SAFE PLAY. Een handleiding voor veilige BDSM. Soapoli-online

Transcriptie

1 SAFE PLAY Een handleiding voor veilige BDSM Soapoli-online

2 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Bladzijde 1 Inleiding Bladzijde 2 SOA Bladzijde 3-4 Needleplay/ naaldenspel Baldzijde 5 Bondage Bladzijde 5-6 Geslagen worden met een zweep Bladzijde 6 Snijden met een mes Bladzijde 7 Overzicht risicohandelingen Bladzijde 8 Nawoord Bladzijde 9 1 Bijlage I Desinfectie richtlijn RIVM Bladzijde 10-15

3 Inleiding In dit document vind je informatie over hoe je BDSM activiteiten kan uitvoeren zonder een infectieziekte/ SOA (seksueel overdraagbare aandoening) op te lopen. BDSM is een verzamelnaam voor Bondage sadomasochisme. De aanleiding om dit document te ontwikkelen kwam na een presentatie over de werkwijze van Soapoli-online tijdens de jaarvergadering van de VSSM, de vereniging van BDSM in Nederland. Tijdens deze jaarvergadering werd aan Soapoli-online de vraag gesteld welke handelingen veilig zijn, bij welke activiteiten extra aandacht moet worden besteed om SOA te voorkomen en wanneer een SOA onderzoek geadviseerd wordt. In de volgende hoofdstukken beschrijven we allereerst basisinformatie over SOA waarna we verder ingaan op specifieke aandachtspunten en risico s om SOA te voorkomen tijdens BDSM activiteiten. In dit document hebben we er voor gekozen naast veelvoorkomende SOA ook de infectieziekten hepatitis A en C bij de BDSM activiteiten te beschrijven. De BDSM onderdelen die in dit document specifiek worden behandeld zijn needle play, werken met een mes, het gebruik van zwepen en bondage. Met dit document hopen we mensen te ondersteunen om veilig te kunnen spelen, dit document bevat ten tijde van het schrijven een beperkt aantal BDSM onderdelen. Dit document is een eerste inventarisatie van BDSM acitiviteiten. Via reacties van de lezers hopen en verwachten we dat dit document nog vele aanpassingen en uitbreidingen zal ondergaan. We ontvangen dan ook graag een reactie op het werken met deze handleiding in de dagelijkse BDSM praktijk. Heb je vragen of opmerkingen over dit document, neem dan contact op met Soapoli-online. Dit kan telefonisch, kijk voor onze bereikbaarheid op of stuur een mail naar 2 Soapoli-online biedt anoniem & discreet soa laboratorium testen die thuis kunnen worden afgenomen via Door gebruik te maken van de SOA testwijzer op kunnen mensen anoniem hun risico op SOA controleren en ontvangen ze direct advies over welke soa test nodig is bij de verrichte seksuele handeling. Wekelijks bespreken we actuele onderwerpen in de blog op het gebied van seks en soa via Marlous Ratten en Klazien Visser Soapoli-online Augustus 2014

4 SOA Seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA), vroeger geslachtsziekten genoemd, zijn ziekten die worden overgedragen via seksueel contact. Jaarlijks lopen in Nederland naar schatting ruim mensen een SOA op. Sommige SOA hebben ernstige gevolgen als ze niet op tijd worden behandeld. Gelukkig zijn de meeste gemakkelijk te genezen. SOA zijn besmettelijk. Je kunt een SOA hebben zonder dat je er iets van merkt. Ook dan kun je een SOA zonder het te weten doorgeven aan sekspartners. Testen op SOA als je risico hebt gelopen is dan ook aan te raden. De meest voorkomende SOA in Nederland zijn: Chlamydia Genitale wratten Gonorroe Hepatitis B Herpes genitalis Syfilis HIV Aanvullend infectieziekten risico bij BDSM activiteiten Hepatitis A Hepatitis C 3 Hoe worden SOA overgedragen? SOA worden overgedragen via sperma, bloed, vaginaal vocht en slijmvliescontact. Slijmvliezen zitten onder andere in de anus, de penis, de vagina en de mond. De meeste SOA worden opgelopen bij onveilig vrijen. Onveilig vrijen is: Vaginale geslachtsgemeenschap zonder condoom (penis in vagina) Anale geslachtsgemeenschap zonder condoom (penis in anus) Orale seks (pijpen en beffen) zonder condoom of beflapje Gezamenlijk gebruik van seksattributen, zoals een dildo, zonder deze tussendoor schoon te maken. Slijmvliescontact (contact van de penis met de vagina, contact penis met de anus, contact penis met de mond, contact penis met andere penis) Penetratie (neuken) is voor het overdragen van bacteriële SOA niet noodzakelijk, met een wrijfcontact zonder bescherming van een condoom loop je al risico. Een aantal SOA is ook overdraagbaar via bloed. Hiv, hepatitis B, hepatitis C en syfilis kun je oplopen als gevolg van een bloedcontact. Je kan besmet raken via de naalden of andere attributen waarmee je de huid doorboort of die in aanraking komen met bloed, sperma, of vaginaal vocht van iemand anders. Hepatitis A wordt overgedragen via ontlasting. In het volgende hoofdstuk meer inhoudelijke informatie over het voorkomen van besmetting bij needle play, bondage, het gebruik van zwepen of een mes. Wanneer kan je betrouwbaar op SOA testen?

