Achter de horizon. SAFFIER II en de Middellangetermijnverkenning. Debby Lanser. 12 februari Centraal Planbureau
|
|
|
- Diana Claes
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 SAFFIER II en de Middellangetermijnverkenning Debby Lanser 12 februari 2016
2 Inhoud Wat doen wij? Saffier II Het model MLT Trefzekerheid Beleidsanalyse
3 Wat doen wij? Macro analyse: Gaat om het begrijpen van de relaties tussen bijv. het nationaal inkomen, output, consumptie, investeringen, handel, werkloosheid en inflatie Ramen van toekomstige gebeurtenissen/situaties: Korte termijn ramingen Middellange termijn ramingen What-if analyses (gevolgen van mogelijke gebeurtenissen): Beleid: wat gebeurt er als de overheid de lasten met 5 mld verlicht? Economie: wat gebeurt er als de wereldhandel tegenvalt? 3
4 Hoe ramen wij? Verschillende korte termijn voorspelmodellen: Macro econometrisch model: o Saffier II Tijdreeks modellen: o Conjunctuurindicator o BVAR Expert Opinion: o Interpreteren maand- en kwartaalpatronen; duiden van soft indicators; combineren van uitkomsten van verschillende modellen;... Saffier II is de centrale spil in dit geheel 4
5 Een goede raming heeft/is/moet Zuiver Kleine voorspelfout Een afnemende variantie bij kortere horizon Omslagpunten voorzien Onderling consistent over variabelen Aansluiten op de nationale rekeningen Begrijpelijk zijn, het verhaal vertellen Beleid gedetailleerd kunnen verwerken Onderling consistent over ramingen 5
6 Saffier II 6
7 Saffier II in vogelvlucht Een macro econometrisch structuurmodel Econometrisch: voortbouwend op data uit het verleden (CBS) Structuurmodel: ruimte voor het macro economische verhaal Een groot model (3300 vergelijkingen) met 25 gedragsvergelijkingen in haar kern Vraaggedreven 7
8 Saffier II: In vogelvlucht II Vraaggedreven: Internationaal beeld en overheidsbeleid min of meer exogeen. o Direct effect o Indirect effect via het reëel beschikbaar inkomen Aanbodzijde: Arbeidsmarkt: wie biedt zich aan gegeven reële lonen en Productiecapaciteit: wat kunnen wij maken? Vraag en aanbod ontmoeten elkaar resulterend in o.a. werkloosheid 8
9 ... op basis van welke uitgangspunten (exogenen)? Internationale conjunctuur Wereldhandelsvolume wisselkoers, olieprijs, grondstoffenprijzen invoerprijzen Overheidsbeleid (groot overheidsblok) Ambtenaren, pennen-potloden etc Belastingtarieven, (sociale) premies Uitkeringen, subsidies Arbeidsmarkt Participatie (structureel aanbod) en deeltijdfactor Specifieke sectoren Huren (volume en prijs) onroerend goedsector Gasprijzen en volume delfstoffenwinning Zorg 9
10 Trefzekerheid 10
11 Puntvoorspelling (juni 2013) 11
12 Fan chart (cijfers mev2016) 12
13 Bronnen van voorspelfouten Modelonzekerheid Exogene variabelen onjuist Meest recente voorlopige data onjuist Modeluitkomsten ten onrechte overruled 13
14 MLT 14
15 De MLT: in vogelvlucht MLT geeft: De middellange termijn economische ontwikkeling De budgettaire ruimte over de aankomende kabinetsperiode De houdbaarheid van de overheidsfinanciën Koopkrachtbeeld Levert een beleidsarm basispad om nieuw beleid tegen af te zetten Uitgangspunt voor o.a. de analyse van verkiezingsprogramma s en RA 15
16 De MLT: in vogelvlucht (II) De groeimogelijkheden van de Nederlandse economie (aanbod) Bepalen potentiële groei Afbouw output gap o In hoeverre wijkt de huidige productie af van de mogelijkheden Vraag naar goederen en diensten analoog aan ramingsproces Rol voor Saffier II 16
17 De rol van beleid: een voorbeeld Verlaging materiële overheidsbestedingen 1% bbp In- en uitverdieneffecten: EMU-saldo 2019 van 0,4%. Lonen werkgelegenheid Belastinginkomsten uitkeringen 17
18 De rol van beleid: een voorbeeld (II) 2016/2019 % per jaar BBP -0,3 Consumptie -0,3 Investeringen -0,5 Overheidsbestedingen -0,9 Contractloon -0,5 Niveau 2019 Werkloze beroepsbevolking 0,6 18
19 Belangrijke publicaties Hoe komen de macro-economische ramingen van het tot stand? we56cjo Saffier II model-voor-de-nederlandse-economie-2- hoedanigheden-voor-3-toepassingen Beleidsvarianten met Saffier II ten-met-saffier-ii 19
20 EINDE Heeft u nog vragen of opmerkingen? 20
Modellen en voorspellen
