Complete Vocal Technique

Transcriptie

1 Complete Vocal Technique Wat is CVT? CVT staat voor Complete Vocal Technique, een zangtechniek voor alle stijlen zang. Waar komt het vandaan? Het is ontwikkeld door de Deense zangpedagoge Cathrine Sadolin. De afgelopen 25 jaar heeft ze gewerkt met duizenden zangers en zangeressen in alle mogelijke genres. Deze verschillende technieken heeft ze in kaart gebracht tot een overzichtelijk systeem dat het mogelijk maakt om elke klank voort te brengen (van klassiek tot grunten!) Wat is er zo bijzonder aan CVT? CVT gaat er vanuit dat iedereen - van beginner tot professional - zijn of haar stem op alle mogelijke manieren kan gebruiken. Daarbij staat de technische en artistieke wens van de zanger/spreker centraal. CVT geeft de handvatten om op een gezonde wijze te klinken zoals de zanger/spreker wenst, zonder het eigen geluid van de zanger/spreker te veranderen. Waarom CVT? CVT kan helpen om bekende stemproblemen bij zangers en sprekers (bijvoorbeeld poliepen, knobbels, uitval van de stem) door gezond gebruik van de stem te voorkomen. CVT biedt de oplossingen voor elke wens op zang- en stemtechnisch vlak. Voor wie is het? Voor iedereen die in de stem geïnteresseerd is van beginner tot professional. Complete Vocal Technique bestaat uit vier onderwerpen: De basisprincipes: Ademsteun: de ademhaling en hoe je deze gedoseerd gebruikt. Twang: om je stem helder en verstaanbaar te maken. Vermijd kaak- en lipspanningen: om overarticulatie te voorkomen. Stemfuncties: Neutral, Curbing, Overdrive en Edge

2 Kleur: Alle stemfuncties kunnen lichter of donkerder worden gekleurd, maar de ene stemfunctie is daarvoor geschikter dan de andere. Voorbeelden van donkere stemmen: Adele Bloemendaal, Liesbeth List, Astrid Nijgh. Voorbeelden van lichte stemmen: Marc- Marie Huijbregts, Britney Spears, de kinderstem. Effecten: Effecten kun je de slagroom op de taart noemen. Als je de stemfunctie(s) beheerst kun je daar eventueel nog een of meerdere effecten aan toevoegen. Zoals kraken, grommen, vervormen, vibrato etc. Oefeningen Ademhaling: Veel mensen ademen verkeerd in (=hoog) op het moment dat ze zenuwachtig worden. Bij hoog ademen komt de hele borstkas omhoog en voel je je vol zitten als een ballon. Ademsteunoefening/ontspanningsoefening: Leg 1 hand op de onderste ribben en 1 hand op de buik rond de navel. Adem uit en dan weer in. Maak bij het uitademen een zachte sisklank. Sis gelijkmatig en zo lang mogelijk, dus houd de uitademing tegen. Houd de ribben breed en trek geleidelijk de buik rond de navel in. De buik gedurende het uitblazen blijven intrekken tot je nieuwe lucht wilt inademen. Voor een nieuwe inademing beweeg je de buik naar voren en zetten de ribben weer uit. De oefening 3 keer herhalen. Twang: Elke stem heeft scherpte nodig in de stem voor een helder en gezond geluid. Te weinig twang maakt iemand onverstaanbaar. Veel twang geeft een scherp geluid. (bijv Herman Finkers, The Nanny) Hoe oefen je twang? Om de noodzakelijke hoeveelheid twang te krijgen is het belangrijk om de twang uitgebreid te oefenen, zodat je daarna kan doseren. Bijv. Kwaken als een eend, huilen als een baby, lachen als een heks. Vermijd spanningen kaak en lippen. Wat is overarticulatie? Overdreven spanning op de kaak en de lippen in de hoop dat de uitspraak duidelijker wordt. Het geeft zelden een betere uitspraak en er ontstaan eerder spierspanningen.

