Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 Plan

Transcriptie

1 Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 Plan Samenvatting 21 juni 2011 Versie 0.64

2 Inhoudsopgave 1. Het belang van waterrecreatie 3 2. De Toekomstvisie Waterrecreatie Plan

3 2

4 Het belang van waterrecreatie 3

5 Waterrecreatie is van groot sociaal en economisch belang voor Nederland Elke Nederlander weet en voelt: Nederland en water horen bij elkaar. Ook in het buitenland zijn de begrippen Nederland en water sterk met elkaar verbonden. Waterrecreatie kan voor ons land zijn wat bergen zijn voor Zwitserland, of fjorden voor Noorwegen. De Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 beslaat waterrecreatie in al haar aspecten en diepgang. Nederland heeft ruim twee miljoen waterrecreanten een groep die aandacht verdient en die een grote maatschappelijke en economische waarde vertegenwoordigt. De waterrecreant is iedereen die op, aan of in het water zijn vrije tijd doorbrengt, of een sport Voor deze visie is de waterrecreant als volgt gedefinieerd: beoefent. Binnen de context van deze visie gaat het specifiek over zeilen, motorbootvaren, sportvissen, kitesurfen, waterskiën, wakeboarden, sportduiken, kanoën en roeien. De omzet van de watersportindustrie evenaart die van de binnenvaart of de akkerbouw. De bestedingen direct gerelateerd aan waterrecreatie - inclusief watersport en watersportindustrie - bedragen 5,9 miljard Euro 1. Dit is ruim 30% van de economische waarde van het binnenlands toerisme en de recreatie. De sector biedt werkgelegenheid aan mensen. De export van de watersportindustrie bedraagt 1,4 miljard Euro. De betekenis van waterrecreatie zal in de komende jaren toenemen. Niet alleen vanuit economisch perspectief, maar ook in relatie tot de kwaliteit van stad en platteland, natuur en landschap, wonen en werken, sport en gezondheid en cultuurhistorie en sociale samenhang. 1 RIKZ-RIZA 2003, NBTC 2010, HISWA Vereniging 4

6 Waterrecreatie in Nederland in 2025 Het netwerk van waterwegen en meren is sinds jaar en dag bepalend voor het landschap in Nederland. Met technische hulpmiddelen en landschappelijke ingrepen zijn bijzondere waterstructuren ontwikkeld. Het is uniek hoe Nederland omgaat met water, met de bescherming tegen water, de beheersing van water, het gebruik van vaarwegen voor transport en de waarde van water voor ontspanning en sport. Waterrecreatie is voor ons allen van betekenis. Want waterrecreatie: verbetert gezondheid, welzijn en sociale samenhang; versterkt de economie; maakt het land mooier en aantrekkelijker om te bewonen, te bezoeken en van te genieten; verbetert het vestigingsklimaat; zet de natuur, het landschap en de cultuurhistorische waarden kracht bij; komt vooral de samenleving ten goede. De Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 helpt de unieke waarden van Nederland als waterland ten volle te benutten. Het genieten van het water en het uitoefenen van vrijetijds- en sportactiviteiten aan, op en in het water is mogelijk voor iedereen. Daar wordt Nederland niet alleen mooier en aantrekkelijker van, maar het draagt óók bij aan een betere gezondheid, welzijn en economie. Het blijft niet bij ambities; met dit plan van aanpak zet de sector in op realisatie! 5

7 De waterrecreatiesector is uniek en vooruitstrevend georganiseerd De waterrecreatiesector is uniek en vooruitstrevend georganiseerd, namelijk: waterrecreatie is een unieke sector die onlosmakelijk verbonden is met de maritieme wereld, recreatie, toerisme, sport én nautische infrastructuur; consumentenorganisaties én bedrijfsleven werken vanaf begin jaren 90 van de vorige eeuw intensief samen 1 en zijn nu ook verbonden in één visie; reeds vanaf 1995 kent de sector een succesvolle publiekprivate samenwerking in Stichting Recreatietoervaart Nederland. ANWB, Watersportverbond, Sportvisserij Nederland, Nederlands platform voor Waterrecreatie, HISWA Vereniging Vereniging Nederlandse Gemeenten, Interprovinciaal Overleg, Unie van Waterschappen, Rijk en andere overheden Publiekprivate Samenwerking Nederland Waterrecreatieland VNO-NCW & MKB cluster: Horeca en reissector Verblijfsrecreatie Watersportindustrie Leisure & Cultuur Etcetera Gastvrij Nederland Nationale Raad voor Toerisme, Recreatie Horeca en Vrije Tijd NOC-NSF Buitensportbonden zoals: Watersporten Fietssporten Wandelsporten Stichting Nederland Maritiem Land Scheepsbouw Binnenvaart Offshore Visserij Watersportindustrie Etcetera 1 In het Breed overleg Waterrecreatie (BOW), de voorloper van het Nederlands Platform voor Waterrecreatie 6

