Marine en maritiem textiel. Textiel en de zeven zeeën

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Marine en maritiem textiel. Textiel en de zeven zeeën"

Transcriptie

1 Marine en maritiem textiel Textiel en de zeven zeeën

2 Textiel heeft altijd al zijn weg naar zee gevonden

3 Textiel en de zeven zeeën Marine textiel Maritiem textiel

4 Textiel en de zeven zeeën Marine textiel Visserskledij Solar Sailing Afvalverwerking Maritiem textiel

5 Visserij veeleisende kledij 28.5 miljoen vissers sterfgevallen jaarlijks Arbeidsongevallen: jaarlijks meer dan 10%

6 Visserij kledij zoals ze nu is PVC gecoat Resistent tegen de factoren van de visserij Losse kledij Reddingsvesten: worden vaak niet gedragen Nieuwe materialen onderzoek:

7 Textiel en de zeven zeeën Marine textiel Visserskledij Solar Sailing Afvalverwerking Maritiem textiel

8 Van varen op wind naar varen op zonneschijn Solarsailor in Australië Vleugels van zonnepanelen Commerciële en plezierboten Sustainable Shipping Award 2010

9 Textiel en de zeven zeeën Marine textiel Visserskledij Solar Sailing Afvalverwerking Maritiem textiel

10 De oceanen bevatten veel afval; naar schatting 100 miljoen ton Drijvend afval, concentreerd in sommige gebieden Probleem voor op te halen, verwerken en voor het milieu Vaak kleine plastic partikels

11 België: start in het vissen op afval 2007: Fishing for litter (BE): 30 ton afval per jaar mee (afval niet terug gooien in zee) 2012: Waste Free Oceans (EU) Speciale netten voor afval Boten enkel naar afval laten vissen

12 Textiel en de zeven zeeën Marine textiel Maritiem textiel Geotextiel Maritiem kweken Composieten Oliematten

13 De Nederlandse vloed verdediging: meer dan prestige 3500 kilometer aan vloed verdediging, 200 kilometer is verouderd en in de gevarenzone Nieuw plan voor 2015

14 De nieuwe Nederlandse strategie: onbreekbare dijken Geen verhoging van bestaande dijken Verbreding van de dijken Budget: 700 miljoen euro per jaar

15 Geotextiel voor terraforming en dijken

16 Textiel en de zeven zeeën Marine textiel Maritiem textiel Geotextiel Maritiem kweken Composieten Oliematten

17 Zeewier: op naar industrialisatie

18 Betere kweekplaatsen voor zeewier?

19 Algen: eten en energie van de toekomst Zoet- als zout water types 1 kilo algen: 0.4 als olie 300 als jonge vissen voer Marktgrootte 2011: 1 miljard euro 20??: > 1 triljoen euro vervanger van olie

20 Algen: liever op zee kweken dan op land Landkweken: tubulaire systemen + : FDA approved Hoge kwaliteit hoge prijs - : Beperkt in rendement (3-5%) grote investeringen (1.5 m /ha) Algen als vervanging van olie? 9,25 miljoen ha nodig = de grootte van Portugal

21 Nederland: voorloper in het onderzoek op algen kweken Universiteit Wageningen AlgaeParc Eerste testen met gecoate doeken op zee Nadruk op light reflecting doeken en algenzakken

22 Textiel en de zeven zeeën Marine textiel Maritiem textiel Geotextiel Maritiem kweken Composieten Oliematten

23 Composieten als bouwstenen Verbruik Ton C-vezels Windmolens Sport Toekomst: stijging van aantal windmolens, ook op zee Weerslag in het koolstofvezel verbruik Jaartal

24 Huidige generatie van windmolens op zee

25 Touwen nodig voor windmolens van de toekomst?! Nu: verankering in beton Hywind: drijvende windmolen Diepere zeeën bereikbaar Veel hogere opbrengst!

26 Gelijkaardige constructies terug te vinden voor boorplatformen

27 Evengoed composieten nodig: verkrijgen van getijdenenergie Project SeaGen in Ierland Getijdengenerator, rotoren draaien onder water Op basis van koolstof en glas vezel/epoxy

28 Composieten zullen ook terug te vinden zijn in containers Lichter, niet corrosief, betere isolatie Drijvend vermogen X-ray scanbaar Probleem tot nu toe: kost Vb: Cargoshell

29 Textiel en de zeven zeeën Marine textiel Maritiem textiel Geotextiel Maritiem kweken Composieten Oliematten

30 Absorptie van olie: honderd-en-één producten beschikbaar Op geregelde tijdstippen zijn er problemen met olielekken Deepwater Horizon ton olie in oceaan Materiaal: PP Alternatieven: Kenaf, haar

31 Textiel en de zeven zeeën Marine textiel Maritiem textiel

32 Textiel zal ook in de toekomst zijn weg naar zee vinden Skysails Gmbh

33 contact Sander De Vrieze

Inhoud 1. De zee is groot 2. Zonder zee geen leven 3. Golven 4. De zee is zout 5. De zee en rivieren 6. De kleur van de zee

Inhoud 1. De zee is groot 2. Zonder zee geen leven 3. Golven 4. De zee is zout 5. De zee en rivieren 6. De kleur van de zee De zee Inhoud. 1. De zee is groot 3 2. Zonder zee geen leven 4 3. Golven 5 4. De zee is zout 6 5. De zee en rivieren 7 6. De kleur van de zee 8 7. De kust en de branding 9 8. Sporten op zee 10 9. Werken

