Partijblad van de PvdA afdeling Emmen Nieuw adres: De Rooie Draod

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Partijblad van de PvdA afdeling Emmen Nieuw e-mail adres: derooiedraod@gmail.com De Rooie Draod"

Transcriptie

1 Partijblad van de PvdA afdeling Emmen Nieuw adres: De Rooie Draod Jaargang 15 - nummer 3 - december In dit nummer o.a.: 1. Van de redactie 3. Voorwoord voorziter 3. Investeer in woningkwaliteit en werkgelegenheid 3. Voorstellen nieuw bestuurslid 4/5. Huishoudelijke zorg steeds verder in de problemen 6/7. Was getekend... Ineke Hoogland-Foppen 7. Genetische tecnologie 8/9. Van groeien naar verbeteren 9. Een sociaal en leefbaar Emmen 10.. Begroting 2013 en vooruitzicht en t/m Politiek & Politiek 12. Begroting advertentie PvdA Emmen Huishoudelijke zorg steeds verder in de problemen Anita Louwes (Raadslid) Het kabinet wil fors bezuinigen op de huishoudelijke zorg en die inkomensafhankelijk maken. De - overigens niet verplichte - aanbesteding van huishoudelijke hulp heeft in diverse gemeenten tot grote onrust geleid. Lees verder het artikel vanuit het CLB, het intervieuw met ons raadslid Anita Louwes en Otwin van Dijk tweede kamerlid PvdA. Lees verder op pag. 4/5. Begroting 2113 en vooruitzichten t/m Op de ledenvergadering van 20 november heb ik ter vervanging van Bouke Arends in het kort de begroting 2013 en het zgn. meerjarenperspectief gepresenteerd. Die begroting stond in de periode waarin we met de voorbereiding bezig waren in het teken van grote onzekerheden aan de ene kant en van twee zekerheden aan de andere kant. Lees verder op pagina 10 Een sociaal en leefbaar Emmen De fractie van de Partij van de Arbeid kijkt tevreden terug op de begrotingsbehandeling in november Er ligt een begroting die, in deze tijd van onzekerheid over rijksbezuinigingen en het overdragen van taken naar de gemeente, de nodige voorzichtigheid combineert met perspectief voor de toekomst. In tijden dat geld schaars is en de uitdagingen groot, moet je creatief zijn. De PvdA denkt dat we met elkaar; gemeente, ondernemers, maatschappelijke organisaties en niet in de laatste plaats de inwoners, veel kunnen bereiken. Lees verder op pagina 9 Otwin van Dijk (PvdA 2e kamerlid) Ton Sleeking (Wethouder) Raymond Wanders (Fractievoorzitter)

2 Bestuur PvdA afdeling Emmen Voorzitter Jaap Gernaat telefoon: Vicevoorzitter en Penningmeester Berry Vos telefoon: Secretaris Paul van der Sluis telefoon: Campagnecoördinator Elena Vos telefoon: Vrijwilligerscoördinator Harrie van der Velde telefoon: Bestuursleden Henry de Roo telefoon: Webmaster Paul van der Sluis telefoon: Nieuwe media Sandor Soetevent telefoon: Redactieleden Henk Smit telefoon: Henk Jeurink telefoon: Berry Vos telefoon: Arjan Goudriaan telefoon: Coördinatie en bezorging Frits Tijhof telefoon: Kopij voor de volgende De Rooie Draod moet voor 28 februari 2013 ingeleverd worden op het volgende adres: Henk Smit Laan van het Kwekebos KL Emmen tel.: adres: De Rooie Draod is een uitgave van de Partij van de Arbeid, afdeling Emmen Aan deze uitgave werkten mee: Henk Jeurink, Anita Louwes, Berry Vos, Raymond Wanders, Alber Huizing, Ton Sleeking, Otwin van Dijk, Jan Chris de Boer, Jaap Gernaat, Henry de Roo, Ineke Hoogland- Foppen en Arjan Goudriaan. Laat ook eens van u horen! Burgemeester: Cees Bijl Wethouders: Mariet Thalens -Kölker m.thalens@emmen.nl telefoon: Ton Sleeking t.sleeking@emmen.nl telefoon: Bouke Arends b.arends@emmen.nl telefoon: Raadsfractie PvdA Emmen Raymond Wanders (fractievoorzitter) raymond@wanders langen.nl Oude Roswinkelerweg 27, 7822 AB Emmen telefoon: Gert Horstman (vicevoorzitter) ghorstman58@home.nl Haselackers 75, 7824 LL Emmen telefoon: Anita Louwes Linnemann (penningmeester) anita12louwes@hotmail.com Zuidervaart WZ 7, 7894 EN Zwartemeer telefoon: Willem Meijer womeijer@ziggo.nl Wijkstraat 81, 7833 EB Nieuw Amsterdam telefoon: Henk Boers familieboers@home.nl Steenbreek 5, 7891 WK Klazienaveen telefoon: Jan Hulsegge jhulsegge@hetnet.nl Borgerbrink 50, 7812 NS Emmen telefoon: Senada Rougoor Mahalbasic senada.rougoor@gmail.com Eidereend 65, 7827 LG Emmen telefoon: Arjan Goudriaan arjangoudriaan@home.nl Druwerbrink 268, 7812 TN Emmen telefoon: Henk Smit henksmit63@hetnet.nl Laan van het Kwekebos 453, 7823 KL Emmen telefoon: Serkan Özkan ozkan48@zonnet.nl Bensingecamp 37, 7824 EN Emmen telefoon: Marja Meulenbelt Schepers marmeu@hetnet.nl Blauwe Reiger 23, 7827 VN Emmen telefoon: Henk Sulmann (lid van de raadscommissie als 1e opvolger) henksulmann@planet.nl De Bargies 23, 7826 HZ Emmen telefoon: Hanneke Zinnemers (fractie medewerkster) fractiesecretariaat@pvdaemmen.nl Slenerbrink 280, 7812 HM Emmen telefoon: PvdA Emmen

3 Partijgenoten, Jaap Gernaat (voorzitter) Voor u ligt alweer de laatste Rooie Draod van het jaar Een jaar dat wat mij betreft voorbij is gevlogen. Een jaar ook, waarin het nodige gebeurd is; met name op landelijk niveau. Het vertrek van Job Cohen, een lijsttrekkersverkiezing, verkiezingen met een prachtige uitslag en een bewogen periode na de presentatie van het regeerakkoord. Ik ben nieuwsgierig naar de lijn die onze partij de komende jaren gaat volgen. Ook ben ik benieuwd naar de samenwerking met de VVD, waar Mark Rutte behoorlijk onder druk is komen te staan. Lokaal was het gelukkig minder bewogen. Onze raadsfractie heeft de PvdA en zichzelf dit jaar goed gepositioneerd en gepresenteerd. Niet voor niets had de PvdA bij de landelijke verkiezingen in Emmen een bijzonder goede uitslag. Voor het bestuur was het weer een jaar van opbouwen. Nadat Henk Tukkers eind 2011 het bestuur verliet, besloot Fini Oosting in juli dat ze haar bestuursfunctie niet meer kon combineren met haar andere (vrijwilligers-)werkzaamheden. Sandor Soetevent en Henry de Roo zijn de opvolgers van Henk en Fini, waarbij Paul van der Sluis het secretariaat overnam. Nieuwe bestuursleden en nieuwe functies betekent echter ook weer een inwerkperiode, waardoor we dit jaar als bestuur niet altijd hebben kunnen brengen wat we graag wilden. In 2013 gaan we echter volle kracht vooruit! We zullen een aantal discussiebijeenkomsten organiseren rond actuele thema s, maar ook rond ons verkiezingsprogramma. We trappen 2013 af met onze nieuwjaarsbijeenkomst in de Nabershof en willen eind januari de eerste themabijeenkomst organiseren. Eind februari, begin maart is er een ALV waarin we de leden voorleggen hoe we naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 willen. Wie vormen de kandidaatstellingscommissie en programmacommissie, wat is het profiel voor kandidaat-raadsleden, etc. Een belangrijke ledenvergadering dus, waar wij u allemaal hopen te begroeten. Genoeg werk aan de winkel dus in Het bestuur is er klaar voor. Namens het bestuur wens ik iedereen hele fijne kerstdagen en een geweldig PvdA Emmen : Investeer in woningkwaliteit en werkgelegenheid Arjan Goudriaan (Raadslid) De Partij van de Arbeid in Emmen wil een integrale aanpak van het verbeteren van de woningen in de gemeente Emmen. De PvdA maakt zich ernstig zorgen over de kwaliteit van sociale huurwoningen en koopwoningen aan de onderkant van de markt. Deze zorgen zijn alleen maar toegenomen gezien de laatste uitingen van woningcorporaties over investeringen in nieuwbouw en vervanging. De PvdA kondigde bij de begrotingsbehandeling al initiatieven aan om woningkwaliteit te verbeteren en werkgelegenheid te bevorderen. De Partij van de Arbeid wil daarom dat zoveel mogelijk beschikbare middelen bij elkaar worden gebracht die kunnen worden ingezet voor energiebesparende en woonlastenbesparende maatregelen. Dat mes kan aan verschillende kanten snijden. De kwaliteit van het woningbestand verbetert, er is werk in de bouwnijverheid en het kan leiden tot een verlaging van de totale woonlasten van de bewoners, licht raadslid Arjan Goudriaan toe. Wij denken dit bijvoorbeeld te stimuleren door subsidies of leningen voor energiebesparende of isolerende maatregelen. De PvdA dient in december tijdens de raadsvergadering een motie waarin het college wordt verzocht hier zo snel mogelijk werk van te maken. Zeker gezien de geluiden van de laatste weken waarin corporaties aangeven investeringsprogramma s niet uit te voeren, is het van belang dat we verantwoordelijkheid nemen voor het wonen in Emmen en de werkgelegenheid. Ook zien we kansen voor werkervaringsplekken voor jongeren. Wij verwachten dat de corporaties daarin meedenken en het initiatief ondersteunen, aldus Goudriaan. Even voorstellen Henry de Roo (Bestuurslid) Sinds de laatste algemene ledenvergadering ben ik bestuurslid van de PvdA afdeling Emmen. Mijn naam is Henry de Roo. Ik ben 34 jaar en getrouwd met Ramona. Samen zijn we de ouders van van Matthijs (6) en Joris (4). Wij zijn woonachtig in Klazienaveen. Als klein jongen de waarden van de sociaal democratie meegekregen. Mijn ouders zijn arbeiders pur sang. Mijn vader heeft jaren een Wao-uitkering genoten en de laatste jaren gelukkig werkzaam bij de EMCO. Mijn moeder draagt haar steentje bij in een verzorgingstehuis. Vanuit die achtergrond en waarden ben ik gemotiveerd om mijn steentje bij te dragen aan onze samenleving. Dat doe ik al op verschillende fronten. Zo ben ik voorzitter van de MR van obs de Viersprong. En doe wat voor mijn voetbalvereniging. In het dagelijks leven ben ik sinds 1,5 jaar zelfstandig ondernemer en (mede) eigenaar van RooBeek Advies een adviesbureau op gebied van ruimtelijke ordening en bouwregelgeving. Wij zetten graag onze kennis, ervaring en netwerk in om de privaat-publieke kloof te dichten. Onze missie is dan ook om burgers, bedrijven en gemeenten met elkaar te verbinden. Daarvoor heb ik 3 jaar voor een detacheringsbureau gewerkt en daarvoor 7 jaar bij de gemeente Coevorden. Inmiddels ruim 12 jaar werkzaam bij de locale overheid, waardoor ik een uitstekend gevoel heb voor politiek-bestuurlijk-ambtelijke verhoudingen. Ik ben blij dat Jaap Gernaat mij heeft benaderd voor een bestuursfunctie. Ik heb er zin in, en zie de samenwerking met de fractie en de leden met plezier tegemoet. Met het oog op komende gemeenteraadverkiezingen is er voor het afdelingsbestuur voldoende werk aan de winkel. En ik ben er klaar voor... 3 PvdA Emmen

