Fedora Beveiliging gids

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Fedora Beveiliging gids"

Transcriptie

1 Fedora Beveiliging gids Een gids voor het beveiligen van Fedora Linux Johnray Fuller John Ha David O'Brien Scott Radvan Eric Christensen Adam Ligas

2 Beveiliging gids Fedora Beveiliging gids Een gids voor het beveiligen van Fedora Linux Uitgave 16.0 Auteur Johnray Fuller Auteur John Ha Auteur David O'Brien Auteur Scott Radvan Auteur Eric Christensen Auteur Adam Ligas Copyright 2010 Fedora Project Contributors. The text of and illustrations in this document are licensed by Red Hat under a Creative Commons Attribution Share Alike 3.0 Unported license ("CC-BY-SA"). An explanation of CC-BY-SA is available at The original authors of this document, and Red Hat, designate the Fedora Project as the "Attribution Party" for purposes of CC-BY-SA. In accordance with CC-BY-SA, if you distribute this document or an adaptation of it, you must provide the URL for the original version. Red Hat, as the licensor of this document, waives the right to enforce, and agrees not to assert, Section 4d of CC-BY-SA to the fullest extent permitted by applicable law. Red Hat, Red Hat Enterprise Linux, the Shadowman logo, JBoss, MetaMatrix, Fedora, the Infinity Logo, and RHCE are trademarks of Red Hat, Inc., registered in the United States and other countries. For guidelines on the permitted uses of the Fedora trademarks, refer to Legal:Trademark_guidelines. Linux is the registered trademark of Linus Torvalds in the United States and other countries. Java is a registered trademark of Oracle and/or its affiliates. XFS is a trademark of Silicon Graphics International Corp. or its subsidiaries in the United States and/or other countries. MySQL is a registered trademark of MySQL AB in the United States, the European Union and other countries. All other trademarks are the property of their respective owners. De Fedora beveiliging gids is gemaakt om Fedora gebruikers te helpen met het leren van de processen en praktijken voor het beveiligen van werkstations en servers tegen lokale indringing en indringing op afstand, uitbuiting, en kwaadwillige activiteiten. Deze gids is gericht op Fedora Linux maar geeft concepten en technieken die geldig zijn voor alle Linux systemen. De Fedora beveiliging gids beschrijft de planning en de gereedschappen die nodig zijn voor het maken van een beveiligde computer omgeving voor een data centrum, werkomgeving, en thuisgebruik. Met de juiste administratieve kennis, oplettendheid, en gereedschappen, kunnen systemen die Linux draaien zowel volledig functioneel zijn, als beveiligd zijn tegen de meest voorkomende indringing en uitbuiting methodes.

3 Voorwoord vii 1. Document conventies... vii 1.1. Typografische conventies... vii 1.2. Pull-quote conventies... viii 1.3. Opmerkingen en waarschuwingen... ix 2. We Need Feedback!... x 1. Beveiliging overzicht Inleiding tot beveiliging Wat is computer beveiliging? SELinux Beveiliging controles Conclusie Aanvallers en kwetsbaarheden Een kleine geschiedenis van hackers Bedreigingen voor netwerk beveiliging Bedreigingen voor server beveiliging Bedreigingen voor werkstations en beveiliging van thuis PC's Kwetsbaarheid beoordeling Denk als de vijand Het definiëren van onderzoeken en testen Het evalueren van de gereedschappen Veel voorkomende uitbuitingen en aanvallen Beveiliging vernieuwingen Pakketten vernieuwen Ondertekende pakketten verifiëren Ondertekende pakketten installeren De veranderingen toepassen Jouw netwerk beveiligen Werkstation beveiliging Het onderzoeken van werkstation beveiliging BIOS en boot loader beveiliging Wachtwoord beveiliging Administratieve controles Beschikbare netwerk services Persoonlijke firewalls Communicatie gereedschappen met verbeterde beveiliging Server beveiliging Het beveiligen van services met TCP wrappers en xinetd Portmap beveiligen Het beveiligen van NIS NFS beveiligen De Apache HTTP server beveiligen FTP beveiligen Sendmail beveiligen Het verifiëren van welke poorten luisteren Eenmalig inschrijven (Single sign-on - SSO) Inleiding Beginnen met je nieuwe Smart Card Hoe werkt het in gebruik nemen van een Smart Card Hoe werkt inloggen met een Smart Card Het instellen van Firefox om Kerberos te gebruiken voor SSO Pluggable Authenticatie Modules (PAM) Voordelen van PAM iii

4 Beveiliging gids iv PAM configuratie bestanden PAM configuratie bestand formaat Voorbeeld PAM configuratie bestanden PAM modules aanmaken PAM en administratieve legitimatie opslag PAM en apparaat eigendom Extra hulpbronnen TCP wrappers en xinetd TCP wrappers Configuratie bestanden voor TCP wrappers xinetd xinetd configuratie bestanden Extra hulpbronnen Kerberos Wat is Kerberos? Kerberos terminologie Hoe werkt Kerberos Kerberos en PAM Het instellen van een Kerberos 5 server Het instellen van een Kerberos 5 cliënt Domein-naar-gebied afbeelding Instellen van secundaire KDC's Cross gebied authenticatie instellen Extra hulpbronnen Firewalls Netfilter en IPTables Basis firewall instelling IPTables gebruiken Algemene IPTables filtering FORWARD en NAT regels Kwaadwillige software en bedrogen IP adressen IPTables en verbindingen volgen IPv Extra hulpbronnen IPTables Pakket filtering Commando opties voor IPTables Het opslaan van IPTables regels IPTables controle scripts IPTables en IPv Extra hulpbronnen Versleuteling Data in rust Volledige schijf versleuteling Bestand gebaseerde versleuteling Data in beweging Virtuele privé netwerken (VPN's) Beveiligde shell LUKS schijf versleuteling Zip versleutelde archieven GNU Privacy Guard (GnuPG) gebruiken Algemene principes van informatie beveiliging Tips, gidsen, en gereedschappen

5 5. Veilige installatie Schijfpartities LUKS partitie versleuteling gebruiken Software onderhoud Installeer minimale software Het plannen en configureren van beveiligingsvernieuwingen Het aanpassen van automatische vernieuwingen Installeer ondertekende pakketten van goed bekende repositories Algemene kwetsbaarheden en onthullingen Yum plug-in yum-plugin-security gebruiken Referenties 165 A. Versleuteling standaarden 167 A.1. Synchrone versleuteling A.1.1. Geavanceerde Encryptie Standaard - AES A.1.2. Data Encryptie Standaard - DES A.2. Publieke-sleutel encryptie A.2.1. Diffie-Hellman A.2.2. RSA A.2.3. DSA A.2.4. SSL/TLS A.2.5. Cramer-Shoup Cryptosysteem A.2.6. ElGamal versleuteling B. Herzieningsgeschiedenis 171 v

6 vi

7 Voorwoord 1. Document conventies Dit handboek hanteert verscheidene conventies om bepaalde woorden of zinsdelen te benadrukken en aandacht te vestigen op specifieke delen van informatie. In PDF en papieren edities gebruikt dit handboek Liberation Fonts set 1 lettertypes. Het Liberation lettertype wordt ook gebruikt in HTML edities als dit lettertype op jouw computer geïnstalleerd is. Als dat niet het geval is, worden alternatieve, gelijkwaardige lettertypes gebruikt. Opmerking: bij Red Hat Enterprise Linux 5 en later wordt de Liberation Font set standaard ingesteld Typografische conventies Vier typografische conventies worden gebruikt om aandacht te vestigen op specifieke woorden en zinsdelen. Deze conventies, en de omstandigheden waaronder zij gebruikt worden, luiden als volgt: Mono-spaced Bold Wordt gebruikt om systeem input, waaronder shell commando's, bestandsnamen en paden aan te geven. Wordt ook gebruikt bij toets aanduiding of toetsencombinaties. Bijvoorbeeld: Om de inhoud van het bestand mijn_onwijsgoed_verkopende_boek in jouw huidige map te bekijken, type je het commando cat mijn_onwijsgoed_verkopende_boek in op de shell prompt en druk je op Enter om het commando uit te voeren. Bovenstaande bevat een bestandsnaam, een shell commando en een toets aanduiding, alle getoond in mono-spaced bold en alle te onderscheiden dankzij hun context. Toetsencombinaties kunnen worden onderscheiden van toets aanduidingen door het plusteken dat elk deel van een toetsencombinatie aan elkaar verbind. Bijvoorbeeld: Druk op Enter om het commando uit te voeren. Druk op Ctrl+Alt+F2 om naar de eerste virtuele terminal over te schakelen. Druk op Ctrl+Alt+F1 om terug te keren naar jouw X-Windows sessie. De eerste paragraaf benadrukt de bepaalde toets die moet worden ingedrukt. De tweede benadrukt twee toets combinaties (ieder een reeks van drie toetsen, waarbij de toetsen van elke reeks tegelijk moeten worden ingedrukt). Als broncode wordt besproken, worden klasse namen, methodes, functies, variabele namen en resultaten die in een paragraaf worden genoemd, weergegeven als hier boven afgedrukt, namelijk in mono-spaced bold. Bijvoorbeeld: Onder bestand gerelateerde klassen vallen filesystem voor bestandssystemen, file voor bestanden, en dir voor mappen. Elke klasse heeft zijn eigen set van rechten. Proportional Bold 1 vii

