Bewogenheid met anderen goed te combineren met behoud

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Bewogenheid met anderen goed te combineren met behoud"

Transcriptie

1 Geplaatst: :10 Moslim op refoschool niet verstandig Bewogenheid met anderen goed te combineren met behoud eigenheid onderwijs In reactie op de ideeën van ing. E. Klein over het toelaten van moslims op reformatorische scholen, stelt ds. W. Visscher dat het openzetten van de deuren van de reformatorische school geen oplossing is. Het integratievraagstuk vraagt volgens hem een veel genuanceerdere aanpak. In het Nederlands Dagblad van maandag was een opiniebijdrage opgenomen van ing. E. Klein, directievoorzitter van de Jacobus Fruytier Scholengemeenschap in Apeldoorn, over de integratie van minderheden en de reformatorische scholen. Klein wil de deuren van de eigen scholen openzetten voor allochtone kinderen die niet de identiteitskleur van een bepaalde kerk hebben. Allochtonen, voor het grootste deel moslims, wil hij, zo blijkt uit een interview in het RD van woensdag, individueel, onder zekere voorwaarden, toelaten. Weliswaar wil Klein het toelatingsbeleid van de reformatorische scholen niet veranderen, maar wel wil hij de deuren voor allochtonen verder openzetten. Klein zou graag zien dat het reformatorisch onderwijs een draai maakt, zodat allochtonen (onder wie moslims) de stap naar de reformatorische school maken. Kennelijk wil Klein de ramen van onze scholen dicht laten, maar de deuren openzetten. Het gaat hier om een intrigerende gedachte. Is het ook een verstandige gedachte? Bedachtzaamheid Er zijn in Nederland ongeveer allochtone jongeren. Het onderwijs aan deze kinderen roept de nodige vragen op. In de huidige situatie ontstaan er zwarte scholen. Dat is onbevredigend, omdat kinderen van allochtone ouders geen optimaal onderwijs ontvangen. Bovendien werkt de huidige situatie segregatie van bevolkingsgroepen in de hand. En daar kan in de toekomst veel ellende uit voortkomen. Radicalisering en achteruitstelling gaan soms hand in hand. En dat moeten we niet bevorderen. Wat dat betreft is het idee van Klein om hierover na te denken positief te waarderen. Scholen kunnen en mogen zich niet, gelet op bijvoorbeeld financiering uit publieke middelen, aan de maatschappelijke opdracht onttrekken. Wel is echter bedachtzaamheid op haar plaats. Er zijn door sommigen voorstellen gedaan om allochtone jongeren gedwongen over alle scholen te spreiden. Een variant op dit voorstel is dat bijzondere scholen hun toelatingsbeleid verruimen. In dit verband is wel eens de suggestie gedaan dat bijzondere scholen 5 procent allochtone leerlingen

2 opnemen. Het nadeel van deze oplossing is dat ze het toelatingsbeleid (kern van het realiseren van een eigen identiteit) onder druk zet. Ook kun je je bij deze oplossing afvragen of een groepje allochtone (islamitische) jongeren zich wel thuis voelt op een grote school. Het voorstel van Klein gaat, zij het enigszins aangepast, in deze richting. Het is ook wat naïef om aan te nemen dat een moslimechtpaar dat de stap naar de christelijke school zet, zich kennelijk bewust aan het worden is van de joodschristelijke fundamenten van Nederland. Ik zou willen vragen: hoezo bewust? Misschien willen deze ouders een reformatorische school omdat daar geen drugs mogen worden gebruikt, of vinden ze een dergelijke school wel fijn in verband met de strenge gedragsregels rond kleding. We moet op dit punt niet al te snel conclusies trekken. Mislukkingen Hoe geven we goed en verantwoord onderwijs aan allochtone jongeren? Het openzetten van de deuren van de reformatorische school is geen oplossing. Reeds in de jaren tachtig van de vorige eeuw is hiermee geëxperimenteerd op de Comrieschool in Rotterdam. Het bleek dat de diepe verworteling van mensen in hun godsdienstige overtuiging hier onoverkomelijk was. Laten we van de mislukkingen uit het verleden leren. Idealistische en onbezonnen voorstellen die reeds bewezen hebben niet te werken, moeten we niet gaan herhalen en promoten. Het integratievraagstuk vraagt een veel genuanceerdere aanpak. Inmiddels zijn ze daar op een andere reformatorische school in Rotterdam voorzichtig mee begonnen. Ik bedoel het Wartburg College, een school midden in Rotterdam en omringd door allochtonen. Op deze reformatorische school staat de eigenheid voorop. In een opvoedingssituatie hebben jongeren een klimaat nodig dat aansluit bij de opvoeding thuis en in de kerk. Zo worden kinderen op een stabiele manier gevormd. Daarom is het toelatingsbeleid op een dergelijke school heel erg belangrijk en is men niet geholpen met suggesties om dat te versoepelen. Elke richting (rooms-katholiek, reformatorisch of islamitisch) heeft mogelijkheden voor eigen scholen. Die mogelijkheden moeten we niet afdoen met kreten als lijfsbehoud. De onderwijswetgeving biedt ruimte voor eigen scholen. Die ruimte is gebaseerd op een van de meest kenmerkende maatschappelijke principes van Nederland, namelijk de pacificatie van Laten we dat proberen te behouden. Het is de moeite waard. Nodeloze vragen Het is echter wel belangrijk dat we oog hebben voor de maatschappelijke opdracht van de school. Binnen het Wartburg College wordt daarom gewerkt aan programma s om jongeren weerbaar te maken en ze in contact te brengen met anderen. Dat gaat natuurlijk met vallen en opstaan. De resultaten van een dergelijke aanpak zijn echter verrassend. Het is ook een aanpak waarbij eigenheid en bewogenheid met anderen op een goede wijze kunnen worden gecombineerd. Helaas is dat met de voorstellen van Klein niet het geval. Die roepen alleen maar nodeloze vragen op in de discussie over artikel 23 van de Grondwet. En daar zitten we, met de verkiezingen in het vooruitzicht, niet op te wachten. En

3 ook die allochtone jongeren zijn daar niet mee geholpen. Overigens blijft het natuurlijk wel de roeping en opdracht om na te denken over de vraag hoe we deze jongeren een volwaardige plaats gunnen en geven in de Nederlandse samenleving van de 21e eeuw. Het inmiddels zo verguisde stelsel van 1917 biedt daarvoor de beste garanties. De auteur is predikant van de gereformeerde gemeente in Amersfoort en bestuurslid van enkele reformatorische scholen.

