Dubbel kiezersbedrog dus.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Dubbel kiezersbedrog dus."

Transcriptie

1 De regering Rutte van VVD en PvdA berust op kiezersbedrog. De VVD behaalde veel stemmen door belastingverlaging en behoud van de volledige hypotheekrente aftrek te beloven. Beide beloften zijn gebroken. De PvdA ging de verkiezingen in met lijsttrekker Samsom. Op deze hebben velen gestemd omdat zij in hem een enthousiaste en sympathieke regeringsleider zagen. Ook zij kwamen bedrogen uit, niet Samsom werd premier of vicepremier maar de relatief onbekende Asscher, die nooit zoveel stemmen voor de PvdA had kunnen krijgen. Verder beloofde de PvdA een sterker en socialer Nederland. Het tegenovergestelde komt echter steeds dichter bij de waarheid! Dubbel kiezersbedrog dus. Onderdeel van de Nederlandse politiek, zullen velen zeggen. Ons land is aangewezen op coalitie regeringen, zullen zij zeggen, en om een coalitie regering te vormen moeten alle partners noodzakelijkerwijs water in de wijn te doen. Onzin, coalitieregeringen zijn geen natuurwet, ook niet in ons land. Coalitieregeringen stammen uit de tijd dat ons land hopeloos onderling verdeeld was door de verzuiling. Wat wij voor de toekomst nodig hebben is een nieuwe midden partij die bij de volgende 2de Kamer verkiezingen met een duidelijk en aantrekkelijk programma dat ook na de verkiezingen niet gewijzigd wordt, een doorslaggevende overwinning zal behalen. Indien dit bewaarheid wordt, dan kan een stabiele regering gevormd worden die dit programma zonder mankeren uit zal voeren. De visieloze lastenverzwaringspolitiek van de huidige regering brengt de economie van ons land naar de afgrond. De koopkracht van de bevolking wordt voortdurend uitgehold door steeds nieuwe lastenverzwaringen en onvoldoende aanpassing van de inkomens aan de inflatie. Het regeerakkoord van VVD en PvdA voorziet een pakket van 16 miljard euro aan bezuinigingen en lasten verzwaringen. Hier komen nog eens minimaal 5 miljard euro aan nieuwe lasten bij als gevolg van het woonakkoord (1,7 miljard euro) en pensioenakkoord (3 miljard euro). Deze zogenaamde 'bezuinigingen' zijn niets anders dan verkapte belastingverhogingen! Inkomensafhankelijke huurverhogingen dienen om de staatskas te spekken en het grootste deel van de pensioenpremieverlaging gaat naar de belasting. Deze verkapte belastingverhogingen (ver)hinderen als zodanig het noodzakelijk economisch herstel. Uit een recente studie van de Nederlandsche Bank blijkt dat het beschikbare huishoudinkomen (de koopkracht van de burger) van 54% van het nationale inkomen (bbp) in 1992 is gedaald naar 45% in Het is dus hoogst noodzakelijk om de koopkracht van de bevolking weer te herstellen. De verslechtering van de economische toestand vertaalt zich in een stagnerende woningmarkt waarin huizen slechts zeer moeizaam tegen dalende prijzen verkocht worden of helemaal niet. Verder is ook de aanschaf van duurzame goederen zoals auto's spectaculair gedaald. Dit betekent dat een groot deel van de bevolking moeite heeft om met zijn door de inflatie uitgeholde inkomen rond te komen. Vooruitgangspartij beknopt programma blz 1

2 Ons land staat niet langer in de top 5 van de meest competitieve landen van het World Economic Forum. We zijn gezakt naar plaats 8 na Duitsland, Finland, Zweden, Zwitserland en de V.S. Dit is te wijten aan de inflexibele arbeidsmarkt, de bureaucratie, de belastingdruk en het gebrek aan innovatie. Maar vooral kunnen bedrijven maar moeilijk lenen bij de banken. Onze economie heeft zodoende vier hoofdproblemen: de bevolking heeft te weinig koopkracht. de overheidsfinanciën zijn ontspoord. er is een kredietcrisis, dat wil zeggen de banken lenen te weinig uit tegen een te hoge rente. de huizenmarkt is ingestort. Deze vier negatieve factoren versterken elkaar onderling en leiden tot een neerwaartse spiraal in de economie. In korte tijd zijn er werklozen bijgekomen en het einde is nog niet in zicht. Wat doet de regering Rutte in die situatie: de regering wacht - zonder duidelijke toekomstgerichte keuzes te maken- een herstel van de wereld economie af, hetgeen -zo hoopt de regering- ook zal leiden tot volledig herstel van onze economie. Dit passief afwachten is niet voldoende. Het herstel van de wereldeconomie zal nooit dusdanig zijn dat daardoor alle huisgemaakte problemen van onze economie opgelost worden. Is dit alles onafwendbaar en wordt dit veroorzaakt door de algemene economische crisis, zoals de regering beweert? Driemaal nee: een andere en betere weg is wel degelijk mogelijk. Ik heb dan ook het initiatief genomen om een nieuwe politieke partij op te richten, de VOORUITGANGSPARTIJ, die zich prioritair ten doel stelt om de economie fors te doen groeien waardoor de economie weer banen zal creëren in plaats van vernietigen en dit zonder het milieu verder te schaden. Daarnaast is ons doel om een aantal dringende maatschappelijke problemen aan te pakken die de politiek al veel te lang voor zich uitschuift, zoals criminaliteit en immigratie. Tenslotte is ons doel de levenskwaliteit van de bevolking sterk te verbeteren en de overheid en de maatschappij te moderniseren. De naam VOORUITGANGSPARTIJ is bewust gekozen om ons te onderscheiden van andere partijen zoals de VVD en de PvdA en gedoogpartner D66 die de slechte economische politiek van de regering steunen. Deze partijen kunnen dus beter als stilstands- of achteruitgangs-partijen gekwalificeerd worden. We moeten in plaats van voortdurend de belasting verhogen, nieuwe schulden maken en verder wachten op betere tijden een actieve politiek voeren ter stimulering van de economie. Dit is precies wat wij als Vooruitgangspartij voorstellen, namelijk: een forse koopkracht verhoging voor de midden en lagere inkomens door een belastingverlaging van 15 miljard euro en een verhoging van de AOW met 2 miljard euro. een ambitieus meerjarig investeringsprogramma van 13 miljard euro in de bouw, de industrie, de (informatie) technologie, het midden- en kleinbedrijf en in alternatieve energie. maatregelen ter verbetering van de kredietverlening. Vooruitgangspartij beknopt programma blz 2

3 Hiermee zal de economie veel eerder en sterker uit de recessie komen dan bij voortzetting van de slechte economische politiek van de regering Rutte en dit zonder het milieu te schaden of de overheidsfinanciën verder te belasten. Om onze doelstellingen te bereiken stellen wij de volgende kernpunten voor: 1. Belastingverlaging en maatregelen ter bevordering van het eigen-huis bezit: koopkrachtverbetering met 150 euro netto per maand door belastingverlaging tot een inkomen van euro bruto per jaar, hetgeen neer komt op ca 15% netto meer per maand bij het minimumloon, op ca 8% meer bij het modale inkomen van euro en op ca 5% netto meer bij euro. bij wijze van overgangsmaatregel: koopkracht verbetering met 100 euro netto per maand voor inkomens tussen de en euro bruto per jaar en met 50 euro netto per maand voor inkomens tussen en euro bruto per jaar. behoud van de volledige hypotheekrente-aftrek. staatsgarantie (onder voorwaarden) voor nieuwe hypotheken tot euro voor het eerste huis. afschaffing van de overdrachtsbelasting voor het eerste huis. een spaar en hypotheekbank ter ondersteuning van de woningmarkt. afdwingbare mogelijkheid tot boetevrije aflossing van hypotheken. geen inkomens-afhankelijke huurverhogingen en in principe geen huurverhogingen die hoger zijn dan de inflatie behalve bij renovatie e.d.. 2. Verhoging van de AOW en staatsgarantie voor de ambtenarenpensioenen: 100 euro netto per maand méér per echtpaar voor mensen met alleen AOW of AOW aangevuld door een klein pensioen. 75 euro netto per maand méér per echtpaar voor mensen met AOW aangevuld door een gemiddeld pensioen of andere inkomsten die niet hoger zijn dan de AOW zelf. 75 euro netto per maand méér voor alleenstaande AOW'ers zonder of met klein aanvullend pensioen en 55 euro netto per maand méér bij gemiddeld aanvullend pensioen. handhaving van 65 jaar als leeftijdsgrens voor recht op AOW. geen AOW meer voor mensen die dit staatspensioen gezien hun overige ruime inkomen niet nodig hebben. keuze mogelijkheid tussen hogere AOW of aanvullend bedrijfspensioen. geen korting op de ambtenarenpensioenen door 100% staatsgarantie waartegenover de staat de activa van het ambtenaren pensioenfonds (ABP) overneemt. 3. Minimumloon, studenten en kinderbijslag: minimumloon altijd hoger dan bijstand: werken moet lonen! studieloon onder voorwaarden in plaats van studieleningen. dubbele kinderbijslag voor 1-ouder gezinnen en gezinnen met een minimuminkomen maar kinderbijslag voortaan beperkt tot de eerste 3 kinderen per gezin. 4. Verbetering van de levenskwaliteit: 4,5-daagse werkweek met behoud van de wekelijkse arbeidsduur. Vooruitgangspartij beknopt programma blz 3

