ORGAAN VAN DE HISTORISCHE KRING HAAKSBERGEN

Transcriptie

1 24e jaargang no. 2 - mei verschijnt 4 X per jaar. ORGAAN VAN DE HISTORISCHE KRING HAAKSBERGEN

2 Aold Hoksebarge REDAKTIE: ADMINISTRATIE: F.A.M. Brummelhuis F.G.M. Gebbink - Broekhuis J.G.L. Overbeeke H.J.J. ten Hagen G.H.J.M. Rengerink Mej. H.M.G. Brummelhuis, Dr. Ariënsstraat 8, 7481 JL Haaksbergen Postgirorekening nr, Bankrekening Alg. Bank Nederland nr beide t.n.v. Penningmeester Historische Kring Haaksbergen Aold Hoksebarge" wordt vier keer per jaar toegezonden aan de leden van de Historische Kring Haaksbergen". Zij betalen voor lidmaatschap en abonnement f 25,00 per jaar. Publikatie of overname van artikelen, geheel of gedeeltelijk, is alleen toegestaan met toestemming van de auteur(s) en bronvermelding. Bestuur van de Historische Kring Haaksbergen W.H.M. Winkels J.G.L. Overbeeke F.A.M. Brummelhuis H.J.J. ten Hagen G.H.J.M. Rengerink B.E. Asbreuk H.M.G. Brummelhuis F.G.M. Gebbink - Broekhuis Lansinkstraat 14 1e voorzitter Fazantstraat 13 1e secretaris Stiegert 68 1e penn. meester/ 2e voorz. Mozartstraat 46 2e secretaris De Kerkuil 38 2e penn.meester Benteloseweg 23 Dr. Ariënsstraat 8 Kolenbranderweg JP Haaksbergen tel BG Haaksbergen tel GE Haaksbergen tel VD Haaksbergen tel KA Denekamp tel PN Haaksbergen tel JL Haaksbergen tel SE Haaksbergen tel

3 VERENIGINGSNIEUWS 1525 Dialezing Op donderdag 28 februari j.l. vond in de Richtershof de tweede bijeenkomst plaats in het winterseizoen 1990/91. Deze avond werd verzorgd door het echtpaar Grootjans uit Borculo met een interessante dia-lezing. Deze lezing droeg als titel "Van Bron tot Zutphen". Aan de hand van prachige dia's werd een tocht gemaakt langs de Berkel beginnende op de Baumberge bij het historische stadje Billerbeck, alwaar de Berkel ontspringt. Afzakkend naar Zutphen werd aandacht geschonken aan flora en fauna en de geschiedenis van oude dorpen en stadjes aan deze rivier. Na afloop mocht het echtpaar Grootjans een warm applaus in ontvangst nemen van de 65 aanwezigen, die wederom een geslaagde avond hadden meegemaakt. Jaarvergadering Op dinsdag 23 april j.l. bezochten 70 leden de jaarvergadering in Bruin café Menzing aan de Eibergsestraat. De notulen van de vorige jaarvergadering en de jaarverslagen van de secretaris en penningmeester werden ongewijzigd goedgekeurd. Voor het jaar 1992 zal de kontributie hetzelfde blijven als over het jaar 1991 nl. ƒ 25,00 per jaar. De aftredende bestuursleden mevrouw F.G.M. Gebbink-Broekhuis en de heer B.E. Asbreuk, die zich bieden herkiesbaar stelden, werden voor een periode van vijfjaar herkozen. Zoals gebruikelijk werden er voor dit jaar weer minstens twee excursies aangekondigd. Eén van de excursies zal plaats vinden op maandagmiddag 2 september naar kasteel Twickel. Vroegtijdig zullen de leden hiervan bericht ontvangen, waarbij zij zich alleen schriftelijk kunnen aanmelden i.v.m. de beperkte deelname mogelijkheid. Het bestuur werd in overweging gegeven eens te bekijken of een dagexcursie mogelijk is. Na deze korte jaarvergadering en een koffie pauze kon om kwart over acht een dia-lezing beginnen. Deze werd verzorgd door de heer L. Sevenster uit Twello en droeg als titel: "Overijsselse landhuizen en kastelen in drie hoofdstukken nl. exterieur, tuinen en parken en interieur". Door de prachtige dia's en de prettige verteltrant van de spreker werd het een geslaagde avond. Het Bestuur