8 Voorwoord Wordt gebruikt om woorden of zinsdelen op een systeem aan te duiden, waaronder toepassing namen, dialoogtekst boxen, gelabelde knoppen, checkbox en radio-knop labels, menu titels en submenu titels. Bijvoorbeeld: Kies Systeem Voorkeuren Muis in de hoofdmenu balk om Muisvoorkeuren te openen. In de Knoppen tab, klik je de Linkshandige muis checkbox aan en klik je Sluiten om de primaire muisknop van links naar rechts te wisselen (waardoor de muis beter geschikt is geworden voor linkshandig gebruik). Om een speciaal teken in een gedit bestand op te nemen, kies je Toepassingen Hulpmiddelen Tekens en symbolen in de hoofd menubalk. Vervolgens kies je Zoeken Zoeken in de Tekens en symbolen menubalk, typ je de naam van het teken in het Zoek veld en klik je op Volgende. Het teken dat je zoekt zal worden gemarkeerd in de Tekentabel. Dubbel-klik op dit teken om het in het Te kopiëren tekst veld op te nemen en klik dan de Kopiëren knop. Keer nu terug naar jouw document en kies Bewerken Plakken in de gedit menubalk. De bovenstaande tekst bevat toepassing namen, systeem-brede menu namen en onderdelen, toepassing specifieke menu namen, en knoppen en tekst van een GUI interface, alle getoond in proportional bold en alle te onderscheiden dankzij hun context. Mono-spaced Bold Italic of Proportional Bold Italic Voor mono-spaced bold of proportional bold geeft cursief gedrukt altijd vervangbare of wisselende teksten aan. Cursief wijst op niet letterlijke tekst of toont tekst die wisselt naar omstandigheden. Bijvoorbeeld: Om verbinding te maken met een andere computer met behulp van ssh, typ je ssh in op een shell prompt. Als de machine op afstand example.com is en jouw gebruikersnaam op die machine is jan, dan type je ssh Het mount -o remount bestandssysteem commando koppelt het genoemde bestandssysteem opnieuw aan. Om bijvoorbeeld het /home bestandsysteem opnieuw aan te koppelen, gebruik je het mount -o remount /home commando. Om de versie van een huidig geïnstalleerd pakket te zien, gebruik je het rpm -q pakket commando. Dit zal het volgende resultaat opleveren: pakket-versievrijgave. Let op de woorden in bold italics in bovenstaande tekst gebruikersnaam, domein.naam, bestandssysteem, pakket, versie en vrijgave. Elk woord is een plaats reservering, hetzij voor tekst die je invult als je een commando intypt, hetzij voor tekst die door het systeem wordt getoond. Buiten het standaard gebruik bij het presenteren van een titel van een werk, wordt cursief ingezet om het eerste gebruik van een nieuwe en belangrijke term te benadrukken. Bijvoorbeeld: Publican is een DocBook publicatie systeem Pull-quote conventies Terminal output en broncode lijsten worden worden visueel gescheiden van de omringende tekst. Output gestuurd naar een terminal wordt getoond in mono-spaced roman en als volgt gepresenteerd: books Desktop documentation drafts mss photos stuff svn books_tests Desktop1 downloads images notes scripts svgs viii

9 Opmerkingen en waarschuwingen Opsommingen van broncode worden ook getoond in mono-spaced roman maar worden als volgt gepresenteerd en benadrukt: package org.jboss.book.jca.ex1; import javax.naming.initialcontext; public class ExClient { public static void main(string args[]) throws Exception { InitialContext inictx = new InitialContext(); Object ref = inictx.lookup("echobean"); EchoHome home = (EchoHome) ref; Echo echo = home.create(); System.out.println("Created Echo"); } } System.out.println("Echo.echo('Hello') = " + echo.echo("hello")); 1.3. Opmerkingen en waarschuwingen Tenslotte gebruiken we drie visuele stijlen om aandacht te vestigen op informatie die anders misschien over het hoofd zou worden gezien. Opmerking Een opmerking is een tip, handigheidje of een alternatieve benadering voor de taak die uitgevoerd moet worden. Het negeren van een opmerking zou geen ernstige gevolgen moeten hebben, maar het leven kan een stuk makkelijker worden als de opmerking gevolgd wordt. Belangrijk Belangrijk aanduidingen wijzen op zaken die makkelijk over het hoofd kunnen worden gezien: veranderingen van configuratie die alleen voor de huidige sessie gelden, of voorzieningen die herstart moeten worden om een bepaalde verandering in te laten gaan. Het negeren van zaken met deze aanduiding heeft geen data verlies tot gevolg, maar kan leiden tot irritatie en frustratie. Waarschuwing Een waarschuwing dient niet genegeerd te worden. Waarschuwingen negeren zal ongetwijfeld leiden tot data verlies. ix

10 Voorwoord 2. We Need Feedback! More information about the Linux Security Guide project can be found at securityguide To provide feedback for the Security Guide, please file a bug in 2. Please select the proper component for this guide. 2 x

11 Beveiliging overzicht Door het toenemende vertrouwen op krachtige computers in een netwerk om te helpen bedrijven draaiende te houden en contact te houden met onze persoonlijke informatie, zijn complete bedrijven ontstaan rond de praktijk van netwerk en computer beveiliging. Ondernemingen hebben de kennis en vaardigheden van beveiliging deskundigen ingeroepen om systemen correct te controleren en om aangepaste oplossingen te maken voor de werk vereisten van de organisatie. Omdat de meeste organisaties in toenemende mate dynamisch van natuur zijn, met werknemers die de IT hulpbronnen van de onderneming lokaal en op afstand benaderen, is de behoefte aan beveiligde computer omgevingen sterk toegenomen. Helaas zien de meeste organisaties (maar ook individuele gebruikers) beveiliging pas op de laatste plaats, een proces dat vergeten wordt door de aandacht voor toenemende rekenkracht, productiviteit, en budgettaire zaken. De juiste beveiliging implementatie wordt vaak postmortem uitgevoerd nadat een ongeoorloofde indringing heeft plaats gevonden. Beveiliging deskundigen zijn er over eens dat het nemen van de juiste maatregelen voordat een locatie aangesloten wordt op een onbetrouwbaar netwerk, zoals het Internet, een effectieve manier is om de meeste indringing pogingen af te wenden Inleiding tot beveiliging Wat is computer beveiliging? Computer beveiliging is een algemene term die een breed gebied van computer en informatie verwerking afdekt. Ondernemingen die afhangen van computer systemen en netwerken om hun dagelijkse zaken transacties uit te voeren en toegang hebben tot cruciale informatie, zien hun data als een belangrijk onderdeel van hun totale bezit. Verscheidene uitdrukkingen en metrieken zijn binnengedrongen in onze zakelijke woordenschat, zoals totale kosten van eigendom (total cost of ownership - TCO), en kwaliteit van diensten (quality of service - QoS). Met gebruik van deze metrieken kunnen ondernemingen aspecten bereken zoals data integriteit en hoge-beschikbaarheid als onderdeel van hun planning en proces beheerskosten. In sommige industrieën, zoals elektronische handel, kan het de beschikbaarheid en betrouwbaarheid van data het verschil zijn tussen succes en mislukken Hoe is computer beveiliging ontstaan? Informatie beveiliging is door de jaren heen gegroeid door het toenemende vertrouwen van publieke netwerken om hun persoonlijke, financiële en andere vertrouwelijke informatie niet te openbaren. Er zijn talrijke voorbeelden zoals de Mitnick 1 en de Vladimir Levin 2 zaken die organisaties in alle industrieën hebben aangezet om de manier waarop ze informatie behandelen te overdenken, maar ook de overbrenging en onthulling van data. De populariteit van het Internet was een van de belangrijkste ontwikkelingen die aanzette tot een toenemende inspanning in data beveiliging. Een steeds groeiend aantal mensen gebruiken hun persoonlijke computer om toegang te krijgen tot hulpbronnen die het Internet heeft te bieden. Van onderzoeken en vinden van informatie tot elektronische mail en commerciële transacties, wordt het Internet gezien als een van de belangrijkste ontwikkelingen van de 20-ste eeuw. Het Internet en zijn eerdere protocollen zijn echter ontwikkeld als een op vertrouwen-gebaseerd systeem. Dat betekent dat het Internet Protocol niet ontworpen is om zelf veilig te zijn. Er zijn geen

12 Hoofdstuk 1. Beveiliging overzicht goedgekeurde beveiliging standaarden ingebouwd in de TCP/IP communicatie stack, waardoor het open is voor kwaadwillige gebruikers en processen over het netwerk. Moderne ontwikkelingen hebben het Internet veiliger gemaakt, maar er zijn nog steeds verscheidene incidenten die landelijke aandacht krijgen en ons op het feit attenderen dat niets geheel veilig is Beveiliging in deze tijd In februari 2000 werd een Distributed Denial of Service (DDoS) aanval uitgevoerd op verscheidene van de meest gebruikte sites op het Internet. De aanval maakte yahoo.com, cnn.com, amazon.com, fbi.gov, en verscheidene andere sites volkomen onbereikbaar voor gewone gebruikers, omdat het de routers urenlang bezig hield met ICMP pakket verkeer, ook wel ping flood genoemd. De aanval werd uitgevoerd door onbekende aanvallers met gebruik van speciaal gemaakte, breed verkrijgbare programma's die kwetsbare netwerk servers opzochten en daarop cliënt toepassingen installeerden (trojans genaamd), waarna de aanvallen van alle geïnfecteerde servers de slachtoffer sites overspoelden en ze onbereikbaar maakten. Veel mensen geven de schuld aan fundamentele problemen in de manier waarop routers en de gebruikte protocollen zijn ingesteld om alle binnenkomende data te accepteren, onafhankelijk waar heen of voor welk doel de pakketten verzonden worden. In 2007 resulteerde een data inbreuk, die een algemeen bekende zwakte van het Wired Equivalent Privacy (WEP) draadloze versleuteling protocol misbruikte, in de diefstal van meer dan 45 miljoen creditkaart nummers van een globaal werkende financiële instelling. 3 In a separate incident, the billing records of over 2.2 million patients stored on a backup tape were stolen from the front seat of a courier's car. 4 Er wordt geschat dat op dit moment 1.8 miljard mensen over de gehele wereld het Internet gebruiken of hebben gebruikt. 5 Te gelijkertijd: Elke dag worden er ongeveer 225 belangrijke incidenten met betrekking tot beveiliging inbreuken gerapporteerd aan de CERT Coordination Center in Carnegie Mellon Universiteit. 6 In 2003 ging het aantal aan CERT gerapporteerde incidenten naar vergeleken met in 2002 en in De wereldwijde economische impact van de drie gevaarlijkste Internet virussen van de laatste drie jaar wordt geschat op 13.2 miljard $. 8 From a 2008 global survey of business and technology executives "The Global State of Information Security" 9, undertaken by CIO Magazine, some points are: Slechts 43% van de ondervraagden bewaken de naleving van beveiliging voorschriften door gebruikers Slechts 22% houdt bij welke externe bedrijven hun data gebruiken The source of nearly half of security incidents was marked as "Unknown" 44% van de ondervraagden is van plan de beveiliging uitgaven in het volgend jaar te verhogen