4 Onderwijsredactie Geplaatst: :15Laatst gewijzigd: :15 Onbegrip over pleidooi van Fruytierrector Toelating moslims inzet discussie APELDOORN - Het pleidooi van de Apeldoornse Fruytierrector ing. E. Klein om moslims op reformatorische scholen toe te laten, wekt verbazing en onbegrip in het reformatorisch onderwijs. Waar denkt collega Klein moslims te vinden die de grondslag van een reformatorische school van harte onderschrijven? Die zijn er niet, reageert Wartburgrector W. Büdgen. Klein deed zijn suggestie maandag op de opiniepagina van het Nederlands Dagblad. Hij pleitte voor toelating van allochtonen op reformatorische scholen om op die manier bij te dragen aan de oplossing van het integratieprobleem. Aanvankelijk maakte Klein niet helder of hij ook moslimouders op het oog heeft. In een toelichtend interview woensdag zegt hij dat hij ook deze ouders bedoelt. Tegelijk beklemtoont de Apeldoornse rector dat hij niet wil tornen aan de bestaande toelatingscriteria op reformatorische scholen. Die houden in dat ouders de grondslag van de school -de Bijbel en de Drie Formulieren van Enigheid- onderschrijven. Klein wil groepen moslims afwijzen, maar individuen toelaten. Zijn collega W. Büdgen van het Rotterdamse Wartburgcollege heeft grote vragen bij het pleidooi van Klein in het ND. Ik steun zijn verhaal voor zover het gaat om de vraag of reformatorische scholen medeverantwoordelijk zijn voor het oplossen van de integratieproblemen met allochtonen. Ik beantwoord die vraag ook met ja. Discussies over de vrijheid van onderwijs moeten niet alleen naar binnen gericht zijn, maar ook gaan over onze maatschappelijke taak. Maar ik begrijp niet welke moslimouders collega Klein op het oog heeft. Er zijn naar mijn idee geen moslims te vinden die de Bijbel en de Drie Formulieren van harte kunnen onderschrijven. Als ze dat wel kunnen, zijn het geen moslims meer. Büdgen vindt de opiniebijdrage van zijn collega verschrikkelijk jammer. Klein suggereert in het ND een verruiming van het toelatingsbeleid, maar wil daar aan de andere kant niet aan tornen. Inhoudelijk klopt zijn betoog niet, maar ik praat er graag persoonlijk met Klein over door. Büdgen wijst erop dat er andere mogelijkheden zijn om als reformatorische school bij te dragen aan de integratie van allochtonen. Wij brengen de leerlingen van onze scholen bewust in contact met andersdenkende leerlingen, ook moslims. Ze doen samen allerlei projecten, zowel binnen als buiten de school. We hebben daar goede ervaringen mee. Het is een moeilijk traject, waar we zoekend onze weg in gaan.

5 Ook het bestuur van de Fruytier Scholengemeenschap reageert terughoudend op het opinieartikel in het ND. Het toelatingsbeleid van de Fruytier verandert niet, benadrukt voorzitter J. Kranendonk. Dat zou in onze achterban niet goed vallen. Als bestuur en directie zitten we daarin op één lijn: ouders moeten de grondslag van de school onderschrijven. Dan zullen ze dus vrijwel altijd behoren tot een van de zes kerken in onze achterban. We laten slechts sporadisch leerlingen uit andere groeperingen toe. Met hun ouders wordt indringend gesproken als ze zich aanmelden. Het is niet aan de directie, maar aan het bestuur om te bepalen welke individuen worden toegelaten, zegt Kranendonk. Laat heel duidelijk zijn dat een gezin dat islamitisch blijft, zijn kinderen niet naar onze school kan sturen. Dat blijft ongewijzigd. Alles wat we op school doen, moet getoetst kunnen worden aan wat Gods Woord zegt. De belevingswereld van moslims staat daar ver van af.

6 E. van Dijkhuizen en L. VogelaarGeplaatst: :39Laatst gewijzigd: :14 Refoschool moet soms moslim toelaten APELDOORN - Orthodox-christelijke scholen moeten hun deuren in sommige gevallen openzetten voor moslims. Op die manier leveren ze een bijdrage aan de integratie van allochtonen. Dit pleidooi voerde directievoorzitter ing. E. Klein van de Jacobus Fruytier Scholengemeenschap de afgelopen dagen in diverse media. Reformatorische scholen krijgen het verwijt, bijvoorbeeld van een partij als de VVD, dat ze de integratie van allochtonen belemmeren. Die karikatuur moet de wereld uit. Daarom moeten we concreet iets doen: de deur openzetten voor allochtonen. Wat betekent dit voor het toelatingsbeleid? Niets. Dat verandert geen millimeter, anders zijn we als reformatorische scholen ons bestaansrecht kwijt. Hoe kun je de deur openzetten voor ouders die een andere godsdienst belijden en tegelijk niets aan het toelatingsbeleid veranderen? Ik wil deze kwestie niet in de eerste plaats vanuit het toelatingsbeleid benaderen. Ik kom van de andere kant. Welke bijdrage kunnen reformatorische scholen aan de integratie van allochtonen leveren? Wat verwacht u van allochtone ouders die hun kinderen komen aanmelden? Ik wil de vraag omkeren. Wat verwachten ze van mij? Goed onderwijs. Maar wat verwacht u van de ouders? Als hun motivatie om naar de Fruytier te komen oprecht is, wie ben ik dan om hen te weigeren? Nu komt er een moslimechtpaar. Gelooft u dat? Waarom niet als u de deuren nadrukkelijk voor hen wilt openstellen? Ik zal vertellen wie wij zijn en vragen: Past u daar bij? Als ze ja zeggen, dan zijn ze formeel toegelaten. Als een moslimechtpaar de stap naar een christelijke school zet, is het zich kennelijk bewust aan het worden van de joods-christelijke fundamenten van ons land. Mooi toch? Reformatorische scholen moeten geen hoge hekken en muren bouwen. We hebben zo veel mooie dingen te bieden. U eist van alle ouders dat ze de grondslag van de school -de Bijbel en de Drie Formulieren van Enigheid- onderschrijven. Een moslim kan dat niet. Wat wilt u dan eigenlijk veranderen? Ik zou zo graag zien dat het reformatorisch onderwijs een draai maakt, want anderen zien ons als een belemmering voor de integratie. Ik zal moslims nooit als groep toelaten, maar ik wil wel individuen toelaten. In mijn visie is godsdienst geen enkel feit om ouders buiten te sluiten. Wij moeten niet een stap naar moslims zetten door een verbond met hen te sluiten of in hun

7 moskee de schoenen uit te doen. Het moet andersom. Zij moeten naar ons komen. Nu al staat onze reboundvoorziening, waar gedragsproblemen van moeilijke jongeren worden aangepakt, open voor leerlingen van andere scholen. Moeten hun ouders de grondslag ondertekenen? Dat weet ik niet. Als uw voorstel wordt uitgevoerd, wat komt er dan terecht van de altijd bepleite eenheid tussen gezin, kerk en school? Dat is een verkeerde vraag. Waarom? Als moslimouders besluiten hun kind aan te melden op een christelijke school, dan is er in zo n gezin iets veranderd. Trouwens: we houden overeind dat de school geen evangelisatie-instituut is. Er wordt steeds vaker tegengesproken dat het mengen van zulke verschillende groepen als christenen en moslims op school een bijdrage aan de integratie zou leveren. Sommigen zeggen zelfs het tegenovergestelde: Geef moslims hun eigen scholen, besteed daar aandacht aan burgerschapsvorming en dan zullen ze integreren. Ik ben het daar faliekant mee oneens. Als reformatorische scholen moeten we onze verantwoordelijkheid nemen. We moeten niet zeggen: We proberen te behouden wat we hebben, we steken geen hand uit, we houden het hek dicht en we laten de problemen voortwoekeren.