4 Huishoudelijke zorg steeds verder in de problemen Anita Louwes (Raadslid) Otwin van Dijk (PvdA 2e kamerlid) JAN CHRIS DE BOER FREELANCE JOURNALIST Het kabinet wil fors bezuinigen op de huishoudelijke zorg en die inkomensafhankelijk maken. De - overigens niet verplichte - aanbesteding van huishoudelijke hulp heeft in diverse gemeenten tot grote onrust geleid. De thuiszorg wordt gereduceerd tot schoonmaakwerkzaamheden en veel thuiszorgers raken hun CAO-baan kwijt. Is deze ontwikkeling nog te keren? En wat moet er dan gebeuren? Lokaal Bestuur ging praten met de PvdA in Emmen, waar deze zomer veel protest was omdat de gemeente de thuiszorg uitbesteedde aan een marktpartij, waardoor de thuiszorgorganisatie in de problemen kwam. En we vroegen Otwin van Dijk, die in de Tweede Kamer voor de PvdA onder meer de portefeuille Wmo beheert, hoe hij tegen het probleem aankijkt. Op 1 januari 2007 trad de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) in werking. De Wmo kwam in de plaats van de Welzijnswet 1994, de Wet voorzieningen gehandicapten (Wvg) en delen van de Awbz. De gemeenten werden verantwoordelijk voor de uitvoering. Inmiddels is de Wmo voor veel gemeenten een blok aan het been geworden; de uitvoering kost veel meer geld dan van het Rijk wordt ontvangen. Bovendien wil het kabinet-rutte II ook nog eens fors bezuinigen op de huishoudelijke zorg. De invoering van de Wmo was een bezuinigingsmaatregel. De gedachte was dat gemeenten de voorzieningen, die in de Wmo waren ondergebracht, efficiënter en goedkoper konden uitvoeren dan het Rijk. Bovendien zouden gemeenten beter in staat zijn maatwerk te leveren Al in het eerste jaar ontstond sociale onrust. Het bleek namelijk dat thuiszorginstellingen massaal hun medewerkers (veelal vrouwen) op straat zetten om hen vervolgens als alfahulp weer in te huren. Deze medewerkers raakten niet alleen hun vaste dienstverband kwijt, maar ook hun vakantiegeld, pensioenopbouw en doorbetaling bij ziekte. Het stelde gemeenten voor een dilemma: het was natuurlijk aantrekkelijk de Wmo voor een zo laag mogelijk bedrag aan te besteden, maar kon de gemeente de ogen sluiten voor de belabberde arbeidsvoorwaarden van de alfahulpen? De gemeente Emmen besloot, vooral op initiatief van de PvdA, niet voor een dubbeltje op de eerste rij te willen zitten. Er werd afgedwongen dat de medewerkers conform de CAO werden betaald. Al snel bleek dat dit voor het aanbestede geld niet geleverd kon worden. Emmen besloot toen 5 euro per zorguur bij te passen. Dit geld moest ten goede komen aan de hulp. Niet als aanvulling op het salaris, maar onder meer voor scholing en werkoverleg. PvdA-raadslid Anita Louwes: Het ging toen om zorguren. Keer 5 euro betekende dit dat we 3 miljoen euro bijlegden. Noodklok Door een toename van het aantal zorguren werd vorig besloten om in meerjarenperspectief jaarlijks 3,5 tot 4,5 miljoen uit eigen middelen bij te passen. Maar dit jaar werd door het college de noodklok geluid. Louwes: Een reden om de Wmo bij de gemeenten onder te brengen, was de laagdrempeligheid. Dat hebben we geweten! Mensen weten de gemeente veel gemakkelijker te vinden dan de AWBZ. Het college had becijferd dat we in 2013 uit zouden komen op 1 miljoen zorguren. Daardoor zouden de Wmo-kosten oplopen tot 23 miljoen euro, terwijl we 13 miljoen euro van het Rijk zouden krijgen. Kortom, een tekort van 10 miljoen, of met andere woorden: bovenop de 3,5 miljoen die we jaarlijks al extra beschikbaar stelden, zouden we nog eens 6,5 miljoen moeten bijleggen. Het was duidelijk dat we actie moesten ondernemen waarbij we, vooral ook wat de PvdA betreft, moesten kijken. naar de toekomstbestendigheid van de Wmo. Schoonmaakwerk Het voorstel kwam op tafel om de huishoudelijke verzorging om te zetten in schoonmaakondersteuning. Louwes: In veel gevallen bleek de huishoudelijke verzorging hoofdzakelijk te bestaan uit schoonmaakwerk. Veel mensen die gebruik maken van de Wmo hebben ook de beschikking over mantelzorg. De meerderheid van de raad heeft toen gezegd: als de klanten van de Wmo de regie over hun eigen huishouding kunnen voeren, dan is schoonmaakondersteuning voldoende. Er is wel een flinke discussie gevoerd in de raad, maar uiteindelijk is gekozen voor schoonmaakondersteuning in plaats van huishoudelijke hulp. Maar de raad van Emmen besloot niet alleen op deze wijze het uurtarief naar beneden te brengen, ook moest herindicatie er toe leiden dat het aantal zorguren daalde. We zijn in het verleden misschien wel te ruimhartig geweest met indiceren, aldus Louwes. Ze zegt het raadsbesluit goed te kunnen verdedigen: Als een groot deel van de huishoudelijke hulp bestaat uit schoonmaak, dan is dat werk schoonmaakondersteuning en geen huishoudelijke ondersteuning. Een zorginstelling is veel complexer dan een schoonmaakbedrijf. In de laatste sector zijn alleen al de overheadkosten veel lager. Al met al leidt dat over het algemeen tot een lager uurtarief. Deze keuze kan ik best verantwoorden. Onderscheid In de Wmo wordt onderscheid gemaakt tussen HH1 (hulp bij het huishouden) en HH2. HH1 bestaat uit schoonmaken en signaleren en HHV2 uit schoonmaken, signaleren en coachen. Dat laatste houdt de regievoering over het huishouden in. Wat er nu in Emmen gebeurt, is dat de HH1-functie wordt geschrapt. Schoonmaakbedrijven gaan wellicht de leemte opvullen, maar dat zouden ook thuiszorginstellingen of combinaties van beide kunnen zijn. Wordt een Wmo cliënt geïndiceerd voor schoonmaakondersteuning mét regie, dan wordt de regie geleverd in de vorm van begeleiding. Dat zou dan een HH2 ster kunnen zijn. 4 PvdA Emmen

5 Hoofdpijndossier De Wmo is voor veel gemeenten inmiddels wel een hoofdpijndossier geworden. De rijksvergoedingen blijven achter bij de werkelijke kosten en de gemeenten staan soms voor ingrijpende bezuinigingsoperaties. Volgens Louwes is er bij de invoering van de Wmo al een grote fout gemaakt. Het Rijk wilde bezuinigen en dat mochten de gemeenten uitvoeren, daar komt het op neer. Ik vind het vervelend dat wij als gemeenten een probleem moeten oplossen dat in het verleden en niet onder onze verantwoordelijkheid is ontstaan. Dat wij als gemeenten de Wmo moeten uitvoeren, vind ik geen enkel probleem. Maar doe er dan de juiste pot met geld bij. En verder vind ik dat binnen de Wmo het draagkrachtprincipe moet gelden. Ik zou zeggen: verdien je meer dan twee keer het wettelijk minimumloon, dat betaal je zelf je huishoudelijke hulp. In elk geval voor een groot deel. Maar dat mag niet van de rechter. Ontslagen Deze zomer drongen de gevolgen van de beslissing die de Emmer raad in maart had genomen pas goed door in het werkveld. Ongeveer 250 thuiszorgmedewerkers in Emmen kregen ontslag aangezegd. Protesten volgden. Louwes: Dat er veel emotie is, begrijp ik heel goed. Want mensen raken hun baan kwijt. Hoewel, het werk blijft. Het gaat alleen naar een ander bedrijf. Op ons aandringen is in de aanbesteding opgenomen dat de nieuwe uitvoerder van het werk er voor moet zorgen dat zoveel mogelijk de huidige hulpen aan hun cliënten verbonden blijven. Mijn oma, bijvoorbeeld, is erg gehecht aan haar werkster. Ze kan die werkster wellicht houden, alleen moet die dan van werkgever veranderen. Laat het duidelijk zijn: het doet ons ook heel zeer dat mensen hun baan kwijtraken. Maar we moeten wel het product-wmo overeind houden. Kijk, het is heel gemakkelijk om nee te zeggen tegen de beslissing die we nu hebben genomen. Dan hadden we elk jaar zeker 10 miljoen euro eigen geld bij moeten leggen. En dat geld moet toch ergens vandaan komen. Maar zorgen de nu genomen maatregelen ervoor dat die extra 6,5 miljoen wordt bespaard? Zoals nu in het Meerjarenperspectief is gecalculeerd, kunnen we op deze manier vooruit. Maar het kabinetsbeleid is hier ook leidend. Wij staan in elk geval wel op het standpunt dat we jaarlijks zeker 3,5 miljoen blijven bijdragen. Want we willen een fatsoenlijke Wmo houden. Het openbaar aanbesteden van de Wmo is niet verplicht. Toch heeft Emmen daarvoor gekozen. Nou, gekozen? Het was de keus tussen 6,5 miljoen extra betalen of in een nieuwe vorm aanbesteden. Het is duidelijk dat we voor dat laatste hebben gekozen. De Wmo-perikelen indachtig ziet Louwes toekomstige decentralisaties met zorg tegemoet. Bij de Wmo krijgen we geld voor een Opel, maar moeten daarvan een Mercedes kopen. Dat lukt nooit. Als dat met de andere decentralisaties ook zo gaat, dan komen de gemeenten in enorme financiële problemen. Inkomensafhankelijk Die juiste pot met geld, die kan Louwes vergeten. Het kabinetrutte II is van plan nog eens fors te gaan bezuinigen op de huishoudelijke zorg, vertelt PvdA-TweedeKamerlid Otwin van Dijk. Maar er is ook goed nieuws voor Louwes. Van Dijk: Het nieuwe kabinet wil de huishoudelijke hulp wel inkomensafhankelijk maken. Dat gaat betekenen dat mensen met een middeninkomen en daarboven de hulp zelf moeten gaan betalen. Er vindt ook een vermogenstoets plaats. Het kabinet heeft dat allemaal niet ingevuld, maar je kunt er van uitgaan dat de eigen woning niet wordt meegerekend. Wel spaargeld en beleggingen boven de euro voor een echtpaar en boven de voor een alleenstaande. Een regeling van die strekking is al in september door de Kamer aangenomen. Toen ging het om het verhogen van de eigen bijdrage die voor de Wmo en de AWBZ geldt. Maar die bijdragen zullen nooit kostendekkend zijn. Het kabinet-rutte-asscher wil dat nu dus veranderen door de inkomenstoets er aan toe te voegen. Maar de rechter heeft dat verboden. Ja, dat weet ik, en de rechter heeft altijd gelijk, dus zal de wet moeten worden aangepast. Maar ik denk dat daarmee de financiële problemen voor de gemeenten niet zijn opgelost. Want het geldbedrag voor die gemeenten gaat enorm naar beneden. Waar ik me zorgen over maak, is dat gemeenten over de rug van de arbeidsvoorwaarden van het personeel gaan bezuinigen. Als PvdA er mag je dat nooit doen! De mensen in de zorg verdienen een degelijk loon. Hoe moeten de gemeenten die bezuiniging dan opvangen? Van Dijk: Ik denk dat je scherper moet kijken naar wie echt de hulp van de gemeente nodig heeft. Als je altijd al een werkster hebt gehad en je die altijd zelf hebt betaald, is het dan reëel dat de gemeente dat ineens gaat doen als je ziek bent geworden of gehandicapt? Andere benadering Volgens Van Dijk is met een andere organisatie en vooral een andere benadering van de zorg veel financieel gewin te behalen: We moeten niet uitgaan van waar de cliënt recht op heeft, maar wat nodig is om te blijven werken of thuis te blijven wonen in plaats van opname in een tehuis. Ook de wijkverpleging leidt tot kostenbesparing. Als we de protocollen loslaten, is soms 20 procent minder zorg nodig. Bovendien is de wijkzorg klein georganiseerd en dicht bij de mensen. En we moeten er naar toe dat de zorg niet alleen een taak is van de overheid, maar van ons allemaal. Daartoe moeten we investeren in gemeenschapszin. Dan kan de zorg ook met minder geld toe. De zorgen van Louwes over de toekomstige decentralisaties deelt Van Dijk, die van 2005 tot september dit jaar wethouder was van de gemeente Doetinchem. Ja, de gemeenten kunnen regelingen efficiënter uitvoeren. En ja, de gemeenten kunnen dat ook goedkoper. Maar er is wel een ondergrens. Daar moet het kabinet goed van doordrongen worden. Ik vind het trouwens wel positief dat er meer gedecentraliseerd wordt naar de gemeenten. Daardoor kan er meer samenhang gecreëerd worden tussen wonen, welzijn en zorg. Zorg kan dan veel beter dichtbij georganiseerd worden. Bij al deze misère heeft Van Dijk tóch nog iets positiefs te melden: het nieuwe kabinet heeft 100 miljoen euro gereserveerd voor het verbeteren van de rechtspositie van de alfahulpen. 5 PvdA Emmen