Nadere informatie

Plastics: ontwikkelingen internationaal en activiteiten RWS

Plastics: ontwikkelingen internationaal en activiteiten RWS Plastics: ontwikkelingen internationaal en activiteiten RWS Frederieke Knopperts Water, Verkeer en Leefomgeving Inhoud Beleidskader: Kaderrichtlijn Mariene Strategie Internationale samenwerking: OSPAR

Nadere informatie

Innovatiethema s. Pagina! 1 van! 5

Innovatiethema s. Pagina! 1 van! 5 Innovatiethema s MIT 2016 Pagina 1 van 5 Innovatiethema s MIT 2016 Innovatieve MKB-ers kunnen subsidie aanvragen binnen de MKB Innovatiestimuleringsregeling Topsectoren (MIT). Daarin zijn de volgende instrumenten

Nadere informatie

Overstromingsveiligheid, zonder Delta21:

Overstromingsveiligheid, zonder Delta21: A. Delta21 en Veiligheid tegen overstromingen Overstromingsveiligheid, zonder Delta21: 1. Tijdens langdurige zware stormen op de Noordzee, stijgt de waterstand Overstromingsveiligheid wel met 3-4 m en

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2017 tijdvak 2 maatschappijleer 2 CSE GL en TL Bronnenboekje GT-0323-a-17-2-b Analyse maatschappelijk vraagstuk: plastic in het milieu tekst 1 Veel meer plastic dan gedacht eindigt

Nadere informatie

Alternatieve energieopwekking

Alternatieve energieopwekking Alternatieve energieopwekking Energie wordt al tientallen jaren opgewekt met een paar energiebronnen: Kolen Gas Olie Kernenergie De eerste drie vallen onder de fossiele brandstoffen. Fossiele brandstoffen

Nadere informatie

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even

Nadere informatie

Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij

Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij Wat is in de komende 20 jaar technisch mogelijk, ecologisch verantwoord en economisch haalbaar? 20 Oktober 2016 Academic Consultancy

Nadere informatie

KIMO Nederland en België

KIMO Nederland en België Bert Veerman Secretaris 21 april 2011 KIMO: Kommunenes Internasjonale Miljøorganisasjon Internationale milieu- en veiligheidsorganisatie voor lokale overheden HISTORIE Oprichting KIMO - Esbjerg 1990 4

Nadere informatie

Vraag 1 Ben u bekend met het artikel Onderzoekers: plasticsoep in Stille Oceaan komt vooral van visserij en scheepvaart 1?

Vraag 1 Ben u bekend met het artikel Onderzoekers: plasticsoep in Stille Oceaan komt vooral van visserij en scheepvaart 1? > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20901 2500 EX Den Haag T 070-456 0000

Nadere informatie

HEBBEN WE AQUACULTUUR NODIG? HET EINDE VAN JACHT OP VIS

HEBBEN WE AQUACULTUUR NODIG? HET EINDE VAN JACHT OP VIS DEPARTMENT OF ANIMAL PRODUCTION LABORATORY OF AQUACULTURE & ARTEMIAREFERENCE CENTER HEBBEN WE AQUACULTUUR NODIG? HET EINDE VAN JACHT OP VIS PROF DR. IR. PETER BOSSIER Oceanen: primaire productiviteit Phytoplankton:

Nadere informatie

Ik ben de Bloem! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Het MILIEU 5 6 GROEP

Ik ben de Bloem! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Het MILIEU 5 6 GROEP Het MILIEU Ik ben de Bloem! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Hé

Nadere informatie

nieuwe turf Brochure over de mogelijkheden voor Duurzame energie en energiebesparing in de regio Oostermoer.

nieuwe turf Brochure over de mogelijkheden voor Duurzame energie en energiebesparing in de regio Oostermoer. Op zoek naar het nieuwe turf Brochure over de mogelijkheden voor Duurzame energie en energiebesparing in de regio Oostermoer. Opgave Windenergie Het Rijk heeft zichzelf tot doel gesteld om in 2020 6000

Nadere informatie

Stichting Wageningen Research Centrum voor Visserijonderzoek (CVO)

Stichting Wageningen Research Centrum voor Visserijonderzoek (CVO) Stichting Wageningen Research Centrum voor Visserijonderzoek (CVO) Gebruik van alternatieven voor loodgewichten in de recreatieve visserij in 2017 T. van der Hammen CVO rapport: 18.006 Opdrachtgever: Ministerie

Nadere informatie

Door paling over de dijk naar een versneld herstel en een duurzame palingstand in Nederland. Alex Koelewijn, Voorzitter Stichting DUPAN

Door paling over de dijk naar een versneld herstel en een duurzame palingstand in Nederland. Alex Koelewijn, Voorzitter Stichting DUPAN Door paling over de dijk naar een versneld herstel en een duurzame palingstand in Nederland Alex Koelewijn, Voorzitter Stichting DUPAN Alex Koelewijn Paling Duurzaamheid Mei 2006 Verwerker & Sport (Hoop

Nadere informatie

Alternatieve energiebronnen

Alternatieve energiebronnen Alternatieve energiebronnen energie01 (1 min, 5 sec) energiebronnen01 (2 min, 12 sec) Windenergie Windmolens werden vroeger gebruikt om water te pompen of koren te malen. In het jaar 650 gebruikte de mensen

Nadere informatie

zee afval Herkomst, schade en oplossingen

zee afval Herkomst, schade en oplossingen zee afval Herkomst, schade en oplossingen Gilles de Strandjutter Na een westerstorm ligt het stand altijd vol. Vroeger was jutten pure noodzaak voor ons. We waren zo arm als kerkratten en het hout dat

Nadere informatie

DE EUROPESE VLAS-EN LINNENBAROMETER 2015!