13 SELinux 59% hebben en informatie beveiliging strategie. Deze resultaten onderstrepen de werkelijkheid dat computerbeveiliging een meetbaar en verdedigbaar onderdeel is van IT budgetten. Organisaties die data integriteit en hoge beschikbaarheid vereisen, gebruiken de vaardigheden van beheerders, ontwikkelaars, en ingenieurs om zeker te zijn van ononderbroken betrouwbaarheid van hun systemen, diensten, en informatie. Het slachtoffer worden van kwaadwillige gebruikers, processen, of gecoördineerde aanvallen is een directe bedreiging van het succes van de organisatie. Helaas is systeem en netwerk beveiliging een moeilijk vak, wat een uitgebreide kennis vereist van de manier waarop een organisatie zijn informatie beschouwt, gebruikt, manipuleert en overbrengt. Het begrijpen van de manier waarop de organisatie (en de mensen die de organisatie vormen) zaken doet is van groot belang voor het maken van een juist beveiligingsplan Het standaardiseren van beveiliging Bedrijven in elke industrie tak vertrouwen op voorschriften en regels die gemaakt zijn door standaardisatie organisaties zoals de American Medical Association (AMA) of de Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE). Hetzelfde ideaal geldt voor informatie beveiliging. Veel beveiliging consulenten en bedrijven omarmen het standaard beveiliging model bekend als CIA, of Confidentiality, Integrity, and Availability (Vertrouwelijkheid, Integriteit, en Beschikbaarheid). Dit drie-lagen model is een algemeen geaccepteerd onderdeel om de risico's van gevoelige informatie te onderzoeken en een beveiliging tactiek uit te stippelen.. Het volgende beschrijft het CIA model in meer detail: Confidentiality Sensitive information must be available only to a set of pre-defined individuals. Unauthorized transmission and usage of information should be restricted. For example, confidentiality of information ensures that a customer's personal or financial information is not obtained by an unauthorized individual for malicious purposes such as identity theft or credit fraud. Integrity (Integriteit) Informatie moet niet veranderd worden op een manier waardoor het incompleet of incorrect wordt. Onbevoegde gebruikers moeten beperkt worden in de mogelijkheden om gevoelige informatie te veranderen of te vernietigen. Availability (Beschikbaarheid) Informatie moet toegankelijk zijn voor bevoegde gebruikers op ieder moment dat dit nodig is. Beschikbaarheid is een garantie dat informatie verkregen kan worden met een afgesproken frequentie en snelheid. Dit wordt vaak gemeten in percentages en wordt formeel afgesproken in Service Level Agreements (SLAs) (Service Niveau Overeenkomsten) gebruikt door netwerk dienst aanbieders en hun zakelijke klanten SELinux Fedora bevat een uitbreiding van de Linux kernel, SELinux genaamd, welke een Mandatory Access Control (MAC) (Verplichte Toegangs Controle) architectuur implementeert die een fijn-korrelig niveau van controle over bestanden, processen, gebruikers, en toepassingen in het systeem biedt. Een gedetailleerde bespreking van SELinux is buiten het bestek van dit document, voor meer informatie over SELinux en het gebruik ervan in Fedora refereer je echter naar de Fedora SELinux gebruikersgids beschikbaar op Voor meer informatie over het instellen en draaien van services in Fedora die beschermd worden door SELinux, refereer je naar SELinux Managing Confined Services Guide beschikbaar op Andere beschikbare hulpbronnen voor SELinux worden gegeven in Hoofdstuk 8, Referenties

14 Hoofdstuk 1. Beveiliging overzicht Beveiliging controles Computer beveiliging wordt vaak verdeeld in drie aparte hoofdgroepen, gewoonlijk aangegeven als controles: Fysiek Technisch Administratief Deze drie brede categorieën definiëren de belangrijkste doelen van een juiste beveiliging implementatie. Binnen deze controles zijn sub-categorieën die de controles verder verfijnen en de implementatie aangeven Fysieke controles Fysieke controles is de implementatie van beveiliging maatregelen in een gedefinieerde structuur voor het afschrikken of verhinderen van onbevoegde toegang tot gevoelig materiaal. Voorbeelden van fysieke controles zijn: Gesloten-circuit bewaking camera's Beweging of thermische alarm systemen Bewakers Badges met foto Afgesloten en vergrendelde stalen deuren Biometriek (zoals vingerafdrukken, stem, gezicht, iris, handschrift, en andere automatische methoden gebruikt om individuen te herkennen) Technische controles Technische controles gebruiken technologie als basis voor het controleren van de toegang tot en het gebruik van gevoelige data door een fysieke structuur en via een netwerk. Technische controles reiken ver en bevatten technologieën als: Versleuteling Smart cards Netwerk authenticatie Toegang controle lijsten (ACL's) Bestand integriteit onderzoek software Administratieve controles Administratieve controles definiëren de menselijke factoren van beveiliging. Ze omvatten alle niveaus van personeel binnen een organisatie en bepalen welke gebruikers toegang hebben tot welke hulpbronnen en informatie met behulp van middelen als: Onderwijs en bewustzijn Voorbereid zijn op ongevallen en herstel plannen 4

15 Conclusie Personeel aanwerven en scheiden strategieën Personeel registratie en verantwoording Conclusie Nu je iets hebt geleerd over de oorsprong, redenen, en aspecten van beveiliging, zul je het gemakkelijker vinden om de juiste actie koers te bepalen met betrekking tot Fedora. Het is belangrijk om te weten welke factoren en condities beveiliging bepalen om een juiste strategie te bedenken en te implementeren. Met deze informatie in gedachte, kan het proces geformaliseerd worden en wordt het pad duidelijker als je dieper in de specifieke aspecten van het beveiliging proces duikt Aanvallers en kwetsbaarheden Om een goede beveiliging strategie te plannen en te implementeren, moet je bewust zijn van een paar van de problemen die vastberaden en gemotiveerde hackers uitbuiten om systemen in gevaar te brengen. Voordat we echter in detail gaan over deze problemen, moeten we de terminologie definiëren voor het identificeren van een aanvaller Een kleine geschiedenis van hackers De huidige betekenis van de term hacker heeft een oorsprong die teruggaat naar 1960-er jaren en de Massachusetts Institute of Technology (MIT) Tech Model Railroad Club,welke treinstellen ontwierp op een grote schaal en met complexe details. Hacker was de naam die gebruikt werd voor leden van de club die een slimme truc of work-around voor een probleem ontdekten. Sindsdien beschrijft de term hacker iedereen van computer fanaten tot begaafde programmeurs. Een gemeenschappelijke eigenschap van de meeste hackers is de bereidheid om tot in detail te ontdekken hoe computer systemen en netwerken werken met weinig of geen motivatie van buitenaf. Open source software ontwikkelaars beschouwen zichzelf en hun collega's vaak als hackers, en gebruiken het woord als teken van respect. Gewoonlijk volgen hackers een vorm van de hacker ethiek die voorschrijft dat de zoektocht naar informatie en expertise essentieel is, en dat het delen van deze kennis met de gemeenschap een plicht is. Gedurende deze zoektocht naar kennis, genieten sommige hackers van de academische uitdaging van het omzeilen van beveiliging maatregelen in computer systemen. Daarom gebruikt de pers vaak de term hacker voor het beschrijven van mensen die ongeoorloofd toegang krijgen tot systemen en netwerken met gewetenloze, kwaadwillige, of criminele voornemens. De meer nauwkeurige term voor dit type computer hacker is cracker een term die midden 1980-er jaren door hackers is bedacht om het verschil tussen de twee soorten aan te geven Grijsschalen Within the community of individuals who find and exploit vulnerabilities in systems and networks are several distinct groups. These groups are often described by the shade of hat that they "wear" when performing their security investigations and this shade is indicative of their intent. De witte hoed hacker is iemand die netwerken en systemen test om hun prestaties te onderzoeken en te bepalen hoe kwetsbaar ze zijn voor indringing. Gewoonlijk kraken witte hoed hackers hun eigen systemen of de systemen van een opdrachtgever die ze specifiek heeft aangenomen om de beveiliging te onderzoeken. Academische onderzoekers en professionele beveiliging consulenten zijn twee voorbeelden van witte hoed hackers. Een zwarte hoed hacker komt overeen met een cracker. In het algemeen zijn crackers minder gericht op programmeren en de academische kant van het inbreken in systemen. Zij steunen vaak 5

16 Hoofdstuk 1. Beveiliging overzicht op beschikbare crack programma's en buiten bekende zwakheden in systemen uit om gevoelige informatie te ontdekken voor persoonlijke winst of om schade aan te richten op het doel systeem of netwerk. De grijze hoed hacker, daarin tegen, heeft in de meeste situaties de vaardigheden en bedoeling van een witte hoed hacker, maar gebruikt deze kennis soms voor minder nobele doeleinden. Een grijze hoed hacker kan beschouwd worden als een witte hoed hacker die soms een zwarte hoed draagt om zijn doel te bereiken. Grijze hoed hackers onderschrijven gewoonlijk een andere vorm van de hackers ethiek, die zegt dat het geoorloofd is om in te breken in systemen zolang de hacker geen diefstal pleegt of vertrouwelijke gegevens schendt. Sommigen zullen echter zeggen dat het inbreken in systemen op zich al niet ethisch is. Onafhankelijk van de bedoeling van de indringer is het belangrijk om de zwaktes te kennen die een cracker waarschijnlijk zal proberen uit te buiten. De rest van dit hoofdstuk concentreert zich op de zaken Bedreigingen voor netwerk beveiliging Slechte praktijken tijdens het instellen van de volgende aspecten van een netwerk kunnen het risico van een aanval vergroten Onveilige architecturen Een verkeerd ingesteld netwerk is de eerste ingang voor niet bevoegde gebruikers. Om een op vertrouwen gebaseerd, open lokaal netwerk kwetsbaar te laten voor het in grote mate onveilige Internet is zoiets als de deur op een kier laten in een misdadige omgeving gedurende een willekeurige tijds periode gebeurt er niets, maar uiteindelijk benut iemand de mogelijkheid Broadcast netwerken Systeembeheerders realiseren zich vaak niet wat de belangrijkheid is van netwerk hardware in hun beveiliging schema's. Eenvoudige hardware zoals hubs en routers vertrouwen op het broadcast of niet-geschakeld principe; wat betekent dat steeds wanneer een node data over het netwerk stuurt naar een ontvangende node, de hub of router de data pakketten naar alle hosts stuurt totdat de ontvangende node de data ontvangt en verwerkt. Deze methode is de meest kwetsbare voor adres resolutie protocol (arp) of media access control (MAC) adres misleiding voor zowel indringers van buiten als ongeoorloofde gebruikers op lokale hosts Gecentraliseerde servers Een andere potentiële netwerk valkuil is het gebruik van gecentraliseerde computers. Een vaak voorkomende kosten besparing in veel bedrijven is om alle services te bundelen op een krachtige machine. Dit is handig omdat het eenvoudiger te beheren is en behoorlijk goedkoper is dan een configuratie met meerdere servers. Een gecentraliseerde server introduceert echter een enkel punt van falen. Als de centrale server in gevaar is gebracht, kan het netwerk compleet nutteloos zijn of erger, vatbaar zijn voor data manipulatie of diefstal. In deze situaties wordt een centrale server een open deur die toegang toestaat tot het gehele netwerk Bedreigingen voor server beveiliging Server security is as important as network security because servers often hold a great deal of an organization's vital information. If a server is compromised, all of its contents may become available for the cracker to steal or manipulate at will. The following sections detail some of the main issues. 6

