werken aan zuiver water Rioolwater zuiveren voor schone waterlopen

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "werken aan zuiver water Rioolwater zuiveren voor schone waterlopen"

Transcriptie

1 werke aa zuiver water Rioolwater zuivere voor schoe waterlope

2 2 Aquafi

3 Hulp voor de atuur Elke Vlamig gebruikt dagelijks gemiddeld 120 liter water. Daar sta je meestal iet bij stil als je de kraa ope draait voor ee verkwikkede douche, de vaat of de was. Na gebruik is het water bovedie iet meer zo proper als voordie. Het is i grote of mider grote mate vervuild e moet gezuiverd worde vooraleer het i de atuur terecht komt. Voor Europa moet het grod- e oppervlaktewater i de lidstate tege 2015 ee goede kwaliteit hebbe. Om zo sel mogelijk veel afvalwater te zuivere, werde eerst de grote, dichtbevolkte agglomeraties gesaeerd. Nadie volgde de kleiere wookere e het buitegebied. Aquafi exploiteert bija 250 istallaties voor de zuiverig va huishoudelijk afvalwater, verspreid over heel Vlaadere. De keuze voor de iplatig va deze istallaties is gebaseerd op sceario - aalyses waarbij rekeig gehoude werd met hydrografische, techische e fiaciële gegeves e met de impact op de omgevig, zowel maatschappelijk als ecologisch. De rioolwaterzuiverigsistallaties va Aquafi bootse het zuiverigsproces i de atuur a, maar da veel seller e op veel grotere schaal. Elke waterloop heeft eigelijk va ature ee zelfreiiged vermoge. Miljoee microscopisch kleie bacterië e waterplate eme de zuurstofbidede stoffe als voedsel op. Met behulp va zuurstof verbrade ze deze stoffe tot water (H2O), stikstofgas (N2) e koolzuurgas (koolstofdioxide of CO2). Waterplate eme het aawezige itraat e fosfaat op als voedsel. Dit zelfreiiged vermoge ka echter slechts het hoofd biede aa eerzijds ee beperkte hoeveelheid e aderzijds bepaalde soorte va verotreiigig. Moeilijk afbreekbare stoffe zoals zware metale e orgaische microverotreiigig (bv. dioxies) hore daar iet bij. Oze totale huishoudelijke vuilvracht overschrijdt ruimschoots het zelfreiiged vermoge va de waterlope, zowel wat hoeveelheid als samestellig betreft. Daarom is ee behadelig i rioolwaterzuiverigsistallaties oodzakelijk. WAT ZIT ER IN ONS AFVALWATER? De vervuilig i het afvalwater is iet altijd zichtbaar e bestaat vooral uit: Zuurstofbidede stoffe: orgaische verbidige zoals eiwitte, koolhydrate e vette. Ze kome i het afvalwater terecht via oder adere uitwerpsele, schoomaakproducte e etesreste. Nutriëte: aorgaische verbidige zoals itraat e fosfaat. Sommige orgaische verbidige zoals eiwitte e ureum bevatte stikstof. Tijdes de afbraak va deze orgaische verbidige komt itraat vrij. Daaraast eemt de mes dagelijks ee portie fosfaat op, die hij gedeeltelijk via de urie e otlastig opieuw uitscheidt. Zware metale e orgaische microverotreiigig: schadelijke producte, zoals het spoelwater va sythetische verf, bezoedele het afvalwater met zware metale e orgaische micro - verotreiigig. Gelukkig komt deze vervuilig slechts i beperkte mate voor i het huishoudelijk afvalwater. Rioolwater zuivere voor schoe waterlope 3

4 4 Aquafi Afvalwater verzamele Overstortmetig I de meeste gevalle sluite woige aa op ee gemeetelijke riool. Deze gemeetelijke riole mode uit i ee collector va Aquafi, die het afvalwater verder trasporteert aar de waterzuiverigs istallatie. Dat odergrods buize etwerk ka zich uitstrekke over tietalle kilometers. Het afvalwater volgt zo veel mogelijk de gemakkelijkste weg va hoog aar laag (gravitair). Oderweg kue pompstatios e persleidige odig zij voor ee vlot trasport va het rioolwater. REGEN- EN AFVALWATER APART? Historisch zitte er oder Vlaamse bodem og heel wat gemegde riolerigsstelsels. Eé buis verzamelt da zowel het afvalwater als regewater va de dake e verharde oppervlaktes. Vaak werde vroeger bij wegewerke ook og ees vervuilde beke i ee buis gelegd e aageslote op de riool. Regewater is echter relatief proper e hoeft iet gezuiverd te worde. Bij hevige regeval eemt het i de riole te veel plaats i. Om de druk op de riole i dat geval te verlage, zij i ee gemegd stelsel overstorte aagebracht, waarlags het teveel aa water rechtstreeks i de beek loost. Overmijdelijk komt hierdoor ook, weliswaar sterk verdud, afvalwater i de atuur terecht. Bergbezikbekkes kue dit probleem gedeeltelijk oplosse. Tusse de riolerig e de overstort aar het oppervlaktewater, worde grote betoe bassis gebouwd die eerzijds het rioolwater tijdelijk kue opslaa e aderzijds ee zuiverede werkig hebbe doordat het water ageoeg stil staat i het bassi. De afvalstoffe zike aar de bodem e het water loopt geleidelijk aa aar de overstort. Het regewater dat a zo zware bui meespoelt aar de zuiverigs istallaties, zorgt ook hier voor overbelastig. Bovedie is het afvalwater voor ee optimaal zuiverigsredemet best gecocetreerd e iet verdud door regewater.

5 e trasportere MASTERPLANNEN, ZONERINGSPLANNEN EN GEBIEDSDEKKENDE UITVOERINGSPLANNEN Aquafi otwikkelde voor Vlaadere de methodologie voor opmaak va de master plae. Ee masterpla bepaalt voor ee zuiverigs gebied welke ifrastructuur og otbreekt om de vereiste zuiverigsgraad te bereike tege de laagst mogelijke kostprijs. De zoerigsplae zij da weer opgemaakt per gemeete. Ze geve met kleurcodes aa waar best collectief da wel idividueel gezuiverd wordt. Aaleg collector Aaleg gescheide rioolstelsel Vadaag worde overal waar mogelijk gescheide riolerigsstelsels aagelegd. I plaats va éé grote buis worde twee kleiere buize voorzie zodat rege- e afvalwater door twee aparte stelsels worde afgevoerd. Het stelsel voor het regewater wordt regewaterafvoer (RWA) geoemd e dat voor afvalwater wordt droogweerafvoer (DWA) geoemd. De droog - weerafvoer leidt aar de waterzuiverigsistallatie. Omdat er gee sprake is va extreme pieke e dale i het debiet zij overstorte hier iet odig. AFKOPPELEN Het ombouwe va ee gemegde riolerig aar ee gescheide rioolstelsel oemt me ook wel afkoppele, ee verwijzig aar het afkoppele va het regewater va het afvalwater. Om het afvalwater e het regewater vaaf de bro te scheide, moete bewoers bij deze werke ook op hu eige perceel de scheidig make. Aagezie de diameter va ee afvalwaterriool i ee gescheide stelsel veel kleier is, ka die de capaciteit va aageslote rege- of oppervlaktewater absoluut iet aa. Daarom is het va cruciaal belag dat alle woige maximaal worde afgekoppeld va de vuilwaterbuis. Regewater is bovedie uitermate geschikt als bijvoorbeeld spoelwater voor het toilet, om de wage te wasse e om i droge periodes de tui te sproeie. Daarom wordt het regewater bij voorkeur ter plaatse gehoude om opieuw te gebruike. Adere mogelijkhede zij de istallatie va ee ifiltratiesysteem of de aaleg va ee groedak. het cetrale gebied met reeds bestaade aasluitig op ee zuiverigsstatio (oraje gearceerd); het geoptimaliseerde buitegebied met recete aasluitig op ee zuiverigsstatio (groe gearceerd); het collectief te optimalisere buitegebied, dit is de zoe waar de aasluitig og zal worde gerealiseerd (groe); het idividueel te optimalisere buitegebied, waar het afvalwater idividueel zal moete gezuiverd worde door middel va ee Idividuele Behadeligsistallatie voor Afvalwater (rood). De zoerigsplae vormde de basis voor de opmaak va gebiedsdekkede uitvoerigsplae of GUP s va het Vlaamse Gewest. Hieri worde de projecte aageduid die prioritair moete uitgevoerd worde om zo vlug mogelijk maximaal vuilvracht aa te sluite e op die maier de beoogde zuiverigsgraad te realisere. Rioolwater zuivere voor schoe waterlope 5