4 aantrekkelijke en betaalbare woningen méér. betaalbare en beschikbare gezondheidszorg en kinderopvang. ruimhartige onkosten vergoeding voor vrijwilligers in de zorg. gezond voedsel. bevordering van de sport met name door de jeugd. vrij toegankelijke natuurgebieden. goede behandeling van (slacht)dieren. sterke verbetering van de consumenten bescherming. effectieve bescherming van de privacy en het betalingsverkeer in het internet. 5. Een nieuwe economische politiek: einde aan de ongebreidelde privatisering. staatsbezit van de grote commerciële banken, verzekerings- en energie- infrastructuur bedrijven, met name door overnames tegen beurskoers; minimaal bij banken: afsplitsing risicovolle activiteiten zoals investment banking en deelname in hedge funds in een aparte zakenbank. meer werkgelegenheid door een ambitieus meerjarig investeringsprogramma in de bouw ( betaalbare woningen meer met permanente verlaging van het BTW tarief naar 6%) in toekomstgerichte innovatieve bedrijven in de industrie, de (informatie) technologie, het midden en kleinbedrijf en in alternatieve energie. meer werkgelegenheid door een substantieel EU investerings- programma. een nieuwe EU politiek voor de steun aan de euro-crisislanden die uitsluitend voor rekening en verantwoording van de EU komt waarbij de noodzakelijke sanering van de economie van die landen, inclusief staatsschuld- en bankensanering, gegarandeerd wordt en waarbij een mogelijk vertrek uit de euro niet langer als taboe geldt. geen 4-euro lonen maar vrij verkeer van goed geschoolde en normaal betaalde werknemers binnen de EU. een fair trade policy met derde landen in plaats van de onbeperkte mondialisering. hulp aan zelfhulp of projecthulp in plaats van de huidige ongerichte en ongecontroleerde ontwikkelingshulp. sterke vermindering van de subsidies. 6. Eerlijke lastenverdeling: eerlijke verdeling van de belastingdruk over alle inkomens en winsten. tegengaan van belastingontwijking en zwartwerk. beëindigen van de belastingconcurrentie tussen de lidstaten van de EU. afschaffen gebruik van belastingparadijzen, allereerst binnen de EU. sterke vereenvoudiging van het belastingrecht. 7. Een nieuwe energie en mobiliteits-politiek: stopzetten van de aardgas export en uitsluitend binnenlands verbruik van de overgebleven gasvoorraad (door staatsexploitatie) voor elektriciteitsproductie, mobiliteit en verwarming. aardgas in plaats van sterk vervuilende kolen (kolen gestookte energiecentrales) en de dure olie (wegverkeer). minstens 50% hernieuwbare energie zoals zon, wind, bio en waterenergie binnen 10 jaar. Vooruitgangspartij beknopt programma blz 4

5 geen schaliegaswinning door gevaarlijke en milieuvervuilende methodes. schadevergoeding bij schade veroorzaakt door aardgaswinning. een moderne mobiliteitspolitiek door het massaal gebruik van niet vervuilende auto's op aardgas of elektra zonder extra kosten voor de consument. 6 of -waar nodig- 8- of 10- baans snelwegen, met een uniforme snelheidslimiet van 130 km/per uur behalve rondom steden (100 km /u). meer vrachtvervoer over het water en per spoor. belastingheffing op vrachtwagens zoals in Duitsland (maut); efficiënt openbaar vervoer. 8. Een strenger strafrecht en meer veiligheid: effectieve minimum gevangenisstraffen bij ernstige misdrijven. langdurige verwijdering uit de maatschappij van gevaarlijke en gewoonte misdadigers door opsluiting zonder TBS. de minister van justitie bepaalt voortaan het vervolgingsbeleid en niet langer het OM. het recht op zelfverdediging wordt gewaarborgd. de politie houdt zich prioritair bezig met misdaadbestrijding en de veiligheid op straat. 9. Volledige immigratiestop met slechts enkele uitzonderingen: toepassing van de universele mensenrechten in individuele gevallen. EU burgers die een eigen zaak hebben of die een normaal betaalde baan zoeken waarvoor zij de nodige kwalificaties bezitten. daadwerkelijke integratie van de hier reeds aanwezige immigranten hetgeen zich vertaalt in meer werkparticipatie en minder bijstand. 10. Modernisering van de overheid en de maatschappij: schrappen van alle onnodige staatsuitgaven en overbodige overheidsdiensten of bestuurslagen. geen Eerste Kamer en geen provincies. rechtstreeks gekozen minister president die als hoofd van de regering de regering vormt en de vakministers benoemt. gekozen burgemeesters. instellingen met publieke doelstellingen zoals zelfstandige bestuursorganen (ZBO's) en woningcorporaties komen onder rechtstreeks toezicht van de voor deze materie bevoegde minister of worden in het desbetreffende ministerie geïntegreerd teneinde misbruik, slecht management en overdreven salariëring te voorkomen. volledige scheiding van kerk en staat. geen apart islamrecht voor Islamieten. Hiermee biedt de VOORUITGANGSPARTIJ een coherent toekomstgericht alternatief voor de uitzichtloze lastenverzwaringspolitiek van de huidige regering en gedoogpartner D66. Ook de PVV en de SP, die vooral aan symptoombestrijding doen, bieden de kiezers geen dergelijk geloofwaardig alternatief. De realisatie van onze tien actiepunten is mogelijk zonder het staatsbudget verder te belasten. Integendeel, wij stellen een aantal nieuwe inkomsten of reële besparingen voor die de extra uitgaven zullen evenaren. Vooruitgangspartij beknopt programma blz 5

6 Allereerst stellen wij voor te snijden in het spek van de staat door het schrappen van alle nutteloze staatsuitgaven en het afschaffen van overbodige bestuurslagen zoals Provincies en het afschaffen van of inkrimpen van alle goeddeels of totaal overbodige overheidsdiensten. De mogelijke besparingen zijn hier legio en kunnen doorgevoerd worden zonder de economie sterk te belasten, zoals juist wel het geval is bij de zogenaamde 'bezuinigingen' van de regering Rutte. Hier kan minimaal 5% van het totaal aan staatsuitgaven bespaard worden. De belastingdruk treft onevenredig de werkende bevolking en laat de grote bedrijfswinsten van met name multinationals grotendeels buiten schot. Door belastingtrucs en het gebruik van belastingparadijzen af te schaffen, is het mogelijk zeker te stellen dat belasting wordt betaald over iedere euro die hier te lande wordt verdiend. Ook wat betreft belastingontduiking en zwartwerk kan een vergelijkbaar resultaat worden bereikt. Een en ander zal naar verwachting minimaal 5 miljard euro aan nieuwe belastingontvangsten opleveren. Indien de staat de ambtenarenpensioenen voortaan rechtstreeks uit het jaarlijkse staatsbudget betaalt en daarvoor een 100% pensioengarantie aan de ambtenaren geeft, dan kan de staat het vermogen van het ambtenarenpensioenfonds (ABP) van ca 290 miljard euro voor andere doeleinden gebruiken. Hiermee kan de staat de staatsschuld van ca 470 miljard euro terugbrengen naar 60% van het bbp ofwel 370 miljard euro zoals afgesproken met de overige EU landen. Dit houdt in een staatsschuld reductie met 100 miljard euro waarmee de staat jaarlijks minimaal 2 miljard euro aan rente en een half miljard euro aan beheerskosten uitspaart. Na deze gedeeltelijke aflossing van de staatsschuld blijft er nog ca 190 miljard euro van het kapitaal van het ABP over voor maatregelen ter stimulering van de economie. Het massaal gebruik van aardgas voor alle energiebehoeften van ons land, inclusief voor mobiliteit (aardgasauto's) zal de staat naar verwachting minimaal 3 miljard euro's aan extra inkomsten opleveren. Een ecotax op vrachtwagens (maut) zal rekening houdend met de ervaring in Duitsland ca 1 miljard euro opleveren. In totaal zullen de nieuwe belastinginkomsten / de verminderde uitgaven in totaal ca 24 miljard euro bedragen. Met deze nieuwe inkomsten kunnen wij -rekeninghoudend met het feit dat de belastingverlaging zoals door ons voorgesteld gedeeltelijk zelf financierend is- een meerjarig stimuleringsprogramma van de economie financieren van 30 miljard euro per jaar ofwel ca 5% van het bbp hetgeen voldoende moet zijn om de economie fors te doen groeien en de werkgelegenheid sterk te verbeteren. *** Vooruitgangspartij beknopt programma blz 6