17 Bedreigingen voor server beveiliging Ongebruikte services en open poorten Een volledige installatie van Fedora bevat meer dan 1000 toepassing en bibliotheek pakketten. De meeste server beheerders zullen er echter niet voor kiezen om ieder pakket in de distributie te installeren, maar zullen er de voorkeur aangeven om een installatie van basis pakketten uit te voeren, plus een aantal server toepassingen. Het komt onder systeembeheerders vaak voor om het besturingssysteem te installeren zonder aandacht te schenken aan welke programma's er in feite geïnstalleerd worden. Dit kan een probleem zijn omdat onnodige services geïnstalleerd kunnen worden, ingesteld met standaard instellingen, en mogelijk aangezet. Dit veroorzaakt dat onnodige services, zoals Telnet, DHCP, of DNS, op een server of werkstation draaien zonder dat de beheerder zich dit realiseert, wat op zijn beurt kan leiden tot ongewenst verkeer naar de server, of zelfs, een potentiële weg in het systeem voor crackers. Refereer naar Paragraaf 2.2, Server beveiliging voor informatie over het sluiten van poorten en het uitzetten van niet gebruikte services Niet-gecorrigeerde services De meeste server toepassingen die onderdeel zijn van een standaard installatie zijn solide, goed geteste stukken software. Omdat ze al vele jaren in productie omgevingen gebruikt worden, is hun code grondig verbeterd en veel van de fouten zijn gevonden en gerepareerd. Er is echter niet zo iets als perfecte software en er is altijd ruimte voor verdere verbeteringen. Bovendien is nieuwere software meestal niet zo grondig getest als je zou verwachten, om dat het pas kort in productie omgevingen aanwezig is of omdat het misschien niet zo populair is als andere server software. Ontwikkelaars en systeembeheerders vinden vaak fouten in server toepassingen die uit te buiten zijn en publiceren de informatie op bug volgen en beveiliging gerelateerde websites zoals de Bugtraq mailing lijst ( of de Computer Emergency Response Team (CERT) website ( Hoewel deze mechanismes een effectieve manier zijn om de gemeenschap te waarschuwen voor beveiliging kwetsbaarheden, is het de taak van de systeembeheerders om hun systeem snel te corrigeren. Dit is in het bijzonder van belang omdat crackers toegang hebben tot dezelfde kwetsbaarheid volg systemen en zij zullen de informatie gebruiken om niet gecorrigeerde systemen te kraken wanneer ze dat kunnen. Goed systeembeheer vereist oplettendheid, constant bugs volgen, en juiste systeem onderhoud om een veiliger computer omgeving te waarborgen. Refereer naar Paragraaf 1.5, Beveiliging vernieuwingen voor meer informatie over het bij de tijd houden van een systeem Onoplettend beheer Administrators who fail to patch their systems are one of the greatest threats to server security. According to the SysAdmin, Audit, Network, Security Institute (SANS), the primary cause of computer security vulnerability is to "assign untrained people to maintain security and provide neither the training nor the time to make it possible to do the job." 11 This applies as much to inexperienced administrators as it does to overconfident or amotivated administrators. Sommige beheerders laten na hun servers en werkstations te corrigeren, terwijl anderen nalaten om de log boodschappen van de systeem kernel of het netwerk verkeer te bekijken. Een andere veel voorkomende fout is het onveranderd laten van standaard wachtwoorden of sleutels voor services

18 Hoofdstuk 1. Beveiliging overzicht Bijvoorbeeld, sommige databases hebben standaard beheer wachtwoorden omdat de database ontwikkelaars aannemen dat de systeembeheerder deze wachtwoorden onmiddellijk na de installatie zal veranderen. Als een database beheerder nalaat om dit wachtwoord te veranderen, kan zelfs een onervaren cracker het algemeen bekende standaard wachtwoord gebruiken om beheer rechten te krijgen voor de database. Dit zijn slechts een paar voorbeelden van het veroorzaken van in gevaar gebrachte servers door onoplettend beheer Inherent onveilige services Zelfs de meest waakzame organisatie kan het slachtoffer worden van kwetsbaarheden als de netwerk services die ze kiezen inherent onveilig zijn. Bijvoorbeeld, er zijn veel services ontwikkeld met de aanname dat ze gebruikt worden in betrouwbare netwerken; deze aanname vervalt echter zodra de service beschikbaar komt via het Internet welke zelf inherent onbetrouwbaar is. Een categorie van onveilige netwerk services zijn degene die niet-versleutelde gebruikersnamen en wachtwoorden vereisen voor authenticatie. Telnet en FTP zijn zulke services. Als pakket snuffel software het verkeer tussen de gebruiker op afstand en zo'n service volgt, kunnen gebruikersnamen en wachtwoorden eenvoudig onderschept worden. Inherently, such services can also more easily fall prey to what the security industry terms the man-inthe-middle attack. In this type of attack, a cracker redirects network traffic by tricking a cracked name server on the network to point to his machine instead of the intended server. Once someone opens a remote session to the server, the attacker's machine acts as an invisible conduit, sitting quietly between the remote service and the unsuspecting user capturing information. In this way a cracker can gather administrative passwords and raw data without the server or the user realizing it. Another category of insecure services include network file systems and information services such as NFS or NIS, which are developed explicitly for LAN usage but are, unfortunately, extended to include WANs (for remote users). NFS does not, by default, have any authentication or security mechanisms configured to prevent a cracker from mounting the NFS share and accessing anything contained therein. NIS, as well, has vital information that must be known by every computer on a network, including passwords and file permissions, within a plain text ASCII or DBM (ASCII-derived) database. A cracker who gains access to this database can then access every user account on a network, including the administrator's account. Standaard wordt Fedora vrijgegeven met al deze services uitgezet. Echter, omdat beheerders vaak gedwongen worden om deze services te gebruiken, is een voorzichtige instelling kritisch. Refereer naar Paragraaf 2.2, Server beveiliging voor meer informatie over het instellen van services op een veilige manier Bedreigingen voor werkstations en beveiliging van thuis PC's Workstations and home PCs may not be as prone to attack as networks or servers, but since they often contain sensitive data, such as credit card information, they are targeted by system crackers. Workstations can also be co-opted without the user's knowledge and used by attackers as "slave" machines in coordinated attacks. For these reasons, knowing the vulnerabilities of a workstation can save users the headache of reinstalling the operating system, or worse, recovering from data theft Slechte wachtwoorden Slechte wachtwoorden is een van de eenvoudigste manieren om toegang te krijgen tot een systeem. Voor meer informatie over het vermijden van valkuilen bij het aanmaken van een wachtwoord, refereer je naar Paragraaf 2.1.3, Wachtwoord beveiliging. 8

19 Kwetsbaarheid beoordeling Kwetsbare cliënt toepassingen Although an administrator may have a fully secure and patched server, that does not mean remote users are secure when accessing it. For instance, if the server offers Telnet or FTP services over a public network, an attacker can capture the plain text usernames and passwords as they pass over the network, and then use the account information to access the remote user's workstation. Zelfs als veilige protocols gebruikt worden, zoals SSH, kan een gebruiker op afstand kwetsbaar zijn voor bepaalde aanvallen als ze hun cliënt toepassingen niet vernieuwen. Bijvoorbeeld, v.1 SSH cliënten zijn kwetsbaar voor een X-doorsturen aanval van kwaadwillige SSH servers. Zodra er verbonden is met de server, kan de aanvaller op zijn gemak alle toetsaanslagen en muisklikken die de gebruiker maakt onderscheppen over het netwerk. Dit probleem is gerepareerd in het v.2 SSH protocol, maar het is de taak van de gebruiker om bij te houden welke toepassingen zulke kwetsbaarheden hebben en ze te vernieuwen zoals vereist. Paragraaf 2.1, Werkstation beveiliging bespreekt in meer detail welke stappen beheerders en thuisgebruikers moeten nemen om de kwetsbaarheid van hun computer werkstations te beperken Kwetsbaarheid beoordeling Met voldoende tijd, hulpbronnen, en motivatie, kan een cracker in bijna elk systeem inbreken. Uiteindelijk kunnen alle beveiliging procedures en technologieën die nu beschikbaar zijn, niet garanderen dat elk systeem volledig beveiligd is tegen indringing. Routers helpen de gateways naar het Internet te beveiligen. Firewalls helpen om de randen van het netwerk te beveiligen. Virtual Private Networks geven data veilig door met een versleutelde stroom. Indringing detectie systemen waarschuwen je voor kwaadwillige activiteiten. Het succes van al deze technologieën hangt echter af van een aantal variabelen, zoals: De deskundigheid van de werknemers die verantwoordelijk zijn voor het instellen, bewaken, en onderhouden van de technologieën. De mogelijkheid om services en kernels snel en efficiënt te corrigeren en te vernieuwen. De mogelijkheid van de verantwoordelijken om constant waakzaam te zijn over het netwerk. Door de dynamische toestand van data systemen en technologieën, kan het beveiligen van zakelijke hulpbronnen behoorlijk ingewikkeld zijn. Door deze complexiteit is het vaak moeilijk om deskundigen te vinden voor al je systemen. Terwijl het mogelijk is om personeel te hebben die kennis heeft van vele gebieden van informatie beveiliging, is het moeilijk personeel vast te houden die deskundig is in meer dan een paar onderwerp gebieden. Dit komt voornamelijk door de vereiste van constante aandacht en scherpte voor ieder onderwerp gebied van informatie beveiliging. Informatie beveiliging staat niet stil Denk als de vijand Suppose that you administer an enterprise network. Such networks are commonly comprised of operating systems, applications, servers, network monitors, firewalls, intrusion detection systems, and more. Now imagine trying to keep current with each of these. Given the complexity of today's software and networking environments, exploits and bugs are a certainty. Keeping current with patches and updates for an entire network can prove to be a daunting task in a large organization with heterogeneous systems. Combineer de kennis vereisten met de taak om actueel te blijven, en het is duidelijk dat vijandige incidenten zullen optreden, dat systemen verstoord worden, data corrupt raakt, en service onderbroken wordt. Om de beveiliging technologieën te ondersteunen en te helpen met het beschermen van systemen, netwerken, en data, moet je denken als een cracker en de beveiliging van je systemen meten door 9