8 Moskeebezoek reformatorische school afgelast MA 27 mrt Een omstreden bezoek van enkele honderden leerlingen van het reformatorische Pieter Zandt College aan de moskee in Kampen is door de directie afgelast. Ouders protesteerden hevig nadat de christelijk gereformeerde predikant M. Kempeneers uit Elburg het bezoek omschreef als een ''knieval naar de moslimreligie''. Het zou voor het eerst zijn dat in het kader van godsdienstlessen op de scholen in Kampen, Staphorst en Urk de leerlingen een moskee van binnen zouden zien. De directie van de school was verrast door het protest van ouders en leerlingen. ''Kennelijk is het nog erg omstreden'', zei voorzitter D. Vogelaar van de centrale directie maandag. ''Er is over gesproken of zo'n bezoek zou kunnen. Het heeft uiteindelijk tot gemengde reacties geleid. Er waren ook veel leerlingen en ouders die juist teleurgesteld op de afgelasting reageerden.'' Het moskeebestuur begreep de beslissing, zei Vogelaar. Volgens ds. Kempeneers vroegen veel leerlingen hem om raad. Hij had vooral bezwaar tegen de plaats van de ontmoeting met moslims. ''Ik heb ze afgeraden de moskee te bezoeken. Voordat je daar naar binnen mag, moet je je schoenen uit doen. Die handeling heeft een religieuze lading. Je betreedt grond die heilig is volgens een religie waar wij het mee oneens zijn.'' Bron: ANP

9 Vrijheid van onderwijs Minister mag reformatorisch onderwijs niet dwingen luiken te ver te openen D. Vogelaar (Pieter Zandt scholengemeenschap, rector) - afkomstig uit: Reformatorisch Dagblad ( ) De kop boven het vraaggesprek in het RD van 26 april was aansprekend genoeg: Refoscholen moeten luiken openzetten. Een opmerkelijke en prikkelende uitspraak van CDA-minister Van der Hoeven, die zich altijd sterk heeft gemaakt voor artikel 23 van onze Grondwet. De klassieke verwoording van de vrijheid van onderwijs betrof zowel de stichting als de inrichting van het onderwijs. Die inrichtingsvrijheid is altijd beperkt geweest door deugdelijkheidseisen van de zijde van de overheid als subsidieverstrekker. Inmiddels is toch wel van een verdergaande inperking sprake via kwaliteitstoetsing door de onderwijsinspectie. Nieuwe inperking Nu is het een CDA-minister die een nieuwe inperking van de onderwijsvrijheid aankondigt: orthodoxe scholen, zoals de reformatorische scholen met hun strikte toelatingsbeleid van leerlingen, zouden voortaan niet langer meer het onderschrijven van de grondslag van de school mogen eisen, maar genoegen moeten nemen met het respecteren van deze grondslag door ouders en leerlingen. De minister deed daarbij ook de enigszins uitdagende uitspraak: Bij het reformatorisch onderwijs moeten de luiken open. Bij mevrouw Van der Hoeven hangen die twee zaken kennelijk samen: een meer open toelatingsbeleid, waarin veel protestantse en rooms-katholieke scholen voorgingen, en een meer open houding naar de totale samenleving. Het laatstgenoemde standpunt, van open luiken wordt gelardeerd met voorbeelden van Driestar-studenten die buiten het reformatorisch onderwijs terechtkomen en kinderen van reformatorische scholen die later bij nietreformatorische werkgevers aan het werk moeten. Bereid ze daarop voor, zo luidt het advies van onze bewindsvrouw, door middel van gezamenlijke activiteiten met niet-reformatorische scholen op het terrein van sport en cultuur. Nu is het goed deze beleidsvoornemens en persoonlijke adviezen te bezien binnen het kader waarin ze worden voorgesteld: het kader van de integratie en/of het integratiedebat. Wie het huidige politieke klimaat proeft, het debat tussen enerzijds Ayaan Hirsi Ali en geestverwanten en anderzijds de verdedigers van artikel 23, begrijpt best dat Van der Hoeven er iets mee moet. Vandaar het pakket maatregelen: de eis dat nieuwe scholen bij stichting niet meer dan 80 procent achterstandsleerlingen tellen, de eis van een vooraf goedgekeurd schoolplan en waarschijnlijk ook de eis dat schoolbestuurders de Nederlandse nationaliteit bezitten. Vrijwillige afspraken Ten aanzien van de eerder voorgestelde verplichte spreiding van achterstandsleerlingen kiest de minister voor vrijwillige afspraken tussen

10 scholen en gemeenten. In dit verband zou zij graag zien dat ook reformatorische scholen daar door middel van een ruimer toelatingsbeleid aan meewerken. Een ruimer toelatingsbeleid, gepaard met open vensters en deuren naar de breedte van de samenleving! We laten onze minister nog even aan het woord: Behalve dat ze de schooldeuren openstellen voor ouders en kinderen die de grondslag van de school respecteren, kunnen scholen ook nog andere wegen bewandelen om de integratie te bevorderen. Betreft de stellingname van de minister alleen (hoe ingrijpend ook!) het verzoek aan het reformatorisch onderwijs ook een steentje bij te dragen aan de integratieproblematiek binnen onze samenleving, of zit het venijn in de staart? Zit daar niet, bewust dan wel onbewust, direct dan wel indirect, eveneens de gedachte achter dat ook refo s verplicht moeten integreren? Ds. W. Vischer luidde eerder de noodklok omtrent het steeds meer terrein winnen van het relativistisch tolerantiedenken. Dat krijgt meer en meer absolutistische trekken. Wie niet gelooft in het ieders mening is in wezen evenveel waard, wie nog gelooft in absolute -uit een Openbaring afkomstigewaarheden, is een vijand van onze open samenleving. Parallellen tussen fundamentalistische moslims en nog overgebleven orthodox-christelijke enclaves in ons land zijn gemakkelijk te trekken. En wat onderscheidt in dit verlichte denken over minderheden een te stichten islamitische school van een reformatorische school? Onvoldoende weerstand Ik verwijt minister Van der Hoeven niet dat ze even afwijzend tegen het reformatorisch onderwijs aankijkt als de nieuwe tolerantie-ideologen. Wel heb ik de indruk dat ze onvoldoende weerstand (heeft) kunnen bieden tegen de gelijkstelling van authentiek christelijk denken en militant islamitisch denken. Moeten reformatorischen integreren omdat moslims moeten integreren in onze samenleving? De aandachtige lezer zal het allang hebben begrepen: vooral het kader waarin Van der Hoeven haar persoonlijke mening ventileerde, zit mij dwars. Het betrof wel opmerkingen richting het reformatorisch onderwijs in het kader van de integratieproblematiek! Los van deze beladen context kan ik die open luiken van onze minister zien als prikkelende, tot discussie uitnodigende opmerkingen. En waarschijnlijk heeft Van der Hoeven dan ook nog wel de achilleshiel van het reformatorisch onderwijs te pakken. Openheid en geslotenheid, isolatie en confrontatie, distantiehouding tegenover begeleide confrontatie - het zijn thema s waarmee het reformatorisch onderwijs worstelt. Soms valt een zwaar accent op het eigene, op de levensbeschouwelijke wortels, op de vraag hoe we de verworteling van onze jongeren kunnen bevorderen. Soms valt toch ook de nadruk op de taak en roeping juist in deze maatschappij en op de bewogenheid met onze medemensen. Overigens zijn juist de door de minister gekozen voorbeelden op sportief en cultureel gebied van mogelijke gemeenschappelijke activiteiten met nietreformatorische scholen niet zo gelukkig gekozen. Ik zie bijvoorbeeld nog geen klassen van onze scholengemeenschap samen met klassen van het Ichthus College in Almere en Kampen naar een popconcert gaan. Wel zie ik ze bijvoorbeeld samen het politiek-maatschappelijke debat aangaan. Ook

11 reformatorische scholen willen graag hun bijdrage leveren aan het geheel van onze samenleving. Maar wel graag vanuit hun eigenheid! Het gelijkschakelen van verschillende levensovertuigingen lijkt mij weinig vruchtbaar. Laat reformatorischen vooral niet integreren op een wijze die slechts meer van hetzelfde toevoegt aan de huidige grootste gemene deler. Drs. D. Vogelaar is rector van de reformatorische Scholengemeenschap Pieter Zandt.