7 Resumé nieuwe inkomsten / minder uitgaven voor de staat: 1. schrappen van nutteloze uitgaven en afschaffen van overbodige bestuurslagen / overheidsdiensten minimaal 5% van de staatsuitgaven = 5% x 260 miljard euro = 13 miljard euro 2. meer directe belasting door eerlijke lastenverdeling en door tegengaan belastingontwijking en belastingparadijzen: minimaal 5 miljard euro meer: 3. extra inkomsten door gebruik van aardgas voor mobiliteit: 4. rente en beheerskosten uitgespaard door aflossing op de staatsschuld: 5 miljard euro 3 miljard euro 2,5 miljard euro 5. ecotax / maut op vrachtwagens: 1 miljard euro + +/- 24 miljard euro De belastingverlaging voor de midden- en lagere inkomens zoals door ons voorgesteld, zal naar schatting maximaal 15 miljard euro kosten bij een beroepsbevolking van ca 9 miljoen man inclusief zelfstandigen en werklozen (150 euro x 12 = 1800 euro per jaar x 9 miljoen man minus +- 1 miljoen man met een inkomen > euro per jaar). De AOW verhoging die wij voorstellen zal naar schatting ca 2 miljard euro kosten. Deze kosten kunnen (voor het leeuwendeel) gefinancierd worden door de afschaffing van de AOW voor diegenen, die dit staatspensioen, gezien hun overige ruime inkomen in het geheel niet nodig hebben (minimaal 5% van het totaal aan AOW gerechtigden). De forse koopkrachtverbetering van 17 miljard euro die wij zodoende voorstellen (15 miljard euro voor belastingverlaging voor de midden- en lagere inkomens en 2 miljard euro voor de verhoging van de AOW) zal zich naar verwachting voor het leeuwendeel vertalen in hogere consumentenuitgaven. Van deze extra consumentenuitgaven van ca 17 miljard euro vloeit dus het BTW aandeel van 21% onmiddellijk terug in de staatskas, hetgeen 3 miljard euro aan extra BTW ontvangsten oplevert. Het overblijvend bedrag van ca 14 miljard euro vormt extra omzet van bedrijven waarover inkomsten- of vennootschapsbelasting betaald moet worden. De inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting over de winst van deze extra omzet zal naar schatting tenminste nog eens +-1 miljard euro aan extra belasting opleveren. In totaal levert deze stimulans van de economie dus op korte termijn ca 4 miljard euro aan extra belasting op, zodat de financieringskosten voor de staat van de door ons voorgestelde nieuwe uitgaven per saldo slechts ca 11 miljard euro in plaats van 15 miljard euro zullen bedragen. De nieuwe inkomsten en reële besparingen voor de staat die wij voorstellen bedragen ca 24 miljard euro, zodat er na aftrek van de per saldo 11 miljard euro aan nieuwe uitgaven voor koopkrachtverbetering een bedrag van 13 miljard euro overblijft voor een meerjarig investeringsprogramma in de economie. Vooruitgangspartij beknopt programma blz 7

8 Wij stellen voor van deze 13 miljard euro jaarlijks 6 miljard euro te investeren in een tien-jarig bouwprogramma van in totaal betaalbare en aantrekkelijke woningen en de overige 7 miljard euro in gelijke delen te investeren in innovatieve activiteiten in de industrie, de (informatie) technologie en het midden- en kleinbedrijf en in alternatieve energie. Door te investeren in betaalbare woningbouw voorzien wij niet alleen in een basisbehoefte van de bevolking maar stimuleren wij tevens een van de trekkers bij uitstek van de economie. Door te investeren in kansrijke bedrijven in de industrie, de technologie en het midden- en kleinbedrijf zullen deze bedrijven groeien en met deze groei zullen de werkgelegenheid en de belastingopbrengsten meegroeien. Door te investeren in alternatieve energie kunnen we niet alleen het milieu dienen maar ook de werkgelegenheid, zoals de ervaring in Duitsland leert. Door de koopkracht van de bevolking substantieel te verhogen worden ook de uitgaven van de bevolking en dus de inkomsten van de bedrijven weer verhoogd. Dit alles stimuleert de economie, vermindert de werkloosheid en verhoogt de belastinginkomsten van de staat. Er ontstaat zodoende een opwaartse spiraal in de economie. Hier gebeurt dus precies het omgekeerde in positieve zin van wat op dit moment gebeurt in negatieve zin. De financieringsbehoefte om ons stimuleringsprogramma op te starten bedraagt, zoals hierboven berekend, ca 24 miljard euro per jaar. Na aflossing van 100 miljard euro op de staatsschuld met een gedeelte van het kapitaal van het ambtenaren pensioenfonds blijft er nog ca 190 miljard euro van dit kapitaal over, hetgeen meer dan genoeg moet zijn voor de financiering van ons 10-jarig stimuleringsprogramma, omdat tijdens deze 10-jarige periode de nieuwe staatsinkomsten en de reële besparingen, die wij ook voorstellen, de wacht geleidelijk zullen overnemen. *** Tegenover ons duidelijke toekomst gerichte programma staat de overduidelijke onmacht van de regeringspartijen VVD en PvdA en gedoogpartner D66 om daadkrachtig in het belang van de bevolking te regeren: De PvdA leidt de dans van de voortdurende belastingverhogingen en nivelleringen. De VVD volgt slaafs uit angst de regeringspositie te verliezen. Premier Rutte sluit belastingverlaging uit zolang de coalitie met de PvdA duurt, ook in het geval dat de economie weer wat beter gaat draaien als gevolg van een verbeterde wereldeconomie. Het maximum waartoe de regering Rutte bereid is het niet toepassen van de laatste tranche van 1 miljard euro aan lastenverzwaringen van het pensioen- en woonakkoord. Dit toont twee dingen aan: Rutte kan zijn verkiezingsbelofte van belastingverlaging dus wederom niet nakomen, niet omdat het niet nodig is maar omdat het niet mag van de PvdA. Ten tweede: de regering blijkt onmachtig om een soortgelijk stimuleringsprogramma van de economie zoals door ons voorgesteld door te voeren, daar deze regering door zijn onderlinge verdeeldheid geen duidelijke toekomstgerichte keuzes kan maken. Nu een woord over de alternatieve regeringspartijen. Vooruitgangspartij beknopt programma blz 8

9 Als we afgaan op de uitslag van de gemeenteraadsverkiezing zouden bij de komende 2de Kamer verkiezingen de VVD en de PvdA ruwweg de helft van hun zetels verliezen aan de PVV, D66 en de SP. In dit geval ligt een regeringsdeelname van de PVV voor de hand. Wat zijn nu precies de voorstellen van Wilders op economisch gebied: Zijn paradepaardje op economisch gebied is het vertrek uit de EU en de euro. Wat een mogelijk vertrek uit de EU betreft hangt alles af van de reactie van de overige EU landen. Gunnen zij ons een gunstige status met alle voordelen van de EU maar zonder de nadelen, zoals Wilders beweert of niet. Dit is onwaarschijnlijk. Wat een vertrek uit de euro betreft weten we echter nu al wat ons te wachten staat. Een vertrek uit de euro en een terugkeer naar de gulden houdt bij een zwakke economie en ontspoorde overheidsfinanciën een terugkeer naar een zwakke munt met hoge inflatie in. Van D66 kunnen we ook niet veel goeds voor de economie verwachten. Deze partij steunt immers door dik en dun de slechte economische politiek van de regering Rutte. Verder pleit deze partij er voor het ontslagrecht nog verder te versoepelen. Dit kunnen we missen als kiespijn in deze tijden met toenemende hoge werkloosheid. Wat betreft de SP: deze partij verzet zich met hand en tand tegen afbraak van de verzorgingsstaat. Een verzorgingsstaat die zoveel kost als de onze, kan echter alleen voortbestaan bij een sterke economie. Wij moeten dus eerst de beer schieten alvorens de huid te verkopen, zoals de SP dat doet. D66 pleit er verder voor de budgettaire ruimte die ontstaat door de lichte verbetering van de economie te gebruiken voor belastingverlaging. Een ding moet echter duidelijk zijn, de 'belastingverlaging' waar D66 dan over spreekt kan niet meer bedragen dan ca 1 miljard euro, namelijk het maximum aan niet toe te passen lastenverzwaring waartoe de regering Rutte bereid is. Wat wij voorstellen is 17 x zo veel, namelijk 17 miljard euro! (15 miljard euro voor belasting verlaging voor de midden en lagere inkomens en 2 miljard euro voor de verhoging van de AOW) In de realiteit lijkt de manier van belasting heffen van de regering Rutte steeds meer op een nachtmerrie: onlangs kondigde staatssecretaris Wiebes een naheffing toe te passen in 2015 van 300 tot 700 euro aan voor +- 6 miljoen belastingplichtigen als gevolg van het belastingplan Deze naheffing zal dus +- 2 miljard euro bedragen. (6 miljoen man x minimaal 300 euro). De 'belastingverlaging' die uit de zogenaamde meevaller van 1 miljard euro zou voortvloeien kunnen de belastingplichtigen nu kennelijk ook vergeten. Het leeuwendeel van die 'meevaller' blijkt inmiddels opgeslokt te worden door een hogere contributie aan de EU ( miljoen euro) die ons land als gevolg van een herberekening van die contributie aan de EU moet betalen. Kortom in plaats van een 'belastingverlaging' van 1 miljard euro zoals eerder voorgespiegeld door de regering, moeten de belastingbetalers in werkelijkheid nog eens 2 miljard euro extra aan belasting ophoesten. Tenslotte heeft staatssecretaris Wiebes een belastingverlagingspakket aangekondigd van 5 miljard euro dat gerealiseerd zou moeten worden na het einde van de huidige regeringsperiode in Deze belastingverlaging zou mogelijk gemaakt moeten worden door economische groei (?), door mogelijke (?) bezuinigingen op de zorg en de uitkeringen en door een BTW verhoging op bepaalde producten, zoals brood en boeken. Het is duidelijk dat de realisatie van deze belasting verlaging zodoende grotendeels afhankelijk is van economische groei en met name van groei van de wereldeconomie. De meest recente prognose van het internationaal muntfonds (IMF) sluit een dergelijke groei echter uit, vooral voor de eurozone. Vooruitgangspartij beknopt programma blz 9