Modellen en voorspellen Een kijkje in de machinekamer van het CPB 12 februari 2016 MICSIM Een microsimulatiemodel voor de analyse van wijzigingen in de inkomstenbelasting Egbert Jongen 12 februari 2016
De 4 ellen van het voorspellen. SAFFIER II toegepast
De 4 ellen van het voorspellen SAFFIER II toegepast Productieproces Waarom met een model? Trefzekerheid Lessen van kredietcrsis Modellen en voorspellen Kortetermijnramingen 4 keer per jaar 2 uitgebreide
SAFFIER II. 1 model voor Nederland. 2 hoedanigheden kwartalen en jaren. 3 toepassingen CEP/MEV, mlt en lang(er)
SAFFIER II 1 model voor Nederland 2 hoedanigheden kwartalen en jaren 3 toepassingen CEP/MEV, mlt en lang(er) Inhoud model in vogelvlucht historie + structuur toelichting per blok toepassing korte termijn
CPB Notitie. Bijstelling meerjarencijfers Inleiding. Datum : 3 juli 2003
CPB Notitie Datum : 3 juli 2003 Bijstelling meerjarencijfers 2004-2007 1 Inleiding De analyse van het Hoofdlijnenakkoord in mei 2003 in CPB Notitie 2003/49 is gebaseerd op het voorzichtige scenario van
Beleidsvarianten met Saffier-II
Beleidsvarianten met Saffier-II Frank van Es CPB Achtergronddocument Juni 2015 3 Inhoud 1 Inleiding 5 2 Verhoging indirecte productgebonden belastingen 6 3 Verhoging loon- en inkomstenbelasting 7 4 Verhoging
CPB Notitie. Samenvatting en conclusies. Informateur. Aan: Datum: 16 augustus 2017 Betreft: Actualisatie Middellangetermijnverkenning
CPB Notitie Aan: Informateur Datum: 16 augustus 2017 Betreft: Actualisatie Middellangetermijnverkenning 2018-2021 Centraal Planbureau Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den Haag Postbus 80510 2508 GM Den Haag
Centraal Economisch Plan 2019
Economische groei terug naar normaal Internationale risico s raken de Nederlandse economie Centraal Economisch Plan bbp-groei, in % 2,9 1,5 2,5 2,2 2016 2017 2018 1,5 1,5 Krappe arbeidsmarkt met hogere
UIT theorie ASAD
Uitleg theorie AS-AD model. Het AS-AD model is een theoretisch model over de werking van de economie. Het model is een samenvoeging van de theorie van Keynes met de oude klassieke modellen. In verschijningsvorm
De doorrekening van verkiezingsprogramma s door het CPB
De doorrekening van verkiezingsprogramma s door het CPB Wim Suyker Programmaleider overheidsfinanciën Gastcollege Hogeschool Rotterdam, lerarenopleiding economie 8 juni 2017 1. Introductie CPB 2. Plaats
Keuzes in Kaart Johannes Hers
Keuzes in Kaart 2013-2017 Johannes Hers MLT KIK: Thema's Planning Proces en werkafspraken 25 mei 2012 MLT basispad - wat zit er in? Bij MLT zal precies beschreven worden wat wel en niet in basispad Algemeen
Analyse economische effecten Begrotingsafspraken. Uitgevoerd op verzoek van het kabinet en de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
CPB Notitie 17 oktober 2013 Analyse economische effecten Begrotingsafspraken 2014 Uitgevoerd op verzoek van het kabinet en de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal. CPB Notitie Aan: Voorzitter
Kwalitatieve gevolgen voor de werkgelegenheid op korte termijn van de tegenbegrotingen
CPB Notitie Datum : 28 september 2009 Aan : Tweede Kamer Kwalitatieve gevolgen voor de werkgelegenheid op korte termijn van de tegenbegrotingen 1 Inleiding Tijdens de afgelopen Algemene Politieke Beschouwingen
CPB Notitie. Inleiding. Datum: 27 oktober 2017 Betreft: Actualisatie Middellangetermijnverkenning (verwerking Regeerakkoord)
CPB Notitie Centraal Planbureau Bezuidenhoutseweg 30 2594 AV Den Haag Postbus 80510 2508 GM Den Haag T 088 9846000 I www.cpb.nl Datum: 27 oktober 2017 Betreft: Actualisatie Middellangetermijnverkenning
Economische effecten van een verlaging van de administratieve lasten
CPB Notitie Datum : 7 april 2004 Aan : Projectdirectie Administratieve Lasten Economische effecten van een verlaging van de administratieve lasten 1 Inleiding Het kabinet heeft in het regeerakkoord het
Houdbaarheid overheidsfinanciën
Houdbaarheid overheidsfinanciën Sterk verbeterd door maatregelen van afgelopen jaren Marcel Lever 12 februari 2016 Inhoud Definitie en veronderstellingen Houdbaarheid, stand 2014 Gevoeligheidsanalyse Actualisatie
Uitleg theorie AS-AD model. MEV Wat betekent AS-AD. Aggregated demand: de macro-economische vraag.