4 1526 JAARVERSLAG 1990 Het jaar 1990 is voor de vereniging over het algemeen rustig verlopen met maar één opmerkelijke gebeurtenis. De heer J.G.L. Overbeeke, vanaf de oprichting al secretaris van de verenging, werd op 28 juli op zijn zevenstige verjaardag verrast met een koninklijke onderscheiding, nl. de gouden medaille behorende bij de orde van Oranje Nassau. Deze werd hem opgespeld door de loco-burgemeester Drs. van Winsen. Hij kreeg deze onderscheiding voor zijn grote verdienste voor het historisch onderzoek van de regio en van Haaksbergen in het bijzonder. De eerste aktiviteit in dit verenigingsjaar was op 27 februari in de Richtershof. Er werd een kleurenfilm vertoond, gemaakt door Werner Altemöller uit Burgsteinfurt en droeg als titel "Aus dem Leben der Münsterlander". Deze avond werd bijgewoond door 70 personen. De jaarvergadering vond plaats op 24 april, niet zoals gebruikelijk in de Richtershof, maar in het Richtershuis en werd bijgewoond door 50 personen. Het aftredend bestuurslid, de heer F.A.M. Brummelhuis, stelde zich herkiesbaar en werd met algemene stemmen herkozen. Na een pauze, waarin 10 brokken steen van de Berlijnse Muur werden verloot, was er een lezing met dia's. Deze werd verzorgd door de heer Z. Kolks uit Delden en had als titel "Overijsselse Bedehuizen." Op zaterdag 9 juni vond de voorjaars-excursie plaats naar de partnerstad Ahaus. Het gezelschap bestond uit 42 personen. Deze excursie werd geleid door de heer B. Hijink van de plaatselijke Heimatverein. Op deze middag wer het gemeentehuis en slot Ahaus bekeken. Hierna werd nog een bezoek gebracht aan kerk, gotisch gebedshuis en Heimathaus in Wessum. Alhoewel het in de bedoeling lag in de herfst een bezoek te brengen aan kasteel Twickel, kon dit op het allerlaatste moment niet doorgaan. Gezien een te grote belangstelling is een bezoek aan kasteel Twickel pas in 1991 mogelijk. Derhalve was er op zaterdag 29 september een excursie naar het Nationaal Veenpark in Barger-Compascuum bij Emmen. Aan deze excursie namen 29 personen deel en werd voorbereid door mej. H.M.G. Brummelhuis en de heer H.JJ. ten Hagen. De laatste aktiviteit dit jaar vond plaats op woensdag 21 november. Op deze avond was er een dia-lezing met als titel "Tubanten in dienst van de Romeinen" en werd verzorgd door de heer H. Kolkman uit Enschede. Zestig personen waren op deze avond aanwezig. Zoals al vele jaren vertegenwoordigde de heer J.G.L. Overbeeke de vereniging in de straatnamen-commissie van de gemeente. De heer H.JJ. ten Hagen vertegenwoordigde de vereniging in de Vereniging Hoksebarge Mölln en vervulde

5 1527 daarnaast een adviserende rol bij de totstandkoming van een plaatselijk museum. Van het Jaarboek Twente 1991 werden 119 exemplaren verkocht. Van de uitgegeven boekwerken over de historie van Haaksbergen zijn het afgelopen jaar nog enkele delen verkocht. Er zijn nog enkele exemplaren van deel n van de Historie van Haaksbergen in voorraad en er is nog een beperkte voorraad jaargangen Aold Hoksebarge vanaf 1973 in voorraad. Het ledental van de Historische Kring Haaksbergen bedroeg per 31 december 327 leden. IK KENN OE WA WIER Ik kerm oe wa wier, Mer toch ok ni. Ik deank wat is dat hier, Het is zoo aans. H.JJ. ten Hagen, 2e secretaris.. Op heuke van stroatn, Mangs luuge raams. n Weenkelhoes verloatn, Het steet te koop. Ik veen het jammer, Wat der met oe gebuurt. Is der genne di t de vlamme, Wier anbloazen wil? Vaake was ie de plaase, Woer t wat te doone was. Met luuge weenkelglaaze, Raak iet oet n pas. Met volle drokke stroatn, Zag ik oe ton. Woer hè'j di leu toch eloatn, Zitt ze in t hoes?