5 Iedere SOA heeft zijn eigen incubatietijd. De incubatietijd is de tijd tussen het risico contact en het moment dat het betrouwbaar getest kan worden. Hieronder kun je lezen hoeveel tijd dat per SOA is: Soa Chlamydia Gonorroe Syfilis Hiv Hepatitis B Incubatietijd 10 dagen 10 dagen 6 weken 3 maanden 3 maanden Infectieziekten Hepatitis A Hepatitis C Incubatietijd 3 maanden 3 maanden 4

6 Needle play/ naalden spel Wat is het? Needle play is het doorboren van de opperhuid met een naald. Risico s Het doorboren van de huid is een risico om bloed overdraagbare ziekten als syfilis, hepatitis B hepatitis C hiv op te lopen. Belangrijke hygiëne maatregelen: Gebruik bij needle play altijd steriel verpakte naalden. Gebruik de steriele naald eenmalig, zodra de naald de huid heeft doorboort en uit de huid wordt gehaald kan de naald niet nogmaals worden gebruikt. Ook niet als het voor dezelfde persoon is. Gooi de naald direct na gebruik in een afsluitbare naaldencontainer. Afsluitbare naaldencontainers zijn verkrijgbaar bij de apotheek en kunnen ook daar worden ingeleverd als ze vol zijn. Raadpleeg bijlage I Punt 2.4. Desinfectie van de huid, wondjes en handen. 5 Punt Handreiniging,-desinfectie. Het is belangrijk om voorafgaand aan de handeling je handen te desinfecteren raadpleeg hiervoor handreiniging en desinfectie. Het gebied waar je de naald door de huid wilt boren dient volgens bovengenoemde richtlijn te worden gedesinfecteerd. Zelfzorg maatregelen: Hepatitis B vaccinatie: bestaat uit 3 vaccinaties tegen hepatitis B in een schema van maanden, Vaccinatie geeft een langdurige bescherming tegen hepatitis B. Wat als je een infectie krijgt? Neem contact op met je huisarts indien je huid toch geïnfecteerd is geraakt. Bondage Wat is het? Een (seksueel) spel waarbij een van de partners vastgebonden of op vergelijkbare wijze in zijn of haar bewegingsvrijheid beperkt wordt. Risico s

7 Indien touw of andere materialen eerder zijn gebruikt en tussentijds niet zijn gereinigd en in contact zijn geweest met bloed, sperma, ontlasting of vaginaal vocht is er risico op: hepatitis A hepatitis B Hiv Belangrijke hygiëne maatregelen: Touw of andere materialen die gebruikt worden om bondage mee te praktiseren na gebruik reinigen. Raadpleeg bijlage I punt Thermische desinfectie textiel Zelfzorgmaatregelen: Hepatitis A & B vaccinatie: bestaat uit 3 vaccinaties tegen hepatitis A & B in een schema van maanden, Vaccinatie geeft een langdurige bescherming tegen hepatitis A en B. Geslagen worden met een zweep Wat is het? Een spel waarbij een van de partners de ander met een zweep slaat. Zweep en hardheid van het slaan kunnen verschillen. van plagen tot pijn ervaren van het slaan. Risico s 6 Indien de zweep of andere materialen eerder zijn gebruikt en tussentijds niet zijn gereinigd en in contact zijn geweest met bloed, sperma, ontlasting of vaginaal vocht is er risico op: hepatitis A hepatitis B Hiv Belangrijke hygiëne maatregelen: De zweep na gebruik reinigen. Raadpleeg bijlage I punt Thermische desinfectie textiel. Bepaal vooraf aan de reinigingsmethode uit welk materiaal de zweep is samengesteld. Zelfzorgmaatregelen: Hepatitis B vaccinatie: bestaat uit 3 vaccinaties tegen hepatitis B in een schema van maanden, Vaccinatie geeft een langdurige bescherming tegen hepatitis B.