6 6 Aquafi Waterzuiverig, ee boeied proces Waterzuiverig is ee biologisch proces, dat i de rioolwater - zuiverigsistallaties (RWZI) verseld e op grote schaal wordt agebootst. Het gase proces duurt hier ogeveer 24 uur. Het istromede water (ifluet) komt via de collector toe op ee aazielijke diepte i de ifluetput. Waeer het water i deze put ee bepaald iveau bereikt, slaa automatisch de vijzels aa. Het rioolwater wordt eemalig opgepompt, zodat het adie gravitair het zuiverigsproces ka doorlope. De waterzuiverig gebeurt meestal i twee stappe: de primaire zuiverig is ee mechaisch proces waarbij grof vuil e adere ooplosbare stoffe uit het water worde gehaald. de belagrijkste stap va de waterzuiverig is de biologische zuiverig. Hier worde biologisch afbreekbare stoffe verwijderd. MECHANISCHE ZUIVERING I eerste istatie hale roosters allerlei grof e fijer vuil uit het water: blikjes, papiertjes, Het afval wordt trapsgewijs, zoals bij ee roltrap, verwijderd e beladt i ee cotaier. Ee vetvager doet de vette e olië bove drijve e schraapt ze va het wateroppervlak. Vaak wordt ee vetvager gebruikt i combiatie met ee zadvager, die door de trage stromig grid e zad doet bezike. De keuze om deze toestelle als tussestap te voorzie, hagt af va de samestellig va het aageslote afvalwater. Nabeziktak Fijrooster I sommige RWZI s haalt ee voorbeziktak og de laatste fractie bezikbaar materiaal uit het rioolwater. Dat zakt immers aar de bodem e ekel het boveligged rioolwater zet zij weg verder door de istallatie. Ee voorbeziktak ka ook diest doe als buffer bij piekaavoer.

7 BIOLOGISCHE ZUIVERING De vervuilig die a de mechaische zuiverig og overblijft, bestaat uit heel fije of opgeloste deeltjes die vrage om ee aerobe (i ee zuurstofrijke omgevig) afbraak. Het rioolwater wordt i ee selectortak gemegd met miljoee bacterië e adere micro-orgaisme, die wemele i ee actieve slibmassa. I het beluchtigsbekke brege systeme als roddraaiede borstels of schroeve grote hoeveelhede zuurstof i het megsel. De bacterië i het slib hebbe die zuurstof immers odig om het orgaisch materiaal i het rioolwater af te breke tot kool - stofdioxide (CO2), stikstofgas (N2) e water (H2O). De activiteit i ee beluchtigsbekke is ee abootsig va het atuurlijk zuiverigsvermoge va ee waterloop. Allee verloopt het proces i ee RWZI seller door ee hogere cocetratie bacterië e de cotiue e gestuurde ibreg va zuurstof i het water. De laatste stap i het zuiverigsproces is de abezikig i grote rode abeziktaks. Door ee voldoede lage verblijftijd e ee rustige stromig zakt het slib aar de bodem va de tak, waar het met ee bodemschraper aar ee cetrale put wordt geleid. Boveaa bevidt zich het gezuiverde water (effluet), dat zachtjes over de getade rad va de tak loopt. Vooraleer het aar ee abije waterloop stroomt, passeert het eerst og ee meetistallatie voor ee laatste kwaliteitscotrole. Het slib dat i de cetrale put va de abeziktak wordt verzameld, keert grotedeels terug aar het begi va de biologische zuiverig, aar de selectortak dus. Dit gebeurt meestal met slibretourvijzels. Maar iet alle slib ka opieuw gebruikt worde i het zuiverigsproces. De actieve slibmassa groeit immers steeds aa doordat de bacterië zich voede met de verotreiigig i het water. Hierdoor otstaat ee overschot aa slib (spuislib), waarvoor diverse adere bestemmige zij. EFFLUENT = DRINKWATER? Het effluet va Aquafi wordt auwgezet opgevolgd e gecotroleerd. Het voldoet bija overal aa de strege Vlaamse orme. Toch is rioolwater dat ee zuiverigs - proces heeft doorlope i ee RWZI iét drikbaar. Daarvoor moet het og ee aatal bijkomede zuiverigsbehadelige odergaa. Maar de techieke bestaa wel e ze worde ook i Vlaadere al toegepast. Zo gebruikt IWVA, ee drikwatermaatschappij aa de kust, het effluet va de RWZI Wulpe voor de productie va drikwater via membraatechologie. Beluchtigsbekke Micro-orgaisme Rioolwater zuivere voor schoe waterlope 7

8 8 Aquafi Welke zuiverigstechiek? De proceskeuze va ee zuiverigsistallatie is afhakelijk va de hoeveelheid te zuivere afvalwater e va de lozigsorme. Bovedie worde ivesterigs- e exploitatiekoste, de beodigde oppervlakte, de ipasbaarheid i het ladschap e de omgevigs - impact mee i overwegig geome. Volgede types zuiverig worde oderscheide: KLASSIEKE RIOOLWATERZUIVERINGSINSTALLATIE Deze istallatie behadelt vuilvrachte groter da iwoers equivalete (IE). Ze is geschikt om het huishoudelijk afvalwater i verstedelijkte gebiede te zuivere. Klassieke RWZI s kue qua grootte e opstellig verschille afhakelijk va de samestellig e de hoeveelheid vuilvracht e de beschikbare ruimte. Idie de iplatigsplaats beperkt is, ka gekoze worde voor compactere systeme, waarbij alle zuiverigsstappe dichter bij mekaar ligge. Ee membraabioreactor (MBR) bijvoorbeeld, koppelt ee biologisch actief slib systeem aa ee membraa - filtratie. De membrae vervage hierbij het bezikigsbekke bij klassieke biologische zuiverig e zorge voor ee scheidig va slib e effluet. De werkig va ee klassieke RWZI is beschreve op p. 6. KLEINSCHALIGE WATERZUIVERINGSINSTALLATIE Rietveld KWZI s behadele doorgaas vuilvrachte kleier da IE. Ze worde vooral igeplat i ladelijke, kleie wookere. Ee KWZI heeft hetzelfde processchema als ee RWZI. Ekel de techische uitvoerig verschilt. Afhakelijk va de te verwerke vuilvracht bestaat de biologische zuiverig i ee KWZI uit ee rietveld of platezuiverig of uit taksysteme zoals ee biorotor. Aquafi cocetreert zich op de KWZI s tusse 500 e IE. Rietveld Ee voorbezikig verwijdert i eerste istatie het grof afval. Daara stroomt het afvalwater horizotaal door ee filterbed va grid, oder het oppervlak, lags de odergrodse platedele. Tal va bacterië e schimmels hechte zich op het uitgebreid wortelstelsel va de plate. Het riet voert via zij holle stegels zuurstof aar de odergrodse wortels. Zo wordt de bodem rodom de wortels met zuurstof verrijkt. De bacterië breke met behulp va de zuurstof de orgaische stoffe af e zette ammoium om tot itraat (itrificatie). De bacterië i de bodem helpe bij beide processe ee hadje mee. Ook fosfate worde afgebroke i ee rietveld.

9 Duurzaam zuivere Cotiu oderzoek heeft er door de jare hee toe geleid dat afvalwater zuivere vadaag iet allee meer het biologisch waterleve herstelt. Zowel effluet als slib biede meerwaarde i het kader va duurzame otwikkelig. Biorotor Taksysteem Bij taksysteme kue alle stappe i het zuiverigsproces worde gecocetreerd i éé tak: voorbezikig, zuiverig e abezikig. De oderdele worde zo veel mogelijk odergrods geplaatst of i grasberme igeplat. Voor de biologische zuiverig kome zowel ee biorotor als ee odergedompelde beluchte filter i aamerkig. Beide zij systeme met dragermateriaal: de micro-orgaisme die istaa voor het zuiverigsproces zij vastgehecht op schijve (biorotor) of op kuststofrige (filter). Bij de keuze voor ee taksysteem e waeer de liggig er zich toe leet, ka me het gezuiverde water extra azuivere i ee ageschakeld rietveld. Idividuele waterzuiverigssysteme Wie te ver afgelege woot om aa te sluite op de opebare riolerig, moet ee systeem (late) istallere om het afvalwater va het gezi te zuivere. Bewoers hebbe de keuze tusse ee compact systeem (IBA = Idividuele Behadelig va Afvalwater) of ee rietveld. Het zuiverigsproces komt overee met dat va ee collectieve zuiverig, allee zij deze systeme voorzie op de vuilvracht va slechts ekele IE s. WAT IS EEN INWONERSEQUIVALENT? Ee iwoersequivalet is de gemiddelde hoeveelheid afvalwater die éé persoo per dag produceert: 150 liter. Deze waarde ligt hoger da de hoeveelheid water die de Vlamig dagelijks gebruikt (120 liter), omdat ook rekeig wordt gehoude met het saitaire afvalwater va schole, ziekehuize, KMO's Bij de proceskeuze va ee zuiverigsistallatie wordt oder meer rekeig gehoude met het aatal aa te sluite iwoersequivalete. SLIB ALS ENERGIEBRON Slibdroger Door ee sterke aagroei va het slib i het zuiverigsproces, otstaat al sel ee teveel. I eerste istatie tracht Aquafi de slibproductie i te perke e voor de verwerkig va het overmijdelijke overschot hatere we ee doordachte slibstrategie. Het slibvolume dat over de weg moet vervoerd worde voor verwerkig, is best zo klei mogelijk. Daarom krijgt het spuislib op de RWZI zelf ee eerste mechaische behadelig over ee idiktafel. Daara ka het via de slibbuffertak door de verwarmde gistig worde geleid, waar ee deel va de orgaische fractie wordt afgebroke e er biogas otstaat. Ee gasmotor zet het methaa i het biogas om i groee elektriciteit e warmte. Cetrifuges otwatere het slib og verder vooraleer het gestockeerd wordt voor drogig of voor afvoer aar ee eidverwerker. Aquafi beschikt zelf over slibdroogistallaties i Leuve, Deure, Houthale e Brugge. Hier wordt het otwaterd slib verder thermisch gedroogd tot ee drogestofgehalte va 95%. Gedroogd slib, oder de vorm va pellets, heeft ee calorische waarde gelijk aa die va bruikool. Elektriciteitsproducete gebruike de pellets als co-bradstof ter vervagig va adere, fossiele bradstoffe. Ook i de cemetidustrie bewijst gedroogd slib zij ut. Het wordt er gebruikt als grodstof e als bradstof voor de productie va cemet. Rioolwater zuivere voor schoe waterlope 9