Uitleg theorie AS-AD model. Het AS-AD model is een theoretisch model over de werking van de economie. Het model is daarmee een macro-economisch model. Het model maakt sterk gebruik van het marktmodel uit
De impact van de overheid op de economie tijdens de grote recessie
De impact van de overheid op de economie tijdens de grote recessie CPB Achtergronddocument Frank van Es Jasper Lukkezen Iris van Tilburg 3 Inhoud 1 Inleiding en samenvatting 5 2 Uitgangspunten en werkwijze
Gezinnen. Overheid. Bedrijven. Buitenland
Hoofdstuk 2 Basisinzichten Opgave 1 NBP fk 990 S = 120 Gezinnen Bg = 50 C = 820 Overheid NBPov = 90 Indir. Bel. = 70 Cov = 50 Iov = 10 NBPb = 900 Bedrijven I = 110 X = 910 M = 930 Buitenland B NBPfk Bg
Keuzeonderwerp. Keynesiaans model. Gesloten /open economie zonder/met overheid met arbeidsmarkt. fransetman.nl
Keuzeonderwerp Keynesiaans model Gesloten /open economie zonder/met overheid met arbeidsmarkt Vraag op de goederenmarkt Alleen gezinnen en bedrijven kopen op de goederenmarkt. C = 0,6 Y Aa = 4 mln mensen
Keynesiaanse modellen hebben betrekking op de korte termijn, klassieke modellen op de lange termijn.
Samenvatting door E. 2316 woorden 27 april 2013 9 2 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Economie Hoofdstuk 8: Een model van een economie 8.1 Verschillende modellen Macro-economische modellen kunnen
Werkloosheid daalt licht / Inflatie blijft laag
Werkloosheid daalt licht / Inflatie blijft laag Het voorzichtige herstel houdt in 2014 stand. De uitvoer is in belangrijke mate bepalend voor dit herstel. De energieprijzen dalen sterk en de euro kent
Persconferentie Keuzes in Kaart februari Bijlage bij persbericht met tabellen en infographics
Persconferentie Keuzes in Kaart 181 16 februari 17 Bijlage bij persbericht met tabellen en infographics LET OP: embargo tot donderdag 16 februari, 1:45u Samenvattend overzicht Budgettaire keuzes 1 netto
Bijlage L Toelichting op economische termen
Bijlage L Toelichting op economische termen Beleidsmatige effecten op koopkracht en winst De beleidsmatige effecten op de koopkracht en de winst omvat de effecten van beleid aan de inkomsten- en de uitgavenkant,
Persbericht. Huishoudens verliezen koopkracht in Centraal Bureau voor de Statistiek
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB04-112 15 juli 2004 9.30 uur Huishoudens verliezen koopkracht in 2003 In 2003 is het reëel beschikbaar inkomen van huishoudens voor het eerst in tien jaar
Hoofdstuk 14 Conjunctuur
Hoofdstuk 14 Conjunctuur Open vragen 14.1 CPB: groei Nederlandse economie valt terug naar 1% in 2005 In 2005 zal de economische groei in Nederland licht terugvallen naar 1% ten opzichte van een groei van
Eindexamen economie 1 havo 2008-I
Beoordelingsmodel Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 2 bij (1) primair bij (2) directe
Domein E: Ruilen over de tijd. fransetman.nl
Domein E: Ruilen over de tijd Rente : prijs van tijd Nu lenen: een lagere rente Nu sparen: een hogere rente Individuele prijs van tijd: het ongemak dat je ervaart Algemene prijs van tijd: de rente die
CPB Achtergronddocument
CPB Achtergronddocument Onzekerheid rondom CPB-ramingen, in kaart gebracht met fan charts Joris de Wind, Kasia Grabska en Debby Lanser 3 Introductie In dit achtergronddocument geven wij een toelichting
De Conjunctuurklok; 0t patronen in de Nederlandse e conjunctuur
08 De Conjunctuurklok; 0t patronen in de Nederlandse e conjunctuur Floris van Ruth Publicatiedatum CBS-website: 4 december 2009 Den Haag/Heerlen Verklaring van tekens. = gegevens ontbreken * = voorlopig
Doorrekening Catshuispakket: hoofdtabellen Uitgevoerd op verzoek van de minister-president
CPB Notitie 20 april 2012 Doorrekening Catshuispakket: hoofdtabellen Uitgevoerd op verzoek van de minister-president. CPB Notitie Aan: Catshuis-beraad Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510
Eindexamen vwo economie 2014-I
Opgave 1 1 maximumscore 2 De kredietcrisis in de VS leidt ertoe dat Nederlandse banken verlies lijden op hun beleggingen in de VS en daardoor minder makkelijk krediet verstrekken aan bedrijven. Hierdoor