8 De Toekomstvisie Waterrecreatie

9 Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 Nederlanders leven met water. Grote delen van het land zijn veroverd op het water. Altijd zijn we alert op het gevaar van overstroming. Tegelijkertijd zijn er talloze manieren waarop we het water benutten. Zo is water de afgelopen decennia een steeds grotere rol gaan spelen in de vrijetijdsbesteding: inmiddels beoefent 57 procent van de Nederlanders tijdens dagtochten of vakanties een vorm van waterrecreatie. Hierdoor is ook de verwevenheid met andere functies toegenomen zoals toerisme, natuur, woningbouw, economie en sport. De belangstelling voor waterrecreatie groeit nog steeds, en daarmee ook de wens de unieke mogelijkheden van Nederland verder te ontwikkelen en benutten. In een land met volop plannen en nieuwe regels vraagt dat niet alleen om een sterke visie, maar ook om een sector die gemotiveerd en geïnspireerd samenwerkt. De toename van recreatief watergebruik maakt nieuwe voorzieningen, extra ruimte en een betere toegankelijkheid van water noodzakelijk. Om Nederland waterrecreatieland mogelijk te maken is het essentieel om bestaande geldstromen te borgen en nieuwe financieringsmogelijkheden te creëren. Deze visie is ontwikkeld door de waterrecreatiesector. Betrokken organisaties zijn de ANWB, het Watersportverbond, Sportvisserij Nederland, het Nederlands Platform voor Waterrecreatie en HISWA Vereniging. Stichting Recreatietoervaart Nederland (SRN) faciliteerde de ontwikkeling van de visie. Bij de totstandkoming zijn verder de publieke partners van SRN de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het Interprovinciaal Overleg, de Unie van Waterschappen, het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en het ministerie van Infrastructuur en Milieu betrokken. Zij ondersteunen de richtingen die in de visie zijn benoemd en spreken de intentie uit om samen te werken aan de implementatie van de toekomstvisie. De totstandkoming van deze visie is begeleid door Boer & Croon. Namens de waterrecreatiesector, Marja van der Tas Voorzitter Stichting Recreatietoervaart Nederland 8

10 Onze missie Waterrecreatie helpt de unieke waarden van Nederland als waterland ten volle te benutten. Het genieten van het water en het uitoefenen van vrijetijds- en sportactiviteiten aan, op en in het water is mogelijk voor iedereen. Daar wordt Nederland niet alleen mooier en aantrekkelijker van, maar het draagt óók bij aan een betere gezondheid, welzijn en economie. 9

11 De Toekomstvisie waterrecreatie 2025 is uitgewerkt aan de hand van acht ambities Waterrecreatie is er voor iedereen 1 Waterrecreatie als opstap naar watersporten op Olympisch niveau 5 Waterrecreatie is laagdrempelig, gevarieerd en betaalbaar 2 Nieuw water beschikbaar voor waterrecreatie Waterrecreatie is er in en om de stad Waterrecreatie is grenzeloos Waterrecreatiegebieden zijn bereikbaar en staan in goede verbinding met elkaar 4 Waterrecreatie is veilig en duurzaam 8 10

12 Financiering van waterrecreatie ANWB Watersportverbond Sportvisserij Nederland Nederlands Platform voor Waterrecreatie HISWA Vereniging Vereniging van Nederlandse Gemeenten Interprovinciaal Overleg Unie van Waterschappen Rijk en andere overheden = sectororganisatie = overheid De Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 bevat drie nieuwe structuren die de sector versterken 3 Publiekprivate samenwerking Nederland Waterrecreatieland 1 Samenwerkingsverband van sectororganisaties 2 11

