Luc Saliën Collegelid dienst Voorafgaande beslissingen in fiscale zaken (DVB)

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Luc Saliën Collegelid dienst Voorafgaande beslissingen in fiscale zaken (DVB)"

Martina van Wijk
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Luc Saliën Collegelid dienst Voorafgaande beslissingen in fiscale zaken (DVB)

2 Transactie waarbij erfpachtrecht wordt overgedragen aan partij X, direct gevolgd door de verkoop van het bezwaarde eigendomsrecht ( tréfonds) aan partij Z } Vestiging van erfpachtrecht op OG onderworpen aan RR van oorspronkelijk 0,2 % (vanaf : 2 %) } Verkoop van tréfonds onderworpen aan verkooprecht van 10 of 12,5 % (afhankelijk van ligging van het OG) dit eigendomsrecht is evenwel bezwaard met erfpachtrecht met minimumduur van 27 jaar (max. 99 jaar) waardoor haar waarde doorgaans laag wordt geschat (b.v. 5 % VE) } Resultaat : enkel beperkte waarde van OG aan heffing 10 of 12,5 % onderworpen, rest aan 0,2/2 %.

2013 : 2 %) } Verkoop van tréfonds onderworpen aan verkooprecht van 10 of 12,5 % (afhankelijk van ligging van het OG) dit eigendomsrecht is evenwel bezwaard

3 Hierbij twee essentiële vragen: Is er bij dergelijke splitsale sprake van fiscaal misbruik? Wat indien zulke erfpachtconstructie vervroegd wordt beëindigd en m.a.w. de volle eigendom wordt wedersamengesteld?

4 Op basis van het op haar website bekendgemaakte advies werden erfpachtconstructies aanvaard onder bepaalde voorwaarden (zo niet : toepassing anti-misbruikbepaling oud art. 18, 2 W Reg.) : - concreet project; - voorlegging ontwerpakten; - correcte waardering canons + éénmalige canon en tréfonds;

toepassing anti-misbruikbepaling oud art. 18, 2 W Reg.

5 Volgende engagementen konden door de aanvragers worden opgenomen in de aanvraag: - indien er geen band is tussen verkrijgers: geen gezamenlijke vennootschap(pen) oprichten; - waardering door een onafhankelijke deskundige waardebepaling nagekeken door DVB - indien waarde erfpachtrecht > 95 % VE : verbintenis aangaan dat éénmalige canon + jaarlijkse canons < 95% VE - akten vestiging erfpacht en verkoop tréfonds : verlijden met 15 dagen verschil

deskundige waardebepaling nagekeken door DVB - indien waarde erfpachtrecht > 95 % VE : verbintenis aangaan dat

6 Volgende bijkomende engagementen konden door de aanvragers worden opgenomen in de aanvraag indien er een band is tussen verkrijgers: - tijdens de duur van het recht van erfpacht op geen enkele wijze de VE van de OG weder samenstellen tenzij: wedersamenstelling bij een onafhankelijke derde met toepassing van het verkooprecht (opname van dit engagement in de notariële akten). - geen controlewijziging (art. 5-9 W. Venn.) en dezelfde bestuurders mogen niet meerderheid RvB van beide vennootschappen uitmaken

wedersamenstelling bij een onafhankelijke derde met toepassing van het verkooprecht (opname van dit engagement in de notariële

7 Programmawet (I) van 29 maart 2012 (BS ) } Art. 168: nieuwe antimisbruikbepaling: Art. 18, 2 W. Reg. } Art. 169, tweede lid: Artikel 168 is van toepassing op de rechtshandelingen of het geheel van rechtshandelingen die éénzelfde verrichting tot stand brengt, die zijn gesteld vanaf de eerste dag van de tweede maand na die waarin deze wet is bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad. In werking getreden op

169, tweede lid: Artikel 168 is van toepassing op de rechtshandelingen of het geheel van rechtshandelingen

8 Circulaire AAPD nr, 5/2013 d.d (vervangt circ. nr. 8/2012 d.d ): Volgende rechtshandelingen worden als fiscaal misbruik beschouwd, tenzij de belastingplichtige bewijst dat de keuze voor de rechtshandeling of het geheel van rechtshandelingen verantwoord is door andere dan fiscale motieven: a) b) erfpachtconstructie: een gesplitste aankoop van OG door gelieerde vennootschappen (frustreert art, 44 W. Reg.).

de keuze voor de rechtshandeling of het geheel van rechtshandelingen verantwoord is door andere dan fiscale

9 De circulaire geeft hierbij volgende motivering: Er is fiscaal misbruik indien: Verwerving van de rechten door verbonden ondernemingen (art. 11 en 12 W. Venn.); Ten gevolge quasi onmiddellijk op elkaar volgende verrichtingen, en De vergoeding voor het erfpachtrecht benadert de waarde van de VE. Uit de context blijkt dat het enige/overwegende doel is om het verkooprecht op het gehele OG te ontwijken. Tegenbewijs te leveren door belastingplichtige.