CPB Achtergrond document
CPB Achtergrond document Aan : Van : Albert van der Horst en Henk Kranendonk Betreft : Trefzekerheid van CPB-ramingen 2011-2013 Datum : 16 september 2013 1 Inleiding en samenvatting In de MEV 2014 wordt
Focus op Prinsjesdag 2017
Focus op Prinsjesdag 2017 Economisch Bureau Nederland 19 september 2017 Nico Klene Tel: +31 (0)20 628 4204 nico.klene@nl.abnamro.com Macro Economische Verkenning 2018 Het CPB verwacht 3,3% economische
Module 4. aanvulling theorie pag. 2. opgaven uit werkboek.. pag. 12 *** oefenopgaven. pag. 13 ***
Module 4 aanvulling theorie pag. 2 opgaven uit werkboek.. pag. 2 *** oefenopgaven. pag. 3 *** Aanvulling theorie European economies Vroom, sputter, sputter, bang Nov 2th 2004 Is the European recovery over
CPB Achtergronddocument 27 augustus Drie herstelscenario s voor de periode Albert van der Horst Henk Kranendonk
CPB Achtergronddocument 27 augustus 2014 Drie scenario s voor de periode 2016-2023 Albert van der Horst Henk Kranendonk CPB Achtergronddocument Drie scenario's voor de periode 2014-2023 Henk Kranendonk
Roads to recovery. George Gelauff, Debby Lanser, Albert van der Horst, Adam Elbourne. Centraal Planbureau 1
Roads to recovery George Gelauff, Debby Lanser, Albert van der Horst, Adam Elbourne 1 De Grote Recessie 2008: Financiële crisis subprime hypotheken crisis 15 september: Lehman Brothers bankroet stilstand
Ex ante budgettaire effecten VVD tegenbegroting 2008
CPB Notitie Datum : 18 september 2007 Aan : Tweede Kamerfractie VVD Ex ante budgettaire effecten VVD tegenbegroting 2008 1 Inleiding Het CPB heeft op verzoek van de VVD de ex ante budgettaire effecten
Toelichting raming zorguitgaven voor mlt en houdbaarheid Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Financiën
CPB Notitie 3 september 2018 Toelichting raming zorguitgaven voor mlt en houdbaarheid Uitgevoerd op verzoek van het ministerie van Financiën CPB Notitie Aan: Ministerie van Financiën Centraal Planbureau
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 Aanhangsel van de Handelingen Vragen gesteld door de leden der Kamer, met de daarop door de regering gegeven antwoorden 1029 Vragen van de leden
Rente de prijs van tijd. Als rente hoger is dan de opofferingskosten individuele prijs van tijd niet lenen maar sparen
Rente de prijs van tijd. Als rente hoger is dan de opofferingskosten individuele prijs van tijd niet lenen maar sparen Ruilen over de tijd Intertemporele substitutie Bedrijven lenen geld om te investeren
De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Financiële en Economische Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201
Eindexamen economie havo I
Beoordelingsmodel Opmerking Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 1 maximumscore 1 van het aanbod van arbeid
Economische conjunctuur
Economische conjunctuur hoogconjunctuur Reëel binnenlands product groeit procentueel sterker dan gemiddeld. Ontstaat door veel vraag naar producten Trend (Gemiddelde groei over groot aantal jaren) laagconjunctuur
CPB Notitie 16 augustus Houdbaarheidsberekeningen. Uitgevoerd op verzoek van Flip de Kam
CPB Notitie 16 augustus 2013 Houdbaarheidsberekeningen Uitgevoerd op verzoek van Flip de Kam. CPB Notitie Aan: Flip de Kam Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070)3383
Evaluatie van de effecten van bepaalde regeringsmaatregelen op de economische groei en de werkgelegenheid
Hoorzitting van de commissie Sociale Zaken van de Kamer van volksvertegenwoordigers Evaluatie van de effecten van bepaalde regeringsmaatregelen op de economische groei en de werkgelegenheid 4 februari
Draai zelf aan de knoppen van de Nederlandse economie: Workshop DELFI-tool. Gerbert Hebbink VECON Studiedag, 22 maart 2017
Draai zelf aan de knoppen van de Nederlandse economie: Workshop DELFI-tool Gerbert Hebbink VECON Studiedag, 22 maart 2017 Doel van de workshop Uitleg gebruik van online DELFI-tool en ideeën voor lesprogramma