10 Staatssecretaris Wiebes verwacht verder van deze belastingverlaging van 5 miljard euro een toename van de werkgelegenheid met banen. Twee conclusies dringen zich op: Het door ons voorgestelde stimuleringsprogramma van 30 miljard euro, dat overduidelijk van een geheel andere grootte orde is (6x zoveel) dan de eventuele belastingverlaging van Wiebes van 5 miljard euro, kan autonoom gefinancierd worden, dat wil zeggen geheel onafhankelijk van een eventuele groei van de wereldeconomie of de eigen economie. Ten tweede, indien een belasting verlaging van 5 miljard euro banen extra zou opleveren, dan betekent een stimuleringsprogramma van 30 miljard euro banen extra! *** De regering Rutte loopt op wankele benen. Deze regering zal vroeg of laat struikelen over zijn onderlinge verdeeldheid en gebrek aan succes. Hoe slecht de staatsportemonnee beheerd wordt is bekend geworden door de affaire rond staatssecretaris Weekers. Honderden miljoenen aan onterecht betaalde sociale uitkeringen kunnen achteraf niet terug gevorderd kunnen worden. Een nog veel duurder voorbeeld van het slechte beheer van de overheidsfinanciën wordt gevormd door de gevolgen van de bankencrisis voor ons land. Minister Dijsselbloem heeft via de pers bekend gemaakt dat de genationaliseerde ABN/Amrobank bij privatisering maximaal 15 miljard euro op zou kunnen brengen. De regering heeft echter sinds 2008 meer dan 35 miljard euro geïnvesteerd in het overeind houden van deze bank. Over dit bedrag is dan slechts de (lage) rente berekend die de staat moet betalen over staatsleningen en niet, zoals men tenminste zou verwachten, de rente van 4% die de staat bijvoorbeeld bij de vermogensbelasting aanrekent, laat staan de rente van meer dan 10% die de staat de ING of Aegon heeft aangerekend voor de financiële bijstand tijdens de bankencrisis. Bij privatisering van de ABN Amrobank zal de staat dus minimaal 20 miljard euro verlies lijden. Dit verlies zal dan -linksom of rechtsom- door de Nederlandse bevolking opgebracht moeten worden. Dit houdt per hoofd van de bevolking een bedrag van ca 1200 euro in en per belastingbetaler een bedrag van ca 2400 euro. De gemiddelde Nederlandse belasting betaler zal dus minimaal 1 maand gratis moeten werken om dit verlies weer goed te maken. Een zelfde fiasco dreigt bij de SNS Reaalbank. De staat heeft in de nationalisatie van deze relatief kleine bank een bedrag van maar liefst 4,5 miljard euro geïnvesteerd. Het is volstrekt onduidelijk of dit bedrag met daarover verschuldigde rente -al was het maar bij benadering- ooit gerecupereerd kan worden! Ook het budgetbeheer van de regering Rutte deugt niet en lijkt meer met creatief boekhouden en het verschuiven van schulden naar de toekomst te maken te hebben dan met gezond beheer van de overheidsfinanciën. De regering verwacht voor 2015 een budget tekort van ca 13 miljard euro hetgeen op het eerste zicht een indrukwekkende verbetering van 6 miljard euro t.o.v. het geraamde tekort van 2014 lijkt. Het blijft echter vooralsnog onduidelijk hoe de regering deze verbetering denkt te realiseren zonder Vooruitgangspartij beknopt programma blz 10

11 een flinke groei van de economie. Wat betreft de financiering blijft alles bij het oude. De regering verschuift het tekort zoals in voorafgaande jaren naar de toekomst door schulden te maken en voegt het tekort eenvoudig toe aan de staatsschuld. Dit lijkt aantrekkelijk bij de huidige historisch lage rente op de kapitaalmarkt. De minste omslag in deze rentevoet kan echter de budgetplanning van de regering volledig verstoren. Bij een dergelijk allerminst onwaarschijnlijk scenario zal de schuldenmakerij van de regering het land en zijn bevolking zuur opbreken. *** Niet al onze actiepunten zijn nieuw, verre van dat, wat goed is behoeft niet opnieuw uitgevonden te worden. De Vooruitgangspartij is echter de enige politieke partij die een coherent actieprogramma presenteert dat ons niet alleen eerder en sterker uit de huidige recessie zal brengen, maar dat ook voor de toekomst een sterke economie en een betere levenskwaliteit garandeert. Jullie kunnen nu eindelijk een doorslaggevende invloed uitoefenen op de gang van zaken in ons land en wel door voortaan op de VOORUITGANGSPARTIJ te stemmen. Een stem op onze partij is een stem op een partij die zijn verkiezingsbeloftes na zal komen. Wees er zeker van : op onze beloftes volgen onze daden en onze daden zijn in jullie belang! Wees dus geen dief van eigen portemonnee en stem op de VOORUITGANGSPARTIJ. Een stem op de andere partijen of niet gaan stemmen is een weggegooide stem en uiteindelijk een stem voor meer van dezelfde politiek als die van de regering Rutte. Arthur Brautigam voorzitter Vooruitgangs Partij ex raadsadviseur (hoofd economische en financiële zaken) bij de Raad van de Europese Unie Vooruitgangspartij beknopt programma blz 11

VOORUITGANGSPARTIJ VOOR EEN STERKE ECONOMIE EN EEN BETERE TOEKOMST PRESS RELEASE PRESENTATIE PERSCENTRUM NIEUWSPOORT 20 FEBRUARI 2014

VOORUITGANGSPARTIJ VOOR EEN STERKE ECONOMIE EN EEN BETERE TOEKOMST PRESS RELEASE PRESENTATIE PERSCENTRUM NIEUWSPOORT 20 FEBRUARI 2014 VOORUITGANGSPARTIJ PRESS RELEASE PRESENTATIE PERSCENTRUM NIEUWSPOORT 20 FEBRUARI 2014 VOOR EEN STERKE ECONOMIE EN EEN BETERE TOEKOMST Op 20 februari 2014 werd in aanwezigheid van de pers en belangenverenigingen

Nadere informatie

VOORUITGA GSPARTIJ PROGRAMMA VOOR EEN STERKE ECONOMIE EN EEN BETERE TOEKOMST

VOORUITGA GSPARTIJ PROGRAMMA VOOR EEN STERKE ECONOMIE EN EEN BETERE TOEKOMST VOORUITGA GSPARTIJ PROGRAMMA VOOR EEN STERKE ECONOMIE EN EEN BETERE TOEKOMST De regering Rutte van VVD en PvdA berust op kiezersbedrog. De VVD behaalde veel stemmen door belastingverlaging en behoud van

Nadere informatie

Dubbel kiezersbedrog dus.

Dubbel kiezersbedrog dus. De regering Rutte van VVD en PvdA berust op kiezersbedrog. De VVD behaalde veel stemmen door belastingverlaging en behoud van de volledige hypotheekrente aftrek te beloven. Beide beloften zijn gebroken.

Nadere informatie

VOORUITGANGSPARTIJ VOOR EEN STERKE ECONOMIE EN EEN BETERE TOEKOMST VERKIEZINGSPROGRAMMA. 1 Programma Vooruitgangspartij

VOORUITGANGSPARTIJ VOOR EEN STERKE ECONOMIE EN EEN BETERE TOEKOMST VERKIEZINGSPROGRAMMA. 1 Programma Vooruitgangspartij VOORUITGANGSPARTIJ VERKIEZINGSPROGRAMMA VOOR EEN STERKE ECONOMIE EN EEN BETERE TOEKOMST 1 Programma Vooruitgangspartij De huidige regering van VVD en PvdA berust op kiezersbedrog. De VVD behaalde veel

Nadere informatie

Rente de prijs van tijd. Als rente hoger is dan de opofferingskosten individuele prijs van tijd niet lenen maar sparen

Rente de prijs van tijd. Als rente hoger is dan de opofferingskosten individuele prijs van tijd niet lenen maar sparen Rente de prijs van tijd. Als rente hoger is dan de opofferingskosten individuele prijs van tijd niet lenen maar sparen Ruilen over de tijd Intertemporele substitutie Bedrijven lenen geld om te investeren

Nadere informatie

Tekortreducerende maatregelen

Tekortreducerende maatregelen Tekortreducerende maatregelen 2011-2017 MEV2014-versie CPB Achtergronddocument Wim Suyker 17 september 2013 1 1 Inleiding Vanaf 2011 zijn netto tekortreducerende maatregelen genomen door de achtereenvolgende

Nadere informatie

Te weinig verschil Verschil tussen de hoogte van uitkeringen en loon is belangrijk. Het moet de moeite waard zijn om te gaan werken.

