Sectormonitor 2018-Q4

Transcriptie

1 Sectormonitor 2018-Q4 Ontwikkeling arbeidsmarkt transport & logistiek Sectorinstituut Transport en Logistiek Maart 2019

2 Inhoud Sectormonitor 2018-Q4 Arbeidsmarktindicatoren transport en logistiek: - Omzetontwikkeling en ondernemersvertrouwen - Ervaren belemmeringen voor bedrijfsactiviteiten - Vacatures vrachtwagenchauffeurs en spanningsindicator 1 - Werkgevers en werknemers SOOB/Pensioenfonds Vervoer: o o o o o o o Aantal werkgevers en bedrijfsomvang Aantal faillissementen Aantal werknemers, aantal chauffeurs en chauffeursquote Oproepkrachten Parttimers In- en uitstroom werknemers Leeftijdsopbouw en gemiddelde leeftijd 2

3 Omzetontwikkeling 1 : omzetgroei houdt aan Omzetontwikkeling t.o.v. een jaar eerder (%) ,9 3, I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV Goederenvervoer over de weg Logistieke dienstverlening Bron: CBS, 2019; ABN AMRO, 2018; ING, Goederenwegvervoer: omzetgroei +5,9% ten opzichte van jaar eerder (omzet groeit nu meer dan 5 jaar) - Logistieke dienstverlening 2 : omzetgroei +3,9% - Profiteren van vervoervraag vanuit Bouw, Horeca en online Detailhandel 1 Statistieken van omzetontwikkeling van CBS zijn gebaseerd op BTW-opgaven van bedrijven. 2 Opslag en dienstverlening voor vervoer (=CBS definitie logistieke dienstverlening) omvat dienstverlening 3 voor vervoer over land, opslag, dienstverlening vervoer door de lucht, expediteurs, dienstverlening vervoer over water en laden, lossen en overslag

4 Ondernemers zijn begin 2019 licht negatief gestemd Saldo % optimisten en % pessimisten ondernemers transport en logistiek IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I Ondernemersvertrouwen = oordelen/verwachtingen ondernemers van o.a. ontwikkeling omzet, personeelsbezetting, economisch klimaat en winst Stemmingsindicator transportondernemers voor eerst sinds 2014 licht negatief - Ondernemers transport en logistiek verwachten komende maanden afname van omzet en bedrijvigheid - 33% van ondernemers verwacht dat Brexit hun bedrijfsvoering gaat raken, 17% hiervan verwacht dat dit gebeurt in vrijheid van verkeer van goederen 1 Cijfers hebben betrekking op Vervoer en Opslag (=CBS definitie sector transport en logistiek). Hieronder vallen 4 vervoer over land, vervoer over water, luchtvaart, opslag en dienstverlening voor vervoer en post en koeriers. Het beroepsgoederenvervoer is hierbinnen de grootste deelbranche: een kwart van de bedrijven en 27 procent van de werknemers zijn actief in deze in deelbranche. (CBS, 2017) Bron: CBS, 2019

5 Ondervindt u belemmeringen voor uw bedrijfsactiviteiten? Aandeel ondernemers beroepsgoederenvervoer over de weg dat belemmering ervaart voor bedrijfsactiviteiten Geen belemmeringen Onvoldoende vraag 6% 31% 2019-Q1 Tekort aan arbeidskrachten 38% 2018-Q1 Productiemiddelen, materiaal, ruimte 4% 2017-Q1 Financiële beperkingen 7% Andere oorzaken (inclusief weer) 15% 0% 10% 20% 30% 40% 50% Bron: CBS, Begin 1e kwartaal 2019 ondervindt 38% van beroepsgoederenvervoerders een belemmering door een tekort aan personeel - Aandeel dat personeelstekort ervaart en onvoldoende vraag neemt toe en aandeel dat financiële beperkingen ervaart neemt af 5

6 Ontwikkeling openstaande vacatures werknemers transport en logistiek Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q Vrachtwagenchauffeurs Transportplanners en logistiek medewerkers Aantal vacatures voor vrachtwagenchauffeurs ligt lager dan in voorgaande kwartalen, maar hoger dan in zelfde kwartaal vorig jaar: in 4 e kwartaal 2019 zijn er openstaande vacatures voor chauffeurs (waren er in 2018-Q4) 6 Bron: UWV, 2019, bewerking Sectorinstituut

7 Verhouding openstaande vacatures / kortdurend WW ers Q4 - (Zeer) krappe arbeidsmarkt voor vrachtwagenchauffeurs in bijna alle arbeidsmarktregio s - Vacatures voor chauffeurs, en ook transportplanners, blijven volgens UWV komende jaren moeilijk vervulbaar Oorzaak: economische groei en grote vervangingsvraag door vergrijzing 1 Kortdurend werkzoekend (<6 maanden) wordt gehanteerd omdat deze groep snel 7 Bron: UWV, 2019 inzetbaar is op de arbeidsmarkt.