5.1 Wie is er werkloos?
5.1 Wie is er werkloos? Volgens het CBS behoren mensen tot de werkloze beroepsbevolking als ze een leeftijd hebben van 15 tot en met 64 jaar, minder dan 12 uur werken, actief op zoek zijn naar betaald
Uitgebreide kerngegevens MEV 2013: meest recente ramingen
Uitgebreide kerngegevens MEV 2013: meest recente ramingen 2010-2013 Deze tabel geeft een samenvatting van de meest recente kortetermijnraming (MEV2013, d.d. september 2012) van het Centraal Planbureau.
HOOFDSTUK 21: DE VRAAGZIJDE DE REELE SFEER
1 HOOFDSTUK 21: DE VRGZIJDE DE REELE SFEER Uitgangspunt: J. M. Keynes Bestaan van werkloosheid en niet benutte productiecapaciteit productie kan stijgen zonder dat de prijzen van de productiefactoren stijgen
Draai zelf aan de knoppen van de Nederlandse economie: Workshop online DELFI-tool
Draai zelf aan de knoppen van de Nederlandse economie: Workshop online DELFI-tool Íde Kearney en Robert Vermeulen LWEO congres, 9 juni 2016 Uitingen in deze presentatie zijn voor rekening van de auteurs
Samenvatting Economie Hoofdstuk 9 en 10
Samenvatting Economie Hoofdstuk 9 en 10 Samenvatting door een scholier 2188 woorden 14 februari 2016 8,6 15 keer beoordeeld Vak Methode Economie Pincode Hoofdstuk 9: Schommelingen in de economie 9.1 Schommelingen
Datum : 3 juli 2003 Aan : De Minister van Economische Zaken
CPB Notitie Datum : juli Aan : De Minister van Economische Zaken Economierapportage juli De Nederlandse economie blijft ondermaats presteren. Na de oorlog in Irak zijn de internationale spanningen afgenomen
Proefexamen Macro-economie: verbetering
Proefexamen Macro-economie: verbetering Deel 1: Drie open vragen op telkens 6 punten. 1. H9 a) Leid wiskundig de Philipscurve af uit de prijszettingsrelatie op de arbeidsmarkt. Verklaar de gebruikte symbolen.
Aantekeningen VWO-6 Economie Lesbrief Economische Modellen
Aantekeningen VWO-6 Economie Lesbrief Economische Modellen Hoofdstuk 1 + 2 Een model is een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid. Bedoeld om de werkelijkheid te verklaren Bedoeld om voorspellingen
De Nederlandse economie in : een raming voor en verkenningen voor 2010
De Nederlandse economie in 2008-2010: een raming voor 2008-2009 en verkenningen voor 2010 De gevolgen van de kredietcrisis beginnen voelbaar te worden voor de Nederlandse economie. Vanaf eind 2008 vallen
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2000 2001 27 400 Nota over de toestand van s Rijks Financiën Nr. 42 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Bouwprognoses Bouwkennis Businessclub 2 november 2017 Dr Walter J.J. Manshanden Olaf Koops
Bouwprognoses 2017-2022 Bouwkennis Businessclub 2 november 2017 Dr Walter J.J. Manshanden Olaf Koops Bouwprognoses 2017-2022 Internationale conjunctuur; positief sentiment Het sentiment is gedraaid Wereldeconomie
Consumptieve bestedingen van de particulieren 2.0 2.6 1.4 Consumptieve bestedingen van de overheid 0.0 2.1 2.6 Bruto vaste kapitaalvorming 4.2 5.9 4.