6 Ineke is een onvervalst Arnhems meisje. Zij werd geboren in Heijenoord. Alleen echte Arnhemmers worden hier geboren. Ze is een kind van het water heeft ze me eens toevertrouwd na een partijbijeenkomst in deze mooie stad. Was getekend... Ineke Hoogland-Foppen Ook in Klazienaveen is water. Maar dat haalt het niet bij de steeds van kleur en water wisselende rivierlandschappen. Haar vader kwam uit een Harderwijker vissersfamilie. Zijn werk in Arnhem hield verband met water en schepen. We kennen haar ook als J. Hoogland-Foppen. De J. staat voor Justina (gerechtigheid) en Hoogland kreeg ze er voor toen ze in 1969 met Frits Hoogland uit Erica trouwde. Van Heijenoord trok het gezin Foppen naar Arnhem-Zuid. In de jaren vijftig/zestig was Arnhem aan de overkant van de Rijn uitgebreid. Het gezin Foppen (ouders en vijf kinderen) streken hier voor vele jaren neer. Het hoekhuis staat er nog. Na de ULO ging Ineke aan het werk bij de belastingen. Het ontvangstkantoor stond onderaan de oude Rijnbrug. Ineke werkte daar bij invoerrechten en accijnzen. "Vanaf je 21ste werd je pas ambtenaar en mocht je meedoen aan pensioenvorming." Nog niet zo lang geleden is Ineke teruggeweest voor een reünie. Daar werd haar verteld dat ze in haar jonge jaren 'ambitieus' was. Ineke hoorde bij die groep vrouwen die door gingen leren. Dat was in die tijd bijzonder. Toen waren immers de meeste vrouwen voorbestemd voor het huishouden. Ineke fietste elke dag over de Rijn naar haar werk. Geen wonder dat ze nog steeds heel lyrisch wordt als ze met één van de vele gedaanten van een rivier in aanraking komt. Haar zus kreeg verkering in Drenthe. Ineke ging eens mee. Dat weekend ontmoette ze Frits Hoogland. In 1969 trouwden ze. Ze kregen direct een grote eengezinswoning aan de Kap 203. In die jaren zou dat in Arnhem niet zijn gelukt. Eerst heeft Ineke nog enige tijd bij de belastingen in Emmen gewerkt. Maar toen haar kinderen Jacco (1970) en Ingrid (1972) werden geboren, was het met dat werken gedaan. De PvdA beleefde een periode van grote bloei in de jaren zeventig. De geest was uit de fles en vele jonge mensen werden lid van de partij. Frits werkte bij de Danlon en was actief bij de bond en de voetbalvereniging "Zwartemeer". Geert Harms, een kennis vanuit de bond, wist Ineke over te halen om lid te worden van de partij. Op mijn vraag of Frits ook lid werd, zij ze resoluut: "Nee, hij de bond en het voetbal en ik de partij." Al gauw werd Ineke secretaris van de PvdA-afdeling Klazienaveen. Het was het Vossentijdperk. Voorzitter Jan Vos en penningmeester Jan Vos (de vader van Roelof). In 1978 werd Roelof Vos namens Klazienaveen gekandideerd. Ineke volgde in Ze kwamen beide direct in de raad. Ze waren opvolgers van Roelof Kunstman en Hendrik Lasker. Ruimtelijke Ordening heeft altijd haar belangstelling gehad. Daarnaast bekleedde ze ook meerdere functies in het fractiebureau. Ineke heeft nooit aan carrièreplanning gedaan. Het overkwam haar gewoon. Ze is nooit een typische vertegenwoordigster van de Rooie Vrouwen geweest. "Ik had grote moeite met positieve discriminatie. Ik vond en vindt eigenlijk nog steeds dat in deze streek ook heel veel mannen te weinig kansen hebben gehad. Ik ben zeer tevreden over mijn tegenwoordige situatie. Ons gezin kreeg ook zijn trekken in huis. Frits werkte op de Danlon en die fabriek ging over de kop. Hij kwam thuis. Later ging hij bij "De Breehof", tehuis voor dak- en thuislozen van het Leger des Heils werken. Wij hebben van huis uit niets met die organisatie Toch heeft hij daar op latere leeftijd nog een fijne ontwikkeling doorgemaakt. Ik denk wel eens bij mij zelf. Je werk verliezen is verschrikkelijk. Maar soms komen er ook kansen, die je anders niet had gekregen. Ook aan veertig jaar routine werk op een fabriek doen zitten schaduwkanten." Na het uitwisselen van deze ervaringen kom je als vanzelf bij de crisis van vandaag terecht. Volgens Ineke was de politiek in haar tijd vooral ingesteld op groei. "We leefden in een weggooimaatschappij. Tegenwoordig doen mensen langer met een winterjas. Waar gelukkig nog niet op bezuinigd wordt, zijn de eerste levensbehoeften. Dat moet zo blijven. Op dat punt moeten we onverkort vasthouden aan solidariteit. Als puntje bij het paaltje komt moeten mensen zich zelf redden. Ik heb in de jaren dat we het niet breed hadden scholen schoongemaakt, daar is niets mis mee. De opstand binnen de VVD kan ik niet plaatsen. Daar zijn ze nog steeds bezig met het inleveren van luxe. De overheid kan niet alle noden oplossen. Meer tevreden zijn met je situatie kan op zijn tijd ook geen kwaad" Direct na de bestuurscrisis werd Ineke gevraagd als wethouder in te vallen. Dat was in april Ze moest nog 49 jaar worden. Ineke was ruim tien jaar wethouder. Ze typeert zichzelf als een nuchtere wethouder met een praktische 6 PvdA Emmen

7 inslag. Zo kennen we haar ook. Niet besturen vanuit grote vergezichten. Maar vooral luisteren naar mensen en de commissie. Ze denkt met plezier terug aan haar contacten met allerlei mensen. Emmen-Revisited is voor haar nog steeds een begaanbare weg. Niet met dichtgespijkerde plannen naar de bevolking. Eerst overleggen en dan kijken wat we met elkaar er aan kunnen en willen doen. In 1997 werd ze lijsttrekker voor haar partij. Dat was een speciale ervaring. Ze ging toen o.a. de strijd aan met Henk Klaver (CDA), Harm Brummel (VVD) en Hans van Rossem (SP). De eerste verkiezingen na de herindeling. Een lage opkomst, tien procent minder als in We verloren aan de SP, maar bleven gelukkig 2 zetels voor op het CDA. In 2006 nam Ineke na 24 jaar lidmaatschap, w.v. 10 jaar wethouder, afscheid van de politiek. Door de statenfractie wordt met enige regelmaat een bijeenkomst georganiseerd om een bepaald thema met elkaar door te spreken. Met elkaar betekent in de praktijk dat ook PvdA raadsfracties en bestuursleden van het gewest Drenthe voor een dergelijke bijeenkomst worden uitgenodigd. Maar ook deskundigen uit het werkveld. In de afgelopen periode ging het om onderwerpen zoals krimp, mobiliteit, woningbouw. Onderwerpen die in de Drentse samenleving spelen. Zeer onlangs was er een bijeenkomst over genetische technologie. Dit onderwerp staat (nog) niet echt hoog op de provinciale agenda maar toch is het een onderwerp dat niet aan ons voorbij gaat. Wij hebben er eigenlijk dagelijks mee te maken omdat ook nu al zij het in mildere vorm - stevig aan ons voedsel is gesleuteld door middel van kruisen van plantenrassen en dergelijke. Er waren drie sprekers. Een duidelijke voorstander ( hoogleraar in Wageningen), een vertegenwoordiger van een bedrijf die een zeer gematigd standpunt innam en tot slot een verklaard tegenstander die met feiten probeerde aan te tonen dat door toepassing van gentechnologie sprake is van verraad aan het publieke vertrouwen. Toepassing van genetische technologie heeft plaats om bijvoorbeeld plantenrassen resistent te maken tegen plantenziekten waardoor minder bestrijdingsmiddelen/gewasbeschermingsmiddelen behoeven te worden gebruikt en de opbrengst per hectare kan worden vergroot. Voedsel zou op deze wijze ook gezonder gemaakt kunnen worden. Deze spreker gaf aan dat de groeiende wereldbevolking onmogelijk zal kunnen worden gevoed wanneer de voedselproductie op traditionele wijze blijft plaatsvinden. Bovendien eten mensen meer vlees naar mate men welvarender wordt. Daar is elders in de wereld sprake van en ook de mensen zullen hun recht om vlees te eten opeisen. Ook de veranderde leefwijze vraagt Een jaar na dit afscheid overleed haar Frits. Ze had zich het leven thuis heel anders voorgesteld. Ze doet nog van allerlei bestuurlijke klussen. Haar grote passie heeft ze gevonden bij de Collectie Jans Brands. Daar is ze grote delen van de week te vinden als vrijwilligster. Ineke houdt van mensen om haar heen. Daar kan ze mee keten. Zo liet ze zich laatst bij de Collectie Brands ontvallen dat Mata Hari een oud-tante van Badhir Hari is? Daar krijgt ze van allerlei leuke maar ook bloedserieuze reacties op. Dan is Ineke in haar sas. Genetische technologie Albert Huizing (PvdA statenlid) Na wat heen en weer gepraat over de bouw en de plannen, die Arvid Lange in Volendam heeft opgedaan, concludeert Ineke dat de gemeente haar aandacht moet verleggen naar de sociale woningbouw. In de richting van de particuliere bouw "Prettig wonen mag gerust iets kosten" Tenslotte staan we nog even stil bij het zijn van een raadslid uit een dorp. Ineke heeft zich daar nooit op laten voorstaan. Je vertegenwoordigt in de politiek ook geen dorp. Je hebt er wel veel kennis van en die komt je zo nu en dan van pas. Het is al laat als we afscheid nemen voor haar mooie bungalow in Klazienaveen. Een tevreden politica die veel voor onze beweging heeft gedaan. Henk Jeurink een hoger aanbod van voedsel omdat niet alleen voor de wereldbevolking maar ook voor de slachtdieren moet worden geproduceerd. Het gematigde standpunt had met name betrekking op de rechten van kwekers en de rechten van de consumenten die in het gedrang kunnen komen door een strikte toepassing van het kwekers- en patentrecht. Zaadbedrijven krijgen meer macht en kunnen zelfs een monopolie positie verwerven ten opzichte van boeren. Door het op de markt brengen van speciale zaaizaden waarbij het niet zonder meer mogelijk is het zaaizaad te vermeerderen wordt die macht nog meer vergroot. Bovendien wees hij op de onbekende gevolgen voor de biodiversiteit. Maar het belangrijkste punt dat mij is bijgebleven betreft de beperking van de keuze vrijheid van de consument doordat door middel van bestuiving ook gewone gewassen in genetisch opzicht veranderd kunnen worden. Ook al wil je als consument ver verwijderd blijven van genetisch aangepaste producten. De verklaard tegenstander van genetische technologie in de landbouw ging uit van een totaal andere benadering. Ziekten en plagen zijn de opruimers van de natuur. Zij perfectioneren de kwaliteit van het biologisch leven op hun omgeving. Onkruiden en ziekten zijn niet de oorzaak maar de symptomen van een onbalans in de bodem. Het bestrijden van onkruiden heeft als gevolg dat ziekteverwekkende bodemschimmels worden gestimuleerd in plaats van bestreden. Met andere woorden het middel is op termijn erger dan de kwaal. Wat kunnen wij hiermee. Zeker is dat wij de toepassing van genetische technologie niet tegen kunnen houden. Actievoerders kunnen zo nu en dan een proefveld vernielen en dat is het dan. In China, Brazilië en Amerika is deze vorm van voedselproductie van overheidswege geaccepteerd. Al in 1994 werd in Amerika het eerste genetisch gemodificeerde voedsel op de markt gebracht. Wat wij wel kunnen en moeten doen is de uitwassen aanpakken, bestrijden en bij de les blijven door de ontwikkelingen te volgen. Maar bovenal pal staan voor de vrijheid en veiligheid van de consument. 7 PvdA Emmen