6 1528 Ik kenn oe nog wier, Vuur n deel ok ni. n Stadjen op retour? Wordt t nog wier aans? H.S.V. F.G.M. Gebbink-Broekhuis KRUKKENHOEK (V) Wissinkwever De HUURNE bij de erven Teutelink en Weuste werd al vroeg verworven door de in de inleiding Weuste vermelde Hendrik Hassink, die als weduwnaar van Catharina Hoekers omstreeks 1610 hertrouwde met Geertruid Schuttekens, die kort daarna hertrouwde met Hendrik ter Hofstede. In 1650/51 blijkt dat Hendrik Hassinks zoon Winolt en Hendrik ter Hofstedes zoon Arend vermoedelijk bij magescheiding eigenaar van de Huurne geworden waren. De oudst bekende bewoners zijn: A. HERMAN WISSINK, geboren op de Voorste Wissink in Epenzolder als zoon van Hendrik en Aaltje Leferink, ca gehuwd met Grietje Hassink, dochter van Winolt op de Weuste. 1. JAN WISSINK, zie B. 2. Berentje Ensink, dochter van wijlen Herman Wissink, ondertrouwd te Goor pinkstermaandag 1681, gehuwd te Rijssen 3e zondag na Pinksteren 1681 met Hendrik Lamberts, zoon van wijlen Lambert in de Blancke Zee te Enter. Gerichtsprotocollen: /3 Arend ter Hofstede en vrouw Hendrika Wissink cederen aan Herman Wissink en vrouw de katerstede Witte Hermans Huurne voor het Holthuizer hek, de halve Hulsthof met het halve weideke voor Herman Toetelinks huis, het halve kempken de Weert enz.

7 /4 De weduwnaar Winolt Hassink mede optredende voor zijn gezamenlijke mondige kinderen en ook Herman Wissink en vrouw Grietje verkopen aan Willem Ottink de Engelberts gaarden aan de Raynksteeg /3 Herman Wissink en vrouw Grietje zijn 130 daalder schuldig aan Jan te Witbroeke. Onderpand hun katerstede /5 Herman ter Hofstede zegt 100 daalder op aan Herman Wissinkwever en vrouw /12 Herman Wissink en vrouw Grietje zijn 367 daalder schuldig aan Johan Morsink op Wissink. Onderpand de katerstede tussen Toetelink en de Klomperij. Wordt 10 juni 1682 gequiteerd aan Hermans zoon Jan Wissink. B. JAN WISSINK, gehuwd ca met NN 1. EVERT WISSINK, zie C. 2. Grietje Wissink, gehuwd /4 met Jan Wissink, zoon van Gaaken en Aaltje Rommeiers, landbouwers op Wissink Huisman in Eppenzolder. Vuurstedenregister: 1682 Jan Wissink Wever 1751 Gerrit Wissink C. EVERT WISSINK, gehuwd Delden /7 met GRIETJE TEN TUS- SCHEDE, dochter van Jan uit Bentelo, die /2 hertrouwde met ROE- LOF EELKJNK, zoon van Harmen uit Brammelo. Zoon uit het eerste huwelijk: 1. GERRIT WISSINK, zie D. Gerichtsprotocollen: /7 Roelof Eelkink of Wissinkwever en vrouw Grietje ten Tusschede en Jenneke ten Tusschede testeren. Roelof en Jenneke testeren ten gunste van elkaar. Jenneke testeert ten gunste van haar zwager Roelof tegen kostcontract. D. GERRTT WISSINK, gehuwd /7 met GEESJE MARKSLAG, dochter van Jan uit Buurse. Zoon: 1. Evert Wissink, gedoopt /7, jong overleden. Volkstelling 1748: Gerrit Wissinkwever en vrouw, knecht en meid en een oude tante (Jenneke ten Tusschede). Register op de 50e penning:

8 /10 Gerrit Wissink heeft 28 augustus jl. mede namens zijn vrouw Gese Markslag tegen kostcontract het plaatsje Wissinkwever, groot 16 schepel, volgens huwelijksvoorwaarden in eigendom gegeven aan Gese's nicht Janna Markslag en haar a.s. man Jan Bosch. E. JAN BOSCH alias Wissink, zoon van Gerrit en Aaltje Wissink, geboren op Wissink Huisman, overleden /2, gehuwd /9 met JANNA MARKSLAG uit Buurse. 1. Eva Bosch nu Wissink, gedoopt /7. 2. Geertrui Wissink, gedoopt /3, gehuwd /3 met Gerrit Rondeel, die /6 hertrouwde met Janna Nijenhuis. 3. BERENDINA WISSINK, zie F. 4. Gezina Wissink, gedoopt /1, overleden /9, gehuwd /10 met Jan Leferink, landbouwer op de Heuker in Eppenzolder. 5. Geertrui Wissink, gedoopt /6, overl /5, gehuwd /2 met Hendrikus Bennink en ca (niet in Haaksbergen) hertrouwd met Gerrit Jan Lansink. Beiden waren landbouwer op Bennink in Holthuizen. 6. Gerrit Jan Wissink, soldaat, gedoopt /11, overleden /5 in het hospitaal te Amersfoort. F. BERENDINA WISSINK, gedoopt /7, overleden /8, gehuwd /5 met JAN WIELENS, zoon van Jannes en Janna ten Hag. 1. Joannes Wielens, gedoopt /4, gehuwd /1 met Christina Meijerink, weduwe van Hendrik Oostendorp, landbouwer op Jonkman in Langelo. 2. Gerhardus Wielens, gedoopt /12, gehuwd /11 met Gerhardina Meijerink. 3. Egbertus Wielens, gedoopt /1, gehuwd /5 met Geertrui te Rietmolen, landbouwer op de Pas in Holthuizen. 4. GERRIT JAN WIELENS, zie G. 5. Anna Wielens, gedoopt /5, gehuwd /7 met Jan Koenderink, landbouwer op het Raa in Holthuizen. 6. Jan Hendrik Wielens, gedoopt /2, gehuwd /3 met Berendina Horstink. 7. Joanna Wielens, gedoopt /8, gehuwd /7 met Frederik Horstink.

