Communiceren met patiënten met beperkte

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Communiceren met patiënten met beperkte"

Transcriptie

1 Deelsessie 2. Communiceren met patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden #ZKH19

2 Jany Rademakers Hoofd Onderzoek Nivel en Hoogleraar Maastricht University Sessievoorzitter #ZKH19

3 Workshop Gezondheidsvaardigheden Utrecht, 2 april 2019 Jany Rademakers Nivel, Utrecht CAPHRI, Maastricht University

4 Doel workshop Wat zijn gezondheidsvaardigheden en hoe hangen ze samen met gezondheidsuitkomsten? Tegen welke problemen lopen professionals aan in de zorg aan mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden? Welke activiteiten/interventies zijn er om de zorg aan deze groep mensen/patiënten te verbeteren? Eigen ervaringen van deelnemers Suggesties voor implementatie en/of verder onderzoek

5 Programma Introductie Jany Rademakers Drie korte presentaties van activiteiten/interventies: Adam de Jong (Stichting Lezen & Schrijven) José Sanders (Radboud Universiteit) Margreet Aussems/Jeanine van der Giessen (UMC Utrecht) Interactief gedeelte: Eigen ervaringen Implementatie effectieve interventies Suggesties voor verder onderzoek

6 Gezondheidsvaardigheden = vermogen van individuen om informatie over gezondheid te verkrijgen, begrijpen en te kunnen toepassen bij het nemen van aan gezondheid gerelateerde beslissingen Functionele vaardigheden (lezen, schrijven en rekenen) Cognitieve vaardigheden (kennis en informatieverwerking) Health literacy Psychologische en sociale vaardigheden (motivatie, zelfvertrouwen, eigen effectiviteit etc.) 6

7 Weten is nog geen doen Rapport WRR april 2017

8 Hoe gezondheidsvaardig is NL? 2,5 miljoen laaggeletterden (18%). Ruim drie op de tien Nederlanders (36%) heeft problemen met het vinden, begrijpen, beoordelen en/of toepassen van informatie. Eén op de twee Nederlanders (48%) heeft moeite met eigen regie over gezondheid, ziekte en zorg.

9 Om welke mensen gaat het dan? Relatief vaker om: Lager opgeleiden (met name functionele vaardigheden) Mensen met cognitieve beperkingen Ouderen Mannen Migranten maar: ook afhankelijk van situatie en context!

10 Beperkte gezondheidsvaardigheden naar opleidingsniveau

11 Zelfmanagement en medicatiegebruik Zorggebruik Communicatie met hulpverleners Kennis en informatie Gezondheidsvaardigheden Leefstijl Deelname aan preventie en screening

12 Impact op zorgproces en -uitkomsten Slechtere gezondheidsuitkomsten WHO: centrale determinant verklaring gezondheidsverschillen naar SES / opleidingsniveau Ervaren kwaliteit van zorg minder goed minder persoonsgericht Meer zorggebruik Hogere kosten gezondheidszorg

13 13

14 14

15 Top 5 oplossingen Top 5 aanbevolen oplossingen 1.Terugvraag methode (teach back) 2. Visuele hulpmiddelen 3. Meer tijd nemen 4. Iemand meebrengen en naasten betrekken bij de zorg 5. Eenvoudig taalgebruik 15

16 Take home messages Mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden hebben: Slechtere gezondheidsuitkomsten Minder goede ervaringen met de zorg Gezondheidsvaardigheden omvatten meer dan lezen, kennis, informatieverwerking doenvermogen Interventies zijn nodig in verchillende fasen van het zorgproces zowel aan de kant van de zorg (hulpverlener en organisatie) als van de patiënt

17 Prof. dr. Jany Rademakers HOOFD ONDERZOEKSAFDELING NIVEL HOOGLERAAR HUISARTSGENEESKUNDE, CAPHRI, UNIVERSITEIT MAASTRICHT

18 Adam de Jong Senior Beleidsmedewerker Stichting Lezen en Schrijven #ZKH19

19 Beperkte basisvaardigheden Adam de Jong

20 Doel Kennisoverdracht o Waarom aparte aandacht voor laaggeletterdheid? o Wie zijn laaggeletterd? Praktijkvoorbeelden o Hoe houden ziekenhuizen rekening met laaggeletterdheid? 11 april 2019

21 11 april 2019

22 11 april 2019

23 Waarom aparte aandacht voor laaggeletterden? 11 april 2019

24 11 april 2019

25 11 april 2019

26 11 april 2019

27 Laaggeletterdheid in soorten en maten 11 april 2019

28 11 april 2019

29 11 april 2019

30 11 april 2019

31 Wat zien we in ziekenhuizen gebeuren? Gedreven trekkers belangrijk; lange adem Begint vaak bij communicatie Geen core business van zorgprofessionals Inzet RvB Borging in beleid kwaliteit en veiligheid 11 april 2019

32 1) Toegankelijkheid Site, patiënten-portal, bewegwijzering en algemene folders 11 april 2019

33 11 april 2019

34 11 april 2019

35 11 april 2019

36 11 april 2019

37 2) Persoonlijke communicatie Zorgprofessional-patient: gesprekken, infomateriaal en brieven 11 april 2019

38 11 april 2019

39 3) Patiënteneducatie Verbeteren gezondheidsvaardigheden patiënt 11 april 2019

40 11 april 2019

41 4) Educatie van medewerkers Verbeteren veiligheid en kwaliteit door scholing van oa beveiligers en schoonmaakpersoneel 11 april 2019

42 11 april 2019

43 OPL Omdenken Participatie Laaggeletterden No show Digitale trajecten. 11 april 2019

44 Contactinfo Adam de Jong Senior Beleidsmedewerker Stichting Lezen & Schrijven 11 april 2019

45 Waarom aparte aandacht voor laaggeletterden? Basisvaardigheden belangrijke oorzaak van beperkte gezondheidsvaardigheden Toenemende techniek => grotere kloof Aantal laaggeletterden neemt nog steeds toe Kosten 253 miljoen Verhogen niveau patiënt = structurele aanpak beperkte gezondheidsvaardigheden 11 april 2019

46 Wat zijn de kosten? No show Overbehandeling Kwalitatief mindere resultaten Stokkende innovaties o Samen beslissen o Patiënten-portal 253 miljoen euro (PWC) 11 april 2019

47 Laaggeletterdheid in soorten en maten 18% van de Nederlandse bevolking van 16 jaar en ouder (2,5 miljoen volwassenen) heeft grote moeite met lezen, schrijven en/of rekenen. Nt1 en Nt2 Technisch lezen en schrijven begrijpen toepassen 11 april 2019

48 Wat maakt de aanpak lastig? Onzichtbaar door gekozen oplossingen of verbale vaardigheid Schaamte en weerstand tegen scholing Onwetend over de mogelijkheden 11 april 2019

49 Wat zien we in ziekenhuizen gebeuren? Gedreven trekkers belangrijk; lange adem Begint vaak bij communicatie Geen core business van zorgprofessionals Inzet RvB Borging in beleid kwaliteit en veiligheid 11 april 2019

50 1) Toegankelijkheid Site, patiënten-portal, bewegwijzering en algemene folders Agendering en bewust worden o Betrekken Taalambassadeurs o e-learning o Diverse aktiviteiten en workshops Aanpassen en herschrijven voorlichtingsmateriaal o Testpanel Gastvrouwen 11 april 2019

51 2) Persoonlijke communicatie Zorgprofessional-patient: gesprekken, infomateriaal en brieven Gericht voorlichtingsmateriaal ontwikkelen/herschrijven o Testpanels Leren herkennen: o Teach back methode o Contextgerichte vragen o Taalverkenner o Registratie Extra aandacht/tijd geven 11 april 2019