DE EUROPESE VLAS-EN LINNENBAROMETER 2015! DE EUROPESE VLAS-EN LINNENBAROMETER 2015! VLAS, EEN GROENE EN INNOVATIEVE VEZEL. DE EUROPESE WAARDEKETEN ROND VLAS ZET ZICH MAXIMAAL IN VOOR EEN MILIEUVRIENDELIJK, SOCIAAL EN ECONOMISCH PERFORMANT ECOSYSTEEM

Nadere informatie

Versnellers van verduurzaming van ons voedsel. www.smaackmakers.nl

Versnellers van verduurzaming van ons voedsel. www.smaackmakers.nl The food shake up Versnellers van verduurzaming van ons voedsel Versnellers van verduurzaming van ons voedselsysteem & voedselpatroon Op welke manieren werken we hieraan? Communicatie(concepten) onderwijs

Nadere informatie

Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij

Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij Haalbaarheidsstudie naar elektrische voortstuwing in de kottervisserij Wat is in de komende 20 jaar technisch mogelijk, ecologisch verantwoord en economisch haalbaar? 20 Oktober 2016 Academic Consultancy

Nadere informatie

Energie uit getijstroming

Energie uit getijstroming Royal Netherlands Institute for Sea Research Energie uit getijstroming Janine Nauw a, Marck Smit a, Walther Lenting a, Belen Blanco b, Jurre de Vries c, Herman Ridderinkhof, Hendrik van Aken en Mathijs

Nadere informatie

Scheveningen Inno-port

Scheveningen Inno-port Scheveningen Inno-port smart, sportive and sustainable innovations The Hague Camera- en videosysteem voor analyse van training De Zeil Coach Cockpit combineert videobeelden van de zeiler met gegevens over

Nadere informatie

Foto: Reinhard Dirscherl / Ullstein bild via Getty Images

Foto: Reinhard Dirscherl / Ullstein bild via Getty Images Foto: Reinhard Dirscherl / Ullstein bild via Getty Images Op zijn werkkamer in de haven van IJmuiden, niet ver van de visafslag, is maritiem bioloog Adriaan Rijnsdorp stellig: De zee kan niet meer vis

Nadere informatie

Ideeën/ perspectieven en vragen

Ideeën/ perspectieven en vragen 1. Kun je warmte / koude uit zee halen? (4) 2. Zoet-zout overgang. Al dan niet met rivierwater. (3) 3. Waterverdamping is ook energievormconversie. (erdampen als bron van energie. (2) 4. Waterdamp kan

Nadere informatie

Opdracht 1b. Welk soort afval is het meest schadelijk voor de natuur?

Opdracht 1b. Welk soort afval is het meest schadelijk voor de natuur? Opdracht 1a. In de tabel hieronder staan een aantal materialen. Bedenk per type materiaal 3 soorten afval die je tegenkomt onderweg naar school of op het schoolplein. Zoek per categorie van 1 soort afval

Nadere informatie

Help plastic afval de zeeën uit

Help plastic afval de zeeën uit Help plastic afval de zeeën uit 8 Plastic afval in zee is een toenemend probleem dat honderden diersoorten aantast. Ook zijn er grote onzekerheden over de indirecte effecten. Voldoende reden voor onmiddellijke

Nadere informatie

Meervoudig ruimtegebruik op zee

Meervoudig ruimtegebruik op zee Windturbineparken en aquacultuur Theo Reijs, senior adviseur Kader Ontwerp Nationaal Waterplan (min V&W, coördinerend), en daarbinnen Ontwerp Beleidsnota Noordzee (dec 2008) afstemming tussen gebruikers

Nadere informatie

Ik ben de Bloem! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Het MILIEU 7 8 GROEP

Ik ben de Bloem! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Het MILIEU 7 8 GROEP Het MILIEU Ik ben de Bloem! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Hé

Nadere informatie

Federatieplan Windenergie Wind werkt voor Flevoland

Federatieplan Windenergie Wind werkt voor Flevoland Federatieplan Windenergie Wind werkt voor Flevoland Lelystad, juli 2014 Het plan Het Federatieplan Windenergie bestaat uit onderlinge afspraken tussen bewoners, grondeigenaren en windmoleneigenaren in

Nadere informatie

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse

Nadere informatie

LEERLINGENBLAD VAN:... NAAR DE HAAIEN! DOE-HET-ZELF LES BASISONDERWIJS GROEP 7 & 8 EEN WERELD VOL WATER

LEERLINGENBLAD VAN:... NAAR DE HAAIEN! DOE-HET-ZELF LES BASISONDERWIJS GROEP 7 & 8 EEN WERELD VOL WATER LEERLINGENBLAD VAN:...... DOE-HET-ZELF LES BASISONDERWIJS GROEP 7 & 8 EEN WERELD VOL WATER 2 EEN WERELD VOL WATER Als je vanuit de ruimte naar de aarde kijkt zie je heel veel blauw. Dat komt omdat onze

Nadere informatie

Nije enerzjy foar Fryslân. september 2013

Nije enerzjy foar Fryslân. september 2013 Nije enerzjy foar Fryslân september 2013 Inleiding Nije enerzjy foar Fryslân - 1 Nije enerzjy foar Fryslân Nije enerzjy foar Fryslân geeft een beeld van feiten en cijfers op het gebied van duurzame energie.

Nadere informatie

Turkse aquacultuur in de lift: kansen voor Nederland?