10 10 Aquafi Slib dat iet bestemd is voor drogig, wordt volges ee gepateteerd procédé (Hydrostab ) opgewerkt tot ee soort kustklei. Hiermee moge stortplaatse worde afgedekt ter vervagig va de ormale klei-betoietlaag. HERGEBRUIK GEZUIVERD AFVALWATER Oze blauwe plaeet kampt met ee steeds groter worded watertekort. Va de 70% water waaruit de aarde bestaat, is immers slechts 2,5% zoet water. Voor bedrijve worde de gebruikelijke watervoorrade da ook alsmaar mider aatrekkelijk door stijgede koste, stregere verguigsvoorwaarde e variaties i debiet e temperatuur afhakelijk va het seizoe. Veel toepassige vereise iet ees het gebruik va kostbaar drikwater e kue perfect werke met gezuiverd afvalwater. Aquafi biedt bedrijve die i de buurt ligge va ee RWZI de mogelijkheid om het effluet te gebruike voor bijvoorbeeld takcleaig e besproeiig. Ee adere mogelijkheid is de recyclage va idustrieel afval - water, waardoor i éé klap twee probleme worde aagepakt: het bedrijf moet mider afvalwater loze e ook mider beroep doe op de gebruikelijke watervoorrade. Proceswater geschikt make voor waterrecyclage, vereist wel ee specifieke aapak waarvoor bedrijve bij Aquafi terecht kue. Het afvalwater ka a zuiverig opgewaardeerd worde tot elke oodzakelijke kwaliteitsorm. Voor sommige toepassige is zelfs ultrapuur water odig, dat ka bekome worde door middel va membraafiltratie, zadfiltratie of omgekeerde osmose. ENERGIEBEPERKING Naast ee maximale recuperatie va gezuiverd afvalwater e slib, wil Aquafi zij ecologische voetafdruk i het zuiverigsproces zo klei mogelijk houde. Zo zorgt o-lie sturig va het proces ervoor dat iet meer eergie verbruikt wordt da odig om de geweste waterkwaliteit te bereike. Verscheidee diest - gebouwe worde al verwarmd door recuperatiewarmte uit slib, omgezet via ee warmtewisselaar of warmtepomp. Aquafi blijft itusse oderzoek verrichte aar ieuwe mogelijkhede voor eergie besparig, op kleie e grotere schaal. Er is ook ee eergie - maagemetsysteem opgezet, dat het eergieverbruik bie de oderemig miutieus opvolgt. Slibpellets Itegraal waterbeheer Drikwater, rioolwater, oppervlaktewater, grodwater,. Hu oderlige samehag spreekt voor zich e wordt zelfs hoe lager hoe belagrijker. Waterzuiverig maakt da ook itegraal deel uit va de waterkete. Ee kete die begit met de gescheide opvag e afvoer va afvalwater e regewater, met het zorgvuldig otwerpe e exploitere va de water - zuiverigs ifrastructuur, met het hergebruik va zuiverigsslib e gezuiverd afvalwater. Bie de Vlaamse watersector drage de drikwater - maatschappije de veratwoordelijkheid voor de saerig va het drikwater dat zij levere. Om te voldoe aa de bove - gemeetelijke saerigsplicht, slote de drikwaterbedrijve ee overeekomst af met Aquafi, dat de saerigskost aa he factureert. De drikwatermaatschappije rekee op hu beurt dit bedrag door aa de eidverbruiker via de waterfactuur, i verhoudig tot de verbruikte hoeveelheid drikwater. Wat de gemeetelijke saerigsplicht betreft ligt de bal i het kamp va de stede e gemeete. Zij kieze zelf of ze voor hu rioolbeheer ee verbiteis aagaa met ee gemeetebedrijf, ee itercommuale, ee itergemeetelijke samewerkig of ee a marktcosultatie derde aagestelde etiteit zoals Aquafi. EEN SCHAKEL IN DE KETTING Ee goede toestad va os water vereist i de eerste plaats ee goed waterbeheer. Het gaat da zowel over waterkwaliteit als -kwatiteit, grodwater, oppervlaktewater, biodiversiteit, Op Europees iveau worde de watersysteme geografisch igedeeld i stroomgebiede, waarva er vier gedeeltelijk op Vlaamse bodem ligge: de stroomgebiede va de IJzer, de Brugse Polders, de Schelde e de Maas. De stroomgebiede bestaa uit verschillede oppervlaktewater- e grodwaterlichame. I Vlaadere worde de stroomgebiede verder opgedeeld i elf bekkes. Va west aar oost zij dat het bekke va de IJzer, de Leie, de Brugse Polders, de Boveschelde, de Getse Kaale, de Deder, de Beede - schelde, de Dijle e de Zee, de Nete, de Demer e de Maas. De bekkes worde op hu beurt opgedeeld i ee hoderdtal deelbekkes. Op elk iveau zij er overlegstructure e worde waterbeheerplae opgemaakt (voor meer ifo: ciwvlaadere).

11 Uiteraard speelt Aquafi ee belagrijke rol i de orgaisatie va het waterbeheer, maar lag iet de eige. Waterverotreiigig moet i de eerste plaats zoveel mogelijk voorkome e beperkt worde bij de bro. Milieuverguige vorme hieri ee oodzakelijk istrumet e dus rust ook ee stuk veratwoorde - lijkheid bij de verguig verleede istaties. De cotrole va de kwaliteit va het oppervlaktewater gebeurt door de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). Die draagt eveees het optimalisatie - programma op aa Aquafi e is daarmee veratwoordelijk voor de plaig va de uit te voere werke aa het bovegemeetelijk riolerigsstelsel. Het optimalisatieprogramma is ee lijst met projecte die i ee bepaald ivesterigsjaar moete worde uitgevoerd om de Vlaamse waterzuiverigsifrastructuur optimaal uit te bouwe e te behere. De VMM cotroleert ook de budgette e de ecologische resultate va Aquafi. De gedefiieerde ecologische idicatore mete de werkig va de volledige zuiverigsifrastructuur waardoor evetuele kelpute kue aagepakt worde. Verder hebbe ook de Vlaamse stede e gemeete ee iet te oderschatte taak i de uitbouw e het oderhoud va hu riolerigsstelsel. Het is immers vooral op lokaal vlak dat de ifrastructuur og verder moet uitgebreid worde. Daaraast zij de gemeetebesture same met de provicie- e polderbesture e ook het Vlaamse Gewest veratwoordelijk voor het beheer va de waterlope i hu respectievelijk veratwoordelijkheidsdomei. ZICHTBARE RESULTATEN Vlaadere realiseerde de laatste deceia ee ihaaloperatie op het vlak va waterzuiverig. Vadaag is de oodzakelijke ifrastructuur ageoeg volledig uitgebouwd. E dat heeft ee meetbare impact op faua e flora. Oderzoek aar het visbestad i oze water - lope toot aa dat zowel de kwatiteit als de diversiteit de afgelope jare sterk gestege zij. Soorte die gevoelig zij aa verotreiigig duike opieuw op, zoals bijvoorbeeld de beekprik, rivierdoderpad, Proper water e het herleve va plate e diertjes doe ook de recreatie lags e op oze beke e riviere opbloeie. Vissers slaa met plezier weer hu hegel uit, fietsers e wadelaars make tochtjes lags oze vele dijke e atuurpade. E tot slot ka ook ieder va os ee steetje bijdrage om oze waterlope weer leefbaar te make e te houde: Wees spaarzaam met drikwater. Voor het doorspoele va het toilet, het besproeie va de tui e zelfs de wasmachie is regewater heel geschikt é het is bovedie gratis. Vermijd het gebruik va bestrijdigsmiddele e strooizout e zorg ervoor dat er gee verfreste, terpetie of adere bijtede producte i de riool terecht kome. Ze schade het biologisch zuiverigsproces e hore thuis i het cotaierpark. Vervalle geeesmiddele worde zoder verpakkig igezameld bij de apotheker. Olie e vette, etesreste, vochtige doekjes, maadverbad e alle stoffe die i de vuilisbak kue, zij ee gevaar voor de waterafvoer. Ze veroorzake aaslibbig of erger og, verstoppig. Rioolwater zuivere voor schoe waterlope 11