8 Snijden met een mes Wat is het? Het snijden met een mes in de opperhuid huid. Het snijden kan variëren tot krassen in de huid of wat dieper gaan waarbij bloed kan vrijkomen. Risico s Indien het mes eerder is gebruikt om mee in een lichaam te snijden en tussentijds niet is gereinigd en in contact is geweest met bloed, sperma, ontlasting of vaginaal vocht is er risico op: syfilis hepatitis A hepatitis B Hiv Belangrijke hygiëne maatregelen: Het mes dient na gebruik gereinigd te worden. Raadpleeg hiervoor bijlage I punt Oppervlakken die met bloed of lichaamsvloeistoffen met zichtbare bloedsporen bevuild zijn of met andere zeer hardnekkige micro- Zelfzorgmaatregelen: Hepatitis B vaccinatie: bestaat uit 3 vaccinaties tegen hepatitis B in een schema van maanden, Vaccinatie geeft een langdurige bescherming tegen hepatitis B. 7

9 Overzicht Seksuele handelingen 8

10 Nawoord We willen iedereen bedanken voor het beantwoorden van onze vragen en het meelezen bij het tot stand komen van dit document. Onze bijzondere dank gaat uit naar dokter B. Mooyaart en de voorzitter van de VSSM. Marlous Ratten en Klazien Visser Soapoli-online E: I: Volg Er komt een vrouw bij de soapoli 9

11 Bijlage I Desinfectie richtlijnen RIVM 2.1 Chemische desinfectie oppervlakken 2.2 Chemische desinfectie instrumenten en voorwerpen 2.3 Thermische desinfectie instrumenten en textiel 2.4 Desinfectie van de huid, wondjes en handen Onder desinfectie wordt verstaan de in activering of reductie van de schadelijke micro-organismen op levenloze oppervlakken alsmede op de huid en slijmvliezen tot een aanvaardbaar niveau. Desinfectie van oppervlakken en instrumenten kan zowel chemisch als thermisch worden gerealiseerd. Thermische desinfectie verdient waar dat mogelijk is de voorkeur boven chemische desinfectie. Desinfectie is nodig voor instrumenten die in aanraking komen met de intacte huid of slijmvliezen. Desinfectie is ook nodig voor oppervlakken en instrumenten die bevuild zijn met schadelijke micro-organismen of met bloed of lichaamsvloeistoffen met zichtbare bloedsporen Chemische desinfectie oppervlakken Bij chemische desinfectie moet er verschil gemaakt worden tussen oppervlakken en voorwerpen die besmet zijn met schadelijke micro-organismen en oppervlakken en voorwerpen die met bloed of lichaamsvloeistoffen met zichtbare bloedsporen besmet zijn. Bij de laatst genoemde moeten hogere doseringen van de desinfectans gebruikt worden en zijn tevens meer persoonlijke beschermingsmaatregelen nodig. Verder wordt er verschil gemaakt tussen kleine en grote oppervlakken. Voor kleine oppervlakken is het gebruik van alcohol 70% toegestaan (gemakkelijk in gebruik en makkelijk verkrijgbaar), maar voor grote oppervlakken mag dit niet gebruikt worden in verband met de brandbaarheid en de kans op bedwelming. Voor grote oppervlakken wordt in deze standaardmethoden een chloorverbinding geadviseerd. Dit komt neer op het volgende advies: 10 Kleine oppervlakken (maximaal een oppervlakte van een ½ m²) met alcohol 70% Grote oppervlakken met chloorverbindingen (Na-hypochloriet, Na-dichloorisocyanuraat of tosylchlooramide, hier verder te noemen chloor ) Nota bene: Het gebruik van huishoudchloor (bleekmiddel) als desinfectiemiddel is bij de wet verboden Oppervlakken die besmet zijn met schadelijke micro-organismen (geen bloed) Werkwijze Voordat iets gedesinfecteerd kan worden moet er eerst gereinigd worden. Begin met schoon schoonmaakmateriaal en draag plastic handschoenen om jezelf te beschermen. 1. Kleine oppervlakken (< ½ m²)