Turkse aquacultuur in de lift: kansen voor Nederland? Turkse aquacultuur in de lift: kansen voor Nederland? Peter G.M. van der Heijden Frans Veenstra Wageningen International Wageningen IMARES Mondiale situatie De opbrengsten van visvangst nemen niet toe,

Nadere informatie

Programma. De Noordzee. 17 maart Eelco Leemans Stichting De. Ø Inleiding Ø Stichting De Noordzee Ø De Noordzee: ecosysteem en natuurgebieden

Programma. De Noordzee. 17 maart Eelco Leemans Stichting De. Ø Inleiding Ø Stichting De Noordzee Ø De Noordzee: ecosysteem en natuurgebieden De Noordzee: natuurgebied of wingewest? 17 maart 2008 Eelco Leemans Stichting De De Noordzee Programma Ø Inleiding Ø Stichting De Noordzee Ø De Noordzee: ecosysteem en natuurgebieden Ø Effecten van menselijk

Nadere informatie

Voorwoord. Jean Henkens Huisbioloog van Center Parcs en Founding Father van Kids Climate Conference

Voorwoord. Jean Henkens Huisbioloog van Center Parcs en Founding Father van Kids Climate Conference Voorwoord Een landschap bestaat nooit uit één boom, een feest kan nooit gevierd worden in je eentje. Zo zou Kids Climate Conference nooit gerealiseerd kunnen worden zonder een groep mensen en bedrijven

Nadere informatie

Duurzaamheid. Openbare wijkraad vergadering 15 nov 2018

Duurzaamheid. Openbare wijkraad vergadering 15 nov 2018 Duurzaamheid Openbare wijkraad vergadering 15 nov 2018 Duurzaamheid Duurzaamheid Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige

Nadere informatie

lesbrieven een plastic eiland avonturenpakket de uitvinders en het werkbladen Lesbrief 1:

lesbrieven een plastic eiland avonturenpakket de uitvinders en het werkbladen Lesbrief 1: lesbrieven werkbladen Lesbrief 1: een plastic eiland avonturenpakket de uitvinders en het VERBORGEN OOG Copyright De Uitvinders Uitgave 2014 Versie 3.0 een plastic eiland drijven - zinken Proef 1 Welke

Nadere informatie

PROJECT H FROM O. Versie: 1. Dhr. Joosten. Maritiem Instituut Willem Barentsz. Door: Bart Enting, Bart Ruijter. Marijn Grevink,

PROJECT H FROM O. Versie: 1. Dhr. Joosten. Maritiem Instituut Willem Barentsz. Door: Bart Enting, Bart Ruijter. Marijn Grevink, PROJECT H FROM O Versie: 1 Dhr. Joosten Door: Bart Enting, Bart Ruijter & Marijn Grevink, Voorwoord Onder invloed van onder andere de economische crisis, zijn de olie prijzen torenhoog gestegen. Rederijen

Nadere informatie

Port Waste Catch Innovatiever. Schoner. Duurzamer. Make it happen.

Port Waste Catch Innovatiever. Schoner. Duurzamer. Make it happen. Port Waste Catch Innovatiever. Schoner. Duurzamer. Make it happen. Het Havenbedrijf Rotterdam wil investeren in de vermindering van de plastic soep. Samen met andere partijen gaan we de mogelijkheid onderzoeken

Nadere informatie

Project Vuil-Spuien tot op de bodem

Project Vuil-Spuien tot op de bodem Project Vuil-Spuien tot op de bodem Opgemaakt: Maart 2014 KIMO Nederland en België 2 INHOUD 1. Inleiding 4 2. Omschrijving 5 2.1 Constructie Net 5 2.2 Metingen 7 2.3 Monitoring oevers 7 3. Looptijd 8 4.

Nadere informatie

Water kan ook veranderen is waterdamp. Het wordt dan een gas. Maar heter als 100 graden kan water niet worden. Dit is het kookpunt van water.

Water kan ook veranderen is waterdamp. Het wordt dan een gas. Maar heter als 100 graden kan water niet worden. Dit is het kookpunt van water. Water Zonder water kun niet Zonder water kun je niet leven. Als je niet genoeg drinkt, krijgt je dorst. Als je dorst hebt, heeft je lichaam water tekort. Je raakt dit water vooral kwijt door te plassen

Nadere informatie

Goedkoopste alternatief op dit moment De grond onder de molens is gewoon te gebruiken Eigen coöperatie mogelijk (zelfvoorziening)

Goedkoopste alternatief op dit moment De grond onder de molens is gewoon te gebruiken Eigen coöperatie mogelijk (zelfvoorziening) WIND OP LAND 11% (10% BESCHIKBAAR LANDOPPERVLAK) VOORDELEN Goedkoopste alternatief op dit moment De grond onder de molens is gewoon te gebruiken Eigen coöperatie mogelijk (zelfvoorziening) NADELEN Bij

Nadere informatie

ZWERFAFVAL EN PLASTIC SOEP

ZWERFAFVAL EN PLASTIC SOEP GROEP 5 T/M 8 ZWERFAFVAL EN PLASTIC SOEP Informatie voor de leerkracht Foto: Victor Andronache via Flickr DIA 16 DIA 1 DIA 2 DIA 4 Doel van deze les Je leert wat zwerfafval en plastic soep zijn en welke

Nadere informatie

Overleven met energie

Overleven met energie Overleven met energie Jo Hermans Universiteit Leiden Nationaal Congres Energie & Ruimte, TU Delft, 22 september 2011 Overleven met energie Een blijma in 5 bedrijven 1. Meest onderschatte wet 2. Meest onderschatte

Nadere informatie

Gevolgen van klimaatverandering voor Nederland

Gevolgen van klimaatverandering voor Nederland Gastcollege door Sander Brinkman Haagse Hogeschool Climate & Environment 4 september 2008 Introductie Studie Bodem, Water en Atmosfeer, Wageningen Universiteit Beroepsvoorbereidendblok UNFCCC CoP 6, Den

Nadere informatie

Beet! 1. Aanzetten. 1a. Beet! Jij gaat aan de slag met het dossier Beet!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent.