Vraag en antwoord voor docenten. Steun waar nodig. Speciaal waar het moet

Vraag en antwoord voor docenten. Steun waar nodig. Speciaal waar het moet Vraag en antwoord voor docenten Steun waar nodig Speciaal waar het moet Regulier waar mogelijk, steun waar nodig, speciaal waar het moet Alle kinderen moeten een plek krijgen op een school die past bij

Nadere informatie

Vraag en antwoord voor ouders. Steun waar nodig. Speciaal waar het moet

Vraag en antwoord voor ouders. Steun waar nodig. Speciaal waar het moet Vraag en antwoord voor ouders Steun waar nodig Speciaal waar het moet Regulier waar mogelijk, steun waar nodig, speciaal waar het moet Alle kinderen moeten een plek krijgen op een school die past bij hun

Nadere informatie

dat organisaties als Sharia4Belgium en steekpartijen in metrostations die vooroordelen in de hand werken.

dat organisaties als Sharia4Belgium en steekpartijen in metrostations die vooroordelen in de hand werken. 1 Toespraak door viceminister-president en Vlaams minister van Bestuurszaken, Binnenlands Bestuur, Inburgering, Toerisme en Vlaamse Rand Geert BOURGEOIS Bezoek aan de Al Fath Moskee Gent, 16 juni 2012

Nadere informatie

wat is passend? naar aanleiding van Paulus brief aan de Kolossenzen wil ik dat uitwerken voor 4 categorieën vier kringen

wat is passend? naar aanleiding van Paulus brief aan de Kolossenzen wil ik dat uitwerken voor 4 categorieën vier kringen vandaag wil ik dit gebod toepassen op het geloofsgesprek onderwerp van de gemeenteavond komende week onze overtuiging is dat zulke gesprekken hard nodig zijn voor de opbouw van onze gemeente tegelijk is

Nadere informatie

Tekst: Job 16: 20 Thema: Doge jo wol? Bijzonderheden: Tweede zondag in de 40-dagentijd. Beste mensen,

Tekst: Job 16: 20 Thema: Doge jo wol? Bijzonderheden: Tweede zondag in de 40-dagentijd. Beste mensen, Tekst: Job 16: 20 Thema: Doge jo wol? Bijzonderheden: Tweede zondag in de 40-dagentijd Liturgie: Welkom Gezang 172: 1,3,4 Begroeting Psalm 139: 1,2 Gebed Projektlied: Nieuw leven Kindernevendienst Schriftlezing:

Nadere informatie

Veel scholen stammen uit een tijd dat religie een belangrijke rol speelde. Ouders vinden de pedagogisch-didactische benadering echter steeds

Veel scholen stammen uit een tijd dat religie een belangrijke rol speelde. Ouders vinden de pedagogisch-didactische benadering echter steeds Veel scholen stammen uit een tijd dat religie een belangrijke rol speelde. Ouders vinden de pedagogisch-didactische benadering echter steeds belangrijker. De Onderwijsraad pleit voor ruimte om scholen

Nadere informatie

Handreiking bij een spirituele zoektocht.

Handreiking bij een spirituele zoektocht. Handreiking bij een spirituele zoektocht. Deze handreiking hoort bij: Oud- en nieuw- katholiek. De spirituele zoektocht van die andere katholieken. Door Joris Vercammen. Valkhof pers 2011. Het boek is

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE . > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

30 mei 2016. Onderzoek: Racisme in Nederland?

30 mei 2016. Onderzoek: Racisme in Nederland? 30 mei 2016 Onderzoek: Racisme in Nederland? Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 50.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek.

Nadere informatie

Huiselijk geweld tussen zussen

Huiselijk geweld tussen zussen Huiselijk geweld tussen zussen Motiverende gespreksvoering: Casus huiselijk geweld tussen zussen Door drs. Sergio van der Pluijm Een tijd terug had ik een jonge vrouw (18) van allochtone afkomst in begeleiding

Nadere informatie

Mc. 1: 1-11 PG te Sexbierum-Pietersbierum Sixtustsjerke 11 jan. 2015. Grote en kleine Geliefde van God - Gemeente van Christus,

Mc. 1: 1-11 PG te Sexbierum-Pietersbierum Sixtustsjerke 11 jan. 2015. Grote en kleine Geliefde van God - Gemeente van Christus, Mc. 1: 1-11 PG te Sexbierum-Pietersbierum Sixtustsjerke 11 jan. 2015 Ds. A.J.Wouda Grote en kleine Geliefde van God - Gemeente van Christus, Het weer is onrustig De wereld is onrustig En veel mensen, sommigen

Nadere informatie

https://reports1.enalyzer.com/root/surveymanagement/getblob.aspx?blobid=31bfe83be43e4bf b98809f0f

https://reports1.enalyzer.com/root/surveymanagement/getblob.aspx?blobid=31bfe83be43e4bf b98809f0f In welke leeftijdscategorie valt u? Number / Percentage Jonger dan 25 jaar; 6% 66 Tussen de 25 en 34 jaar; 120 Tussen de 35 en 44 jaar; 13% 145 Tussen de 45 en 54 jaar; 205 Tussen de 55 en 64 jaar; 28%

Nadere informatie

Wijs Worden. werkboek. deel 1 DAMON

Wijs Worden. werkboek. deel 1 DAMON Wijs Worden werkboek deel 1 DAMON WW wb deel 1 mei2009.indd 1 5/25/09 10:33:45 AM Hoofdstuk 1 Over wat echt belangrijk is Paragraaf 1 Inleiding Opdracht 1, p.8 Hieronder staan twaalf standpunten over wat

Nadere informatie

HC zd. 22 nr. 32. dia 1

HC zd. 22 nr. 32. dia 1 HC zd. 22 nr. 32 een spannend onderwerp als dit niet waar is, valt alles duigen of zoals Paulus het zegt in 1 Kor. 15 : 19 als wij alleen voor dit leven op Christus hopen zijn wij de beklagenswaardigste

Nadere informatie

Preek Psalm 78:1-8 20 september 2015 In het spoor van Opening winterwerk Spiegelbeeld I

Preek Psalm 78:1-8 20 september 2015 In het spoor van Opening winterwerk Spiegelbeeld I Preek Gemeente van Christus, De mooiste dingen in het leven kun je niet als erfernis wegschenken Let er maar eens op. De belangrijkste dingen zijn geen erfstuk. Zeker, je kunt mooie spulletjes erven. Of

