaker per dag te voeren en dan telkens een klein beetje in plaats van alles in een keer. Dat wil niet zeggen dat ze dan elke 20 minuten weer gevoerd moeten worden. Ze zijn goed in staat om hun kostje bij elkaar te scharrelen maar het geeft wel aan dat ze goed gevoerd moeten worden als we ze optimaal willen laten groeien. 2-4x per dag wat Micro-vlokjes, fijn droogvoer of eigeel opgelost in water is prima voor opgroeiende guppies. De grote honger van onze guppen is in de praktijk ook benut. In vele tropische en sub-tropische wateren zijn ze ingezet om de larven van de muskiet op te peuzelen en zo de muskietenplaag in te dammen, en met succes!! En zo ziet u dat er toch nog aardig wat te vertellen valt over zo n standaard visje! Heeft u ze nog nooit gehad? Probeer het eens. Bij ons op het depot zitten er genoeg en om de prijs hoeft u het niet te laten! 86 6

7 AQUARIUMHOBBY NIJVERDAL Bent u nog naar de laatste lezing van 1 maart geweest? MMmmmm, dan ben ik dus bang dat u aardig wat heeft gemist. Ik dacht dat er aardig wat maffe aquarioten rondliepen op deze aardbol, mezelf incluis maar sinds die bewuste maandag moet ik toch eerlijk erkennen dat er nog ergere gevallen rondlopen! En dat lucht natuurlijk gigantisch op! Door Dhr. Feenstra werd een lezing gegeven over..ehhh, ja van alles en nog wat eigenlijk en inderdaad dat was ook zo! Nadat de DVD speler aan de praat was geholpen kregen we fraaie beelden te zien over paludaria met verschillende soorten kikkertjes. En dat geeft op zich natuurlijk al hele fraaie beelden. Zo konden we eindelijk eens van een aantal planten de bovenwatervormen zien. Verschillende cryptocorynen passeerden de revue. Wist u bijvoorbeeld dat het zeer moeilijk is om te zeggen welke Crypto je in de bak hebt? De bodemgesteldheid, ph, temperatuur e.d. schijnen een behoorlijke invloed op de bladvorm en kleur te hebben. Alleen aan de bloeiwijze kun je goed zien met welke Crypto je te maken hebt. Ook interessant om te zien waren wat opnamen van filtertestopstellingen bij de universiteit van Wageningen. De vissen zaten echt hudjemudje opeengepakt in een klein aquarium. Daarop een joekel van een filterinstallatie. Dat alles om de meest optimale filtering te kunnen onderzoeken. En dan kregen we beelden te zien van een fruitvliegkweek. Een paar dozijn aan bakjes met fruitvliegkweekjes. En dat allemaal om de kikkertjes aan het eten te houden. Wat gistocal over de vliegjes voor het voeren en hup! Het paludarium in met het spul. Die kikkers moet het voer echt voor de neus langslopen voor die sloompies toe happen! En als je de beelden zo zag dan is het echt niet zo moeilijk om een paludarium op te zetten. Bovendien het ziet er nog echt mooi uit ook!! Deskundig werd uitgelegd hoe een natuurlijk opgezet paludarium eruit hoort te zien. Nee, de kop van een bromelia staat niet schuin naar je toe. Een plant neigt toch immers altijd naar het licht? Ehh, tsjaah..da s waar ook! Volgens mij konden Feenstra en onze ondertussen weer uit Thailand teruggekeerde Frans Schaap wel tot diep in de nacht doorgaan om over de plantjes en de visjes te praten. Latijnse namen vlogen als zoete broodjes over de bar. Cryptocoryne wendtii, Lobelia cardinalis, Eichhornia Azurea.. Ehhhhh.. ja, doe mij maar een Bierius Grolschii..Maar interessant was het zeker da s voor herhaling vatbaar! Hopelijk ben je er dan ook bij! Verder zijn onze Loek en Edwin naar het midden-oosten van ons land gereden en hebben daar wat planten opgehaald. Loek heeft wat mooie frisgroene stricta s op de kop weten te tikken en ook verder staat er nu in het depot zeker interessant plantenspul. En als u goed kalkvrij zand met een korrelgrootte van 0,7-1,25 mm zoekt dan is dat nu ook op het depot aanwezig. In de winkels komt helaas nog te vaak kalkhoudend zand voor. Kom maar eens kijken zou ik zeggen! LIDMAATSCHAP Aquariumhobby Nijverdal Met lidmaatschap van één bond naar keuze (N.B.A.T. of N.B.B.Z.) 67,50 per jaar Lidmaatschap Lidmaatschap N.B.A.T. en N.B.B.Z. 102,50 per jaar Jeugdleden 20,00 per jaar Betaling contributie vooruit en alleen automatische incasso. Opzeggen schriftelijk of bij de penningmeester o.v.v. naam en adres voor 1 november van het lopende jaar CLUBGEBOUW Prins Hendrikstraat 36 Nijverdal geopend Iedere donderdag 19:00 22:00 Iedere zaterdag 14:30 17:30 en tijdens clubactiviteiten ZOETWATER EN ZEEWATER VRIJDAGAVOND 2 April Dialezing IJsduiken Spitsbergen Duiken in Jordanie Aanvang 19:00 In wijkgebouw!! Prinsenstraat no. 7 Dit is een avond samen met de duikvereniging en zeeer de moeite waard!!!! Pas op.het is dus op een vrijdag en niet op de maandag! 87 7

8 Bij ons is mogelijk al uw kopieerwerk te laten verzorgen. Wij doen alles wat met een kopieermachine te maken heeft. u kunt zelf uw kopieën maken of wij doen het voor u. Ook verkopen en verhuren wij kopieermachines en natuurlijk doen wij ook het onderhoud en de service ervan. Website info@kopieercentrum.nl Argonstraat 8, 7463 PD, te Rijssen Tel: Fax: Aanbiedingen uit het depot Vissen of planten nodig??? Kom eens langs op ons depot. Op zoetwatergebied een ruime keus aan planten en dieren. Zie ook 1 e pagina in dit blad! Heeft u planten over?? Gooi ze niet weg maar lever ze op het depot in. U kunt er een ander verenigingslid blij mee maken! AAN