12 Aquafi NV, Dijkstraat 8, B-2630 Aartselaar V.U.: Luc Bossys Fotografie: foto VDB, Decleer, Aquafi Vormgevig: Altera

consultancy ontwerp project management exploitatie onderhoud audits optimalisatie opleidingen Uw bedrijfswater in ervaren handen

consultancy ontwerp project management exploitatie onderhoud audits optimalisatie opleidingen Uw bedrijfswater in ervaren handen cosultacy otwerp project maagemet exploitatie oderhoud audits optimalisatie opleidige Uw bedrijfswater i ervare hade Over Aquaplus cosultacy otwerp project maagemet exploitatie oderhoud audits optimalisatie

Nadere informatie

consultancy ontwerp project management exploitatie onderhoud audits optimalisatie opleidingen Uw bedrijfswater in ervaren handen

consultancy ontwerp project management exploitatie onderhoud audits optimalisatie opleidingen Uw bedrijfswater in ervaren handen cosultacy otwerp project maagemet exploitatie oderhoud audits optimalisatie opleidige Uw bedrijfswater i ervare hade Over Aquaplus Als dochteroderemig va de Vlaamse waterzuiveraar Aquafi, heeft Aquaplus

Nadere informatie

Aquafin - leerpakket. werken aan zuiver water WERKBLAD VOOR DE LEERLING NIVEAU 1 - MEERKEUZEVRAGEN

Aquafin - leerpakket. werken aan zuiver water WERKBLAD VOOR DE LEERLING NIVEAU 1 - MEERKEUZEVRAGEN werken aan zuiver water WERKBLAD VOOR DE LEERLING Aquafin - leerpakket NIVEAU 1 - MEERKEUZEVRAGEN 1. Hoeveel water gebruikt de Vlaming gemiddeld per dag? 1. 120 liter 2. 80 liter 3. 200 liter 8. Waar komt

Nadere informatie

Alles wat u moet weten over asbest in en om uw woning

Alles wat u moet weten over asbest in en om uw woning Alles wat u moet wete over asbest i e om uw woig is meestal iet gevaarlijk. Maar waeer da wel? Dat kut u leze i deze folder. We legge uit wat asbest precies is, welke soorte er zij, welke gezodheidsrisico

Nadere informatie

Werkblad voor de leerling

Werkblad voor de leerling Werkblad voor de leerling werken aan zuiver water 1. Kies het juiste antwoord Water uit een gemengd rioolstelsel dat op de RWZI wordt verwerkt is: 1. regenwater 2. huishoudelijk afvalwater 3. een mengsel

Nadere informatie

Aquafin - leerpakket. werken aan zuiver water WERKBLAD VOOR DE LEERLING NIVEAU 1 - MEERKEUZEVRAGEN

Aquafin - leerpakket. werken aan zuiver water WERKBLAD VOOR DE LEERLING NIVEAU 1 - MEERKEUZEVRAGEN werken aan zuiver water WERKBLAD VOOR DE LEERLING Aquafin - leerpakket NIVEAU 1 - MEERKEUZEVRAGEN 1. Hoeveel water gebruikt de Vlaming gemiddeld per dag? l 1. 120 liter l 2. 80 liter l 3. 200 liter 2.

Nadere informatie

imtech Arbodienst (versie 2.0) imtech arbodienst

imtech Arbodienst (versie 2.0) imtech arbodienst imtech Arbodiest (versie 2.0) veilig e gezod werke imtech arbodiest Wat is legioella? Legioella is ee bacteriefamilie die voorkomt i alle mogelijke waters: riviere, mere e ook i leidigwater. Waeer waterdruppeltjes

Nadere informatie

Vuilwaterafvoersystemen voor hoogbouw

Vuilwaterafvoersystemen voor hoogbouw Vuilwaterafvoersysteme voor hoogbouw 1.2 Vuilwaterafvoersysteme voor hoogbouw Nu er steeds hogere e extremere gebouwe otworpe worde, biedt ee ekelvoudig stadleidigsysteem de mogelijkheid om gemakkelijker

Nadere informatie

Pedicure bij Rameau. Verzorgde voeten lopen het prettigst. Om in aanmerking te komen voor vergoeding zijn gemachtigd voor te schrijven:

Pedicure bij Rameau. Verzorgde voeten lopen het prettigst. Om in aanmerking te komen voor vergoeding zijn gemachtigd voor te schrijven: Verzorgde voete lope het prettigst Pedicure behadelige worde bij diabetes e reuma patiëte door ekele zorgverzekeraars vergoed. Om i aamerkig te kome voor vergoedig zij gemachtigd voor te schrijve: Huisartse

Nadere informatie

Mag systeem. Vloerreiniging

Mag systeem. Vloerreiniging NL Mag systeem Vloerreiigig Mag systeem Cocept Eé houder voor alles! Dat was er og ooit: Bij het Mag systeem past éé houder bij alle mopmethode. Zo ka ter plekke telkes de optimale werkbreedte, textielkwaliteit

Nadere informatie

Hoe werkt het? Zelf uw woning aanpassen

Hoe werkt het? Zelf uw woning aanpassen Woig aapasse Hoe werkt het? Zelf uw woig aapasse Prettig woe beteket woe i ee huis aar uw smaak. Om og fijer te kue woe, wille veel huurders kleie of grote veraderige aabrege i hu huis. Thuisvester begrijpt

Nadere informatie

Verwarmingsenergie uit de lucht gegrepen.

Verwarmingsenergie uit de lucht gegrepen. DUURZAME ENERGIE LUCHT WATER-WARMTEPOMPEN Verwarmigseergie uit de lucht gegrepe. Gratis omgevigswarmte uit de lucht gebruike met warmtepomptechiek voor verwarmig e warm water. 09 2015 STIEBEL ELTRON zit

Nadere informatie

imtech Arbodienst (versie 2.1)

imtech Arbodienst (versie 2.1) imtech Arbodiest Vervoer va gevaarlijke stoffe (versie 2.1) veilig e gezod werke imtech arbodiest Wat verstaa we oder het vervoer va gevaarlijke stoffe? Gevaarlijke stoffe zij stoffe die op éé of adere

Nadere informatie

Hoe los ik het op, samen met Thuisvester? Ik heb een klacht

Hoe los ik het op, samen met Thuisvester? Ik heb een klacht Klachte? Hoe los ik het op, same met Thuisvester? Ik heb ee klacht Thuisvester doet haar uiterste best de beste service te verlee aa haar huurders. We vide ee goede relatie met oze klate erg belagrijk.

Nadere informatie

bewaarexemplaar Alles over ophogen Informatie voor als uw wijk wordt opgehoogd

bewaarexemplaar Alles over ophogen Informatie voor als uw wijk wordt opgehoogd bewaarexemplaar Alles over ophoge Iformatie voor als uw wijk wordt opgehoogd Wat doet de gemeete? Ihoudsopgave Pagia 2 Ileidig Alles over ophoge Ophoogprogramma Pagia 3/4 Wat doet de gemeete? Samewerkig

Nadere informatie

Verbeterbeleid. Avonturijn

Verbeterbeleid. Avonturijn Verbeterbeleid Avoturij 2 Als u ee keer mider tevrede over os bet... Ee verbeterput Odaks dat wij os best doe de opvag va uw kid zo goed mogelijk te verzorge, ka het voorkome dat u ees wat mider tevrede

Nadere informatie

Werkblad voor de leerling

Werkblad voor de leerling Werkblad voor de leerling werken aan zuiver water. Kies het juiste antwoord Water uit een gemengd rioolstelsel dat op de WZ wordt verwerkt is:. regenwater. huishoudelijk afvalwater. een mengsel van huishoudelijk

Nadere informatie

Regelingen ten behoeve van decentrale units.

Regelingen ten behoeve van decentrale units. Regelige te behoeve va decetrale uits. Wat is er aders t.o.v. ee regelig voor ee cetrale istallatie? Eigelijk helemaal iets! Het product is leided e daarmee bepaled voor de greze waarbie de istallatie

Nadere informatie

ZUIVEREN EN HERGEBRUIK. Het water dat we in onze productievestigingen gebruiken, wordt gezuiverd voordat we het teruggeven aan de natuur.