13 12

14 Plan

15 De waterrecreatiesector zet in op realisatie van de toekomstambities Deze toekomstvisie is tot stand gekomen dankzij een wisselwerking tussen de waterrecreatiesector en de buitenwereld. De sector ziet het als haar verantwoordelijkheid ook anderen te mobiliseren bij het nadenken over de toekomst van de Nederlandse waterrecreatie. Immers, waardevolle en bruikbare visies ontstaan niet vanuit één perspectief, maar juist uit de combinatie van gezichtspunten. In de periode van oktober 2009 tot en met juni 2010 hebben we als sector actief de dialoog gezocht met overheden, bedrijven, onderwijs- en kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties. De interactie verliep via de website werkgroepen en verschillende bijeenkomsten rondom de toekomstverkenning. Al met al heeft een bonte verzameling personen waaronder beleidsmakers, uitvoerders, natuurbeheerders, ondernemers, watersporters, natuurliefhebbers, waterprofessionals, wetenschappers, landschapsarchitecten en stedenbouwkundigen een bijdrage geleverd aan de Toekomstvisie Waterrecreatie In de periode juni 2010 tot maart 2011 hebben de zes betrokken organisatie de dialoog met de achterban en het brede publiek gezocht. Hierdoor staat de gehele sector unaniem achter de koers zoals beschreven in de toekomstvisie. In maart 2011 is de Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 tijdens de opening van de HISWA te Water aangeboden aan staatssecretaris Bleeker. Eindigt de toekomstverkenning met een document? Nee, beslist niet. Als waterrecreatiesector zetten we in op de realisatie van onze ambities. In dit document wordt het uitvoeringsprogramma voor de eerste drie jaar 2011 tot en met 2013 uitgewerkt. Per ambitie zijn resultaatgebieden en concrete doelstellingen vastgesteld. Reeds bestaande initiatieven die de ambities realiseren zijn geïnventariseerd en gewenste nieuwe initiatieven zijn benoemd. De waterrecreatiesector zet met volle kracht vooruit koers op de verwerkelijking van Nederland waterrecreatieland! 14

16 Met het plan wordt de eerste van vijf uitvoeringsblokken gerealiseerd De realisatie van de Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 komt tot stand in de komende vijftien jaar. In blokken van drie jaar werken we toe naar de realisatie van onze ambities. Toekomstvisie Waterrecreatie Plan is de uitvoeringagenda voor het eerste blok van drie jaar van de Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 Plan legt het fundament voor het realiseren van de ambities van de toekomstvisie We kiezen onze prioriteiten zorgvuldig en op basis van de actualiteit 15

17 Met fase 3 van de Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 start de realisatie van de ambities Fase 1 Fase 2 Fase 3; Plan oktober 2009 juni 2010 juni 2010 maart 2011 maart 2011 december 2013 Verkenningsbijeenkomsten Dialoog met besturen en directies Realisatie ambities Opstellen en opvolgen van een uitvoeringsprogramma gericht op de acht ambities Verdiepingsbijeenkomsten Concept Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 Communicatie achterban Communicatie overheden en overige doelgroepen Onderzoeksopdrachten Organisatie samenwerking Financiering waterrecreatie Communicatie Opzetten van het samenwerkingsverband van sectororganisaties Opzetten van de publiekprivate samenwerking Opstellen van een plan voor het Europese Center of Excellence Verkenning van een financiële bijdrage vanuit de sector 1 Publiekscommunicatie Communicatie met andere doelgroepen 1 Door ANWB, Sportvisserij Nederland en HISWA Vereniging 16

18 Plan bestaat uit vier werkstromen (1 van 2) 1. Realisatie ambities Het uitvoeringsprogramma is een praktische vertaling van de acht ambities van de Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 naar concrete stappen die deze ambities dichterbij brengen; concrete projecten en initiatieven gericht op de realisaties van deze ambities. Het uitvoeringsprogramma is een levend portfolio van projecten en initiatieven en wordt minimaal jaarlijks formeel geëvalueerd en gedocumenteerd; zowel door publieke als door private partners. Vanuit het samenwerkingsverband van sectororganisaties én vanuit de publiekprivate samenwerking Nederland Waterrecreatieland wordt continue gestuurd op de realisatie van de initiatieven en projecten. 2. Organisatie samenwerking De eerste prioriteit van plan is het operationaliseren van het samenwerkingsverband van sectororganisaties en de publiekprivate samenwerking Nederland Waterrecreatieland. Hiertoe worden twee rechtspersonen opgezet, of wordt aansluiting gezocht bij bestaande initiatieven en rechtspersonen. Naast de twee Nederlandse samenwerkingsverbanden, zet de sector in op het realiseren van een Europees Center of Excellence. De sector hecht hier grote waarde aan gezien het Europese en internationale karakter van waterrecreatie en waterrecreatie-industrie. 17