52 3) Patiënteneducatie Verbeteren gezondheidsvaardigheden patiënt Doorverwijzen en motiveren o Training motiverende gespreksvoering Taalpunt in ziekenhuis o Samenwerking met Taalhuis Pilots patiënteneducatie 11 april 2019

53 4) Educatie van medewerkers Verbeteren veiligheid en kwaliteit door scholing van oa beveiligers en schoonmaakpersoneel Ondertekenen Taalakkoord Herkennen o Taalmeter Trainingen aanbieden 11 april 2019

54 José Sanders Hoogleraar Narratieve Communicatie Radboud Universiteit #ZKH19

55 Moeilijkheden en mogelijkheden van verhalen voor laag-gezondheidsgeletterden José Sanders Seminar Begrijpelijke Ziekenhuiscommunicatie in een Veranderende Maatschappij Workshop Gezondheidsvaardigheden Universiteit Utrecht - 2 april 2019

56 56 Dubbeldam, Sanders, Spooren, Meijman en vd Haak, to appear

57 Géén verhaal Mazelen zijn een erg besmettelijke en wegens de complicaties gevaarlijke ziekte. Door vaccinatie komt de ziekte vrijwel niet meer voor, maar als de vaccinatiegraad beneden een kritische grens komt, kan de ziekte toch weer uitbreken. Vaccinatie is dus verstandig. Uiteenzetting met Verhaal (exemplar) Mazelen zijn een erg besmettelijke en wegens de complicaties gevaarlijke ziekte. Door vaccinatie komt de ziekte vrijwel niet meer voor, maar als de vaccinatiegraad beneden een kritische grens komt, kan de ziekte toch weer uitbreken. In 2014 werd dat voor een 8 maanden oude baby in Den Haag bijna fataal. Hij werd besmet met de mazelen door een kind van de naastgelegen buitenschoolse opvang dat niet was ingeënt. Vaccineren is dus verstandig. 57

58 Demonstratief verhaal ( VAN BUITEN ) Wendy kreeg waarschuwingen via het internet en liet de kinderen niet vaccineren. Een aantal jaren later was er opeens een mazelenuitbraak op de BSO. Haar oudste werd ziek, en stak ook een kindje in de naastgelegen babygroep aan. De baby werd zó ziek dat hij bijna stierf. 58

59 Invasief verhaal ( VAN BINNEN ) Wendy besloot de jongens te laten vaccineren. Ze hoorde wel allerlei waarschuwingen, maar mazelen waren een gevaarlijke ziekte, DUS inenten was echt het verstandigst. Toen was er opeens een mazelenuitbraak in de crèche. Toch maar goed dat ze het gedaan had! 59

60 Storybridging NWO/ZonMW Begrijpelijke Taal-projectVrachtwagenchauffeurs Sustainable employability 1. Verhalen ophalen doelgroep interviewen downward social comparison frustratie bij intenders

61 Storybridging 2. Analyse van bestaande voorlichting Impliciete pragmatische argumentatie overschat de doelgroep Beschouwen doelgroep als non-intenders zonder aandacht voor coping strategieën Stigmatiserende beelden

62 Storybridging 3. Getailorde interventies authentieke ik-verhalen woordgebruik van doelgroep Risk-verhaal negatieve emotie intentie Copingstrategie-verhaal positieve emotie intentie

63 Storybridging door narratieve gezondheidsinterventies Identificatie & transportatie narrative engagement 1. gemakkelijke verwerking 2. geen tegenargumenten 3. aantrekkelijke rolmodellen 4. betekenis & zingeving 63

64 Jeanine van der Giessen Onderzoeker Genetica UMC Utrecht Margreet Ausems Klinisch Geneticus UMC Utrecht #ZKH19

65 Effectieve communicatie over erfelijkheidsonderzoek bij kanker Margreet Ausems, klinisch geneticus UMC Utrecht Werkconferentie Begrijpelijke Ziekenhuiscommunicatie in een Veranderende Maatschappij Workshop Gezondheidsvaardigheden, 2 april 2019

66 Erfelijkheidsonderzoek bij (borst)kanker; waarom belangrijk? Klinische besluitvorming ondersteunen Risico-inschatting patiënt verhoogde kans op andere vorm van kanker Preventieve maatregelen Risico-inschatting familieleden Voorspellend DNA-onderzoek familieleden preventieve maatregelen prenatale diagnostiek preïmplantatie genetische diagnostiek (PGD)

67 Els van Riel Jeanine van der Giessen

68

69

70 Toegang tot erfelijkheidsonderzoek bij kanker niet voor iedereen gelijk Lager opgeleide patiënten en patiënten met een migratieachtergrond of beperkte gezondheidsvaardigheden significant minder vaak verwezen voor erfelijkheidsonderzoek bij kanker van invloed op behandeling en preventieve maatregelen voor bepaalde groepen patiënten en hun familieleden Knelpunten bij verwijzing herkennen laaggeletterdheid/beperkte gezondheidsvaardigheden effectief bespreken van erfelijkheidsonderzoek bij borstkanker is struikelblok

71 Alleen signaleren is niet genoeg! Project Erfo4all: interventie op maat, ontwikkeld samen met patiënten en zorgprofessionals Doel: aanbieden van borstkanker erfelijkheidsonderzoek aan alle vrouwen die hiervoor in aanmerking komen op basis van de landelijke richtlijn Borstkanker Vorm: trainingsprogramma voor zorgprofessionals (chirurgen, gespecialiseerd verpleegkundigen)

72 Project Erfo4all Aanpak en voorlopige resultaten Jeanine van der Giessen, onderzoeker afd. Genetica UMC Utrecht

73 Erfo4all programma: communicatie op maat over erfelijkheidsonderzoek vanwege borstkanker Kennismodule: feiten en cijfers ervaringsverhalen adviezen voor herkennen, bespreken en verwijzen Training op locatie: casuïstiek uit praktijk oefenen met trainingsactrice herkennen en bespreken: o toepassen terugvraagmethode

74 Erfo4all trainingsprogramma Regio Utrecht 1. UMC Utrecht 2. Diakonessenhuis Utrecht 3. Meander Medisch Centrum Amersfoort 4. Gelre Ziekenhuizen, Apeldoorn 5. Antonius Ziekenhuis, Utrecht 6. Rivas Zorggroep, Beatrix Ziekenhuis Gorinchem 7. Ziekenhuis St. Jansdal, Harderwijk 8. Ziekenhuis Rivierenland Tiel 9. Alexander Monro Ziekenhuis, Bilthoven Regio Amsterdam 10. VUmc, Amsterdam 11. Rode Kruis Ziekenhuis, Beverwijk 12. Noord West ziekenhuis groep, locatie Alkmaar 13. Waterland ziekenhuis, Purmerend 14. Zaans Medisch Centrum, Zaandam 15. OLVG, Amsterdam 16. BovenIJ ziekenhuis, Amsterdam Noord Regio Rotterdam 17. Erasmus MC, Rotterdam 18. Sint Franciscus Gasthuis & Vlietland, Rotterdam 19. IJsselland Ziekenhuis, Capelle aan de IJssel 73 zorgprofessionals

75 Evaluatie Erfo4all Beoordeling training door zorgprofessionals Methode: evaluatieformulier na de groepstraining Effect trainingsprogramma (bewustwording, kennis, vaardigheden) Methode: voor- en nameting met digitale vragenlijst bij zorgprofessionals die deelnemen aan Erfo4all trainingsprogramma Effect op verwijzen naar erfelijkheidsonderzoek bij borstkanker naar afdeling Genetica Methode: registratie (18 maanden) van kenmerken van adviesvragers op polikliniek genetica in vier academische centra in Nederland (Regio s Utrecht, Amsterdam en Rotterdam).