8 Ontwikkelingen werkgevers en werknemers SOOB/Pensioenfonds Vervoer 1 1 Alle bedrijven die goederen opslaan en vervoeren voor derden tegen betaling en de bedrijven die mobiele kranen verhuren (hijswerkzaamheden, verticaal transport). Deze ondernemingen vallen onder de werkingssfeer van de cao Beroepsgoederenvervoer en Stichting Opleidings- en Ontwikkelingsfonds Beroepsgoederenvervoer over de weg en de Verhuur van Mobiele Kranen (SOOB). Hieronder valt ook niet-vergunningplichtig vervoer kleiner dan 500 kg, zoals de koeriersector, en logistieke ondernemingen die zelf geen vervoer verrichten maar vrijwillig zijn aangesloten bij de cao.

9 Aantal werkgevers in sector , ,0 22,8 Gemiddeld aantal werknemers per bedrijf (rechteras) 22,0 21,0 Aantal bedrijven 20,0 19,0 Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q Aantal bedrijven 2018-Q4: (+4% t.o.v. zelfde periode vorig jaar) (hoogste aantal sinds begin meting in 2009) - Afname aantal werkgevers periode (-7% t.o.v. 2009) - Gemiddeld aantal werknemers per werkgever groeit (22,8 in 2018-Q4) 9 Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut

10 Aantal faillissementen Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q In 2018-Q4 gingen 22 bedrijven failliet, evenveel als in dezelfde periode jaar eerder - Tussen daalde het aantal faillissementen sterk - Aantal faillissementen nu stabiel op een laag niveau 10 Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut

11 Bedrijfsgrootte naar aantal werknemers 30% 25% 25% 20% 15% 19% 17% 16% 14% 10% 5% 5% 4% 0% 1-2 werkn of meer - In 2018-Q4 bestaat 60% van de bedrijven uit maximaal 10 werknemers - Meerderheid van werknemers (59%, werknemers) werkt wel in de grotere bedrijven (vanaf werknemers) 11 Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut

12 Aantal werknemers in sector Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q Aantal werknemers 2018-Q4: (+5,2% t.o.v. vorig jaar) - Aantal stijgt nu 19 kwartalen op rij - Afname aantal werknemers in periode Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut

13 Aantal chauffeurs Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q Aantal chauffeurs 2018-Q4: (+3,7% t.o.v. jaar eerder) - Afname aantal chauffeurs in periode Vanaf 2015-Q1 toename, aantal op hoogste niveau sinds begin meting 13 Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut

14 Chauffeursquote Percentage chauffeurs t.o.v. totaal aantal werknemers 62% 61% 60% 59% 58% 57% 56% 56,4% 55% 54% Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q In 2018-Q4 ligt de quote op 56,4% - Aandeel chauffeurs daalt, duidt op toename van andere functies in sector (logistieke, ICT, administratieve of commerciële functies en koeriers) 14 Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut

15 Percentage oproepkrachten in sector 40% 35% 30% 25% Percentage werknemers niet-chauffeurs met oproepcontract 35,8% 36,3% 20% 15% Percentage oproepkrachten in sector 16,7% 17,1% 10% 5% 0% Percentage chauffeurs met oproepcontract 2,5% 2,4% Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q Percentage oproepkrachten 2018-Q4: 17% ( werknemers) - Aandeel oproepkrachten onder niet-chauffeurs is toegenomen ten opzichte van vorig jaar, aandeel onder chauffeurs ongeveer gelijk 15 Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut

16 Percentage parttimers (<0,9 fte) in sector 60% Percentage parttimers onder werknemers niet-chauffeurs 50% 47,0% 47,9% 40% 30% 20% 10% Percentage parttimers in sector 25,3% 25,7% Percentage parttime chauffeurs 8,6% 9,0% 0% Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q Percentage parttimers 2018-Q4: 26% ( werknemers) Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut - 9% van chauffeurs werkt parttime (7.711 van ) en 48% van werknemers niet-chauffeurs - Aandeel parttimers neemt toe, zowel onder niet-chauffeurs als onder 16 chauffeurs