19 Plan bestaat uit vier werkstromen (2 van 2) 3. Financiering waterrecreatie Realisatie van een financiële bijdrageregeling vanuit de sector is mogelijk, maar stelt hoge eisen aan de invulling en uitvoering van de regeling en de publiekprivate samenwerking van betrokken partners. Gedurende het ontwikkelen van de Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 zijn diverse oplossingsrichtingen in kaart gebracht die nu verdere verkenning vragen. Een mogelijke oplossingsrichting is een financiële bijdrage vanuit de sector. De waterrecreatiesector heeft een positieve grondhouding ten aanzien van de verdere uitwerking van de een financiële bijdrage vanuit de sector. Draagvlak bij de waterrecreant en de betrokken partijen is geen vanzelfsprekendheid en vraagt aandacht. 4. Communicatie Consensus tussen publieke en private betrokkenen over de verwerkelijking van de ambities van de Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 vraagt continue en adequate communicatie, hetgeen in deze werkstroom vormgegeven wordt. Een belangrijk speerpunt in de communicatie is dat de sector gezamenlijk de schouders onder de verwezenlijking van de ambities van de Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 zet. Door communicatie dient de waterrecreant te gaan beseffen dan de huidige faciliteiten voor waterrecreatie geen vanzelfsprekendheid zijn, waardoor mogelijk draagvlak voor een financiële bijdrage vanuit de sector ontstaat. Daarnaast wordt (onder andere) op het gebied van communicatie de aansluiting gezocht met andere domeinen, bijvoorbeeld de nautische wereld, sport, recreatie en toerisme om zodoende de krachten te bundelen. 18

20 De acht ambities van de toekomstvisie zijn uitgewerkt in resultaatgebieden en doelstellingen Wordt geoperationaliseerd in een resultaatgebieden en doelstellingen Ambities 2025 Resultaatgebied Resultaatgebied Resultaatgebied Doelstellingen bepalen welke bestaande en nieuwe initiatieven noodzakelijk zijn Het resultaatgebied maakt duidelijk op welke concreet aspect (of gebied) resultaat moet worden behaald in de periode De resultaatgebieden hoeven geen 100% dekking te bieden op alle ambities; we hebben tenslotte vijftien jaar de tijd De doelstelling(en) geven aan wat er concreet behaald moet worden op het resultaatgebied Resultaatgebieden en doelstellingen geven concrete focus en richting aan een ambitie Doelstelling Doelstelling Doelstelling Bestaande initiatieven Bestaande en nieuwe initiatieven realiseren de doelstellingen en geven daarmee invulling aan de ambities + Nieuwe initiatieven 19

21 20

22 De Toekomstvisie Waterrecreatie 2025 is uitgewerkt in 18 resultaatgebieden Ambities 1. Waterrecreatie is er voor iedereen 2. Waterrecreatie is laagdrempelig, gevarieerd en betaalbaar 3. Waterrecreatie is er in en om de stad 4. Waterrecreatiegebieden zijn bereikbaar en staan met elkaar in goede verbinding 5. Waterrecreatie als opstap naar watersporten op Olympisch niveau 6. Nieuw water beschikbaar voor waterrecreatie Resultaatgebieden Scholing en opleiding voor de jeugd Waterrecreatie voor mensen met een handicap Waterrecreatie statistisch op de kaart 2.1 Vernieuwend aanbod van land- en waterrecreatie concepten Zicht op stedelijke ontwikkeling, plan- en beleidsvorming Aandacht voor waterrecreatie in stedelijke ontwikkeling Invloed op planologische kaders en richtlijnen Behoud en onderhoud van het huidige (BRTN) toervaartnet Behoud van recreatieve mogelijkheden op, in en aan het water in het algemeen Monitoren van de actuele status van waterwegen 5.1 Stimuleren van breedtesport aan, in of op het water Waterrecreatie is grenzeloos Waterrecreatie is veilig en duurzaam Betrokkenheid bij planologische bestemming voor waterrecreatie Bundelen en ontsluiten van de kennis van de inrichting van watergebieden voor waterrecreatie Kennisuitwisseling en informatievoorziening Stimuleren van inkomend waterrecreatietoerisme Voorlichting over veiligheid op, in of aan het water Voorlichting over duurzaamheid op, in of aan het water Stimuleren van elektrisch varen 21