ZUIVEREN EN HERGEBRUIK. Het water dat we in onze productievestigingen gebruiken, wordt gezuiverd voordat we het teruggeven aan de natuur. Water is éé va de meest kostbare grodstoffe é het belagrijkste igrediët i oze producte. Bovedie gebruike we het tijdes oze productieprocesse om te koele, te wasse e te spoele. Logisch dus dat Coca-Cola

Nadere informatie

Sloopbesluit en verhuizen

Sloopbesluit en verhuizen Sloopbesluit e verhuize waar je thuis bet... Wat kut u verwachte als uw woig wordt gesloopt Op verschillede plaatse werkt HEEMwoe aa de verbeterig va de wijk. Soms heeft dat grote gevolge voor u als huurder.

Nadere informatie

Nummer Activiteit Risico Preventiemaatregel

Nummer Activiteit Risico Preventiemaatregel 1. ALGEMENE BEPALINGEN (WERFINSTALLATIE - OPSTART) Nummer Activiteit Risico Prevetiemaatregel 1.1 Plaatsig werfkete Val persoe op begae grod: - tijdes de plaatsig 1.2 Uitrustig e toegag werf(kete) Val

Nadere informatie

Semi-orthopedische schoenen (OSB)

Semi-orthopedische schoenen (OSB) Semi-orthopedische schoee speciaal voor uw voete gemaakt Om i aamerkig te kome voor vergoedig zij gemachtigd voor te schrijve: Eerste verstrekkig: Revalidatieartse Orthopedische chirurge Reumatologe AWBZ

Nadere informatie

Spatial 360. Licht als accent. Zachte en uniforme lichtspreiding

Spatial 360. Licht als accent. Zachte en uniforme lichtspreiding Spatial 360 Licht als accet Zachte e uiforme lichtspreidig 10% va de lichtopbregst va de armature wordt gebruikt om wade e plafod aa te lichte Beperkte lumiatieverschille tusse armatuur, Spatial 360 TM

Nadere informatie

Buren en overlast. waar je thuis bent...

Buren en overlast. waar je thuis bent... Bure e overlast waar je thuis bet... Goed wooklimaat HEEMwoe vidt het belagrijk dat bewoers prettig woe i ee fije buurt. De meeste buurtbewoers kue het goed met elkaar vide. Soms gaat het sameleve i ee

Nadere informatie

Examen HAVO. wiskunde A. tijdvak 2 woensdag 19 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage.

Examen HAVO. wiskunde A. tijdvak 2 woensdag 19 juni 13.30-16.30 uur. Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage. Exame HAVO 2013 tijdvak 2 woesdag 19 jui 13.30-16.30 uur wiskude A Bij dit exame hoort ee uitwerkbijlage. Dit exame bestaat uit 21 vrage. Voor dit exame zij maximaal 80 pute te behale. Voor elk vraagummer

Nadere informatie

1. Weten dat in het geval van compressoren rekening moet gehouden worden met thermische effecten

1. Weten dat in het geval van compressoren rekening moet gehouden worden met thermische effecten Hoofdstuk 4 Compressore Doelstellige 1. Wete dat i het geval va compressore rekeig moet gehoude worde met thermische effecte 2. Wete dat er ee gres is aa het verhoge va de druk va ee gas 3. Wete welke

Nadere informatie

WOONHUISVERZEKERING. In de voorwaarden van de Thomas Assuradeuren Woonhuisverzekering

WOONHUISVERZEKERING. In de voorwaarden van de Thomas Assuradeuren Woonhuisverzekering Cambuur Fapolis Pakket Uw Woohuisverzekerig I de voorwaarde va de Thomas Assuradeure Woohuisverzekerig leest u: Wat u va os mag verwachte e wat wij va u verwachte (pagia 2). Voor welke schade wij wel e

Nadere informatie

REAAL GOED GEREGELD PAKKET UW WOONHUISVERZEKERING

REAAL GOED GEREGELD PAKKET UW WOONHUISVERZEKERING REAAL GOED GEREGELD PAKKET UW WOONHUISVERZEKERING I de voorwaarde va de REAAL Woohuisverzekerig leest u: Wat u va os mag verwachte e wat wij va u verwachte (pagia 2). Voor welke schade wij wel e iet betale

Nadere informatie

De vernieuwing van Slotjes-Midden. Sociaal Statuut

De vernieuwing van Slotjes-Midden. Sociaal Statuut De verieuwig va Slotjes-Midde Sociaal Statuut Ihoudsopgave Sociaal Statuut voor de verieuwig va Slotjes-Midde 3 Artikel 1: Overwegige 4 Artikel 2: Algemee 4 Artikel 3: Procedure bij sloop 4 Artikel 4:

Nadere informatie

REAAL GOED GEREGELD PAKKET UW WOONHUISVERZEKERING

REAAL GOED GEREGELD PAKKET UW WOONHUISVERZEKERING REAAL GOED GEREGELD PAKKET UW WOONHUISVERZEKERING I de voorwaarde va de REAAL Woohuisverzekerig leest u: Wat u va os mag verwachte e wat wij va u verwachte (pagia 2). Voor welke schade wij wel e iet betale

Nadere informatie

RAADS IN FORMATIE BRIE F

RAADS IN FORMATIE BRIE F RAADS IN FORMATIE BRIE F gemeete WOERDEN Va: college va burgemeester e wethouders Datum: 1 december 2011 Portefeuillehouder(s): Titia Cosse Portefeuille(s): portefeuille Moumete e Archeologie Cotactpersoo:

Nadere informatie

Schoenen voor diabetes en reuma

Schoenen voor diabetes en reuma Schoee voor diabetes e reuma Comfortschoee gemaakt voor de extra kwetsbare voet Officieel gee vergoedig via zorgverzekeraar. Echter bij ekele zorgverzekeraars is door middel va idividuele aavraag vergoedig

Nadere informatie

Effectief document- en risicobeheer

Effectief document- en risicobeheer Tekee voor efficiecy Effectief documet- e risicobeheer Met KOVO s techisch iformatiecetrum (TIC) altijd toegag tot actuele tekeige e documete é voldoe aa de eise va wet- e regelgevig. Succesvol documetbeheer

Nadere informatie

Waar moet je aan denken? Verhuizen. Stap 1: Hoe zeg ik de huur op?

Waar moet je aan denken? Verhuizen. Stap 1: Hoe zeg ik de huur op? Verhuize Waar moet je aa deke? Verhuize Bij verhuize komt heel wat kijke. Naast het ipakke va spulle e doorgeve va adreswijzigige, is het ook belagrijk dat u same met Thuisvester ee aatal zake regelt.

Nadere informatie

Committee / Commission ECON. Meeting of / Réunion du 31/08/2011 BUDGETARY AMENDMENTS / AMENDEMENTS BUDGÉTAIRES. Rapporteur: Olle LUDVIGSSON

Committee / Commission ECON. Meeting of / Réunion du 31/08/2011 BUDGETARY AMENDMENTS / AMENDEMENTS BUDGÉTAIRES. Rapporteur: Olle LUDVIGSSON Committee / Commissio ECON Meetig of / Réuio du 31/08/2011 BUDGETARY AMENDMENTS / AMENDEMENTS BUDGÉTAIRES Rapporteur: Olle LUDVIGSSON NL NL Otwerpamedemet 6802 === ECON/6802 === igedied door Commissie

Nadere informatie

werken aan zuiver water

werken aan zuiver water werke aa zuiver water Gecosolideerde jaarrekeig 2011 Ihoud 3 Verslag va de raad va bestuur over het boekjaar 2011 21 Jaarrekeig 1 2 Gecosolideerde jaarrekeig 2011 Verslag va de raad va bestuur over het

Nadere informatie

Schoenen voor diabetes en reuma

Schoenen voor diabetes en reuma Schoee voor diabetes e reuma Comfortschoee gemaakt voor de extra kwetsbare voet Officieel gee vergoedig via zorgverzekeraar. Echter bij ekele zorgverzekeraars is door middel va idividuele aavraag vergoedig

Nadere informatie

Het water dat we in Dongen gebruiken, wordt voorgezuiverd voordat het door het waterschap nagezuiverd. aan de natuur teruggegeven wordt.