Beet! 1. Aanzetten. 1a. Beet! Jij gaat aan de slag met het dossier Beet!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. 1. Aanzetten Beet! 1a. Beet! Jij gaat aan de slag met het dossier Beet!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent. GA IK DOEN 2 UITNODIGING 15 minuten 3 UITZOEKEN 30 minuten

Nadere informatie

Ken en begrijp je energiegebruik Leer om te gaan met de begrippen en eenheden

Ken en begrijp je energiegebruik Leer om te gaan met de begrippen en eenheden Ken en begrijp je energiegebruik Leer om te gaan met de begrippen en eenheden Rekenen met Energie Vragen en antwoorden over energie en besparingen voor VVE 010 22 juni 2017 Frans Debets www.debetsbv.nl

Nadere informatie

Duurzame huishoudtoestellen uit drijvend afvalplastic

Duurzame huishoudtoestellen uit drijvend afvalplastic Persdossier 30 september 2011 Vac from the (North)Sea Duurzame huishoudtoestellen uit drijvend afvalplastic Een duurzame productie van energiezuinige toestellen is één van de doelstelling van Electrolux.

Nadere informatie

De levensreis van de groene zeeschildpad

De levensreis van de groene zeeschildpad e levensreis van de groene zeeschildpad Uit Turtle Travels oor Gary Miller Uit het zand Het is een heldere nacht in augustus. Op een strand in osta Rica ligt een nest eieren meer dan een halve meter onder

Nadere informatie

Een park van molens in een bos van bomen. Realisatie & beheer nieuwe bossen

Een park van molens in een bos van bomen. Realisatie & beheer nieuwe bossen Een park van molens in een bos van bomen Bij het oplossen van problemen, werkt het vaak goed om te brainstormen over het (op creatieve manier) combineren van mogelijkheden. Dit vormde ook de aanleiding

Nadere informatie

Voor energietuinen op het IJsselmeer

Voor energietuinen op het IJsselmeer Voor energietuinen op het IJsselmeer Grijp nu de kansen van drijvende zonnepanelen Matthijs Sienot (D66) Lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Energietuinen op het IJsselmeer De zon schijnt niet

Nadere informatie

50 Hoe kun je ervoor zorgen dat mensen geen lampen laten branden in kamers waar ze toch niet zijn? 52 Waarom stijgt de temperatuur?

50 Hoe kun je ervoor zorgen dat mensen geen lampen laten branden in kamers waar ze toch niet zijn? 52 Waarom stijgt de temperatuur? Inhoud 8 Wat is het beste vervoermiddel voor het milieu? En wat het slechtste? 10 Kunnen we geen vliegtuigen op water laten vliegen? 12 Wat is beter voor het milieu: plastic of karton? 14 Waarom zit er

Nadere informatie

Eindrapport. Onderzoek naar de opslag van huisvuil aan boord van vissersschepen

Eindrapport. Onderzoek naar de opslag van huisvuil aan boord van vissersschepen Eindrapport Onderzoek naar de opslag van huisvuil aan boord van vissersschepen Opgemaakt door: B. Veerman Secretaris KIMO Nederland en België December 2014 2 INHOUD 1.0 Inleiding en probleemstelling 4

Nadere informatie

Kunststofvervuiling is één van de grootste milieu problemen die nu veel aandacht krijgt van politiek, media en consumenten

Kunststofvervuiling is één van de grootste milieu problemen die nu veel aandacht krijgt van politiek, media en consumenten Kunststofvervuiling is één van de grootste milieu problemen die nu veel aandacht krijgt van politiek, media en consumenten Nieuwe richtlijn vanuit de Europese Commissie Uitgangspunt is om maatregelen te

Nadere informatie

Van hype naar realiteit. March 17th, 2015 Alain Goossens

Van hype naar realiteit. March 17th, 2015 Alain Goossens Van hype naar realiteit March 17th, 2015 Alain Goossens Slide 3 tot 10 : Slide 11 tot 14: Slide 15 tot 17: Slide 18 tot 31: Conclusie Bedrijfspresentatie Bewust omgaan Wat gebruiken om wat te maken? Voorbeelden

Nadere informatie

Nederland: de Maritieme Wereldtop

Nederland: de Maritieme Wereldtop 1 Nederland: de Maritieme Wereldtop Veilig, duurzaam en economisch sterk Maritiem Cluster in de Topsector Water: Innovatiecontract en Topconsortium Kennis en Innovatie V2.0, Samenvatting, 23 december 2011

Nadere informatie

Spaar energie! Wat is energie? Zelf aan de slag. Waarom energie besparen? Sommige centrales die elektriciteit. Stijn Dekelver

Spaar energie! Wat is energie? Zelf aan de slag. Waarom energie besparen? Sommige centrales die elektriciteit. Stijn Dekelver Stijn Dekelver De maand oktober is al enkele jaren de maand van de energiebesparing. De overheid roept dan alle mensen in Vlaanderen op om zuinig om te gaan met energie. Sommige centrales die elektriciteit

Nadere informatie

Kijk uit! Pas OP! LEERlingenblad van:... speurles. basisonderwijs groep 4, 5 & 6

Kijk uit! Pas OP! LEERlingenblad van:... speurles. basisonderwijs groep 4, 5 & 6 LEERlingenblad van:... Kijk uit! Pas OP! speurles basisonderwijs groep 4, 5 & 6 weetje Professoren hebben uitgerekend dat er op de aarde 1.386.000.000.000.000.000.000 liter water is. 2 Kijk uit! Loop jij

Nadere informatie

Limburg. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens.