Nadere informatie

Onderzoek: 27 maart 2019 Auteur: Jeroen Kester. Religieus onderwijs

Onderzoek: 27 maart 2019 Auteur: Jeroen Kester. Religieus onderwijs Onderzoek: 27 maart 2019 Auteur: Jeroen Kester Religieus onderwijs Samenvatting Meerderheid wil religieus onderwijs afscha!en Een meerderheid (60 procent) is voor de afscha!ng van het onderwijs met religieuze

Nadere informatie

Uitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers

Uitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers Uitslag onderzoek: rechtszaak Geert Wilders EenVandaag Opiniepanel 14-01-2010 30.000 deelnemers Bent u op de hoogte van dit proces tegen Geert Wilders of bent u dat niet? Ja, daarvan ben ik heel goed op

Nadere informatie

Tot een geloofsgesprek komen. I Ontmoeten

Tot een geloofsgesprek komen. I Ontmoeten Tot een geloofsgesprek komen I Ontmoeten Het geloofsgesprek vindt plaats in een ontmoeting. Allerlei soorten ontmoetingen. Soms kort en eenmalig, soms met mensen met wie je meer omgaat. Bij de ontmoeting

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Heeft u m al gezien? Misschien al een stukje in gelezen? Dit jaar is er een bijzonder boek uitgekomen, en het haalde gelijk grote verkoopcijfers. Ik

Nadere informatie

Adviezen in een hulpverlenend gesprek: zegen of vloek? Door: Johan Clarysse, stafmedewerker Tele-Onthaal West-Vlaanderen

Adviezen in een hulpverlenend gesprek: zegen of vloek? Door: Johan Clarysse, stafmedewerker Tele-Onthaal West-Vlaanderen Adviezen in een hulpverlenend gesprek: zegen of vloek? Door: Johan Clarysse, stafmedewerker Tele-Onthaal West-Vlaanderen Adviezen in een hulpverlenend gesprek: zegen of vloek? 1 Advies is vaak iets anders

Nadere informatie

Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn?

Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn? Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn? Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: hmveurink@gmail.com. Bij deze preek is geen powerpoint

Nadere informatie

Ideeën presenteren aan sceptische mensen. Inleiding. Enkele begrippen vooraf

Ideeën presenteren aan sceptische mensen. Inleiding. Enkele begrippen vooraf Ideeën presenteren aan sceptische mensen Inleiding Iedereen heeft wel eens meegemaakt dat het moeilijk kan zijn om gehoor te vinden voor informatie of een voorstel. Sommige mensen lijken er uisluitend

Nadere informatie

Ik geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas:

Ik geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas: Ik geloof, geloof ik Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw Mijn naam en klas: Bezinningsmomenten In de godsdienstlessen stonden de afgelopen jaren verhalen centraal en de verschillende

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

En, wat hebben we deze les geleerd?

En, wat hebben we deze les geleerd? Feedback Evaluatie Team 5 En, wat hebben we deze les geleerd? FEED BACK in de klas En, wat hebben we deze les geleerd? Leerkracht Marnix wijst naar het doel op het bord. De leerlingen antwoorden in koor:

Nadere informatie

Schooluniformen. Ledenpeiling 22 september tot en met 3 oktober

Schooluniformen. Ledenpeiling 22 september tot en met 3 oktober Schooluniformen Ledenpeiling 22 september tot en met 3 oktober Aanleiding Schooluniformen zijn terugkerend onderwerp in het nieuws. Ook recent weer, een particuliere school Almere heeft besloten om schooluniformen

Nadere informatie

Juist in het openbaar onderwijs

Juist in het openbaar onderwijs Juist in het openbaar onderwijs Over de aandacht voor levensbeschouwing op de openbare school Legitimatie MARLEEN LAMMERS Wie denkt dat het openbaar onderwijs geen aandacht mag besteden aan levensbeschouwing,

Nadere informatie

In gesprek met medewerkers over verzuim

In gesprek met medewerkers over verzuim TIP: dit is een interactieve pdf. de inhoudsopgave en het menu onder aan de pagina s zijn clickable. In gesprek met medewerkers over verzuim Inhoud 1. verzuim bespreken met medewerkers Het is belangrijk

Nadere informatie

22 januari 2015. Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid

22 januari 2015. Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid 22 januari 2015 Onderzoek: Jouw vrijheid, mijn vrijheid 1 Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online

Nadere informatie

Ontmoetingskerk Laren NH 1 mei Johannes 14

Ontmoetingskerk Laren NH 1 mei Johannes 14 Ontmoetingskerk Laren NH 1 mei 2016 Johannes 14 Als iemand in deze tijd zou zeggen: Ik ben de weg, de waarheid en het leven, zouden we hem al snel fundamentalistisch noemen. We leven in een multiculturele

Nadere informatie

Homohuwelijk haalt de eindstreep

Homohuwelijk haalt de eindstreep Opgave 3 Politieke besluitvorming: openstelling huwelijk voor personen van hetzelfde geslacht tekst 7 Homohuwelijk haalt de eindstreep Het homohuwelijk mag rekenen op een breed draagvlak in de samenleving

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

KERK EN CHRISTENVERVOLGING christenvervolging

KERK EN CHRISTENVERVOLGING christenvervolging KERK EN CHRISTENVERVOLGING christenvervolging Een onderzoek naar de betrokkenheid van predikanten en voorgangers bij de vervolgde kerk November 2013 Inleiding Hoe 'leeft' het onderwerp christenvervolging

Nadere informatie

Wat wil jij? Wat wil ik?

Wat wil jij? Wat wil ik? Alle formulieren bij het boek Wat wil jij? Wat wil ik? ALLE PAGINACIJFERS KOMEN OVEREEN MET DE PAGINANUMMERS IN HET BOEK UITGEVERIJ BOEKENCENTRUM ZOETERMEER eens oneens 1 Ik vind mijzelf aantrekkelijk

Nadere informatie

Islam door vrouwenogen 3: Ontmoeting met moslimvrouwen of moskeebezoek

Islam door vrouwenogen 3: Ontmoeting met moslimvrouwen of moskeebezoek Islam door vrouwenogen 3: Ontmoeting met moslimvrouwen of moskeebezoek Situering Doelen: Wederzijdse kennismaking en ontmoeting van christelijke en moslimvrouwen (of kennismaking met gebedsruimte van moslims

Nadere informatie

Vrijheid van onderwijs

Vrijheid van onderwijs Vrijheid van onderwijs Ledenpeiling van 9 t/m 27 februari 2012 Aanleiding In maart 2012 geeft de Onderwijsraad een advies over de vrijheid van onderwijs dat mogelijk zal leiden tot wijzigingen in het onderwijsbestel.