8 Van groeien naar verbeteren: de WOONVISIE Thuis in Emmen Het Woonplan 2020 is het gemeentelijke beleidsplan voor alles wat met bouwen en wonen te maken heeft. In het Woonplan 2020 groeit de gemeente Emmen tot 2020 naar inwoners. Hoewel de groei de laatste jaren al afzwakte, is deze inmiddels omgeslagen in krimp! En dit is niet tijdelijk; het huidige inwonertal van ruim zal mogelijk nog verder afnemen. Door ontgroening ( minder geboorten) en vergrijzing ( meer ouderen, die langer leven) zal ook de opbouw van de bevolking de komende dertig jaren sterk veranderen. Door de economische recessie ( minder banen) zal er bovendien nauwelijks instroom zijn van nieuwe bewoners; ondanks het gunstige woonklimaat in onze gemeente. De hoogste tijd voor een nieuwe en aangepaste visie op bouwen en wonen. De gemeente heeft dit voortvarend en breed aangepakt: van alle kanten is advies gevraagd en inspraak geregeld. Alles is verzameld en uitgewerkt in de Woonvisie Thuis in Emmen, die na behandeling, op 20 december 2012 door de gemeenteraad zal worden vastgesteld. De nieuwe visie Het ( oude) Woonplan 2020 was vooral een bouwplan: hoeveel en waar moesten de woningen worden gebouwd om de groei in goede banen te leiden. In de nieuwe Woonvisie gaat het vooral over de kwaliteit van het wonen. Kwaliteit, die ook moet worden behouden als er niet meer wordt gebouwd, of zelfs zal moeten worden gesloopt. Omdat de gezinsverdunning nog doorgaat en het aantal huishoudens dus nog toeneemt, zijn er nog wel woningen nodig. Door de veranderende opbouw van de bevolking zijn er echter vooral andere, maar ook betere woningen nodig! Denk hierbij b.v. aan de levensloopbestendige woningen: geschikt voor jong tot oud. Het eerste uitgangspunt, passende Van groeien naar verbeteren Han de Wildt woonruimte voor iedereen, vraagt een grote inzet op samenwerking van alle ( woon-)marktpartijen: gemeente, woningcorporaties, projectontwikkelaars, zorginstellingen, maar ook van bewonersorganisaties. De gemeente wil hier zoveel mogelijk de regie in nemen. De inspanningen zullen in de eerste plaats gericht zijn op de belangen van lage inkomensgroepen en senioren. De gevolgen van krimp en vergrijzing moeten worden opgevangen door herstructurering van de (oudere) woningen in dorpen en wijken, maar ook door verbetering van de leefomgeving. Duurzaamheid is een belangrijk gegeven; er zal veel aandacht moeten zijn voor energiebesparing. In de Woonvisie worden de uitgangspunten duidelijk onderbouwd en uitgewerkt tot een uitvoeringsprogramma. Voor geïnteresseerden is het aan te raden de Woonvisie zelf verder te bestuderen. De uitwerking Een passende woon- en leefomgeving voor iedereen vraagt maatwerk en dus veel regelwerk. Heeft de gemeente wel voldoende mogelijkheden en vooral de ( financiële) middelen. Er worden immers steeds meer taken naar de gemeenten doorgeschoven, echter zonder de daarbij horende euro s. Regie voeren over andermans portemonnee valt niet mee. Er is natuurlijk wel een gemeenschappelijk belang; samenwerking is daardoor noodzakelijk. Op regionaal niveau met de woningcorporaties, zorginstellingen, banken, enz., maar vooral ook lokaal in dorpen en wijken. Privatisering en marktwerking, vooral in de zorg, maken samenwerking niet eenvoudig. In de gebiedsgerichte uitwerking wordt het maatwerk verfijnd naar dorps- en wijkniveau. Vooral in de ( kleinere) dorpen moet het beeld nog kantelen: de toekomst wordt niet meer bepaald door nieuwbouw voor jonge gezinnen, maar door verbeteren en aanpassen van de bestaande woningen en van de woonomgeving. Een financieel moeilijke opgave is de energiebesparing voor de oudere huur- en koopwoningen. Toch moet dit lonend kunnen zijn: voor veel oude woningen zijn de energielasten nu al hoger dan de huur of hypotheekkosten. De bewoners zijn vaak 55+ met een laag inkomen. Vooral voor de eigen woningen zal een creatieve financiering moeten worden bedacht. Dit geldt ook voor de dreigende leegstand en verpaupering van de verouderde eigen woningen; een opkoopfonds lijkt onafwendbaar. Kanttekeningen De woningcorporaties zitten financieel in zwaar weer. De ( rijks-) overheid wil ook de ( laatste?) reserves afromen om hiermee de tekorten op de begroting weg te werken. Door het z.g. randstaddenken staan ook de huurinkomsten, vooral in het noorden, onder zware druk. De maximale huur wordt gekoppeld aan de Woz-waarde, die voor vergelijkbare woningen, bij ons veel lager ligt. De corporaties zijn uiterst voorzichtig en zetten nu al plannen en zelfs lopende projecten in de ijskast. Ruimte voor experimenten zal er op deze manier voorlopig niet zijn. Maatwerk voor de wijken, maar vooral in de kleinere dorpen, vraagt gedegen en kleinschalig onderzoek naar de echte woonbehoeften. Vooral senioren blijken onvoldoende inzicht te hebben in de mogelijkheden van woningverbetering en de toepassing van hulpmiddelen (z.g. domotica ). Hierdoor wordt te snel gekozen voor een grotere kern met ( meer) voorzieningen, terwijl de meeste senioren liever in het vertrouwde dorp willen blijven. Dit geeft nogal eens scheve beelden van wensen, behoeften en verhuizing; appartementen, waar een grote vraag voor leek, blijven gewoon leeg! Duidelijke voorlichting, maar vooral meedenken en betrokkenheid van het hele dorp is hiervoor nodig. De werkwijze van Emmen Revisited, aangepast en uitgebreid met de zorg, moet hiervoor mogelijkheden kunnen bieden. De grijze golf is geen tsunami! Tot 2040 neemt het aantal ouderen relatief snel toe; vervolgens weer langzaam iets af. Na 2050 zal het aandeel 65+ ers in de bevolkingsopbouw redelijk stabiel blijven; maar wel hoog op 25%. Hiervan zal ruim 1/3 ouder zijn dan 80 jaar! Het is dus mogelijk om een aantal ontwikkelingen goed in kaart te brengen: maatwerk per dorp en wijk. Bovendien is er voldoende tijd om gedegen plannen te ontwikkelen. 8 PvdA Emmen

9 Hoe verder? In de Woonvisie wordt een nu wel uiterst actuele kanttekening gemaakt: voor het kunnen uitvoeren van de initiatieven en plannen is een opgaande lijn nodig in de economie en in de woningmarkt. De regie voeren over andermans portemonnee vraagt veel overleg en samenwerking. Wat nu als die portemonnee al bijna leeg is? Hier ligt de politieke uitdaging. Als PvdA kunnen we toch niet accepteren, dat de gevolgen van de bezuinigingen onevenredig zwaar bij ons terecht komen. Het is toch ook ons kabinet met onze begrotings- en bezuinigingsplannen? Zonder als het noorden in de slachtofferrol te kruipen, maar met harde cijfers en argumenten, moeten we aantonen, dat dit beleid moet worden aangepast en bijgesteld. Bij het verbeteren van het woon- en leefklimaat zijn gemeenten en woningcorporaties natuurlijke bondgenoten. Vooral in het noorden is de bouwsector een belangrijk vliegwiel voor de economie; en juist in de bouwsector dreigt een kaalslag. Energie-winst, en dus werken aan duurzaamheid, is vooral te halen door energiebesparing in de huishoudens. Gunstig voor het klimaat en voor mensen met lage inkomens. Een optelsom van maatregelen, die zichzelf terugbetalen: grootschalige aanpak van verbetering en isolatie van verouderde huur- en koopwoningen; werk voor de bouwsector; behoud van vakmanschap door hoogwaardig renovatiewerk; stageplaatsen; voorkómen van uitkeringen; lagere energiekosten; positief effect op andere sectoren. En in groter verband: minder dure energie-import in de toekomst. Hebben we daar ook niet een klein beetje recht op nu heel Nederland al zolang van ons aardgas gebruik heeft mogen maken? Maar wie zorgt er voor de noodzakelijke investeringen, als alle reserves op voorhand worden afgeroomd bij gemeenten, corporaties, banken, enz.. De pensioenfondsen? Toch een nieuw DELTA plan, waarin de woningmarktmalaise, vergrijzing, krimp, maar ook de klimaat- en energieopgaven worden gebundeld. Een plan, dat uitstijgt boven de kortademige politieke partijbelangen. Wil de echte leider opstaan, alstublieft! Emmen, november 2012 Bronvermelding: Woonvisie gemeente Emmen. Het Methusalem-mysterie, Dick Knook Bloedbad in de bouw. NvhN/M.Wilbrink Een sociaal en leefbaar Emmen Raymond Wanders (Fractievoorzitter) De fractie van de Partij van de Arbeid kijkt tevreden terug op de begrotingsbehandeling in november Er ligt een begroting die, in deze tijd van onzekerheid over rijksbezuinigingen en het overdragen van taken naar de gemeente, de nodige voorzichtigheid combineert met perspectief voor de toekomst. In tijden dat geld schaars is en de uitdagingen groot, moet je creatief zijn. De PvdA denkt dat we met elkaar; gemeente, ondernemers, maatschappelijke organisaties en niet in de laatste plaats de inwoners, veel kunnen bereiken. Een voorbeeld daarvan is ons voorstel voor een moestuin voor de Voedselbank. Er zijn genoeg ongebruikte gronden binnen de gemeente. Mensen uit de doelgroep kunnen hier samen met de Voedselbank groenten verbouwen. Samen kunnen we werken aan een sociaal en leefbaar Emmen waar het goed wonen, werken of studeren is. Verder hebben we gevraagd het het kwijtscheldingsbeleid aan te passen. Daardoor krijgen alleenstaande ouders met kinderopvang en 65-plusssers meer kans op kwijtschelding. Het college komt met een voorstel. We hebben van harte ingestemd met de nieuwbouw voor het Esdal college in Klazienaveen. Wel wil de PvdA dat het project sociaal rendement oplevert en dat de regionale economie er van profiteert. Hiervoor hebben we een motie ingediend. De motie is overgenomen door het college. Ook hebben we aandacht gevraagd voor de kwaliteit van het woningbestand in onze gemeente. Wij vinden dat met name in de sociale sector en de onderkant van de particuliere markt veel verbetering van de woningkwaliteit mogelijk is. We hebben initiatieven aangekondigd en het eerste resultaat heeft u kunnen lezen in de krant. We willen dat het college in kaart brengt welke financiële middelen kunnen worden ingezet voor energiebesparende en daarmee woonlastenverlagende maatregelen. Tegelijkertijd willen we graag dat een voorstel wordt uitgewerkt waarin het bestrijden van (jeugd)werkloosheid en het verbeteren van de woningen wordt gecombineerd. Juist in tijden waarin corporaties weinig tot geen nieuwbouw plegen wil de PvdA wel dat wordt geïnvesteerd in verbeteren van het woningbestand. We verwachten van de corporaties dat ze hierin meedenken en het initiatief ondersteunen. De PvdA wil blijven werken aan een leefbaar en sociaal Emmen van nu en morgen. 9 PvdA Emmen