Limburg. De partij zal sociale windmolens actief stimuleren, ook solitair staande sociale molens. CDA 2030: 49% CO2- reductie Om landelijke en internationale klimaatdoelstellingen te behalen, zijn ook grootschaliger projecten nodig. De Provincie kan een belangrijke rol vervullen door ontwikkelgebieden

Nadere informatie

DE ZEE IS OOK. TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS. GP/Amendolia

DE ZEE IS OOK. TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS. GP/Amendolia DE ZEE IS OOK TOOLKIT: TIPS & IDEEëN VOOR VRIJWILLIGERS GP/Amendolia Wilkins/GP Deze toolkit is voor alle Greenpeace-vrijwilligers. Hij bevat tips en ideeën om met het onderwerp levende oceanen aan de

Nadere informatie

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. VISSERIJ 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. VISSERIJ 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. VISSERIJ Ik ben het Net Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. Aangeboden door Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer. www.eu.nl -> onderwijs Europese Unie Haring! Verse

Nadere informatie

Leuke weetjes, puzzels, een kleurplaat en meer!

Leuke weetjes, puzzels, een kleurplaat en meer! Alles over HAAIEN Leuke weetjes, puzzels, een kleurplaat en meer! Haaienweetjes Vinnen De meeste haaien hebben acht vinnen. Deze gebruiken ze om vooruit te komen en om rechtop te zwemmen. De vorm van de

Nadere informatie

DUURZAAM WINT VAN FOSSIEL (OVER URGENTIE, AMBITIE EN IMPACT) NVBU Willem Lageweg directeur MVO Nederland 18 mei 2015

DUURZAAM WINT VAN FOSSIEL (OVER URGENTIE, AMBITIE EN IMPACT) NVBU Willem Lageweg directeur MVO Nederland 18 mei 2015 DUURZAAM WINT VAN FOSSIEL (OVER URGENTIE, AMBITIE EN IMPACT) NVBU Willem Lageweg directeur MVO Nederland 18 mei 2015 BAN KI MOON (SECRETARIS-GENERAAL UN) Het huidige economische model is een akkoord voor

Nadere informatie

Debets b.v. - Stadskanaal vs april PV als alternatief voor wind. Windmolenpark v.s. zonneweide

Debets b.v. - Stadskanaal vs april PV als alternatief voor wind. Windmolenpark v.s. zonneweide Windmolenpark v.s. zonneweide Een vergelijking tussen twee opties voor duurzame energieproductie. Door Debets b.v. op verzoek van de gemeente Stadskanaal. Versie: april 2014 1 Inleiding. De gemeente Stadskanaal

Nadere informatie

inhoud blz. 1. Drijven of zinken? 2. Lucht is licht 3. De duikboot 4. De zwemles 5. Zout en zoet water 6. Olie en water 7.

inhoud blz. 1. Drijven of zinken? 2. Lucht is licht 3. De duikboot 4. De zwemles 5. Zout en zoet water 6. Olie en water 7. Drijven inhoud blz. 1. Drijven of zinken? 3 2. Lucht is licht 5 3. De duikboot 6 4. De zwemles 7 5. Zout en zoet water 8 6. Olie en water 9 7. Drijvende dieren 10 8. Dobberen 11 9. Proefjes 12 10. Filmpjes

Nadere informatie

Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect

Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk door een scholier 1310 woorden 20 juni 2006 6,2 45 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het Broeikaseffect Inhoudsopgave Inleiding 1.0 Wat is het broeikaseffect?

Nadere informatie

Visie op Windenergie en solar Update 2014

Visie op Windenergie en solar Update 2014 Visie op Windenergie en solar Update 2014 De vooruitzichten voor hernieuwbare energie zijn gunstig Succes hangt sterk af van de beschikbaarheid van subsidies Naast kansen in Nederland kan de sector profiteren

Nadere informatie

1. Ruimtelijk 2. Nieuwe 3. Waarden 4. Elkaar 5. Partijen 6. Spelregel 7. Bestaande 8. Verhaal 9. Andere 10. Verbindingen

1. Ruimtelijk 2. Nieuwe 3. Waarden 4. Elkaar 5. Partijen 6. Spelregel 7. Bestaande 8. Verhaal 9. Andere 10. Verbindingen Meest gebruikte woorden in 17 pagina s tellend groeidocument van Platform DGO over de zoektocht naar een duurzame gebiedsontwikkeling... 1. Ruimtelijk 2. Nieuwe 3. Waarden 4. Elkaar 5. Partijen 6. Spelregel

Nadere informatie

Welkom. Accenture, 13 oktober 2011

Welkom. Accenture, 13 oktober 2011 Welkom Zuidas Energie Accenture, 13 oktober 2011 Vandaag Introductie Constructies Zuidas Energie Vraag Zuidas 1.000.000 m2 kantoren 100.000 vervoersmiddelen 10.000 woningen Vraag Zuidas Elektriciteit Warmte

Nadere informatie

Rekenen met Energie. Vragen en antwoorden over energie en besparing voor. 5 november Frans Debets.