20 Hoofdstuk 1. Beveiliging overzicht het zoeken naar zwaktes. Preventief kwetsbaarheid onderzoek van je eigen systemen en netwerk hulpbronnen kan potentiële problemen laten zien voordat een cracker deze uit kan buiten. Een kwetsbaarheid onderzoek is een intern onderzoek van je netwerk en systeem beveiliging; waarvan de resultaten de vertrouwelijkheid, integriteit, en beschikbaarheid van je systeem aangeven (Paragraaf , Het standaardiseren van beveiliging zoals uitgelegd in ). Gewoonlijk begint een kwetsbaarheid onderzoek met een verkenning fase, waarin belangrijke gegevens over de doel systemen en hulpbronnen worden verzameld. Deze fase leidt naar de systeem gereedheid fase, waarin het doel voornamelijk bekeken wordt voor alle bekende kwetsbaarheden. De gereedheid fase bereikt zijn hoogtepunt in de rapporteer fase, waarin de bevindingen ingedeeld worden in categorieën van hoge, gemiddelde, en lage risico's; en methodes voor het verbeteren van de beveiliging (of het verlichten van het risico van kwetsbaarheid) van het doel worden besproken. Als je een kwetsbaarheid onderzoek van je huis zou uitvoeren, zal je waarschijnlijk willen controleren of elke deur naar je huis dicht en afgesloten is. Je zult ook elk venster controleren om er zeker van te zijn dat deze geheel dicht zijn en correct afgesloten. Dit zelfde concept is van toepassing op systemen, netwerken, en elektronische data. Kwaadwillige gebruikers zijn de dieven en vandalen van je data. Richt je op hun gereedschappen, mentaliteit, en motivatie, en je kunt dan snel reageren op hun acties Het definiëren van onderzoeken en testen Kwetbaarheid onderzoeken kunnen verdeeld worden in twee types:van buiten naar binnen kijken en van binnen rondkijken. When performing an outside looking in vulnerability assessment, you are attempting to compromise your systems from the outside. Being external to your company provides you with the cracker's viewpoint. You see what a cracker sees publicly-routable IP addresses, systems on your DMZ, external interfaces of your firewall, and more. DMZ stands for "demilitarized zone", which corresponds to a computer or small subnetwork that sits between a trusted internal network, such as a corporate private LAN, and an untrusted external network, such as the public Internet. Typically, the DMZ contains devices accessible to Internet traffic, such as Web (HTTP) servers, FTP servers, SMTP ( ) servers and DNS servers. Als je een van binnen rondkijken kwetsbaarheid onderzoek uitvoert, heb je het voordeel dat je intern bent en je status is verhoogd naar vertrouwd. Dit is het gezichtspunt dat jij en je collega's hebben zodra je ingelogd bent op je systeem. Je ziet print servers, bestand servers, databases en andere hulpbronnen. Er is een opvallend verschil tussen de twee types van kwetsbaarheid onderzoeken. Als je intern bij je bedrijf bent heb je meer rechten dan een buitenstaander. Vandaag de dag wordt beveiliging in de meeste organisaties nog steeds ingesteld om indringers buiten te houden. Erg weinig wordt gedaan om het binnenste van de organisatie te beveiligen (zoals afdeling firewalls, toegangscontrole op gebruikers niveau, authenticatie procedures voor interne hulpbronnen, enzovoort). Gewoonlijk zijn er veel meer hulpbronnen als je binnen rondkijkt omdat de meeste systemen intern het bedrijf zijn. Zodra je jezelf buiten het bedrijf plaatst, krijg je onmiddellijk een niet-vertrouwde status. De systemen en hulpbronnen die voor je beschikbaar zijn als je extern bent is gewoonlijk erg beperkt. Overweeg het verschil tussen kwetsbaarheid onderzoek en indringing testen. Beschouw een kwetsbaarheid onderzoek als de eerste stap van een indringing test. De informatie verkregen van het onderzoek wordt gebruikt voor het testen. Terwijl het onderzoek wordt uitgevoerd om gaten en potentiële kwetsbaarheden te onderzoeken, probeert de indringing test de resultaten echt te gebruiken. 10

Fedora 15. Fedora live images. Hoe gebruik je de Fedora live image. Paul W. Frields Nelson Strother Nathan Thomas

Fedora 15. Fedora live images. Hoe gebruik je de Fedora live image. Paul W. Frields Nelson Strother Nathan Thomas Fedora 15 Fedora live images Hoe gebruik je de Fedora live image Paul W. Frields Nelson Strother Copyright 2011 Red Hat, Inc. and others. The text of and illustrations in this document are licensed by

Nadere informatie

Fedora 14. Fedora live images. Hoe gebruik je de Fedora live image. Paul W. Frields Nelson Strother Nathan Thomas

Fedora 14. Fedora live images. Hoe gebruik je de Fedora live image. Paul W. Frields Nelson Strother Nathan Thomas Fedora 14 Fedora live images Hoe gebruik je de Fedora live image Paul W. Frields Nelson Strother Nathan Thomas Copyright 2010 Red Hat, Inc. and others. The text of and illustrations in this document are

Nadere informatie

Fedora 16 Beveiliging gids

Fedora 16 Beveiliging gids Fedora 16 Beveiliging gids Een gids voor het beveiligen van Fedora Linux Johnray Fuller John Ha David O'Brien Scott Radvan Eric Christensen Adam Ligas Beveiliging gids Ontwerp Fedora 16 Beveiliging gids

Nadere informatie

Fedora Beveiliging gids

Fedora Beveiliging gids Fedora Beveiliging gids Een gids voor het beveiligen van Fedora Linux Johnray Fuller John Ha David O'Brien Scott Radvan Eric Christensen Adam Ligas Beveiliging gids Fedora Beveiliging gids Een gids voor

Nadere informatie

Fedora 13 Security Guide

Fedora 13 Security Guide Fedora 13 Security Guide Een gids voor het beveiligen van Fedora Linux Johnray Fuller John Ha David O'Brien Scott Radvan Eric Christensen Adam Ligas Security Guide Fedora 13 Security Guide Een gids voor

Nadere informatie

Fedora 11 Beveiligings gids

Fedora 11 Beveiligings gids Fedora 11 Beveiligings gids Een gids voor het beveiligen van Fedora Linux Johnray Fuller John Ha David O'Brien Scott Radvan Eric Christensen Beveiligings gids Fedora 11 Beveiligings gids Een gids voor

Nadere informatie

Het beheren van mijn Tungsten Network Portal account NL 1 Manage my Tungsten Network Portal account EN 14

Het beheren van mijn Tungsten Network Portal account NL 1 Manage my Tungsten Network Portal account EN 14 QUICK GUIDE C Het beheren van mijn Tungsten Network Portal account NL 1 Manage my Tungsten Network Portal account EN 14 Version 0.9 (June 2014) Per May 2014 OB10 has changed its name to Tungsten Network

Nadere informatie

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet.

Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. Settings for the C100BRS4 MAC Address Spoofing with cable Internet. General: Please use the latest firmware for the router. The firmware is available on http://www.conceptronic.net! Use Firmware version

Nadere informatie

Fedora 10. Fedora Live Images. Fedora Documentation Project

Fedora 10. Fedora Live Images. Fedora Documentation Project Fedora 10 Fedora Live Images Fedora Documentation Project Copyright 2008 Red Hat, Inc. and others. The text of and illustrations in this document are licensed by Red Hat under a Creative Commons Attribution

Nadere informatie

IAAS HANDLEIDING - SOPHOS FIREWALL

IAAS HANDLEIDING - SOPHOS FIREWALL IAAS HANDLEIDING - SOPHOS FIREWALL Contents IAAS HANDLEIDING - SOPHOS FIREWALL... 0 HANDLEIDING - SOPHOS FIREWALL... 2 STANDAARD FUNCTIONALITEITEN... 2 DNS... 2 DHCP... 2 BASIS INSTELLINGEN UITVOEREN...

Nadere informatie

Fedora 13. Fedora live images. Hoe gebruik je de Fedora live image. Paul W. Frields Nelson Strother Nathan Thomas

Fedora 13. Fedora live images. Hoe gebruik je de Fedora live image. Paul W. Frields Nelson Strother Nathan Thomas Fedora 13 Fedora live images Hoe gebruik je de Fedora live image Paul W. Frields Nelson Strother Nathan Thomas Copyright 2010 Red Hat, Inc. and others. The text of and illustrations in this document are

Nadere informatie

Fedora 12 Beveiligings gids

Fedora 12 Beveiligings gids Fedora 12 Beveiligings gids Een gids voor het beveiligen van Fedora Linux Johnray Fuller John Ha David O'Brien Scott Radvan Eric Christensen Beveiligings gids Fedora 12 Beveiligings gids Een gids voor

Nadere informatie

Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen?

Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen? Firewall van de Speedtouch 789wl volledig uitschakelen? De firewall van de Speedtouch 789 (wl) kan niet volledig uitgeschakeld worden via de Web interface: De firewall blijft namelijk op stateful staan

Nadere informatie

Security Les 1 Leerling: Marno Brink Klas: 41B Docent: Meneer Vagevuur

Security Les 1 Leerling: Marno Brink Klas: 41B Docent: Meneer Vagevuur Security Les 1 Leerling: Klas: Docent: Marno Brink 41B Meneer Vagevuur Voorwoord: In dit document gaan we beginnen met de eerste security les we moeten via http://www.politiebronnen.nl moeten we de IP

Nadere informatie

General info on using shopping carts with Ingenico epayments

General info on using shopping carts with Ingenico epayments Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an

Nadere informatie

Aanmelden Na installatie wordt de service automatisch gestart en kunt u meteen aanmelden van op afstand:

Aanmelden Na installatie wordt de service automatisch gestart en kunt u meteen aanmelden van op afstand: Remote administratie Als administrator hebt u verschillende mogelijkheden om een Linux systeem van op afstand te beheren. Populaire toepassingen zijn bijvoorbeeld Webmin en VNC. Het gebruik van deze twee

Nadere informatie

Aandachtspunten voor installatie suse in vmware server

Aandachtspunten voor installatie suse in vmware server Aandachtspunten voor installatie suse in vmware server Voorbereiden van vware virtueel machine: 1. Select linux Suse linux 2. Maak disksize 5Gb Denk er als je virtual machine wilt draaien op FAT32 vink

Nadere informatie

Handleiding: CitrixReceiver installeren voor thuisgebruik.

Handleiding: CitrixReceiver installeren voor thuisgebruik. Handleiding: CitrixReceiver installeren voor thuisgebruik. Deze handleiding is gemaakt om een privé pc geschikt te maken om op het netwerk van MEE te kunnen werken. Zodra het met de onderstaande stappen

Nadere informatie

EM6250 Firmware update V030507

EM6250 Firmware update V030507 EM6250 Firmware update V030507 EM6250 Firmware update 2 NEDERLANDS/ENGLISH Table of contents 1.0 (NL) Introductie... 3 2.0 (NL) Firmware installeren... 3 3.0 (NL) Release notes:... 5 1.0 (UK) Introduction...

Nadere informatie

Perceptive Process. Release Notes. Version: 3.5.x

Perceptive Process. Release Notes. Version: 3.5.x Perceptive Process Release Notes Version: 3.5.x Written by: Product Knowledge, R&D Date: December 2015 2015 Lexmark International Technology, S.A. All rights reserved. Lexmark is a trademark of Lexmark

Nadere informatie

Fedora 11. Fedora Live images. How to use the Fedora Live image. Nelson Strother Paul W. Frields

Fedora 11. Fedora Live images. How to use the Fedora Live image. Nelson Strother Paul W. Frields Fedora 11 Fedora Live images How to use the Fedora Live image Nelson Strother Paul W. Frields Copyright 2009 Red Hat, Inc. and others. The text of and illustrations in this document are licensed by Red

Nadere informatie

RUCKUS UNLEASHED GATEWAY

RUCKUS UNLEASHED GATEWAY RUCKUS UNLEASHED GATEWAY Technote Versie: 1.0 Auteur: Herwin de Rijke Datum: 06-03-2017 Alcadis Vleugelboot 8 3991 CL Houten www.alcadis.nl 030 65 85 125 Inhoud 1 Inleiding... 2 1.1 1.2 1.3 1.4 DOELSTELLING...