Het water dat we in Dongen gebruiken, wordt voorgezuiverd voordat het door het waterschap nagezuiverd. aan de natuur teruggegeven wordt. Water is éé va de meest kostbare grodstoffe é het belagrijkste igrediët i oze producte. Bovedie gebruike we het tijdes oze productieprocesse om te koele, te wasse e te spoele. Om ee koploper i waterefficiëtie

Nadere informatie

imtech Arbodienst asbestregelgeving (versie 2.1)

imtech Arbodienst asbestregelgeving (versie 2.1) imtech Arbodiest asbestregelgevig (versie 2.1) veilig e gezod werke Wat is asbest? Asbest is de verzamelaam voor ee zestal vezelachtige stoffe. Veel toegepaste soorte zij chrysotiel (wit asbest), crocidoliet

Nadere informatie

imtech Arbodienst (versie 2.0)

imtech Arbodienst (versie 2.0) imtech Arbodiest (versie 2.0) veilig e gezod werke Wat is werke op hoogte? Bij werkzaamhede op ee hoogte vaaf 2,5 meter moete voorzieige worde aagebracht, zodat veilig gewerkt ka worde. De voorkeur gaat

Nadere informatie

SCHELDETHEATER. Terneuzen. Het ideale decor voor iedere ontmoeting, voor elk evenement,zakelijk en particulier

SCHELDETHEATER. Terneuzen. Het ideale decor voor iedere ontmoeting, voor elk evenement,zakelijk en particulier SCHELDETHEATER Tereuze Het ideale decor voor iedere otmoetig, voor elk eveemet,zakelijk e particulier 1 Meer da ee mooi gebouw Elk eveemet ee succes Het multifuctioele gebouw is uitermate geschikt voor

Nadere informatie

Natuur en klimaatverandering

Natuur en klimaatverandering Natuur e klimaatveraderig Leefgebiede worde voedselrijker, droger, zouter e warmer Natuurgebiede Zuid-Hollad heeft aar verhoudig weiig bos e ope atuurlijk terrei: 6% tege ladelijk 12%. Rede temeer om er

Nadere informatie

we willen graag zelf klussen in onze nieuwe woning.

we willen graag zelf klussen in onze nieuwe woning. ZELF AANGEBRACHTE VOORZIENINGEN we wille graag zelf klusse i oze ieuwe woig. ECHT WEL. Zelf uw woig aar wes veradere De woig die u va os huurt, wilt u atuurlijk aar uw eige smaak irichte. U kiest zelf

Nadere informatie

Onveilige bedrijven betalen méér

Onveilige bedrijven betalen méér SAFETY & ACCIDENT MANAGER, software voor ee prevetiebeleid zoder zorge! Oveilige bedrijve betale méér maager Beheer e opvolgig va risico s MANAGER Aagifte, opvolgig e statistiek va arbeidsogevalle Behere

Nadere informatie

OV-Taxi Zuid-Kennemerland/IJmond

OV-Taxi Zuid-Kennemerland/IJmond P r o v i c i e N o o r d - H o l l a d jaarverslag OV-Taxi Zuid-Keemerlad/IJmod 2007 jaarverslag OV-Taxi Zuid-Keemerlad/IJmod 2007 1 jauari 2007 t/m 31 december 2007 P R O V I N C I E N O O R D - H O

Nadere informatie

Energieleverende monumentale binnenstad

Energieleverende monumentale binnenstad Eergieleverede moumetale biestad Bestaade gebouwe iet zomaar afbreke, maar hergebruike e ipasse i ieuwe plae, dát is de ieuwe tred. Ee logische keuze: het is kapitaalverietigig om oude gebouwe af te breke

Nadere informatie

Registratienummer: GF Datum collegebesluit: 5 november 2013 Agendapunt:

Registratienummer: GF Datum collegebesluit: 5 november 2013 Agendapunt: Aa de gemeeteraad Registratieummer: GF13.20085 Datum collegebesluit: 5 ovember 2013 Agedaput: Portefeuillehouder: Mevrouw C. va der Laa Behadeled ambteaar: De heer C. Tiemersma Oderwerp: Activerig ivesterig

Nadere informatie

PUBAS, een vernieuwd systeem voor arbeidsbegroting In: Agro Informatica 4 (oktober 1999), p. 25 28.

PUBAS, een vernieuwd systeem voor arbeidsbegroting In: Agro Informatica 4 (oktober 1999), p. 25 28. PUBAS, ee verieuwd systeem voor arbeidsbegrotig I: Agro Iformatica 4 (oktober 999), p. 25 28. Aet Vik, tel. 037-476452 Gerrit Kroeze, tel. 037-476459 Istituut voor Milieu- e Agritechiek, Cluster Systeemkude

Nadere informatie

Kompakt 2.0-serie. Slimme en eigentijdse oplossingen voor dakhellingen 15-55!

Kompakt 2.0-serie. Slimme en eigentijdse oplossingen voor dakhellingen 15-55! Kompakt 2.0-serie Slimme e eigetijdse oplossige voor dakhellige 15-55! BRILJANTE OPLOSSINGEN VOOR ALLE DAKHELLINGEN 15-55! Als tooaageved producet va dakdoorvoere heeft Ubbik de beproefde e oderscheide

Nadere informatie

SUNRAIN. Terraszonweringen SUNRAIN

SUNRAIN. Terraszonweringen SUNRAIN Terraszowerige Ook bij rege va het terras geiete? We kee het allemaal: de barbecue-avod of het verjaardagsfeestje op het terras staat al lag op de ageda, maar iemad ka zegge of het weer da meespeelt. Ee

Nadere informatie

Sloopbesluit en verhuizen

Sloopbesluit en verhuizen Sloopbesluit e verhuize waar je thuis bet... Wat kut u verwachte als uw woig wordt gesloopt Op verschillede plaatse werkt HEEMwoe aa de verbeterig va de wijk. Soms heeft dat grote gevolge voor u als huurder.

Nadere informatie

elero Revio-868 Bedieningshandleiding Gelieve deze bedieningshandleiding te bewaren!

elero Revio-868 Bedieningshandleiding Gelieve deze bedieningshandleiding te bewaren! Revio-868 elero Bedieigshadleidig Gelieve deze bedieigshadleidig te beware! elero GmbH Atriebstechik Lisehofer Str. 59 63 D-72660 Beure ifo@elero.de www.elero.com 309 306 Nr. 18 100.5001/0505 Ihoudsopgave

Nadere informatie

Commissie Pensioenhervorming 2020-2040. Nota over de actuariële neutraliteit. Bijlage III

Commissie Pensioenhervorming 2020-2040. Nota over de actuariële neutraliteit. Bijlage III Commissie Pesioehervormig 00-040 Nota over de actuariële eutraliteit Bijlage III. I het kader va de ivoerig va ee «deeltijds pesioe» wordt de kwestie va de actuariële correctie va de uitkerige i geval

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde B vwo 2010 - II

Eindexamen wiskunde B vwo 2010 - II Eideame wiskude B vwo 200 - II Sijde met ee hoogtelij Op ee cirkel kieze we drie vaste pute, B e C, waarbij lijstuk B gee middellij is e put C op de kortste cirkelboog B ligt. Ee put doorloopt dat deel

Nadere informatie

VAIO-Link Online Service Gids

VAIO-Link Online Service Gids VAIO-Lik Olie Service Gids "Wij behadele iedere idividuele klacht met zorg, aadacht e respect e we zorge ervoor dat iedere klat ee goed gevoel heeft over de ervarig die hij had of zal hebbe met het VAIO-Lik

Nadere informatie

Toelichting bij Opbrengstgegevens VAVO 2011-2013

Toelichting bij Opbrengstgegevens VAVO 2011-2013 Toelichtig bij Opbregstgegeves VAVO 2011-2013 Ihoud Ileidig Aatal deelemers exame Kegetalle toezicht exames CE-cijfer alle vakke CE-cijfer alle vakke - tred SE-cijfer mius CE cijfer alle vakke Percetage

Nadere informatie

Betrouwbaarheid. Betrouwbaarheidsinterval

Betrouwbaarheid. Betrouwbaarheidsinterval Betrouwbaarheid Ee simulatie beoogt éé of i.h.a. twee of meerdere sceario s te evaluere e te vergelijke, bij Mote Carlo (MC) simulatie voor ee groot aatal istelwaarde, voor éé of meerdere parameters. Hierbij

Nadere informatie

Schatgraven. Werken aan de zelfstandigheid van kinderen

Schatgraven. Werken aan de zelfstandigheid van kinderen Werke aa de zelfstadigheid va kidere 2 Ileidig Werke aa zelfstadigheid is ee oderwerp dat al vele jare ee belagrijk oderdeel is va het oderwijsaabod op OBS De Spiegel. I 2008 is beslote om Zelfstadig werke

Nadere informatie

OV-Taxi Noord-Holland Noord

OV-Taxi Noord-Holland Noord P r o v i c i e N o o r d - H o l l a d jaarverslag OV-Taxi Noord-Hollad Noord 2006 jaarverslag OV-Taxi Noord-Hollad Noord 2006 September 2007 P R O V I N C I E N O O R D - H O L L A N D Ihoudsopgave

Nadere informatie

Groendienst. Hoe is het gesteld met de natuur in Gent?

Groendienst. Hoe is het gesteld met de natuur in Gent? Groediest Hoe is het gesteld met de atr i Get? stad va zake e evolutie i atr e bos i de periode 1999-2009 1 Hoe is het gesteld met de atr i Get? Voorwoord Beste Geteaar, Is er ook atr i ee stad als Get?

Nadere informatie

Stuur aan op kwaliteit!