23 1. Waterrecreatie is er voor iedereen In 2025 kan iedereen kennisnemen van én deelnemen aan waterrecreatie. Jong en oud, avonturier en stadsmens, iedereen kan deelnemen aan waterrecreatie. Sportief bezig zijn, rust zoeken, genieten van de natuur, gezellig op of aan het water, in de stad en aan de kust. Bij waterrecreatie gaat het om meer dan zeil- en motorboten; denk aan duiken, kanoën, wakeboarden, vissen of surfen. De drempels om mee te doen zijn laag, want waterrecreatie is eenvoudig en dichtbij. Kennismaken is gemakkelijk en bovendien niet duur. Voor jongeren is de kennismaking met waterrecreatie en het leren omgaan met water net zo vanzelfsprekend als schoolzwemmen of schoolschaatsen. 22

24 1. Waterrecreatie is er voor iedereen - resultaatgebieden Resultaatgebied Omschrijving Doelstellingen 1.1 Scholing en opleiding voor de jeugd Waterbeleving start bij de jeugd. De liefde voor water en waterrecreatie wordt veelal van ouder op kind doorgegeven. De sector wil hier een prikkel aan toevoegen, waardoor de Nederlandse jeugd breder in contact komt met het belang, de waarde en mogelijkheden van water. Ontwikkeling van sectorbreed lesmateriaal voor het basisonderwijs Ontwikkeling van praktische kennismakingsarrangementen voor basis- en voortgezet onderwijs 1.2 Scholing en opleiding voor de jeugd Waterrecreatie is er voor iedereen, ook voor recreanten en sporters met een handicap. Juist voor recreanten met een handicap biedt waterrecreatie talloze mogelijkheden. Met dit resultaatgebied zet de sector in op consistentie en herkenbaarheid van de faciliteiten voor waterrecreanten met een handicap. Ontwikkelen van een keurmerk voor waterrecreatievoorzieningen Integreren van het keurmerk in de blauwe vlag 1.3 Waterrecreatie statistisch op de kaart De waterrecreatie is een grote en belangrijke sector in Nederland, maar er is onvoldoende informatie over en onderzoek naar kenmerken van de sector en de waterrecreanten. Waterrecreatie voor iedereen vereist kennis van de waterrecreant en inzicht in de omvang en het belang van de sector voor Nederland. Kerncijfers zijn actueel en beschikbaar voor de sector, beleidsmakers en het brede publiek Het realiseren van structureel consumentenonderzoek (bij voorkeur jaarlijks) 23

25 2. Waterrecreatie is laagdrempelig, gevarieerd en betaalbaar In 2025 zijn er voor iedereen haalbare recreatiemogelijkheden en voorzieningen aan, op en in het water. Bezit van een boot en diepe nautische kennis zijn niet noodzakelijk om aan waterrecreatie deel te nemen. De waterrecreatiesector biedt eenvoudige mogelijkheden om op het water actief te zijn. Er is een breed aanbod voor de rustzoeker en de snelheidsduivel, voor de wedstrijdsporter en de gelegenheidswaterrat, voor de traditionele watersporter en de nieuwe zappende watergeneratie. Het aanbod van producten, diensten en faciliteiten is door de watersportsector en waterbeheerders zo georganiseerd en op elkaar afgestemd dat waterrecreatie betaalbaar is en blijft. 24

26 2. Waterrecreatie is laagdrempelig, gevarieerd en betaalbaar - resultaatgebieden Resultaatgebied Omschrijving Doelstellingen 2.1 Vernieuwend aanbod van land- en waterrecreatie concepten Door het verbinden van waterrecreatie en landrecreatie, van blauw en groen, komt waterbeleving voor een veel grotere doelgroep binnen bereik. Landwaterverbindingen stimuleren het recreatief medegebruik van watergebieden. Het aanbod wordt hierdoor per definitie laagdrempeliger en gevarieerder. Waterverbindingen aansluiten op wandel- en fietsknooppunten netwerk om zo de routes over groen en blauw uit te breiden Het ontwikkelen van out-of-the-box recreatiearrangementen geconcentreerd rond landwaterknooppunten Inzet van nieuwe media applicaties voor verschillende waterrecreatieconcepten 25

27 3. Waterrecreatie is er in en om de stad In 2025 maakt water de stad en de regio meer waard. Recreatie in en om de stad draagt bij aan een gezonde en leefbare woonomgeving, de regionale economie, het milieu en de verbinding van stad, land en water. In 2025 hebben stedelijke ontwikkelingsplannen altijd een waterparagraaf. Eigenlijk wordt het weer zoals in 1700, toen steden zonder waterverbindingen ondenkbaar waren. De kwaliteit van de leefomgeving en het beheer van water in stedelijke gebieden zijn belangrijke motieven geworden. Grachten en singels, de waterwegen in en om de stad, hebben weer een meervoudige functie voor bijvoorbeeld industrie, transport en vrije tijd. 26