Rekenen met Energie. Vragen en antwoorden over energie en besparing voor. 5 november Frans Debets. Rekenen met Energie Vragen en antwoorden over energie en besparing voor 5 november 2016 Frans Debets www.debetsbv.nl Energie Besparen Waarom wil je dat? Hoe pak je het aan? Kosten besparen; Waarde verkoopbaarheid

Nadere informatie

Dorpsvisie Energie 2016 2026. Energiewerkgroep Zuidwolde (Gn) Arnold Simons 14 maart 2016 De Kern

Dorpsvisie Energie 2016 2026. Energiewerkgroep Zuidwolde (Gn) Arnold Simons 14 maart 2016 De Kern Dorpsvisie Energie 2016 2026 Energiewerkgroep Zuidwolde (Gn) Arnold Simons 14 maart 2016 De Kern energiewerkgroep Zuidwolde MarCn Aarnink : helaas... naar verkeer Jan ChrisCaansen Bert Dijkinga Hans van

Nadere informatie

Kan Heiloo op de zon en de wind draaien?

Kan Heiloo op de zon en de wind draaien? Kan Heiloo op de zon en de wind draaien? - 26 Januari 2017 Wilma Eerenstein en Peter Leenders 1 Hoe zit het nu in Nederland? 2 Energiegebruik in Nederland Totaal: 3000 PJ = 833 333 333 333 333 kwh Per

Nadere informatie

de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie

de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie de slimme weg energietransitie 12 december 2017 Pieter van der Ploeg Alliander Strategie 1 Alliander is van jou Wij staan voor een energievoorziening die iedereen onder gelijke condities toegang geeft

Nadere informatie

3/12/13. Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen

3/12/13. Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen 3/12/13 Horizon 2020 Challenge 5: klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen Mieke Houwen Horizon 2020 : klimaat, milieu, resource efficiency en grondstoffen Agenda n Horizon 2020 algemeen n

Nadere informatie

Voorbereiding post 1. De kringloop van het water Groep 6-7-8

Voorbereiding post 1. De kringloop van het water Groep 6-7-8 Voorbereiding post 1 De kringloop van het water Groep 6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 1: De kringloop van het water, voor groep 6, 7 en 8. Inhoud: Algemeen

Nadere informatie

Wat zijn de effecten van suppleties op de Habitats van zeebaars en harder?

Wat zijn de effecten van suppleties op de Habitats van zeebaars en harder? Wat zijn de effecten van suppleties op de Habitats van zeebaars en harder? Telt dit door in de aanwezigheid en vangbaarheid? 30-04-16, Marcel Rozemeijer Europese Unie, Europees Fonds voor Maritieme Zaken

Nadere informatie

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even

Nadere informatie

Cliptoets Windenergie. Docentenhandleiding

Cliptoets Windenergie. Docentenhandleiding Cliptoets Windenergie Docentenhandleiding We hebben iedere dag energie nodig. Die wekken we vooral op met olie, gas en steenkool. Maar die grondstoffen raken op. Bovendien vervuilen ze het milieu. Het

Nadere informatie

Safe production of Marine plants and use of Ocean Space. 2de Nederlands-Belgische Zeewierconferentie: DE MULTIFUNCTIONELE NOORDZEE

Safe production of Marine plants and use of Ocean Space. 2de Nederlands-Belgische Zeewierconferentie: DE MULTIFUNCTIONELE NOORDZEE Safe production of Marine plants and use of Ocean Space 2de Nederlands-Belgische Zeewierconferentie: DE MULTIFUNCTIONELE NOORDZEE Waarom dit project? De 2050 Challenge 2050: 10 billion people Voedsel Water

Nadere informatie

Plan van Aanpak CO 2 reductiedoelstellingen Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 3.0

Plan van Aanpak CO 2 reductiedoelstellingen Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 3.0 Plan van Aanpak CO 2 reductiedoelstellingen 2016-2020 Conform niveau 3 op de CO2-prestatieladder 3.0 Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Reductiedoelstellingen... 3 2 Reductiedoelstellingen Scope 1... 3 2.1

Nadere informatie

Noordzee Gebiedsagenda 2050

Noordzee Gebiedsagenda 2050 Noordzee Gebiedsagenda 2050 Vissen naar nieuwe denkbeelden 1e terugkom-middag, 25 september 2013, Den Haag De vissers Andrea Otte-Klomp; Anne-Marie Svoboda, Chris van Assen, Hans Donners, Hetty Kock, Kees

Nadere informatie

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening

1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% Er is helemaal geen klimaatprobleem. Weet niet / geen mening 1. Hoe dringend vindt u het klimaatprobleem? Helemaal niet dringend, we 1% kunnen wel even wachten met grote maatregelen 17% 1 Een beetje dringend, we kunnen nog wel even wachten met grote maatregelen,

Nadere informatie

Netwerken van vissersvrouwen in Europa een overzicht

Netwerken van vissersvrouwen in Europa een overzicht Netwerken van vissersvrouwen in Europa een overzicht Marja Bekendam de Boer Inleiding t.b.v. Kenniskring vissersvrouwen 14 november 2016 Europese Unie, Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij Marja

Nadere informatie

Jaarthema-activiteit KLJ Natuurlijk

Jaarthema-activiteit KLJ Natuurlijk Jaarthema-activiteit KLJ Natuurlijk Maak je eigen duurzame boerderij Doelgroep + 16 Locatie Het KLJ-lokaal Doel van het spel Maak je eigen duurzame boerderij De leden komen naar de activiteit met de fiets

Nadere informatie

Kennistest 4 Gezondheid

Kennistest 4 Gezondheid Kennistest 4 Gezondheid Invultest Hebben we tijdens het winkelen ook gedacht aan onze gezondheid? Een kleine quiz... In sommige frisdranken zitten 7 klontjes suiker. Water kun je vervangen door een light

Nadere informatie

Flevoland. Windmolens op land zijn belangrijk en zullen wij stimuleren. Doelstelling voor de provincie