76 Voor- en nameting (n=66/n=37) Bewustwording Kennis voormeting 82% onvoldoende bewust van impact problematiek op bespreken erfelijkheidsonderzoek 41% denkt dat LG/BGV vooral voorkomt bij mensen met migratie achtergrond 88% heeft onvoldoende kennis over gewoonten en gebruiken bij patiënten met migratieachtergrond nameting 35% onvoldoende bewust van impact problematiek op bespreken erfelijkheidsonderzoek 97% geeft aan zich door de training meer bewust te zijn van de problematiek 27% denkt dat LG/BGV vooral voorkomt bij mensen met migratie achtergrond 54% heeft onvoldoende kennis over gewoonten en gebruiken bij patiënten met migratieachtergrond

77 voormeting nameting Eigen effectiviteit herkennen LG/BGV 39 % 57 % effectief bespreken 18 % 73 % omgaan met taalbarrière 39 % 70 % cultureel sensitief comm. 30 % 78 % Door trainingsprogramma: beter in staat om comm. af te stemmen beter in staat om op maat te communiceren toepassen uitleg in begrijpelijke taal toepassen terugvraagmethode % % - 41 % ((zeer) regelmatig) - 62 % ((zeer) regelmatig)

78 Conclusie Training in effectieve communicatie over borstkanker erfelijkheidsonderzoek met patiënten die laaggeletterd zijn, met lage gezondheidsvaardigheden of met een migratieachtergrond, lijkt veelbelovend.

79 Q&A #ZKH19

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Care and Public Health Research Institute

Nadere informatie

De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken?

De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken? De patiënt als partner in de zorg: gaat dat echt lukken? Prof. dr. Jany Rademakers NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg CAPHRI Maastricht University Vakgroep Huisartsgeneeskunde,

Nadere informatie

Gezondheidsvaardigheden in Nederland

Gezondheidsvaardigheden in Nederland Gezondheidsvaardigheden in Nederland ontwikkelingen in onderzoek, beleid en praktijk Jany Rademakers NIVEL, Utrecht Gezondheidsvaardigheden op de agenda in Nederland (1) 2010 Alliantie Gezondheidsvaardigheden

Nadere informatie

Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen

Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen Zelfmanagement bij mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden door verstandelijke beperkingen Een speciale uitdaging voor het huisartsenteam en het steunnetwerk Dr. Jany Rademakers, NIVEL Drs. Jeanny

Nadere informatie

Feiten & cijfers gezondheidsvaardigheden

Feiten & cijfers gezondheidsvaardigheden Feiten & cijfers gezondheidsvaardigheden De laatste stand van zaken op het gebied van wetenschappelijk onderzoek. Door: Mirjam Fransen (Amsterdam UMC, Sociale Geneeskunde, locatie AMC) en Jany Rademakers

Nadere informatie

De kunst van elkaar begrijpen

De kunst van elkaar begrijpen De kunst van elkaar begrijpen Omgaan met beperkte gezondheidsvaardigheden in de dagelijkse praktijk Congres De patiënt aan het roer in de zorg!? Utrecht, 12 april 2019 2 Zorg op maat; beter aansluiten

Nadere informatie

Zelfmanagement voor iedereen haalbaar?

Zelfmanagement voor iedereen haalbaar? Zelfmanagement voor iedereen haalbaar? dr. Monique Heijmans NIVEL Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg 29 juni academische werkplaats Context Groeiende zorgvraag door toename chronische

Nadere informatie

Onderzoek naar gezondheidsvaardigheden in psychosociale oncologie

Onderzoek naar gezondheidsvaardigheden in psychosociale oncologie Onderzoek naar gezondheidsvaardigheden in psychosociale oncologie Dr Mirjam Fransen Amsterdam UMC, Universiteit van Amsterdam Afdeling Sociale Geneeskunde, locatie AMC Deze presentatie 1. Waarom onderzoek

Nadere informatie

Terugvraagmethode. Monique Heijmans, Nivel Geesje Tomassen, Zelfstandig adviseur Hester van Bommel, Pharos

Terugvraagmethode. Monique Heijmans, Nivel Geesje Tomassen, Zelfstandig adviseur Hester van Bommel, Pharos Terugvraagmethode Monique Heijmans, Nivel Geesje Tomassen, Zelfstandig adviseur Hester van Bommel, Pharos Tweet mee: #3xG 6 december 2018 Geletterd > Gezondheidsvaardig > Gezond (3xG) Aanleiding: Beter

Nadere informatie

Ruwe sterftecijfers ziekenhuizen

Ruwe sterftecijfers ziekenhuizen Ruwe sterftecijfers ziekenhuizen Klinische opname Ziekenhuis Plaats Dagopname Dagmortaliteit Klinische mortaliteit % dag % kliniek Stg. Medisch Centrum Alkmaar Alkmaar 30.641 33.947 0 765 0,00 2,25 Ziekenhuisgroep

Nadere informatie

Heeft u laaggeletterde patiënten in beeld? Gudule Boland PhD Programmaleider Verantwoord medicijngebruik bij migranten en laaggeletterden

Heeft u laaggeletterde patiënten in beeld? Gudule Boland PhD Programmaleider Verantwoord medicijngebruik bij migranten en laaggeletterden Heeft u laaggeletterde patiënten in beeld? Gudule Boland PhD Programmaleider Verantwoord medicijngebruik bij migranten en laaggeletterden Dr. Dr. Karen Hosper 1 2 3 4 5 Even reclame maken: www.pharos.nl/patientenaanhetwoord

Nadere informatie

Welkom op het seminar!

Welkom op het seminar! Begrijpelijke Ziekenhuiscommunicatie in een Veranderende Maatschappij Hoe ziekenhuizen beter kunnen communiceren met patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden en met diverse culturele achtergronden

Nadere informatie

Bijlage 1 Gewogen gemiddelde

Bijlage 1 Gewogen gemiddelde Bijlage 1 Gewogen gemiddelde Rang Ziekenhuis Type Gewogen Verhouding gemiddelde dagverpleging / ligduur klinische verpleegdagen 1 Zaans Medisch Centrum Perifeer 2,33 36% 2 St. Anna Zorggroep Perifeer 2,36

Nadere informatie

Toegang tot klinische genetica voor borstkankerpatiënten, wat kan beter?

Toegang tot klinische genetica voor borstkankerpatiënten, wat kan beter? Toegang tot klinische genetica voor borstkankerpatiënten, wat kan beter? Margreet Ausems, klinisch geneticus UMC Utrecht 8e Mammacongres Harderwijk, 3 februari 2017 Erfelijkheidsonderzoek vanwege kanker

Nadere informatie

Goed Begrepen. Laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden In de zorg. Majorie de Been 6 november 2017

Goed Begrepen. Laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden In de zorg. Majorie de Been 6 november 2017 Goed Begrepen Laaggeletterdheid en beperkte gezondheidsvaardigheden In de zorg Majorie de Been 6 november 2017 John Cleese legt uit: Brain https://www.youtube.com/watch?v=dxqavrj8liq de professional: Ik

Nadere informatie

Opleiden voor Public Health. Prof dr Gerhard Zielhuis Epidemiologie, UMC St Radboud

Opleiden voor Public Health. Prof dr Gerhard Zielhuis Epidemiologie, UMC St Radboud Opleiden voor Public Health Prof dr Gerhard Zielhuis Epidemiologie, UMC St Radboud Public Health = alles wat we doen om de volksgezondheid te verbeteren Cellen > individuen -> maatschappij Preventie Effectiviteit