28 3. Waterrecreatie is er in en om de stad - resultaatgebieden Resultaatgebied Omschrijving Doelstellingen 3.1 Zicht op stedelijke ontwikkeling, plan- en beleidsvorming Stimuleren van waterrecreatie in de stad loont: leefbaarheid, economische ontwikkeling, waterberging, de ontwikkeling van een aantrekkelijk stadsgezicht en het opheffen van recreatietekorten. Ondanks deze voordelen wordt de potentie nog lang niet volledig benut. Zicht op de stedelijke ontwikkeling, plan- en beleidsvorming is hiervoor een eerste vereiste. Het inrichten van een correspondentennetwerk om op de hoogte te blijven van regionale ontwikkelingen en kansen Ontwikkelen van een landelijk overzicht van initiatieven op het gebied van stedelijke gebiedsontwikkeling ( waterrecreatie-kansenkaart ) 3.2 Aandacht voor waterrecreatie in stedelijke ontwikkeling Het waarborgen van waterrecreatie in de stedelijke ontwikkeling door beleidsmakers, beslissers en ontwikkelaars te informeren en te ondersteunen. Ontwikkelen van voorlichtingsmateriaal over de rol van waterrecreatie in de stedelijke omgeving Ontwikkelen van een richtlijn voor het integreren van waterrecreatie in beleid- en besluitvorming van stedelijke gebiedsontwikkeling 3.3 Invloed op planologische kaders en richtlijnen Wie mee kan denken, kan mee bepalen. Aanwezigheid van de sector in een vroegtijdig stadium van de beleid- en planvorming geeft de sector de mogelijkheid om proactief op te treden en de politieke agenda en besluitvorming te beïnvloeden. Via het samenwerkingsverband van sectororganisaties eenduidig de belangen van de sector vertegenwoordigen op vooraf overeengekomen thema s 27

29 4. Waterrecreatiegebieden zijn bereikbaar en staan met elkaar in goede verbinding In 2025 zijn meer natte gebieden, meren, plassen en waterwegen voor recreanten toegankelijk. Nederland waterrecreatieland is zichtbaar door de ontsluiting van watergebieden en door de infrastructurele voorzieningen die diverse vormen van waterrecreatie mogelijk maken. Het water in Nederland is bereikbaar, bevaarbaar en de watergebieden staan in goede verbinding met elkaar. In 2025 zijn watereigenaren, waterbeheerders, waterexploitanten en watergebruikers erin geslaagd het water in Nederland toegankelijk te maken. De ontsluiting van uiterwaarden, rivieren, plassen, kuststroken en zelfs grachten heeft nieuwe impulsen gegeven aan natuur- en waterrecreatie. 28

30 4. Waterrecreatiegebieden zijn bereikbaar en staan met elkaar in goede verbinding - resultaatgebieden Resultaatgebied Omschrijving Doelstellingen 4.1 Behoud en onderhoud van het huidige (BRTN) toervaartnet Voor de bereikbaarheid en verbondenheid van waterrecreatiegebieden is een essentiële randvoorwaarde dat de taak van het huidige SRN in beheer, onderhoud en ontwikkeling van de vaarwateren (BRTN) voor de waterrecreatiegebieden uitgevoerd blijft worden. Behoud van openbaarheid van (vaar)water in juridische zin Behoud van het technisch onderhoud van vaarwegen Behoud van de PKB status van de BRTN Het organiseren van het behoud van de SRN taak 4.2 Behoud van recreatieve mogelijkheden op, in en aan het water in het algemeen Naast het BRTN toervaartnet zijn er natuurlijk talloze andere waterwegen die beschermd en onderhouden moeten worden voor recreatief gebruik. Bestrijding van de (blauw)alg en waterplanten problematiek Veiligstellen van (bestaande) brede waterrecreatie in natuurgebieden (Natura 2000) 4.3 Monitoren van de actuele status van waterwegen Het waterwegennet is het als het normale wegennet continu in beweging. Er vind onderhoud plaats er treden verstoringen op in de bevaarbaarheid. De sector zet de komen de jaren in op een systeem om de actuele status van het vaarwegennet continu te monitoren, zodat het inzichtelijk is voor waterrecreanten én voor waterondernemers. Het inrichten van een vroegsignalseringsysteem met waterbeheerders over verstoringen en onderhoud 29

