KNNV - afdeling Voorne - Vogelwerkgroep. Mededeling nr. 266

Transcriptie

1 KV - afdeling Voorne - Vogelwerkgroep Mededeling nr. 266 Broedvogel inventarisatie HET GROEE STRAD - WEST (BVK XIII) door Peter Vermaas en Jan Utberg.

2 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 - doel - waarnemers Hoofdstuk 2 Inleiding Gebiedsbeschrijving Hoofdstuk 3 Werkwijze - data, tijden en autoclustering Hoofdstuk 4 - resultaten - aanbevelingen Hoofdstuk 5 Resultaten en aanbevelingen Slotopmerking Bijlagen bijlage 1 Overzicht van aantal vastgestelde territoria (BMP) bijlage 2 Overzicht van bezoekdata bijlage 3 Waargenomen soorten en totaal aantal vastgestelde territoria Overige soorten per bezoekdatum bijlage 4 en 5 Lokatie van telgebied en natuurtypenkaart bijlage 6 Monitoringgebied Groene Strand met observatiepunten. bijlage 7 Stippenkaarten BMP - 2

3 Hoofdstuk 1 Inleiding Doel Het vaststellen van broedgevallen van vogels op verzoek van het Zuid-Hollands Landschap. De afgelopen jaren heeft de inventarisatie zich voornamelijk gericht op de grondbroeders van de lagune. Sinds 2015 werden de overige soorten die waargenomen worden op deze inventarisatieroute ook systematisch in het verslag opgenomen. Het ZHL heeft voor een dringend verzoek aan de VWG gedaan om het gehele gebied (vak XIII) te inventariseren op alle soorten broedvogels. Uitvoering en gevolgen De vraag van het ZHL om het gehele gebied te inventariseren bleek met de beschikbare vrijwilligers niet haalbaar. adat Jan Utberg, een nieuw lid van de VWG, zich enthousiast aanbood om mee te helpen bij deze inventarisatie is een geheel nieuw idee uitgewerkt. Het ZHL kon beschikken over de middelen om een deel van de inventarisatie uit te besteden aan het bureau Ecoresult uit Dordrecht. We hebben het gehele gebied vervolgens in twee stukken gedeeld, een oostelijk deel en een westelijk deel, met als scheidingslijn het pad dat vanaf hotel van Marion loopt naar de vogelkijkhut en vervolgens loopt de gebiedsscheiding naar rechts langs het nieuwe eiland. De VWG heeft het westelijk deel geïnventariseerd. Omdat bij Sovon het gebied (BVK XIII) als een geheel stond geregistreerd bleek het noodzakelijk voor de verslaglegging door twee afzonderlijke instellingen om het gebied formeel te splitsen. Hierdoor werd het mogelijk om elk telgebied afzonderlijk te autoclusteren. Sovon merkt terecht op dat de gegevens van de afgelopen jaren voor de statistiek moeilijk zijn te gebruiken. We hebben Immers de tellingen, die voornamelijk gericht waren op de grondbroeders van de lagune, ingevoerd in het gehele telgebied vak XIII. De BMP telling van dit gebied zal dit jaar een enorm verschil laten zien ten opzichte van de voorgaande jaren. Om telreeksen goed te kunnen interpreteren zullen we ons moeten bezinnen op de methodiek en frequentie van de tellingen de komende jaren. Waarnemers De telling is uitgevoerd door Jan Utberg en Peter Vermaas. Beiden zijn lid van de vogelwerkgroep van de KV-afdeling Voorne. Hoofdstuk 2 Gebiedsbeschrijving Het telgebied (plot 4834, Groene strand - west, BVK XIII) bevindt zich aan de ZO-zijde van het Oostvoornse Meer. Het gebied is in beheer bij het Zuid-Hollands Landschap en bekend als vak 13. De inventarisatie van broedvogels richt zich op het westelijk deel van dit gebied dat aan de zuidkant begrensd is door de Strandweg Vanaf Hotel Van Marion tot de parkeerplaats bij paviljoen De Duinrand, aan de noordzijde het Oostvoornsemeer met het plevierenvlak, de lagune en het nieuwe eiland en aan de oostzijde het pad van Hotel Van Marion naar de vogelkijkhut. Het telgebied is niet vrij toegankelijk voor publiek, maar kan grotendeels vanaf verschillende paden worden geobserveerd. Het gebied ten zuiden van het plevierenvlak is te uitgestrekt om alleen vanaf de paden te onderzoeken. In het terrein zijn voor het publiek een aantal kijkschermen geplaatst: bijlage 6: locatie 2 en 3. BMP - 3