Kerncijfers voor de Belgische economie Wijzigingspercentages in volume - tenzij anders vermeld Consumptieve bestedingen van de particulieren 2.0 2.6 1.4 Consumptieve bestedingen van de overheid 0.0 2.1
Datum : 2 april 2002 Aan : De Minister van Economische Zaken
CPB Notitie Datum : 2 april 2002 Aan : De Minister van Economische Zaken Economierapportage april 2002 1 De internationale conjunctuur lijkt door het dieptepunt heen. In de Verenigde Staten en Zuidoost-Azië
Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 t/m 5: Verdienen en Uitgeven
Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 t/m 5: Verdienen en Uitgeven Samenvatting door D. 1403 woorden 18 januari 2014 7 3 keer beoordeeld Vak Economie Conjunctuurbeweging/Conjunctuur: Het patroon van het stijgen
Domein GTST havo. 1) Gezinnen, bedrijven, overheid en buitenland; of anders geformuleerd: (C + I + O + E M)
1) Geef de omschrijving van trendmatige groei. 2) Wat houdt conjunctuurgolf in? 3) Noem 5 conjunctuurindicatoren. 4) Leg uit waarom bij hoogconjunctuur de bedrijfswinsten zullen stijgen. 5) Leg uit waarom
1 Groei zonder stijging koopkracht De economie tot en met De internationale economie De Nederlandse economie...
Inhoud 1 Groei zonder stijging koopkracht... 6 2 De economie tot en met 2021... 11 2.1 De internationale economie... 11 2.2 De Nederlandse economie... 16 3 Overheidsbegroting en koopkracht... 27 3.1 De
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 775 Nota over de toestand van s Rijks Financiën Nr. 4 SEPTEMBERRAPPORTAGE AFDELING ADVISERING RAAD VAN STATE EN KABINETSREACTIE Hieronder zijn
Bijlage: Technische invulling Stabiliteit en Groeipact verdrukt onbedoeld publieke investeringen
Bijlage: Technische invulling Stabiliteit en Groeipact verdrukt onbedoeld publieke investeringen In deze bijlage wordt uiteengezet waarom en op welke wijze de huidige methodiek uit het Stabiliteit en Groei
DOMEIN E: RUILEN OVER DE TIJD. Module 4 Nu en later
DOMEIN E: RUILEN OVER DE TIJD Module 4 Nu en later Inflatie Definitie: stijging van het algemeen prijspeil Gevolgen van inflatie koopkracht neemt af Verslechtering internationale concurrentiepositie Bij
Module 8 havo 5. Hoofdstuk 1 conjunctuurbeweging
Module 8 havo 5 Hoofdstuk 1 conjunctuurbeweging Economische conjunctuur hoogconjunctuur Reëel binnenlands product groeit procentueel sterker dan gemiddeld. laagconjunctuur Reëel binnenlands product groeit
Ex ante budgettaire effecten tegenbegroting PVV 2009
CPB Notitie Nummer Datum : 2008/35 17 september 2008 Datum Aan : Tweede 16 september Kamerfractie 2008 PVV Aan : Tweede Kamerfractie PVV Ex ante budgettaire effecten tegenbegroting PVV 2009 1 Inleiding
Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA 'S-GRAVENHAGE
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA 'S-GRAVENHAGE Financiële en Economische Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201
Samenvatting Economie Hoofdstuk 2
Samenvatting Economie Hoofdstuk 2 Samenvatting door een scholier 1990 woorden 6 december 2010 3,6 2 keer beoordeeld Vak Methode Economie In balans 2.1 produceren Produceren: het maken van goederen en het
Haarlem. Raadsfractie Trots Haarlem t.a.v. de heer Van den Raadt
Gemeente Haarlem Haarlem Retouradres Postbus 511, 2003PB Haarlem Raadsfractie Trots Haarlem t.a.v. de heer Van den Raadt Datum Ons kenmerk Contactpersoon Doorkiesnummer E-mai] Onderwerp 31 maart 2015 CS//2015/107824
Tekort naar 2,2% Lage inflatie. Juniraming 2014. CPB Policy Brief 2014/05
Lage inflatie Tekort naar 2,2% CPB Policy Brief 2014/05 Juniraming 2014 Economische vooruitzichten 2014 en 2015 Samenvatting en kerngegevens De economie trekt dit jaar wereldwijd voorzichtig aan, ondanks