12 Trek plastic handschoenen aan Neem bevuiling op met keukenrolpapier Gooi vervuild papier en handschoenen direct weg Trek nieuwe handschoenen aan Reinig het oppervlak met een allesreiniger Spoel het oppervlak na met schoon water en droog het met een schone doek of papier Dep op de plek waar de bevuiling zat met alcohol 70% en laat de alcohol aan de lucht drogen. 2. Grote oppervlakken Trek plastic handschoenen aan Neem bevuiling op met grote hoeveelheden keukenrolpapier en gooi dit weg in een plastic vuilniszak. Gooi ook de handschoenen direct weg Trek nieuwe plastic handschoenen aan Reinig het oppervlak met een allesreiniger Spoel het oppervlak na met schoon water en droog het met een schone doek of papier Dosering 250 ppm chloor Los één chloortablet op in zes liter handwarm water. Hierbij wordt uitgegaan van tabletten met 1,5 gram actief chloor per tablet. Er zijn ook tabletten in de handel met 1,0 gram actief chloor per tablet, in dat geval moet er één tablet worden opgelost in vier liter water 11 Sop het oppervlak hiermee in en laat het minimaal vijf minuten inwerken Spoel het oppervlak daarna schoon met schoon water Gooi na het desinfecteren de schoonmaakmaterialen weg of was ze op 60 C Oppervlakken die met bloed of lichaamsvloeistoffen met zichtbare bloedsporen bevuild zijn of met andere zeer hardnekkige micro-organismen Werkwijze Voordat iets gedesinfecteerd kan worden moet er eerst gereinigd worden. Begin met schoon schoonmaakmateriaal en draag plastic handschoenen om jezelf te beschermen. 1. Kleine oppervlakken (< ½ m²) Trek plastic handschoenen aan Neem bevuiling op met keukenrolpapier Gooi vervuild papier en handschoenen direct weg Trek nieuwe handschoenen aan Reinig het oppervlak met een allesreiniger Spoel het oppervlak na met schoon water en droog het met een schone doek of papier

13 Dep op de plek waar de bevuiling zat met alcohol 70% en laat de alcohol aan de lucht drogen. 2. Grote oppervlakken Draag een veiligheidsbril Ventileer de ruimte waarin gewerkt wordt (zet een raam open) Trek plastic handschoenen aan Neem bevuiling op met grote hoeveelheden keukenrolpapier en gooi dit weg in een plastic vuilniszak. Gooi ook de handschoenen direct weg Trek nieuwe plastic handschoenen aan Reinig het oppervlak met een allesreiniger Spoel het oppervlak na met schoon water en droog het met een schone doek of papier Dosering 1000 ppm chloor Los één chloortablet op in anderhalve liter handwarm water. Hierbij wordt uitgegaan van tabletten met 1,5 gram actief chloor per tablet. Er zijn ook tabletten in de handel met 1,0 gram actief chloor per tablet, in dat geval moet er één tablet worden opgelost in één liter water Sop het oppervlak hiermee in en laat het minimaal vijf minuten inwerken Spoel het oppervlak daarna schoon met schoon water Gooi na het desinfecteren de schoonmaakmaterialen weg of was ze op 60 C Chemische desinfectie instrumenten en voorwerpen Instrumenten en voorwerpen die besmet zijn met schadelijke micro-organismen (geen bloed) en ondergedompeld kunnen worden Werkwijze Trek plastic handschoenen aan Reinig het instrument met een allesreiniger Spoel het instrument na met schoon water en droog het met een schone doek of papier Dosering alcohol 70% of 250 ppm chloor. Los één chloortablet op in zes liter handwarm water. Hierbij wordt uitgegaan van tabletten met 1,5 gram actief chloor per tablet. Er zijn ook tabletten in de handel met 1,0 gram actief chloor per tablet, in dat geval moeten er één tablet opgelost worden in vier liter water. Zorg dat de materialen die gedesinfecteerd moeten worden goed gereinigd, afgespoeld en gedroogd zijn Dompel de gereinigde materialen onder in het water met chlooroplossing Laat de materialen minimaal vijf minuten ondergedompeld liggen Neem de materialen met schone handschoenen uit de bak Spoel ze na met schoon water.