9 1531 Volkstelling 1795: Weduwe J. Wijlens, daghuurder, 4 personen. Koopmansboek H.J. Smits: 1809 Jannes Wijlens op Wissinkwever en vader zijn vrouw. 1814ZoonGerritJan. 1815ZoonEgbert. G. GERRTT JAN WffiLENS, gedoopt /5, gehuwd /4 met FRE- DERICA HORSTINK. 1. JOHANNES WIJLENS, zie H. 2. Johanna Geertruida Wijlens, geboren /5. Omdat het ouderpaar jong overleed en de zoon te jong was om op te volgen, werd Wissinkwever volgens het bevolkingsregister in de periode tijdelijk bewoond door: 1. Het gezin van Gerhard Wilhelm Harking uit Vreden met vrouw en vijf kinderen, die op 29 januari 1853 naar Wessum vertrokken. 2. Geertruid Leferink, weduwe van Antony Bouwman en vijf kinderen. Zij werden in 1860 niet meer vermeld. In dit jaar trouwde de oudste zoon van Gerrit Jan Wielens en Frederica Horstink. Hij werd weer landbouwer op Wissinkwever. H. JOHANNES WIJLENS, geboren /7, overleden /7, gehuwd /4 met JOHANNA GEERTRUIDA TEN KORTEN, geboren /3 en overleden /2. Zij hertrouwde /9 met HENDRIK JAN TE LINTELO, geboren /8 op Belshof in Brammelo en overleden /4. Kind uit het eerste huwelijk: 1. Hendrik Wijlens, geboren /12, overleden /2. Kinderen uit het tweede huwelijk: 2. Gerhardus Johannes te Lintelo, geboren /1, overleden /11 3. Johannes Christianus te Lintelo, geboren /11, overleden /1. 4. JOHANNA HENDRIKA TE LINTELO, zie J. 5. Johanna te Lintelo, geboren / Bernardus Christianus te Lintelo, timmerman, geboren /8, overleden /10.

10 1532 J. JOHANNA HENDRIKA TE LINTELO, geboren /1, gehuwd /2 met GERHARDUS HENDRIKUS TER HUURNE, geboren / Johannes Hendrikus ter Huurne, geboren / Geertruida Johanna ter Huurne, geboren /5. 3. Johanna Geertruida ter Huurne, geboren /9. 4. Johanna Berendina ter Huurne, geboren /9. Tot de afbraak werd Wissinkwever door Ter Huurnes bewoond. + W.E. ten Asbroek - + J.B.A. Leusink - J.G.L. Overbeeke. SPOOR VAN PAPIER De Stichting Museum Haaksbergen (S.M.H.) stelt zich tot haar doelstelling in Haaksbergen een permanent museum in te richten over het thema "Recreatie en toerisme door de eeuwen heen". Eén van die ontwikkelingen is het reizen. In het verleden reisde men veelal pe diligence of boot. Tweede helft vorige eeuw deed de stroomtrein zijn intrede. Als onderdeel van een permanente inrichting van het museum is als aanzet voor dit jaar gekozen voor de trein onder de titel: "Spoor van Papier". Op deze tentoonstelling wordt in het algemeen weergegeven, wat voor een papieren romslomp er aan te pas komt om een trein op een bepaald uur te kunnen laten rijden. Daarnaast wordt er veel aandacht besteed aan de Geldersch Overijsselse Locaal Spoorweg Mij (G.O.L.S.) via kranten artikelen en foto's. Er zijn kranten artikelen aanwezig over de tot standkoming van deze spoorweg in 1884 en over het allerlaatse personen vervoer in Daarnaast zijn er kranten artikelen over spoorwegongelukken in Haaksbergen en omgeving. Het is vermakkelijk te lezen, hoe de pers toen soms schreef, zoals in 1931, dat er een varken door midden gereden was, terwijl een ander varken dodelijke getroffen werd. De S.M.H, heeft het afgelopen jaar de beschikking gekregen over de L.B.G.- modelspoorbaan, die in Eindhoven in het Evoluon stond opgesteld. Ook deze baan is voor het grootste gedeelte hier weer opgebouwd. De tentoonstelling is vanaf 9 mei te zien van tot uur, behalve op maandag en dinsdag. Deze tentoonstelling geeft derhalve een overzicht van de