5.2 Wie is er werkloos?
5.2 Wie is er werkloos? Volgens het CBS behoren mensen tot de werkloze beroepsbevolking als ze een leeftijd hebben van 15 tot en met 64 jaar, minder dan 12 uur werken, actief op zoek zijn naar betaald
CPB Notitie. Economierapportage september De wereldeconomie
CPB Notitie Nummer : 2002/69 Datum : 17 september 2002 Aan : De Minister van Economische Zaken Economierapportage september 2002 1 De economische groei in de industrielanden zal door de onrust op de financiële
No.W /III 's-gravenhage, 14 september 2017
... No.W06.17.0282/III 's-gravenhage, 14 september 2017 A. BEOORDELING 1. Inleiding De Afdeling advisering van de Raad van State is belast met het onafhankelijk toezicht op de naleving van de (Europese)
CPB Achtergronddocument
CPB Achtergronddocument Tekortreductie in internationaal perspectief Erik Floor 3 Inhoud 1 Inleiding 5 2 Tekortreducerende maatregelen 5 3 Tekortreducering 7 3.1 Overheidsuitgaven 8 3.2 Overheidsinkomsten
Multiplicatoren: handleiding
Federaal Planbureau Economische analyses en vooruitzichten Multiplicatoren: handleiding De multiplicatoren van het finaal gebruik behelzen een klassieke toepassing van het traditionele inputoutputmodel
Het structureel EMU-saldo: de methoden van het CPB en de Europese Commissie vergeleken
CPB Memorandum Hoofdafdeling(en) : II Afdeling(en) : CON Samensteller(s) : Henk Kranendonk Datum : 4 juli 2003 Het structureel EMU-saldo: de methoden van het CPB en de Europese Commissie vergeleken De
Inhoud. 1 Inleiding. Markt of overheid. 1 wat is economie? 11 Productiefactoren 11 Schaarste en welvaart 12 2
Inhoud 1 Inleiding 1 wat is economie? 11 Productiefactoren 11 Schaarste en welvaart 12 2 modellen 12 2 Markt of overheid 1 de vraag 14 Prijzen en gevraagde hoeveelheid 14 D De vraagfunctie 14 D Verschuiving
Decemberraming 2017: de belangrijkste CPB-cijfers
Decemberraming 217: de belangrijkste CPB-cijfers Hoogconjunctuur Expansieve begroting 2 1 2-1 -2 - - bbp-groei in % 27,2% in 217,1% in 218 Nederland zit in hoogconjunctuur, voor het eerst sinds 27. De
Koopkracht: een kwestie van tienden
Koopkracht: een kwestie van tienden De meting van koopkracht en inkomensongelijkheid door het CPB Patrick Koot 12 februari 2016 Inhoud Hoe wordt koopkracht gemeten? Statische koopkrachtdefinitie Microsimulatie
CPB Notitie. 1 Inleiding. Tweede Kamerfractie D66. Datum: 21 september 2016 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting D66
CPB Notitie Aan: Tweede Kamerfractie D66 Datum: 21 september 2016 Betreft: Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting D66 Centraal Planbureau Van Stolkweg 14 Postbus 80510 2508 GM Den Haag T (070)3383
Agenda. De Rit van Rutte II. De kool en de geit
Prinsjesdaglezing Agenda De Rit van Rutte II De kool en de geit 2 Nederlandse economie is tijdens Rutte II weer gaan groeien 5 4 3 2 1 0-1 -2-3 -4-5 % % 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 5 4 3 2 1 0-1
Economische groei herstelt; klap van de crisis dreunt echter nog lang na in de overheidsfinanciën.