10 Begroting 2013 en vooruitzichten t/m Ton Sleeking (wethouder) Op de ledenvergadering van 20 november heb ik ter vervanging van Bouke Arends in het kort de begroting 2013 en het zgn. meerjarenperspectief gepresenteerd. Die begroting stond in de periode waarin we met de voorbereiding bezig waren in het teken van grote onzekerheden aan de ene kant en van twee zekerheden aan de andere kant. De onzekerheden werden veroorzaakt door de val van het kabinet Rutte-Verhagen-Wilders. Hoewel daardoor allerlei maatregelen werden uitgesteld, lag er ook vrij snel het Kunduz-akkoord. Een vijftal partijen, toen een Kamermeerderheid, namen forse maatregelen om de begroting van het rijk rond te krijgen. In de dagen daarna, toen de verkiezingskoorts toesloeg, werd van tal,van onderdelen alweer afstand genomen. Naar mijn idee voor de kiezer reden temeer om de politiek met enige scepsis te bezien. Immers: sommige maatregelen die nu in discussie zijn vinden hun oorsprong in dit akkoord. Hoe dan ook: in het voorjaar was het vooruitzicht dat we bij de begroting 2013 zo'n 10 miljoen zouden moeten bezuinigen. Na de zomervakantie bleek dat voor de korte termijn mee te vallen: voor de uitvoering van de bijstandswet kregen we structureel 4 miljoen extra en het uitstel van de kortingen op de sociale werkplaats leverde samen met wat andere kleine meevallers nog eens bijna twee miljoen op. In onze begroting voor 2013 hoefden we dus nog "maar" vier miljoen te korten, en dat hebben we gedaan door vooral voor maatregelen te kiezen die de burger. Iet direct zouden raken. Naast deze onzekerheden zijn er twee zekerheden: -- we hebben voor de komenden jaren te maken met nieuwe taken die met minder geld uitgevoerd moeten worden, en -- we hebben een blijvende opgave om te zorgen voor hen die dat zelf echt niet kunnen of niet kunnen organiseren. Als gevolg van de discussie bij de voorjaarsnota is er voor gezorgd dat de tarieven voor de ozb slechts beperkt stijgen: de woonlasten zijn drie ton lager dan vorig jaar. In een volgende uitgave van De Rooie Draod leggen we graag het systeem van de ozb eens uit, want daarover bestaan veel misverstanden. Naast beperkte bezuinigingen is er ook nog sprake van financiële ruimte voor nieuw beleid: de Tuinderslaan wordt opgeknapt, er is meer geld voor begeleiding van toegelaten asielzoekers, voor Emmen Revisited, en er wordt vanaf 2015 acht ton uitgetrokken om nieuwbouw voor het vakcollege van Esdal in Klazienaveen te realiseren. Niet onbelangrijk om in en voor de regio vakmensen te blijven opleiden. Voor de lange termijn voorzien we een overschot van zo'n zes. Lijken in Dat geld wordt in een buffer gestopt, een spaarpotten als het ware, om ervoor te zorgen dat we de kortingen die Rutte II ons zeker zal opleggen, op te kunnen vangen. Eerste berekeningen laten zien datvwe zeker met tien tot vijftien miljoen rekening moeten houden. Daarnaast is voor de komende twee jaar vijf ton gereserveerd voor eksperimenten in het kader van het beleid: Meer van de samenleving met een andere overheid. Dat vraagt toelichting: We hebben te maken met een stevige en naar her zich laat aanzien nog lang durende financiële en economische crisis. Het is niet zomaar een recessie, een tijdelijke teruggang, waarna alles weer als vanouds zal zijn. Het is een situatie die de structuur van onze samenleving aantast of op zijn minst ter discussie stelt. Daarbij komt dan in ons gebied ook nog de demografische situatie: we groeien niet meer, integendeel we dalen in aantal inwoners. Dat is geen incident, maar een ontwikkeling diende komende jaren aan zal houden. Er worden minder mensen geboren dan er sterven, en dat verschil wordt. Iet meer goedgemaakt door mensen die van elders in ons land naar Emmen trekken. Dat gebeurt nog wel, maar het maakt het verlies van de "eigen" bevolking niet goed. Geen groei betekent in grote lijnen geen geld om vernieuwing te kunnen betalen. Tenslotte is er de democratische crisis: de rol van de overheid is de laatste jaren sterk veranderd; er is geen sprake meer van een natuurlijk gezag, ontwikkelingen gaan veel sneller dan de overheid bij kan houden, informatie kan overal en snel verkregen worden enz. enz. Binnen de samenleving zijn krachten en talenten aanwezig, die veel beter dan de overheid zaken kunnen regelen, en vaak ook nog efficiënter. Waar de overheid dan op lokaal niveau met nieuwe en zware taken te maken krijgt, doet ze er verstandig aan een andere rol aan te nemen. De komende jaren wil het college die andere rol onderzoeken: hoe kunnen we als gemeente de dingen anders doen en veel meer gebruik maken van de krachten in de samenleving. Elk collegelid heeft een onderwerp aangewezen waarmee een eksperiment wordt uitgevoerd. Daarbij gaat het er om te bezien hoe op een andere manier kan worden gewerkt. Onze burgemeester gaat het nieuwe drank en horecabeleid samen met de sector vormgeven; wethouder Arends gaat aan de gang met de buitensportaccomodaties; wethouder Thalens met dorpsaccomodaties; wethouder Houwing eksperimenteert met gebiedsopbrengsten uit windenergie, en wethouder Wilms gaat in Zwartemeer bezien of dorpsbudgetten een weg kunnen zijn om taken anders te verdelen. Wethouder Jumelet gaat sociale teams in wijken/dorpen toepassen en ikzelf zal mij richten op de verdere ontwikkeling van Emmen Revisited o.a. middels de dorpscooperatie in Nieuw Dordrecht. Over deze zaken en de achtergronden daarvan valt nog veel meer te vertellen. We zullen bezien in overleg met de redactie van De Rooie Draod hoe we daar de komende twee jaar vorm aan kunnen geven. Afgelopen zaterdag was ik in Utrecht bij een partijbijeenkomst over de WMO. Onze partijgenoot staatssecretaris Martin van Rijn maakte daar heel erg duidelijk dat ingrepen meer dan noodzakelijk zijn om te zorgen dat we de kern van ons zorgsysteem de komende tientallen jaren overeind kunnen houden. Daarover wellicht ook meer via een artikel dat in Lokaal Bestuur heeft gestaan. 10 PvdA Emmen

11 Politiek & Politiek Henk Jeurink Afgelopen week naar de ledenvergadering van onze afdeling geweest. De VVD mag dan, aangezet door Hans Wiegel, op zijn achterste poten hebben gestaan, ook in Zuidoost-Drenthe is het verre van rustig. Volgens oud-raadslid Willem Bos gaat het niet goed. Hij kan het weten. Want in zijn jeugd in Weerdinge was de plaatselijke partijtop geregeld in de keuken van Willems vader in vergadering bijeen. "Toen ging het er hard om weg. Tegenwoordig zijn we laks." Dat 'laks' liet me niet los. Volgens het woordenboek van de Drentse dialecten is 'laks' traag maar ook er niet bovenop zitten. Vooral dat laatste klinkt in de oproep van Willem door. In de laatste column van 2011 heb ik uitvoerig stilgestaan bij de Pvda-opschudbijeenkomsten in het land. Ik was naar Groningen geweest. Daar zou een vervolg op komen. Nooit meer iets van gehoord. Ondertussen heeft de partij een nieuwe voorzitter. Verdween Job Cohen te vroeg naar het aanrecht. Wonnen we bijna de verkiezingen en werd er in Haren gefeest. Sinds kort zit de partij weer in de regering en zet onze eigen 'rooie' Commissaris van de Koningin één van de aanzetters tot het opschudden Piet Boekhoudt aan de kant. Dat is daadkracht en nog eens daadkracht. Eigenlijk kunnen we onmogelijk blijven volhouden dat we 'laks' zijn. Dat vraagt om verdieping. Volgens Marcel van Dam (Volkskrant 22 november 2012) is de coalitie tussen de PvdA en de VVD, een nieuwe, grote stap in de afbraak van de ideologie als drijfveer voor politiek handelen. "Politici zijn managers geworden. Het gaat niet meer om het realiseren van idealen, maar om het zo snel mogelijk bereiken van meer economische rationaliteit uitgedrukt in aantallen en geld. Idealen mogen daarbij niet in de weg staan." Diederik Samsom zei zelfs "Het reageerakkoord had ook één zin kunnen zijn: wij doen het tot het voorjaar 2017 samen." Zo zijn de idealen van de PvdA en de VVD ondergeschikt gemaakt aan het voortbestaan van het kabinet Rutte II. Politici, vooral van regeringszijde, zijn steeds vaker bezig met het creëren van draagvlak. Voor sommige is dat hun belangrijkste taak geworden. Diederik Samsom is daarbij onovertroffen. Volgens Marcel van Dam is hij erin geslaagd het beeld te vestigen dat de bezuinigingen via nivellerende inkomensmaatregelen eerlijk worden verdeeld. "De werkelijkheid is dat de inkomensnivellering nauwelijks iets voorstelt in verhouding tot het pakket maatregelen dat de zwakkeren treft. Op de sociale zekerheid 5.5 miljard en op de zorg 6,4 miljard. 250 miljoen voor de 'sociale agenda' is 0.5 procent daarvan. Volgens Rutte staan we als sociaal-democraten bekend om onze betrouwbaarheid. Tijdens de ledenvergadering is afgesproken dat we volgend jaar over het bereiken van onze idealen met elkaar gaan spreken. Dat kan geen kwaad. Binnenkort wordt tijdelijk een standbeeld van Lenin aan de voet van de Vaart in Assen geplaatst. Hij geeft de richting aan. Voorlopig is de PvdA verworden tot een beweging die voor wat haar linkse richting betreft een forse pas op de plaats heeft moeten maken. Niet opzouten, maar er met elkaar over praten begin Henk Jeurink. 11 PvdA Emmen

12

Q en A Ouderen. Solidariteit & gemeenschap

Q en A Ouderen. Solidariteit & gemeenschap Q en A Ouderen Solidariteit & gemeenschap 1. Moeten ouderen straks een beroep doen op familie of buren? De PvdA wil een samenleving waarin we ook zorg voor elkaar hebben. Een samenleving waarin we de zorg

Nadere informatie

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen

Nieuwsbrief nr. 3, september 2013. Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Nieuwsbrief nr. 3, september 2013 Hoge opkomst ontbijtbijeenkomsten Aalsmeer en Amstelveen Amstelveen, donderdagochtend 29 augustus om 7.45 uur s ochtends op het plein voor het raadhuis. Een vriendelijk

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF18. Wij stáán er voor VAN HET BESTUUR NIEUWE LEDEN: www.sgpgeldermalsen.nl 4/2015. Voor in uw agenda: NAJAARSVERGADERING 25 NOVEMBER

NIEUWSBRIEF18. Wij stáán er voor VAN HET BESTUUR NIEUWE LEDEN: www.sgpgeldermalsen.nl 4/2015. Voor in uw agenda: NAJAARSVERGADERING 25 NOVEMBER VAN HET BESTUUR Het zomerreces is weer voorbij. Als u deze nieuwsbrief leest zijn de eerste commissievergaderingen en raadsvergaderingen al weer achter de rug. Er is veel wat aandacht vraagt, de zondagsontheiliging

Nadere informatie

= = Besluitvormende raadsvergadering d.d. 28 mei 2013 Agendanr. 7.