11 1533 geschiedenis van het spoorwegbedrijf in al haar facetten, zoals foto's, boeken, kranten, affiches, oude land- en spoorkaarten, treinkaartjes en reisgidsen. H.J.J. ten Hagen. DE ROUWENHORSTERVEN IN DE MARKE BOEKELO (IH) HET ROUWENHORSTER HUUSKEN In de verpondingsregisters van 1600 en 1602 wordt dit erve waarschijnlijk nog niet vermeld, hoewel het mogelijk is dat het onder een andere naam in het register van 1602 schuil gaat. Aanvankelijk werd het Huusken ook de lijftocht van Rouwenhorst genoemd. Hieruit volgt, dat het oorspronkelijk gebouwd werd als woning voor een oude Rouwenhorst, nadat diens zoon hem op de hoofdboerderij opgevolgd was. De oudst bekende bewoner werd in de gerichtsprotocollen van 26 juni en 18 september 1648 vermeld als "Hendrik in de Rouwenhorst lijftuchtenaar" en "Hinneman in de Rouwenhorst, in die lijftucht". Waarschijnlijk was zijn eigenlijke naam Hendrik Wessels gezien volgende aantekening in het NH Doopboek van Goor: 1671 Dominica Reminiscere (2e zondag van de vasten) gedoopt Geertjen, dochter van Arent Wessels'zoon Hendrik, woner op de Rouwenhorst in het kerspel van Haexbergen. A. HENDRIK WESSELS Arendszoon, gehuwd ca 1645 met NN. 1. ROELOF ROUWENHORST, zie B. 2. Weimer Rouwenhorst, gehuwd /9 met Grietje Breteler Jansdochter, landbouwer op de lijftocht van Luttike Hedde onder Goor, ook genaamd Gaarden en Welmers. Zij hadden vier kinderen: a. Hendrikje Breteler, dochter van Weimer Rouwenhorst, gehuwd palmzondag 1708 met Roelof Saatnoordijk, zoon van Gerrit Altena, die /2 hertrouwde met Elisabeth Hof Harmensdochter. b. Hendrik Breteler Welmerszoon, gedoopt Goor /8, gehuwd met Anna Spiegels uit Alstatte. Zij woonden te Goor en hadden de bijnaam Post. c. Jan Rouwenhorst Welmers, gedoopt Goor /4, gehuwd

12 1534 Hengevelde /5 met Fenna van de Höfte Arendsdochter en hertrouwd ca 1721 met Elisabeth Wevers, landbouwer op Vaarhorst in Zeldam. d. Gesina Rouwenhorst, gedoopt Goor /8, gehuwd Hengevelde /12 met Gerrit Perik, opvolgend landbouwer op de Gaarden of Welmers. 3. Geertje Wessels, gedoopt Goor 1671 Dominica Reminiscere. 4. Jenneke Rouwenhorst Wessels, gehuwd Delden /2 met Hendrik Weninck alias Beerneman, die ca hertrouwde met Fenneke Hogenkamp, landbouwer op de Potsen in Hengevelde. B. ROELOF ROUWENHORST, overleden , gehuwd /2 met SWENNEKE TEN THUE alias HARTGERINK Geertsdochter. 1. Aaltje Rouwenhorst, gedoopt Goor /2, gehuwd /5 met Jan Spekenbrink Harmenszoon te Enter. 2. Hendrik Rouwenhorst, overleden ca GERRIT ROUWENHORST, zie C. 4. Jenneke Rouwenhorst, gehuwd /1 met Engbert Wildijck, landbouwer onder Bome. 5. Jan Rouwenhorst, gehuwd /9 met Trijntje Holthuizen Gerritsdochter, die /10 hertrouwde met Jan Hassink Karstzoon, landbouwer op de Sprakelhorst in Eppenzolder. Gerichtsprotocollen van Haaksbergen: /10 Jan ten Rouwelaar heeft Roelof, zoon van Hendrik Rouwenhorst, met een mes gestoken /5 Lambert Meijerink bespreekt Hendrik ten Rouwenhorst alias Huisker 10 daalder rente, waarvan het kapitaal betaald is /6 De weduwe Straalmans arresteert nalatenschap van Hendrik Rouwenhorst /7 Roelof ten Rouwenhorst doet arrest op zijn vaders nalatenschap af /5 Roelof in 't Huisken vraagt getuigenverhoor van Jan Kistemaker en de Volcker Jan ten Rouwenhorst /5 Vrouwe van Heeckeren bespreekt Roelof in 't Huisken wegens pacht /11 Roelof in 't Huisken en vrouw Swenne Hartgerinck zijn ƒ 100,00 schuldig aan Hendrik Warners. Onderpand een obligatie, die debiteurs vader Hendrik in 't Huisken op 2 mei 1652 van de heer van Heeckeren heeft behouden en die op hem is overgegaan.