Nadere informatie

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED

2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 2019 SUNEXCHANGE USER GUIDE LAST UPDATED 0 - -19 1 WELCOME TO SUNEX DISTRIBUTOR PORTAL This user manual will cover all the screens and functions of our site. MAIN SCREEN: Welcome message. 2 LOGIN SCREEN:

Nadere informatie

Denit Backup instellen op een Linux server

Denit Backup instellen op een Linux server Denit Backup instellen op een Linux server Deze handleiding beschrijft de stappen om de back-up software van Ahsay in te stellen. AANMAKEN BACK-UP SET... 2 DE SCHEDULER INSTELLEN... 4 HET FILTER INSTELLEN...

Nadere informatie

Table of Contents. FireFox...1. Firefox installeren op OS X...2 Firefox downloaden...2. Firefox installeren op Windows...6 Firefox Downloaden...

Table of Contents. FireFox...1. Firefox installeren op OS X...2 Firefox downloaden...2. Firefox installeren op Windows...6 Firefox Downloaden... Table of Contents FireFox...1 Firefox installeren op OS X...2 Firefox downloaden...2 Firefox installeren op Windows...6 Firefox Downloaden...6 Firefox installeren op Ubuntu...12 Een website openen...13

Nadere informatie

Fedora 12. Fedora live images. How to use the Fedora Live Image. Nelson Strother Paul W. Frields

Fedora 12. Fedora live images. How to use the Fedora Live Image. Nelson Strother Paul W. Frields Fedora 12 Fedora live images How to use the Fedora Live Image Nelson Strother Paul W. Frields Copyright 2009 Red Hat, Inc. and others. The text of and illustrations in this document are licensed by Red

Nadere informatie

Handleiding Installatie ADS

Handleiding Installatie ADS Handleiding Installatie ADS Versie: 1.0 Versiedatum: 19-03-2014 Inleiding Deze handleiding helpt u met de installatie van Advantage Database Server. Zorg ervoor dat u bij de aanvang van de installatie

Nadere informatie

VPN Remote Dial In User. DrayTek Smart VPN Client

VPN Remote Dial In User. DrayTek Smart VPN Client VPN Remote Dial In User DrayTek Smart VPN Client Inhoudsopgave VPN Remote Dial In... 3 Verbinding maken met de DrayTek router... 4 DrayTek VPN Remote Dial In configuratie PPTP VPN... 5 VPN verbinding opzetten

Nadere informatie

SECURITY UITDAGINGEN 2015

SECURITY UITDAGINGEN 2015 SECURITY UITDAGINGEN 2015 Hoe uw IT-infrastructuur beschermen? Robby Cauwerts Security Engineer 2015 Check Point Software Technologies Ltd. 1 CHECK POINT NAMED A LEADER IN THE GARTNER MAGIC QUADRANTS FOR

Nadere informatie

ISSX, Experts in IT Security. Wat is een penetratietest?

ISSX, Experts in IT Security. Wat is een penetratietest? De Stuwdam 14/B, 3815 KM Amersfoort Tel: +31 33 4779529, Email: info@issx.nl Aanval- en penetratietest U heeft beveiligingstechnieken geïnstalleerd zoals Firewalls, Intrusion detection/protection, en encryptie

Nadere informatie

Revisie geschiedenis. [XXTER & KNX via IP]

Revisie geschiedenis. [XXTER & KNX via IP] Revisie geschiedenis [XXTER & KNX via IP] Auteur: Freddy Van Geel Verbinding maken met xxter via internet met de KNX bus, voor programmeren of visualiseren en sturen. Gemakkelijk, maar niet zo eenvoudig!

Nadere informatie

Inhoud. Packet Tracer x. Labs xi

Inhoud. Packet Tracer x. Labs xi v Inhoud Packet Tracer x Labs xi 1 Het netwerk verkennen 1 1.1 Netwerk-resources 1 1.1.1 Netwerken van verschillende grootten 1 1.1.2 Clients en servers 2 1.2 LAN s, WAN s en Internet 4 1.2.1 Netwerkcomponenten

Nadere informatie

Werken op afstand via internet

Werken op afstand via internet HOOFDSTUK 12 Werken op afstand via internet In dit hoofdstuk wordt uitgelegd wat er nodig is om op afstand met de ROS artikel database te kunnen werken. Alle benodigde programma s kunnen worden gedownload

Nadere informatie

My Benefits My Choice applicatie. Registratie & inlogprocedure

My Benefits My Choice applicatie. Registratie & inlogprocedure My Benefits My Choice applicatie Registratie & inlogprocedure Welkom bij de My Benefits My Choice applicatie Gezien de applicatie gebruik maakt van uw persoonlijke gegevens en salarisinformatie wordt de

Nadere informatie

Find Neighbor Polygons in a Layer

Find Neighbor Polygons in a Layer Find Neighbor Polygons in a Layer QGIS Tutorials and Tips Author Ujaval Gandhi http://google.com/+ujavalgandhi Translations by Dick Groskamp This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0

Nadere informatie

Handleiding Beveiligen van Wordpress

Handleiding Beveiligen van Wordpress Handleiding Beveiligen van Wordpress Deze handleiding beschrijft de stappen die u dient te nemen om uw Wordpress website te beveiligen Versie 1.0 Kies een sterk wachtwoord Gebruik als wachtwoord een combinatie

Nadere informatie

JOB OPENING OPS ENGINEER

JOB OPENING OPS ENGINEER 2016 DatacenterNext All rights reserved Our Mission Wij zijn een On-Demand Technology Office die bedrijven helpt technologie te organiseren, zekeren en innoveren. Dit stelt onze klanten in staat, vertrouwende

Nadere informatie

Resultaten van de scan. Open poorten. High vulnerabilities. Medium vulnerabilites. Low vulnerabilities

Resultaten van de scan. Open poorten. High vulnerabilities. Medium vulnerabilites. Low vulnerabilities De Nessus scan We hebben ervoor gekozen om de webserver met behulp van Nessus uitvoerig te testen. We hebben Nessus op de testserver laten draaien, maar deze server komt grotendeels overeen met de productieserver.

Nadere informatie

Onderzoek naar de veiligheid c.q. beveiliging van de SURFnet IDS dienst. Lourens Bordewijk & Jimmy Macé

Onderzoek naar de veiligheid c.q. beveiliging van de SURFnet IDS dienst. Lourens Bordewijk & Jimmy Macé Onderzoek naar de veiligheid c.q. beveiliging van de SURFnet IDS dienst. Lourens Bordewijk & Jimmy Macé Amsterdam 8-2-2006 Achtergrond IDS dienst SURFnet netwerk Aangesloten instellingen te maken met security

Nadere informatie

4Passief: n Afluisteren. n Geen gegevens gewijzigd of vernietigd. n Via de routers van WAN. n Via draadloze verbindingen. 4Fysieke afsluiting

4Passief: n Afluisteren. n Geen gegevens gewijzigd of vernietigd. n Via de routers van WAN. n Via draadloze verbindingen. 4Fysieke afsluiting Telematica Hoofdstuk 20 4Passief: n Afluisteren Bedreigingen n Alleen gegevens (inclusief passwords) opgenomen n Geen gegevens gewijzigd of vernietigd n Op LAN kan elk station alle boodschappen ontvangen

Nadere informatie

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate

MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate MyDHL+ Van Non-Corporate naar Corporate Van Non-Corporate naar Corporate In MyDHL+ is het mogelijk om meerdere gebruikers aan uw set-up toe te voegen. Wanneer er bijvoorbeeld meerdere collega s van dezelfde

Nadere informatie

Multi user Setup. Firebird database op een windows (server)

Multi user Setup. Firebird database op een windows (server) Multi user Setup Firebird database op een windows (server) Inhoudsopgave osfinancials multi user setup...3 Installeeren van de firebird database...3 Testing van de connectie met FlameRobin...5 Instellen

Nadere informatie

H2.64 DVR Handleiding voor de smartphone. Versie: 1.1 Status: For review

H2.64 DVR Handleiding voor de smartphone. Versie: 1.1 Status: For review H2.64 DVR Handleiding voor de smartphone Versie: 1.1 Status: For review Om de camera beelden van de DVR op de smartphone te zien zijn er een aantal eisen vooraf. Binnen netwerk Voor binnen het netwerk

Nadere informatie

BackupAgent Cloud Backup

BackupAgent Cloud Backup Vergroot uw toegevoegde waarde met een dienst voor veilige cloud backup en recovery Version 1.0 Disclaimer This document is compiled with the greatest possible care. However, errors might have been introduced

Nadere informatie

EM7680 Firmware Update by OTA

EM7680 Firmware Update by OTA EM7680 Firmware Update by OTA 2 NEDERLANDS/ENGLISH EM7680 Firmware update by OTA Table of contents 1.0 (NL) Introductie... 3 2.0 (NL) Firmware installeren... 3 3.0 (NL) Release notes:... 3 4.0 (NL) Overige

Nadere informatie

PUBLICATIE INFORMATIE TRIMBLE ACCESS SOFTWARE. Versie 2013.41 Revisie A December 2013

PUBLICATIE INFORMATIE TRIMBLE ACCESS SOFTWARE. Versie 2013.41 Revisie A December 2013 PUBLICATIE INFORMATIE TRIMBLE ACCESS SOFTWARE 1 Versie 2013.41 Revisie A December 2013 Legal Information Trimble Navigation Limited Engineering Construction Group 935 Stewart Drive Sunnyvale, California

Nadere informatie

Installatie ArcGIS Desktop Basis, ArcGIS Engine en Download ArcGIS Server

Installatie ArcGIS Desktop Basis, ArcGIS Engine en Download ArcGIS Server Handleiding Installatie ArcGIS Desktop Basis, ArcGIS Engine en Download ArcGIS Server Cevi NV Bisdomplein 3 9000 GENT Tel 09 264 07 01 contactcenter@cevi.be http://www.cevi.be 1 INHOUDSOPGAVE 1 INHOUDSOPGAVE...

Nadere informatie

dp corporate language training manual

dp corporate language training manual dp corporate language training manual Informatie over de toets Handleiding toetsopgaven Trademarks corporate language training, clt and digital publishing are either registered trademarks or trademarks

Nadere informatie

Shipment Centre EU Quick Print Client handleiding [NL]

Shipment Centre EU Quick Print Client handleiding [NL] Shipment Centre EU Quick Print Client handleiding [NL] Please scroll down for English. Met de Quick Print Client kunt u printers in Shipment Centre EU configureren. De Quick Print Client kan alleen op

Nadere informatie

Welkom. De fysieke beveiliging van uw industriële netwerk. Sjoerd Hakstege van Eekhout Network & Security Specialist Phoenix Contact B.V.