14 Leg ze te drogen op een schone doek Berg ze bij voorkeur op in een schone lade of kast. Gooi de chlooroplossing na gebruik weg Instrumenten en voorwerpen die met bloed of lichaamsvloeistoffen met zichtbare bloedsporen bevuild zijn of met andere zeer hardnekkige micro-organismen en ondergedompeld kunnen worden Werkwijze standaardmethode maar neem de volgende extra maatregelen en verhoog de dosering: - Draag een veiligheidsbril Ventileer de ruimte waarin gewerkt wordt (zet een raam open) Dosering 1000 ppm chloor. Los één chloortablet op in anderhalve liter handwarm water. Hierbij wordt uitgegaan van tabletten met 1,5 gram actief chloor per tablet. Er zijn ook tabletten in de handel met 1,0 gram actief chloor per tablet, in dat geval moet er één tablet worden opgelost in één liter water Thermische desinfectie instrumenten en textiel De meest effectieve vorm van desinfectie is blootstelling aan heet water van C of aan stoom. Thermische desinfectie is bedoeld voor instrumenten en materialen die niet voor invasieve ingrepen worden gebruikt. Instrumenten die wel voor invasieve ingrepen worden gebruikt moeten steriel zijn Thermische desinfectie instrumenten Werkwijze: - Reinig en spoel de instrumenten voorafgaand aan de desinfectie. - Gebruik een schone (uitkook)pan en zo nodig een keukenthermometer. - Breng water aan de kook en laat de instrumenten minimaal 1 minuut op 100 C doorkoken. - Neem de instrumenten met een korentang uit de pan. - Leg ze te drogen op een schone doek. - Berg ze bij voorkeur op in een schone lade of kast Thermische desinfectie textiel Werkwijze: - Verzamel het textiel in een wasmand. - Was met gebruik van een totaalwasmiddel (dus geen fijnwasmiddel of wasmiddelen die bestemd zijn voor speciale kleuren etc.) bij een temperatuur van 60C.

15 - Was op een standaardwasprogramma met centrifugeren. - Gebruik geen verkorte wasprogramma s. - Het gebruik van een wasdroger wordt aangeraden. - Bewaar schoon en vuil textiel niet in dezelfde ruimte. Bewaar het schoon textiel in een schone en stofvrije ruimte tot gebruik Desinfectie van de huid, wondjes en handen Huiddesinfectie Huiddesinfectie is nodig voorafgaand aan een invasieve ingreep. Dit betreft ingrepen waarbij de huiden of slijmvliesbarrière wordt doorbroken, maar die niet op een operatiekamer plaatsvinden. Huiddesinfectie is niet nodig bij het geven van injecties. Aanbevolen desinfectantia voor de huid: - 1% jodium in alcohol 70% of - chloorhexidine 0,5% in alcohol 70% of - alcohol 70% Aanbevolen desinfectantia voor het slijmvlies: 14 - povidon jodium 10% of - chloorhexidine 0,5% in water Inwerktijd: 10 tot 60 seconden - wacht totdat de desinfectans op de huid gedroogd is Wonddesinfectie Wonddesinfectie is nodig wanneer er sprake is van een beet-, snij-, of schaafwond. Aanbevolen desinfectantia Betadine alcohol 70% Op Betadine staat een houdbaarheidsdatum vermeld. Let daarop! Handreiniging,-desinfectie Handreiniging of -desinfectie vindt plaats ter voorkoming van overdracht van transiënte flora. Handreiniging of -desinfectie wordt beschouwd als de belangrijkste maatregel om het risico van

16 overdracht van micro-organismen van de ene persoon naar de andere of van het ene lichaamsdeel naar het andere te verminderen. Handreiniging is het verwijderen van vuil en transiënte flora op de handen. De handen worden gewassen met water en vloeibare zeep en vervolgens goed gedroogd aan een papieren handdoek. Handdesinfectie is het verminderen van de transiënte en de residente flora die op de handen aanwezig is. De handen worden ingewreven met handalcohol. De handen aan de lucht laten drogen. In principe kunnen handreiniging en handdesinfectie als gelijkwaardige methoden beschouwd worden. De keuze voor reiniging of desinfectie zal dan ook bepaald worden door de praktische uitvoerbaarheid en de mate en soort bevuiling van de handen. Indicaties voor handreiniging/-desinfectie: - Handreiniging of -desinfectie vindt altijd plaats: - na toiletgang - na snuiten van de neus - na hoesten en niezen - na lichamelijk onderzoek - na contact met lichaamsvochten, secreta, excreta, slijmvliezen of niet-intacte huid 15 - na verpleegtechnische handelingen - voorafgaand aan een invasieve ingreep - voor wondbehandeling of verzorging - Bij patiënten/cliënten met een verminderde weerstand bovendien op de volgende momenten: - voor vluchtige contacten zoals hand geven, pols tellen etc. - voor lichamelijk onderzoek - voor het wassen