13 /10 Heer van Heeckeren bespreekt Roelof Rouwenhorst wegens pacht achterstand /3 Fiscaal bespreekt Roelof in 't Huisken en zijn zoon Gerrit /6 Bentinck van Breckelenkamp is pachtheer van Roelof in 't Huisken /1 Roelof ten Rouwenhorst en vrouw Swenne verkopen aan zoon Gerrit de bouwerij van de lijftocht Rouwenhorst. Schulden o.a. 100 daalder, opgenomen van wijlen heer van Heeckeren, 100 gulden pachtachterstand aan Jan Jansen en 100 gulden als voor en na verschoten door Hendrik ten Rouwenhorst /10 Roelof in 't Huisken /2 Gerrit ten Rouwenhorst zegt, dat men hem van het erf wil verdrijven. Hij heeft de Huiskenplaats tegen een opschot van 100 daalder van jonker Ense tot Heeckeren in bezit gekregen /3 De erfgenamen van Roelof in 't Huisken zijn ƒ 473,15 salaris schuldig aan Hendrik Michorius. De goederen zijn verzet. (Er moet lang gerecht zijn) /11 Derk te Lintelo c.s. verkochten 14 november 1726 aan Jan Roelofsen Rouwenhorst een stuk van Groot Hobbenschot voor ƒ 1400,00. Jan betaald niet en wil de koop ongedaan maken /12 Mobilia van Jan Roelofsen in 't Huisken worden wegens pachtachterstand aan Heeckeren gedistraheerd. (Vermoedelijk was Gerrit al overleden.) C. GERRIT ROUWENHORST, overleden voor 1729, gehuwd /9 met GEERTJE NIJHUIS Roelofsdochter, overleden ca Roelof Rouwenhorst alias Nijhuis, gehuwd /3 met Grietje Giesbers, landbouwer op de Top of Nijhuis Boekelo. 2. Henricus Rouwenhorst, gedoopt /5, gehuwd /4 met Ferme Ottink, die /11 hertrouwde met Roelof Kinkeier. Zie Rouwenhorst op Stukkert. 3. Gertrudis Rouwenhorst, gedoopt /6, gehuwd /5 met Weimer Rikkerink alias Scholte Rikkerink, landbouwer op Rikkerink in Boekelo. 4. Jan Rouwenhorst, gedoopt /7, gehuwd met Trijntje Jans Weeler. Deze verbleef van 1743 tot 1771 buiten Haaksbergen o.a. te Avenhorn. Hij kwam toen terug en stichtte in de Oostenstraat een bakkerij. N.H. lidmatenboek 1771: Jan ten (Rouwen)horst, vrouw Trijntje Jans en kind Geertje, gedoopt Averhorn /11. Totaal waren er uit dit huwelijk zeven kinderen. Te Haaksbergen werden bovendien nog twee kinderen NH gedoopt: Christiaan op /6 en Christiaan op /5. 5. Susanna Rouwenhorst, gedoopt /9, overleden ca