Te weinig verschil Verschil tussen de hoogte van uitkeringen en loon is belangrijk. Het moet de moeite waard zijn om te gaan werken. Hoofdstuk 4 Inkomen Paragraaf 4.1 De inkomensverschillen Waardoor ontstaan inkomens verschillen. Inkomensverschillen ontstaan door: Opleiding Verantwoordelijkheid Machtspositie Onregelmatigheid of gevaar

Nadere informatie

DOMEIN E: RUILEN OVER DE TIJD. Module 4 Nu en later

DOMEIN E: RUILEN OVER DE TIJD. Module 4 Nu en later DOMEIN E: RUILEN OVER DE TIJD Module 4 Nu en later Inflatie Definitie: stijging van het algemeen prijspeil Gevolgen van inflatie koopkracht neemt af Verslechtering internationale concurrentiepositie Bij

Nadere informatie

Domein E: Ruilen over de tijd. fransetman.nl

Domein E: Ruilen over de tijd. fransetman.nl Domein E: Ruilen over de tijd Rente : prijs van tijd Nu lenen: een lagere rente Nu sparen: een hogere rente Individuele prijs van tijd: het ongemak dat je ervaart Algemene prijs van tijd: de rente die

Nadere informatie

Wat is de essentie van het 6 miljard pakket? Waarom is er besloten om te bezuinigen? Wordt de economie kapot bezuinigd?

Wat is de essentie van het 6 miljard pakket? Waarom is er besloten om te bezuinigen? Wordt de economie kapot bezuinigd? Wat is de essentie van het 6 miljard pakket? Er is een pakket van 6 miljard euro aan aanvullende bezuinigingen overeenkomen. De bezuinigingen worden hoofdzakelijk gevonden via uitgavenbeperkingen binnen

Nadere informatie

Eindexamen vwo economie I

Eindexamen vwo economie I Opgave 1 1 maximumscore 1 Uit het antwoord moet blijken dat de hoogte van de arbeidsinkomensquote 0,7 / 70% is. 2 maximumscore 2 Een antwoord waaruit blijkt dat als b 1 daalt, het inkomen na belastingheffing

Nadere informatie

Coöperatieve Burgerbank

Coöperatieve Burgerbank Coöperatieve Burgerbank Probleem Private banken en de rijkste 1% teveel macht en eigenbelang Structureel veel te hoge rente Structureel teveel (speculatieve) misbruik van het geldsysteem Oplossing Invoeren

Nadere informatie

Eindexamen vwo economie 2014-I

Eindexamen vwo economie 2014-I Opgave 1 1 maximumscore 2 De kredietcrisis in de VS leidt ertoe dat Nederlandse banken verlies lijden op hun beleggingen in de VS en daardoor minder makkelijk krediet verstrekken aan bedrijven. Hierdoor

Nadere informatie

Prinsjesdag 2014. Stand van zaken MKB. Rabobank Nederland, september 2014

Prinsjesdag 2014. Stand van zaken MKB. Rabobank Nederland, september 2014 Prinsjesdag 2014 Stand van zaken MKB Rabobank Nederland, september 2014 Internationale omgeving Basisscenario De wereldeconomie groeit ook in 2014, met name in de VS, maar spectaculair is het allemaal

Nadere informatie

Studiedienst PVDA Studie over de transfers van lonen naar winsten onder de regering-michel.

Studiedienst PVDA Studie over de transfers van lonen naar winsten onder de regering-michel. Studiedienst PVDA Studie over de transfers van lonen naar winsten onder de regering-michel. EEN TRANSFER VAN BIJNA 9 MILJARD UIT DE PORTEMONNEE VAN DE WERKENDE MENSEN NAAR DE BEDRIJFSWINSTEN. EEN VERLIES

Nadere informatie

SP-voorstel fiscale behandeling eigen woning

SP-voorstel fiscale behandeling eigen woning CPB Notitie Datum : 27 augustus 2004 Aan : de SP, de heer E. Irrgang SP-voorstel fiscale behandeling eigen woning 1 Inleiding De SP-fractie heeft het CPB gevraagd de budgettaire en koopkrachteffecten te

Nadere informatie

Congresvoorstel 4e Landelijk Congres 12 december 2015

Congresvoorstel 4e Landelijk Congres 12 december 2015 Congresvoorstel 4e Landelijk Congres 12 december 2015 Het Landelijk Bestuur vraagt het congres om in te stemmen met de onderstaande programmapunten. Het Landelijk Bestuur legt de volgende ontwerpteksten

Nadere informatie

Opdracht Levensbeschouwing AOW-leeftijd

Opdracht Levensbeschouwing AOW-leeftijd Opdracht Levensbeschouwing AOW-leeftijd Opdracht door een scholier 2333 woorden 17 december 2009 6,4 14 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inhoudsopgave Inleiding 3 Welke feiten spelen een rol? 4 +

Nadere informatie

Eindexamen economie 1-2 vwo 2006-II

Eindexamen economie 1-2 vwo 2006-II 4 Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 Een voorbeeld van een juiste berekening

Nadere informatie

special MILJOENENNOTA 2014 uitgaven 267,0 miljard inkomsten 249,1 miljard De miljoenennota en uw portemonnee.

special MILJOENENNOTA 2014 uitgaven 267,0 miljard inkomsten 249,1 miljard De miljoenennota en uw portemonnee. MILJOENENNOTA 2014 special De miljoenennota en uw portemonnee. inkomsten 249,1 miljard uitgaven 267,0 miljard Het kabinet heeft op Prinsjesdag bekend gemaakt hoe de begroting, met daarin het bezuinigingspakket

Nadere informatie

Miljoenennota in begrijpelijke taal

Miljoenennota in begrijpelijke taal Samenvatting Miljoenennota in begrijpelijke taal D66 krijgt het voor elkaar 20180920102008_1837.adpro.indd 1 9/20/2018 10:20:25 AM Wat is de Miljoenennota? 2 Elk jaar presenteert de minister van Financiën

Nadere informatie

Economie Pincode klas 4 VMBO-GT 5 e editie Samenvatting Hoofdstuk 7 De overheid en ons inkomen Exameneenheid: Overheid en bestuur

Economie Pincode klas 4 VMBO-GT 5 e editie Samenvatting Hoofdstuk 7 De overheid en ons inkomen Exameneenheid: Overheid en bestuur Paragraaf 7.1 Groeit de economie? BBP = Bruto Binnenlands Product, de totale productie in een land in één jaar Nationaal inkomen = het totaal van alle inkomens in een land in één jaar Inkomen = loon, rente,

Nadere informatie

6.1 De AOW. Een alleenstaande krijgt 70% van het minimumloon. Gehuwden of samenwonenden krijgen 100% van het minimumloon.

6.1 De AOW. Een alleenstaande krijgt 70% van het minimumloon. Gehuwden of samenwonenden krijgen 100% van het minimumloon. 6.1 De AOW In 1957 is in Nederland de AOW ingevoerd door premiers Willem Drees (PVDA). Iedereen die 65 jaar of ouder is, krijgt een uitkering van de staat. Deze uitkering hangt af van het aantal jaren

Nadere informatie

Vraag Antwoord Scores

Vraag Antwoord Scores Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een voorbeeld van een

Nadere informatie

samenvatting een nieuwe start Ambitie 2020 welvaart creëren, welvaart verdelen

samenvatting een nieuwe start Ambitie 2020 welvaart creëren, welvaart verdelen samenvatting een nieuwe start Ambitie 2020 welvaart creëren, welvaart verdelen Verkiezingsprogramma Open Vld - Federale verkiezingen 13 juni 2010 Ambitie 2020 1. een nieuwe politiek. In 2020 heeft 1 op

Nadere informatie

Belangen: Macht van de Eerste Kamer

Belangen: Macht van de Eerste Kamer Belangen: Macht van de Eerste Kamer Korte omschrijving werkvorm: Aan de hand van een werkblad ontdekken leerlingen dat de plannen van het kabinet waarschijnlijk wel door de Tweede Kamer komen, maar niet

Nadere informatie

De erfenis van Rutte en financieel-economische alternatieven investeren voor een sociale economie