17 In- en uitstroom werknemers in sector Unieke in- uitstroom: werknemers waren in 4 voorafgaande kwartalen niet/wel werkzaam in sector Instroom Uitstroom 0 Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q Q4: instroom en uitstroom Vanaf 2014-Q2 ligt instroom hoger dan uitstroom - Instroom ligt op hoog niveau sinds begin Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut

18 In- en uitstroom chauffeurs in sector Unieke in- uitstroom: chauffeurs waren in 4 voorafgaande kwartalen niet/wel werkzaam in sector Instroom chauffeurs Uitstroom chauffeurs 0 Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q Q4: instroom chauffeurs en uitstroom Instroom van chauffeurs hoger dan uitstroom sinds 2015-Q1 - Instroom op hoog niveau sinds 2017, in 2018 neemt ook uitstroom toe 18 Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut

19 In- uitstroom werknemers naar leeftijd Instroom 2018 Uitstroom Veel instroom werknemers jaar (=59% van alle instroom) - Uitstroompiek ligt op 66 jaar, tevens hogere uitstroom rond 25 jaar 19 Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut

20 Uitstroom uit sector naar reden: jaren vergeleken Bedrijfsbeeindiging/ Faillissement Overlijden WIA Pensioen - In 2018 toename uitstroom vanwege bedrijfsbeëindiging/faillissement - Afname uitstroom naar WIA t.o.v. voorgaande jaren - Pensioenuitstroom nam sterk toe tussen 2011 en Regulier 20 Reguliere uitstroom kan zijn: werkzaam in andere sector, WW en geen werk of uitkering (bijv. onderwijsvolgend). Nadere specificatie van categorie reguliere uitstroom is niet mogelijk. Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut

21 Instroom werknemers naar leeftijd: jaren vergeleken Instroom 2015 Instroom In 2018 op meeste leeftijden meer instroom van werknemers - Piek van instroom ligt in beide perioden rond 21 jaar 21 Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut

22 Uitstroom werknemers naar leeftijd: jaren vergeleken Uitstroom 2015 Uitstroom In 2018 pensioenuitstroom opgeschoven (van 65 naar 66 jaar) - Uitstroom ligt in 2018 op meeste leeftijden hoger dan in Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut

23 Leeftijdsopbouw werknemers % 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 1% 3% 5% 16% 19% 20% 26% 28% 26% 28% 23% 19% 20% 19% 19% 9% 8% 11% 2010Q4 2014Q4 2018Q4 15 tot 25 jaar 25 tot 35 jaar 35 tot 45 jaar 45 tot 55 jaar 55 tot 65 jaar 65 of ouder - % werknemers vanaf 55 jaar neemt toe (vergrijzing) - Afname % werkenden jaar - % werknemers tot 35 jaar wordt groter (vergroening) 23 Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut

24 Gemiddelde leeftijd werknemers Chauffeurs Werknemers in sector Niet-Chauffeurs Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q4Q1Q2Q3Q Gemiddelde leeftijd van werknemers in de sector daalt door daling leeftijd niet-chauffeurs (sinds 2016) - Gemiddelde leeftijd chauffeurs blijft oplopen, is 44,7 jaar in 2018-Q4 24 Bron: Pensioenfonds Vervoer 2019, bewerking Sectorinstituut

25 Conclusies arbeidsmarkt transport en logistiek 2018-Q4 - Omzetgroei in beroepsgoederenvervoer en logistieke dienstverlening houdt aan, ondernemers verwachten komende maanden wel een afname van omzet en bedrijvigheid - Faillissementen stabiel op een laag niveau - Aantal openstaande vacatures vrachtwagenchauffeurs neemt af, maar arbeidsmarkt blijft (zeer) krap. Tekort aan personeel belemmerd veel ondernemers in hun bedrijfsactiviteiten - Werknemers en werkgevers aangesloten bij SOOB/PFV: 25 o o o o Aantal bedrijven, werknemers en chauffeurs blijft toenemen, aantal werknemers stijgt nu 19 kwartalen op rij Instroom werknemers en chauffeurs blijft op hoog niveau, uitstroom chauffeurs neemt toe, piek instroom op 21 en piek uitstroom op 66 jaar Aandeel oproepkrachten onder niet-chauffeurs neemt toe, onder chauffeurs stabiel, aandeel parttimers stijgt Gemiddelde leeftijd werknemers niet-chauffeurs daalt verder, gemiddelde leeftijd chauffeurs blijft oplopen