= = Besluitvormende raadsvergadering d.d. 28 mei 2013 Agendanr. 7. *ZE946A470E0* = = Besluitvormende raadsvergadering d.d. 28 mei 2013 Agendanr. 7. Aan de Raad No.ZA.13-22432/DV.13-190, afdeling Ruimte. Sellingen, 16 mei 2013 Onderwerp: Beleidsvisie Wonen en Leven Inleiding

Nadere informatie

Politieke bijdrage fractie PvdA begroting 2012. Voorzitter,

Politieke bijdrage fractie PvdA begroting 2012. Voorzitter, Politieke bijdrage fractie PvdA begroting 2012 Voorzitter, In uw inleidende tekst geeft u aan dat zich niet wil laten gijzelen door het rijksbeleid en de daarbij behorende bezuinigingen. U wilt nu duidelijkheid

Nadere informatie

MdV UITGESPROKEN TEKST GELDT

MdV UITGESPROKEN TEKST GELDT MdV De begroting is wederom een knap staaltje werk waar door heel veel medewerkers in dit huis veel energie en vakmanschap in is gestoken. Dat verdient waardering, zowel richting college als richting al

Nadere informatie

Crisismaatregelen. Welke van de volgende onderwerpen zou dan niet aan de orde mogen komen?

Crisismaatregelen. Welke van de volgende onderwerpen zou dan niet aan de orde mogen komen? Crisismaatregelen De financiele en economische crisis zorgt ervoor dat o.a. de pensioenfondsen op dit moment geen dekking meer hebben voor het uitbetalen van pensioenen in de toekomst en dat het ernaar

Nadere informatie

Vooruit naar de oorsprong

Vooruit naar de oorsprong Vooruit naar de oorsprong strategisch kader 2014-2016 1 Strategisch kader in 12 puntjes 1 We zien goed en plezierig wonen als basis van bestaan 2 We bieden mensen met lagere inkomens goede, passende woonruimte

Nadere informatie

Voorzitter, Er is al heel veel gezegd. Dat gaat de VVD niet doen.

Voorzitter, Er is al heel veel gezegd. Dat gaat de VVD niet doen. Er is al heel veel gezegd. Dat gaat de VVD niet doen. Toen wij over het coalitieakkoord spraken, telde de VVD Den Haag haar zegeningen. Er werd ruimte geboden voor een aantal van onze ideeën. Bijvoorbeeld

Nadere informatie

Congrestoespraak Lodewijk Asscher PvdA-congres, 3 november 2012. -GESPROKEN WOORD GELDT-

Congrestoespraak Lodewijk Asscher PvdA-congres, 3 november 2012. -GESPROKEN WOORD GELDT- Congrestoespraak Lodewijk Asscher PvdA-congres, 3 november 2012. -GESPROKEN WOORD GELDT- Dames en Heren, Partijgenoten, Ik sta hier beduusd voor u. Het is een bijzondere tijd geweest. Als ik in terugkijk

Nadere informatie

Meerjarenprogramma begroting 2015-2017 en 2 e concernbericht 2013.

Meerjarenprogramma begroting 2015-2017 en 2 e concernbericht 2013. Meerjarenprogramma begroting 2015-2017 en 2 e concernbericht 2013. Voorzitter, college, collega raadsleden, mensen op de publieke tribune, luisteraars van de Zuidwest FM en lezers van onze GBWP bijdrage.

Nadere informatie

Inleiding. Tegenbegroting 2015 PvdA Utrecht pagina 2

Inleiding. Tegenbegroting 2015 PvdA Utrecht pagina 2 Tegenbegroting 2015 Inleiding Vrijheid, democratie, rechtvaardigheid, duurzaamheid en solidariteit. Dat zijn de idealen van de sociaal-democratie. In deze tegenbegroting 2015 vertaalt de PvdA Utrecht deze

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF, NOVEMBER 2014

NIEUWSBRIEF, NOVEMBER 2014 AFDELING AMERSF0ORT-BUNSCHOTEN www.pvda-amersfoort.nl secretaris@pvda-amersfoort.nl NIEUWSBRIEF, NOVEMBER 2014 Woord van de voorzitter: Giro 555 en dichterbij huis. Er voltrekt zich een humanitaire ramp

Nadere informatie

Kwaliteitsverbetering van de (huur)voorraad in tijden van Krimp Opwierde APPINGEDAM. Delfzijl, 21 november 2013

Kwaliteitsverbetering van de (huur)voorraad in tijden van Krimp Opwierde APPINGEDAM. Delfzijl, 21 november 2013 Kwaliteitsverbetering van de (huur)voorraad in tijden van Krimp Opwierde APPINGEDAM Delfzijl, 21 november 2013 Frank van der Staay Atrivé/Woongroep Marenland Appingedam Onderwerpen Woonplan 2002 koersen

Nadere informatie

WIE BESTUURT DE GEMEENTE?

WIE BESTUURT DE GEMEENTE? WIE BESTUURT DE GEMEENTE? De gemeente dichtbij Dagelijks heeft u met de gemeente te maken. Zo zorgt de gemeente ervoor dat uw vuilnis wordt opgehaald en dat er wegen en fietspaden worden aangelegd. Bij

Nadere informatie

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal

Handboek Politiek. Derde Kamer der Staten-Generaal Handboek Politiek Derde Kamer der Staten-Generaal Hallo Kamerlid van de Derde Kamer der Staten-Generaal, Gefeliciteerd! Deze week ben jij een politicus. Je gaat samen met je klasgenoten discussiëren over

Nadere informatie

Krimp in Fryslân. Inwonertal

Krimp in Fryslân. Inwonertal Krimp in Fryslân Bevolkingsdaling, lokaal en regionaal, is een vraagstuk van nu én de komende jaren. Hoewel pas over enkele decennia de bevolking van Fryslân als geheel niet meer zal groeien, is in sommige

Nadere informatie

Woonruimtebemiddeling: samen leven met minder regels

Woonruimtebemiddeling: samen leven met minder regels POSITION PAPER Woonruimtebemiddeling: samen leven met minder regels VNG-INZET VOOR DE NIEUWE HUISVESTINGSWET Inleiding In delen van het land is nog steeds sprake van knelpunten op de woningmarkt, met gevolgen

Nadere informatie

5.4. Boekverslag door B woorden 2 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Inhoudsopgave

5.4. Boekverslag door B woorden 2 juni keer beoordeeld. Maatschappijleer. Inhoudsopgave Boekverslag door B. 1102 woorden 2 juni 2003 5.4 32 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Inhoudsopgave - Inleiding - Samenvatting verkiezingsstrijd - Artikelen - Bronvermelding Inleiding Verkiezingen We

Nadere informatie

Wie bestuurt de gemeente?

Wie bestuurt de gemeente? Wie bestuurt de gemeente? De gemeente iedereen heeft er op een of andere manier mee te maken. Zo zorgt de gemeente ervoor dat uw huishoudelijk afval wordt opgehaald en dat er wegen en fietspaden worden

Nadere informatie

ER IS GENOEG VOOR IEDEREEN. SP-voorstel voor een eerlijke verdeling van de lasten in Rotterdam

ER IS GENOEG VOOR IEDEREEN. SP-voorstel voor een eerlijke verdeling van de lasten in Rotterdam ER IS GENOEG VOOR IEDEREEN SP-voorstel voor een eerlijke verdeling van de lasten in Rotterdam Initiatiefvoorstel SP Rotterdam maart 2015 Er is genoeg voor iedereen SP-voorstel voor een eerlijke verdeling

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

JONGEREN IN GELDERLAND OVER

JONGEREN IN GELDERLAND OVER JONGEREN IN GELDERLAND OVER een sterk bestuur en hun gemeente Aanleiding De provincie Gelderland werkt samen met VNG Gelderland aan het project Sterk Bestuur Gelderland (SBG). In het project wordt het

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord

Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen bekijken een filmpje van de NOS, van maandag 29 oktober. Daarna beantwoorden ze vragen over dit

Nadere informatie

Werken in een andere sector of branche: iets voor u?

Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Werken in een andere sector of branche: iets voor u? Uw hele loopbaan blijven werken in dezelfde sector of branche? Voor veel werknemers is het bijna vanzelfsprekend om te blijven werken in de sector of

Nadere informatie

Uitzicht op een betere wijk

Uitzicht op een betere wijk Uitzicht op een betere wijk Deze visie is tot stand gekomen in bijeenkomsten met verschillende partijen. We danken de deelnemers hartelijk voor hun inzet. Wilt u meer weten? Heeft u na het lezen van deze

Nadere informatie

werkt voor en met bewoners in wijken en buurten

werkt voor en met bewoners in wijken en buurten werkt voor en met bewoners in wijken en buurten Oma Geertje vertelt. 2 Welbions: we werken er allemaal. Wij zijn dé woningcorporatie van Hengelo en verhuren meer dan 13.000 woningen aan in totaal 25.000

Nadere informatie

Voorzitter, dames, mijne heren,

Voorzitter, dames, mijne heren, Tijdens de begrotingsbehandeling heeft de VVD voorstellen gedaan om de verkeersveiligheid op de Van Boetzelaerlaan en Sportlaan te verbeteren. Hieronder de volledige inbreng van de VVD tijdens de begrotingsbehandeling.

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Agenda. 1. Opening 2. Stand van zaken Leefbaar Balgoij 3. Presentatie resultaten enquête wonen 4. Scenario s 5. Hoe verder?