Nadere informatie

Hoe vind je laaggeletterde bijstandsgerechtigden? Hannah Oostendorp (gemeente Elburg) & Anna van den Boogaard (L&S)

Hoe vind je laaggeletterde bijstandsgerechtigden? Hannah Oostendorp (gemeente Elburg) & Anna van den Boogaard (L&S) Hoe vind je laaggeletterde bijstandsgerechtigden? Hannah Oostendorp (gemeente Elburg) & Anna van den Boogaard (L&S) Voorstellen Voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid. Agenderen. Ondersteuningsprogramma

Nadere informatie

Gezonde Taal UMC Utrecht. Jeanine van der Giessen, afd zorgcommunicatie UMC Utrecht

Gezonde Taal UMC Utrecht. Jeanine van der Giessen, afd zorgcommunicatie UMC Utrecht Gezonde Taal UMC Utrecht Jeanine van der Giessen, afd zorgcommunicatie UMC Utrecht In UMC Utrecht zet al vanaf 2012 een duidelijke lijn uit op het gebied van begrijpelijke taal in de zorg. Tweesporenbeleid:

Nadere informatie

Ziekenhuis: positie op ranglijst plus plaatsnaam

Ziekenhuis: positie op ranglijst plus plaatsnaam Ziekenhuis: positie op ranglijst plus plaatsnaam Percentage van de ondervraagden dat specialisme goed vindt Anaesthesie/pijnbestrijding Oss, Ziekenhuis Bernhoven 56 Rotterdam, Ikazia ziekenhuis 47 Nieuwegein/Utrecht,

Nadere informatie

voldoet niet aan minimale kwaliteitsnormen van CZ

voldoet niet aan minimale kwaliteitsnormen van CZ Overzicht kwaliteitscategorieën bariatrische chirurgie (revisie 01-01-2012) beste zorg Ziekenhuizen die volgens de kwaliteitskaders van CZ als beste scoren worden als voorkeursziekenhuis bestempeld: deze

Nadere informatie

Gezondheidsvaardigheden in de Nederlandse volwassen bevolking Het doel van het eerste deel van dit proefschrift, was te onderzoeken in hoeverre

Gezondheidsvaardigheden in de Nederlandse volwassen bevolking Het doel van het eerste deel van dit proefschrift, was te onderzoeken in hoeverre Samenvatting Inleiding In Nederland wordt van burgers verwacht dat zij een zelfstandige en verantwoordelijke rol vervullen met betrekking tot hun gezondheid en zorg. Dit is het gevolg van verschillende

Nadere informatie

Ruwe Sterftecijfers Ziekenhuizen

Ruwe Sterftecijfers Ziekenhuizen Ziekenhuis Plaats DagOpname Klinische Opname Franciscus Ziekenhuis Roosendaal 13.986 15.21 Atrium Medisch Centrum Parkstad Heerlen 31.453 30.128 Orbis medisch en zorgconcern Sittard-Geleen 28.194 18.29

Nadere informatie

Workshop 2: Signalering en diagnostiek

Workshop 2: Signalering en diagnostiek Workshop 2: Signalering en diagnostiek Dr. Jennifer van den Broeke onderzoeker, senior projectleider/adviseur Ouderen en gezondheid j.broeke@pharos.nl Wie in de zaal? Heeft u oudere patiënten (55+) met

Nadere informatie

De effectiviteit van preventieve. voorlichting aan migrantenouders in. Rotterdam over ggz problematiek en. licht verstandelijke beperking

De effectiviteit van preventieve. voorlichting aan migrantenouders in. Rotterdam over ggz problematiek en. licht verstandelijke beperking Nuray Dogan Nadia el Gharnati Erasmus Universiteit 19-11-2015 De effectiviteit van preventieve voorlichting aan migrantenouders in Rotterdam over ggz problematiek en licht verstandelijke beperking De Rotterdamse

Nadere informatie

Toegang tot erfelijkheidsadvisering in de oncogenetica. Dr. Margreet Ausems Klinisch geneticus, UMCU

Toegang tot erfelijkheidsadvisering in de oncogenetica. Dr. Margreet Ausems Klinisch geneticus, UMCU Toegang tot erfelijkheidsadvisering in de oncogenetica Dr. Margreet Ausems Klinisch geneticus, UMCU Erfelijkheidsonderzoek in Nederland (2011) Totaal aantal erfelijkheidsadviezen (alle UMCs en AVL-NKI):

Nadere informatie

Voor een (zorg)aanbod dat aansluit bij laagopgeleiden, migranten en vluchtelingen

Voor een (zorg)aanbod dat aansluit bij laagopgeleiden, migranten en vluchtelingen Voor iedereen die werkt in de zorg, het onderwijs, voor een wijkteam of gemeente Training en advies Voor een (zorg)aanbod dat aansluit bij laagopgeleiden, migranten en vluchtelingen De trainingen en adviestrajecten

Nadere informatie

Plaats Ziekenhuis Status

Plaats Ziekenhuis Status Zorg Plan Selectief Overzicht van geselecteerde ziekenhuizen Voor het Zorg Plan Selectief hebben we een beperkt aantal ziekenhuizen geselecteerd die kwalitatief goede zorg verlenen en de laagste prijs

Nadere informatie

Laaggeletterdheid i.r.t. gezondheid

Laaggeletterdheid i.r.t. gezondheid Themabijeenkomst Ambtelijk Overleg Laaggeletterdheid i.r.t. gezondheid hoe geef je het een plek binnen het lokaal (gezondheids)beleid? 12 maart 2018 Welkom! Programma Opening en welkom Korte oefening:

Nadere informatie

ehealth voor iedereen!

ehealth voor iedereen! ehealth voor iedereen! ehealth voor iedereen! ehealth is niet meer weg te denken uit de gezondheidszorg: we maken een afspraak met de huisarts via internet, gebruiken een app om onze conditie te verbeteren,

Nadere informatie

Erfelijkheid & Borstkanker

Erfelijkheid & Borstkanker Erfelijkheid & Borstkanker Borstkanker komt veel voor en heeft meestal geen erfelijke oorzaak. Bij 5 tot 10% is een erfelijke aanleg de oorzaak van de ziekte. Deze aanleg wordt door de vader of moeder

Nadere informatie

Het Begint met Taal. & Taal doet meer. Sylvia de Groot Heupner Mariëlle van Rooij Florence Monbredau

Het Begint met Taal. & Taal doet meer. Sylvia de Groot Heupner Mariëlle van Rooij Florence Monbredau Het Begint met Taal & Taal doet meer Sylvia de Groot Heupner Mariëlle van Rooij Florence Monbredau Welkom en kennismaking Wat betekent gezondheid voor jullie? https://www.youtube.com/watch?v=wzkw2hq2fks

Nadere informatie

Educatie biedt kansen voor gezondheid. Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel

Educatie biedt kansen voor gezondheid. Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel Educatie biedt kansen voor gezondheid Maurice de Greef Vrije Universiteit Brussel Blijvende gezondheidsproblemen lage SES! Laagopgeleiden leven gemiddeld 6 jaar korter en 19 jaar minder in goed ervaren

Nadere informatie

Wie zorgt er voor de oudere migrant?