); Ten gevolge quasi onmiddellijk op elkaar volgende verrichtingen, en De vergoeding voor het erfpachtrecht

10 Praktijk DVB: Sinds 1 juni 2012 worden er geen rulings inzake nieuwe erfpachtconstructies m.b.t. verbonden ondernemingen meer afgeleverd. In 2015 werd één ruling afgeleverd voor een nieuwe erfpachtconstructie : Onroerend goed ligt niet in het Vlaamse Gewest; Geen verbonden ondernemingen; Geen clausules waaruit verbondenheid tussen partijen zou kunnen blijken (opties, voorkoop- en/of voorkeurrechten, drag along-clausules, ). Huidig standpunt DVB : er worden geen rulings inzake nieuwe erfpachtconstructies meer afgeleverd, zelfs niet alle clausules zijn geweerd uit de overeenkomsten

ondernemingen; Geen clausules waaruit verbondenheid tussen partijen zou kunnen blijken (opties, voorkoop- en/of voorkeurrechten, drag

11 Praktijk DVB: in 2015 werden enkele rulings afgeleverd inzake de wedersamenstelling van de volle eigendom uit een erfpachtconstructie m.b.t. OG gelegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Principe: het registratierecht is een recht op rechtshandelingen, waarbij elke rechtshandeling haar eigen heffing dient te ondergaan. Heffing: overeenkomstig de algemene heffingsregels uiteengezet in de adm. Besl. Nr. E.E./ van (R.J. nr, R44/32-01 en R83/12-01). RR van 2% op de overdracht van het erfpachtrecht; RR van 12,5% op de overdracht van de tréfonds; RR van 12,5 % op de overdracht van de door de erfpachter opgerichte gebouwen.

Heffing: overeenkomstig de algemene heffingsregels uiteengezet in de adm. Besl. Nr. E.E./101.604 van 31.07.2007 (R.J. nr, R44/32-01 en R83/12-01).

12 Praktijk DVB: wedersamenstelling van de VE. Toepassing antimisbruikbepaling? Standpunt DVB Een aantal rulings van 2015 waren het gevolg van de wedersamenstelling van de VE van erfpachtconstructies die het voorwerp uitmaakten van vroegere rulings; Een aantal rulings van 2015 behandelen de wedersamenstelling van de VE van erfpachtconstructies die geen voorwerp waren van vroegere rulings, doch waarbij partijen dezelfde engagementen als in het advies erfpacht van de DVB hadden aangegaan; De overdracht - met voortzetting van de erfpachtconstructie - aan 2 met elkaar verbonden ondernemingen (intra-groep) werd niet aanvaard.

vroegere rulings; Een aantal rulings van 2015 behandelen de wedersamenstelling van de VE van erfpachtconstructies die geen voorwerp waren van vroegere

13 Praktijk DVB: wedersamenstelling van de VE. Toepassing antimisbruikbepaling? Standpunt DVB De onafhankelijke derde/koper wordt onderworpen aan de algemene heffingsregels; De engagementen werden door verkopers aangegaan vóór de inwerkingtreding van de nieuwe antimisbruikbepaling 18, 2 W. Reg.; Deze nieuwe antimisbruikbepaling viseert enkel (een geheel van) rechtshandelingen die dateren vanaf 1 juni 2012 (art. 169, lid 2 PW); De eenheid van opzet kan niet beoordeeld worden vermits het vertrekpunt de totstandkoming van de erfpachtconstructie - vóór 1 juni 2012 ligt; Bijgevolg kunnen de verrichtingen tot de totstandkoming van de erfpachtconstructie niet samen gelezen worden met de verrichtingen tot de wedersamenstelling van de VE om de eenheid van opzet te beoordelen.

antimisbruikbepaling 18, 2 W. Reg.; Deze nieuwe antimisbruikbepaling viseert enkel (een geheel van) rechtshandelingen die dateren vanaf 1 juni 2012 (art.