De erfenis van Rutte en financieel-economische alternatieven investeren voor een sociale economie De erfenis van Rutte en financieel-economische alternatieven investeren voor een sociale economie Bastiaan van Apeldoorn Partijraad 24/09/16, Amersfoort 30 jaar neoliberalisme: 30 jaar scheefgroei 1. Uit

Nadere informatie

Rendement = investeringsopbrengst/ investering *100% Reëel rendement = Nominaal rendement / CPI * 100-100 Als %

Rendement = investeringsopbrengst/ investering *100% Reëel rendement = Nominaal rendement / CPI * 100-100 Als % Inflatie Stijging algemene prijspeil Consumenten Prijs Indexcijfer Gewogen gemiddelde Voordeel: Mensen met schulden Nadeel: Mensen met loon, spaargeld Reële winst bedrijven daalt Rentekosten bedrijven

Nadere informatie

Verdieping: Eerste reactie partijen

Verdieping: Eerste reactie partijen Verdieping: Eerste reactie partijen Korte omschrijving werkvorm: Uit de berekeningen van het CPB blijkt dat het begrotingstekort van Nederland in 2013 en 2014 niet onder de door de EU gestelde 3%-norm

Nadere informatie

Onderzoek uitwerking Lenteakkoord

Onderzoek uitwerking Lenteakkoord Onderzoek uitwerking Lenteakkoord Over het onderzoek Aan het onderzoek deden ruim 15.000 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek vond plaats van 16 tot en met 17 mei 2012. Over het EenVandaag

Nadere informatie

Verkiezingen. 1. Politieke voorkeur

Verkiezingen. 1. Politieke voorkeur Verkiezingen Voor vijftigplussers staat er de komende jaren veel op het spel. De betaalbaarheid van de zorg staat ter discussie en het niveau van pensioenen en AOW dreigt te worden aangetast. Daarnaast

Nadere informatie

Economische effecten van een verlaging van de administratieve lasten

Economische effecten van een verlaging van de administratieve lasten CPB Notitie Datum : 7 april 2004 Aan : Projectdirectie Administratieve Lasten Economische effecten van een verlaging van de administratieve lasten 1 Inleiding Het kabinet heeft in het regeerakkoord het

Nadere informatie

Hoe zit het met op 31-12-2012 al bestaande hypotheken vanaf 1-1-2013?

Hoe zit het met op 31-12-2012 al bestaande hypotheken vanaf 1-1-2013? Hoe zit het met op 31-12-2012 al bestaande hypotheken vanaf 1-1-2013? Voor alle op 31 december 2012 bestaande hypotheken blijven de oude hypotheekregels van kracht. Oversluiten van een bestaande schuld

Nadere informatie

10-puntenplan voor het herstel van de Nederlandse economie

10-puntenplan voor het herstel van de Nederlandse economie 10-puntenplan voor het herstel van de Nederlandse economie Nederland zit in een grote economische crisis. Het consumentenvertrouwen is dramatisch laag. Nederlanders zijn onzeker over hun baan, hun huis,

Nadere informatie

ONDERWERP PRESENTATIE IS EEN STELSELWIJZIGING IN BELANG VAN U ALS DEELNEMER? GENOEMDE ONTWIKKELINGEN / PROBLEMEN OM ONS PENSIOEN STELSEL TE WIJZIGEN

ONDERWERP PRESENTATIE IS EEN STELSELWIJZIGING IN BELANG VAN U ALS DEELNEMER? GENOEMDE ONTWIKKELINGEN / PROBLEMEN OM ONS PENSIOEN STELSEL TE WIJZIGEN ONDERWERP PRESENTATIE IS EEN STELSELWIJZIGING IN BELANG VAN U ALS DEELNEMER? GENOEMDE ONTWIKKELINGEN / PROBLEMEN OM ONS PENSIOEN STELSEL TE WIJZIGEN 1 GEVOLGEN DEMOGRAFISCHE ONTWIKKELINGEN 2 REKENRENTE,

Nadere informatie

5,6. Praktische-opdracht door een scholier 2583 woorden 20 december keer beoordeeld

5,6. Praktische-opdracht door een scholier 2583 woorden 20 december keer beoordeeld Praktische-opdracht door een scholier 2583 woorden 20 december 2002 5,6 76 keer beoordeeld Vak Economie Iedereen heeft met geld te maken, jong en oud. Jongeren misschien wat minder dan oudere mensen, maar

Nadere informatie

Goede tijden, slechte tijden. Soms zit het mee, soms zit het tegen

Goede tijden, slechte tijden. Soms zit het mee, soms zit het tegen Slides en video s op www.jooplengkeek.nl Goede tijden, slechte tijden Soms zit het mee, soms zit het tegen 1 De toegevoegde waarde De toegevoegde waarde is de verkoopprijs van een product min de ingekochte

Nadere informatie

Eindexamen economie vwo II

Eindexamen economie vwo II Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Voorbeelden van een

Nadere informatie

Iedereen betaalt btw. Daarnaast betaalt iedereen die werkt ook loon- of inkomstenbelasting.

Iedereen betaalt btw. Daarnaast betaalt iedereen die werkt ook loon- of inkomstenbelasting. Hoofdstuk 7: De overheid en ons inkomen Valt het mee of tegen? a b c Als Yara een appartement koopt moet ze een hypotheek afsluiten. Hiervoor betaalt ze iedere maand een bepaald bedrag. Dit zijn haar vaste

Nadere informatie

Factsheet kinderopvang januari 2013

Factsheet kinderopvang januari 2013 Factsheet kinderopvang januari 2013 Inleiding Het kabinet Rutte/Ascher heeft onlangs besloten ook voor 2013 verdere bezuinigingen op de kinderopvang door te voeren. Er wordt vanaf 2010 elk jaar fors bezuinigd

Nadere informatie

Reaktie na bekend worden van uitwerking van Lente Akkoord

Reaktie na bekend worden van uitwerking van Lente Akkoord Reaktie na bekend worden van uitwerking van Lente Akkoord Sinds 16 mei 2012 zijn de details van het Lente-akkoord bekend geworden. Wat denkt Nederland nu van dit akkoort en de 5 partijen die het akkoord

Nadere informatie

Bijlage 2: gevolgen verhoging energiebelasting op aardgas in de eerste schijf met 25%

Bijlage 2: gevolgen verhoging energiebelasting op aardgas in de eerste schijf met 25% Bijlage 2: gevolgen verhoging energiebelasting op aardgas in de eerste schijf met 25% Inleiding Deze bijlage bevat de effecten van een mogelijke verhoging van de energiebelasting (EB) op aardgas in de

Nadere informatie

Kans op Amerikaanse dubbele dip is klein

Kans op Amerikaanse dubbele dip is klein Kans op Amerikaanse dubbele dip is klein De Verenigde Staten gaan meestal voorop bij het herstel van de wereldeconomie. Maar terwijl een gerenommeerd onderzoeksburo recent verklaarde dat de Amerikaanse

Nadere informatie

(Verwachte) fiscale wijzigingen Belastingplan 2018 en Regeerakkoord

(Verwachte) fiscale wijzigingen Belastingplan 2018 en Regeerakkoord UW ONDERNEMING, ONZE ERVARING (Verwachte) fiscale wijzigingen Belastingplan 2018 en Regeerakkoord mr. B. (Bas) Opmeer Programma 2 Politieke werkelijkheid Tarieven en vrijstellingen Box 3 Schenkbelasting

Nadere informatie

Financiële bijlage D66-verkiezingsprogramma

Financiële bijlage D66-verkiezingsprogramma Financiële bijlage D66-verkiezingsprogramma D66 staat garant voor een solide financieel beleid, dat ruimte biedt voor investeringen in de kwaliteit van de samenleving en economische dynamiek. Het verkiezingsprogramma

Nadere informatie

5,9. Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer

5,9. Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari keer beoordeeld. Maatschappijleer Samenvatting door een scholier 1292 woorden 15 februari 2005 5,9 76 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer Samenvatting Hoofdstuk 2 Politieke Besluitvorming Democratie bestaat uit 2 basisprincipes: Vrijheid

Nadere informatie

Nederland dient financiële steun te geven aan landen van de Europese Unie met een hoge staatsschuld die anders in grote problemen zullen komen.

Nederland dient financiële steun te geven aan landen van de Europese Unie met een hoge staatsschuld die anders in grote problemen zullen komen. Aankondiging Op 12 september dit jaar worden verkiezingen gehouden voor de Tweede Kamer. Politieke partijen hebben hun verkiezingsprogramma voor de komende jaren vastgesteld. De lijsttrekkers van de partijen

Nadere informatie

ALGEMENE ECONOMIE /04

ALGEMENE ECONOMIE /04 HBO Algemene economie Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 M 3 benaderingen van het begrip inkomen : F economisch: - nominaal inkomen (in geld uitgedrukt) - reëel

Nadere informatie

Mag ik dan nooit meer stoppen met werken?