Wie zorgt er voor de oudere migrant? 22 november 2017 Wie zorgt er voor de oudere migrant? Dr. Jennifer van den Broeke onderzoeker, senior projectleider/adviseur Ouderen & gezondheid mr Chandra Verstappen Programmamanager Ouderen & gezondheid

Nadere informatie

Meten van gezondheidsvaardigheden

Meten van gezondheidsvaardigheden Meten van gezondheidsvaardigheden Toepassing en kwaliteit van meetinstrumenten voor wetenschappelijk onderzoek Dr. Mirjam Fransen (Amsterdam UMC) Dr. Monique Heijmans (Nivel) Vraag aan u: - Waarom deelname

Nadere informatie

Erkende opleidingen per opleiding

Erkende opleidingen per opleiding Opleiding Instelling geldigheidsduur Ambulanceverpleegkundige Academie voor Ambulancezorg Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid 31-3-2014 AmbulanceZorg Limburg Noord 30-5-2014 AmbulanceZorg Rotterdam 31-3-2014

Nadere informatie

Id Naam Plaats Eindspecialisatie Instroom Leerlingen Instroom FTE Universitair Medisch Centrum Groningen Groningen Anesthesiologie 8 8,00

Id Naam Plaats Eindspecialisatie Instroom Leerlingen Instroom FTE Universitair Medisch Centrum Groningen Groningen Anesthesiologie 8 8,00 101001 Universitair Medisch Centrum Groningen Groningen Anesthesiologie 8 8,00 101002 Umc Sint Radboud Nijmegen Anesthesiologie 6 6,00 101003 Universitair Medisch Centrum Utrecht Utrecht Anesthesiologie

Nadere informatie

ONDERTEKENINGSBLAD DEEL 1: GEGEVENS ZORGAANBIEDER. Naam zorgaanbieder: Plaats: Postcode en statutaire vestigingsplaats: KvK-nummer:

ONDERTEKENINGSBLAD DEEL 1: GEGEVENS ZORGAANBIEDER. Naam zorgaanbieder: Plaats: Postcode en statutaire vestigingsplaats: KvK-nummer: ONDERTEKENINGSBLAD DEEL 1: GEGEVENS ZORGAANBIEDER Naam zorgaanbieder: Postcode en statutaire vestigingsplaats: KvK-nummer: S.v.p. de registratie(s) aankruisen waarbij uw zorginstelling is aangesloten.

Nadere informatie

Effectief communiceren met mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Praktijktoepassingen

Effectief communiceren met mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Praktijktoepassingen Effectief communiceren met mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden Praktijktoepassingen 3 april 2012 prof. dr. Walter Devillé drs. Hester van Bommel Gezondheidsvaardigheden Vaardigheden om informatie

Nadere informatie

Landelijke dag Basisvaardigheden Theater Agora Lelystad Chandra Verstappen - Pharos

Landelijke dag Basisvaardigheden Theater Agora Lelystad Chandra Verstappen - Pharos 8 november 2018 Landelijke dag Basisvaardigheden Theater Agora Lelystad Chandra Verstappen - Pharos Verminderen van de gezondheidsverschillen tussen hoog- en laagopgeleiden Kwaliteit en toegankelijkheid

Nadere informatie

Preventie van alcoholmisbruik via de SEH

Preventie van alcoholmisbruik via de SEH Preventie van alcoholmisbruik via de SEH Quiz https://create.kahoot.it/create#/edit/4c1 ed8bc-6ed0-4a1b-9cca-3914be55e041/done Trimbos en VeiligheidNL Focus op alcohol Focus op preventie VeiligheidNL:

Nadere informatie

Wie bent u en wat verwacht u van deze workshop? Verwachtingen managen rond genetisch testen. Hoe verloopt intake gesprek? Waar bent u werkzaam?

Wie bent u en wat verwacht u van deze workshop? Verwachtingen managen rond genetisch testen. Hoe verloopt intake gesprek? Waar bent u werkzaam? Wie bent u en wat verwacht u van deze workshop? Verwachtingen managen rond genetisch testen Akke Albada Margreet Ausems Afd. Medische Genetica UMC Utrecht Waar bent u werkzaam? Hebben uw patiënten onrealistische

Nadere informatie

Brain Marian heeft een depressie, wat kan ze doen? Voorlichtingsmateriaal voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden

Brain Marian heeft een depressie, wat kan ze doen? Voorlichtingsmateriaal voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden Marian heeft een depressie, wat kan ze doen? Brain Voorlichtingsmateriaal voor mensen met beperkte 8 november 2017 Marjolijn van Leeuwen m.leeuwen@pharos.nl https://www.youtube.com/watch?v=dxqavrj8liq

Nadere informatie

Snelle mutatiescreening bij borstkanker. Dr. Margreet Ausems Afdeling Medische Genetica UMC Utrecht

Snelle mutatiescreening bij borstkanker. Dr. Margreet Ausems Afdeling Medische Genetica UMC Utrecht Snelle mutatiescreening bij borstkanker Dr. Margreet Ausems Afdeling Medische Genetica UMC Utrecht Erfelijke borstkanker Tenminste 5% van de patiënten met mammacarcinoom Dominante overerving Oorzaak:

Nadere informatie

Als patiënten niet mee kunnen doen

Als patiënten niet mee kunnen doen Als patiënten niet mee kunnen doen Gevolgen van laaggeletterdheid in de zorg Dr. Mirjam Fransen Afdeling Sociale Geneeskunde AMC, Universiteit van Amsterdam Symposium Zorgkoepel West-Friesland 30-6-2016

Nadere informatie

Ons project "verbeteren van de telefonische bereikbaarheid" heeft een van de drie felbegeerde Antonius Awards gewonnen, nl. de project-award.

Ons project verbeteren van de telefonische bereikbaarheid heeft een van de drie felbegeerde Antonius Awards gewonnen, nl. de project-award. Referenties Testimonial ANTONIUS ZIEKENHUIS NIEUWEGEIN/UTRECHT 13 januari 2010 Ons project "verbeteren van de telefonische bereikbaarheid" heeft een van de drie felbegeerde Antonius Awards gewonnen, nl.

Nadere informatie

Polikliniek Klinische Genetica Kanker en erfelijkheid

Polikliniek Klinische Genetica Kanker en erfelijkheid Polikliniek Klinische Genetica Kanker en erfelijkheid Polikliniek Klinische Genetica Kanker en erfelijkheid 1. Inleiding 3 2. Introductie 3 3. Kenmerken van erfelijke kanker 4 4. Het eerste gesprek 4 5.

Nadere informatie

Vaatkeurmerk x x x x x x. x x x

Vaatkeurmerk x x x x x x. x x x PAV Academisch Medisch Centrum (AMC) Amsterdam Admiraal De Ruyter Ziekenhuis, Loc.Goes Loc. Zierikzee Loc. Vlissingen Albert Schweitzer Ziekenhuis (ASZ) Loc. Sliedrecht Loc. Zwijndrecht Alrijne Ziekenhuis,

Nadere informatie

10 jaar CARVASZ: Wat brengt de toekomst? Dr Jita Hoogerduijn Lectoraat Verpleegkundige en Paramedische Zorg voor Mensen met Chronische Aandoeningen

10 jaar CARVASZ: Wat brengt de toekomst? Dr Jita Hoogerduijn Lectoraat Verpleegkundige en Paramedische Zorg voor Mensen met Chronische Aandoeningen 10 jaar CARVASZ: Wat brengt de toekomst? Dr Jita Hoogerduijn Lectoraat Verpleegkundige en Paramedische Zorg voor Mensen met Chronische Aandoeningen Trends (VWS, 2011) Demografische verandering: steeds

Nadere informatie

BOOG INFLAME (Borstkanker) / borstkanker

BOOG INFLAME (Borstkanker) / borstkanker BOOG 2014-05 INFLAME (Borstkanker) / borstkanker Prospectieve registratiestudie voor vrouwen met inflammatoir borstkanker in Nederland. Deelname aan deze studie heeft als doel om een Nederlandse prospectieve