Nadere informatie

Pinksteren 2015 -- oogst van de vruchten. Bij Exodus 20 : 1 20 - Handelingen 2 : 1-11

Pinksteren 2015 -- oogst van de vruchten. Bij Exodus 20 : 1 20 - Handelingen 2 : 1-11 Pinksteren 2015 -- oogst van de vruchten Bij Exodus 20 : 1 20 - Handelingen 2 : 1-11 Als wij Pinksteren vieren, dan vieren we toch ook dat de boodschap van Gods liefde wereldwijd rondgaat. Dat we in het

Nadere informatie

Naar een beleidsplan voor de PG Lemmer

Naar een beleidsplan voor de PG Lemmer Naar een beleidsplan voor de PG Lemmer Inleiding In de komende maanden willen we als kerkenraad een beleidsplan opstellen voor de komende vijf jaar. Iedereen die op dit moment op de één of andere manier

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

GELOOFSVRAGEN EN LEVENSVRAGEN

GELOOFSVRAGEN EN LEVENSVRAGEN WAAROM??? DAAROM!!! Soms sta je met je mond vol tanden, wanneer je kind je met een vraag overvalt. "Waarom zijn de bomen groen?", "Waarom regent het vandaag?" Waarom... waarom..., steeds weer waarom. De

Nadere informatie

in verbinding schoolplan 2012-2016

in verbinding schoolplan 2012-2016 in verbinding schoolplan 2012-2016 Onze kernwaarden Zo werken we samen Verantwoording Visie Verantwoordelijkheid Verbinding Vertrouwen Vrijheid Waarom zijn we er? De Jacobus Fruytier scholengemeenschap

Nadere informatie

ze er iets gewichtigs mee wil aangeven, al is het nooit duidelijk haar schouders reikte, is nagenoeg gehalveerd. Een simpele

ze er iets gewichtigs mee wil aangeven, al is het nooit duidelijk haar schouders reikte, is nagenoeg gehalveerd. Een simpele En, wat vind je? Hoe bedoel je, wat vind ik? Mijn haar. Kijk nou even. Mark kijkt op van zijn scherm. Yvonne staat in de deuropening van de woonkamer, een bakje yoghurt in haar hand. Ze beweegt niet. Ze

Nadere informatie

1 De zuil in diskrediet

1 De zuil in diskrediet 1 De zuil in diskrediet Reformatorisch onderwijs is niet voor iedereen in onze achterban vanzelfsprekend meer, zo stelde de Apeldoornse Jacobus Fruytier scholengemeenschap begin 2012 in een brief aan de

Nadere informatie

ROFFELTJE. Hij ziet het niet

ROFFELTJE. Hij ziet het niet Spechtstraat 49, 3853 VA, Ermelo, 0341-552284 ROFFELTJE > Hij ziet het niet Vol vertrouwen legt hij zijn kleine bruine handjes in die van mij. Ik heb zwarte Piet gezien vertelt hij me met glanzende bruine

Nadere informatie

Smoesjes. TipsforTrouble HOME TROUBLE MEER WETEN < > EXTRA PITTIG

Smoesjes. TipsforTrouble HOME TROUBLE MEER WETEN < > EXTRA PITTIG geef haar gelijk dat zij het zwaar heeft en dat de crechemedewerkers zodat ze alles op tijd af kan krijgen. Collega zal in de slachtofferrol terecht komen en wellicht in tranen uitbarsten. voel dat ik

Nadere informatie

Vraag 4: Draagt u uw overtuiging actief over aan uw kinderen?

Vraag 4: Draagt u uw overtuiging actief over aan uw kinderen? Enquête identiteit. Vraag 1: Ik vul deze vragenlijst in: Alleen 30 (85) Samen, ouder/verzorger/kind 55 Vraag 2: Hoeveel kinderen heeft u op Het klinket: totaal 112 kinderen Vraag 3: Wat is uw religie of

Nadere informatie

verzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen

verzoeking = verleiden om verkeerde dingen te doen dewijl = omdat wederstand doen = tegenstand bieden de overhand behouden= de overwinning behalen Zondag 52 Zondag 52 gaat over de zesde bede. Leid ons niet in verzoeking, maar verlos ons van de boze. Want van U is het Koninkrijk en de kracht en de heerlijkheid, in der eeuwigheid. Amen. Lees de tekst

Nadere informatie

1. Veranderende wereld

1. Veranderende wereld 1. Veranderende wereld Van: Mark Datum: 17 september 2013 Onderwerp: Omgaan met andersdenkenden Aan: Ds. W. Visscher Beste dominee, mag ik u een paar vragen stellen over de omgang met andersdenkenden?

Nadere informatie

Op 18 november 2009 heeft het raadslid Flos (VVD) onderstaande motie ingediend:

Op 18 november 2009 heeft het raadslid Flos (VVD) onderstaande motie ingediend: Reactie van het College van B en W op de motie inzake Aanpak Discriminatie Amsterdam (openstellen functies voor iedereen bij ingehuurde organisaties) van het raadslid Flos (VVD) van 18 november 2009. Op

Nadere informatie

De Zonnebloem, een school waar pit in zit

De Zonnebloem, een school waar pit in zit De Zonnebloem, een school waar pit in zit Zonnebloemen staan symbool voor opgewektheid, kleur, warmte en groeikracht. De pitten duiden op een grote eenheid in diversiteit. Een symboliek die onze school

Nadere informatie

Fundamenten van het Christelijk geloof. Deel 2: Omgang met God -Kringleidershandleiding-

Fundamenten van het Christelijk geloof. Deel 2: Omgang met God -Kringleidershandleiding- Fundamenten van het Christelijk geloof Deel 2: Omgang met God -Kringleidershandleiding- Beste kringleider, Hieronder vind je per hoofdstuk een aantal aanvullende gedachten bij het kringmateriaal Fundamenten

Nadere informatie

ogen en oren open! Luister je wel?

ogen en oren open! Luister je wel? ogen en oren open! Luister je wel? 1 Verbale communicatie met jonge spelers Communiceren met jonge spelers is een vaardigheid die je van nature moet hebben. Je kunt het of je kunt het niet. Die uitspraak

Nadere informatie

Resultaten onderzoek seksualiteit

Resultaten onderzoek seksualiteit Resultaten onderzoek seksualiteit Augustus 2015 In opdracht van Way of Life en de NPV Uitgevoerd door Direct Research www.wayoflife.nl www.npvzorg.nl Conclusies Kennis Seksuele voorlichting Opvattingen

Nadere informatie

Impressies uit Apeldoorn

Impressies uit Apeldoorn Impressies uit Apeldoorn We beleefden afgelopen woensdag een avond met een ster. Twee mensen uit het Israëlische dorp Neve Shalom Wahat al-salam (oase van vrede) lieten ons in een adembenemende presentatie

Nadere informatie

KINDEREN LEKKER IN HUN VEL

KINDEREN LEKKER IN HUN VEL KINDEREN LEKKER IN HUN VEL 1. Welkom wij zijn Karin Hallegraeff en Noelle van Delden van Praktijk IKKE Karin stelt zich voor en er komt een foto van Karin in beeld. Noelle stelt zich voor en er komt een

Nadere informatie

Mevrouw Bierman, werkt voor de VVD, 2005.

Mevrouw Bierman, werkt voor de VVD, 2005. Je moet kinderen vrij laten. In het onderwijs moeten we het alleen hebben over kennis en kunde. Die staan los van religie. Over godsdienst moet het niet gaan. Mevrouw Bierman, werkt voor de VVD, 2005.

Nadere informatie

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven.

TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. TITEL ACTIVITEIT + beschrijving: filosofisch gesprek over geloven. Beginsituatie: De lln doen als inleiding op het project rond geloven en de kerkwandeling, een filosofisch gesprek. Er komen verschillende

Nadere informatie

Cynisme over de politiek

Cynisme over de politiek Cynisme over de politiek Een profiel van ontevreden burgers Dr. Pieter van Wijnen Waar mensen samenleven, zijn verschillende wensen en belangen. Een democratische samenleving heeft als doel dat politici

Nadere informatie

Datum 9 november 2009 Betreft Kamervragen van de leden Karabulut en Jasper van Dijk over het invoeren van islamlessen op openbare scholen

Datum 9 november 2009 Betreft Kamervragen van de leden Karabulut en Jasper van Dijk over het invoeren van islamlessen op openbare scholen a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.minocw.nl

Nadere informatie

Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG :

Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG : Bijlage Interviews: - interview: vragen gast - vragen pleeggezin - vragen aan begeleider van Open Thuis - Interview met de dienst VMG : Interview: vragen gast : Levensgeschiedenis: Zie dossier Hoe vind

Nadere informatie

LEER HEM KENNEN 27 bewaarexemplaar. Wijkgemeente Ichthus Noordwijk. Ds. F. van Roest zondag 26 april

LEER HEM KENNEN 27 bewaarexemplaar. Wijkgemeente Ichthus Noordwijk. Ds. F. van Roest zondag 26 april LEER HEM KENNEN 27 bewaarexemplaar Wijkgemeente Ichthus Noordwijk 1 Ds. F. van Roest zondag 26 april Voeg U bij Hem, bij de levende stenen die door de mensen werd afgekeurd maar door God werd uitgekozen

Nadere informatie

Gemeente van onze Here Jezus Christus,

Gemeente van onze Here Jezus Christus, Gemeente van onze Here Jezus Christus, Echt gelukkig! Dat is het thema waar we vanochtend over na gaan denken. En misschien denkt u wel: Wat heeft dat thema nu met deze tekst te maken, Die gaat toch over

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

NEEN JOS WOUTERS, directeur basisschool De Horizon in Beringen-Mijn.

NEEN JOS WOUTERS, directeur basisschool De Horizon in Beringen-Mijn. HollandseHoogte DE STANDAARD 14 BINNENLAND DONDERDAG 17 JUNI 2010 Kan De overste van de Broeders van Liefde, broeder René Stockman, pleit in Tertio voor lessen islamitische godsdienst in katholieke scholen

Nadere informatie

Visiedocument. Actief Burgerschap. Januari 2010

Visiedocument. Actief Burgerschap. Januari 2010 Visiedocument Actief Burgerschap Januari 2010 Gereformeerde scholen voor speciaal basisonderwijs Het Baken en De Drieluik Inleiding Actief Burgerschap U staat op het punt ons visiestuk actief burgerschap

Nadere informatie

Het belangrijkste verhaal is eigenlijk een samenvatting van alles wat Hij gedaan heeft

Het belangrijkste verhaal is eigenlijk een samenvatting van alles wat Hij gedaan heeft Kunt u mij een (voor u) belangrijk verhaal over Jezus vertellen? Het belangrijkste verhaal is eigenlijk een samenvatting van alles wat Hij gedaan heeft Zijn twee belangrijkste geboden: Heb je God lief

Nadere informatie

Geloof tegenover gevoelens

Geloof tegenover gevoelens Kenneth Hagins Geloofsles nr. 7 Geloof tegenover gevoelens Centrale waarheid: Een formule voor geloof is: 1) Zoek in Gods Woord naar een belofte die betrekking heeft op wat u nodig heeft, 2) Geloof Gods

Nadere informatie

Voorwoord. Om belanghebbenden zoals medewerkers, cliënten en externe relaties hierover te informeren is dit Statuut Identiteit opgesteld.

Voorwoord. Om belanghebbenden zoals medewerkers, cliënten en externe relaties hierover te informeren is dit Statuut Identiteit opgesteld. Statuut Identiteit Dit statuut is door de Raad van Bestuur d.d. 22 november 2010 vastgesteld en is de leidraad voor het doen en laten binnen de organisatie. Voorwoord RST Zorgverleners laat zich bij al

Nadere informatie

Hartstocht voor je financiën

Hartstocht voor je financiën INHOUDSOPGAVE 1. Hartstocht voor je financiën................................ 5 2. Geld!...................................................... 7 3. De wet van de geleidelijke groei............................

Nadere informatie

DOEL Jongeren ontdekken wat religie kan betekenen en worden aangemoedigd om respectvol met verschillende geloofsuitingen om te gaan.

DOEL Jongeren ontdekken wat religie kan betekenen en worden aangemoedigd om respectvol met verschillende geloofsuitingen om te gaan. thema-activiteit THEMA Omgaan met diverse religies Thema-activiteit DOEL Jongeren ontdekken wat religie kan betekenen en worden aangemoedigd om respectvol met verschillende geloofsuitingen om te gaan.

Nadere informatie

Voorwoord Met oprechte blijdschap schrijf ik het voorwoord voor dit boek. Ik ken Henk Rothuizen al vele jaren en heb hem zien opgroeien tot een man van God, met een bediening die verder reikt dan zijn

Nadere informatie

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden.

Instructie voor leerlingen.. 5. Gebruik van de lesbrieven. 6. Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7. Wat wil je zijn en worden. VOORBEELD DE KLAS ALS TEAM (LEERLINGENBOEK) INHOUDSOPGAVE Instructie voor leerlingen.. 5 Gebruik van de lesbrieven. 6 Lesbrief: Wat wil je zijn en worden.. 7 Wat wil je zijn en worden. 11 Wat wil je zijn

Nadere informatie

www.schuldinfo.nl Pagina 1

www.schuldinfo.nl Pagina 1 Wijziging beslagvrije voet volgens wetsvoorstel wwb Behandeling wetsvoorstel 6 oktober 2011, Tweede kamer ( ) Het hoofdprincipe, die onafhankelijkheid van ouders, vind ik cruciaal. Je ziet dat wat nu gebeurt,

Nadere informatie

Enquête Vlaamse Scholierenkoepel 2011-10-25

Enquête Vlaamse Scholierenkoepel 2011-10-25 Enquête Vlaamse Scholierenkoepel 2011-10-25 Hoe link is je school Relaties op school In het 2 e semester van het schooljaar 2010-2011 hield de Vlaamse Scholierenkoepel (VSK) een enquête onder 4200 leerlingen.

Nadere informatie

De Bijbel open 2013 24 (22-06)

De Bijbel open 2013 24 (22-06) 1 De Bijbel open 2013 24 (22-06) In Mattheus 16 komen we een bijzondere uitdrukking tegen. Jezus zegt daar tegen Petrus en de andere discipelen dat zij zullen binden en ontbinden. Dat roept bij iemand

Nadere informatie

Zending wereldwijd. Najaarsactiviteiten GZB. Concerten Psalm Project. GZB-jongerenevent. Driebergen, september 2015

Zending wereldwijd. Najaarsactiviteiten GZB. Concerten Psalm Project. GZB-jongerenevent. Driebergen, september 2015 Najaarsactiviteiten GZB Concerten Psalm Project De GZB organiseert samen met The Psalm Project twee concerten: op 3 oktober in Nijkerk en 10 oktober in Waddinxveen. De avonden staan in het teken van het

Nadere informatie

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht

De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht Lees : Mattheüs 18:21-35 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was,heeft Hij gelijkenissen verteld

Nadere informatie

In het voetspoor van...