31 5. Waterrecreatie als opstap naar watersporten op Olympisch niveau In 2025 is er een breder scala aan sportieve uitdagingen op het water. Waterrecreatie biedt volop mogelijkheden voor de invulling van sportieve ambities. Voor jong en oud, voor ieder op zijn eigen manier en op zijn eigen niveau. Voor de één gaat het om het gezellige wedstrijdje op clubniveau, voor een ander om de sportieve inspanning om gezond en fit te blijven en voor een enkeling om de realisatie van een Olympische droom. De Nederlandse sportwereld wil toegroeien naar het Olympisch niveau. In acht takken van sport liggen daar voor ons land de echte kansen. Vier van die sporten spelen zich af op en in het water: zeilen, roeien, zwemmen en schaatsen. 30

32 5. Waterrecreatie als opstap naar watersporten op Olympisch niveau - resultaatgebieden Resultaatgebied Omschrijving Doelstellingen 5.1 Stimuleren van breedtesport aan, in of op het water Sportieve beleving in verenigingsverband voegt een dimensie toe aan het recreëren aan, in of op het water. In lijn met het Olympisch Plan 2028 zijn wij er van overtuigd dat sport een belangrijke bijdrage kan leveren aan een kwalitatief beter Nederland. Een Nederland waar de burgers vitaal zijn en de jeugd fit, waar bewegingsarmoede en obesitas duidelijk zijn teruggedrongen, en waar een gezonde levensstijl de standaard is 1. Daarom zetten wij in op sportieve beleving van water in verenigingsverband. Verhogen van de organisatiegraad van de watersporter via lidmaatschap van een watersportverenigingen met tenminste 10% 1 Olympisch Plan 2028; Heel Nederland naar Olympisch niveau; plan van aanpak op hoofdlijnen 31

33 6. Nieuw water beschikbaar voor waterrecreatie In 2025 zijn er door slimme combinaties van inrichtingsopgaven nieuwe gebieden voor de waterrecreatie in gebruik genomen. Waterrecreatie verspreidt zich over Nederland. Nieuwe watergebieden zijn in ontwikkeling genomen, waardoor nieuwe mogelijkheden voor waterrecreatie ontstaan. Nationale initiatieven, zoals het Deltaprogramma en Ruimte voor de Rivier, bieden kansen voor innovatieve ideeën. De Noordzeekust wordt aantrekkelijk voor de waterrecreatie door de vestiging van jachthavens en de ontwikkeling van het achterland. In verschillende provincies zijn nieuwe mogelijkheden voor watertoerisme ontstaan. In die gebieden zijn slimme combinaties gemaakt tussen waterrecreatie, klimaatprogramma's, waterbeheerprojecten, ruimtelijke inrichtingsopgaven en natuurontwikkelingsplannen. 32

34 6. Nieuw water beschikbaar voor waterrecreatie - resultaatgebieden Resultaatgebied Omschrijving Doelstellingen 6.1 Betrokkenheid bij planologische bestemming voor waterrecreatie Nieuw water ontstaat door nieuwe watergebieden aan te leggen (land wordt water) en door bestaand water beschikbaar te stellen voor waterrecreatie. In beide gevallen moet dit water de planologische bestemming waterrecreatie krijgen. De waterrecreatiesector wil zich hebben op de kansen voor nieuw water om hiermee gemeenten, waterschappen en provincies te kunnen inspireren. Blauwe vlekken kaart / plan water(recreatie)gebieden (status en umfeld) waarin ook de ontbrekende verbindingen in kaart worden gebracht (potentie) Standaard aanpak inrichting waterrecreatiegebied (met inbegrip van het proces en de politieke besluitvorming) 6.2 Bundelen en ontsluiten van de kennis van de inrichting van watergebieden voor waterrecreatie In de richtlijnen voor aanleg en inrichting van nieuw water beschikt de sector over een enorme kennis. Deze kennis wordt nu nog aangewend ten behoeve van de afzonderlijke waterrecreatieactiviteiten, maar kan indien gebundeld van grote waarde zijn voor nieuw water beschikbaar voor waterrecreatie in haar volle omvang. De sector wil de komende jaren deze kennis actief ontsluiten. Richtlijnen ( zonering ) voor maximale en optimale benutting van water voor waterrecreatie Kennis- en informatie loket waarin de expertise gebundeld en beschikbaar wordt gesteld 33