Nadere informatie

Gezondheidsvaardig in de Peel. 20 februari 2017 Majorie de Been Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen Alliantie gezondheidsvaardigheden

Gezondheidsvaardig in de Peel. 20 februari 2017 Majorie de Been Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen Alliantie gezondheidsvaardigheden Gezondheidsvaardig in de Peel 20 februari 2017 Majorie de Been Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen Alliantie gezondheidsvaardigheden John Cleese legt uit: Brain https://www.youtube.com/watch?v=dxqavrj8liq

Nadere informatie

Laaggeletterden in de apotheek. Utrecht 6-10-2015 Maria van den Muijsenbergh, huisarts / onderzoeker

Laaggeletterden in de apotheek. Utrecht 6-10-2015 Maria van den Muijsenbergh, huisarts / onderzoeker Laaggeletterden in de apotheek Utrecht 6-10-2015 Maria van den Muijsenbergh, huisarts / onderzoeker Laaggeletterdheid: Zoveel moeite met lezen en schrijven dat je niet goed kunt functioneren in het dagelijks

Nadere informatie

TAAL: ons een zorg? Laaggeletterdheid in de zorg. Michiel Sträter Stichting Lezen & Schrijven Lions Schiedam sept. 2014

TAAL: ons een zorg? Laaggeletterdheid in de zorg. Michiel Sträter Stichting Lezen & Schrijven Lions Schiedam sept. 2014 TAAL: ons een zorg? Laaggeletterdheid in de zorg Michiel Sträter Stichting Lezen & Schrijven Lions Schiedam sept. 2014 Dit weet u na deze presentatie Taal: ons een zorg? 1. Laaggeletterdheid in de zorg

Nadere informatie

Overzicht Wvkl-erkenning- en -vergunninghouders, afgegeven vanaf 1 juni 2007 d.d

Overzicht Wvkl-erkenning- en -vergunninghouders, afgegeven vanaf 1 juni 2007 d.d L/VD: vergunning donortestlaboratorium L/VD Academisch Medisch Centrum hodn Universiteit van Amsterdam Meibergdreef 9 AMSTERDAM 3750 L/VD (020) 566 4252 Postbus 22660 1100DD AMSTERDAM Academisch Ziekenhuis

Nadere informatie

Erkende opleidingen per zorginstelling

Erkende opleidingen per zorginstelling Instelling Academisch Medisch Centrum academisch ziekenhuis Maastricht Ambulance Amsterdam B.V. Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid Connexxion ambulance Services B.V. Coöperatie RAV Fryslân U.A. Coöperatie

Nadere informatie

1100DD AMSTERDAM 2300RC LEIDEN. Ministerie van VWS

1100DD AMSTERDAM 2300RC LEIDEN. Ministerie van VWS d.d. 08-11-2016 L/VD: vergunning donortestlaboratorium L/VD Academisch Medisch Centrum hodn Universiteit van Amsterdam Meibergdreef 9 AMSTERDAM 3750 L/VD (020) 566 4252 Postbus 22660 1100DD AMSTERDAM Academisch

Nadere informatie

Laaggeletterdheid in de zorg. José Keetelaar, projectleider laaggeletterdheid & gezondheidsvaardigheden

Laaggeletterdheid in de zorg. José Keetelaar, projectleider laaggeletterdheid & gezondheidsvaardigheden Laaggeletterdheid in de zorg José Keetelaar, projectleider laaggeletterdheid & gezondheidsvaardigheden Programma Feiten en cijfers Taalambassadeur aan het woord Herkennen laaggeletterdheid Eenvoudig communiceren

Nadere informatie

SOA AIDS congres Een simpele boodschap wel zo fijn voor iedereen

SOA AIDS congres Een simpele boodschap wel zo fijn voor iedereen SOA AIDS congres 2016 Een simpele boodschap wel zo fijn voor iedereen van links naar rechts: Jose Keetelaar projectleider Laaggeletterdheid en Gezondheidsvaardigheden GGD Gelderland Zuid Marjolijn van

Nadere informatie

FEBRUARI 2010 IN DIT NUMMER:

FEBRUARI 2010 IN DIT NUMMER: IN DIT NUMMER: HBO ontwikkelingen operatieassistent en anesthesiemedewerker Cursus Toetsen in de praktijk wordt voor de derde maal georganiseerd Innovatieprijs Indienen van erkenningsaanvraag INTR OC Erkenningen

Nadere informatie

Recente ontwikkelingen in de acute hartzorg

Recente ontwikkelingen in de acute hartzorg Recente ontwikkelingen in de acute hartzorg GEVOLGEN VOOR DE ORGANISATIE IN ZIEKENHUIZEN ROB VAN MECHELEN CONNECT 2012-2016 9-10-16 NVVC CONNECT 2016 1 Sterfte hartinfarct in Nederland 1970-2016 30 % Mortaliteit

Nadere informatie

Stichting Lezen & Schrijven

Stichting Lezen & Schrijven Laaggeletterden herkennen en dan? Clarine van Ommeren Apeldoorn 18 september 2014 Initiatief van H.K.H. Prinses Laurentien Doel: het voorkomen en verminderen van laaggeletterdheid op zowel korte als lange

Nadere informatie

Overzicht Wvkl-vergunninghouders, afgegeven vanaf 1 juni 2007 d.d

Overzicht Wvkl-vergunninghouders, afgegeven vanaf 1 juni 2007 d.d L/VD: vergunning donortestlaboratorium L/VD Academisch Medisch Centrum hodn Universiteit van Amsterdam Meibergdreef 9 AMSTERDAM 3750 L/VD (020) 566 4252 Postbus 22660 1100DD AMSTERDAM Academisch Ziekenhuis

Nadere informatie

Projectplan. Aanpak laaggeletterdheid bij patienten en/of medewerkers. [Naam organisatie] [auteur] [datum] Werken aan taal heeft veel voordelen

Projectplan. Aanpak laaggeletterdheid bij patienten en/of medewerkers. [Naam organisatie] [auteur] [datum] Werken aan taal heeft veel voordelen Projectplan Aanpak laaggeletterdheid bij patienten en/of medewerkers [Naam organisatie] [auteur] [datum] Werken aan taal heeft veel voordelen [Naam organisatie] vindt het belangrijk om alert te zijn op

Nadere informatie

(potentiële) belangenverstrengeling. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld. Nee

(potentiële) belangenverstrengeling. Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld. Nee Disclosure belangen Marie-Louise Essink-Bot (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële)

Nadere informatie

ehealth en laaggeletterdheid hoe werkt dat?

ehealth en laaggeletterdheid hoe werkt dat? ehealth en laaggeletterdheid hoe werkt dat? Pharos en Gezond In.. (GIDS) Stimuleren doelgerichte aanpak gezondheidsachterstanden in gemeenten Chandra Verstappen Aldien Poll 20 april 2017 netwerk Drechtsteden

Nadere informatie

Medisch Centrum - Alkmaar Maaltijdencomponenten worden geleverd door een onbekende externe leverancier.

Medisch Centrum - Alkmaar Maaltijdencomponenten worden geleverd door een onbekende externe leverancier. Kassa inventariseerde de standaard warme maaltijden die worden geserveerd in de Nederlandse ziekenhuizen. Ontkoppeld koken betekent dat het ziekenhuis de maaltijden bereidt, koelt en later weer opwarmt.