3 De stemfuncties Als er wordt voldaan aan de drie basisprincipes kun je uit de vier stemfuncties kiezen. Stemfuncties zou je kunnen omschrijven als vier verschillende klankkarakters met hun eigen regels en voorwaarden. Ze worden ingedeeld aan de hand van de hoeveelheid 'metaal' die in hun klank voorkomt. Met metaal wordt een luidere of meer directe klank bedoeld. Bijna elke zanger(es) maakt gebruik van alle vier de stemfuncties en wisselt deze steeds af. Stemfunctie Neutral is de enige niet- metalige stemfunctie en heeft een zacht karakter. Er kan op alle klinkers gezongen worden, maar makkelijke klinkers om op te oefenen zijn AH (mat), OE (hoed) en IE (friet). Neutral is de enige stemfunctie waaraan lucht kan worden toegevoegd. De methode voor Neutral is de 'losse kaak'. Trucs om Neutral te pakken te krijgen: praat als een bekakte Engelse lady of doe een operazangeres na. Voor Neutral met lucht: zet een h- voor de klank. Neutral wordt onder andere gebruikt voor slaapliedjes, door klassieke zangeressen en counter- tenors (in de hoogte van de stem) en wordt veel gezongen door bijvoorbeeld Lily Allen, Kate Bush, Mariah Carey, Michael Jackson, Jason Mraz, The Beegees, Sarah Brightman en Enya.

4 Stemfunctie Curbing is een half- metalige stemfunctie en het karakter kan worden omschreven als ingetogen of teruggehouden, met een middelluid tot luid volume. Het kan aanvoelen als een lichte druk in het strottenhoofd, maar het heeft niets te maken met 'knijpen'. Bepaalde klinkers zorgen voor de juiste klank, en moeten vooral in de hoogte van de stem gebruikt worden. Deze klinkers zijn O(sok), AHN/UHN (hungry) en I (pit). Oefeningen om curbing te vinden: kreun als een klein kind met buikpijn, of probeer relatief luid te zingen terwijl je je tanden op elkaar houdt of praat als een Fransman. Beroemde curbers zijn onder andere Christina Aguilera, Beyonce, Sting, Rihanna, Peter Gabriel, Matthew Bellamy (Muse) en Skin (Skunk Anansie). Stemfunctie Overdrive is een geheel- metalige stemfunctie met een luid, roepend karakter. De methode voor Overdrive is 'de bite' (alsof je in een appel bijt). Overdrive heeft als enige stemfunctie een limiet qua omvang. Voor vrouwen niet hoger dan D2 en voor mannen niet hoger dan C2. Goede klinkers om Overdrive te oefenen zijn EE (mee) en OO (zo). Trucs om Overdrive te vinden: prijs vlees en boter aan als een marktkoopman, loei olee- olee als een voetbalsupporte of imiteer Tom Jones. Artiesten die veel in Overdrive zingen en zongen: Tom Jones dus, Elvis, Whitney Houston, Christina Aguilera, James Hetfield (Metallica), Cher, Pavarotti en Shirley Bassey. Stemfunctie Edge (heette vroeger Belting) is een geheel- metalige stemfunctie met een scherp en luid karakter. De methode voor Edge is het toepassen van veel 'twang' (het vernauwen van een deel van het strottenhoofd), waarbij de volgende klinkers helpen: I (pit), EE (mee), EH (met), EU (deuk). Om Edge te vinden, kun je een eend of een sirene imiteren terwijl je grijnst als The Joker. Edge werd/wordt veel gebruikt door Aretha Franklin, Chaka Khan, Mick Jagger, Patti LaBelle, Steven Tyler (Aerosmith), Chris Cornell, Tina Turner, Amy Winehouse, James Brown en Anastacia. Vertrouw op jezelf Deze vuistregels blijven steeds van kracht: Zingen en spreken moet altijd goed aanvoelen. De techniek moet het beoogde effect meteen hebben, anders doe je iets niet goed. Als een oefening zeer doet of verkeerd aanvoelt, IS die ook verkeerd. Jij bent de enige die weet hoe het voelt; vertrouw op dat gevoel.

5 Het boek Complete Zangtechniek is o.a. verkrijgbaar bij Meer informatie op