35 7. Waterrecreatie is grenzeloos In 2025 houdt de Hollandse waterbeleving niet op bij de grens. Internationale grenzen vormen geen belemmering voor de waterrecreatie. Voor de watersportbeleving vallen landgrenzen weg: de watergebieden langs onze grenzen vormen een logisch geheel met de naastgelegen watergebieden en voorzieningen van Duitsland en België. Engelsen hebben de veilige oversteek naar de Nederlandse kust volop ontdekt. Ook andere Europese watersportliefhebbers brengen graag in ons waterland hun vrije tijd door. Nederland is ontstaan uit water en ontstaat nog steeds uit water iets dat buitenlanders fascineert. Het aanbod van producten en diensten is hierop afgestemd: een nautische beleving, waar gewenst gepresenteerd in cultuurhistorisch perspectief. 34

36 7. Waterrecreatie is grenzeloos - resultaatgebieden Resultaatgebied Omschrijving Doelstellingen 7.1 Kennisuitwissel ing en informatievoorziening Nederland beschikt als geen ander land over expertise en ervaring ten aanzien van water, waterwegen en waterrecreatie. Kennis die niet alleen nationaal, maar ook internationaal kan bijdragen aan de positionering en economie van Nederland. De brug die Nederland kan slaan tussen water- en deltatechnologie en recreatief gebruik is uniek in de wereld. De sector zet daarom in op een internationaal kenniscentrum met een hoofdlocatie in Nederland. Initiërende rol voor een Europees kenniscentrum dat is gevestigd in NL 7.2 Stimuleren van inkomend waterrecreatietoerisme Water en waterbeleving zijn een belangrijk aspect van wat wij toeristen hebben te bieden. Het stimuleren van het inkomende toerisme is goed voor Nederland en voor de waterrecreatiesector. Meer waterrecreatief toerisme vergroot het belang van een infrastructuur van wereldklasse en draagt bij aan de omzet binnen de sector. Inzicht in en monitoring van de omvang van het inkomend toerisme Internationale informatie- en voorlichtingscampagnes over de waterrecreatiemogelijkheden in NL 35

37 8. Waterrecreatie is veilig en duurzaam In 2025 maken we ons geen zorgen om waterrecreatie. De waterrecreant is zich bewust van het medegebruik van water en waterwegen door anderen en weet welke regels van toepassing zijn. Veilige kruisingen van vaarwegen, verkeerswegen, spoorwegen en kunstwerken bevorderen een vlotte vaart voor zowel beroeps- als recreatieschippers. De waterrecreant heeft kennis van de omringende natuurwaarden. De waterrecreatiesector zet in op het versterken van deze waarden. Nederland is in 2025 Europese koploper op het gebied van emissieloos varen. De kwaliteit van het water is onbetwist, bevaarbaar water is van zwemkwaliteit. 36

38 8. Waterrecreatie is veilig en duurzaam - resultaatgebieden Resultaatgebied Omschrijving Doelstellingen 8.1 Voorlichting over veiligheid op, in of aan het water Veiligheid op het water is de komende jaren een speerpunt voor de sector. Veiligheid heeft met kennis en bewustzijn. De sector wil een actieve rol spelen in de voorlichting over veiligheid in, op en aan het water. Continuering / uitbreiding Varen doe je samen Opstellen van een Nationale gedragscode Nationaal overzicht van snelheidszones Het ontwikkelen van een incidenten en calamiteitenladder 8.2 Voorlichting over veiligheid op het water Water, natuurbeleving en duurzaamheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De sector wilt haar vooraanstaande rol op het gebied van voorlichting op het gebied van duurzaamheid de komende jaren verder uitbouwen en professionaliseren. In samenwerking met overheid en belangenorganisaties opzetten van een voorlichtingsprogramma ten aanzien van duurzaamheid op, in of aan het water Het opzetten van een kennisloket voor informatie over duurzaamheid op, in of aan het water 8.3 Stimuleren van elektrisch varen Ook op het water speelt elektrische aandrijving een steeds grotere rol. Naast het gebruik van wind waar de sector van oudsher veelvuldig gebruik van maakt is elektrisch varen de belofte van de toekomst. De sector wil initiatieven op dit gebied actief ondersteunen. Actieve participatie van de sector in een ambitieuze proef met elektrisch varen 37

39 38

40 Stichting Recreatietoervaart Nederland is een samenwerkingsverband van de ANWB, Watersportverbond, HISWA Vereniging, VNG, Unie van Waterschappen, rijk en provincies Project Toekomstvisie Waterrecreatie Stichting Recreatietoervaart Nederland Postbus AC Driebergen T F srn@srn.nl De totstandkoming van dit uitvoeringsprogramma is begeleid door Boer & Croon Boer & Croon Postbus AT Amsterdam T F Foto: Flickr 39