Nadere informatie

Erkende opleidingen per zorginstelling

Erkende opleidingen per zorginstelling Instelling Academisch Medisch Centrum academisch ziekenhuis Maastricht Ambulance Amsterdam B.V. Ambulancedienst Zuid-Holland Zuid Connexxion ambulance Services B.V. Coöperatie RAV Fryslân U.A. Coöperatie

Nadere informatie

Netwerkronde. Wie op de website zelf geen netwerkronde aangeeft wordt door ons ingedeeld op een netwerkronde!

Netwerkronde. Wie op de website zelf geen netwerkronde aangeeft wordt door ons ingedeeld op een netwerkronde! Netwerkronde 2.08 / 3.08 / 4.08 Netwerkronde In de rondes 2, 3 en 4 kunnen de deelnemers een rondgang maken op de nascholingsmarkt. Om te netwerken, kennis op te doen en standhouders en collega s te spreken.

Nadere informatie

Factsheet 3 - Resultaten Prestatie Indicatoren Ondervoeding voor ziekenhuizen 2016

Factsheet 3 - Resultaten Prestatie Indicatoren Ondervoeding voor ziekenhuizen 2016 Factsheet 3 - Resultaten Prestatie Indicatoren Ondervoeding voor ziekenhuizen 2016 Adequate eiwitinname op de vierde opnamedag - Volwassenen Sinds 2006 wordt er in de Nederlandse ziekenhuizen gescreend

Nadere informatie

Herkennen van en effectief communiceren met laaggeletterden. Farmacotherapeutisch overleg. Inhoud

Herkennen van en effectief communiceren met laaggeletterden. Farmacotherapeutisch overleg. Inhoud Inhoud Herkennen van en effectief communiceren met laaggeletterden Farmacotherapeutisch overleg Hoeveel laaggeletterde patiënten in uw praktijk? Laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden Wat is het

Nadere informatie

Kinderen uit familiehuwelijken

Kinderen uit familiehuwelijken Een gezonde baby Kinderen uit familiehuwelijken De geboorte van je baby is een van de mooiste momenten in je leven. Negen maanden lang kijk je er naar uit. Natuurlijk hoop je dat je kind gezond is. Gelukkig

Nadere informatie

Gezondheid begrijpen: niet vanzelfsprekend

Gezondheid begrijpen: niet vanzelfsprekend Gezondheid begrijpen: niet vanzelfsprekend Ik dacht dat we een goed gesprek hadden, hij knikte en glimlachte vriendelijk. Maar op het tweede consult bleek dat hij mijn instructies en adviezen niet had

Nadere informatie

PRIAS (Prostaatkanker) / prostaatkanker

PRIAS (Prostaatkanker) / prostaatkanker PRIAS (Prostaatkanker) / prostaatkanker Onderzoek naar een alternatief voor de behandeling van patiënten met prostaatkanker. Onderzocht wordt wat de effecten zijn van een 'actief afwachtend beleid' bij

Nadere informatie

Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend

Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend Stepped care, zelfmanagement en e-health bij het herstel na kanker: van hype naar trend Prof dr Irma Verdonck-de Leeuw psycholoog, logopedist, taalkundige VU medisch centrum Cancer Center Amsterdam Vrije

Nadere informatie

Verslag Netwerkbijeenkomst Taal en Gezondheid

Verslag Netwerkbijeenkomst Taal en Gezondheid Verslag Netwerkbijeenkomst Taal en Gezondheid Dinsdag 4 oktober, tussen half zes en zes, stroomt de elfde verdieping van het Stadskantoor in Utrecht vol. Ruim honderdvijftig mensen zijn afgekomen op de

Nadere informatie

Welkom bij de workshop Beweegstimulering lage SES. Anneke Hiemstra 13 mei 2019

Welkom bij de workshop Beweegstimulering lage SES. Anneke Hiemstra 13 mei 2019 Welkom bij de workshop Beweegstimulering lage SES Anneke Hiemstra 13 mei 2019 Datum 13-5-2019 Anneke Hiemstra Sr. Adviseur Gezond in Pharos Beweegstimulering bij mensen met een lage sociaal economische

Nadere informatie

Positieve gezondheid. Mini-symposium 31 maart 2017

Positieve gezondheid. Mini-symposium 31 maart 2017 Positieve gezondheid Mini-symposium 31 maart 2017 Inhoud Positieve gezondheid Wat voegt het toe? Methoden en interventies De rol van de Gezondheidspsycholoog Interventies in de praktijk: positieve Positieve

Nadere informatie

Taal en Werk. Hetty Wiersema Adviseur werk. Maria Sabel Taal voor het Leven. Lia Eekhout Taalhuis Kennemerwaard

Taal en Werk. Hetty Wiersema Adviseur werk. Maria Sabel Taal voor het Leven. Lia Eekhout Taalhuis Kennemerwaard Taal en Werk Hetty Wiersema Adviseur werk Lia Eekhout Taalhuis Kennemerwaard Maria Sabel Taal voor het Leven Check in Wie ben je Wat kom je halen? Wat kom je brengen? Laaggeletterd zijn, wat is dat? Laaggeletterdheid

Nadere informatie

Symposium Actualiteiten JGZ

Symposium Actualiteiten JGZ Vrijdag 29 maart 2019 Symposium Actualiteiten JGZ Amsterdam UMC, locatie VUmc Inleiding Preventie bij jeugd heeft vele facetten. Van het ongeboren kind tot de jong volwassene, van voorkomen van ziekten

Nadere informatie

Psychosocial Problems in Cancer Genetic Counseling: Detecting and Facilitating Communication W. Eijzenga

Psychosocial Problems in Cancer Genetic Counseling: Detecting and Facilitating Communication W. Eijzenga Psychosocial Problems in Cancer Genetic Counseling: Detecting and Facilitating Communication W. Eijzenga Nederlandse samenvatting INLEIDING Mensen met een mogelijk verhoogde kans op kanker kunnen zich

Nadere informatie

Functionele omschrijving van de voedingsprofessional BeweegKuur

Functionele omschrijving van de voedingsprofessional BeweegKuur Functionele omschrijving van de voedingsprofessional BeweegKuur Inleiding Dat goede voeding een bijdrage levert aan de gezondheid van mensen, is algemeen bekend. Toch eet slechts een klein percentage van

Nadere informatie

Afspraak bij de arts

Afspraak bij de arts Afspraak bij de arts Informatie voor patiënten en hun familie 2 Afspraak bij de arts Deze informatie werd samengesteld voor ouders, patiënten en familieleden die een afspraak hebben met een klinisch geneticus.

Nadere informatie

Uitkomsten Eerste Ronde Tafel

Uitkomsten Eerste Ronde Tafel Uitkomsten Eerste Ronde Tafel Aanleiding om een vereniging op te richten en de daaruit vloeiende Ronde Tafel die zich richt op iets dat in eerste instantie meer dan voldoende gereguleerd is, lijkt overbodig.

Nadere informatie

Gezondheidsachterstanden. Gelijke kansen voor iedereen

Gezondheidsachterstanden. Gelijke kansen voor iedereen Gezondheidsachterstanden Gelijke kansen voor iedereen Goede gezondheid: niet voor iedereen Een goede gezondheid is een groot goed, voor de individuele burger én voor de samenleving als geheel. We worden

Nadere informatie

Henk Bakker, coördinator Taalakkoord

Henk Bakker, coördinator Taalakkoord Henk Bakker, coördinator Taalakkoord Cijfers 1 op de 9 mensen in Nederland (15 tot 64 jaar) heeft moeite met lezen en schrijven. Dat zijn 1,3 miljoen mensen in totaal (ecxl 65+). Hiervan: Vrouwen 53%

Nadere informatie

Kinderen uit familiehuwelijken

Kinderen uit familiehuwelijken Een gezonde baby Kinderen uit familiehuwelijken De geboorte van je baby is een van de mooiste momenten in je leven. Negen maanden lang kijk je er naar uit. Natuurlijk hoop je dat je kind gezond is. Gelukkig

Nadere informatie

Transparant over uitkomsten van hartchirurgie (2)

Transparant over uitkomsten van hartchirurgie (2) Transparant over uitkomsten van hartchirurgie (2) De sterfte in de 3 grote zorggroepen per hartchirurgisch centrum in de periode 2012-2014 Elders op deze website vindt u de gemiddelde sterfte na hartchirurgische

Nadere informatie

Overzicht Wvkl-vergunninghouders, afgegeven vanaf 1 juni 2007 d.d Registernummer 3750 L/VD. Registernummer L/VD.