Stuur aan op kwaliteit! Va der Velde is ee wettig gedepoeerde merkaam. Va der Velde Marie Systems. Stuur aa op kwaliteit! ex Fl Hydrospoiler e r e el tu o R St ra al bu Dorpsstraat 67a Postbus 2061 2930 AB Krimpe a/d Lek Nederlad

Nadere informatie

Strategic Workforce Management

Strategic Workforce Management Strategic Workforce Maagemet Ee strategische focus op persoeelsplaig is belagrijker da ooit. Itroductie Het is aa de orde va de dag; persoeel wordt otslage e de werkloosheid stijgt, maar tegelijkertijd

Nadere informatie

Werkstuk Techniek. Rioolwaterzuiveringsinstallaties. Werkstuk gemaakt door: Klas: B2E Datum inleveren werkstuk: Dinsdag 30 mei Docent: JGT

Werkstuk Techniek. Rioolwaterzuiveringsinstallaties. Werkstuk gemaakt door: Klas: B2E Datum inleveren werkstuk: Dinsdag 30 mei Docent: JGT Werkstuk Techniek Rioolwaterzuiveringsinstallaties Bron foto: www.wve.nl Bron foto: www.wve.nl Werkstuk gemaakt door: Anoniem Samantha (op van eigen de verzoek) Maat Bert Bert van van Naamen Naamen Klas:

Nadere informatie

Extreme prestaties Nu BPA-vrij ONTDEK DE ONGE- LOOFLIJKE KRACHT VAN ONZE BPA-VRIJE PRODUCTEN

Extreme prestaties Nu BPA-vrij ONTDEK DE ONGE- LOOFLIJKE KRACHT VAN ONZE BPA-VRIJE PRODUCTEN Extreme prestaties Nu BPA-vrij ONTDEK DE ONGE- LOOFLIJKE KRACHT VAN ONZE BPA-VRIJE PRODUCTEN BPA-vrije professioele productereeks voor de levesmiddeleidustrie Voedselpae voor koud e warm ete Rubbermaid

Nadere informatie

Evaluatie pilot ipad onder docenten

Evaluatie pilot ipad onder docenten Evaluatie pilot ipad oder docete Oderwerp equête Geëquêteerde Istellig Evaluatie pilot ipad Docete OSG Sigellad locatie Drachtster Lyceum Datum aamake equête 19-06-2012 Datum uitzette equête 21-06-2012

Nadere informatie

Aquafin leerpakket Lager onderwijs. 1. Verbind wat bij elkaar past. 2. Zoek het antwoord in het stripverhaal. werken aan zuiver water

Aquafin leerpakket Lager onderwijs. 1. Verbind wat bij elkaar past. 2. Zoek het antwoord in het stripverhaal. werken aan zuiver water or o v d a l b Werk eerling de l werken aan zuiver water. erbind wat bij elkaar past RWZI Leidingwater uit de kraan Naam van de laamse waterzuiveringsmaatschappij fkorting van rioolwaterzuiveringsinstallatie

Nadere informatie

Rolux 5G. Combineer design met een topprestatie

Rolux 5G. Combineer design met een topprestatie Rolux 5G Combieer desig met ee topprestatie DE ROLUX 5G, INNOVATIE IN ROOKGASAFVOEREN U wilt ee uitstekede prestatie é ee fraai otwerp? Met de Rolux 5G kuststof rookgasafvoer va Ubbik krijgt u wat u west.

Nadere informatie

OINFOINF I O NFOINFOINFOINFOINFO OINFOINF I O NFOINFOINFOINFOINF

OINFOINF I O NFOINFOINFOINFOINFO OINFOINF I O NFOINFOINFOINFOINF Bloedtrasfusie NFOINFOINFOIN FOINFOINFOINF 2 Ileidig Biekort odergaat u of uw kid ee behadelig, waarbij de kas bestaat dat u of uw kid bloed toegedied moet krijge (bloedtrasfusie). Ieder jaar otvage zo

Nadere informatie

Voetbedden (inlays) Individuele voetbedden geven steun op maat

Voetbedden (inlays) Individuele voetbedden geven steun op maat Voetbedde (ilays) Idividuele voetbedde geve steu op maat Om i aamerkig te kome voor vergoedig zij gemachtigd voor te schrijve: Eerste verstrekkig: Huisartse Revalidatieartse Orthopedische chirurge Reumatologe

Nadere informatie

Periodiciteit bij breuken

Periodiciteit bij breuken Periodiciteit bij breuke Keuzeodracht voor wiskude Ee verdieede odracht over eriodieke decimale getalle, riemgetalle Voorkeis: omrekee va ee breuk i ee decimale vorm Ileidig I deze odracht leer je dat

Nadere informatie

Inleiding. Afvalwater. Afvalwaterzuivering

Inleiding. Afvalwater. Afvalwaterzuivering Inleiding Je poetst je tanden en spoelt je mond. Hup, doorspoelen! Vieze handen? Flink wat zeep en de kraan open: hup, ook maar doorspoelen! Elke dag spoel jij vele liters schoon drinkwater door de wastafel,

Nadere informatie

imtech Arbodienst (versie 2.0)

imtech Arbodienst (versie 2.0) imtech Arbodiest (versie 2.0) veilig e gezod werke (Gezodheids)risico s bij autorijde Buite de verkeersveiligheid e de oderhoudsstaat va de auto ka ook het lagdurig zitte i de auto tot (gezodheids)klachte

Nadere informatie

Provinciale Staten VOORBLAD

Provinciale Staten VOORBLAD Proviciale State VOORBLAD Oderwerp SIS-ummer Agederig (advies Griffie) Digitale bereikbaarheid PS2012-852 Commissie MIE 28 ovember 2012 Proviciale State Behadelwijze x Kaderstelle Cotrolere Advisere PS

Nadere informatie

Correctievoorschrift VWO. Wiskunde B1,2 (nieuwe stijl)

Correctievoorschrift VWO. Wiskunde B1,2 (nieuwe stijl) Wiskude B, (ieuwe stijl) Correctievoorschrift VWO Voorbereided Weteschappelijk Oderwijs 0 0 Tijdvak Izede scores Uiterlijk op jui de scores va de alfabetisch eerste vijf kadidate per school op de daartoe

Nadere informatie

Boomkwekerij en klimaatverandering

Boomkwekerij en klimaatverandering Boomkwekerij e klimaatveraderig Voldoede e schoo gietwater iet vazelfspreked Bijzoder gebied, bijzodere teelt Boskoop e omgevig is i vele opzichte ee markat gebied. Vaaf 1200 is het vee i lage, smalle

Nadere informatie

Software As A Service. voor optimaal container beheer. eenvoudige oplossingen voor complexe processen

Software As A Service. voor optimaal container beheer. eenvoudige oplossingen voor complexe processen Software As A Service voor optimaal cotaier beheer eevoudige oplossige voor complexe processe Otwikkele is vooruitzie De (olie) webportal WiCosyst WMS is ee totaaloplossig voor het behere va odergrodse

Nadere informatie

Wijzigingsformulier Ziektekostenverzekering

Wijzigingsformulier Ziektekostenverzekering De Amersfoortse Verzekerige Stadsrig 15, postbus 42 3800 AA Amersfoort Tel. (033) 464 29 11 Fax (033) 464 29 30 Wijzigigsformulier Ziektekosteverzekerig Gegevesverwerkig Bij deze wijzigig worde persoosgegeves

Nadere informatie

Enquête social media gebruik ROC West-Brabant

Enquête social media gebruik ROC West-Brabant Equête social media gebruik ROC West-Brabat Jauari / februari 2012 I jauari 2012 is ee studeteequête geoped, met als thema social media i het oderwijs. De equête is door 514 mbo-studete igevuld. Afhakelijk

Nadere informatie

Klanten binden door excellente dienstverlening

Klanten binden door excellente dienstverlening Klate bide door excellete diestverleig Customer excellece als oderscheided vermoge De wijze waarop cosumete aar diestverleig kijke, veradert met hoge selheid. Steeds meer cosumete gebruike de digitale

Nadere informatie

Rekenen met levensduurkosten

Rekenen met levensduurkosten Colibri Advies www.colibri-advies.l Rekee met levesduurkoste ir. Martie va de Boome MBA Colibri Advies -4-25 Pagia va 5 Rekee met levesduurkoste Auteur: Martie va de Boome - Colibri Advies BV. Materiaal

Nadere informatie

Aanvraag voor een woning in de gemeente(n)... 1. Personalia aanvrager huurwoning

Aanvraag voor een woning in de gemeente(n)... 1. Personalia aanvrager huurwoning Aavraagformulier Huurwoig Hoofdkatoor: J.L. va Rijweg 20, Postbus 612 2700 AP Zoetermeer Tel. : 079-329 66 66 Fax : 079-329 66 00 Iteret : www.hof-rijlad.l E-mail : ifo@hof-rijlad.l Regiokatore: Groeewoudsedijk

Nadere informatie

Op zoek naar een betaalbare starterswoning? Koop een eigen huis met korting

Op zoek naar een betaalbare starterswoning? Koop een eigen huis met korting Op zoek aar ee betaalbare starterswoig? Koop ee eige huis met kortig Op zoek aar ee betaalbare starterswoig? Koop ee eige huis met kortig Pagia Ee eige huis waar u zich helemaal thuis voelt. Dat wil iederee!