Welkom. De fysieke beveiliging van uw industriële netwerk. Sjoerd Hakstege van Eekhout Network & Security Specialist Phoenix Contact B.V. Welkom De fysieke beveiliging van uw industriële netwerk Sjoerd Hakstege van Eekhout Network & Security Specialist Phoenix Contact B.V. In-Depth Security = meerdere lagen Security Aanpak 1. Fysieke beveiliging

Nadere informatie

1 van 8 22-2-2012 20:43

1 van 8 22-2-2012 20:43 1 van 8 22-2-2012 20:43 Garmin Basecamp is een gratis software programma van Garmin. Het vergelijkbaar met mapsource, echter met de nieuwe toestellen (oregon, dakota en gpsmap 62) heeft het een aantal

Nadere informatie

Installeer Apache2: Landstede februari 2009 versie 3 1 Bertil Hoentjen

Installeer Apache2: Landstede februari 2009 versie 3 1 Bertil Hoentjen Installeer Apache2: Deze howto gaat over name based virtual hosting onder Apache 2.x., en is getest onder OpenSUSE 11 maar is in feite ook van toepassing op de andere distributies. Alleen Debian en afgeleide

Nadere informatie

Voor je met de installatie begint controleer of alle benodigde onderdelen aanwezig zijn. In de verpakking dient aanwezig te zijn:

Voor je met de installatie begint controleer of alle benodigde onderdelen aanwezig zijn. In de verpakking dient aanwezig te zijn: H A N D L E I D I N G N I - 7 0 7 5 0 2 1 I N H O U D V A N D E V E R P A K K I N G 4 T E C H N I S C H E S P E C I F I C AT I E 4 T O E P A S S I N G M O G E L I J K H E D E N 4 H A R D W A R E I N S

Nadere informatie

Inhoudsopgave. versie 0.8

Inhoudsopgave. versie 0.8 JOOMLA! INSTALLATIE HANDLEIDING versie 0.8 Inhoudsopgave Stappenplan...3 Inrichten database...4 Configuratiecentrum cpanel...4 Aanmaken van een database gebruiker...5 Aanmaken van een database...6 Gebruiker

Nadere informatie

LES 11: VAN LOKAAL NAAR ONLINE. Lesoverzicht: Aan de slag Domeinnaam Web hosting FTP gegevens FTP programma s Database exporteren Samenvatting

LES 11: VAN LOKAAL NAAR ONLINE. Lesoverzicht: Aan de slag Domeinnaam Web hosting FTP gegevens FTP programma s Database exporteren Samenvatting LES 11: VAN LOKAAL NAAR ONLINE Lesoverzicht: Aan de slag Domeinnaam Web hosting FTP gegevens FTP programma s Database exporteren Samenvatting Tijd: 10 minuten Doel: Aan het einde van de les kun je de lokale

Nadere informatie

MobiDM App Handleiding voor Windows Mobile Standard en Pro

MobiDM App Handleiding voor Windows Mobile Standard en Pro MobiDM App Handleiding voor Windows Mobile Standard en Pro Deze handleiding beschrijft de installatie en gebruik van de MobiDM App voor Windows Mobile Version: x.x Pagina 1 Index 1. WELKOM IN MOBIDM...

Nadere informatie

1 Auteursrecht en Copyright 1 2 Overzicht 3 3 Benodigd 3 4 IP adres instel mogelijkheden 3 5 Details om te weten 3. 6 IP adres instellen 5

1 Auteursrecht en Copyright 1 2 Overzicht 3 3 Benodigd 3 4 IP adres instel mogelijkheden 3 5 Details om te weten 3. 6 IP adres instellen 5 File: TD1224 Technisch Document MOXOM voor telefoonnummer zie s.v.p. www.moxom.nl Titel: Instellen ethernet aansluiting Nummer: 1224 v1.01 Datum: 16 april 2014 Getest op: Windows 7 1 Auteursrecht en Copyright

Nadere informatie

Howto make Exim work with Freesco 0.2.7

Howto make Exim work with Freesco 0.2.7 Howto make Exim work with Freesco 0.2.7 Bij het installeren van Exim liep ik niet echt tegen problemen aan, behalve dan dat de informatie die je nodig hebt om het geheel werkend te krijgen, niet op één

Nadere informatie

Security in het MKB: Windows 10

Security in het MKB: Windows 10 Security in het MKB: De security uitdagingen en behoeften in het MKB Security in het MKB: De security uitdagingen en behoeften in het MKB Bedrijven zijn zich inmiddels bewust van de noodzaak om hun bedrijfsgegevens

Nadere informatie

Datum 15 juni 2006 Versie 1.0.6. Exchange Online. Handleiding voor gebruiker Release 1.0

Datum 15 juni 2006 Versie 1.0.6. Exchange Online. Handleiding voor gebruiker Release 1.0 Datum 1.0.6 Exchange Online Handleiding voor gebruiker Release 1.0 1.0.6 Inhoudsopgave 1 Instellingen e-mail clients 2 1.1 Gebruik via Outlook 2003 2 1.2 Gebruik via ActiveSync 15 1.3 Gebruik via andere

Nadere informatie

Secure Toetsen met Maple T.A.8

Secure Toetsen met Maple T.A.8 Secure Toetsen met Maple T.A.8 Copyright Metha Kamminga juli 2012 Secure Toetsen met Maple T.A.8 Contents 1 Beveiligd toetsen met Maple T.A.8 Nieuwe mogelijkheid om toetsen af te nemen in een beschermde

Nadere informatie

Handleiding Inloggen met SSL VPN

Handleiding Inloggen met SSL VPN Handleiding Inloggen met SSL VPN Beveiligd verbinding maken met het bedrijfsnetwerk via de Desktop Portal Versie: 24 april 2012 Handleiding SSL-VPN Pagina 1 van 10 Inleiding SSL VPN is een technologie

Nadere informatie

Configureren van een VPN L2TP/IPSEC verbinding

Configureren van een VPN L2TP/IPSEC verbinding Configureren van een VPN L2TP/IPSEC verbinding Inhoudsopgave 1. Voorbereiding.... 3 2. Domain Controller Installeren... 4 3. VPN Configuren... 7 4. Port forwarding.... 10 5. Externe Clients verbinding

Nadere informatie

1 Installatie van de server... 2

1 Installatie van de server... 2 Inhoudstafel 1 Installatie van de server... 2 1.1 Basis installatie Ubuntu server... 2 1.2 Aanpassingen Ubuntu server... 2 1.2.1 Updates installeren... 2 1.2.2 Vast IP-adres instellen naar 192.168.186.3...

Nadere informatie

Hoe te verbinden met NDI Remote Office (NDIRO): Apple OS X How to connect to NDI Remote Office (NDIRO): Apple OS X

Hoe te verbinden met NDI Remote Office (NDIRO): Apple OS X How to connect to NDI Remote Office (NDIRO): Apple OS X Handleiding/Manual Hoe te verbinden met (NDIRO): Apple OS X How to connect to (NDIRO): Apple OS X Inhoudsopgave / Table of Contents 1 Verbinden met het gebruik van Apple OS X (Nederlands)... 3 2 Connect

Nadere informatie

Mijnkmosite Support Guide

Mijnkmosite Support Guide Mijnkmosite Support Guide Mijnkmosite Support Guide 1 Inleiding tot de "Support Guide" 1.1 Doel van de Gids 4 2 Gebruik van de Helpdesk 2.1 2.2 2.3 2.4 Inleiding 6 Hoe tickets te vinden 7 Tickets bewerken

Nadere informatie

Open-Xchange Server. What's new in 6.20?

Open-Xchange Server. What's new in 6.20? Open-Xchange Server What's new in 6.20? Open-Xchange Server Open-Xchange Server: What's new in 6.20? publicatie datum dinsdag, 03. mei 2011 Version 6.20 Copyright 2006-2011 OPEN-XCHANGE Inc., This document

Nadere informatie

VPN Remote Dial In User. Windows VPN Client

VPN Remote Dial In User. Windows VPN Client VPN Remote Dial In User Windows VPN Client VPN Remote Dial In User Met een Virtual Private Network (VPN) is het mogelijk om door middel van een beveiligde(geautoriseerd en/of versleuteld) verbinding te

Nadere informatie

Terminal Services. Document: Terminal Services T.b.v. relatie: Isaeus Auteur: Martin Waltmans Versie: 2.3 Datum: 20-3-2007 KB nummer: 100010

Terminal Services. Document: Terminal Services T.b.v. relatie: Isaeus Auteur: Martin Waltmans Versie: 2.3 Datum: 20-3-2007 KB nummer: 100010 Terminal Services Dit document beschrijft hoe op afstand kan worden ingelogd op een Terminal Server. Lees dit document zorgvuldig, voordat u voor het eerst hiervan gebruik maakt! Isaeus Solutions Tel:

Nadere informatie

JOB OPENING DEVOPS ENGINEER

JOB OPENING DEVOPS ENGINEER 2016 DatacenterNext All rights reserved Our Mission Wij zijn een On-Demand Technology Office die bedrijven helpt technologie te organiseren, zekeren en innoveren. Dit stelt onze klanten in staat, vertrouwende

Nadere informatie

McAfee Wireless Protection Beknopte handleiding

McAfee Wireless Protection Beknopte handleiding Voorkomt dat hackers uw draadloze netwerk belagen McAfee Wireless Protection voorkomt dat hackers uw draadloze netwerk belagen. U kunt Wireless Protection configureren, beheren en openen met McAfee SecurityCenter.

Nadere informatie

Handleiding Back-up Online

Handleiding Back-up Online Handleiding Back-up Online April 2015 2015 Copyright KPN Zakelijke Markt Alle rechten voorbehouden. Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van KPN Zakelijke Markt mag niets uit dit document worden

Nadere informatie

MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+

MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+ MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+ ProView activeren in MyDHL+ In MyDHL+ is het mogelijk om van uw zendingen, die op uw accountnummer zijn aangemaakt, de status te zien. Daarnaast is het ook mogelijk om

Nadere informatie

De handboek van Desktop Sharing. Brad Hards Vertaler/Nalezer: Freek de Kruijf

De handboek van Desktop Sharing. Brad Hards Vertaler/Nalezer: Freek de Kruijf Brad Hards Vertaler/Nalezer: Freek de Kruijf 2 Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Het Remote Frame Buffer-protocol 6 3 Desktop Sharing gebruiken 7 3.1 Desktop Sharing uitnodigingen beheren.........................