Overzicht Wvkl-vergunninghouders, afgegeven vanaf 1 juni 2007 d.d Registernummer 3750 L/VD. Registernummer L/VD. Overzicht Wvkl-vergunninghouders, afgegeven vanaf 1 juni 2007 d.d. 10-05-2016 L/VD: vergunning donortestlaboratorium L/VD Academisch Medisch Centrum hodn Universiteit van Amsterdam Meibergdreef 9 AMSTERDAM

Nadere informatie

PERSPECTIEF OP POTENTIES. Juul Koene lectoraat GGZ Hogeschool Leiden

PERSPECTIEF OP POTENTIES. Juul Koene lectoraat GGZ Hogeschool Leiden PERSPECTIEF OP POTENTIES Juul Koene lectoraat GGZ Hogeschool Leiden HERSTEL Herstel omvat vier componenten Functioneel herstel krijgt weinig expliciete aandacht FUNCTIONEEL HERSTEL Leerprocessen Nadruk

Nadere informatie

Telemonitoring van pijn bij kanker E-health toegepast in de praktijk

Telemonitoring van pijn bij kanker E-health toegepast in de praktijk Verpleegkundig oncologie symposium - 3 oktober, 2014 Telemonitoring van pijn bij kanker E-health toegepast in de praktijk L. Hochstenbach, MSc Dr. A. Courtens Dr. S. Zwakhalen Prof. dr. M. van Kleef Prof.

Nadere informatie

Inleiding. Indicatoren ondervoeding - Screening op ondervoeding bij in de kliniek opgenomen kinderen - Behandeling van ondervoeding

Inleiding. Indicatoren ondervoeding - Screening op ondervoeding bij in de kliniek opgenomen kinderen - Behandeling van ondervoeding Resultaten kwaliteitsindicatoren ondervoeding bij kinderen 2014 Het percentage kinderen dat bij opname gescreend wordt op ondervoeding neemt nog steeds toe en is nu ruim 75%. Ook de behandeling van ondervoeding

Nadere informatie

Bevorderen van Hepatitis B screening in de Turkse gemeenschap in Rotterdam Ytje van der Veen Presentatie: Dr. Jan Hendrik Richardus

Bevorderen van Hepatitis B screening in de Turkse gemeenschap in Rotterdam Ytje van der Veen Presentatie: Dr. Jan Hendrik Richardus Bevorderen van Hepatitis B screening in de Turkse gemeenschap in Rotterdam 2007 2011 Ytje van der Veen Presentatie: Dr. Jan Hendrik Richardus - Hepatitis B (HBV) bij Turkse Nederlanders - Vooronderzoek

Nadere informatie

De Kamer Verpleegkundige Vervolg Opleidingen en de Kamer Medisch Ondersteunde Opleidingen zijn vanaf 2011 samengevoegd.

De Kamer Verpleegkundige Vervolg Opleidingen en de Kamer Medisch Ondersteunde Opleidingen zijn vanaf 2011 samengevoegd. IN DIT NUMMER : Eerste erkenning Cardiac Care Informatiebijeenkomst FZO contactpersonen Kamer en College Innovatieprijs Prijswijzigingen 2011 Erkenningen Benoemingen Eerste erkenning Cardiac Care In april

Nadere informatie

Het percentage volwassen patiënten dat op de polikliniek preoperatief verpleegkundig onderzoek (POS) is gescreend op ondervoeding

Het percentage volwassen patiënten dat op de polikliniek preoperatief verpleegkundig onderzoek (POS) is gescreend op ondervoeding Factsheet - Resultaten kwaliteitsindicator 8.2.3. Screening op ondervoeding op de polikliniek 2017 Screening op ondervoeding op de polikliniek preoperatief verpleegkundig onderzoek: meer ziekenhuizen screenen;

Nadere informatie

Resultaten Prestatie Indicatoren Ondervoeding voor ziekenhuizen 2015

Resultaten Prestatie Indicatoren Ondervoeding voor ziekenhuizen 2015 Resultaten Prestatie Indicatoren Ondervoeding voor ziekenhuizen 2015 Percentage patiënten in het ziekenhuis met een adequate voeding op de vierde opnamedag is beter maar kan nóg beter. Sinds 2006 wordt

Nadere informatie

Factsheet Bedrijfsmatige performance ziekenhuizen 2016

Factsheet Bedrijfsmatige performance ziekenhuizen 2016 Factsheet Bedrijfsmatige performance ziekenhuizen 216 Inhoudsopgave Samenvatting 2 Omzetontwikkeling 4 Ontwikkeling bedrijfskosten en rendement 6 Liquiditeit en solvabiliteit 8 Over Kompas in Zorg 1 1

Nadere informatie

Het percentage van de geriatrische patiënten die voor het eerst de polikliniek Geriatrie bezoeken dat is gescreend op ondervoeding

Het percentage van de geriatrische patiënten die voor het eerst de polikliniek Geriatrie bezoeken dat is gescreend op ondervoeding Factsheet - Resultaten kwaliteitsindicator 17.1.1. Screening ondervoeding geriatrische patienten 2017 Percentage patiënten op de polikliniek geriatrie dat wordt gescreend op ondervoeding. Ondanks de aandacht

Nadere informatie

Chapter 11. Nederlandse samenvatting

Chapter 11. Nederlandse samenvatting Chapter 11 Nederlandse samenvatting Chapter 11 Reumatoïde artritis (RA) is een chronische aandoening die wordt gekenmerkt door ontstekingen van de gewrichten. Symptomen die optreden zijn onder andere pijn,

Nadere informatie

Nieuwsbrief Stichting Mind2Care

Nieuwsbrief Stichting Mind2Care Nieuw bestuurslid: Merith Cohen de Lara Sinds september 2017 ben ik begonnen als bestuurslid bij het LKPZ en onlangs als een afvaardiging hiervan toegetreden tot het bestuur van Mind 2 Care. Als zelfstandig

Nadere informatie

} EBM. De vertaalslag van de richtlijn naar de diabeteszorg. Implementatie van weerstand naar commitment. Doel richtlijn.

} EBM. De vertaalslag van de richtlijn naar de diabeteszorg. Implementatie van weerstand naar commitment. Doel richtlijn. De vertaalslag van de richtlijn naar de diabeteszorg van weerstand naar commitment Evidence level Diabeteszorg We doen het al jaren zo Het gaat toch goed. dr. R.P.J. Michels, internist Kwaliteit(s) zorg

Nadere informatie

Factsheet - Resultaten kwaliteitsindicator A. Behandeling van ondervoeding bij volwassenen 2017

Factsheet - Resultaten kwaliteitsindicator A. Behandeling van ondervoeding bij volwassenen 2017 Factsheet - Resultaten kwaliteitsindicator 8.2.2.A. Behandeling van ondervoeding bij en 2017 Adequate eiwitinname op de vierde opnamedag - Volwassenen Sinds 2006 wordt er in de Nederlandse ziekenhuizen

Nadere informatie