Nadere informatie

Evaluatierapport. Tevredenheidsonderzoek NMV Nederlandse Montessori Vereniging 2005. Eindrapportage. BvPO

Evaluatierapport. Tevredenheidsonderzoek NMV Nederlandse Montessori Vereniging 2005. Eindrapportage. BvPO Evaluatierapport Tevredeheidsoderzoek NMV Nederladse Motessori Vereigig 2005 Eidrapportage BvPO Bureau voor praktijkgericht oderzoek, Groige BvPO BUREAU VOOR PRAKTIJKGERICHT ONDERZOEK POSTBUS 9505, 9703

Nadere informatie

Pluimvee nr Waterkoeling bij vleeskuikens. Provinciale Dienst. voor. Land- en Tuinbouw. Mededeling nr. 111 Pluimvee nr. 26. ir. J.

Pluimvee nr Waterkoeling bij vleeskuikens. Provinciale Dienst. voor. Land- en Tuinbouw. Mededeling nr. 111 Pluimvee nr. 26. ir. J. Proviciale Diest voor Lad- e Tuibouw Mededelig r. 111 Pluimvee r. 26 Waterkoelig bij vleeskuikes ir. J. Zoos Op het Proefbedrijf voor de Veehouderij va de Proviciale Diest voor Lad- e Tuibouw va Atwerpe

Nadere informatie

Ontwerpen van een schakelkast

Ontwerpen van een schakelkast Projectmatige aapak Otwerpe va ee schakelkast Voor het aasture va ee trasportsysteem Gebudeld door F. Rubbe VTI BRUGGE 2011 F. Rubbe 2 1. Ileidig tot de case study Aa de had va ee reëel probleem wordt

Nadere informatie

Eindexamen wiskunde A1-2 vwo 2008-II

Eindexamen wiskunde A1-2 vwo 2008-II Groepsfoto s Alle mese kippere met hu oge. Daardoor staa op groepsfoto s vaak ekele persoe met geslote oge. Sveso e Bares hebbe oderzocht hoeveel foto s je moet make va ee groep va persoe om 99% kas te

Nadere informatie

DE PASSER. Een nieuw Strategisch Beleidsplan: Samen beter, beter samen! RESPONZ Passend antwoord op speciaal onderwijsvragen

DE PASSER. Een nieuw Strategisch Beleidsplan: Samen beter, beter samen! RESPONZ Passend antwoord op speciaal onderwijsvragen JANUARI 2016, NUMMER 7 DE PASSER RESPONZ Passed atwoord op speciaal oderwijsvrage Ifobulleti over relevate otwikkelige voor medewerkers Ee ieuw Strategisch Beleidspla: Same beter, beter same! THEMANUMMER

Nadere informatie

Mexicaanse griep: A/H1N1 griep

Mexicaanse griep: A/H1N1 griep Mexicaase griep: A/H1N1 griep Wat is de Mexicaase griep? De zogeaamde Mexicaase of varkesgriep is ee ieuwe variat va het griepvirus, met ame A/H1N1. Weiig mese hebbe immuiteit voor dit virus. Hierdoor

Nadere informatie

Zelf uw. Woning isoleren

Zelf uw. Woning isoleren Zelf uw Woig isolere 2 Bij zelf klusse komt soms heel wat kijke. E ee goede voorbereidig is vaak het halve werk. I deze Kluswijzer leest u alles over de meest voorkomede klusse e geve wij u volop tips

Nadere informatie

Huisstijl en logogebruik Associatie KU Leuven

Huisstijl en logogebruik Associatie KU Leuven Huisstijl e logogebruik Associatie KU Leuve Associatie huisstijlhadboek > Ihoudstafel 1 Ihoudstafel 1. Gebruik va de huisstijl of opame va het associatielogo 3 2. Huisstijl Associatie KU Leuve 4 2.1 Opame

Nadere informatie

Product-Data-Blad. Gas 310/610 Eco PRO. Gas 310/610 Eco PRO De grote ketel die nergens te groot voor is

Product-Data-Blad. Gas 310/610 Eco PRO. Gas 310/610 Eco PRO De grote ketel die nergens te groot voor is Product-Data-Blad Gas 310/610 Eco PRO Gas 310/610 Eco PRO De grote ketel die erges te groot voor is Gas 310/610 Eco PRO Met de geheel ieuwe Gas 310/610 Eco PRO levert Remeha ee hoogwaardig 100% maatwerkproduct

Nadere informatie

Handleiding. EasySound maxi. Art.nr. 43-09217. Soundmodule voor de stationaire inbouw. tams elektronik

Handleiding. EasySound maxi. Art.nr. 43-09217. Soundmodule voor de stationaire inbouw. tams elektronik Hadleidig Art.r. 43-09217 Soudmodule voor de statioaire ibouw tams elektroik Ihoudsopgave 1. Starte...3 2. Veiligheidsvoorschrifte...5 3. Werkig...6 4. Techische gegeves...8 5. Bedieigselemete...9 6. Aasluitige...10

Nadere informatie

Aquafin leerpakket Lager onderwijs. 1. Verbind wat bij elkaar past. 2. Zoek het antwoord in het stripverhaal. werken aan zuiver water

Aquafin leerpakket Lager onderwijs. 1. Verbind wat bij elkaar past. 2. Zoek het antwoord in het stripverhaal. werken aan zuiver water or o v d a l b Werk eerling de l werken aan zuiver water 1. Verbind wat bij elkaar past RWZI Naam van de Vlaamse waterzuiveringsmaatschappij Drinkwater Oppervlaktewater Grondwater Leidingwater uit de kraan

Nadere informatie

Het onderhoud. Elke woning heeft onderhoud nodig. Wie precies. welk onderhoud uitvoert leest u in deze folder.

Het onderhoud. Elke woning heeft onderhoud nodig. Wie precies. welk onderhoud uitvoert leest u in deze folder. Het oderhoud Het oderhoud Elke woig heeft oderhoud odig. Wie precies welk oderhoud uitvoert leest u i deze folder. Wat doet ProWoe? Groot oderhoud Reovatie e groot oderhoud bregt veel overlast voor u met

Nadere informatie

Veiligheidsschoenen. Veilig èn comfortabel werken met aangepaste veiligheidsschoenen. Met behoud van CE-NEN keurmerk. Veiligheidsschoenen

Veiligheidsschoenen. Veilig èn comfortabel werken met aangepaste veiligheidsschoenen. Met behoud van CE-NEN keurmerk. Veiligheidsschoenen Veiligheidsschoee Veilig è comfortabel werke met aagepaste veiligheidsschoee Met behoud va CE-NEN keurmerk Veiligheidsschoee 1 Veilig è comfortabel werke met aagepaste veiligheidsschoee Veel beroepe vereise

Nadere informatie

wiskunde A pilot vwo 2017-II

wiskunde A pilot vwo 2017-II wiskude A pilot vwo 07-II Gewicht va diere maximumscore 4 Het opstelle va de vergelijkige 3, 7 = a b e 50 = a 000 b 3, 7 Uit de eerste vergelijkig volgt a = 3, 7 b = De tweede vergelijkig wordt hiermee

Nadere informatie

Wetenschappelijk en TEchnisch Centrum voor het Bouwbedrijf. Praktische en technische gids voor de verlichting van woningen

Wetenschappelijk en TEchnisch Centrum voor het Bouwbedrijf. Praktische en technische gids voor de verlichting van woningen Weteschappelijk e TEchisch Cetrum voor het Bouwbedrijf Praktische e techische gids voor de verlichtig va woige 2011 WETENSCHAPPELIJK EN TECHNISCH CENTRUM VOOR HET BOUWBEDRIJF PRAKTISCHE EN TECHNISCHE GIDS

Nadere informatie

DE ROL VAN GIS BIJ DE HEDONISCHE WAARDEBEPALING VAN VASTGOED

DE ROL VAN GIS BIJ DE HEDONISCHE WAARDEBEPALING VAN VASTGOED DE ROL VAN GIS BIJ DE HEDONISCHE WAARDEBEPALING VAN VASTGOED Prof. ir. P. Ampe, Prof. dr. ir. A. De Wulf, ig. J. De Corte. 1. Ileidig e probleemstellig. Sedert deceia gebruike schatters zowel i België

Nadere informatie

Eindrapport Leerlingtevredenheidsonderzoek Floracollege Eindexamenklassen 2013

Eindrapport Leerlingtevredenheidsonderzoek Floracollege Eindexamenklassen 2013 Eidrapport Leerligtevredeheidsoderzoek Floracollege Eidexameklasse 2013 Juli 2013 Ihoudsopgave Samevattig 3 Vrage over schoolwerk 5 Vrage over jezelf 6 Vrage over docete 8 Vrage over de metor 11 Vrage

Nadere informatie