Agenda. 1. Opening 2. Stand van zaken Leefbaar Balgoij 3. Presentatie resultaten enquête wonen 4. Scenario s 5. Hoe verder? Agenda 1. Opening 2. Stand van zaken Leefbaar Balgoij 3. Presentatie resultaten enquête wonen 4. Scenario s 5. Hoe verder? Pilot burgerparticipatie De ontwikkeling van de dorpsplannen door de kernen betekenen

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2011 tijdvak 2 maatschappijleer 2 CSE GL en TL Tekstboekje GT-0323-a-11-2-b Analyse maatschappelijk vraagstuk: jeugdwerkloosheid tekst 1 FNV vreest enorme stijging werkloosheid jongeren

Nadere informatie

Jongeren en Starters op de Heetense Woningmarkt

Jongeren en Starters op de Heetense Woningmarkt Enquête; Jongeren en Starters op de Heetense Woningmarkt Vaak wordt verteld dat er in Heeten onvoldoende aanbod is voor jeugdigen en starters op de woningmarkt. Als Plaatselijk belang willen wij graag

Nadere informatie

Verandering is dichterbij dan je denkt

Verandering is dichterbij dan je denkt Verandering is dichterbij dan je denkt Tegenbegroting 2016 Verandering is dichterbij dan je denkt Soms slaat verbazing om in boosheid. Het overkomt me niet vaak, maar de afgelopen maanden kreeg het kabinet

Nadere informatie

PvdA Hillegom Antwoorden op vragen omroep BO

PvdA Hillegom Antwoorden op vragen omroep BO PvdA Hillegom Antwoorden op vragen omroep BO Wat is de naam van uw partij? PvdA Hillegom Wie is uw lijsttrekker? Annemieke van Dijk en Fred van Loenen Wie is uw wethouderskandidaat? De PvdA heeft in Hillegom

Nadere informatie

Belangen: Macht van de Eerste Kamer

Belangen: Macht van de Eerste Kamer Belangen: Macht van de Eerste Kamer Korte omschrijving werkvorm: Aan de hand van een werkblad ontdekken leerlingen dat de plannen van het kabinet waarschijnlijk wel door de Tweede Kamer komen, maar niet

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Naam: Luc Greven. Naam: Trijn Jongman

Naam: Luc Greven. Naam: Trijn Jongman Naam: Luc Greven! Woonplaats: Steenwijk Partij: Partij van de Arbeid Plaats op de kieslijst: 1 Als u voldoende stemmen krijgt neemt u dan plaats in de raad: ja Wat wilt u in de komende vier jaar realiseren:

Nadere informatie

Wat doen wij als Cliëntenraad Werk en Bijstand van de gemeente Tytsjerksteradiel voor u?

Wat doen wij als Cliëntenraad Werk en Bijstand van de gemeente Tytsjerksteradiel voor u? Maart 2014 In deze nieuwsbrief: 1. Over de cliëntenraad 2. Tot ziens en welkom 3. Verslag achterbanbijeenkomst 18 maart 2013 4. SUN (Stichting Urgente Noden) 5. Werkcafé 6. Dyn Ynset 7. Stichting Leergeld

Nadere informatie

Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst. Het regeerakkoord in eenvoudige taal D66

Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst. Het regeerakkoord in eenvoudige taal D66 Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst Het regeerakkoord in eenvoudige taal D66 D66 is tevreden met het regeerakkoord. Samen met VVD, CDA en ChristenUnie willen we veel bereiken, maar we kiezen ook voor

Nadere informatie

Debat: regionaal en nationaal

Debat: regionaal en nationaal Debat: regionaal en nationaal Korte omschrijving werkvorm In deze werkvorm debatteren leerlingen over het verschil tussen een regionale of lokale partij en een landelijke partij. Leerdoelen Leerlingen

Nadere informatie

Allereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven

Allereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven Toespraak staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tijdens het bedrijvencongres Samen scholen, pure winst! op 11 september 2009 in Eindhoven. Dames en heren, Allereerst wil ik de

Nadere informatie

Schouwen-Duiveland Levensloopbestendig? Eric Schellekens 26 mei

Schouwen-Duiveland Levensloopbestendig? Eric Schellekens 26 mei Schouwen-Duiveland Levensloopbestendig? Eric Schellekens 26 mei 2016 06-23169709 Inleiding Trends in de woningmarkt (m.n. voor senioren) Trends in de zorg Trends onder ouderen Levensloopbestendigheid??

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

32 Kwaliteitsbevordering

32 Kwaliteitsbevordering DC 32 Kwaliteitsbevordering 1 Inleiding In dit thema gaan we in op de begrippen kwaliteit, kwaliteitszorg en kwaliteitsbeleid. Het zijn onderwerpen die niet meer weg te denken zijn uit het Nederland van

Nadere informatie

Speech Annet Bertram,DG Wonen, namens de minister van VROM bij Jubileumbijeenkomst SVN 5 oktober 2006 te Rotterdam

Speech Annet Bertram,DG Wonen, namens de minister van VROM bij Jubileumbijeenkomst SVN 5 oktober 2006 te Rotterdam Speech Annet Bertram,DG Wonen, namens de minister van VROM bij Jubileumbijeenkomst SVN 5 oktober 2006 te Rotterdam thema; financiering van de woningmarkt Ik ben blij dat ik deze bijeenkomst kan bijwonen

Nadere informatie

Wie bestuurt de gemeente?

Wie bestuurt de gemeente? Wie bestuurt de gemeente? De gemeente iedereen heeft er op een of andere manier mee te maken. Zo zorgt de gemeente ervoor dat uw huishoudelijk afval wordt opgehaald en dat er wegen en fietspaden worden

Nadere informatie

Huidig economisch klimaat

Huidig economisch klimaat Huidig economisch klimaat 1.1 Beschrijving respondenten Er hebben 956 ondernemers meegedaan aan het onderzoek, een respons van 38. De helft van de respondenten is zzp er (465 ondernemers, 49). Het aandeel

Nadere informatie

Eén panellid, werkzaam in de juridische dienstverlening, geeft juist aan dat zijn omzet is toegenomen door de kredietcrisis.

Eén panellid, werkzaam in de juridische dienstverlening, geeft juist aan dat zijn omzet is toegenomen door de kredietcrisis. Respons Van 25 juni tot en met 5 juli is aan de leden van het Brabantpanel een vragenlijst voorgelegd met als thema Kredietcrisis. Ruim de helft van de 1601 panelleden (54%) vulde de vragenlijst in. Hieronder

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma. Kies voor de ander. Gewoon oog voor elkaar

Verkiezingsprogramma. Kies voor de ander. Gewoon oog voor elkaar Verkiezingsprogramma Kies voor de ander Gewoon oog voor elkaar VERKIEZINGSPROGRAMMA IN GEWONE TAAL 2018 2022 Gewoon oog voor elkaar VOORWOORD In november 2018 gaan we stemmen. We kiezen een nieuwe gemeenteraad.

Nadere informatie

1. Inleiding 2. Analyse 2.1. Een derde van de ouders geeft aan minder te gaan werken

1. Inleiding 2. Analyse 2.1. Een derde van de ouders geeft aan minder te gaan werken 1. Inleiding Vorig jaar kondigde de regering grote bezuinigingen aan op de kinderopvang. De bezuinigingen lopen op tot 774 miljoen in 2015. In 2012 snijdt de regering met zo'n 400 miljoen euro in de kinderopvang.

Nadere informatie

Beschikbaarstelling krediet overdracht woonwagenlocaties Geulweg en Taandel

Beschikbaarstelling krediet overdracht woonwagenlocaties Geulweg en Taandel Betreft: Raadsvergadering 23 mei 2013 Beschikbaarstelling krediet overdracht woonwagenlocaties Geulweg en Taandel Wij stemmen CDA fractie in met het voorstel om de woonwagenlocaties over te dragen en daarvoor.

Nadere informatie

Kadernota 2015 Raad 2 juli 2015. Voorzitter, collega-raadsleden, college, dames en heren,

Kadernota 2015 Raad 2 juli 2015. Voorzitter, collega-raadsleden, college, dames en heren, Kadernota 2015 Raad 2 juli 2015 Voorzitter, collega-raadsleden, college, dames en heren, Wanneer we kijken naar de wereld om ons heen, dan beseffen we hoe rijk gezegend we zijn met de omgeving waarin we

Nadere informatie

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het.

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. ONTMOET HUMANITAS Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. Zonder uitzondering. Lukt het je niet alleen,

Nadere informatie

Toekomst Huishoudelijk Werk (HHW):

Toekomst Huishoudelijk Werk (HHW): Toekomst Huishoudelijk Werk (HHW): Tussentijdse notitie ter informatie over stand en gang van zaken en ter stimulering van de dialoog over vernieuwingsmogelijkheden Beleid van het Rijk: De gemeente Peel

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

13 februari 2016. Onderzoek: ZZP-ers en verplichte verzekering

13 februari 2016. Onderzoek: ZZP-ers en verplichte verzekering 13 februari 2016 Onderzoek: ZZP-ers en verplichte verzekering Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een

Nadere informatie

Achtergrondinformatie Woonsymposium WONEN IN STAD.NL SESSIE BETAALBAAR- HEID

Achtergrondinformatie Woonsymposium WONEN IN STAD.NL SESSIE BETAALBAAR- HEID Achtergrondinformatie Woonsymposium WONEN IN STAD.NL SESSIE BETAALBAAR- HEID donderdag 19 maart 2015 BETAAL- BAARHEID Groningen is de jongste stad van Nederland. Van de totaal circa 200.000 inwoners zijn

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

Bouwen aan beloften. Woningbouwvereniging Alkemade. Bezoekadres De Lasso GV Roelofarendsveen. Postadres Postbus AD Roelofarendsveen

Bouwen aan beloften. Woningbouwvereniging Alkemade. Bezoekadres De Lasso GV Roelofarendsveen. Postadres Postbus AD Roelofarendsveen Bouwen aan beloften Woningbouwvereniging Alkemade Bezoekadres De Lasso 1 2371 GV Roelofarendsveen Postadres Postbus 150 2370 AD Roelofarendsveen T 071 331 50 00 F 071 331 71 44 www.wbv-alkemade.nl algemeen@wbv-alkemade.nl

Nadere informatie

Nieuwjaarstoespraak 3 januari Geachte aanwezigen,

Nieuwjaarstoespraak 3 januari Geachte aanwezigen, Nieuwjaarstoespraak 3 januari 2012 Geachte aanwezigen, Ik wil beginnen met u van harte welkom te heten op deze derde dag van het nieuwe jaar. De eerste maal dat wij hier in het nieuwe Stadshuis deze nieuwjaarsbijeenkomst

Nadere informatie

Wij timmeren aan de weg

Wij timmeren aan de weg Wij timmeren aan de weg Even voorstellen; Bouwkracht Vakpersoneel. Bouwkracht vakpersoneel B.V. is onderdeel van de LubronGroep en voortgekomen uit Lubron technisch intermediair. Onder de vlag van Lubron

Nadere informatie

ANBO THEMA-ONTBIJT. Wonen. Dinsdag 7 oktober 2014, Sociëteit De Witte, Den Haag

ANBO THEMA-ONTBIJT. Wonen. Dinsdag 7 oktober 2014, Sociëteit De Witte, Den Haag ANBO THEMA-ONTBIJT Wonen Dinsdag 7 oktober 2014, Sociëteit De Witte, Den Haag Impressie van het Woonontbijt van ANBO. Op 7 oktober heeft ANBO in de Sociëteit de Witte in Den Haag een ontbijt georganiseerd,

Nadere informatie

Ontwikkelprogramma armoede gemeente Leeuwarden 2014

Ontwikkelprogramma armoede gemeente Leeuwarden 2014 Ontwikkelprogramma armoede gemeente Leeuwarden 2014 Inleiding Uit onze gemeentelijke armoedemonitor 1 blijkt dat Leeuwarden een stad is met een relatief groot armoedeprobleem. Een probleem dat nog steeds

Nadere informatie

Kiezen, Delen én Doen Samen voor een sterke woningmarkt. platform woningcorporaties noord-holland noord

Kiezen, Delen én Doen Samen voor een sterke woningmarkt. platform woningcorporaties noord-holland noord Kiezen, Delen én Doen Samen voor een sterke woningmarkt platform woningcorporaties noord-holland noord Voorwoord Op 15 december 2011 is door ruim 20 corporaties uit de subregio s Noordkop, West-Friesland,

Nadere informatie

Inleiding. Vervolgens worden uitgangspunten geformuleerd die van belang zijn voor de regionale woonvisie.