14 Gerhardus Rouwenhorst, gedoopt /2, overleden ca Gerichtsprotocollen van Haaksbergen: /10 Gerrit in 't Huisken en vrouw Geertjes Nijhuis zijn ƒ 300,00 schuldig aan Hendrikus Waanders en ƒ 216,00 aan Jan in 't Huisken /6 Geertje Nijhuis, weduwe van Waander Nijhuis (Vaanholt), doet vrijwillig verwin op de Hobbenschotter Stukken ten profijte van de weduwe Tollius op voorwaarde, dat ƒ 100,00, die de kinderen van haar schoonzoon wijlen Gerrit in 't Huisken daarin voorgeschoten hebben, in mindering op de kooppenning gebracht wordt en teruggegeven /3 Roelof Rouwenhorst en Scholte Rikkerink x Geertruid Rouwenhorst contra broer Jan te Rouwenhorst betreffende de erfenis door hun oom Hendrik Rouwenhorst nagelaten nl. ƒ 200,00, nagelaten aan de kinderen van hun vader Gerrit Rouwenhorst en hun moeder Geertje, totaal zes in getal. Van deze is Jan 28 jaar weggeweest en voor ca. l 1/2 jaar teruggekomen met zijn vrouw en zeven kinderen en leeft van de armen in het dorp, waar hij voor een periode van 6 jaar een huis gehuurd heeft voor ƒ 55,00 per jaar. In dit huis heeft hij in de voorkamer een bakkerij ingericht. Op 29 juli 1729 is het Rouwenhorster Huisken gerichtelijk verkocht ten profijte van Baron van Hoëvell tot Heeckeren. De vader was toen al overleden. De weduwe kreeg toen van Derk ten Rouwenhorst voor ƒ 40,00 een hoekje grond, waar zij een hutje bouwde. Roelof en Geertruid zijn gaan dienen en wijlen broer Hendrik, wiens vrouw nog leeft, heeft bij haar moeder in het hutje gewoond. Moeder is voor ca. 20 jaar overleden. Broer Gerrit en zuster Swenne zijn kort na moeder overleden na resp. 6 en 3 jaar aan de terende ziekte geleden te hebben. Op 15 augustus 1740 is het boeltje door de weduwe Tollius gerichtelijk verkocht. Daarop is Roelof Rouwenhorst bouwman op Nijhuis of Top geworden, waar hij zijn grootmoeder Geertje Nijhuis, weduwe van Waander Nijhuis (Vaanholt), onderhouden heeft. Op 2 juni 1741 heeft grootmoeder vrijwillig verwin gedaan op de Hobbenschotter Stukken, die voor ƒ 500,00 door haar waren gekocht. Oom Hendrik Rouwenhorst is voor ruim 40 jaar overleden ten huize van zijn zuster te Enter, die met Jan Spekenbrink getrouwd was en die erfgenaam van oom Hendrik was. Zijn andere broers en zusters kregen samen ƒ 200, /2 Weimer Rikkerink pandt zwager Roelof Nijhuis (Rouwenhorst) voor de helft van ƒ 55,00. Jan ten Rouwenhorst had het huis van de heer Budde gehuurd (Kennelijk werden Weimer en Roelof aangesproken voor een jaar huishuur van Jan Rouwenhorst, die waarschijnlijk overleden was.) /2 Weduwe Roelof Nijhuis op de Top.

15 1537 Uit bovenstaande notities volgt, dat het Huusken in 1729 door de weduwe van Gerrit ten Rouwenhorst en haar zes kinderen verlaten werd. Na aanvankelijk in een hutje op Rouwenhorst gewoond te hebben, verhuisden zij naar de Hobbenschotter Stukken alias Stukkert in Boekelo, die door de moeder van de weduwe, ook Geertje Nijhuis geheten, gekocht waren. Zoon Hendrik werd bouwman op Stukkert. Zie aldaar. Het Rouwenhorster Huusken werd na 1729 bewoond door Kisters Hendrik "op de lijftucht", die op 13 juli 1733 door Derk ten Rouwenhorst besproken werd wegens niet betaalde rogge en varkens. Op 9 maart 1741 testeerden Hendrik Kistemaker in het Huusken en zijn vrouw Aaltje ten Breteler. Hun nalatenschap was voor wederzijdse vrienden (familieleden). Er waren dus geen kinderen. Nog bij de volkstelling van 1748 werd Hendrik vermeld als Hendrik ten Rouwenhorst met een broer als knecht en een zuster als meid. Er woonde ook een kind als beestenhoeder. Opvolger in 't Huusken werd een kleinzoon van de op Rouwenhorst geboren Gerrit Rouwenhorst, zoon van Hendrik Meijerink. Gerrit werd landbouwer op een deel Klein Brummelhuis, later Bleumer geheten, door zijn huwelijk in /10 met Geertje Brummelhuis Roelofsdochter. Hij hertrouwde /12 met Berendje Volkers Jansdochter (zie Spanjer). Gerrits zoon uit het eerste huwelijk nl. Hendrik Rouwenhorst alias Brummelhuis huwde /5 met Grietje Hannink en werd opvolger op de Bleumer. Uit dit huwelijk werd in 1720 de opvolgende bouwman op het Rouwenhorster Huusken geboren: D. GERRIT BRUMMELHUIS alias ROUWENHORST, gedoopt /6, overleden /8, gehuwd /2 met FENNE SAATNOORDUK Roelofsdochter, overleden /8. 1. GERRIT BRUMMELHUIS of ROUWENHORST, zie E. 2. Henricus Brummelhuis, gedoopt /8. 3. Rudolphus Brummelhuis, gedoopt / Joannes Brummelhuis, gedoopt /8. 5. Hendrica Brummelhuis, gedoopt /7. 6. Rudolpha Brummelhuis, gedoopt /2.