14 Quid DVB VLABEL? Erfpachtconstructies m.b.t. OG gelegen in het Vlaamse Gewest: gemengde bevoegdheid RR op verkopen (tréfonds) = regionale bevoegdheid RR op vestiging/overdracht erfpachtrechten = federale bevoegdheid De fiscaliteit inzake het opzetten en/of beëindigen van een erfpachtconstructie m.b.t. OG gelegen in het Vlaamse Gewest behoort bijgevolg tot de bevoegdheid van 2 onderscheiden wet/decreetgevers. De toepassing van de regelgeving behoort tot de bevoegdheid van 2 onderscheiden administraties: Vlabel en de federale administratie (die bovendien ook de dienst voor het Waalse en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verzekert).

erfpachtrechten = federale bevoegdheid De fiscaliteit inzake het opzetten en/of beëindigen van een erfpachtconstructie m.b.t. OG gelegen in het Vlaamse Gewest behoort bijgevolg tot de bevoegdheid van 2 onderscheiden wet/decreetgevers.

15 Quid DVB VLABEL? Herdefiniëring van een erfpachtconstructie in een verkoop is mogelijk op grond van art. 18, 2 W. Reg. en art VCF (= quasi identieke anti-misbruikbepalingen); Bijgevolg: Werkwijze bindend advies voorzien in art VCF bij gemengde dossiers (zie ook protocolakkoord ) Bij onverenigbare standpunten DVB - VLABEL ( cf. protocolakkoord); Minnelijk overleg; Gemengde commissie.

16 DVB en aandelenoverdracht Vraag: wat bij overdracht van de aandelen van de vennootschap die hetzij de tréfonds hetzij het erfpachtrecht bezit? Er is geen registratieplicht voorzien (sinds 1958); Er is dan ook geen registratierecht voorzien (tot 1958: 2,50 %)

17 DVB en aandelenoverdracht Principe: de aandelenoverdracht ten bezwarende titel is een overdracht van RG, welke niet getarifeerd wordt in het W. Reg. Uitzondering: Wanneer uit de omstandigheden of de modaliteiten van de verkoopovereenkomst (genre : verkoop van aandelen voor vrij en onbelast of onder opschortende voorwaarde van het verkrijgen van een bouwvergunning ) blijkt dat het voorwerp van de verkoop het OG is en niet de aandelen, dan kan op grond van de antimisbruikbepalingen (art. 18, 2 W. Reg. en art VCF) de verrichting geherdefinieerd worden in een verkoop van OG Heffing van het geregionaliseerde verkooprecht (10% of 12,5%)

opschortende voorwaarde van het verkrijgen van een bouwvergunning ) blijkt dat het voorwerp van de verkoop het OG is en niet de aandelen, dan kan op grond van de

18 DVB en aandelenoverdracht Conclusie m.b.t. erfpacht- en/of tréfondsvennootschappen: Vennootschappen die slechts 1 OG of 1 zakelijk recht hebben (erfpacht, tréfonds, vruchtgebruik, ), zonder exploitatie zullen moeten aantonen dat ze andere motieven hebben dan het ontwijken van registratierechten (noot : of inkomstenbelastingen problematiek stelt zich ook op vlak ontwijken VenB op de meerwaarde van een OG : zie o.a. (positieve) beslissingen en en niet aanvaarde verrichtingen in jaarverslag DVB 2013 en 2014); Ook hier betreft het (op vlak van RR) een gemengde bevoegdheid indien het OG gelegen is in het Vlaamse Gewest: bij herdefiniëring komt men immers onvermijdelijk terecht in het Vlaamse verkooprecht (bindend advies, overleg, ).

erfpacht- en/of tréfondsvennootschappen: Vennootschappen die slechts 1 OG of 1 zakelijk recht hebben (erfpacht, tréfonds, vruchtgebruik, ), zonder exploitatie zullen moeten aantonen dat ze

Vergelijkbare documenten

x. Registratierechten: erfpacht

x. Registratierechten: erfpacht FOD FINANCIEN Dienst voorafgaande beslissingen in fiscale zaken Advies inzake erfpacht I Behandeling van aanvragen met betrekking tot erfpachtconstructies : 1. Indien de