PERSBERICHT CENTRAAL PLANBUREAU 16 maart 2010 Economische groei herstelt; klap van de crisis dreunt echter nog lang na in de overheidsfinanciën. De Nederlandse economie groeit dit en komend jaar naar verwachting
De belangrijkste conclusies uit de Juniraming 2016: Groei houdt aan, inflatie is laag
De belangrijkste conclusies uit de Juniraming 6: Groei houdt aan, inflatie is laag,8% in 6,% in 7 %-punt bbp-groei,5,,5,,5, -,5 -, -,5 -, Mediane koopkracht: +,6% in 6 +,% in 7 EMU-saldo: -,6% in 6 -,%
Nationale rekeningen voldoen aan nieuwe internationale richtlijnen
Nationale rekeningen voldoen aan nieuwe internationale richtlijnen De Nederlandse nationale rekeningen voldoen vanaf vandaag als één van de eerste lidstaten van de Europese Unie aan de nieuwe internationale
Prinsjesdaglezing. Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam. Landgoed Voorlinden, Wassenaar
Prinsjesdaglezing Casper van Ewijk CPB Universiteit van Amsterdam Landgoed Voorlinden, Wassenaar Economisch beeld: constant (somber) beeld sinds juni BBP groei (%) -½ (was -¾) 2012 2013 ¾ EMU saldo (%bbp)
Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting PVV
CPB Notitie Datum : 16 september 2009 Aan : Tweede Kamerfractie PVV Ex-ante budgettaire effecten tegenbegroting PVV 1 Inleiding Het CPB heeft op verzoek van de PVV de ex-ante budgettaire effecten in 2010
Definitie van de concepten: vooruitzichten, projectie, toekomstverkenning...wat wordt daarmee bedoeld?
Definitie van de concepten: vooruitzichten, projectie, toekomstverkenning...wat wordt daarmee bedoeld? Philippe Donnay Commissaris van het Plan Perspectieven in Brussel: anticiperen om beter te besturen?
Domein Goede Tijden, Slechte Tijden
Domein Goede Tijden, Slechte Tijden Zie steeds de eenvoud!! havo Frans Etman Hoog- of laagconjunctuur Het Centraal Bureau van de Statistiek (CBS) heeft 2 filmpjes gemaakt over de indicatoren van de economie.
De economische omgeving. Een cruciaal jaar voor Nederland en Europa
De economische omgeving Een cruciaal jaar voor Nederland en Europa Inhoud Wereldeconomie Traag herstel Verengde Staten Europa Nederland Ook 2017 een conjunctureel goed jaar Ons land staat er heel goed
De begroting , na 230 dagen regeren
De begroting 2011-15, na 230 dagen regeren Wim Suyker CPB, Hoofd afdeling overheidsfinanciën Masterclass Financieel Management Rijksacademie voor Financiën en Economie Inhoud Op weg naar het regeerakkoord
Vervolg uitgebreide kerngegevens Decemberraming 2012: meest recente ramingen
Vervolg uitgebreide kerngegevens Decemberraming 2012: meest recente ramingen 2010-2013 2010 2011 2012 2013 Arbeidsmarkt (internationale definitie van beroepsbevolking, tenzij anders vermeld) Bevolking
Bijstellingen ramingen economische groei CBS
Bijstellingen ramingen economische groei CBS Gert-Jan van Steeg De afgelopen jaren hebben de bijstellingen van de economische groeiramingen van het CBS veel vragen in de economische wereld en daarbuiten
Vooruitzichten op basis van MORKMON
De Nederlandse economie in 2009-2011 Vooruitzichten op basis van MORKMON Voorpublicatie uit het Kwartaalbericht van de Nederlandsche Bank van juni 2009 11 juni 2009 De Nederlandse economie in 2009-2011:
Samenvatting Economie Nationale Rekeningen
Samenvatting Economie Nationale Rekeningen Samenvatting door een scholier 1747 woorden 18 november 2004 4,8 57 keer beoordeeld Vak Methode Economie Kern van de economie 1.1 Macro-economie Kenmerk macro-economie
Welkom bij Visie op Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek
Welkom bij Visie op 216 Rabobank Noord- en Oost-Achterhoek Visie op 216 Stabiele groeivooruitzichten omgeven door onzekere wereldeconomie Tim Legierse 28 januari 216 Agenda Wereldeconomie Nederland Achterhoek
Bruto binnenlands product
Bruto binnenlands product Binnenlands = nationaal Productie bedrijven Individuele goederen Omzet Inkoop van grond- en hulpstoffen - Bruto toegevoegde waarde Afschrijvingen- Netto toegevoegde waarde = Beloningen
1 Economisch beeld 2008-2009
SAMENVATTING 1 Economisch beeld 2008-2009 Onder invloed van de internationale economische vertraging loopt de economische groei in Nederland terug van 3,5% vorig jaar naar 2¼% dit jaar en 1¼% volgend jaar.
Overzicht bijstellingen Sectorrekeningen 2012 Definitief, 2013 Nader voorlopig en 2014 Voorlopig
Overzicht bijstellingen Sectorrekeningen 2012 Definitief, 2013 Nader voorlopig en 2014 Voorlopig Actualisering van de uitkomsten van eerder gepubliceerde ramingen is noodzakelijk omdat na verloop van tijd