16 1538 Gerichtsprotocollen van Haaksbergen: /6 Gerrit Spanjer en vrouw Janna verkopen aan Gerrit Brummelhuis in 't Rouwenhorster Huisken en diens vrouw Ferme Saatnoordijk gewas, inboedel en vee voor ƒ 357,00. Volkstelling 1795: Op Rouwenhorster Huisken: Gerrit Brummelhuis, daghuurder, 6 personen. E. GERRIT BRUMMELHUIS, gedoopt /7, gehuwd Hengevelde /10 met AALTJE VAN DE JUNNE, dochter van Roelof en Joanna Klein Bruggink onder Goor. 1. Euphemia in Rouwenhorster Huisken, gedoopt /12, gehuwd /11 met Jan Hendrik Holters, geboren ca als zoon van Christiaan en Elisabeth Assink. 2. JAN HENDRIK ROUWENHORST, zie F. F. JAN HENDRIK ROUWENHORST, geboren /8, overleden /1, gehuwd /9 met JOHANNA RONDEEL, geboren /8 als dochter van Berend en Janna Ensink, overleden /8. Zij hertrouwde /11 met GERRTT WILLEM GROOT KORMELINK, geboren te Neede ca als zoon van Christiaan en Aleida Nijenhuis. Kind uit het eerste huwelijk: 1. Hendrica (Klein) Rouwenhorst, geboren /1, overleden /8, gehuwd /8 met Johannes Hondelink. Kinderen uit het tweede huwelijk: 2. CHRISTINA GROOT KORMELINK, zie G. 3. Bernardus Groot Kormelink, geboren /9. 4. Arend Jan Groot Kormelink, geboren 1834, 18/9 5. Gradus Groot Kormelink, geboren / Berendina Groot Kormelink, geboren /2. 7. Berend Willem Groot Kormelink, geboren / Gerhardus Wilhelmus Groot Kormelink, geboren /10. G. CHRISTINA GROOT KORMELINK, geboren /11, gehuwd /11 met JOHANNES BOOM, geboren Ambt Delden /10. Omstreeks 1900 verlieten zij het erve Rouwenhorster Huusken en werden opgevolgd door:

17 H. JAN BEREND WALTERBOS, geboren Ruurlo /3, overleden /5, gehuwd met CHRISTESTA GEERTRU1DA WffiGERINK, geboren Groenlo /2, overlden /1. Zoon: J. JOHANNES BERNARDUS WALTERBOS, geboren Aalten /10, gehuwd /6 met JOHANNA TEN ELZEN, geboren / Johannes Antonius Walterbos, geboren /2 2. Gerhardus Bernardus Walterbos, geboren /12. Thans wordt de boerderij, Goorsestraat 164, bewoond door H.A. Walterbos WE. ten Asbroek - J.G.L. Overbeeke DE TWENTENAAR Dr. A. Benthem, geboren Zeeuw en apotheker te Enschede, schreef in 1895 over de geschiedenis van Enschede ondermeer het volgende: "De Saks, de Twentenaar, hij is wantrouwend, moeilijk te genaken, niet toeschietelijk, meestal zelfs terugstotend bij de eerste kennismaking. Daarbij is hij een tukker of talmer, bedachtzaam en voorzichtig, langzaam in het overleg en nog langzamer in het besluiten, taai in het vasthouden aan het oude met een daarmede gepaard gaande afkeer van al wat voor hem nieuw is. Heeft hij echter het nieuwe als het betere erkend, dan houdt hij er voortaan ook even taai aan vast als voorheen aan het oude. Wie dan ook eenmaal het vertrouwen van den Saks, al was het dan ook met moeite, heeft gewonnen, kan voortaan vast en zeker op zijne vriendschap rekenen. Niet licht ontsnapt den Saks eene belofte, doch elke gedane belofte is hem heilig. Daarbij heeft hij een hoge dunk van zichzelf, gepaard met een grote gehechtheid aan het eigen huis, erf, vrouw en kinderen. Bovendien is hij uiterst gastvrij, waarheid lievend, vlijtig en spaarzaam; dit laatste bij gierig af. Men kan van de vrije Saks door een verzoek veel, doch door een bevel weinig krijgen." Nu hoor je het ook eens van een ander. B.E. Asbreuk