Nadere informatie

Release notes UNIT4 Multivers Online 8.0

Release notes UNIT4 Multivers Online 8.0 Release notes UNIT4 Multivers Online 8.0 UNIT4 Multivers is een product van: UNIT4 Software B.V. Telefoon 0184 444444 Postbus 102 Telefax 0184 444445 3360 AC Sliedrecht Supportlijn 0184 444555 Supportfax

Nadere informatie

Installatiehandleiding Business Assistent

Installatiehandleiding Business Assistent Installatiehandleiding Business Assistent Wijzigingsgeschiedenis Versie Datum Omschrijving Status 0.1 25-09-2014 Eerste opzet van het installatie Concept document. 1.0 04-11-2014 Geen: Commercieel maken

Nadere informatie

Hoe met Windows 8 te verbinden met NDI Remote Office (NDIRO) How to connect With Windows 8 to NDI Remote Office (NDIRO

Hoe met Windows 8 te verbinden met NDI Remote Office (NDIRO) How to connect With Windows 8 to NDI Remote Office (NDIRO Handleiding/Manual Hoe met Windows 8 te verbinden met NDI Remote Office (NDIRO) How to connect With Windows 8 to NDI Remote Office (NDIRO Inhoudsopgave / Table of Contents 1 Verbinden met het gebruik van

Nadere informatie

1. Laad de software voor de camera van op het menu

1. Laad de software voor de camera van  op het menu 1. Laad de software voor de camera van www.overmax.eu. op het menu producten, selecteer RTV, dan IP camera s en uw camera model. Dan subpagina Product selecteer de [HELP] - klik op de grijze pijl symbool

Nadere informatie

Zelftest Informatica-terminologie

Zelftest Informatica-terminologie Zelftest Informatica-terminologie Document: n0947test.fm 01/07/2015 ABIS Training & Consulting P.O. Box 220 B-3000 Leuven Belgium TRAINING & CONSULTING INTRODUCTIE Deze test is een zelf-test, waarmee u

Nadere informatie

Head Pilot v Gebruikershandleiding

Head Pilot v Gebruikershandleiding Head Pilot v1.1.3 Gebruikershandleiding Inhoud 1 Installatie... 4 2 Head Pilot Gebruiken... 7 2.2 Werkbalk presentatie... 7 2.3 Profielen beheren... 13 2.3.1 Maak een profiel... 13 2.3.2 Verwijder een

Nadere informatie

Wijzigen Standaard Wachtwoord (Siemens 5400/5450/SE565)

Wijzigen Standaard Wachtwoord (Siemens 5400/5450/SE565) Wijzigen Standaard Wachtwoord (Siemens 5400/5450/SE565) Indien de ADSL router en computer correct zijn aangesloten en u via de computer toegang heeft tot het internet, kan het configuratie menu van de

Nadere informatie

Hier kunt u alle schijven en mappen afscannen op audio bestanden die ondersteund worden door de MP (mp3 en wma).

Hier kunt u alle schijven en mappen afscannen op audio bestanden die ondersteund worden door de MP (mp3 en wma). Netgear MP101 Dit apparaat speelt MP3's en WMV digitale bestanden en koppelt de stereo rechtstreeks aan de PC. Het apparaat werkt alleen in combinatie met een router of een wireless acces point. Er zit

Nadere informatie

ICARUS Illumina E653BK on Windows 8 (upgraded) how to install USB drivers

ICARUS Illumina E653BK on Windows 8 (upgraded) how to install USB drivers ICARUS Illumina E653BK on Windows 8 (upgraded) how to install USB drivers English Instructions Windows 8 out-of-the-box supports the ICARUS Illumina (E653) e-reader. However, when users upgrade their Windows

Nadere informatie

Leeftijdcheck (NL) Age Check (EN)

Leeftijdcheck (NL) Age Check (EN) Leeftijdcheck (NL) Age Check (EN) [Type text] NL: Verkoopt u producten die niet aan jonge bezoekers verkocht mogen worden of heeft uw webwinkel andere (wettige) toelatingscriteria? De Webshophelpers.nl

Nadere informatie

OpenVPN Client Installatie

OpenVPN Client Installatie OpenVPN Client Installatie Windows Vista, Windows 7 Auteurs: Sven Dohmen Laatste wijziging: 23-09-2013 Laatst gewijzigd door: Sven Dohmen Versie: 2.4 Inhoud Ondersteuning... 3 Troubleshooting... 4 Windows

Nadere informatie

Gift & Loyalty card. User Guide v2.1 NL Schema Eigenaar. Laatste update : Mei 2014

Gift & Loyalty card. User Guide v2.1 NL Schema Eigenaar. Laatste update : Mei 2014 Gift & Loyalty card User Guide v2.1 NL Schema Eigenaar Laatste update : Mei 2014 For internal use Inhoud User guide scheme owner - NL Algemene informatie : Controle netwerkinstelling Login Beheer Overzicht

Nadere informatie

Incidenten in de Cloud. De visie van een Cloud-Provider

Incidenten in de Cloud. De visie van een Cloud-Provider Incidenten in de Cloud De visie van een Cloud-Provider Overzicht Cloud Controls Controls in de praktijk Over CloudVPS Cloudhosting avant la lettre Continu in ontwikkeling CloudVPS en de Cloud Wat is Cloud?

Nadere informatie

Opmerkingen kan je mailen naar: A. Kouters: A. Steijlen: Versie Datum Opmerkingen

Opmerkingen kan je mailen naar: A. Kouters: A. Steijlen: Versie Datum Opmerkingen Deze handleiding is met de nodige zorg samengesteld. Het kan echter voorkomen dat sommige zaken niet goed of onduidelijk zijn beschreven. Mocht je iets tegenkomen wat niet of slecht is beschreven horen

Nadere informatie

Installation & Usage Biometric Reader - NL. Biometric Reader - NL. Productie Versie: 7.0. Versienummer Handleiding: 1.0.2

Installation & Usage Biometric Reader - NL. Biometric Reader - NL. Productie Versie: 7.0. Versienummer Handleiding: 1.0.2 Biometric Reader - NL Installation & Usage Biometric Reader - NL Productie Versie: 7.0 Versienummer Handleiding: 1.0.2 2013 Inepro B.V. Alle rechten gereserveerd Biometric Reader - NL De meest veelzijde

Nadere informatie

Gebruikershandleiding Portal. Eekels Elektrotechniek

Gebruikershandleiding Portal. Eekels Elektrotechniek Gebruikershandleiding Portal Eekels Elektrotechniek Inhoudsopgave 1 Installatie gebruikerssoftware... 3 1.1 Installatie Citrix Receiver... 5 2 Aanmelden op de Portal... 6 2.1 Werkwijze... 6 3 Extra instellingen

Nadere informatie

Linux Quickstart Cygwin via HTTP

Linux Quickstart Cygwin via HTTP Linux Quickstart Cygwin via HTTP Deze Quickstart-installatie is bedoeld voor mensen welke overnieuw moeten beginnen omdat hun laptop is gecrashed, of op een andere manier hun gegevens zijn kwijtgeraakt.

Nadere informatie

Auteurs boek: Vera Lukassen en René Valster Titel boek: Basis Computergebruik Versies: Windows 7 & Windows 8

Auteurs boek: Vera Lukassen en René Valster Titel boek: Basis Computergebruik Versies: Windows 7 & Windows 8 Auteurs boek: Vera Lukassen en René Valster Titel boek: Basis Computergebruik Versies: Windows 7 & Windows 8 2014, Serasta Uitgegeven in eigen beheer info@serasta.nl Eerste druk: Augustus 2014 ISBN: 978-94-91998-03-4

Nadere informatie

Insecurities within automatic update systems

Insecurities within automatic update systems Can patching let a cracker in?. Peter Ruissen Robert Vloothuis RP2 Project OS3 System and Network Engineering University of Amsterdam June 28, 2007 1 2 3 4 Linux distributies Java Runtime Environment Mozilla

Nadere informatie

ViSoft Premium. Nieuw in Update 2011-2 1 NIEUWE FUNCTIES. worden dan automatisch alle profielen vervangen en in 3D getoond.

ViSoft Premium. Nieuw in Update 2011-2 1 NIEUWE FUNCTIES. worden dan automatisch alle profielen vervangen en in 3D getoond. ViSoft Premium Nieuw in Update 2011-2 1 NIEUWE FUNCTIES 1.1 SCHLÜTER PROFIEL-VARIATIES worden dan automatisch alle profielen vervangen en in 3D getoond. De verbeterde manier om profielen te selecteren

Nadere informatie

Snel op weg met e.dentifier2

Snel op weg met e.dentifier2 Snel op weg met e.dentifier2 U kunt uw e.dentifier2 gekoppeld of los gebruiken. De verschillen tussen beide methoden leggen we hier uit. Ook vindt u hier antwoord op de veelgestelde vragen. Gekoppeld gebruik

Nadere informatie

Fedora 13. Hoe download je ISO images en maak je CD en DVD media. Fedora Documentation Project

Fedora 13. Hoe download je ISO images en maak je CD en DVD media. Fedora Documentation Project Fedora 13 ISO images naar schijf branden Hoe download je ISO images en maak je CD en DVD media Fedora Documentation Project Copyright 2010 Red Hat, Inc. and others. The text of and illustrations in this

Nadere informatie

CrashPlan PROe installatie handleiding. Versie 2.2-17-04-2016. Mac-Up! - CrashPlan PROe Installatie Handleiding - 1

CrashPlan PROe installatie handleiding. Versie 2.2-17-04-2016. Mac-Up! - CrashPlan PROe Installatie Handleiding - 1 CrashPlan PROe installatie handleiding Versie 2.2-17-04-2016 Mac-Up! - CrashPlan PROe Installatie Handleiding - 1 1 - Ga naar de gedownloade CrashPlanPROe_Mac-Up!.zip (staat standaard in jouw Downloads

Nadere informatie

HANDLEIDING SMTP DIENST BEDRIJVENWEB NEDERLAND B.V.

HANDLEIDING SMTP DIENST BEDRIJVENWEB NEDERLAND B.V. HANDLEIDING SMTP DIENST BEDRIJVENWEB NEDERLAND B.V. Uitgave : 1.0 KORTE OMSCHRIJVING In dit document wordt beschreven hoe u gebruik kunt maken van de SMTP dienst van Bedrijvenweb Nederland B.V. om e-mail

Nadere informatie

Externe toegang met ESET Secure Authentication. Daxis helpdesk@daxis.nl Versie 2.0

Externe toegang met ESET Secure Authentication. Daxis helpdesk@daxis.nl Versie 2.0 Externe toegang met ESET Secure Authentication Daxis helpdesk@daxis.nl Versie 2.0 Inhoudsopgave: Inhoudsopgave:... 1 Inleiding:... 2 Stap 1: Download eenmalig Eset Secure Authentication op uw smartphone...

Nadere informatie