Inleiding. Vervolgens worden uitgangspunten geformuleerd die van belang zijn voor de regionale woonvisie. notitie Wonen in Molenwaard april 2012 Inleiding De woningmarkt is de laatste jaren sterk aan veranderingen onderhevig. De economische situatie heeft grote gevolgen gehad voor de woningmarkt, evenals nieuwe

Nadere informatie

PvdA Amsterdam Ingediende moties Politieke ledenraad 19-09-2015. Motie bij agendapunt Basisinkomen

PvdA Amsterdam Ingediende moties Politieke ledenraad 19-09-2015. Motie bij agendapunt Basisinkomen PvdA Amsterdam Ingediende moties Politieke ledenraad 19-09-2015 Motie bij agendapunt Basisinkomen 1. de motie Basisinkomen (nr. 37), zoals aangenomen door het Congres van januari 2015, voorstellende een

Nadere informatie

Mijn mening over harmelen.nl

Mijn mening over harmelen.nl Mijn mening over harmelen.nl Woonvisie Beleid in opdracht van Gemeenteraad Democratisch besluit Breed draagvlak Handvat voor alle partijen Geeft een inventarisatie over het huidige woning voorraad Uitvoeringskader

Nadere informatie

Platform Wonen Assen 3 oktober 2013

Platform Wonen Assen 3 oktober 2013 Platform Wonen Assen 3 oktober 2013 Aanvalsplan wonen Albert Smit wethouder financiën, vastgoed, grondzaken en wonen 1 Aanvalsplan wonen: aanleiding Sinds 2008: Economische recessie Stagnerende woningmarkt

Nadere informatie

TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG voor de centrale cliëntenraad-

TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG voor de centrale cliëntenraad- TOELICHTING OP HET JAARVERSLAG 2015 -voor de centrale cliëntenraad- Inleiding Wat maakt 2015 nu nog uit? 2016 is al weer een paar maanden oud. En we zijn al benieuwd naar 2017. Het eerste jaar zonder Pierre.

Nadere informatie

S p o e d l e v e r I n g

S p o e d l e v e r I n g S p o e d l e v e r I n g Datum :19 februari 2006 Zender : TV Omroep : RTL 7 Rubriek : Business Class Tijdstip : 11u03 Tijdsduur : 11 minuten Registratienummer : 6089 Onderwerp : Gesprek met Minister S.

Nadere informatie

Alleen samen maken we Nijkerk mooier

Alleen samen maken we Nijkerk mooier Woningstichting Nijkerk De klant staat centraal. Je kunt geen ondernemingsplan openslaan, of je stuit op deze missie. Zet je de klant centraal door in zijn schoenen te gaan staan? Dat is een goed begin,

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Aan de orde is het VAO Persoonsgebondenbudget (AO d.d. 21/11).

Aan de orde is het VAO Persoonsgebondenbudget (AO d.d. 21/11). Persoonsgebondenbudget Aan de orde is het VAO Persoonsgebondenbudget (AO d.d. 21/11). Mevrouw Bergkamp (D66): Voorzitter. Eigen regie en keuzevrijheid voor de zorg en ondersteuning die je nodig hebt, zijn

Nadere informatie

Wat zouden ouderen zelf kunnen doen?

Wat zouden ouderen zelf kunnen doen? - Voorstellen Er is mij gevraagd om vanuit mijn achterban wat te vertellen over de problemen waar je tegen aan loopt als je ouder wordt. Eigenlijk zoude alle nieuw te bouwen woningen uitgerust moeten zijn

Nadere informatie

Inbreng Tweede Termijn Kaderbrief Gijs Holla

Inbreng Tweede Termijn Kaderbrief Gijs Holla Inbreng Tweede Termijn Kaderbrief Gijs Holla Dank u wel voorzitter, Graag wil ik beginnen met het danken van het college en haar ambtenaren voor de uitvoerige beantwoording van alle vragen die wij hadden.

Nadere informatie

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco.

3 Bijna ruzie. Maar die Marokkanen en Turken horen hier niet. Ze moeten het land uit, vindt Jacco. 1 Het portiek Jacco ruikt het al. Zonder dat hij de voordeur opendoet, ruikt hij al dat er tegen de deur is gepist. Dat gebeurt nou altijd. Zijn buurjongen Junior staat elke avond in het portiek te plassen.

Nadere informatie

Dames en heren, 1 DVHN, 9 september 2015.

Dames en heren, 1 DVHN, 9 september 2015. Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, opening bijeenkomst Klantengroep Samenwerking Noord (Holland Web Week), Groningen, 16 september 2015 Dames en heren, Goed nieuws is geen nieuws, zeggen

Nadere informatie

Werken aan een Duurzame Toekomst

Werken aan een Duurzame Toekomst 2 Werken aan een Duurzame Toekomst Sterk, Sociaal, Solide./> F/x \:.i t / /\ GROENUMIlffi n NUMEGEN IJ W PARTIJ VAN DE ARBEID Nijmegen -^S ^ &...^(i** Perspectiefnota 22-25 Amendement GroenLinks, PvdA

Nadere informatie

De economie zit in de lift, maar wat merkt Stadskanaal hiervan?

De economie zit in de lift, maar wat merkt Stadskanaal hiervan? Inleiding Voorzitter Voorjaarsnota 2017 De economie zit in de lift, maar wat merkt Stadskanaal hiervan? Het scenario ziet er voor de gemeente Stadskanaal een stuk minder rooskleurig uit. De transitie jaren

Nadere informatie

Goede tijden, slechte tijden. Soms zit het mee, soms zit het tegen

Goede tijden, slechte tijden. Soms zit het mee, soms zit het tegen Slides en video s op www.jooplengkeek.nl Goede tijden, slechte tijden Soms zit het mee, soms zit het tegen 1 De toegevoegde waarde De toegevoegde waarde is de verkoopprijs van een product min de ingekochte

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

De economische crisis en Oud-West

De economische crisis en Oud-West De economische crisis en Oud-West Van 30 juni tot en met 7 juli 2009 kon het bewonerspanel van Oud-West vragen beantwoorden over de economische crisis. Hebben de panelleden het idee dat ze de gevolgen

Nadere informatie

Begroting 2013 en meerjarenbegroting

Begroting 2013 en meerjarenbegroting Begroting 2013 en meerjarenbegroting 2014-2016. Voorzitter, college, collega raadsleden, mensen op de publieke tribune, luisteraars van de Zuidwest FM en lezers van onze GBWP bijdrage. Onze bijdrage vandaag

Nadere informatie

Onbekommerd wonen in Breda

Onbekommerd wonen in Breda Onbekommerd wonen in Breda Verslag van de aanpak GWI 1998-2015 Geschikt Wonen voor Iedereen 2 Aanleiding In Nederland is sprake van een dubbele vergrijzing. Het aantal ouderen neemt flink toe en ze worden

Nadere informatie

B en W-nummer 15.0379; besluit d.d. 12-5-2015. Onderwerp

B en W-nummer 15.0379; besluit d.d. 12-5-2015. Onderwerp B en W-nummer 15.0379; besluit d.d. 12-5-2015 Onderwerp Beantwoording van schriftelijke vragen aan het college van burgemeester en wethouders van het raadslid A. Van den Boogaard (PvdA) inzake Arbeidsparticipatie

Nadere informatie

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING In gesprek met elkaar. Uitwerking van de stellingen. De onderstaande stellingen hebben we deze avond besproken onder elke stelling staan een aantal opmerkingen die

Nadere informatie

RESP. NR. : MULTI- HH NR.: VERSIE 1. Europees Sociaal Onderzoek 2008. Aanvullende vragenlijst

RESP. NR. : MULTI- HH NR.: VERSIE 1. Europees Sociaal Onderzoek 2008. Aanvullende vragenlijst RESP. NR. : 1 2 3 4 5 6 MULTI- HH NR.: 7 VERSIE 1 Europees Sociaal Onderzoek 2008 Aanvullende vragenlijst ALS U EEN MAN BENT, WILT U DAN VRAAG 1 BEANTWOORDEN? ALS U EEN VROUW BENT, WILT U DAN VRAAG 2 BEANTWOORDEN?

Nadere informatie

Kernboodschappen Woningcorporaties Nederland dicht bij huis

Kernboodschappen Woningcorporaties Nederland dicht bij huis Kernboodschappen Woningcorporaties Nederland dicht bij huis Oktober 2014 Thema 1 Goed wonen en een goede dienstverlening We vinden het in Nederland normaal dat iedereen goed kan wonen. Maar niet iedereen

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

www.schuldinfo.nl Pagina 1

www.schuldinfo.nl Pagina 1 Wijziging beslagvrije voet volgens wetsvoorstel wwb Behandeling wetsvoorstel 6 oktober 2011, Tweede kamer ( ) Het hoofdprincipe, die onafhankelijkheid van ouders, vind ik cruciaal. Je ziet dat wat nu gebeurt,

Nadere informatie

De bieb in De buurt 2

De bieb in De buurt 2 De bieb in de buurt 2 Inleiding De bibliotheek is een plek waar kennis, informatie, mooie verhalen en inspiratie voor het oprapen liggen. De bibliotheek dient als trefpunt in de buurt. Het is een plek

Nadere informatie

Wie bestuurt de gemeente? Wie bestuurt de gemeente?

Wie bestuurt de gemeente? Wie bestuurt de gemeente? Wie bestuurt de gemeente? 1 Wie bestuurt de gemeente? 2 De gemeente iedereen heeft er op een of andere manier mee te maken. Zo zorgt de gemeente ervoor dat uw huishoudelijk afval wordt opgehaald en dat

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

Nieuwsbrief, Januari 2015

Nieuwsbrief, Januari 2015 AFDELING AMERSF0ORT-BUNSCHOTEN www.pvda-amersfoort.nl secretaris@pvda-amersfoort.nl Nieuwsbrief, Januari 2015 Woord van de voorzitter: Waarden Elke godsdienst kent extremisten. Elk land kent achtergestelden.

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

VOLKSHUISVESTING TOEN EN NU!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Van sociale volkshuisvesting naar de woningcorporaties in 2014 is een grote stap.

VOLKSHUISVESTING TOEN EN NU!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Van sociale volkshuisvesting naar de woningcorporaties in 2014 is een grote stap. Belanghoudersbijeenkomst 3 juni 2014 Blad 1. Op verzoek van Wonen Zuidwest Friesland aangaande een toelichting over de betaalbaarheid van het wonen willen wij dit toespitsen op onze corporaties en de veranderingen

Nadere informatie

Van baan naar eigen baas

Van baan naar eigen baas M200912 Van baan naar eigen baas drs. A. Bruins Zoetermeer, juli 2009 Van baan naar eigen baas Ruim driekwart van de ondernemers die in de eerste helft van 2008 een bedrijf zijn gestart, werkte voordat

Nadere informatie

Participatieverslag Nieuw & Anders

Participatieverslag Nieuw & Anders Participatieverslag Nieuw & Anders Op 26 en 31 maart vonden twee bijeenkomsten plaats met de titel Nieuw & Anders plaats. Twee bijeenkomsten die druk bezocht werden door vrijwilligers, verenigingen en

Nadere informatie

Tweede Kamerverkiezingen. groep 7 en 8

Tweede Kamerverkiezingen. groep 7 en 8 Tweede Kamerverkiezingen groep 7 en 8 inhoud blz. 1. Inleiding 3 2. Democratie 4 3. Politieke partijen 5 4. De Tweede Kamer 6 5. Kiezen 7 6. De uitslag 8 7. De meerderheid 9 8. Het kabinet 10 9. De oppositie

Nadere informatie