4 Observatiepunt 4 is een verhoogd scherm. Vanuit de observatiepunten 1, 2 en 3 is er zicht op het plevierenvlak. Punt 1 is geen kijkscherm. Het was in de voorgaande jaren wel bruikbaar als kijkpunt, maar inmiddels is het struikgewas te hoog geworden. De verhoogde uitkijk geeft zicht op de lagune met drie eilandjes. De lagune wordt aan de O-zijde afgesloten door een strandje met dicht struikgewas. De observatiehut geeft zicht op de O-zijde van de eilandjes en op de ZW-zijde van het nieuwe eiland. Vanaf het pad naar de hut is het mogelijk om door het riet heen dichter bij het nieuwe eiland te komen. Dit gebied is voor publiek niet toegankelijk. Wij hebben er voor gekozen om dit niet te doen. De meerwaarde voor de waarnemingen is verwaarloosbaar en de kans op verstoring is aanwezig. Hoofdstuk 3 Werkwijze De Handleiding Broedvogelmonitoring Project van Sovon (editie 2016) werd gehanteerd voor de wijze van monitoring en het uitwerken van de telresultaten. De waarnemingen zijn ingevoerd op de site van Sovon en de territoria zijn berekend door het programma van autoclustering. De grondbroedende vogels werden voornamelijk visueel waargenomen. Van een deel van de vogelsoorten kon de exacte broedlocatie worden waargenomen. Daarnaast zijn er ook broedgevallen gebaseerd op waarneming van donsjongen. Een deel van de broedlocaties zijn vanaf de observatiepunten niet waarneembaar door het dichte struikgewas waartussen nesten kunnen liggen. De andere vogelsoorten zijn afhankelijk van hun gedrag ingevoerd volgens de criteria van broedcodes, die varieren van code 0 (iet-territoriumindicerende waarnemingen buiten geschikt broedbiotoop) tot waarnemingcode 16 (nest met jongen). In het overzicht staan ook vogels gemeld die ter plekke niet gebroed hebben (bijlage 3). Om het met struiken begroeide gebied ten O van de lagune en het nieuwe eiland te overzien, moest om de lagune heen gelopen worden. Op dit stuk ben je voor de vogels te goed zichtbaar. Het gevolg was altijd dat de vogels in de lagune zowel op de heenweg als op onze terugweg opvlogen. a het inventariseren vanaf de kijkschermen zijn we niet door het terrein naar de kijkhut gegaan. Om het gebied ten zuiden van de kijkschermen te inventariseren volgden we de route diagonaal door het terrein (niet toegankelijk voor publiek) terug naar het verbindingspad (zie bijlage 6) dat in oostelijke richting weer aansluit bij het pad naar hotel Van Marion. Broedvogels die zich aan de O-zijde van het nieuwe eiland bevinden zijn vanuit de observatiepunten niet goed te zien. Op basis van de geringe aanwezigheid van vogels aan de zichtbare zijde verwachten we aan de O kant weinig broedgevallen. De waarnemingen zijn ingevoerd in het systeem van Sovon en hiermee is de automatische clustering voor BMP-A projecten uitgevoerd. De kokmeeuwen en de visdieven zijn bij Sovon ingevoerd als kolonievogels. Van alle bezoeken is voor deze soorten de telling met het hoogste aantal waargenomen nesten ingevoerd. BMP - 4

5 Data, tijden en autoclustering. De gebieden zijn 7 keer bezocht. Het eerste bezoek is gedaan toen de gebiedsscheiding nog niet was vastgesteld. Er is toen alleen een bezoek gebracht aan het W deel van dit gebied. Om het gehele telgebied te monitoren was per bezoek 4 a 5 uur nodig. Bezoekdata zijn vermeld op bijlage 2. iet alle waarnemingen resulteren in een vastgesteld territorium. Alle waargenomen vogels worden vermeld in de totaallijst (bijlage 3). BMP - 5

6 Bijlage 1 Overzicht van aantal vastgestelde territoria (BMP) van het W deel vak XIII met de aantallen van voor het gehele gebied in de laatste kolom ter vergelijking soort Grauwe Gans juv 130 juv 90 juv Canadese Gans Brandgans ijlgans 6 juv 4 juv Bergeend 2 44 juv 5 juv Krakeend Wilde eend Kuifeend 3 2 Scholekster Kluut Kleine Plevier Bontbekplevier Kievit Grutto 1 Tureluur Zwartkopmeeuw Stormmeeuw 1 Kl. Mantelmeeuw 1 Kokmeeuw Visdief Bijlage 2 Overzicht van bezoekdata # datum deel starttijd eindtijd teller bezoektype Mrt 25% 06:30 09:30 PVRS00 zonop Apr 06:50 10:50 PVRS00 zonop Apr 06:20 09:30 PVRS00 zonop Mei 06:40 10:05 JUTG01 zonop Mei 05:15 08:15 PVRS00 zonop Mei 05:00 10:05 PVRS00 zonop Jun 04:50 08:55 PVRS00 zonop BMP - 6