Flevoland. Windmolens op land zijn belangrijk en zullen wij stimuleren. Doelstelling voor de provincie CDA - Ja. Het CDA zet de komende jaren in op zon, wind, aardwarmte en andere vormen van alternatieve. Het CDA steunt de provinciale beleidslijn. Dat geldt ook voor beleid dat al is ingezet, bijvoorbeeld

Nadere informatie

Verslag Biologie Het IJsselmeer

Verslag Biologie Het IJsselmeer Verslag Biologie Het IJsselmeer Verslag door Jeroen 1891 woorden 27 februari 2018 6,4 5 keer beoordeeld Vak Biologie [Datum] (Bron 1) Inhoudsopgave Inhoudsopgave Bladzijde 1 Hoofdstuk 1 Bladzijde 2 Hoofdstuk

Nadere informatie

Naam: Werken voor geld

Naam: Werken voor geld Naam: Werken voor geld Dat niet alle Nederlanders koeien melken en kaas maken voor hun werk wist je waarschijnlijk al. Maar wat doen Nederlanders nog meer en wat maakt Nederland zo bijzonder om in te werken?

Nadere informatie

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op? Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Groen gas Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 100 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 3 PJ. Extra inspanning 200 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 6 PJ.

Nadere informatie

Groen bouwen op zee, bij definitie een schoolvoorbeeld van positieve interacties tussen industrie, beheerders en wetenschappers.

Groen bouwen op zee, bij definitie een schoolvoorbeeld van positieve interacties tussen industrie, beheerders en wetenschappers. Groen bouwen op zee, bij definitie een schoolvoorbeeld van positieve interacties tussen industrie, beheerders en wetenschappers Steven Degraer Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, KBIN

Nadere informatie

Research. Project Vrij: Let's Go For a Ride Thema onderzoek. Docent: Harald Warmelink Door: Marijke Steinmann GAR 1D

Research. Project Vrij: Let's Go For a Ride Thema onderzoek. Docent: Harald Warmelink Door: Marijke Steinmann GAR 1D Research Project Vrij: Let's Go For a Ride Thema onderzoek Docent: Harald Warmelink Door: Marijke Steinmann GAR 1D Inleiding Voor Project Vrij gaan wij een interactieve installatie maken. Tijdens de installatie

Nadere informatie

Symposium De Toekomst van Oceanen

Symposium De Toekomst van Oceanen Symposium De Toekomst van Oceanen Maandag 20 juni 2016 Deltares, Delft Symposium De Toekomst van Oceanen georganiseerd door STT en Deltares Presentatie van de STT toekomstverkenning Een oceaan vol mogelijkheden

Nadere informatie

8.1. Antwoorden door een scholier 1081 woorden 3 maart keer beoordeeld. Scheikunde 2.1 AFVAL

8.1. Antwoorden door een scholier 1081 woorden 3 maart keer beoordeeld. Scheikunde 2.1 AFVAL Antwoorden door een scholier 1081 woorden 3 maart 2005 8.1 128 keer beoordeeld Vak Methode Scheikunde Pulsar chemie 2.1 AFVAL 1. a. metaal, papier, plastic, hout b. GFT en papierbak 2. bron 1 3. a. het

Nadere informatie

Energievisie Energiecoöperatie Noordseveld

Energievisie Energiecoöperatie Noordseveld Energievisie Energiecoöperatie Noordseveld Opschalen en Opschieten! Concept 5 juli 2017 Energievisie ECN versie 1.2 1 Inhoud 1. Koers Energiecoöperatie Noordseveld 2. Opgave Noordenveld 3. Ruimtelijke

Nadere informatie

Melkweg. Wat eet u? Lezen Alfa A. Gezond eten

Melkweg. Wat eet u? Lezen Alfa A. Gezond eten Melkweg Lezen Alfa A Wat eet u? Gezond eten Colofon Melkweg Lezen Alfa A, Wat eet u?, 2015 Auteurs: Merel Borgesius Kaatje Dalderop Willemijn Stockmann Dit katern is een uitgave van Stichting Melkweg +.

Nadere informatie

Hoe kan ik energie besparen en verduurzamen in de eigen woning? Los van het gas? Teus van Eck maart 2019

Hoe kan ik energie besparen en verduurzamen in de eigen woning? Los van het gas? Teus van Eck maart 2019 Hoe kan ik energie besparen en verduurzamen in de eigen woning? Los van het gas? Teus van Eck maart 2019 Doel van de bijeenkomst Informatie over: 1. Waarom doen we dit en waar staan we in Nederland? 2.

Nadere informatie

Lieve klasgenootjes, ik ga mijn spreekbeurt houden over wind. Maar wel de wind buiten.

Lieve klasgenootjes, ik ga mijn spreekbeurt houden over wind. Maar wel de wind buiten. Spreekbeurt over wind van Mees Lieve klasgenootjes, ik ga mijn spreekbeurt houden over wind. Maar wel de wind buiten. Wat ga ik doen? - Ik wil in mijn spreekbeurt eerst iets vertellen over wat wind is.

Nadere informatie

Windenergie in Brussel

Windenergie in Brussel Windenergie in Brussel Utopie of realtiteit? Els Ampe Vlaamse Club 20 september 2010 1 Klassiekers 2 Klassiekers 3 Windenergie in de stad? 4 Imagine 5 Imagine Zero energy house San Francisco 07 6 Imagine

Nadere informatie

Werkstuk ANW Alternatieve energie

Werkstuk ANW Alternatieve energie Werkstuk ANW Alternatieve energie Werkstuk door een scholier 2902 woorden 30 maart 2009 6,5 54 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding De fossiele brandstoffen gaan op. Volgens veel mensen is dat het einde van

Nadere informatie