In het voetspoor van... In het voetspoor van... Bijbelse figuren en hun levensgeheim voor jongeren van 2 en 3 jaar drs. M. van Campen Zevende druk Zoetermeer Inhoud. Timotheüs - op school bij God 7 2. Adam - een gevallen mens

Nadere informatie

Zondag 19 januari 2014. Viering in de Week van Gebed. voor de eenheid van de christenen. Paulusgemeenschap en. Protestantse Gemeente de Eshof

Zondag 19 januari 2014. Viering in de Week van Gebed. voor de eenheid van de christenen. Paulusgemeenschap en. Protestantse Gemeente de Eshof Zondag 19 januari 2014 Viering in de Week van Gebed voor de eenheid van de christenen Paulusgemeenschap en Protestantse Gemeente de Eshof Hoevelaken Thema: Is Christus dan verdeeld? (1 Kor. 1,13) 1 / 7

Nadere informatie

AANTEKENINGEN WAAROM WERD GOD EEN MENS?

AANTEKENINGEN WAAROM WERD GOD EEN MENS? AANTEKENINGEN Alles draait om de visie op Jezus Christus. Door de eeuwen heen is er veel discussie geweest over Jezus. Zeker na de Verlichting werd Hij zeer kritisch bekeken. De vraag is waar je je op

Nadere informatie

Soorten gezinnen. 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst. Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6

Soorten gezinnen. 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst. Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6 Soorten gezinnen 1. Thema: Diversiteit 2. Vakgebied en vakonderdeel: Wereldoriëntatie / Godsdienst 3. Doelgroep Eerste graad Tweede graad Derde graad 1 2 3 4 5 6 4. Duur: 50 min. 5. Doelen Eindtermen Wereldoriëntatie:

Nadere informatie

KONING DAVID (DEEL 1)

KONING DAVID (DEEL 1) Bijbel voor Kinderen presenteert KONING DAVID (DEEL 1) Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Lazarus Aangepast door: Ruth Klassen Vertaald door: Importantia Publishing Geproduceerd door: Bible

Nadere informatie

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen?

Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dagboek Dagboek Nederland onder water?! Komt Nederland onder water te staan? En wat kunnen jij en de politiek doen om dit te voorkomen? Dat het klimaat verandert is een feit. Je hoort het overal om je

Nadere informatie

Kindvriendelijke liturgie 20 september 2009. Begin schooljaar Boekentassenwijding

Kindvriendelijke liturgie 20 september 2009. Begin schooljaar Boekentassenwijding Kindvriendelijke liturgie 20 september 2009 Begin schooljaar Boekentassenwijding alle kinderen mogen hun boekentas meebrengen kinderen met boekentas in de intredeprocessie ze zetten die vooraan in de kerk

Nadere informatie

Goede buren. Startzondag 13 september 2015 m.m.v. Jeugdkoor Joy uit Streefkerk o.l.v. Vincent van Dam

Goede buren. Startzondag 13 september 2015 m.m.v. Jeugdkoor Joy uit Streefkerk o.l.v. Vincent van Dam Goede buren Startzondag 13 september 2015 m.m.v. Jeugdkoor Joy uit Streefkerk o.l.v. Vincent van Dam Voorganger: ds. Joke van der Neut Organist: Alex Hommel Orgelspel Welkom door ouderling van dienst Jan

Nadere informatie

360 feedback 3.1 M. Camp Opereren als lid van een team Omgaan met conflicten Omgaan met regels

360 feedback 3.1 M. Camp Opereren als lid van een team Omgaan met conflicten Omgaan met regels 360 feedback 3.1 Student: M. camp Studentnummer: 11099003 Klas: WDH31 Datum: 2-02-2014 Personen welke de formulieren hebben ingevuld: - M. Camp - Menno Lageweg - Ir. S.W.L. van Herk - D.J. Jager M. Camp

Nadere informatie

Die Jezus volbracht in zijn leven, toen hij in de wildernis leefde

Die Jezus volbracht in zijn leven, toen hij in de wildernis leefde Kunt u een verhaal over Jezus vertellen dat veel voor u betekent? Ja, Jezus is erg belangrijk voor mij en anderen die geloven dat hij onze redder en heer der levenden is Een belangrijk verhaal voor mij

Nadere informatie

Enquête stichting Parentes Zoetermeer

Enquête stichting Parentes Zoetermeer Enquête stichting Parentes Zoetermeer In de afgelopen weken hebt u de mogelijkheid gehad om d.m.v. onze enquête uw stem te laten horen over diverse punten die spelen binnen onze stichting Parentes. In

Nadere informatie

Een goede lezer wordt begrijpend. Een goede luisteraar wordt begrijpend.

Een goede lezer wordt begrijpend. Een goede luisteraar wordt begrijpend. Een goede lezer wordt begrijpend. Een goede luisteraar wordt begrijpend. Eerste druk, 2014 2014 Johanna de Vos isbn: 9789048432172 nur: 728 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel

Nadere informatie

leren omgaan met Diversiteit In je gemeente

leren omgaan met Diversiteit In je gemeente Bijbelstudie 1 Korintiërs Diversiteit in de kerk is van alle tijden. En nu onze cultuur en de kerk minder goed op elkaar aansluiten dan wel eens gedacht, worden we vaker bepaald bij de verschillen tussen

Nadere informatie

Docentenhandleiding Botsende grondrechten

Docentenhandleiding Botsende grondrechten Docentenhandleiding Botsende grondrechten Korte omschrijving programma-onderdeel: De leerlingen worden ingedeeld in groepjes van elk 4 à 6 leerlingen. Afhankelijk van de grootte van de klas ontstaan er

Nadere informatie

Luisteren naar de Heilige Geest

Luisteren naar de Heilige Geest Luisteren naar de Heilige Geest Johannes 14:16-17 En Ik zal de Vader bidden en Hij zal u een andere Trooster geven om tot in eeuwigheid bij u te zijn, de Geest der waarheid, die de wereld niet kan ontvangen,

Nadere informatie

Gewenst aantal koopzondagen

Gewenst aantal koopzondagen KOOPZONDAGEN IN HILVERSUM EEN SP-ONDERZOEK ONDER WINKELIERS Gewenst aantal koopzondagen 50% 6% 32% Minder Evenveel Meer Overig HILVERSUM Naar aanleiding van de aankomende Winkeltijdenverordening Hilversum

Nadere informatie

Gelijkenissen zijn voor de meeste kerkmensen vaak bekende verhalen. (1) En ik kan me daar

Gelijkenissen zijn voor de meeste kerkmensen vaak bekende verhalen. (1) En ik kan me daar Tekst: Mat. 13,10-17 Lezen: Mat. 13,1-9;18-23 Zingen: Ld.341,1.2 Ps. 25,2.6 (vs. 2 vóór de wet, vs. 6 na de wet) Ps. 126,3 Ps. 145,5 Gz.179a (middagdienst) Ps. 86,4 Gelijkenissen zijn voor de meeste kerkmensen

Nadere informatie

Verschillen in geloven. Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft. Mogelijkheden voor twee soorten bijeenkomsten

Verschillen in geloven. Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft. Mogelijkheden voor twee soorten bijeenkomsten Verschillen in geloven Over geloofsopvoeding als je verschillend gelooft Verschillen in geloven is een themaboekje uit de serie Zijsprong. Deze serie hoort bij het bewaarmagazine Spring, opvoeden en geloven

Nadere informatie