7 Bijlage 3 Waargenomen soorten en totaal aantal vastgestelde territoria Kolonievogels soort Kokmeeuw Visdief Overige soorten per bezoekdatum soort Baardman Bergeend Blauwborst Bontbekplevier Boomleeuwerik Bosrietzanger Braamsluiper Brandgans (1) Bruine Kiekendief Buizerd Cetti's Zanger 6 (3) Ekster Fazant Fitis Fuut Gaai Goudvink Grasmus Grauwe Gans Groene Specht Groenling Grote Bonte Specht Grote Canadese Gans 10 (1) Havik Heggenmus Holenduif Houtduif Houtsnip Kievit Kleine Karekiet Kleine Plevier Kluut Kneu Koekoek Koolmees Krakeend Kuifeend Meerkoet Merel 8 (1) achtegaal aantal autocluster territoria hoogste broed code totaal aantal in plot aantal buiten plot BMP - 7

8 41. ijlgans Pimpelmees Putter Rietgors Rietzanger Roodborst Roodborsttapuit Scholekster Spotvogel Sprinkhaanzanger Staartmees Tjiftjaf 26 (1) Tuinfluiter Tureluur Turkse Tortel Veldleeuwerik Vink Watersnip Wilde Eend Winterkoning 12 (2) Zanglijster Zwarte Kraai Zwartkop Zwartkopmeeuw Opmerking: Getallen tussen haakjes zijn waarnemingen buiten de plotgrenzen. BMP - 8

9 Bijlage 4 Locatie van het telgebied Bijlage 5 atuurtypenkaart BMP -9

10 Bijlage 6 Monitoringgebied Groene Strand met observatiepunten. BMP - 10

11 Bijlage 7 stippenkaarten Baardman 1 territorium Bergeend 3 territoria man X X X t/m / 52. X X X t/m / 52 Blauwborst 5 territoria Bosrietzanger 2 territoria BMP - 11

12 Braamsluiper 5 territoria Brandgans 35 territoria.. X X JA t/m / 52. X X X t/m / 52 Cetti's Zanger 12 territoria Fazant 10 territoria BMP - 12

13 Fitis 23 territoria Fuut 1 territorium.. X X JA t/m / 52. X X X t/m / 52 Gaai 2 territoria Goudvink 3 territoria BMP - 13

14 Grasmus 16 territoria Grauwe Gans 10 territoria.. X X JA t/m / 52. X X X t/m / 52 Groene Specht 1 territorium Groenling 1 territorium BMP - 14

15 Grote Bonte Specht 1 territorium Grote Canadese Gans 9 territoria. X X X t/m / 52. X X X t/m / 52 Heggenmus 8 territoria Houtduif 4 territoria BMP - 15

16 Houtsnip 1 territorium Kievit 7 territoria paar territorial 1 2 seizoen datumg. afstand nest migrant 3 datumgrens.. X X t/m X X t/m / 52 man X X X t/m / 52 Kleine Karekiet 13 territoria Kleine Plevier 1 territorium BMP - 16

17 Kneu 10 territoria Koekoek 2 territoria. X X X JA t/m / 52.. X X JA t/m / 52 Koolmees 14 territoria Merel 20 territoria BMP - 17

18 achtegaal 7 territoria ijlgans 1 territorium.. X X JA t/m / 52. X X X t/m / 52 Pimpelmees 9 territoria Putter 3 territoria BMP - 18

19 Rietgors 5 territoria Rietzanger 13 territoria. X X X t/m / 52.. X X JA t/m / 52 Roodborst 3 territoria Roodborsttapuit 2 territoria BMP - 19

20 Scholekster 5 territoria Spotvogel 2 territoria. X X X t/m / 52.. X X JA t/m / 52 Sprinkhaanzanger 8 territoria Staartmees 2 territoria BMP - 20

21 Tjiftjaf 29 territoria Tuinfluiter 3 territoria.. X X JA t/m / 52.. X X JA t/m / 52 Tureluur 5 territoria Turkse Tortel 1 territorium BMP - 21

22 Veldleeuwerik 3 territoria Vink 8 territoria. X X X t/m / 52.. X X t/m / 52 Wilde Eend 1 territorium Winterkoning 42 territoria BMP - 22

23 Zanglijster 8 territoria Zwarte Kraai 2 territoria.. X X t/m / 52. X X X t/m / 52 Zwartkop 23 territoria Zwartkopmeeuw 2 territoria BMP - 23