Mag ik dan nooit meer stoppen met werken? Mag ik dan nooit meer stoppen met werken? 67 vragen over aow-vragen en uw pensioen (Uit AD van 1-11-2016) De AOW-leeftijd gaat in 2022 met drie maanden omhoog voor iedereen die na 1954 geboren is. Reden

Nadere informatie

1 Overzicht

1 Overzicht 1 Overzicht 2011-2017 Op basis van de huidige beleidsvoornemens bedragen in de jaren 2011 tot en met 2017 de tekortreducerende maatregelen gemiddeld 7 mld euro per jaar (circa 1% bbp per jaar). Cumulatief

Nadere informatie

Eerste koopkracht-indicaties Kunduz-akkoord. Maatregelen

Eerste koopkracht-indicaties Kunduz-akkoord. Maatregelen de vakcentrale voor professionals Eerste koopkracht-indicaties Kunduz-akkoord Op 26 april jl. zijn de vijf fracties in de Tweede Kamer van VVD, CDA, D66, GL en CU tot een akkoord gekomen om maatregelen

Nadere informatie

Verdieping: Kan een land failliet gaan?

Verdieping: Kan een land failliet gaan? Verdieping: Kan een land failliet gaan? Korte omschrijving werkvorm De leerlingen lezen fragmenten uit artikelen over wat het betekent als Griekenland failliet gaat en maken daar verwerkingsvragen over.

Nadere informatie

CPB Notitie 16 augustus Houdbaarheidsberekeningen. Uitgevoerd op verzoek van Flip de Kam

CPB Notitie 16 augustus Houdbaarheidsberekeningen. Uitgevoerd op verzoek van Flip de Kam CPB Notitie 16 augustus 2013 Houdbaarheidsberekeningen Uitgevoerd op verzoek van Flip de Kam. CPB Notitie Aan: Flip de Kam Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070)3383

Nadere informatie

2) Wanneer gaan de verschillende maatregelen in? Per 1 januari 2013

2) Wanneer gaan de verschillende maatregelen in? Per 1 januari 2013 Oktober 2012 Nieuws hypotheekrenteaftrek Zoals het er nu voorstaat zal er vanaf 2013 alleen aftrek worden genoten voor hypotheekrente bij minimaal een annuïtaire aflossing. Op dit moment mag je nog de

Nadere informatie

Crisismaatregelen. Welke van de volgende onderwerpen zou dan niet aan de orde mogen komen?

Crisismaatregelen. Welke van de volgende onderwerpen zou dan niet aan de orde mogen komen? Crisismaatregelen De financiele en economische crisis zorgt ervoor dat o.a. de pensioenfondsen op dit moment geen dekking meer hebben voor het uitbetalen van pensioenen in de toekomst en dat het ernaar

Nadere informatie

- Daarnaast is in 2012 de bijdrage van werkgevers verhoogd van ruim 700 miljoen naar ruim 1 miljard.

- Daarnaast is in 2012 de bijdrage van werkgevers verhoogd van ruim 700 miljoen naar ruim 1 miljard. Terugdraaien bezuinigingen 2013 mogelijk, effect voor 2013 al gehaald omdat bezuinigingen uit 2011 en 2012 meer opbrengen dan eerder geraamd Brancheorganisatie Kinderopvang, september 2012 De bezuinigingen

Nadere informatie

Eindexamen economie 1-2 vwo 2003-II

Eindexamen economie 1-2 vwo 2003-II 4 Antwoordmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 Een voorbeeld van een juist antwoord

Nadere informatie

solidariteit van jong met oud, of ook omgekeerd?

solidariteit van jong met oud, of ook omgekeerd? Bijdrage prof. dr. Kees Goudswaard / 49 Financiering van de AOW: solidariteit van jong met oud, of ook omgekeerd? Deze vraag staat centraal in de bij drage van bijzonder hoogleraar Sociale zekerheid prof.

Nadere informatie

Begrippen: - Overheid: Onder overheid verstaan we het Rijk en de overige publiekrechtelijke lichamen, zoals provincies en gemeenten.

Begrippen: - Overheid: Onder overheid verstaan we het Rijk en de overige publiekrechtelijke lichamen, zoals provincies en gemeenten. Samenvatting door een scholier 919 woorden 20 juni 2007 6,8 6 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Economie Hoofdstuk 4 Productie door de overheid 4.1 De sector overheid - Overheid: Onder overheid

Nadere informatie

WAAROM IS FRANKRIJK AANTREKKELIJK VOOR NEDERLANDSE INVESTEERDERS?

WAAROM IS FRANKRIJK AANTREKKELIJK VOOR NEDERLANDSE INVESTEERDERS? WAAROM IS FRANKRIJK AANTREKKELIJK VOOR NEDERLANDSE INVESTEERDERS? Driekwart van de buitenlandse besluitvormers vindt dat Frankrijk een aantrekkelijke bestemming is voor investeringen (74%, toename van

Nadere informatie

16 juli 2015. Onderzoek: Akkoord Griekenland

16 juli 2015. Onderzoek: Akkoord Griekenland 16 juli 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen

Nadere informatie

Samenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur

Samenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur Samenvatting Economie Hoofdstuk 19 en 20: Inkomensverdeling en conjuntuur Samenvatting door een scholier 1286 woorden 9 januari 2013 6,8 4 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent 19.1 Personele inkomensverdeling

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2016 2017 33 682 Evaluatie Wet uniformering loonbegrip Nr. 15 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID Aan de Voorzitter van de Tweede

Nadere informatie

Boek 4 Hoofdstuk 7: De overheid en ons inkomen

Boek 4 Hoofdstuk 7: De overheid en ons inkomen Boek 4 Hoofdstuk 7: De overheid en ons inkomen Valt het mee of tegen? a Als Yara een appartement koopt moet ze een hypotheek afsluiten. Hiervoor betaalt ze iedere maand een bepaald bedrag. Dit zijn haar

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 32 777 Geleidelijke afbouw van de dubbele heffingskorting in het referentieminimumloon tot een keer de algemene heffingskorting met uitzondering

Nadere informatie

Domein E: Concept Ruilen over de tijd

Domein E: Concept Ruilen over de tijd 1. Het bruto binnenlands product is gestegen met 0,9%. Het inflatiepercentage bedraagt 2,1%. Bereken de reële groei van het BBP. 2. Waarmee wordt het inflatiepercentage gemeten? 3. Lees de onderstaande

Nadere informatie

Barneveld en de Recessie

Barneveld en de Recessie Barneveld en de Recessie 1 Totstandkoming December 2008: actualisatie van risico s gemeente Het proces vanaf december 2008 tot nu toe Landelijke ontwikkelingen en daarna vertaling naar Barneveld Bespreekstuk

Nadere informatie

Miljoenennota Helmer Vossers

Miljoenennota Helmer Vossers Helmer Vossers Helaas niet helemaal waar 8 5 1/2 2010 2011 69,5 66,0 0 1 3/4 Groei Werkloosheid Saldo 2010 Saldo 2011 Schuld 2011 (% bbp) (% beroepsbevolking) (% bbp) (% bbp) (% bbp) -4,0-6,3-5,8-5,6

Nadere informatie

Herstel economie. Drie pijlers: overheidsfinanciën op orde eerlijk delen hervormen om economie te laten groeien

Herstel economie. Drie pijlers: overheidsfinanciën op orde eerlijk delen hervormen om economie te laten groeien Miljoenennota 2017 Herstel economie Drie pijlers: overheidsfinanciën op orde eerlijk delen hervormen om economie te laten groeien Ontwikkelingen (1) Overheidsfinanciën in balans Schuld daalt voor het eerst

Nadere informatie

Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)!

Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)! Slechts 1 antwoord is juist, alle andere zijn fout (en bevatten heel vaak onzin)! Vragen aangeduid met een * toetsen in het bijzonder het inzicht en toepassingsvermogen. Deze vragenreeksen zijn vrij beschikbaar.

Nadere informatie

Eindexamen economie 1 havo 2000-I

Eindexamen economie 1 havo 2000-I Opgave 1 Meer mensen aan de slag Het terugdringen van de werkloosheid is in veel landen een belangrijke doelstelling van de overheid. Om dat doel te bereiken, streeft de overheid meestal naar groei van

Nadere informatie

Belastingpakket 2019: huishoudens krijgen meer te besteden

Belastingpakket 2019: huishoudens krijgen meer te besteden Belastingpakket 2019: huishoudens krijgen meer te besteden Het belastingstelsel verandert. We vergroenen, de belasting op consumptie gaat omhoog en belangrijk: het kabinet maakt werk lonender. De belastingtarieven

Nadere informatie

Groep Wegingsfactor Prijsverandering Partieel prijsindexcijfer Woning 40% +10% 110 Voeding 30% -10% 90 Kleding 20% +20% 120 Diversen 10% +15% 115

Groep Wegingsfactor Prijsverandering Partieel prijsindexcijfer Woning 40% +10% 110 Voeding 30% -10% 90 Kleding 20% +20% 120 Diversen 10% +15% 115 Samenvatting door M. 1480 woorden 6 januari 2014 7,2 17 keer beoordeeld Vak Methode Economie Praktische economie Tijd is geld De ECB leent geld uit aan de banken. Ze rekenen daar reporente voor. Banken

Nadere informatie

Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU?

Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU? Factsheet 1 WAAROM EEN INVESTERINGSPLAN VOOR DE EU? Als gevolg van de wereldwijde economische en financiële crisis heeft de EU met een laag investeringsniveau te kampen. Alleen met gezamenlijke gecoördineerde

Nadere informatie

Voorjaarsprognoses : Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's

Voorjaarsprognoses : Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's IP/11/565 Brussel, 13 mei 2011 Voorjaarsprognoses 2011-2012: Europees herstel houdt aan ondanks nieuwe risico's Het geleidelijke herstel van de EU-economie zet door, zo blijkt uit de vooruitzichten voor

Nadere informatie

Koersvast in onzekere tijden Miljoenennota 2012

Koersvast in onzekere tijden Miljoenennota 2012 Koersvast in onzekere tijden Miljoenennota 2012 Staatsschuld in 2015: ruim 450 miljard euro. Dat is 60 miljard meer dan aan het begin van de kabinetsperiode Nederland is door de grenzen die het stabiliteitspact

Nadere informatie

26 december Onderzoek:

26 december Onderzoek: 26 december 2016 Onderzoek: Verwachtingen 2017 Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.

Nadere informatie

Groei of krimp? bij Pincode 5e ed. 4GT Hoofdstuk 7 en 4K Hoofdstuk 5 aanvullend lesmateriaal n.a.v. vernieuwde syllabus EC/K/5A: 2

Groei of krimp? bij Pincode 5e ed. 4GT Hoofdstuk 7 en 4K Hoofdstuk 5 aanvullend lesmateriaal n.a.v. vernieuwde syllabus EC/K/5A: 2 Groei of krimp? bij Pincode 5e ed. 4GT Hoofdstuk 7 en 4K Hoofdstuk 5 aanvullend lesmateriaal n.a.v. vernieuwde syllabus EC/K/5A: 2 Als je moet kiezen welk plaatje je op je cijferlijst zou willen hebben,

Nadere informatie

Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord

Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen bekijken een filmpje van de NOS, van maandag 29 oktober. Daarna beantwoorden ze vragen over dit

Nadere informatie

PRINSJESDAG 2014 Beknopt overzicht aangekondigde maatregelen Prinsjesdag 2014

PRINSJESDAG 2014 Beknopt overzicht aangekondigde maatregelen Prinsjesdag 2014 PRINSJESDAG 2014 Beknopt overzicht aangekondigde maatregelen Prinsjesdag 2014 Inhoud 1 Veranderingen belastingtarieven en kortingen inkomstenbelasting... 3 a Belastingtarief eerste schijf verhoogd... 3

Nadere informatie

De laatste peiling voor de verkiezingen en de prognose

De laatste peiling voor de verkiezingen en de prognose De laatste peiling voor de verkiezingen en de prognose Aanvankelijk leek deze verkiezingen zich te voltrekken op een manier waarbij VVD en PvdA ieder steeds meer kiezers weg gingen trekken van andere partijen.

Nadere informatie

Als de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering.

Als de lonen dalen, dalen de loonkosten voor de producent. Hetgeen kan betekenen dat de producent niet overgaat tot mechanisatie/automatisering. Top 100 vragen. De antwoorden! 1 Als de lonen stijgen, stijgen de productiekosten. De producent rekent de hogere productiekosten door in de eindprijs. Daardoor daalt de vraag naar producten. De productie

Nadere informatie

Roads to recovery. George Gelauff, Debby Lanser, Albert van der Horst, Adam Elbourne. Centraal Planbureau 1

Roads to recovery. George Gelauff, Debby Lanser, Albert van der Horst, Adam Elbourne. Centraal Planbureau 1 Roads to recovery George Gelauff, Debby Lanser, Albert van der Horst, Adam Elbourne 1 De Grote Recessie 2008: Financiële crisis subprime hypotheken crisis 15 september: Lehman Brothers bankroet stilstand

Nadere informatie

Eindexamen vwo economie 2013-I

Eindexamen vwo economie 2013-I Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 Een antwoord waaruit

Nadere informatie

Eindexamen economie pilot havo 2011 - I

Eindexamen economie pilot havo 2011 - I Beoordelingsmodel Vraag Antwoord Scores Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore

Nadere informatie

6,1. Samenvatting door M. 884 woorden 28 december keer beoordeeld. Economie Hoofdstuk 5

6,1. Samenvatting door M. 884 woorden 28 december keer beoordeeld. Economie Hoofdstuk 5 Samenvatting door M. 884 woorden 28 december 2015 6,1 5 keer beoordeeld Vak Economie Economie Hoofdstuk 5 1 Stroomgrootheden: meten tijden een bepaalde periode sparen, lenen, inkomen etc Voorraadgrootheden:

Nadere informatie

Inkomenseffecten van het basisinkomen 2.0

Inkomenseffecten van het basisinkomen 2.0 Inkomenseffecten van het basisinkomen 2.0 Effect van de invoering van het basisinkomen op het inkomen van een aantal voorbeeldhuishoudens Jasja Bos, Marjan Verberk-De Kruik Inkomenseffecten van het basisinkomen

Nadere informatie

CEP 2009 Oorzaken en gevolgen van de kredietcrisis

CEP 2009 Oorzaken en gevolgen van de kredietcrisis Persconferentie CEP CEP Oorzaken en gevolgen van de kredietcrisis Coen Teulings Opzet Persconferentie CEP I II III Oorzaken en gevolgen kredietcrisis Gevolgen voor NL Wat betekent dit voor beleid? Persconferentie

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBOGL en TL 2008 tijdvak 2 economie CSE GL en TL 8000452608b Schuld en boete Informatiebron 1 Kredietkosten Geleend geld Rente per maand 15.000 125,00 20.000 150,00 25.000 187,50 15.000 150,00

Nadere informatie

Kijktip: NOS Rutte, Verhagen en Wilders over de val

Kijktip: NOS Rutte, Verhagen en Wilders over de val Kijktip: NOS Rutte, Verhagen en Wilders over de val Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen bekijken drie filmpjes van de NOS, twee van 21 en één van 24 april. Daarna beantwoorden ze vragen over deze

Nadere informatie

3,6. Werkstuk door een scholier 1107 woorden 16 december keer beoordeeld

3,6. Werkstuk door een scholier 1107 woorden 16 december keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 1107 woorden 16 december 2001 3,6 128 keer beoordeeld Vak Economie 1 VOORWOORD Ik vond het leuk om dit verslag te maken. De jongerensite was compact en niet zo uitgebreid als

Nadere informatie

Voorlopige update PwC rapport 2013: Laaggeletterdheid in Nederland kent aanzienlijke maatschappelijke kosten

Voorlopige update PwC rapport 2013: Laaggeletterdheid in Nederland kent aanzienlijke maatschappelijke kosten 24 Voorlopige update PwC rapport 2013: Laaggeletterdheid in Nederland kent aanzienlijke maatschappelijke kosten Maart 2017 PwC is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (KvK 34180285),

Nadere informatie

Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010

Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010 Onderzoek stemgedrag jongeren Door NCRV Rondom 10 en Netwerk 28 mei 2010 Ben je van plan om op 9 juni te gaan stemmen? Ja 698 83,1 Nee 39 4,6 Ik weet het nog niet 103 12,3 Stemgedrag PVV/ Wilders PvdA

Nadere informatie

Economie Elementaire economie 3 VWO

Economie Elementaire economie 3 VWO Economie Elementaire economie 3 VWO Les 13 Introductie overheid Ontwerp power point: Henk Douna docent: Jeannette de Beus De komende weken: de overheid Consumenten De markt Producenten Bijvoorbeeld Goederenmarkt

Nadere informatie

Verkiezingen Tweede Kamer 2012

Verkiezingen Tweede Kamer 2012 Verkiezingen Tweede Kamer 2012 Nederlandse politieke partijen langs de Europese meetlat Financiën dr. Edwin van Rooyen Update: 6-9-2012 Tussen de politieke partijen in Nederland bestaat aanzienlijke verdeeldheid

Nadere informatie

Eindexamen economie vwo I

Eindexamen economie vwo I Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave maximumscore 2 Door de vermindering van

Nadere informatie

DE GRENS BEREIKT. De worsteling van pomphouders in de grensstreek

DE GRENS BEREIKT. De worsteling van pomphouders in de grensstreek DE GRENS BEREIKT De worsteling van pomphouders in de grensstreek Emile Roemer, voorzitter SPTweede Kamerfractie Februari 2014 INHOUD INLEIDING 3 ACHTERGROND 4 STEEKPROEF 5 RESULTATEN 6 REACTIES POMPHOUDERS

Nadere informatie

Vraag Antwoord Scores

Vraag Antwoord Scores Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 1 600 bezoekers (2.800 2.200) 2 maximumscore

Nadere informatie

Examen HAVO. Economie 1

Examen HAVO. Economie 1 Economie 1 Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 2 Woensdag 21 juni 13.30 16.00 uur 20 00 Dit examen bestaat uit 31 vragen. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed

Nadere informatie